Mesleki astim

1. MESLEKİ ASTIMMESLEKİ ASTIM
DR. GONCA ALYILDIZDR. GONCA ALYILDIZ

2. Mesleki AstımMesleki Astım
 Yetişkin populasyonda yeni başlangıçlı astımınYetişkin populasyonda yeni başlangıçlı astımın
önemli bir nedenidirönemli bir nedenidir
 Teşhisi çok önemli,çünkü tedavisinde çevreninTeşhisi çok önemli,çünkü tedavisinde çevrenin
modifikasyonu gereklidir.modifikasyonu gereklidir.
 Çalışma alanında karşılaşılan uyaranlara cevapÇalışma alanında karşılaşılan uyaranlara cevap
olarak değişken havaakımı kısıtlanması veolarak değişken havaakımı kısıtlanması ve
havayollarında aşırı yanıt ile karakterize birhavayollarında aşırı yanıt ile karakterize bir
hastalık olarak tanımlanır.hastalık olarak tanımlanır.

3.  Teşhis için iyi bir anamnez gereklidir.Teşhis için iyi bir anamnez gereklidir.
 Ajanlara maruz kalan her bireyde astım gelişmez.Ajanlara maruz kalan her bireyde astım gelişmez.
Bazı konak ve çevresel faktörler de hastalığınBazı konak ve çevresel faktörler de hastalığın
gelişimini etkileyecektir.gelişimini etkileyecektir.
 Tedavisi hem çevresel modifikasyonu hem ilaçTedavisi hem çevresel modifikasyonu hem ilaç
tedavisini gerektirir.tedavisini gerektirir.

4. EpidemiolojiEpidemioloji
 Populasyon üzerinde mesleki astım etkisi çokPopulasyon üzerinde mesleki astım etkisi çok
farklı oranlarda rapor edilmiştir.bunun birçokfarklı oranlarda rapor edilmiştir.bunun birçok
nedeni vardır.nedeni vardır.
 1.İdentifiye edilen vakalarda farklı kriterlerler1.İdentifiye edilen vakalarda farklı kriterlerler
kullanılmasıkullanılması
 2.Medikal toplumda hastalığın farkında2.Medikal toplumda hastalığın farkında
olunmamasıolunmaması
 Oranlar ekonomik gelişmeden dolayı zamanlaOranlar ekonomik gelişmeden dolayı zamanla
değişebilir.değişebilir.

5.  Populasyon çalışmaları /doktor teşhisi temelindePopulasyon çalışmaları /doktor teşhisi temelinde
mesleki astım vakaları rapor edilmiştir.mesleki astım vakaları rapor edilmiştir.
 Fakat çoğu bireyin mesleki astım olduğununFakat çoğu bireyin mesleki astım olduğunun
farkında olmadığı gösterilmiştir.farkında olmadığı gösterilmiştir.

6.  Yazarlar mesleksel öykülerini öğrenmek içinYazarlar mesleksel öykülerini öğrenmek için
hastalarla bağlantı kurmuşlar ve yeni tanıhastalarla bağlantı kurmuşlar ve yeni tanı
koyulmuş astım vakalarının %20 sinin meslekikoyulmuş astım vakalarının %20 sinin mesleki
maruziyetle ilişkili olma olasılığını bulmuşlardır.maruziyetle ilişkili olma olasılığını bulmuşlardır.
 Ancak %14ünün kayıtlarında mesleki öyküAncak %14ünün kayıtlarında mesleki öykü
bulunmuş ve hiçbir hasta mesleki astım olarakbulunmuş ve hiçbir hasta mesleki astım olarak
tanımlanmamış.tanımlanmamış.

7.  Kesitsel çalışmalardaki mesleki astım prevalansıKesitsel çalışmalardaki mesleki astım prevalansı
anlamlıdır.anlamlıdır.
 Çünkü çalıştığı çevrede solunum sıkıntısı çekenÇünkü çalıştığı çevrede solunum sıkıntısı çeken
insanların bir kısmının çevreden ayrılma,birinsanların bir kısmının çevreden ayrılma,bir
kısmının alternatif iş arama olasılığı fazladır.kısmının alternatif iş arama olasılığı fazladır.
 Mesleki astım olmayan bireyler ise işlerindeMesleki astım olmayan bireyler ise işlerinde
kalmaya devam ederler.kalmaya devam ederler.

8.  Coğrafik faktörler mesleki astım vakalarınıCoğrafik faktörler mesleki astım vakalarını
etkiler.etkiler.
 Avrupada bazı populasyon temelli çalışmalardaAvrupada bazı populasyon temelli çalışmalarda
bazı mesleklerin astım riskini artırdığıbazı mesleklerin astım riskini artırdığı
bulunmuştur.bulunmuştur.
 Bunlar çiftçiler,boyacılar,plastikBunlar çiftçiler,boyacılar,plastik
çalışanları,temizlikçilerdir.çalışanları,temizlikçilerdir.

