2. 2

3. 3

4. 4

5. TRAVMATİK DİZ
HASTALIKLARI
 MENİSKAL PATOLOJİLER
 ÇAPRAZ BAĞ PATOLOJİLERİ
 KOLLATERAL BAĞ PATOLOJİLERİ
5

6. MENİSKÜSLER
ve
PATOLOJİLERİ
6

7.  Menisküs yaralanmaları en sık
diz yaralanmaları arasındadır.
 65 yaş üzerindeki insanlarda
dejeneratif menisküs yırtığı
insidansı %60’ dır.
7

8. Menisküsler birçok önemli
fonksiyona sahiptirler.
Yük transferi ve
dağılımı
 Eklem
Lubrikasyon
 Şok absorbsiyon
 Eklem
stabilizasyon
 Eklem uyumu
8

9.  Medial menisküs; Stabil ve kronik
ÖÇB yırtığı olan dizlerde,
 Lateral menisküs; Akut ÖÇB
yırtığı ile genellikle birlikte
yaralanır.
 Menisküs yırtıkları ile birlikte en
sık yaralanan yapı ÖÇB’dir.
9

10.  Kesitleri üçgen
biçimde olan
menisküsler tibia
platosuna tutunurlar.
10

11.  Medial menisküs C
şeklinde bir yapıya sahip
olup çapı lateral
menisküse oranla daha
geniştir.
 Lateral menisküs daha
kalındır ve boynuzları
birbirine daha yakın
konumda olup tama
yakın bir daire oluşturur
11

12.  Vasküler penetrasyon iç
menisküsün %10- 30'una, dış
menisküsün ise %10-25'ine kadar
yayılır.
 Bu alanın dışındaki menisküs
bölümü avaskülerdir ve sinovyal
sıvıdan diffüzyonla beslenirler.
Oluşabilecek patolojilerde
fibroblastik iyileşme potansiyeli
yoktur. Bu durum başarılı
menisküs tamirleri için esastır.
12

13. Menisküs
yaralanması
radial
gerilme
gücünün
menisküs
deformasyon
kabiliyetini
aştığında
meydana
gelir.
13

14. Yaralanma mekanizmaları
 Menisküslere yönelik yaralanmamekanizmalar
%95'i indirekt (non-kontakt) mekanizmalarla
gelişir. Direkt mekanizma ile menisküs yırtığı %5
sıklıkla görülür.
 Dize gelen direkt darbe veya trafik kazaları
sırasında gelen yüklenmeler menisküslerde
yırtıklara yol açabilir. Ancak bu tip yaralanmalara
sıklıkla tibia plato kırıkları eşlik eder.
14

15. ŞİŞLİK ?
15

16. Akut şişlik:
Kırık, kapsül yırtığı veya periferik
menisküs yırtığını düşündürür.
ÖÇB yaralanmalarında:
4-6 saat içinde hemartroz
belirginleşir.
Santral menisküs yırtıkları:
Ertesi gün effüzyona sebeb olabilir.
Dejeneratif menisküs yırtığı:
Tekrarlayıcı effüzyonlarla
karekterizedir.
16

17.  Menisküs yırtıklarında
Sinovyanın irritasyonu
sonrasında reaksiyonel olarak
oluşur ve kesin tanıya yönelik
sınırlı bir bulgudur.
 Menisküs yırtıkları için tipik
olan sinovial irritasyon
sonrasında hidroartroz
niteliğinde sıvı toplanmasıdır.
 Hastaların yarısında
mevcuttur.
17

18. 18

19. Kilitlenme ?
19

20. 20

21. 21

22. 22

23. 23

24.  Tanı açısından anamnezin en tipik
bulgusudur.
 Dizin değişik hareketlerinde
mekanik olarak takılıp hareket
etmemesi olarak tanımlanır.
 Kova sapı yırtıklarının
çoğunluğunda olur.
 Eklem fareleri ve intraartiküler
yerleşimli patolojilerden ayırıcı
tanısının yapılması gereklidir.
24

25. Meniskus testleri içerisinde
 Mc Murray,
 Apley
 Ege-Gülhane testleri en yaygın
kullanılanlardır.
25

26. Apley McMurray
26

27. Anammez ve fizik
muayene % 90
civarında bir
doğrulukta tanı
koydurur.!!!!
27

28. RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME;
T Radyografi,
T Bilgisayarlı
tomografi,
T Magnetik rözenans
görüntüleme(MRG),
, Artrografi
28

