Yüzde yöneti̇mi̇ i̇le anali̇z ( di̇key anali̇zi̇ ) slay gösterisi
1. YÜZDE YÖNETİMİ İLE ANALİZ ( DİKEY ANALİZİ ) VE
EĞİLİM YÜZDELERİ ANALİZİ (TREND ANALİZİ)
T.Finansmanı
Mustafa Erbaş
G 1013.10045
2. BÖLÜM 1: YÜZDE YÖETİMİ İLE ANALİZ
Yüzde yönetimi ile analiz tekniğinde; finansal
tablolarda yer alan her kalem aynı tabloda yer
alan belirli bir kaleme veya toplam kısmına
oranlamakta ve bulunan yüzdelere göre ifade
edilmektedir.
3. Örneğin; bilançoların yüzde yöntemi ile analizinde , bilanço
toplamı100 kabul edilerek her bir kalemin toplama oranı
hesaplanacaktır. Ayrıca her hesabın kendı grupları içindeki
oranıda hesaplanmaktadır.
Gelir tablosunun yüzde yöntemi ile analizinde Net Satışlar
100 kabul edilmekte ve gelir tablosu hesapları Net satışlara
oranı hesaplanmaktadır.
4. Yüzde yönetimi ile analizin amacı
Mali tabloların yüzde yöntemi ile analiizinin amacı;
işletmenin sürekliliği içerisinde bilanço kalemlerinin yıllar
itibariyle ekonomik yapı içindeki paylarının değişimini ve
gelir tablosu hesaplarının net satış hasılatında yıllar
itibariyle gelir ve gider değişimlerini belirleyerek işletme ve
finansan politikalarının etkinliğini saptamaktır.
5. Yüzde yöntemi ile analizin üstünlükleri
Yüzde yönteminin diğer analiz tekniklerine göre iki önemli
üstünlüğü bulunmaktadır;
1 diğer analiz teknikleri, bilanço kalemlerinin toplam
içindeki göreli önemlerini göstermedikleri halde, bu metod
her bir kalemin toplam içindeki göreli önemini
belirtmektedir.
6. 2 bilanço hesaplarındaki değişiklikleri rakamsal olarak
gösterilidği takdirde, aynı sektördeki işletmeler arasında
anlamlı karşılaştırmalar yapmaya olanak yoktur. Buna
karşılık bilançoların ortak bir ölçüye indirgenerek,
yüzdelerle ifade edilmesi halinde,aynı sektördeki
işletmelerın karşılaştırma sonuçları daha sağlıklı olacaktır.
7. Yüzde analiz statik analiz için kullanılabileceği gibi dinamik
analiz aracı olarakda kullanılabilir.dinamik analiz aracı
olarak kullanıldığı takdirde, farklı tarihlerde düzenlenmiş
bilanço/gelir tabloları yüzdelerle ifade edildikten sonra
karşılaştırılır ve inceleme dönemindeki gelişim tespit edilir.
8. Bilançoların yüzde analizi
Bu analiz tekniğinde bilanço toplamı 100 kabul edilerek her
bir hesabın toplama oranı gösterilir. Ayrıca daha ayrıntılı
bir inceleme için,bilançoların ara toplamı 100 kabul
edilerek,her bir hesabın bilanço bölümü toplamı içindeki
yüzdesi hesaplanır.
9. Bilanço yüzdelerinin hesaplanması :
( Bilanço grup hesaplarının değeri / bilanço grup toplamı ) *
100
(Kasa / dönen varlıklar toplamı ) * 100
Bilanço hesaplarının değeri/ aktif (pasif) toplam ) *100
10. Bilançoların yüzde analizi ve yorumu
Yüze indirgenmiş tablolar hazırladıktan sonra , her
kalemin gerek grup toplamı , gerekse genel toplam
içindeki ağırlığının uygun olup olmadığı incelenerek
analiz yapılmaktadır.
Hesaplanan yüdelerin değerlendirilmesi yapılırken ,
karşılaştırmalar geçmiş dönem verileri, planlanan
veriler ve rakip işletmelerin verileri ile yapılabilir.
Geçmiş dönemin verileri ile karşılaştırımada,
hesaplanan yüzdeler, geçmiş dönemin benzer
yüzdeleri ile karşılaştırılmakta ve ortaya çıkan
değişiklikler incelenerek işletmenin gelişme yönü
analiz edilmektedir.
11.
12.
13.
14.
15. Gelir tablosunun yüzde analizi
Gelir tabloların yüzde yöntemine göre analizinde , net
satışlar 100 olarak kabul edilmekte ve diğer hesaplar net
satışlara oranlanmaktadır.
Gelir tablosu yüzdelerinin hesaplanması =(gelir tablosu
hesaplarının değeri / net satışlar )* 100
16.
17. BÖLÜM 2: EĞİLİM YÜZDELERİ ANALİZİ(TREND ANALİZİ )
Eğilim yüzdeleri, belirli tarihler veya dönemler arasında
bilanço kalemlerindeki artış ve azalışları ve bu
değişikliklerin göreli önemini açıkça ortaya koyarak dinamik
bir analiz yapılmasına olanak sağlar.
Bu analizin uygulanabilmesi için birbirini izleyen en az 2
dönem bilgisine ihtiyaç olmakla birlikte dönem sayısı
arttıkça bu teknikle daha doğru sonuçlar elde edilir. Eğilim
yüzdeleri analiz tekniği uygulamasında 2 yöntem kullanılır;
18. Baz yıl yöntemi: İlk yıl rakamları 100 kabul edilerek sonraki
yıl rakamlarının bu yıla göre büyüklüğü hesaplanır.