9.  Bir ülkedeki ekonomik ve endüstriyel alt yapı buBir ülkedeki ekonomik ve endüstriyel alt yapı bu
işlerdeki çalışanların sayısını etkileyecektir.işlerdeki çalışanların sayısını etkileyecektir.
 Dolayısıyla mesleki astım sayısını daDolayısıyla mesleki astım sayısını da
etkileyecektir.etkileyecektir.
 Ekonomik durumdaki değişikliklerle birlikte işlerEkonomik durumdaki değişikliklerle birlikte işler
değişecek böylelikle mesleki astim sayısı dadeğişecek böylelikle mesleki astim sayısı da
değişecektir .değişecektir .

10.  Finlandiyada inek epiteli maruziyetine bağlıFinlandiyada inek epiteli maruziyetine bağlı
mesleki astım vakalarında azalma olduğu vemesleki astım vakalarında azalma olduğu ve
bunun avrupa birliğine katılımla eş zamanlıbunun avrupa birliğine katılımla eş zamanlı
olduğu görülmüş.olduğu görülmüş.
 Çünkü avrupa birliğine katılım süt ürünleriÇünkü avrupa birliğine katılım süt ürünleri
endüstrisini etkilemiş ve süt üretim çiftliklerindeendüstrisini etkilemiş ve süt üretim çiftliklerinde
azalmaya neden olmuş.azalmaya neden olmuş.

11.  Buna paralel olarak ofis çalışanlarında küfBuna paralel olarak ofis çalışanlarında küf
maruziyetine bağlı mesleki astım vakalarındamaruziyetine bağlı mesleki astım vakalarında
artış olmuş.artış olmuş.
 Çünkü çalışma alanları daha çok ofis alanlarınaÇünkü çalışma alanları daha çok ofis alanlarına
doğru kaymış.doğru kaymış.
 Böylece küfler inek epitelinden daha fazlaBöylece küfler inek epitelinden daha fazla
çevresel tehlike haline gelmiş.çevresel tehlike haline gelmiş.

12.  İngilterede fırıncıların astımı,geleneksel olarakİngilterede fırıncıların astımı,geleneksel olarak
fırında çalışanlarda görülen bir hastalık ikenfırında çalışanlarda görülen bir hastalık iken
ekmek dağıtımındaki değişiklik nedeniyle büyükekmek dağıtımındaki değişiklik nedeniyle büyük
market çalışanlarında da görülmeye başlanmış.market çalışanlarında da görülmeye başlanmış.

13.  Mesleki astımın insidansı kesinlikle 20.yüzyılınMesleki astımın insidansı kesinlikle 20.yüzyılın
ortalarından sonra artmıştır.ortalarından sonra artmıştır.
 Çoğu çalışmada tahmin edilen;mesleki astımÇoğu çalışmada tahmin edilen;mesleki astım
yetişkin başlangıçlı astımın %10-15 indenyetişkin başlangıçlı astımın %10-15 inden
sorumludur.sorumludur.

14. ETYOLOJİETYOLOJİ
 Mesleki astım, hastalığa yol açan ajanlarMesleki astım, hastalığa yol açan ajanlar
temelinde iki major kategoriye ayrılabilir.temelinde iki major kategoriye ayrılabilir.
 1.Antijenik stimülasyona bağlı immunolojik1.Antijenik stimülasyona bağlı immunolojik
cevap sonucu ortaya çıkabilir.bu ajanacevap sonucu ortaya çıkabilir.bu ajana
maruziyetle semptomların başlangıcı arasındakimaruziyetle semptomların başlangıcı arasındaki
latent periyodle karakterizedir.latent periyodle karakterizedir.

15.  2.Latent periyot ve immun cevap olmaksızın2.Latent periyot ve immun cevap olmaksızın
irritanlara bağlı acil havayolu cevabı olarak ortayairritanlara bağlı acil havayolu cevabı olarak ortaya
çıkabilir.(reaktif havayolları disfonksiyonuçıkabilir.(reaktif havayolları disfonksiyonu
sendromu-RADS)sendromu-RADS)
 Akut irritan astım buna örnektir.Akut irritan astım buna örnektir.

16. Latent periyotla karakterize meslekiLatent periyotla karakterize mesleki
astımastım
 Yüksek ve düşük molekül ağırlıklı ajanlar astımaYüksek ve düşük molekül ağırlıklı ajanlar astıma
neden olan immun cevabı indükleyebilirler.neden olan immun cevabı indükleyebilirler.
 Yüksek molekül ağırlıklı ajanlar astım gelişimiYüksek molekül ağırlıklı ajanlar astım gelişimi
için duyarlı olan bireylerde IgE üretimine nedeniçin duyarlı olan bireylerde IgE üretimine neden
olur.olur.

17.  Bu hastalık klasik atopik astımın karakteristikBu hastalık klasik atopik astımın karakteristik
çoğu özelliklerine sahiptir.çoğu özelliklerine sahiptir.
 Asıl farklılık ,astıma neden olan antijenin çalışmaAsıl farklılık ,astıma neden olan antijenin çalışma
alanında olmasıdır.alanında olmasıdır.