29. MRG klinik muayeneyi tamamlamak ve
diagnostik doğruluğu artırmak için
kullanılabilir.
29

30. 30

31. Grade I
31

32. Grade II Grade III yırtık
32

33. YIRTIK TİPLERİ
 Travmatik ve Dejeneratif olarak iki grupta
toplanabilir.
 Travmatik yırtıklar aşırı/patolojik yüklenme
sonucu sağlıklı menisküste oluşan,
 Dejeneratif yırtklar ise normal yük veya
minimal travma sonrası meydana gelir.
 Menisküs yırtıkları; morfoloji, yer, hacim
ve stabiliteye göre sınıflandırılabilir.
33

34.  Morfoloji;
Longitudinal
Horizontal
(klivaj)
Radial
Flep tarzı,
Dejeneratif
Komplex
Kova sapı
Oblik
34

35. Vertikal ve horizontal yırtıklar
35

36. Horizontal klivaj yırtığı Radial yırtık
36

37. Flep tarzı yırtık
37

38. Meniskokapsüler seperasyon
38

39. Artroskopinin:
Avantajları
4. Hastanede kalma süresinin az olması ve
maliyetin düşmesi
5. Daha kozmetik bir skar bırakması
6. Eşlik edebilecek başka patolojilerin
saptanabilmesi
7. İmmobilizasyon yapılmaması
39

40. Dezavantajları
2. Ameliyat süresinin uzun olması
3. Teknik olarak daha zor olması
4. Özel aletlere gerek duyulması
40

41. TEDAVİ GEREKTİRMEYEN YIRTIK TİPLERİ
 Periferik in komplet 10 mm’den küçük
yırtıklar
 Periferik komplet 5 mm’den küçük
yırtıklar
 3 mm’den daha az eklem içine deplase
olan yırtıklar
41

42. PARSİYEL MENİSEKTOMİ
ENDİKASYONLARI
 Tamir şansı olmayan periferik
longitudinal ve kompleks dejeneratif
yırtıklar
 Radial yırtıklar
 Olabildiğince az – yeterli rezeksiyon
 Manuel – motorize shaver-
radiofrequency - lazer
42

43. TAMİR ENDİKASYONLARI
43

44. TAMİR ENDİKASYONLARI
 YIRTIK TİPİ
 Tek ve basit yırtık
 En iyi sonuç vertikal yırtıklarda
 Horizontal yırtıklar sıklıkla dejeneredir
iyileşme şansı düşüktür
 Deforme kova sapı yırtıklar tamir edilmemeli
 Radiyal yırtıkların tamiri zordur
 Gençlerde iyileşme şansı daha yüksek
44

45.  ÖÇB tamiri
yapılanlarda iyi
 Hasta uyumu
ÖNEMLİ
45

46.  ALL İN-SİDE
SUTURE
TEKNİKLERİ:
 Hooklar
 T fix
 Menisküs okları
 Rapid lock
46

47. Ön Çapraz Bağ
 İki bandı var
 Anteromedial –
flex.
 Posterolateral-ext.
 Mekanoresöpterler
proprioseptif rol
oynar
47

48. 48

49. 49

50. ÖÇB Biyomekaniği
 YIRTILMA MEKANİZMASI:
 ELASTİKİ DEFORMASYON; bağ gerilir eski
haline gelir
 PLASTİK DEFORMASYON; eski haline
dönmez bağ uzar
 YETMEZLİK DÖNEMİ; makro düzeyde yırtık
vardır
50

51.  ÖYKÜ
 Pivot yaralanama
 Kütleme ‘KİT’ sesi
 Dizde akut şişlik
51

52. KİMLER TED. EDİLMELİ
40 YAŞ ↓
AKTİVİTE ↑
DİZİNDE BOŞLUK HİSSİ ÖN
PLANDA
İ FONK. İNSTABİLİTESİ
OLANLAR
52

53. 53

54.  BTB otogreft
 Daha güçlü
 Yüksek performans gerektiren
sporlarda
 Diz önü sorunu
54

55.  Hamstring oto
 Morbidite az
55

56.  ALLOGREFT
 Daha az
 Hastalık riski (VİRAL)
 Gücü az
 Revizyon veya çoklu bağ
yaralanmalarında
56

57. Rehabilitasyon
 Spora dönüş 6 ay
 Hızlandırılmış protokol uygulanır
 4 hafta koltuk değnekleri,
 6 hafta dizlik
57

58. Komplikasyonlar
 Hatalı tünel yeri
 Femurda arka duvar kırılması
 Erken cerrahi girişim dizde
yapışıklığa neden olur 3 – 6 hft
beklenir
58

