1. Centrum of periferie: de
mogelijkheden van etnisch-
culturele verenigingen in een
netwerk
Sylvie van Dam
Peter Raeymaeckers
Inspiratiedag Armoede Gekleurd
23/01/2015
2. 1
Overzicht
• Waarom netwerken?
• Waarom generalisten?
• De rol van etnisch-culturele verenigingen
• Etnisch-culturele verenigingen en netwerken
• Discussie
3. 2
Waarom netwerken?
• “Een netwerk is een systeem van sociale
dienstverlening dat een meerwaarde kan
bieden aan een populatie geconfronteerd met
diverse noden, op een manier die niet kan
bereikt worden door één enkele organisatie”
(Provan & Milward, 2001)
6. 5
Op het niveau van de cliënt?
• Cliënten
- Wordt het welzijn bevorderd?
- Wordt de hulpverlening toegankelijk aangeboden?
- Ondervinden de cliënten drempels?
7. 6
Generalisten
• Onderscheid tussen organisaties met een generalistische
of een specialistische domeinafbakening
- Generalisten: holistisch perspectief op cliënten, werken op
verschillende probleemdomeinen of hulpvragen
- Specialisten: specialiseren zich in één probleemdomein of
hulpvraag
8. 7
Eigen onderzoek
• Onderzoek naar netwerken tussen
hulpverleningsorganisaties in Antwerpen
• Bevraging in vier districten
- Deurne
- Berchem
- Borgerhout
- Antwerpen-Noord
14. 13
Rol van etnisch-culturele verenigingen
Etnisch-culturele verenigingen
in een superdiverse context en LWS:
Historisch gegroeid binnen etnisch-culturele gemeenschappen
(Van Puymbroeck, 2014)
Veel kleine, vaak informele groepen
Overvraagd
Bestaande vormen overheidssteun ontoereikend
(Dierckx et al, 2013)
MAAR steeds vaker ingeroepen om deel te nemen aan
armoedebestrijding (Andreotti and Mingione, 2002)
16. 15
Rol van etnisch-culturele verenigingen
Welke soorten verenigingen bestaan er?
0 10 20 30 40 50 60 70
Socio-cultural / Integration & binding
Services & empowerment
Mainly Socio-cultural
Mainly Empowerment
Development aid
Federations
Mix
Percentage organisaties per organisatietype in Antwerpen en
Gent 2014
Antwerp Ghent
17. 16
Rol van etnisch-culturele verenigingen
Alle types vertegenwoordigd, socio-culturele organisaties
overal in de meerderheid, amper puur ontwikkelingswerk
Doorgaans 1 of 2 klemtonen in aanbod
Maar meeste verenigingen breder aanbod
Structureel of sporadisch
Via specifieke activiteiten: empowerment, sensibiliseren
en informeren, versterken sociale netwerken of sociale
dienstverlening
Armoedebestrijding ?
18. 17
Netwerken van etnisch-culturele
verenigingen
Belang van netwerken voor etnisch-culturele
verenigingen?
- Betrokkenen vragende partij
- Methodieken; informatie; doorverwijzing; financiële,
inhoudelijke of administratieve ondersteuning
- Samenwerking vooral met betrokken federatie
- Soms via federatie met andere etnisch-culturele
verenigingen
- Met publieke diensten: erkenning en subsidies, ook
doorverwijzen en informeren
19. 18
Netwerken van etnisch-culturele
verenigingen
“Wij moeten methodiek hebben. Misschien kunnen wij niet alleen
individuele begeleiding (doen), maar verder gaan, en een plaats
vinden in een platform (…), ik wil samenwerken”
(Respondent Afrikaanse organisatie)
“Los van administratie, ook, soms heb ik ook moeite met het contacteren
van mensen. Ik ben op zoek bij Atlas ook voor administratie, dat is vanaf
we bezig zijn.” (Respondent Afrikaanse organisatie)
20. 19
Netwerken van etnisch-culturele
verenigingen
“To help our people (…) we have info sessions, so that they will come
and give information about what to do and what not to do. (…) And
sometimes we invite people from Atlas also, to come and give us
(information) about how to get a job and when you go on pension (…)
and all those type of things.” (Respondent Ghanese organisatie)
“Mutualiteit, politie en rechtbank, Kind en Gezin, Moeders voor Moeders,
allemaal doorverwijsformulieren van erkende instanties en die rekenen
op (ons).” (Respondent Marokkaanse organisatie)”
21. 20
Netwerken van etnisch-culturele
verenigingen
Drempels voor samenwerking
Verschillende werkmethode
Gebrek kennis doelgroep, taal <> sociale kaart, diensten
Gebrek aan gelijke uitwisseling
Motivaties en mogelijkheden medewerkers overheidsdiensten
<>vrijwilligers zelforganisaties
+ Werklast, versplinterd aanbod, middelen, … (Dierckx et al, 2013)
22. 21
Netwerken van etnisch-culturele
verenigingen
Oplossingen samenwerking
• Network-coördinatiefunctie met kennis sociale kaart
• Hulpvragen bundelen in plenaire informatiesessies
• Formalisering van (geïnteresseerde) feitelijke zelforganisaties
• Outreaching
• Buurtgericht, stapsgewijs participatie opbouwen in kleine
groepen
• Transparantie in toewijzing subsidies en overlegplatforms
• Financiële en inhoudelijke ondersteuning zelforganisaties in
staat stellen rol opnemen in armoedebestrijding en lokaal
welvaartssysteem
23. 22
Netwerken met etnisch-culturele
verenigingen
Aan de slag:
Wat is volgens jullie het belang van
generalistisch werken? Welke meerwaarde zien
jullie hierin?
Dienen etnisch-culturele verenigingen die rol ook
op te nemen? Zo ja, hoe?