1. TETANOZ
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

2. İNSİDANSI 1.000.000VAKA/YIL
 MORTALİTESİ %20-30
 GELİŞMEKTEOLAN ÜLKELERDE DAHA ÇOK GÖRÜLÜRVE
BEBEK ÖLÜMLERİNİNDE ÖNEMLİ BİR SEBEBİDİR.
 ABD DE;YAYGINAŞILAMA,TARIMIN MEKANİKLEŞMESİ,
HAYVANSAL GÜBRE KULLANIMININAZALMASI .....TETANOZ
İNSİDANSINIYILDA 50VAKANINALTINA İNDİRMİŞTİR.
 HASTALARINÇOĞUNDA AŞILAMAYETERSİZ BULUNMUŞ
 HASTALARINÇOĞU;YARALANMA İLE BERABER PROFİLAXİ
ALMAYANLARDIR.
 EROİN BAĞIMLILARIYÜKSEK RİSKTAŞIRLAR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

3. PATOFİZYOLOJİ
 C.TETANİ İLE OLUŞUR.
 C.TETANİ; HAREKETLİ, KAPSÜLSÜZ, SPORLU,ANAEROB,
GRAM (+) BASİLDİR.
 SPOR FORMUTOPRAK, DIŞKIDA BULUNUR.ÇEVRE
KOŞULLARINA DİRENÇLİDİR.
 SPOR FORMUNDAVE NONİNVAZİF İKENYARAYAGİRER,
OKSİJEN GERİLİMİ AZALINCATOKSİN ÜRETENVEJETATİF
FORMA DÖNÜŞÜR.
 CANLILIĞINI KAYBETMİŞ DOKU,YABANCICİSİM, ENFEKSİYON
ÇOĞALMASINI KOLAYLAŞTIRIR.
 TETANOLİZİN,TETANOSPAZMİNOLMAK ÜZERE 2
EKZOTOKSİN ÜRETİR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

4. C.TETANİ
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

5. PATOFİZYOLOJİ
 ENFEKSİYON LOKALİZEOLMASINA RAĞMEN,
TETANOSPAZMİN HEMATOJENYOLLA PERİFERİK SİNİRLERE
YAYILIR.
 TOKSİN; KAN BEYİN BARİYERİNİGEÇEMEZ FAKAT
RETROGRAD İNTRANÖRONALTRANSPORT İLE SSS’E GEÇİŞİ
SAĞLAR.
 İSKELET KASININ MOTOR SON PLAĞI ÜSTÜNDE ETKİ EDER.
 PRESİNAPTİK İNHİBİTÖR NÖROTRANSMİTTERLERİN (GLİSİN
VE GABA) SALIMINI ENGELLER.
 İNHİBİSYON KAYBI NÖRONLERI ETKİLEYEREKYÜKSEK
KATEKOLAMİN DÜZEYLERİNE NEDEN OLUR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

6. KLİNİK ÖZELLİKLER
 JENERALİZE MUSKULER RİJİDİTE, MUSKULER
KONTRAKSİYONLARDANTETANOSPAZMİN SORUMLUDUR.
 YARALARGENELLİKLE DERİNDİR.
 %10 HASTADAYARATESPİT EDİLEMEZ.
 İNKÜBASYON 24 SAAT- 1 AY ARASINDADIR.
 İNKÜBASYON NE KADAR KISA İSE, HASTALIKO KADARAĞIR
VE KÖTÜ PROGNOZLU SEYREDER.
 LOKAL, JENERALİZE, SEFALİK, OLMAK ÜZERE 3 FORMDA
OLABİLİR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

7. LOKAL TETANOZ
 YARA PROKSİMALİNDE KAS RİJİDİTESİNE BAĞLIDIR.
 HAFTALARYADAAYLAR İÇİNDETAMAMENÇÖZÜLÜR.
 JENERALİZE FORMA İLERLEYEBİLİR.
 VAKALARINYAKLASIK %1’İ FATALDIR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

8. JENERALİZE TETANOZ
 EN SIK FORMUDUR (VAKALARIN %80’İ)
 EN SIK MASSATER KASINDAAĞRIVE SERTLİK GÖRÜLÜR.
 YÜZ KASLARINDA BAŞLAR BOYUN, GÖVDE,
EKSTREMİTELEREYAYILIR.
 TRİSMUSVE KARAKTERİSTİK RİSUS SARDONİKUSGÖRÜLÜR.
 REFLEKS KONVULZİV SPAZMLAR,TONİK SPAZMLAR, DİSFAJİ,
OPİSTOTONUS, KOLLARDA FLEKSİYON,YUMRUKLARDA
KİLİTLENME, BACAKTA EKSTANSİYONGÖRÜLÜR.
 BİLİNÇ AÇIKVE UYANIKTIRLAR.(LARINGOSPAZM,
RESPİRATUVAR KASLARTUTULMADIKÇA)
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

