1. 1
LANDARE
EHUNAK

2. LANDARE HISTOLOGIA:
Landare ehunen azterketaz arduratzen den atala
• Landare ehunen ezaugarri
orokorrak:
– Ez dute zelularteko likidorik; elkarri
itsatsita daude
– Zelula helduek zelulosazko pareta
zelularra dute
– Pareta zelularrak poroak edo zuloak
agertzen ditu: plasmodesmoak

4. MERISTEMOAK
Primario edo muturrekoak
Sekundarioak
Sustraiaren eta zurtoinaren
muturretan (apikala zein adabegietan)
kokatuta daude eta landarearen
luzetarako hazkundea zuzentzen
dute.Etengabe zatitzen ari da
Zatitzeko gaitasuna berreskuratu
duten zelula helduetatik sortzen dira.
Alboetan daude kokatuak eta
lodierako hazkundea zuzentzen dute.
Bi daude: Kanbiuma eta felogenoa
Zelula meristematikoak txikiak eta poliedrikoak dira, nukleo handia eta ez
dute bakuolarik edo oso txikiak dituzte, zelula-pareta mehea. Zatitzeko
bereizko gaitasun handia dute eta hazkuntzaz arduratzen dira. Meristemoek
sortutako zelulak desberdindu egiten dira eta tipo zelular desberdin
bilakatzen dira

5. 5
MUTURREKO MERISTEMOAK
(apikalak edo axialak)
sustraia
zurtoina

7. Zelula meristematikoak

8. Meristemo sekundarioak: cambiuma
eta felogenoa
• Lehenengo urtetik aurrera eratzen dira.
• Zilindrikoki luzetara agertzen dira beste ehunen
artean eta landarearen zabalerako hazkuntzaz
arduratzen dira.
• Cambiuma: Landarearen barneko aldean
zilindrikoki kokatzen da eta ehun eroaleak eratzen
ditu (xilema eta floema)
• Felogenoa: Azalerago. Kanporuntz suberra eratzen
du eta barneruntz parenkima.

10. PARENKIMAK
• Landarearen oinarrizko ehuna eta
ugariena.
• Zelula biziak,bereizkuntza-maila baxua,
forma askotakoak.
• Gainerako ehunen artean daude,
hutsarteak betetzen
• Zelula pareta ondo garatua eta plastoak
dituzte. Bakuolo handia.
• Zatitzeko gaitasunari eutsi diote, zelula
biziak.
• Betetzen duten funtzioaren arabera mota
desberdinak daude.

11. Ehun parenkimatiko motak
• Funtsezko parenkima: gutxien espezializatua.
Betegarri funtzioa beste ehunen artean
• Klorofila parenkima: futzioa fotosintesia
burutzea. Hosto eta zurtoin berdeetan dago.
– Oholesitako parenkima: hostoen ehun
epidermikoaren azpian dauden zelula luzeak
– Parenkima harrotua: aurrekoaren azpian
zelularteko tarte handiekin, arnas gasak pilatzeko.

12. Ehun parenkimatiko motak
• Erreserba parenkima: Erreserba substantziak
(almidoia, lipido edo proteinak) metatzen
espezializatua. Ugaria erraboiletan,
tuberkuluetan eta hazietan.
• Ur parenkima: landare xerofitoetan ura gorde.
Kaktusetan adibidez
• Aire- parenkima: airea gordetzen dute, landare
urtarretan

13. Oholesitako parenkimaren
mikrografia

14. Parenkima klorofilikoa hosto batean: Oholesitako parenkima eta
parenkima harrotua.

15. Parenkima klorofilikoa hosto batean: Oholesitako parenkima
eta parenkima harrotua.
PARENKIMA HARROTUAPARENKIMA HARROTUA

16. Erreserbako parenkima
Hodiekin loturiko
funtsezko parenkima

17. BABES EHUNAK
EPIDERMISA
• Kloroplastorik gabeko zelula biziz osaturik, kutinaz estalitako
geruza iragazkaitza dute: kutikula
• Landare belarkaren kanpoaldeko geruza da (sustrai, zurtoin eta
hostoetan
• Landareak lehortzetik eta kanpo eragileetatik babesten du
• Egitura espezializatuak dituzte:
• Estomak: gas trukerako eta transpirazioaren kontrolerako
• Trikomak: iletxoak dira, ura eta gatz mineralak xugatzeko
eta zenbait substantzia jariatzeko

18. TrikomaTrikoma

20. Estomak
Epidermia zelula

21. Trikomak = iletxoak

22. BABES EHUNAK
ENDODERMISA
•Sustraien barruan kanpoko
parenkima eta ehun eroalean
bereizeko: Casparyren
geruza osatuz. Geruza honen
funtzioa sustraiak zurgatzen
dituen ura eta gatz mineralak
erregulatzea da.