18. Yüksek Molekül Ağarlıklı AjanlarYüksek Molekül Ağarlıklı Ajanlar
 MESLEKMESLEK
 Veteriner, çiftçi, hayvanVeteriner, çiftçi, hayvan
sektöründe çalışanlar.sektöründe çalışanlar.
 İlaç , yiyecek ve deterjanİlaç , yiyecek ve deterjan
endüstrisi çalışanlarıendüstrisi çalışanları
 MarangozMarangoz
 Deniz ürünleri ile çalışanlarDeniz ürünleri ile çalışanlar
 Fırıncı ve çiftçilerFırıncı ve çiftçiler
 Tekstil çalışanlarıTekstil çalışanları
 Sağlık çalışanları, eldivenSağlık çalışanları, eldiven
üretiminde çalışanlarüretiminde çalışanlar
 Boya ile çalışanlarBoya ile çalışanlar
 Lehim ve elektrik ileLehim ve elektrik ile
çalışanlarçalışanlar
 KİMYASAL MADDEKİMYASAL MADDE
 Hayvansal proteinlerHayvansal proteinler
 Enzimler (Papain , tripsin)Enzimler (Papain , tripsin)
 Tahta (Kırmızı sedir )Tahta (Kırmızı sedir )
 Balık, yengeç, istakozBalık, yengeç, istakoz
proteinleriproteinleri
 Bitki proteinleri (Buğday,Bitki proteinleri (Buğday,
kahve, hububat )kahve, hububat )
 Koton, boyaKoton, boya
 LatexLatex
 Boyalar ( Antrakinon, karminBoyalar ( Antrakinon, karmin
,kına),kına)
 Eritici madde (kolofon,lehim)Eritici madde (kolofon,lehim)

19.  Düşük molekül ağılıklı ajanlar sıklıkla IgE ileDüşük molekül ağılıklı ajanlar sıklıkla IgE ile
ilişkisiz immun cevaba neden olur.ilişkisiz immun cevaba neden olur.
 Bu düşük molekül ağırlıklı ajanlar hapten olarakBu düşük molekül ağırlıklı ajanlar hapten olarak
hareket edebilir,konak proteinleriyle birleşerekhareket edebilir,konak proteinleriyle birleşerek
immun cevaba neden olur.immun cevaba neden olur.

20. Düşük Molekül Ağırlıklı AjanlarDüşük Molekül Ağırlıklı Ajanlar
 MESLEKMESLEK
 Boyacılar, izolasyoncular,Boyacılar, izolasyoncular,
poliüretan çalışanlarıpoliüretan çalışanları
 İlaç endüstrisi çalışanlarıİlaç endüstrisi çalışanları
 Kaynakçı, kalaycıKaynakçı, kalaycı
 Boya, plastik ve yapayBoya, plastik ve yapay
reçine endüstrisindereçine endüstrisinde
çalışanlar.çalışanlar.
 Laboratuar ve sağlıkLaboratuar ve sağlık
çalışanlarıçalışanları
 KİMYASAL AJANKİMYASAL AJAN
 İzosiyanat (toluenİzosiyanat (toluen
diizosiyanat)diizosiyanat)
 İlaçlar (Beta laktamlar)İlaçlar (Beta laktamlar)
 Metaller (platin, nikelMetaller (platin, nikel
sülfat, krom)sülfat, krom)
 Anhidritler( trimetalicAnhidritler( trimetalic
anhidrit)anhidrit)
 Formaldehit,Formaldehit,
gluteraldehitgluteraldehit

21.  Bu yüksek ve düşük molekül ağırlıklı ajanlarBu yüksek ve düşük molekül ağırlıklı ajanlar
mesleki asım vakalarının %90 ından sorumludur.mesleki asım vakalarının %90 ından sorumludur.

22. İrritanların indüklediği astımİrritanların indüklediği astım
 Daha önce astım öyküsü olmayan bireyde zararlıDaha önce astım öyküsü olmayan bireyde zararlı
bir kimyasala akut maruziyetle ortaya çıkar.bir kimyasala akut maruziyetle ortaya çıkar.
 Akut mareuziyet sırasında maruz kalan bireydeAkut mareuziyet sırasında maruz kalan bireyde
şiddetli semptomlar gelişir.şiddetli semptomlar gelişir.
 Bu ‘’RADS’’ akut irritanların indüklediği astımBu ‘’RADS’’ akut irritanların indüklediği astım
olarak bilinir.olarak bilinir.

23.  Düşük düzeydeki irritanlara kronik maruziyetDüşük düzeydeki irritanlara kronik maruziyet
astım gelişimine yol açabilir.astım gelişimine yol açabilir.
 Ancak bu biraz tartışmalıdır.çünkü işyerindeAncak bu biraz tartışmalıdır.çünkü işyerinde
irritanlara maruz kaldığı zaman semptomlarıirritanlara maruz kaldığı zaman semptomları
ortaya çıkan ama daha önceden astımı bulunanortaya çıkan ama daha önceden astımı bulunan
kişilerden ayırımı zordur.kişilerden ayırımı zordur.
 Bu iki antiteyi ayırmanın tek yolu resmi iş yeriBu iki antiteyi ayırmanın tek yolu resmi iş yeri
taramalarıdır.taramalarıdır.