9. RISSUS SARDONIKUS
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

10. OPİSTOTONUS-RİSSUS
SARDONIKUS
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

11.  TAŞİKARDİ
 YOĞUNTERLEME
 ATEŞ GÖRÜLÜR
 ANLAMLI MORBİDİTEVE MORTALİTEYE NEDENOLUR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

12. NEONATAL TETANOZ
 GENERALİZETETANOZUN BİR ALT FORMUDUR
 ANNESİ AŞISIZOLAN ÇOCUKLARDA
 UMBLİKAL KORD BAKIMININ İYİYAPILMAMASI DURUMUNDA
GÖRÜLÜR
 GÜÇSÜZLÜK, EMMEDE AZALMA, İRRİTABİLİTE İLE PREZENTE
OLUR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

13. SEFALİK TETANOZ
 KAFAYARALANMASI
 OTİTİS MEDİA
 KRANİYAL SİNİR DİSFONKSİYONU İLE SONUÇLANIR
 EN SIK 7. SİNİRİTUTAR
 KÖTÜ PROGNOZLUDUR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

14. TANI
,TAMAMEN KLİNİĞE DAYANIR.
 ÇOĞU HASTADA BİLİNMEYENVEYAYETERSİZAŞILANMA
ÖYKÜSÜVARDIR.
 SPESİFİK LABORATUVARTESTİYOKTUR FAKAT 0,01 IU/ML
ÜZERİNDEKİ SERUM ANTİTOKSİNTİTRESİ HEM KORUYUCU
OLABİLİR HEM DE GERİYE DÖNÜK FAYDA SAGLAYABİLİR.
 YARA KÜLTÜRÜNÜNÖNEMİ ÇOKYOKTUR.
 AYIRICITANIDA STRİKNİN ZEHİRLENMESİ DÜŞÜNÜLMELİDİR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

15. TEDAVİ
 YBÜ DETEDAVİ EDİLMELİ
 RESPIRATUVAR DEKOMPANSASYON İCİN ACİL
NÖROMUSKULER BLOKAJVE OROTRAKEAL ENTÜBASYON
GEREKLİDİR.
 KONVULZİF SPAZMLARINÖNLENMESİ İÇİN ÇEVRESEL UYARI
AZALTILMALI.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

16. TEDAVİ
 TETANOZ İMMÜNGLOBULİNİ-TIG
 YARA İCİNDEKİTETANOZSPAZMIVETOKSINLERIN
DOLASIMINI ETKİSİZ HALE GETİRİR FAKAT BUNLAR SİNİR
SİSTEMİNE FİKSE OLDUYSA ETKİ ETMEZ.
 3000-6000 UNITEVERİLİR.
 TIG,YARA DEBRİDMANINDANONCEVERİLMELİCUNKUYARA
MANUPULASYONU ESNASINDA EKZOTOKSİNACIGA
CIKABİLİR.
 ANTITOKSINYARI OMRU 28 GUN OLDUGU İCİNTIGTEKRAR
EDEN DOZLARDAVERİLMEZ.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

17. TEDAVİ
 YARAYONETIMI
 YARA DEBRİDMANIYAPILARAK ENFEKTE DOKUNUNOKSİDO-
REDUKSIYON POTANSİYELİ DÜZENLENİRVE DAHA FAZLA
TOKSIN URETIMIÖNLENİR
 ANTIBIYOTIKLER
 ANTİBİYOTİK FAYDASI KESİN ETKİLİ OLMAMAKLA BERABER
METRONİDAZOLTERCİH EDİLMELİ
 PENİSİLİNGABA ANTOGONİSTİOLDUĞUNDAN
TETANOSPAZMİNİN ETKİSİNİARTIRABİLİR, KAÇINILMALIDIR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