59. Arka çapraz bağ
 İki bandı var
 Anterolateral band
fleksiyonda,
 Posterolateral band
ext. Gergindir
 Meniskofemoral lig.
(Humphry-ant,
Wrisberg-post)
59

60.  Tedavisi tartışmalı
 Konservatif tedavi
edilenlerde geç
dönemde patella ve
medial femoral kondilde
dejenerasyon
60

61. Medial Kollateral Lig.
 Sup. ve derin dalı var
 Femur med kondil  Tibia prox.
 Derin bölümü medial men. yapışır
61

62. Medial Kollateral Lig. yaralanması
 Valgus zorlaması
 30° flex da ağrı ve instab.
 Sıklıkla femoral taraftan
yaralanma
 İzole yaralanma için 6 – 8 hf. Brace
 Kronik İnstabilite; Cerrahi ve
güçlendirme
62

63. Lateral kolletaral ligament
yaralanması
 Sık değil
 30 ° flex varus zorlaması ile
instabilite
 İzole LCL yaralanmaları
konservatif tedavi
63

64. Çoklu bağ yaralanması
 Diz çıkığına neden olabilir
 Damar – sinir – tendon
yaralanmaları
 Cerrahi
64

65. PATELLO FEMORAL EKLEM SORUNLARI
Patellar tendinit (Jumper’s knee)
 Basketbol ve
voleybolcularda sık
 Patella alt köşesinde ağrı
 NSAID, güçlendirme ve
ortezler
 Cerrahi nadir
65

66. Patellofemoral artrit
 Travma ve malalignment
neden
 Erken dönemde lateral
gevşetme faydalı
 Geç T.T. Ele. , ant. trans.
66

67. 67

68. SİNOVYAL PATOLOJİLER
 Sinovyal kondramatozis
 Pig. Villonod. sinovit
 RA
 Hemofili
 Plica sendromları
68

69. Pigmente villonoduler sinovit
 Ağrı - şişlik – palpe
deilebilir kitle
 Açık --- Art.
Sinoviektomi
 Recür. 
69

70. Mediopatellar plica
(shelf send)
70

71. OSTEOKONDRİTİS DİSSEKANS
Eklem yüzeyini örten artiküler kıkırdağın
altındaki subkondral kemikte nekroz
gelişmesi ve bunu örten eklem kıkırdağının
birlikte ayrılıp eklem içerisine düşmesi
EKLEM FARESİ
71

72. EPİDEMİYOLOJİ
Genelde genç adultların hastalığıdır.
Erkeklerde 3-4 kat daha sıktır.
 Juvenil,
 adölesan,
 erişkin olarak 3 tipi vardır.
72

73. ETİYOLOJİ
 TRAVMA
 İSKEMİ
 KONSTİTÜSYONEL PREDİSPOZİSYON
 HEREDİTE
Bunlar içerisinde Travma temel rolü üstlenmektedir.
73

74. SINIFLAMA VE YERLEŞİM
OKD Sıklık sırasına göre
 Diz ekleminde
 Ayak bileğinde
Talusun üst yüzeyinin medialinde
 Dirsek ekleminde
Kapitellumda
 Kalça ekleminde
Kapital femoral epifizin süperiorunda
 Omuzda
Humerus başı ve glenoid fossada
74

75.  Medial femoral kondilin lateralinde
%73-85
 Lateral femoral kondilde %13
 Trokleada %2
 Patellada %1
75

76.  Erken dönemde en büyük yakınma dizde ağrıdır.
 Başlangıçta hafif aktivasyonlarla artmaya başlar.
 Lezyon bölgesinde uyum bozuldukça şişme boşalma
hissi, takılma hissi, diz ekleminde sertlik ve en
sonunda eklem faresi oluşumu ile tipik kilitlenme
bulguları ortaya çıkar.
 Zamanla kas atrofisi, synovial hipertrofi, hidrartroz
gelişebilir.
76