24.  İrritanların indüklediği astım ajanlara karşıİrritanların indüklediği astım ajanlara karşı
immunolojik cevaba neden olmaz fakatimmunolojik cevaba neden olmaz fakat
nonspesifik aşırı bronş cevabına neden olabilir.nonspesifik aşırı bronş cevabına neden olabilir.
 Klasik irritanların indüklediği astıma neden olanKlasik irritanların indüklediği astıma neden olan
zararlı gazlar: klor,amonyak,yanıcızararlı gazlar: klor,amonyak,yanıcı
maddeler,sülfür dioksittir.maddeler,sülfür dioksittir.

25. RİSK FAKTÖRLERİRİSK FAKTÖRLERİ
 Çok sayıda çevresel ve konağa ait faktörlerÇok sayıda çevresel ve konağa ait faktörler
mesleki astım patogenezinde rol oynar.mesleki astım patogenezinde rol oynar.
 Çevresel stimülasyona maruz kalan her bireydeÇevresel stimülasyona maruz kalan her bireyde
mesleki astım gelişmez.mesleki astım gelişmez.

26.  Son çalışmalar göstermiştir ki:Son çalışmalar göstermiştir ki:
 Konağa ait spesifik faktörler(genetikKonağa ait spesifik faktörler(genetik
polimorfizm,atopi) ve eksternal faktörler(işyeripolimorfizm,atopi) ve eksternal faktörler(işyeri
içinde ve dışındaki maruziyetin tipi)meslekiiçinde ve dışındaki maruziyetin tipi)mesleki
astım gelişiminde duyarlılığı etkileyebilir.astım gelişiminde duyarlılığı etkileyebilir.

27. Genetik FaktörlerGenetik Faktörler
 MHC II moleküllerindeki polimorfizmin meslekiMHC II moleküllerindeki polimorfizmin mesleki
astımın bazı formlarının gelişimine neden olduğuastımın bazı formlarının gelişimine neden olduğu
görülmüştür.görülmüştür.
 Bu toluen diisocyanatın indüklediği astımdaBu toluen diisocyanatın indüklediği astımda
tanımlanmıştır.tanımlanmıştır.

28.  MHC II molekülleri T hücrelerine antijenMHC II molekülleri T hücrelerine antijen
sunumuyla ilgilidir.sunumuyla ilgilidir.
 T hücreleri astımın patogeneziyle ilgili anahtarT hücreleri astımın patogeneziyle ilgili anahtar
efektör hücrelerdir.efektör hücrelerdir.
 Toluen diisocyanat ile ilişkili antijenler MHC IIToluen diisocyanat ile ilişkili antijenler MHC II
molekülünde değişikliklere neden olur.Bu da Tmolekülünde değişikliklere neden olur.Bu da T
hücresiyle inflamasyon yolunu başlatır.hücresiyle inflamasyon yolunu başlatır.

29.  Mesleki astım gelişimiyle ilişkili diğer bir genetikMesleki astım gelişimiyle ilişkili diğer bir genetik
faktör glutatyon S transferazdır.faktör glutatyon S transferazdır.
 Glutatyon S transferaz reaktif oksidan strestenGlutatyon S transferaz reaktif oksidan stresten
hücreleri korumak için kritik öneme sahiptir.hücreleri korumak için kritik öneme sahiptir.
 Toluen diisocyanata bağlı gelişen mesleki astımToluen diisocyanata bağlı gelişen mesleki astım
duyarlılığıyla ilişkilendirilmiştir.duyarlılığıyla ilişkilendirilmiştir.

30.  Diğer bir genetik faktör N asetil transferazdır.Diğer bir genetik faktör N asetil transferazdır.
 Bazı genotiplerinin toluen diisocyanataBazı genotiplerinin toluen diisocyanata
maruziyete bağlı gelişen mesleki astım riskinimaruziyete bağlı gelişen mesleki astım riskini
artırdığı görülmüştür.artırdığı görülmüştür.

31. AtopiAtopi
 Latent dönemle karakterize olan mesleki astımLatent dönemle karakterize olan mesleki astım
gelişiminde diğer bir risk faktörüdür.gelişiminde diğer bir risk faktörüdür.
 Hayvanlara karşı deri reaksiyonu gelişen 417Hayvanlara karşı deri reaksiyonu gelişen 417
birey labaratuar hayvanlarıyla çalışmayabirey labaratuar hayvanlarıyla çalışmaya
başlamış.Bunlarda mesleki astım gelişme riskininbaşlamış.Bunlarda mesleki astım gelişme riskinin
arttığı bulunmuş.arttığı bulunmuş.