Yöntemden beklenen yararın elde edilebilmesi için, baz
olarak seçilen yılın işletme faaliyetleri açısından normal
sayılabilecek bir yıl olması gerekir.
Bir önceki yıl yöntemi: Bu yöntemde her zaman bir önceki
yıl rakamları 100 kabul edilerek izleyen yılın büyüklüğü
hesaplanır
19. Eğilim Yüzdeleri Hesaplaması
2009 2010 Eğilim Yüzdeleri
2009=100 2010 (Cari yıl rakamı/Baz yıl rakamı)*100
Hazır Değerler 100.000 150.000 100 (150.000/100.000)*100= 150
Ticari Alacaklar 200.000 120.000 100 (120.000/200.000)*100= 60
20. Yorumlama
Diğer analiz tekniklerinde olduğu gibi birbiriyle ilişkili olan
hesaplar veya hesap grupları birlikte yorumlanmalıdır.
Ayrıca hesaplana değerler genel ekonomik göstergeler,
bütçe hedefleri, benzer işletme bilgileri, sektördeki
gelişimle de karşılaştırarak yorumlanmalıdır. Ayrıca
enflasyonun etkisi de göz önünde bulundurulmalıdır.
21. DÖNEN VARLIKLAR-K.V.Y.K.LARIN
EĞİLİM YÜZDELERİ
İşletme 2006 yılında likidite olarak ve K.V.Y.K.larını
ödemede sıkıntı çekebilir. Diğer yıllarda ise dönen
varlıkların artış eğilimi K.V.Y.K.lara göre daha fazla
olduğundan böyle bir durum sözkonusu değildir. İşletme
2007-2010 döneminde rahatlıkla borçlarını karşılayabilir
durumdadır.
22. DURAN VARLIKLAR-U.V.Y.K.LARIN
EĞİLİM YÜZDELERİ
İşletmenin duran varlık artış eğiliminin artışı daha çok
iştiraklerden ve diğer duran varlık artışlarından
kaynaklanmıştır. Maddi duran varlıklarda da yıllar itibariyle
artan oranlarda eğilim yüzdeleri oluşmuş. Duran varlıkların
eğilim yüzdelerinde artış varken, U.V.Y.K.larda azalan
eğilim gerçekleşmiştir. İşletme maddi duran varlıklarına
yatırımı U.V.Y.K.larla yapmadığı görülmektedir. Finansmanı
Özsermayeden karşılamış olabilir.a
23. YABANCI KAYNAKLAR-ÖZSERMAYENİN EĞİLİM YÜZDELERİ
Özsermayede artış eğilimi, yabancı
kaynaklardaki azalış eğilimi olması, işletmenin
mali bakımdan güçlendiğini göstermektedir.
Böyle bir durum, işletmenin mali gücünün
arttığını, alacaklılar açısından emniyet payının
yükseldiğini ifade eder. Başarılı bir işletmede
eğilim, özsermayenin kaynaklar içindeki payının
uzun sürede artması yönünde olmalıdır. Bu
nedenle, inceleme döneminde özsermaye artış
hızı, yabancı kaynaklarda artış hızından daha
yüksek olmalıdır.
24. ÖZSERMAYE İLE MADDİ DURAN VARLIKLARIN EĞİLİM
YÜZDELERİ
Özsermaye ile maddi duran varlıklardaki eğilim yüzdeleri
artış yönünde olması, uzun vadeli yabancı kaynakların da
azalış eğilimi göstermesi, işletmenin maddi duran
varlıkların finansmanında özsermayeden yararlandıkları
anlaşılmaktadır. Uzun sürede bir üretim işletmesinin maddi
duran varlıklarını özsermaye ile finanse etmesi beklenir.
Yatırım dönemlerinde yabancı kaynak kullanılmış olsa da,
zamanla bu borçların yaratılacak kaynaklarla geri ödenmesi
ve sonuçta yatırımın özkaynaklarla finanse edilmesi, sağlıklı
bir gelişmedir.
25. STOKLARIN VE SATIŞLARIN EĞİLİM YÜZDELERİ
Stokların 2008 yılına kadar azalış eğiliminde iken satışların
artış eğiliminde olması, işletmenin satışla paralele olarak
stoklarını eritebildiğini göstermektedir. 2008 yılından sonra
ise stoklardaki artışın, satışlardaki artıştan fazla olması,
işletmenin stoklara aşırı yatırım yaptığını veya, işletmenin
mallarını sürümde güçlükle karşılaştığını gösterebilir.
2005 2006 2007 2008 2009 2010
STOKLAR 100 94 94 94 130 150
SATIŞLAR 100 110 120 108 110 130
26. TİCARİ ALACAKLARLA SATIŞLARIN
EĞİLİM YÜZDELERİ
İşletmenin satış eğilim yüzdeleri genelde artarken, ticari
alacaklarında azalış görülmesi, tahsilat servisinin iyi çalıştığı
yani ticari alacakların tahsilatında problem olmadığı
anlaşılmaktadır. Aynı zamanda işletme satışlarının çoğunu
peşin olarak yapıyor olabilir.
2005 2006 2007 2008 2009 2010
TİCARİ ALACAKLAR 100 96 96 87 97 97
SATIŞLAR 100 110 120 108 110 130