18. TEDAVİ
 KAS GEVŞETİCİLER
 KAS GEVSETİCİ OLARAK MİDAZOLAMVERİLİR.
 NÖROMUSKULER BLOKAJ
 VENTİLASYONVE SPAZM KONTROLÜAYRICA FRAKTÜRLERİN
VE RABDOMYOLİZİN ENGELLENMESİ İÇİN GEREKLİ.
 SÜKSİNİLKOLİN,VEKURONYUM NÖROMUSKOLER BLOKAJ
İÇİNVERİLİR
 NARKOTİKLER, BARBİTURATLAR, BENZODİAZEPİNLER
SEDATİF OLARAKVERİLİR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

19. KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

20. TEDAVİ
 AKTIF IMMUNİZASYON
 HASTALAR İYİLEŞTİKTEN SONRAAKTIF IMUNIZASYON
ALMALICUNKUTETANOZ BAGISIKLIK KAZANDIRMAZ.
 TETANOZTOKSOİDİYARALANMADAN 6 HAFTAVE 6 AY
SONRAYAPILMALI
 7YAŞINDAVE 7YAŞINDAN BÜYÜKLERE DİFTERİTETANOZ
AŞISIYAPILMALI
 7YAŞINDAN KÜÇÜKLERE DİFTERİ BOĞMACATETANOZAŞISI
YAPILMALI
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

21. AŞI TAKVİMİ
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

22. GEBELİKTE AŞILAMA
 15-49 yaş doğurganlık çağındaki veya gebe kadınlara yönelik
tetanoz aşı takvimi
 Td1 Gebeliğin 4. ayında-ilk karşılaşmada (Koruma süresi yok)
 Td2 Td1'den en az 4 hafta sonra (1-3 yıl korur)
 Td3 Td2'den en az 6 ay sonra (5 yıl korur)
 Td4 Td3'den en az 1 yıl sonra veya bir sonraki gebelikte (10 yıl
korur)
 Td5 Td4'den en az bir yıl sonra veya bir sonraki
gebelikte (Doğurganlık çağı boyunca koruru)
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

23. TEDAVİ
 TETANOZTOKSOİDİTAKİBEN LOKAL ERİTEM,AĞRI, ŞİŞLİK,
YAYGIN ÜRTİKER, ANAFLAKSİ, PERİFERAL NÖROPATİ,
GUİLLAN-BARRE, KARDİYOVASKÜLERKOLLAPS,AKUT
SOLUNUMYETMEZLİĞİ GÖRÜLEBİLİR.
 BUTİPYAN ETKİLERGÖRÜLDÜĞÜNDE İLERİKİAŞILAMALAR
KONTRENDİKEDİRVETIG İLE PASİF İMMÜNİZASYON
YAPILMALIDIR.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

24. Tetanoz profılaksı
 aFor example, wounds >6 hours old, contaminated with soil, saliva, feces, or dirt; puncture or crush wounds;
avulsions; wounds from missiles, burns, or frostbite.
 bDTaP for children <7 years of age (DT if pertussis vaccine is contraindicated);Td for persons 7 years of age. A
single booster dose ofTdap is recommended for adolescents and adults to replace 1Td booster.Td preferred to
Tdap in pregnancy.Tdap is not licensed for age >64.
 cThe primary immunization series should be completed.Three doses total are required, with the second dose
given at least 4 weeks after the first and the third dose 6 months later.
 dIf only three doses of fluid toxoid have been received, then a fourth dose of absorbed toxoid should be given.
 eYes, if >10 years since last dose.
 fYes, if >5 years since last dose. Boosters more frequent than every 5 years may predispose to side effects.
 Abbreviations: DTaP = diphtheria and tetanus toxoids and acellular pertussis vaccine; DT = diphtheria-tetanus
toxoids;Td = tetanus-diphtheria;Tdap = tetanus toxoid with lower doses of diphtheria and acellular pertussis
than DTaP;TIG = tetanus immunoglobulin.
 Adapted from Kretsinger K, Broder KR, Cortese MM, et al: Preventing tetanus, diphtheria and pertussis among
adults: use of tetanus toxoid, reduced diphtheria toxoid and acellular pertussis vaccine. MMWR Recomm Rep 55:
1, 2006.
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

25. Profilakside dikkat
 Primer doz aşıları tamamlanmış kişilerin her
10 yılda bir rapel dozuna ihtiyac var
 Tetanoz yatkınlığı olan yaralı kişilerin
primer aşılanmalarından 5 yıl geçmişse tek
doz rapel uygulanır.
 Primer aşıları tamamlanmış son dozdan
veya rapelınden 5 yıl geçmemiş
yaralanmalarda bişey yapmaya gerek yok
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt

26. TEŞEKKÜRLER
KEAH ACİL TIP - Dr. Yasin Bozkurt