32.  Atopi,çevresel allerjenlere karşı (IgE ile ilişkili)Atopi,çevresel allerjenlere karşı (IgE ile ilişkili)
ımmun cevap gelişimi olarak tanımlanır.ımmun cevap gelişimi olarak tanımlanır.
 Farelere maruz kalan labaratuar çalışanlarındaFarelere maruz kalan labaratuar çalışanlarında
yükselen IgG düzeylerinin mesleki astıma karşıyükselen IgG düzeylerinin mesleki astıma karşı
koruyucu olduğu bulunmuşturkoruyucu olduğu bulunmuştur
 Bu bireylerde IgE de yüksektir.Bu bireylerde IgE de yüksektir.

33. İş Çevresiİş Çevresi
 Latent periyotla karakterize mesleki astımLatent periyotla karakterize mesleki astım
gelişiminde birinci basamak duyarlılaşma vegelişiminde birinci basamak duyarlılaşma ve
havayollarındaki inflamasyonun öncülü olanhavayollarındaki inflamasyonun öncülü olan
immun cevap oluşumudur.immun cevap oluşumudur.

34.  Çok düşük konsantrasyonlardaki ajanlar ımmunÇok düşük konsantrasyonlardaki ajanlar ımmun
cevaba neden olmaz,ımmun cevap olmaksızın dacevaba neden olmaz,ımmun cevap olmaksızın da
astım olmaz.astım olmaz.
 İmmun cevap gelişimi için gerekli allerjenİmmun cevap gelişimi için gerekli allerjen
konsantrasyonu,duyarlanmış bireylerde astmatikkonsantrasyonu,duyarlanmış bireylerde astmatik
cevap gelişimi için gerekenden daha fazladır.cevap gelişimi için gerekenden daha fazladır.

35.  İmmun cevap gelişimini önlemek,immun cevapİmmun cevap gelişimini önlemek,immun cevap
geliştikten sonra astım gelişimini önlemektengeliştikten sonra astım gelişimini önlemekten
daha kolaydır.daha kolaydır.
 Çalışma alanlarında ajanın miktarını en azaÇalışma alanlarında ajanın miktarını en aza
indirmek meleki astım vakalarını önleyecektir.indirmek meleki astım vakalarını önleyecektir.
 Mesleki astım geliştikten sonra çalışmaMesleki astım geliştikten sonra çalışma
alanındaki gerekli düzenlemeleri yapmak dahaalanındaki gerekli düzenlemeleri yapmak daha
zordur.zordur.

36. SigaraSigara
 Mesleki astım gelişimi için tanımlanmış bir diğerMesleki astım gelişimi için tanımlanmış bir diğer
risk faktörü sigaradır.risk faktörü sigaradır.
 Sigara içmek bazı antijenlere karşı duyarlılığınSigara içmek bazı antijenlere karşı duyarlılığın
gelişmesiyle ilgili olabilir.gelişmesiyle ilgili olabilir.
 Sigara içenlerde astım daha erken başlar.Sigara içenlerde astım daha erken başlar.

37.  Calverley ve arkadaşları sigara içenlerdeCalverley ve arkadaşları sigara içenlerde
palatinum tuzlarına karşı duyarlılık gelişiminde 8palatinum tuzlarına karşı duyarlılık gelişiminde 8
kat artmış risk bulmuşlardır.kat artmış risk bulmuşlardır.
 Sigara içmek hava yollarındaki inflamatuar cevabıSigara içmek hava yollarındaki inflamatuar cevabı
sonuç olarak astımın şiddetini etkiler.sonuç olarak astımın şiddetini etkiler.

38.  Sigara içenlerde içmeyenlerleSigara içenlerde içmeyenlerle
karşılaştırıldığında,hücresel inflamasyonunkarşılaştırıldığında,hücresel inflamasyonun
azaldığı,nitrik oksit exhalasyonunazaldığı,nitrik oksit exhalasyonun
azaldığı,epitelyal bütünlüğün arttığı gösterilmiştir.azaldığı,epitelyal bütünlüğün arttığı gösterilmiştir.

39.  Sigara içenlerde ve içmeyenlerde hastalığınSigara içenlerde ve içmeyenlerde hastalığın
patogenezi farklı olabilir.çünkü sigara içenlerdepatogenezi farklı olabilir.çünkü sigara içenlerde
hücresel inflamasyonun daha az olmasınahücresel inflamasyonun daha az olmasına
rağmen,hastalığın şiddetinin daha fazla olduğurağmen,hastalığın şiddetinin daha fazla olduğu
görülmüştür.görülmüştür.

40.  Mesleki astım üzerine sigara içiminin kesin etkisiMesleki astım üzerine sigara içiminin kesin etkisi
ajana karşı bireysel duyarlılığa bağlıdır.ajana karşı bireysel duyarlılığa bağlıdır.
 Sigara içimi ajan için konak cevabını değiştirmeSigara içimi ajan için konak cevabını değiştirme
olasılığına sahiptir.olasılığına sahiptir.
 Bireysel farklılıklara bağlı olarak duyarlanmaBireysel farklılıklara bağlı olarak duyarlanma
oranını ve hastalığın şiddetini değiştirebilir.oranını ve hastalığın şiddetini değiştirebilir.