77. RADYOGRAFİ
 Mutlaka 2 yönlü diz grafisi
çekilmelidir.
 Klasik yerleşimli OKD’yi A-P grafide
görmek zordur.
 Tünel grafiside istenmelidir.
 Etkilenen kemik ana kemik
dokusundan daha dens görülür.
 Fragman ayrılırsa ana kemik
bütünlüğü bozulur. Ayrılan yerde
krater ve çökme izlenir.
77

78. SİNTİGRAFİ
Evre 0 :Normal grafi normal sintigrafi
Evre I : Grafide lezyon sintigrafi normal,hasta asemptomatik
Evre II-III:Radyoaktif madde tutulum artışı
Evre IV: Defekt yanlarında da aktivite artışı,komşu tibiada tutulum
78

79. MRG
 Bugün OKD’yi en iyi tanımlayan yöntemdir.
 Lezyonun boyutları,OK parçanın canlılığı ve ayrılması hakkında bilgi
verir.
 Diğer bir faydası konservatif ve cerrahi tedavi seçiminde yol gösterir.
 Tedavi takibinde en iyi sonuç veren noninvazif yöntemdir.
79

80. ARTROSKOPİ
 Mini invaziv bir yöntemdir.
 Ancak diğer noninvazif yöntemlerle tanı
konamayan lezyonları saptamak veya
tanıyı doğrularken aynı anda tedavisinide
yapmaya izin verdiği için OKD tedavisinde
çığır açmış bir yöntemdir.
80

81. TEDAVİ
 Erişkin OKD çoğunlukla gonartrozla birliktedir.
 Kendiliğinden iyileşme yeteneği zayıftır.
 40 yaş üzeri hastalarda akınmalar daha çok OA’yı
düşündürecek şekildedir.
 Erişkin formun aksine jüvenil OKD’nin
kendiliğinden iyileşme yeteneği vardır.
 Bu yüzden 2 gruptaki lezyonlarda tedavi
prensipleri farklı olmalıdır.
81

82. KONSERVATİF TEDAVİ
12 yaşından küçük hastalarda;
 Lezyon çok büyük değilse konservatif tedavi
uygulanmalıdır.
 Herhangi bir dış destek cihazı kullanılmadan aşırı
sportif aktiviteler kısıtlanır.
 Ekstansör mekanizma mutlaka kuvvetlendirilmelidir.
 Hasta 1-2 aylık aralarla klinik, 3’er aylık aralıklarlada
radyolojik olarak kontrol edilmelidir.
82

83. CERRAHİ TEDAVİ
Özellikle artroskopi bu lezyonlarda
çığır açmıştır.Tedavi yöntemleri
arasında
 Antegrad veya retrograd perforasyon
 İnternal tespit
 Greftleme
ve bunların kombinasyonlarını içerir.
83

84. Antegrad perforasyon:
 Fizis hattı açık olan hastalarda,
 Ghull Evre I-II lezyonlarında
konservatif tedavi başarısız
kalmışsa antegrad veya
transkondiler artroskopik
perforasyon yapılır
revaskülarizasyonu yeniden
sağlayarak parçanın yerine
yeniden kaynaması sağlanır
84

85. Retrograd
perforasyon
 Eğer fizis hattı
kapalı ve
 ghull Evre I-II ise
eklem kıkırdağına
zarar vermemek için
en iyi tedavi
yöntemidir.
85

86. İnternal tespit
 Kısmi ayrılma gösteren Evre III
lezyonlarda,
 ayrılmış fakat yerine konabilecek
lezyonlarda kullanılır.
 Tespit için özel
vidalar(herbert,whiple)kemik
çubuklar,birden fazla K teli kullanılabilir.
 6 hafta ekstremiteye yük verilmez.
 3 ay sonra tespit mataryelleri metalikse
çıkartılır
86

87. Greftleme
 Ghull EvreIV lezyonlar veya serbest ve
tekrar yerine konamayacak lezyonlarda
büyük defektlerde kullanılır.
 Oto ve allogreft kulanılır.
 Otogreftler femur kondili posterioru yada
iliak kanattan alınır.
 Diz ekleminde geniş defektlerde ise
allogreftler kullanılır.
87

88. 88