23. BABES EHUNAK
SUBERRA EDO ARTELAZKIA
• Hazkunde sekundarioa duten landareen inguru
zaharretan eratzen da, 2 urtez gorako epidermisari
lekua hartuta.
• Felogenoak (meristemo sekundarioak) eratzen du.
• Suberinaz inguratutako zelula hilez osatua
• Azal isolatzailea eta iragazkaitza osatzen du
• Lentizela izeneko zulogune edo arraildurak ditu
gas trukea ahalbidetzeko

24. SUBERRA
Kortxoa: Suberinaz
(argizaria) estalitako
zelula hilez osatua.

25. • Zelulosaz eta ligninaz osatutako oso pareta
zelular lodiko zelulez osatuak.
• Zurruntasuna eta erresistentzia ematen dio
landareari.
• Bi mota daude:
– Kolenkima
– Esklerenkima
EUSTE EHUNAK

26. EUSTE - EHUNAK
ESKLERENKIMA: Hazten
ez diren organo helduetan
KOLENKIMA: Zurezko
landareen atal berrietan eta
belarkaretan.
Oso horma
lodiak eta
lignifikatuak
dituzte.
Ondorioz
zelulak hiltzen
dira.
Zelula biziak
Zelulosaz indartutako
hormak: urratuaren
kontrako
erresistentzia
Kolenkima
epidermia

27. EHUN EROALEAK
• Cambiumak eratzen ditu: xilema barrurantz eta floema
kanporuntz
• XILEMA:
– Xilemak izerdi landugabea garraiatzen du sustraietatik landarearen
gainontzeko tokietara
– Zelua lignifikatu hilez osaturiko hodiak eratzen dituzte
– Gimnospermoetan: trakeidak ( zelulen arteko paretak zeharkakoak
eta poroen bidez lotuak)Angiospermoetan:trakeak (zelulen arteko
paretarik gabe hodi luzeak osatuz )
– Zurezko hodiak osatzen dituzte
– Euste funtzioa ere betetzen dute
• Floemak izerdi landua garraiatzen du hostoetatik
landarearen gainontzeko tokietara

28. EHUN EROALEAK
• Cambiumak eratzen ditu: xilema barrurantz eta floema
kanporuntz
• FLOEMA:
– Floemak izerdi landua garraiatzen du hostoetatik landarearen
gainontzeko tokietara
– Zelula biziz osaturik organuluak eta nukleoa galdu arren. Inguruko
zelula laguntzaileak kontrolatzen dituzte.
– Inguruan zelula parenkimatikoak, zelula biltzaileak, zuntzak eta
euste zelulak ere badituzte
– Xilemaren kanpoko aldetik daude
– Gimnospermoetan bahe-zelulaz osatuz.
– Angiospermoetan bahe-hodiak osatuz

29. EHUN EROALEAK
XILEMA edo
ZUREZKO HODIAK
FLOEMA edo
BAHE- HODIAK
.
Zelula hilak, errenkadan, hodi luzeak
sortzen dituzte trenkadak desagertzean
Transpirazioan zapaltzea galarazten
duen ligninaz indartutako hormek
eraztun, espiral,…itxura hartzen dute
(Izerdi landugabea eramaten du)
(Izerdi
landua
eramaten
du.
Zelula
bizidunez
osatuta
dago)

30. Cambiuma

31. EHUN JARIATZAILEAK
Kanpokoak:
– Nektar guruinak: intsektu polinizatzaileak erakartzeko
nektarra
– Ile erresumingarriak: animalien aurreko defentsarako
gai narritagarriak sortu
Barnekoak
– Latex-hodiak: latex batzuk toxikoak dira defentsarako,
beste batzuk gozoak animaliak erakartzeko...
– Erretxina-bideak: onddo eta intsektu fitojaleen aurreko
defentsarako

32. Ariketa: Ondoko irudi eskematikoa hosto baten zehar ebaketari dagokio
Adierazi zenbaki bakoitzari dagokion ehun edota egituraren izena