41. KLİNİK BULGULARKLİNİK BULGULAR
 Mesleki astımı olan bireyler diğer astımlıMesleki astımı olan bireyler diğer astımlı
hastalarla aynı semptomlarahastalarla aynı semptomlara
sahiptir:öksürük,wheeze,dispne,sahiptir:öksürük,wheeze,dispne,
 Hastalar tipik olarak semptomların işteHastalar tipik olarak semptomların işte
kötüleştiğini,evde daha iyi olduklarını söylerler.kötüleştiğini,evde daha iyi olduklarını söylerler.

42.  Birçok işyeri çalışanı hergün aynı işi yapmazBirçok işyeri çalışanı hergün aynı işi yapmaz
böylece hergün aynı şeye maruz kalmaz.böylece hergün aynı şeye maruz kalmaz.
 Sonuç olarak hergün semptomları olmaz veSonuç olarak hergün semptomları olmaz ve
semptomlarla işi arasında bağlantı kurmaksemptomlarla işi arasında bağlantı kurmak
zordur.zordur.

43.  Hastalığın ortaya çıkışını etkileyen diğer birHastalığın ortaya çıkışını etkileyen diğer bir
komplike faktör havayollarındaki reaksiyonunkomplike faktör havayollarındaki reaksiyonun
gecikmesidir.gecikmesidir.
 Bazı hastalarda geç evre reaksiyonBazı hastalarda geç evre reaksiyon
gelişir,maruziyetten sonra bronkokonstriksiyongelişir,maruziyetten sonra bronkokonstriksiyon
geç gelişir ve semptomlar iş yerinden ayrıldıktangeç gelişir ve semptomlar iş yerinden ayrıldıktan
sonra başlar.sonra başlar.

44.  Semptomlar başlamadan önce maruziyetSemptomlar başlamadan önce maruziyet
genellikle aylar-yıllar sürebilir.genellikle aylar-yıllar sürebilir.
 Yüksek molekül ağırlıklı ajanlara maruz kaldıktanYüksek molekül ağırlıklı ajanlara maruz kaldıktan
sonra mesleki astım gelişenlerde rinokonjuktuvitsonra mesleki astım gelişenlerde rinokonjuktuvit
semptomları pulmoner semptomlerdan öncesemptomları pulmoner semptomlerdan önce
ortaya çıkabilir.ortaya çıkabilir.

45.  Bazı hastalarda işyerindeki maruziyet bitse bileBazı hastalarda işyerindeki maruziyet bitse bile
astım semptomları devam edebilir.astım semptomları devam edebilir.
 Bu hastalarda mesleki astımdan ayırt edilemeyenBu hastalarda mesleki astımdan ayırt edilemeyen
bir astım sendromu gelişir.bir astım sendromu gelişir.

46.  İrritanların indüklediği astım hastaları ayırt ediciİrritanların indüklediği astım hastaları ayırt edici
bir anamnez verirler.bir anamnez verirler.
 Bu hastalar akut semptomlara yol açan anlamlıBu hastalar akut semptomlara yol açan anlamlı
bir maruziyet tarif ederler.bir maruziyet tarif ederler.
 Bu maruziyet öksürük,bronşiyal hiperaktivite veBu maruziyet öksürük,bronşiyal hiperaktivite ve
astıma neden olur.astıma neden olur.

47.  11 kasım 2001 yılında world trade center11 kasım 2001 yılında world trade center
da,itfaiyeciler çok miktarda alkali atıklara veda,itfaiyeciler çok miktarda alkali atıklara ve
bunların ürünlerine maruz kalmışlar,bu dabunların ürünlerine maruz kalmışlar,bu da
itfaiyecilerde RADS a yol açmıştır.itfaiyecilerde RADS a yol açmıştır.
 RADS vakalarında itfaiyecilerde de olduğu gibiRADS vakalarında itfaiyecilerde de olduğu gibi
ajana maruziyet devam etmese bile , astımajana maruziyet devam etmese bile , astım
semptomları devam edebilir.semptomları devam edebilir.

48.  Son vaka kohort çalışması göstermiştir kiSon vaka kohort çalışması göstermiştir ki
;çalışılan alandaki ajanlara maruziyet ve şiddetli;çalışılan alandaki ajanlara maruziyet ve şiddetli
yetişkin başlangıçlı astım arasında bağlantı vardır.yetişkin başlangıçlı astım arasında bağlantı vardır.
 Bu temizlik için kullanılan ajanlarda (OR 7.2)veBu temizlik için kullanılan ajanlarda (OR 7.2)ve
yüksek,düşük molekül ağırlıklı ajanlarda(OR 7.5)yüksek,düşük molekül ağırlıklı ajanlarda(OR 7.5)
en yüksektir.en yüksektir.

49.  Mesleki astım diğer astım formlarından hastanınMesleki astım diğer astım formlarından hastanın
semptomları bakımından ayrılamaz.semptomları bakımından ayrılamaz.
 Fakat bazı klinik özellikler hekimi mesleki astımFakat bazı klinik özellikler hekimi mesleki astım
açısından uyarmalıdır.açısından uyarmalıdır.
 Hastalar ajana maruziyetle semptomlarınHastalar ajana maruziyetle semptomların
başlangıcı arasında bir latent periyod tarifbaşlangıcı arasında bir latent periyod tarif
ederler.ederler.

50.  Semptomlar işten ayrıldıktan sonra daha iyidir.Semptomlar işten ayrıldıktan sonra daha iyidir.
 İrritanların indüklediği astım hastaları ise akutİrritanların indüklediği astım hastaları ise akut
semptomlara neden olan anlamlı bir maruziyetsemptomlara neden olan anlamlı bir maruziyet
tariflerler.tariflerler.
 Mesleki astım şiddetli olabilir ve tedaviside zorMesleki astım şiddetli olabilir ve tedaviside zor
olabilir.olabilir.

51. TANITANI
 Teşhis için önce tanı düşünülmeli ve çalışmaTeşhis için önce tanı düşünülmeli ve çalışma
alnındaki maruziyet öyküsü öğrenilmelidir.alnındaki maruziyet öyküsü öğrenilmelidir.
 2.basamak olarak SFT(reversibiliteli SFT yada2.basamak olarak SFT(reversibiliteli SFT yada
bronkoprovakasyon testi)yapılmalıdır. Astımbronkoprovakasyon testi)yapılmalıdır. Astım
düşündüren bulgular tespit edilmelidir.düşündüren bulgular tespit edilmelidir.

52.  Teşhisi destekleyebilen diğer bir tanı aracıTeşhisi destekleyebilen diğer bir tanı aracı
çalışma alanındaki antijenlere karşı spesifik IgEçalışma alanındaki antijenlere karşı spesifik IgE
bakmaktır.Bu test IgE mekanizmasının olduğubakmaktır.Bu test IgE mekanizmasının olduğu
astım vakalarında kullanışlıdır.astım vakalarında kullanışlıdır.

53.  Bireylerde antikor cevabının bulunması bireyinBireylerde antikor cevabının bulunması bireyin
astım olduğunu göstermez.astım olduğunu göstermez.
 Antikor bakılması yanlış tanı koydurabilir.Antikor bakılması yanlış tanı koydurabilir.

54.  Buna alternatif kullanılan test seri PEFBuna alternatif kullanılan test seri PEF
moniterizasyonudur.moniterizasyonudur.
 Önerilen hem iş hem iş dışında günde 4 kereÖnerilen hem iş hem iş dışında günde 4 kere
PEF moniterizasyonudur.bu en az 4 haftaPEF moniterizasyonudur.bu en az 4 hafta
sürmelidir.sürmelidir.

55.  Moniterizasyon çalışma alanında en az 2 haftaMoniterizasyon çalışma alanında en az 2 hafta
sürmelidir.sürmelidir.
 Çalışma alanı dışında da yeterli sürede olmalıdır.Çalışma alanı dışında da yeterli sürede olmalıdır.
 Çalışma alanı dışındaki periyodu değerlendirmekÇalışma alanı dışındaki periyodu değerlendirmek
için haftasonu 2 gün gibi kısa bir süre yeterliiçin haftasonu 2 gün gibi kısa bir süre yeterli
değildir.değildir.

56.  Çalışma alanı dışındaki 2 haftalık birÇalışma alanı dışındaki 2 haftalık bir
periyot,hastanın pik akımında iyileşme olupperiyot,hastanın pik akımında iyileşme olup
olmadığını değerlendirmek için genelde tavsiyeolmadığını değerlendirmek için genelde tavsiye
edilen süredir.edilen süredir.
 Ama bu zamanı düzenlemek hem çalışan hem deAma bu zamanı düzenlemek hem çalışan hem de
işveren açısından zorluklara neden olabilir.işveren açısından zorluklara neden olabilir.

57.  PEF değerlendirilmesi genellikle subjektiftir.PEF değerlendirilmesi genellikle subjektiftir.
 Diğer bir problem ise hasta kooperasyonuDiğer bir problem ise hasta kooperasyonu
gerektirmesidir.gerektirmesidir.

58.  Diğer bir tanı yöntemi metakolinle yapılanDiğer bir tanı yöntemi metakolinle yapılan
bronkoprovakasyon testidir.bronkoprovakasyon testidir.
 İş ve iş dışında yapılan bu test non spesifikİş ve iş dışında yapılan bu test non spesifik
bronşiyal hiperaktivitenin gösterilmesindebronşiyal hiperaktivitenin gösterilmesinde
kullanılabilir.kullanılabilir.
 İşte geçen zaman sürecinde bronşiyalİşte geçen zaman sürecinde bronşiyal
hiperaktivite daha fazladır.hiperaktivite daha fazladır.

59.  İndüklenmiş balgam mesleki astım açısındanİndüklenmiş balgam mesleki astım açısından
kullanışlı tanı koydurucu bir araçtır.kullanışlı tanı koydurucu bir araçtır.
 Alt solunum yollarındaki inflamasyonuAlt solunum yollarındaki inflamasyonu
gösterebilir.gösterebilir.
 Balgamdaki eozinofil miktarı hastalığınBalgamdaki eozinofil miktarı hastalığın
aktivitesini gösteren objektif bir ölçüm olarakaktivitesini gösteren objektif bir ölçüm olarak
kullanılabilir.kullanılabilir.

60.  Klinikte yaygın kullanılan bir test değildir.Klinikte yaygın kullanılan bir test değildir.
 Bronkoprovakasyon testinden daha kolayBronkoprovakasyon testinden daha kolay
uygulanabilir ve daha az risk içerir.uygulanabilir ve daha az risk içerir.

61. TEDAVİTEDAVİ
 Mesleki astım tedavisi diğer astım formalarınınMesleki astım tedavisi diğer astım formalarının
tedavisi ile benzerdir.tedavisi ile benzerdir.
 Hastalığı tetikleyen ajanlardan sakınmak, hastalığıHastalığı tetikleyen ajanlardan sakınmak, hastalığı
kontrol etmekte en önemli noktadır.kontrol etmekte en önemli noktadır.
 Ajanlardan sakınmanın bireyler içinAjanlardan sakınmanın bireyler için
sosyoekonomik sonuçları olabilir.sosyoekonomik sonuçları olabilir.
 Bu bireylerin (serbest meslek ve küçük işyeriBu bireylerin (serbest meslek ve küçük işyeri
çalışanları) iş değişimi açısından seçenekleriçalışanları) iş değişimi açısından seçenekleri
olmayabilir.olmayabilir.

62.  Ajanlardan uzak kalınmasına rağmen astım veAjanlardan uzak kalınmasına rağmen astım ve
nonspesifik bronşial hiperaktivite devamnonspesifik bronşial hiperaktivite devam
edebilir.edebilir.
 Hastalığa neden olan ajandan ilk iki yıl ayrıHastalığa neden olan ajandan ilk iki yıl ayrı
kalmak tedavinin en önemli basamağıdır.kalmak tedavinin en önemli basamağıdır.
 Ajandan uzaklaşıldıktan sonra bronkodilatatör veAjandan uzaklaşıldıktan sonra bronkodilatatör ve
anti inflamatuar tedavi alınmalıdır, tıpkı diğeranti inflamatuar tedavi alınmalıdır, tıpkı diğer
astım hastalarında olduğu gibi.astım hastalarında olduğu gibi.

63.  Çevresel etmenlerin kontrolü gözdenÇevresel etmenlerin kontrolü gözden
kaçmamalıdır, hastalığın tedavisinde vekaçmamalıdır, hastalığın tedavisinde ve
önlenmesinde önemli bir role sahiptir.önlenmesinde önemli bir role sahiptir.
 Çalışma alanında kullanılan malzemelerdeki basitÇalışma alanında kullanılan malzemelerdeki basit
değişikliklerle mesleki astım önlenebilir.değişikliklerle mesleki astım önlenebilir.
 Örneğin latex içermeyen eldiven kullanımı sağlıkÖrneğin latex içermeyen eldiven kullanımı sağlık
çalışanlarında yeni mesleki astım vakalarını,çalışanlarında yeni mesleki astım vakalarını,
mesleki astımı olan bireylerde de astımınmesleki astımı olan bireylerde de astımın
şiddetlenmesini önleyebilir.şiddetlenmesini önleyebilir.

64. SONUÇSONUÇ
 Mesleki astım, yetişkin başlangıçlı astımMesleki astım, yetişkin başlangıçlı astım
vakalarının %10–15 ‘inin nedenidir.vakalarının %10–15 ‘inin nedenidir.
 Zor kontrol edilen astımın önemli bir nedenidir.Zor kontrol edilen astımın önemli bir nedenidir.
 İrritanlara maruziyete ya da immünİrritanlara maruziyete ya da immün
mekanizmalara bağlı gelişen bir hastalıktır.mekanizmalara bağlı gelişen bir hastalıktır.
 Tanısı mutlaka gereklidir, iş ve iş dışında uzunTanısı mutlaka gereklidir, iş ve iş dışında uzun
süre monitörizasyon gerektirir.süre monitörizasyon gerektirir.
 Tedavisi genellikle iş yerinden uzaklaşmayıTedavisi genellikle iş yerinden uzaklaşmayı
gerektirir.gerektirir.
 Astım gelişmeden önce çevresel kontrol ,Astım gelişmeden önce çevresel kontrol ,
duyarlaştırıcı ajanlara maruziyeti azaltır ,böyleceduyarlaştırıcı ajanlara maruziyeti azaltır ,böylece
mesleki astım insidansı azalır.mesleki astım insidansı azalır.

65. TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER