SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 24
Descargar para leer sin conexión
‫ﺗﺮاﻧﻪهﺎﯼ ﺧﻴﺎم‬




                  ‫ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ‬
‫____________________________________________‬


     ‫رﺑﺎﻋﻴﺎت ﺧﻴﺎم ﺑﻪ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ‬

            ‫ ٣۴١ رﺑﺎﻋﯽ در ٨ ﺑﺨﺶ‬
                        ‫ ‬

                                                             ‫ ‬

                                                 ‫ راز ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ‬

                                                  ‫ درد زﻧﺪﮔﯽ‬

                                               ‫ از ازل ﻧﻮﺷﺘﻪ‬

                                               ‫ ﮔﺮدش دوران‬

                                                ‫ ذرات ﮔﺮدﻧﺪﻩ‬

                                               ‫ هﺮ ﭼﻪ ﺑﺎدا ﺑﺎد‬

                                                   ‫ هﻴﭻ اﺳﺖ‬

                                                ‫ دم را درﻳﺎﺑﻴﻢ‬

                        ‫ ‬

                        ‫ ‬

                        ‫ ‬
‫راز ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ‬
               ‫١‬
‫هﺮ ﭼﻨﺪ ﮐﻪ رﻧﮓ و ﺑﻮﯼ زﻳﺒﺎﺳﺖ ﻣﺮا،‬
‫ﭼﻮن ﻻﻟﻪ رخ و ﭼﻮ ﺳﺮو ﺑﺎﻻﺳﺖ ﻣﺮا،‬
  ‫ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺸﺪ ﮐﻪ در ﻃﺮﺑﺨﺎﻧﻪﯼ ﺧﺎﮎ‬
   ‫ﻧﻘﺎش ازل ﺑﻬﺮ ﭼﻪ ﺁراﺳﺖ ﻣﺮا؟‬

                 ‫٢‬
  ‫ﺁورد ﺑﻪ اﺿﻄﺮارم اول ﺑﻪ وﺟﻮد،‬
  ‫ﺟﺰ ﺣﻴﺮﺗﻢ از ﺣﻴﺎت ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻔﺰود،‬
   ‫رﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ اﮐﺮاﻩ و ﻧﺪاﻧﻴﻢ ﭼﻪ ﺑﻮد‬
 ‫!زﻳﻦ ﺁﻣﺪن و ﺑﻮدن و رﻓﺘﻦ ﻣﻘﺼﻮد‬

                ‫٣‬
    ‫از ﺁﻣﺪﻧﻢ ﻧﺒﻮد ﮔﺮدون را ﺳﻮد،‬
  ‫وز رﻓﺘﻦ ﻣﻦ ﺟﺎﻩ و ﺟﻼﻟﺶ ﻧﻔﺰود؛‬
 ‫وز هﻴﭻ ﮐﺴﯽ ﻧﻴﺰ دو ﮔﻮﺷﻢ ﻧﺸﻨﻮد،‬
 ‫!ﮐﺎﻳﻦ ﺁﻣﺪن و رﻓﺘﻨﻢ از ﺑﻬﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد‬

                 ‫۴‬
   ‫اﯼ دل ﺗﻮ ﺑﻪ ادراﮎ ﻣﻌﻤﺎ ﻧﺮﺳﯽ،‬
    ‫در ﻧﮑﺘﻪﯼ زﻳﺮﮐﺎن داﻧﺎ ﻧﺮﺳﯽ؛‬
  ‫اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﯽ و ﺟﺎم ﺑﻬﺸﺘﯽ ﻣﯽﺳﺎز،‬
 ‫!ﮐﺎﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻬﺸﺖ اﺳﺖ رﺳﯽ ﻳﺎ ﻧﺮﺳﯽ‬

                ‫۵‬
   ‫دل ﺳﺮ ﺣﻴﺎت اﮔﺮ ﮐﻤﺎهﯽ داﻧﺴﺖ،‬
   ‫در ﻣﺮگ هﻢ اﺳﺮار اﻟﻬﯽ داﻧﺴﺖ؛‬
  ‫اﻣﺮوز ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻮدﯼ، ﻧﺪاﻧﺴﺘﯽ هﻴﭻ،‬
‫ﻓﺮدا ﮐﻪ ز ﺧﻮد روﯼ ﭼﻪ ﺧﻮاهﯽ داﻧﺴﺖ؟‬

                ‫۶‬
  ‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ زﻧﻢ ﺑﻪ روﯼ درﻳﺎهﺎ ﺧﺸﺖ،‬
  ‫ﺑﻴﺰار ﺷﺪم ز ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﺎن و ﮐﻨﺸﺖ،‬
  ‫ﺧﻴﺎم ﮐﻪ ﮔﻔﺖ دوزﺧﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؟‬
 ‫ﮐﻪ رﻓﺖ ﺑﻪ دوزخ و ﮐﻪ ﺁﻣﺪ ز ﺑﻬﺸﺖ؟‬
‫٧‬
  ‫اﺳﺮار ازل را ﻧﻪ ﺗﻮ داﻧﯽ و ﻧﻪ ﻣﻦ،‬
‫وﻳﻦ ﺣﺮف ﻣﻌﻤﺎ ﻧﻪ ﺗﻮ ﺧﻮاﻧﯽ و ﻧﻪ ﻣﻦ؛‬
 ‫هﺴﺖ از ﭘﺲ ﭘﺮدﻩ ﮔﻔﺘﮕﻮﯼ ﻣﻦ و ﺗﻮ،‬
‫.ﭼﻮن ﭘﺮدﻩ ﺑﺮاﻓﺘﺪ، ﻧﻪ ﺗﻮ ﻣﺎﻧﯽ و ﻧﻪ ﻣﻦ‬


                 ‫٨‬
  ‫اﻳﻦ ﺑﺤﺮ وﺟﻮد ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻴﺮون ز ﻧﻬﻔﺖ،‬
‫ﮐﺲ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ اﻳﻦ ﮔﻮهﺮ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺴﻔﺖ؛‬
‫هﺮ ﮐﺲ ﺳﺨﻨﯽ از ﺳﺮ ﺳﻮدا ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ،‬
 ‫.ز ﺁﻧﺮوﯼ ﮐﻪ هﺴﺖ، ﮐﺲ ﻧﻤﻴﺪاﻧﺪ ﮔﻔﺖ‬

                  ‫٩‬
    ‫اﺟﺮام ﮐﻪ ﺳﺎﮐﻨﺎن اﻳﻦ اﻳﻮاﻧﻨﺪ،‬
      ‫اﺳﺒﺎب ﺗﺮدد ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻨﺪ،‬
  ‫هﺎن ﺗﺎ ﺳﺮ رﺷﺘﻪﯼ ﺧﺮد ﮔﻢ ﻧﮑﻨﯽ،‬
    ‫!ﮐﺎﻧﺎن ﮐﻪ ﻣﺪﺑﺮﻧﺪ ﺳﺮﮔﺮداﻧﻨﺪ‬

                ‫٠١‬
  ‫دورﯼ ﮐﻪ درﺁن ﺁﻣﺪ و رﻓﺘﻦ ﻣﺎﺳﺖ،‬
  ‫او را ﻧﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ، ﻧﻪ ﺑﺪاﻳﺖ ﭘﻴﺪاﺳﺖ،‬
‫ﮐﺲ ﻣﯽ ﻧﺰﻧﺪ دﻣﯽ در اﻳﻦ ﻣﻌﻨﯽ راﺳﺖ،‬
 ‫ﮐﺎﻳﻦ ﺁﻣﺪن از ﮐﺠﺎ و رﻓﺘﻦ ﺑﮑﺠﺎﺳﺖ؟‬

                 ‫١١‬
    ‫دارﻧﺪﻩ ﭼﻮ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻃﺒﺎﻳﻊ ﺁراﺳﺖ،‬
‫از ﺑﻬﺮ ﭼﻪ او ﻓﮑﻨﺪش اﻧﺪر ﮐﻢ و ﮐﺎﺳﺖ؟‬
 ‫ﮔﺮ ﻧﻴﮏ ﺁﻣﺪ، ﺷﮑﺴﺘﻦ از ﺑﻬﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد؟‬
‫ورﻧﻴﮏ ﻧﻴﺎﻣﺪ اﻳﻦ ﺻﻮر، ﻋﻴﺐ ﮐﺮاﺳﺖ؟‬

                ‫٢١‬
   ‫ﺁﻧﺎﻧﮑﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﻓﻀﻞ و ﺁداب ﺷﺪﻧﺪ،‬
  ‫در ﺟﻤﻊ ﮐﻤﺎل ﺷﻤﻊ اﺻﺤﺎب ﺷﺪﻧﺪ،‬
  ‫رﻩ زﻳﻦ ﺷﺐ ﺗﺎرﻳﮏ ﻧﺒﺮدﻧﺪ ﺑﺮوز،‬
  ‫.ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻓﺴﺎﻧﻪاﯼ و در ﺧﻮاب ﺷﺪﻧﺪ‬
‫* ٣١‬
    ‫ﺁﻧﺎن ﮐﻪ ز ﭘﻴﺶ رﻓﺘﻪاﻧﺪ اﯼ ﺳﺎﻗﯽ،‬
    ‫در ﺧﺎﮎ ﻏﺮور ﺧﻔﺘﻪاﻧﺪ اﯼ ﺳﺎﻗﯽ،‬
   ‫:رو ﺑﺎدﻩ ﺧﻮر و ﺣﻘﻴﻘﺖ از ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮ‬
   ‫.ﺑﺎد اﺳﺖ هﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ اﯼ ﺳﺎﻗﯽ‬

                 ‫* ۴١‬
     ‫ﺁن ﺑﯽﺧﺒﺮان ﮐﻪ در ﻣﻌﻨﯽ ﺳﻔﺘﻨﺪ،‬
     ‫در ﭼﺮخ ﺑﻪ اﻧﻮاع ﺳﺨﻦهﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ؛‬
     ‫ﺁﮔﻪ ﭼﻮ ﻧﮕﺸﺘﻨﺪ ﺑﺮ اﺳﺮار ﺟﻬﺎن،‬
      ‫!اول زﻧﺨﯽ زدﻧﺪ و ﺁﺧﺮ ﺧﻔﺘﻨﺪ‬


                 ‫۵١‬
     ‫ﮔﺎوﻳﺴﺖ ﺑﺮ ﺁﺳﻤﺎن ﻗﺮﻳﻦ ﭘﺮوﻳﻦ،‬
    ‫ﮔﺎوﻳﺴﺖ دﮔﺮ ﻧﻬﻔﺘﻪ در زﻳﺮ زﻣﻴﻦ؛‬
      ‫:ﮔﺮ ﺑﻴﻨﺎﺋﯽ، ﭼﺸﻢ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﮕﺸﺎ‬
    ‫.زﻳﺮ و زﺑﺮ دو ﮔﺎو ﻣﺸﺘﯽ ﺧﺮ ﺑﻴﻦ‬




          ‫درد زﻧﺪﮔﯽ‬
                ‫۶١‬
    ‫اﻣﺮوز ﮐﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺟﻮاﻧﯽ ﻣﻦ اﺳﺖ،‬
 ‫ﻣﯽ ﻧﻮﺷﻢ ﮐﻪ از ﺁﻧﮑﻪ ﮐﺎﻣﺮاﻧﯽ ﻣﻦ اﺳﺖ،‬
‫ﻋﻴﺒﻢ ﻣﮑﻨﻴﺪ. ﮔﺮﭼﻪ ﺗﻠﺦ اﺳﺖ ﺧﻮش اﺳﺖ،‬
  ‫ﺗﻠﺦ اﺳﺖ، از ﺁﻧﮑﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﻣﻦ اﺳﺖ.‬

                ‫٧١‬
     ‫ﮔﺮ ﺁﻣﺪﻧﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﯼ، ﻧﺎﻣﺪﻣﯽ.‬
   ‫ور ﻧﻴﺰ ﺷﺪن ﺑﻤﻦ ﺑﺪﯼ، ﮐﯽ ﺷﺪﻣﯽ؟‬
  ‫ﺑﻪ زان ﻧﺒﺪﯼ ﮐﻪ اﻧﺪر اﻳﻦ دﻳﺮ ﺧﺮاب،‬
    ‫ﻧﻪ ﺁﻣﺪﻣﯽ، ﻧﻪ ﺷﺪﻣﯽ، ﻧﻪ ﺑﺪﻣﯽ.‬

                ‫٨١‬
     ‫از ﺁﻣﺪن و رﻓﺘﻦ ﻣﺎ ﺳﻮدﯼ ﮐﻮ؟‬
    ‫وز ﺗﺎر وﺟﻮد ﻋﻤﺮ ﻣﺎ ﭘﻮدﯼ ﮐﻮ؟‬
‫در ﭼﻨﺒﺮ ﭼﺮخ ﺟﺎن ﭼﻨﺪﻳﻦ ﭘﺎﮐﺎن،‬
‫ﻣﯽﺳﻮزد و ﺧﺎﮎ ﻣﯽﺷﻮد، دودﯼ ﮐﻮ؟‬

                ‫٩١‬
 ‫اﻓﺴﻮس ﮐﻪ ﺑﯽﻓﺎﻳﺪﻩ ﻓﺮﺳﻮدﻩ ﺷﺪﻳﻢ،‬
‫وز داس ﺳﭙﻬﺮ ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺳﻮدﻩ ﺷﺪﻳﻢ،‬
    ‫دردا و ﻧﺪاﻣﺘﺎ ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﺸﻢ زدﻳﻢ،‬
 ‫ﻧﺎﺑﻮدﻩ ﺑﻪ ﮐﺎم ﺧﻮﻳﺶ، ﻧﺎﺑﻮدﻩ ﺷﺪﻳﻢ!‬

              ‫٠٢ *‬
  ‫ﺑﺎ ﻳﺎر ﭼﻮ ﺁرﻣﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﯽ هﻤﻪ ﻋﻤﺮ،‬
 ‫ﻟﺬات ﺟﻬﺎن ﭼﺸﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﯽ هﻤﻪ ﻋﻤﺮ،‬
   ‫هﻢ ﺁﺧﺮ ﮐﺎر رﺣﻠﺘﺖ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد،‬
‫ﺧﻮاﺑﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ دﻳﺪﻩ ﺑﺎﺷﯽ هﻤﻪ ﻋﻤﺮ!‬

                 ‫١٢‬
‫اﮐﻨﻮن ﮐﻪ ز ﺧﻮﺷﺪﻟﯽ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻧﺎم ﻧﻤﺎﻧﺪ،‬
  ‫ﻳﮏ هﻤﺪم ﭘﺨﺘﻪ ﺟﺰ ﻣﯽ ﺧﺎم ﻧﻤﺎﻧﺪ؛‬
  ‫دﺳﺖ ﻃﺮب از ﺳﺎﻏﺮ ﻣﯽ ﺑﺎزﻣﮕﻴﺮ‬
 ‫اﻣﺮوز ﮐﻪ در دﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺟﺎم ﻧﻤﺎﻧﺪ!‬

               ‫٢٢‬
  ‫اﯼ ﮐﺎش ﮐﻪ ﺟﺎﯼ ﺁرﻣﻴﺪن ﺑﻮدﯼ،‬
   ‫ﻳﺎ اﻳﻦ رﻩ دور را رﺳﻴﺪن ﺑﻮدﯼ؛‬
‫ﮐﺎش از ﭘﯽ ﺻﺪ هﺰار ﺳﺎل از دل ﺧﺎﮎ،‬
  ‫ﭼﻮن ﺳﺒﺰﻩ اﻣﻴﺪ ﺑﺮ دﻣﻴﺪن ﺑﻮدﯼ!‬

                ‫٣٢‬
‫ﭼﻮن ﺣﺎﺻﻞ ﺁدﻣﯽ درﻳﻦ ﺟﺎﯼ دو در،‬
 ‫ﺟﺰ درد دل و دادن ﺟﺎن ﻧﻴﺴﺖ دﮔﺮ؛‬
 ‫ﺧﺮم دل ﺁن ﮐﻪ ﻳﮏ ﻧﻔﺲ زﻧﺪﻩ ﻧﺒﻮد،‬
‫و ﺁﺳﻮدﻩ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻧﺰاد از ﻣﺎدر!‬

              ‫۴٢ *‬
‫ﺁﻧﮑﺲ ﮐﻪ زﻣﻴﻦ و ﭼﺮخ و اﻓﻼﮎ ﻧﻬﺎد،‬
  ‫ﺑﺲ داغ ﮐﻪ او ﺑﺮ دل ﻏﻤﻨﺎﮎ ﻧﻬﺎد؛‬
 ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻟﺐ ﭼﻮ ﻟﻌﻞ و زﻟﻔﻴﻦ ﭼﻮ ﻣﺸﮏ‬
  ‫در ﻃﺒﻞ زﻣﻴﻦ و ﺣﻘﻪﯼ ﺧﺎﮎ ﻧﻬﺎد!‬

              ‫۵٢‬
 ‫ﮔﺮ ﺑﺮ ﻓﻠﮑﻢ دﺳﺖ ﺑﺪﯼ ﭼﻮن ﻳﺰدان،‬
 ‫ﺑﺮداﺷﺘﻤﯽ ﻣﻦ اﻳﻦ ﻓﻠﮏ را ز ﻣﻴﺎن؛‬
‫از ﻧﻮ ﻓﻠﮏ دﮔﺮ ﭼﻨﺎن ﺳﺎﺧﺘﻤﯽ،‬
     ‫ﮐﺎزادﻩ ﺑﻪ ﮐﺎم دل رﺳﻴﺪﯼ ﺁﺳﺎن!‬




       ‫از ازل ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
                 ‫۶٢‬
   ‫ﺑﺮ ﻟﻮح ﻧﺸﺎن ﺑﻮدﻧﯽهﺎ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ،‬
 ‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻗﻠﻢ ز ﻧﻴﮏ و ﺑﺪ ﻓﺮﺳﻮدﻩ اﺳﺖ؛‬
   ‫در روز ازل هﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺪاد،‬
 ‫ﻏﻢ ﺧﻮردن و ﮐﻮﺷﻴﺪن ﻣﺎ ﺑﻴﻬﻮدﻩ اﺳﺖ.‬

                 ‫٧٢‬
‫ﭼﻮن روزﯼ و ﻋﻤﺮ ﺑﻴﺶ و ﮐﻢ ﻧﺘﻮان ﮐﺮد،‬
  ‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﮐﻢ و ﺑﻴﺶ دژم ﻧﺘﻮان ﮐﺮد؛‬
  ‫ﮐﺎر ﻣﻦ و ﺗﻮ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ راﯼ ﻣﻦ و ﺗﺴﺖ‬
   ‫از ﻣﻮم ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮﻳﺶ هﻢ ﻧﺘﻮان ﮐﺮد.‬

                  ‫٨٢‬
     ‫اﻓﻼﮎ ﮐﻪ ﺟﺰ ﻏﻢ ﻧﻔﺰاﻳﻨﺪ دﮔﺮ،‬
       ‫ﻧﻨﻬﻨﺪ ﺑﺠﺎ ﺗﺎ ﻧﺮﺑﺎﻳﻨﺪ دﮔﺮ؛‬
       ‫ﻧﺎﺁﻣﺪﮔﺎن اﮔﺮ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ‬
    ‫از دهﺮ ﭼﻪ ﻣﯽﮐﺸﻴﻢ، ﻧﺎﻳﻨﺪ دﮔﺮ.‬

                  ‫٩٢‬
    ‫اﯼ ﺁﻧﮑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪﯼ ﭼﻬﺎر و هﻔﺘﯽ،‬
    ‫وز هﻔﺖ و ﭼﻬﺎر داﻳﻢ اﻧﺪر ﺗﻔﺘﯽ،‬
  ‫ﻣﯽ ﺧﻮر ﮐﻪ هﺰار ﺑﺎرﻩ ﺑﻴﺸﺖ ﮔﻔﺘﻢ:‬
   ‫ﺑﺎز ﺁﻣﺪﻧﺖ ﻧﻴﺴﺖ، ﭼﻮ رﻓﺘﯽ رﻓﺘﯽ.‬

                ‫٠٣ *‬
    ‫ﺗﺎ ﺧﺎﮎ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪاﻧﺪ،‬
  ‫ﺑﺲ ﻓﺘﻨﻪ ﮐﻪ از ﺧﺎﮎ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪاﻧﺪ؛‬
     ‫ﻣﻦ ﺑﻬﺘﺮ ازﻳﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻮدن‬
  ‫ﮐﺰ ﺑﻮﺗﻪ ﻣﺮا ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮون رﻳﺨﺘﻪاﻧﺪ.‬

              ‫١٣ *‬
  ‫ﺗﺎ ﮐﯽ ز ﭼﺮاغ ﻣﺴﺠﺪ و دود ﮐﻨﺸﺖ؟‬
  ‫ﺗﺎ ﮐﯽ ز زﻳﺎن دوزخ و ﺳﻮد ﺑﻬﺸﺖ؟‬
‫رو ﺑﺮ ﺳﺮ ﻟﻮح ﺑﻴﻦ ﮐﻪ اﺳﺘﺎد ﻗﻀﺎ‬
          ‫اﻧﺪر ازل ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻮدﻧﯽ ﺑﻮد، ﻧﻮﺷﺖ.‬

                         ‫٢٣ *‬
         ‫اﯼ دل ﭼﻮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻬﺎن هﺴﺖ ﻣﺠﺎز،‬
        ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﭼﻪ ﺑﺮﯼ ﺧﻮارﯼ ازﻳﻦ رﻧﺞ دراز!‬
          ‫ﺗﻦ را ﺑﻪ ﻗﻀﺎ ﺳﭙﺎر و ﺑﺎ درد ﺑﺴﺎز،‬
           ‫ﮐﺎﻳﻦ رﻓﺘﻪ ﻗﻠﻢ ز ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ﻧﺎﻳﺪ ﺑﺎز.‬

                        ‫٣٣‬
            ‫در ﮔﻮش دﻟﻢ ﮔﻔﺖ ﻓﻠﮏ ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ:‬
           ‫ﺣﮑﻤﯽ ﮐﻪ ﻗﻀﺎ ﺑﻮد ز ﻣﻦ ﻣﻴﺪاﻧﯽ؟‬
          ‫در ﮔﺮدش ﺧﻮد اﮔﺮ ﻣﺮا دﺳﺖ ﺑﺪﯼ،‬
            ‫ﺧﻮد را ﺑﺮهﺎﻧﺪﻣﯽ ز ﺳﺮﮔﺮداﻧﯽ.‬

                         ‫۴٣‬
           ‫ﻧﻴﮑﯽ و ﺑﺪﯼ ﮐﻪ در ﻧﻬﺎد ﺑﺸﺮ اﺳﺖ،‬
         ‫ﺷﺎدﯼ و ﻏﻤﯽ ﮐﻪ در ﻗﻀﺎ و ﻗﺪر اﺳﺖ،‬
           ‫ﺑﺎ ﭼﺮخ ﻣﮑﻦ ﺣﻮاﻟﻪ ﮐﺎﻧﺪر رﻩ ﻋﻘﻞ،‬
          ‫ﭼﺮخ از ﺗﻮ هﺰار ﺑﺎر ﺑﻴﭽﺎرﻩﺗﺮ اﺳﺖ.‬



      ‫ﮔﺮدش دوران‬
               ‫۵٣‬
  ‫اﻓﺴﻮس ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﻮاﻧﯽ ﻃﯽ ﺷﺪ،‬
  ‫و ﺁن ﺗﺎزﻩ ﺑﻬﺎر زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ دﯼ ﺷﺪ،‬
   ‫ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ورا ﻧﺎم ﺟﻮاﻧﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ،‬
  ‫ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺸﺪ ﮐﻪ او ﮐﯽ ﺁﻣﺪ ﮐﯽ ﺷﺪ!‬

               ‫۶٣‬
‫اﻓﺴﻮس ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ز ﮐﻒ ﺑﻴﺮون ﺷﺪ،‬
 ‫در ﭘﺎﯼ اﺟﻞ ﺑﺴﯽ ﺟﮕﺮهﺎ ﺧﻮن ﺷﺪ!‬
‫ﮐﺲ ﻧﺎﻣﺪ از ﺁن ﺟﻬﺎن ﮐﻪ ﭘﺮﺳﻢ از وﯼ:‬
   ‫ﮐﺎﺣﻮال ﻣﺴﺎﻓﺮان دﻧﻴﺎ ﭼﻮن ﺷﺪ.‬

                ‫٧٣‬
  ‫ﻳﮏ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﻮدﮐﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺎد ﺷﺪﻳﻢ؛‬
  ‫ﻳﮏ ﭼﻨﺪ ز اﺳﺘﺎدﯼ ﺧﻮد ﺷﺎد ﺷﺪﻳﻢ؛‬
 ‫ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻦ ﺷﻨﻮ ﮐﻪ ﻣﺎ را ﭼﻪ رﺳﻴﺪ:‬
  ‫ﭼﻮن ﺁب ﺑﺮﺁﻣﺪﻳﻢ و ﭼﻮن ﺑﺎد ﺷﺪﻳﻢ.‬
‫٨٣‬
    ‫ﻳﺎران ﻣﻮاﻓﻖ هﻤﻪ از دﺳﺖ ﺷﺪﻧﺪ،‬
  ‫در ﭘﺎﯼ اﺟﻞ ﻳﮑﺎن ﻳﮑﺎن ﭘﺴﺖ ﺷﺪﻧﺪ،‬
  ‫ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺷﺮاب در ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻤﺮ،‬
   ‫ﻳﮏ دور ز ﻣﺎ ﭘﻴﺸﺘﺮﮎ ﻣﺴﺖ ﺷﺪﻧﺪ!‬

                ‫٩٣‬
  ‫اﯼ ﭼﺮخ ﻓﻠﮏ ﺧﺮاﺑﯽ از ﮐﻴﻨﻪﯼ ﺗﺴﺖ،‬
    ‫ﺑﻴﺪادﮔﺮﯼ ﭘﻴﺸﻪﯼ دﻳﺮﻳﻨﻪﯼ ﺗﺴﺖ،‬
   ‫وﯼ ﺧﺎﮎ اﮔﺮ ﺳﻴﻨﻪﯼ ﺗﻮ ﺑﺸﮑﺎﻓﻨﺪ،‬
  ‫ﺑﺲ ﮔﻮهﺮ ﻗﻴﻤﺘﯽ ﮐﻪ در ﺳﻴﻨﻪﯼ ﺗﺴﺖ!‬

                ‫٠۴‬
  ‫ﭼﻮن ﭼﺮخ ﺑﻪ ﮐﺎم ﻳﮏ ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﻧﮕﺸﺖ،‬
 ‫ﺧﻮاهﯽ ﺗﻮ ﻓﻠﮏ هﻔﺖ ﺷﻤﺮ، ﺧﻮاهﯽ هﺸﺖ‬
   ‫ﭼﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮد و ﺁرزوهﺎ هﻤﻪ هﺸﺖ،‬
‫ﭼﻪ ﻣﻮر ﺧﻮرد ﺑﻪ ﮔﻮر و ﭼﻪ ﮔﺮگ ﺑﻪ دﺷﺖ.‬

                   ‫١۴‬
     ‫ﻳﮏ ﻗﻄﺮﻩﯼ ﺁب ﺑﻮد ﺑﺎ درﻳﺎ ﺷﺪ،‬
   ‫ﻳﮏ ذرﻩﯼ ﺧﺎﮎ ﺑﺎ زﻣﻴﻦ ﻳﮑﺘﺎ ﺷﺪ،‬
    ‫ﺁﻣﺪ ﺷﺪن ﺗﻮ اﻧﺪرﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
       ‫ﺁﻣﺪ ﻣﮕﺴﯽ ﭘﺪﻳﺪ و ﻧﺎﭘﻴﺪا ﺷﺪ.‬

                  ‫٢۴ *‬
  ‫ﻣﯽﭘﺮﺳﻴﺪﯼ ﮐﻪ ﭼﻴﺴﺖ اﻳﻦ ﻧﻘﺶ ﻣﺠﺎز،‬
     ‫ﮔﺮ ﺑﺮﮔﻮﻳﻢ ﺣﻘﻴﻘﺘﺶ هﺴﺖ دراز،‬
     ‫ﻧﻘﺸﯽ اﺳﺖ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪﻩ از درﻳﺎﻳﯽ،‬
     ‫وﺁﻧﮕﺎﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻗﻌﺮ ﺁن درﻳﺎ ﺑﺎز.‬

                ‫٣۴‬
  ‫ﺟﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ ﺁﻓﺮﻳﻦ ﻣﯽزﻧﺪش،‬
  ‫ﺻﺪ ﺑﻮﺳﻪ ز ﻣﻬﺮ ﺑﺮ ﺟﺒﻴﻦ ﻣﯽزﻧﺪش،‬
    ‫اﻳﻦ ﮐﻮزﻩﮔﺮ دهﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺎم ﻟﻄﻴﻒ‬
   ‫ﻣﯽﺳﺎزد و ﺑﺎز ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﻣﯽزﻧﺪش!‬


               ‫۴۴‬
   ‫اﺟﺰاﯼ ﭘﻴﺎﻟﻪاﯼ ﮐﻪ درهﻢ ﭘﻴﻮﺳﺖ،‬
   ‫ﺑﺸﮑﺴﺘﻦ ﺁن روا ﻧﻤﯽدارد ﻣﺴﺖ،‬
 ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺮ و ﺳﺎق ﻧﺎزﻧﻴﻦ و ﮐﻒ دﺳﺖ،‬
‫از ﻣﻬﺮ ﮐﻪ ﭘﻴﻮﺳﺖ و ﺑﻪ ﮐﻴﻦ ﮐﻪ ﺷﮑﺴﺖ؟‬

                 ‫۵۴‬
     ‫ﻋﺎﻟﻢ اﮔﺮ از ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ﻣﯽﺁراﻳﻨﺪ،‬
   ‫ﻣﮕﺮاﯼ ﺑﺪان ﮐﻪ ﻋﺎﻗﻼن ﻧﮕﺮاﻳﻨﺪ؛‬
   ‫ﺑﺴﻴﺎر ﭼﻮ ﺗﻮ روﻧﺪ و ﺑﺴﻴﺎر ﺁﻳﻨﺪ.‬
   ‫ﺑﺮﺑﺎﯼ ﻧﺼﻴﺐ ﺧﻮﻳﺶ ﮐﺖ ﺑﺮﺑﺎﻳﻨﺪ.‬

                  ‫۶۴‬
    ‫از ﺟﻤﻠﻪﯼ رﻓﺘﮕﺎن اﻳﻦ راﻩ دراز،‬
   ‫ﺑﺎز ﺁﻣﺪﻩﯼ ﮐﻮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻮﻳﺪ راز؟‬
 ‫هﺎن ﺑﺮ ﺳﺮ اﻳﻦ دو راهﻪ از روﯼ ﻧﻴﺎز،‬
     ‫ﭼﻴﺰﯼ ﻧﮕﺬارﯼ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺁﻳﯽ ﺑﺎز!‬


                 ‫٧۴‬
‫ﻣﯽ ﺧﻮر ﮐﻪ ﺑﻪ زﻳﺮ ﮔﻞ ﺑﺴﯽ ﺧﻮاهﯽ ﺧﻔﺖ،‬
‫ﺑﯽ ﻣﻮﻧﺲ و ﺑﯽ رﻓﻴﻖ و ﺑﯽ هﻤﺪم و ﺟﻔﺖ؛‬
  ‫زﻧﻬﺎر ﺑﻪ ﮐﺲ ﻣﮕﻮ ﺗﻮ اﻳﻦ راز ﻧﻬﻔﺖ:‬
   ‫هﺮ ﻻﻟﻪ ﮐﻪ ﭘﮋﻣﺮد، ﻧﺨﻮاهﺪ ﺑﺸﮑﻔﺖ.‬

               ‫٨۴ *‬
    ‫ﭘﻴﺮﯼ دﻳﺪم ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﯼ ﺧﻤﺎرﯼ،‬
   ‫ﮔﻔﺘﻢ: ﻧﮑﻨﯽ ز رﻓﺘﮕﺎن اﺧﺒﺎرﯼ؟‬
  ‫ﮔﻔﺘﺎ، ﻣﯽ ﺧﻮر ﮐﻪ هﻤﭽﻮ ﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎرﯼ‬
    ‫رﻓﺘﻨﺪ و ﮐﺴﯽ ﺑﺎز ﻧﻴﺎﻣﺪ ﺑﺎرﯼ!‬

                  ‫٩۴‬
    ‫ﺑﺴﻴﺎر ﺑﮕﺸﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﮔﺮد در ودﺷﺖ،‬
    ‫اﻧﺪر هﻤﻪ ﺁﻓﺎق ﺑﮕﺸﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﮔﺸﺖ؛‬
     ‫ﮐﺲ را ﻧﺸﻨﻴﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﺁﻣﺪ زﻳﻦ راﻩ‬
   ‫راهﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﻓﺖ، راهﺮو ﺑﺎزﻧﮕﺸﺖ!‬

                ‫٠۵‬
     ‫ﻣﺎ ﻟﻌﺒﺘﮑﺎﻧﻴﻢ و ﻓﻠﮏ ﻟﻌﺒﺖﺑﺎز،‬
   ‫از روﯼ ﺣﻘﻴﻘﺘﯽ ﻧﻪ از روﯼ ﻣﺠﺎز؛‬
   ‫ﻳﮏ ﭼﻨﺪ درﻳﻦ ﺑﺴﺎط ﺑﺎزﯼ ﮐﺮدﻳﻢ،‬
  ‫رﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺻﻨﺪوق ﻋﺪم ﻳﮏ ﻳﮏ ﺑﺎز!‬

                ‫١۵‬
 ‫اﯼ ﺑﺲ ﮐﻪ ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ و ﺟﻬﺎن ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد،‬
   ‫ﻧﯽ ﻧﺎم زﻣﺎ و ﻧﻪ ﻧﺸﺎن ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؛‬
‫زﻳﻦ ﭘﻴﺶ ﻧﺒﻮدﻳﻢ و ﻧﺒﺪ هﻴﭻ ﺧﻠﻞ،‬
 ‫زﻳﻦ ﭘﺲ ﭼﻮ ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ هﻤﺎن ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد.‬

                ‫٢۵‬
   ‫ﺑﺮ ﻣﻔﺮش ﺧﺎﮎ ﺧﻔﺘﮕﺎن ﻣﯽﺑﻴﻨﻢ،‬
    ‫در زﻳﺮزﻣﻴﻦ ﻧﻬﻔﺘﮕﺎن ﻣﯽﺑﻴﻨﻢ؛‬
  ‫ﭼﻨﺪاﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﺻﺤﺮاﯼ ﻋﺪم ﻣﯽﻧﮕﺮم،‬
     ‫ﻧﺎﺁﻣﺪﮔﺎن و رﻓﺘﮕﺎن ﻣﯽﺑﻴﻨﻢ!‬

                ‫٣۵‬
  ‫اﻳﻦ ﮐﻬﻨﻪ رﺑﺎط را ﮐﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺎم اﺳﺖ‬
   ‫ﺁراﻣﮕﻪ اﺑﻠﻖ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم اﺳﺖ،‬
‫ﺑﺰﻣﯽﺳﺖ ﮐﻪ واﻣﺎﻧﺪﻩﯼ ﺻﺪ ﺟﻤﺸﻴﺪ اﺳﺖ،‬
 ‫ﮔﻮرﻳﺴﺖ ﮐﻪ ﺧﻮاﺑﮕﺎﻩ ﺻﺪ ﺑﻬﺮام اﺳﺖ!‬

                ‫۴۵‬
  ‫ﺁن ﻗﺼﺮ ﮐﻪ ﺑﻬﺮام در او ﺟﺎم ﮔﺮﻓﺖ،‬
   ‫ﺁهﻮ ﺑﭽﻪ ﮐﺮد و روﺑﻪ ﺁرام ﮔﺮﻓﺖ،‬
  ‫ﺑﻬﺮام ﮐﻪ ﮔﻮر ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﯽ هﻤﻪ ﻋﻤﺮ،‬
  ‫دﻳﺪﯼ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮔﻮر ﺑﻬﺮام ﮔﺮﻓﺖ؟‬


               ‫۵۵‬
  ‫ﻣﺮﻏﯽ دﻳﺪم ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﺑﺎرﻩ ﺗﻮس،‬
  ‫در ﭼﻨﮓ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻠﻪﯼ ﮐﻴﮑﺎووس،‬
‫ﺑﺎ ﮐﻠﻪ هﻤﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ: اﻓﺴﻮس، اﻓﺴﻮس!‬
 ‫ﮐﻮ ﺑﺎﻧﮓ ﺟﺮسهﺎ و ﮐﺠﺎ ﻧﺎﻟﻪﯼ ﮐﻮس؟‬

               ‫۶۵‬
  ‫ﺁن ﻗﺼﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ ﭼﺮخ هﻤﯽزد ﭘﻬﻠﻮ،‬
   ‫ﺑﺮ درﮔﻪ ﺁن ﺷﻬﺎن ﻧﻬﺎدﻧﺪﯼ رو،‬
   ‫دﻳﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﻨﮕﺮﻩاش ﻓﺎﺧﺘﻪاﯼ‬
‫ﺑﻨﺸﺴﺘﻪ هﻤﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ: »ﮐﻮﮐﻮ، ﮐﻮﮐﻮ؟«‬




                ‫ذرات ﮔﺮدﻧﺪﻩ‬
                        ‫٧۵‬
          ‫از ﺗﻦ ﭼﻮ ﺑﺮﻓﺖ ﺟﺎن ﭘﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ،‬
           ‫ﺧﺸﺘﯽ دو ﻧﻬﻨﺪ ﺑﺮ ﻣﻐﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ؛‬
‫و ﺁﻧﮕﻪ ز ﺑﺮاﯼ ﺧﺸﺖ ﮔﻮر دﮔﺮان،‬
    ‫.در ﮐﺎﻟﺒﺪﯼ ﮐﺸﻨﺪ ﺧﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ‬

               ‫* ٨۵‬
 ‫هﺮ ذرﻩ ﮐﻪ ﺑﺮ روﯼ زﻣﻴﻨﯽ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ،‬
 ‫ﺧﻮرﺷﻴﺪرﺧﯽ، زهﺮﻩﺟﺒﻴﻨﯽ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ،‬
   ‫ﮔﺮد از رخ ﺁﺳﺘﻴﻦ ﺑﻪ ﺁزرم ﻓﺸﺎن،‬
  ‫.ﮐﺎنهﻢ رخ ﺧﻮب ﻧﺎزﻧﻴﻨﯽ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ‬

                 ‫٩۵‬
     ‫اﯼ ﭘﻴﺮ ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﭘﮕﻪﺗﺮ ﺑﺮﺧﻴﺰ،‬
   ‫و ﺁن ﮐﻮدﮎ ﺧﺎﮎﺑﻴﺰ را ﺑﻨﮕﺮ ﺗﻴﺰ،‬
 ‫ﭘﻨﺪش دﻩ و ﮔﻮ ﮐﻪ، ﻧﺮم ﻧﺮﻣﮏ ﻣﯽﺑﻴﺰ،‬
     ‫!ﻣﻐﺰ ﺳﺮ ﮐﻴﻘﺒﺎد و ﭼﺸﻢ ﭘﺮوﻳﺰ‬
                 ‫٠۶‬
    ‫ﺑﻨﮕﺮ ز ﺻﺒﺎ داﻣﻦ ﮔﻞ ﭼﺎﮎ ﺷﺪﻩ،‬
     ‫ﺑﻠﺒﻞ ز ﺟﻤﺎل ﮔﻞ ﻃﺮﺑﻨﺎﮎ ﺷﺪﻩ،‬
 ‫در ﺳﺎﻳﻪﯼ ﮔﻞ ﻧﺸﻴﻦ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎر اﻳﻦ ﮔﻞ،‬
 ‫!از ﺧﺎﮎ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ اﺳﺖ و در ﺧﺎﮎ ﺷﺪﻩ‬

                ‫١۶‬
  ‫اﺑﺮ ﺁﻣﺪ و زار ﺑﺮ ﺳﺮ ﺳﺒﺰﻩ ﮔﺮﻳﺴﺖ،‬
   ‫ﺑﯽ ﺑﺎدﻩﯼ ﮔﻞرﻧﮓ ﻧﻤﯽﺷﺎﻳﺪ زﻳﺴﺖ؛‬
  ‫اﻳﻦ ﺳﺒﺰﻩ ﮐﻪ اﻣﺮوز ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﻪ ﻣﺎﺳﺖ،‬
  ‫!ﺗﺎ ﺳﺒﺰﻩﯼ ﺧﺎﮎ ﻣﺎ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﻪ ﮐﻴﺴﺖ‬

               ‫٢۶‬
  ‫ﭼﻮن اﺑﺮ ﺑﻪ ﻧﻮروز رخ ﻻﻟﻪ ﺑﺸﺴﺖ،‬
 ‫ﺑﺮﺧﻴﺰ و ﺑﻪ ﺟﺎم ﺑﺎدﻩ ﮐﻦ ﻋﺰم درﺳﺖ؛‬
 ‫ﮐﺎﻳﻦ ﺳﺒﺰﻩ ﮐﻪ اﻣﺮوز ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﻪ ﺗﻮﺳﺖ،‬
 ‫!ﻓﺮدا هﻤﻪ از ﺧﺎﮎ ﺗﻮ ﺑﺮﺧﻮاهﺪ رﺳﺖ‬

                ‫٣۶‬
 ‫هﺮ ﺳﺒﺰﻩ ﮐﻪ ﺑﺮﮐﻨﺎر ﺟﻮﻳﯽ رﺳﺘﻪ اﺳﺖ،‬
  ‫ﮔﻮﻳﯽ ز ﻟﺐ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺧﻮﻳﯽ رﺳﺘﻪ اﺳﺖ؛‬
   ‫ﭘﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ هﺮ ﺳﺒﺰﻩ ﺑﻪ ﺧﻮارﯼ ﻧﻨﻬﯽ،‬
‫.ﮐﺎن ﺳﺒﺰﻩ ز ﺧﺎﮎ ﻻﻟﻪ روﻳﯽ رﺳﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫۴۶‬
 ‫ﻣﯽ ﺧﻮر ﮐﻪ ﻓﻠﮏ ﺑﻬﺮ هﻼﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ،‬
   ‫ﻗﺼﺪﯼ دارد ﺑﻪ ﺟﺎن ﭘﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ؛‬
  ‫در ﺳﺒﺰﻩ ﻧﺸﻴﻦ و ﻣﯽ روﺷﻦ ﻣﯽﺧﻮر،‬
 ‫!ﮐﺎﻳﻦ ﺳﺒﺰﻩ ﺑﺴﯽ دﻣﺪ ز ﺧﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ‬

                 ‫* ۵۶‬
     ‫دﻳﺪم ﺑﻪ ﺳﺮ ﻋﻤﺎرﺗﯽ ﻣﺮدﯼ ﻓﺮد،‬
  ‫ﮐﻮ ﮔﻞ ﺑﻪ ﻟﮕﺪ ﻣﯽزد و ﺧﻮارش ﻣﯽﮐﺮد،‬
    ‫:وان ﮔﻞ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺣﺎل ﺑﺎ او ﻣﯽﮔﻔﺖ‬
‫!ﺳﺎﮐﻦ، ﮐﻪ ﭼﻮ ﻣﻦ ﺑﺴﯽ ﻟﮕﺪ ﺧﻮاهﯽ ﺧﻮرد‬

                ‫۶۶‬
    ‫ﺑﺮدار ﭘﻴﺎﻟﻪ و ﺳﺒﻮ اﯼ دل ﺟﻮ،‬
   ‫ﺑﺮﮔﺮد ﺑﻪ ﮔﺮد ﺳﺒﺰﻩزار و ﻟﺐ ﺟﻮ؛‬
    ‫ﮐﺎﻳﻦ ﭼﺮخ ﺑﺴﯽ ﻗﺪ ﺑﺘﺎن ﻣﻪرو،‬
   ‫!ﺻﺪ ﺑﺎر ﭘﻴﺎﻟﻪ ﮐﺮد و ﺻﺪ ﺑﺎر ﺳﺒﻮ‬


                  ‫٧۶‬
     ‫ﺑﺮ ﺳﻨﮓ زدم دوش ﺳﺒﻮﯼ ﮐﺎﺷﯽ،‬
     ‫ﺳﺮﻣﺴﺖ ﺑﺪم ﭼﻮ ﮐﺮدم اﻳﻦ ﻋﻴﺎﺷﯽ‬
     ‫:ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺣﺎل ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺳﺒﻮ‬
   ‫!ﻣﻦ ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺪم، ﺗﻮ ﻧﻴﺰ ﭼﻮن ﻣﻦ ﺑﺎﺷﯽ‬

                   ‫٨۶‬
   ‫زان ﮐﻮزﻩﯼ ﻣﯽ ﮐﻪ ﻧﻴﺴﺖ در وﯼ ﺿﺮرﯼ،‬
      ‫ﭘﺮ ﮐﻦ ﻗﺪﺣﯽ ﺑﺨﻮر، ﺑﻤﻦ دﻩ دﮔﺮﯼ؛‬
     ‫زان ﭘﻴﺶﺗﺮ اﯼ ﭘﺴﺮ ﮐﻪ در رهﮕﺬرﯼ،‬
      ‫.ﺧﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﮐﻮزﻩ ﮐﻨﺪ ﮐﻮزﻩﮔﺮﯼ‬

                  ‫* ٩۶‬
        ‫ﺑﺮ ﮐﻮزﻩﮔﺮﯼ ﭘﺮﻳﺮ ﮐﺮدم ﮔﺬرﯼ،‬
       ‫از ﺧﺎﮎ هﻤﯽ ﻧﻤﻮد هﺮ دم هﻨﺮﯼ؛‬
        ‫ﻣﻦ دﻳﺪم اﮔﺮ ﻧﺪﻳﺪ هﺮ ﺑﯽﺑﺼﺮﯼ،‬
       ‫.ﺧﺎﮎ ﭘﺪرم در ﮐﻒ هﺮ ﮐﻮزﻩﮔﺮﯼ‬
‫* ٠٧‬
     ‫هﺎن ﮐﻮزﻩﮔﺮا ﺑﭙﺎﯼ اﮔﺮ هﺸﻴﺎرﯼ،‬
      ‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﮐﻨﯽ ﺑﺮ ﮔﻞ ﻣﺮدم ﺧﻮارﯼ؟‬
     ‫اﻧﮕﺸﺖ ﻓﺮﻳﺪون و ﮐﻒ ﮐﻴﺨﺴﺮو،‬
     ‫ﺑﺮ ﭼﺮخ ﻧﻬﺎدﻩاﯼ، ﭼﻪ ﻣﯽﭘﻨﺪارﯼ؟‬

                    ‫١٧‬
      ‫در ﮐﺎرﮔﻪ ﮐﻮزﻩﮔﺮﯼ ﮐﺮدم راﯼ،‬
      ‫در ﭘﻠﻪﯼ ﭼﺮخ دﻳﺪم اﺳﺘﺎد ﺑﻪ ﭘﺎﯼ‬
     ‫ﻣﯽﮐﺮد دﻟﻴﺮ ﮐﻮزﻩ را دﺳﺘﻪ و ﺳﺮ،‬
     ‫!از ﮐﻠﻪﯼ ﭘﺎدﺷﺎﻩ و از دﺳﺖ ﮔﺪاﯼ‬

                 ‫٢٧‬
 ‫اﻳﻦ ﮐﻮزﻩ ﭼﻮ ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻖ زارﯼ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ،‬
   ‫در ﺑﻨﺪ ﺳﺮ زﻟﻒ ﻧﮕﺎرﯼ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ؛‬
   ‫:اﻳﻦ دﺳﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮔﺮدن او ﻣﯽﺑﻴﻨﯽ‬
 ‫!دﺳﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺮدن ﻳﺎرﯼ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ‬

                   ‫٣٧‬
     ‫در ﮐﺎرﮔﻪ ﮐﻮزﻩﮔﺮﯼ ﺑﻮدم دوش،‬
   ‫دﻳﺪم دو هﺰار ﮐﻮزﻩ ﮔﻮﻳﺎ و ﺧﻤﻮش؛‬
    ‫:هﺮ ﻳﮏ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺣﺎل ﺑﺎ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ‬
 ‫»ﮐﻮ ﮐﻮزﻩﮔﺮ و ﮐﻮزﻩﺧﺮ و ﮐﻮزﻩ ﻓﺮوش؟«‬



     ‫هﺮ ﭼﻪ ﺑﺎدا ﺑﺎد‬
                ‫۴٧‬
  ‫ﮔﺮ ﻣﻦ ز ﻣﯽ ﻣﻐﺎﻧﻪ ﻣﺴﺘﻢ، هﺴﺘﻢ،‬
 ‫ﮔﺮ ﮐﺎﻓﺮ و ﮔﺒﺮ و ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﻢ، هﺴﺘﻢ،‬
   ‫هﺮ ﻃﺎﻳﻔﻪاﯼ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻤﺎﻧﯽ دارد،‬
‫ﻣﻦ زان ﺧﻮدم، ﭼﻨﺎن ﮐﻪ هﺴﺘﻢ هﺴﺘﻢ.‬

              ‫۵٧‬
‫ﻣﯽ ﺧﻮردن و ﺷﺎد ﺑﻮدن ﺁﻳﻴﻦ ﻣﻨﺴﺖ،‬
‫ﻓﺎرغ ﺑﻮدن ز ﮐﻔﺮ و دﻳﻦ؛ دﻳﻦ ﻣﻨﺴﺖ؛‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻪ ﻋﺮوس دهﺮ: ﮐﺎﺑﻴﻦ ﺗﻮ ﭼﻴﺴﺖ؟‬
  ‫ﮔﻔﺘﺎ: - دل ﺧﺮم ﺗﻮ ﮐﺎﺑﻴﻦ ﻣﻨﺴﺖ.‬

                 ‫۶٧‬
    ‫ﻣﻦ ﺑﯽ ﻣﯽ ﻧﺎب زﻳﺴﺘﻦ ﻧﺘﻮاﻧﻢ،‬
     ‫ﺑﻲ ﺑﺎدﻩ، ﮐﺸﻴﺪ ﺑﺎرﺗﻦ ﻧﺘﻮاﻧﻢ،‬
  ‫ﻣﻦ ﺑﻨﺪﻩﯼ ﺁن دﻣﻢ ﮐﻪ ﺳﺎﻗﻲ ﮔﻮﻳﺪ:‬
 ‫»ﻳﮏ ﺟﺎم دﮔﺮ ﺑﮕﻴﺮ« و ﻣﻦ ﻧﺘﻮاﻧﻢ.‬

                ‫٧٧‬
  ‫اﻣﺸﺐ ﻣﯽ ﺟﺎم ﻳﮏ ﻣﻨﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد،‬
‫ﺧﻮد را ﺑﻪ دو ﺟﺎم ﻣﯽ ﻏﻨﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد،‬
 ‫اول ﺳﻪﻃﻼق ﻋﻘﻞ و دﻳﻦ ﺧﻮاهﻢ داد،‬
  ‫ﭘﺲ دﺧﺘﺮ رز را ﺑﻪ زﻧﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد.‬

              ‫٨٧ *‬
‫ﭼﻮن ﻣﺮدﻩ ﺷﻮم، ﺧﺎﮎ ﻣﺮا ﮔﻢ ﺳﺎزﻳﺪ،‬
   ‫اﺣﻮال ﻣﺮا ﻋﺒﺮت ﻣﺮدم ﺳﺎزﻳﺪ؛‬
  ‫ﺧﺎﮎ ﺗﻦ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺑﺎدﻩ ﺁﻏﺸﺘﻪ ﮐﻨﻴﺪ،‬
   ‫وز ﮐﺎﻟﺒﺪم ﺧﺸﺖ ﺳﺮ ﺧﻢ ﺳﺎزﻳﺪ.‬

               ‫٩٧ *‬
  ‫ﭼﻮن درﮔﺬرم ﺑﻪ ﺑﺎدﻩ ﺷﻮﻳﻴﺪ ﻣﺮا،‬
   ‫ﺗﻠﻘﻴﻦ ز ﺷﺮاب ﻧﺎب ﮔﻮﻳﻴﺪ ﻣﺮا،‬
  ‫ﺧﻮاهﻴﺪ ﺑﻪ روز ﺣﺸﺮ ﻳﺎﺑﻴﻴﺪ ﻣﺮا؟‬
    ‫از ﺧﺎﮎ در ﻣﻴﮑﺪﻩ ﺟﻮﻳﻴﺪ ﻣﺮا.‬

              ‫٠٨ *‬
‫ﭼﻨﺪان ﺑﺨﻮرم ﺷﺮاب، ﮐﺎﻳﻦ ﺑﻮﯼ ﺷﺮاب‬
  ‫ﺁﻳﺪ ز ﺗﺮاب، ﭼﻮن روم زﻳﺮ ﺗﺮاب،‬
 ‫ﮔﺮ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﺎﮎ ﻣﻦ رﺳﺪ ﻣﺨﻤﻮرﯼ،‬
‫از ﺑﻮﯼ ﺷﺮاب ﻣﻦ ﺷﻮد ﻣﺴﺖ و ﺧﺮاب.‬

                ‫١٨‬
 ‫روزﯼ ﮐﻪ ﻧﻬﺎل ﻋﻤﺮ ﻣﻦ ﮐﻨﺪﻩ ﺷﻮد،‬
   ‫و اﺟﺰام ز ﻳﮑﺪﮔﺮ ﭘﺮاﮐﻨﺪﻩ ﺷﻮد؛‬
 ‫ﮔﺮ زاﻧﮑﻪ ﺻﺮاﺣﻴﯽ ﮐﻨﻨﺪ از ﮔﻞ ﻣﻦ،‬
  ‫ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ز ﺑﺎدﻩ ﭘﺮﮐﻨﯽ زﻧﺪﻩ ﺷﻮد.‬

              ‫٢٨ *‬
 ‫در ﭘﺎﯼ اﺟﻞ ﭼﻮ ﻣﻦ ﺳﺮاﻓﮑﻨﺪﻩ ﺷﻮم،‬
   ‫وز ﺑﻴﺦ اﻣﻴﺪ ﻋﻤﺮ ﺑﺮﮐﻨﺪﻩ ﺷﻮم،‬
‫زﻳﻨﻬﺎر، ﮔﻠﻢ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺻﺮاﺣﯽ ﻧﮑﻨﻴﺪ،‬
  ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ز ﺑﻮﯼ ﻣﯽ دﻣﯽ زﻧﺪﻩ ﺷﻮم.‬
                 ‫٣٨ *‬
    ‫ﻳﺎران ﺑﻪ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﭼﻮ دﻳﺪار ﮐﻨﻴﺪ،‬
    ‫ﺑﺎﻳﺪ ﮐﻪ ز دوﺳﺖ ﻳﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﮐﻨﻴﺪ؛‬
 ‫ﭼﻮن ﺑﺎدﻩﯼ ﺧﻮﺷﮕﻮار ﻧﻮﺷﻴﺪ ﺑﻪ هﻢ،‬
  ‫ﻧﻮﺑﺖ ﭼﻮ ﺑﻪ ﻣﺎ رﺳﺪ ﻧﮕﻮﻧﺴﺎر ﮐﻨﻴﺪ.‬

               ‫۴٨ *‬
   ‫ﺁﻧﺎن ﮐﻪ اﺳﻴﺮ ﻋﻘﻞ و ﺗﻤﻴﻴﺰ ﺷﺪﻧﺪ،‬
‫در ﺣﺴﺮت هﺴﺖ و ﻧﻴﺴﺖ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺷﺪﻧﺪ؛‬
   ‫رو ﺑﺎ ﺧﺒﺮا، ﺗﻮ ﺁب اﻧﮕﻮر ﮔﺰﻳﻦ،‬
 ‫ﮐﺎن ﺑﯽﺧﺒﺮان ﺑﻪ ﻏﻮرﻩ ﻣﻴﻮﻳﺰ ﺷﺪﻧﺪ!‬

               ‫۵٨ *‬
  ‫اﯼ ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺘﻮﯼ، ز ﺗﻮ ﭘﺮﮐﺎرﺗﺮﻳﻢ،‬
 ‫ﺑﺎ اﻳﻦ هﻤﻪ ﻣﺴﺘﯽ، از ﺗﻮ هﺸﻴﺎرﺗﺮﻳﻢ؛‬
‫ﺗﻮ ﺧﻮن ﮐﺴﺎن ﺧﻮرﯼ و ﻣﺎ ﺧﻮن رزان،‬
   ‫اﻧﺼﺎف ﺑﺪﻩ؛ ﮐﺪام ﺧﻮﻧﺨﻮارﺗﺮﻳﻢ؟‬

               ‫۶٨‬
  ‫ﺷﻴﺨﯽ ﺑﻪ زﻧﯽ ﻓﺎﺣﺸﻪ ﮔﻔﺘﺎ: ﻣﺴﺘﯽ،‬
   ‫هﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ دام دﮔﺮﯼ ﭘﺎ ﺑﺴﺘﯽ؛‬
  ‫ﮔﻔﺘﺎ؛ ﺷﻴﺨﺎ، هﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻮﻳﯽ هﺴﺘﻢ،‬
   ‫ﺁﻳﺎ ﺗﻮ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﻳﯽ هﺴﺘﯽ؟‬

               ‫٧٨ *‬
 ‫ﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ دوزﺧﯽ ﺑﻮد ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﺴﺖ،‬
‫ﻗﻮﻟﯽ اﺳﺖ ﺧﻼف، دل در ﺁن ﻧﺘﻮان ﺑﺴﺖ،‬
 ‫ﮔﺮ ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﺴﺖ دوزﺧﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد،‬
  ‫ﻓﺮدا ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻬﺸﺖ هﻤﭽﻮن ﮐﻒ دﺳﺖ!‬

                ‫٨٨‬
‫ﮔﻮﻳﻨﺪ: ﺑﻬﺸﺖ و ﺣﻮر ﻋﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد،‬
 ‫و ﺁﻧﺠﺎ ﻣﯽ ﻧﺎب و اﻧﮕﺒﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؛‬
 ‫ﮔﺮ ﻣﺎ ﻣﯽ و ﻣﻌﺸﻮق ﮔﺰﻳﺪﻳﻢ ﭼﻪ ﺑﺎﮎ؟‬
  ‫ﺁﺧﺮ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﺎﻗﺒﺖ هﻤﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؟‬

               ‫٩٨ *‬
  ‫ﮔﻮﻳﻨﺪ: ﺑﻬﺸﺖ و ﺣﻮر و ﮐﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ،‬
 ‫ﺟﻮﯼ ﻣﯽ و ﺷﻴﺮ و ﺷﻬﺪ و ﺷﮑﺮ ﺑﺎﺷﺪ؛‬
    ‫ﭘﺮ ﮐﻦ ﻗﺪح ﺑﺎدﻩ و ﺑﺮ دﺳﺘﻢ ﻧﻪ،‬
‫ﻧﻘﺪﯼ ز هﺰار ﻧﺴﻴﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ.‬
                ‫٠٩ *‬
 ‫ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﻬﺸﺖ ﻋﺪن ﺑﺎ ﺣﻮر ﺧﻮش اﺳﺖ،‬
 ‫ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻮﻳﻢ ﮐﻪ ﺁب اﻧﮕﻮر ﺧﻮش اﺳﺖ؛‬
 ‫اﻳﻦ ﻧﻘﺪ ﺑﮕﻴﺮ و دﺳﺖ از ﺁن ﻧﺴﻴﻪ ﺑﺪار،‬
  ‫ﮐﺎواز دهﻞ ﺑﺮادر از دور ﺧﻮش اﺳﺖ.‬

                 ‫١٩‬
  ‫ﮐﺲ ﺧﻠﺪ و ﺟﺤﻴﻢ را ﻧﺪﻳﺪﻩ اﺳﺖ اﯼ دل‬
‫ﮔﻮﻳﯽ ﮐﻪ از ﺁن ﺟﻬﺎن رﺳﻴﺪﻩ اﺳﺖ اﯼ دل؟‬
 ‫اﻣﻴﺪ و هﺮاس ﻣﺎ ﺑﻪ ﭼﻴﺰﯼ اﺳﺖ ﮐﺰان،‬
   ‫ﺟﺰ ﻧﺎم وﻧﺸﺎﻧﯽ ﻧﻪ ﭘﺪﻳﺪ اﺳﺖ اﯼ دل!‬

               ‫٢٩ *‬
  ‫ﻣﻦ هﻴﭻ ﻧﺪاﻧﻢ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺁﻧﮑﻪ ﺳﺮﺷﺖ،‬
  ‫از اهﻞ ﺑﻬﺸﺖ ﮐﺮد، ﻳﺎ دوزخ زﺷﺖ؛‬
  ‫ﺟﺎﻣﯽ و ﺑﺘﯽ و ﺑﺮﺑﻄﯽ ﺑﺮ ﻟﺐ ﮐﺸﺖ،‬
 ‫اﻳﻦ هﺮ ﺳﻪ ﻣﺮا ﻧﻘﺪ و ﺗﺮا ﻧﺴﻴﻪ ﺑﻬﺸﺖ.‬

                  ‫٣٩‬
  ‫ﭼﻮن ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻘﺎم ﻣﺎ در اﻳﻦ دهﺮ ﻣﻘﻴﻢ،‬
‫ﭘﺲ ﺑﯽ ﻣﯽ و ﻣﻌﺸﻮق ﺧﻄﺎﻳﯽ اﺳﺖ ﻋﻈﻴﻢ.‬
    ‫ﺗﺎ ﮐﻲ ز ﻗﺪﻳﻢ و ﻣﺤﺪث اﻣﻴﺪم و ﺑﻴﻢ؟‬
‫ﭼﻮن ﻣﻦ رﻓﺘﻢ، ﺟﻬﺎن ﭼﻪ ﻣﺤﺪث ﭼﻪ ﻗﺪﻳﻢ.‬

               ‫۴٩‬
   ‫ﭼﻮن ﺁﻣﺪﻧﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺒﺪ روز ﻧﺨﺴﺖ،‬
 ‫وﻳﻦ رﻓﺘﻦ ﺑﯽﻣﺮاد ﻋﺰﻣﯽ اﺳﺖ درﺳﺖ،‬
  ‫ﺑﺮﺧﻴﺰ و ﻣﻴﺎن ﺑﺒﻨﺪ اﯼ ﺳﺎﻗﯽ ﭼﺴﺖ،‬
 ‫ﮐﺎﻧﺪوﻩ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﻣﯽ ﻓﺮو ﺧﻮاهﻢ ﺷﺴﺖ.‬

                  ‫۵٩‬
 ‫ﭼﻮن ﻋﻤﺮ ﺑﺴﺮ رﺳﺪ، ﭼﻪ ﺑﻐﺪاد ﭼﻪ ﺑﻠﺦ،‬
‫ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﭘﺮ ﺷﻮد، ﭼﻪ ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﭼﻪ ﺗﻠﺦ؛‬
‫ﺧﻮش ﺑﺎش ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﻦ و ﺗﻮ ﻣﺎﻩ ﺑﺴﯽ،‬
  ‫از ﺳﻠﺦ ﺑﻪ ﻏﺮﻩ ﺁﻳﺪ، از ﻏﺮﻩ ﺑﻪ ﺳﻠﺦ!‬

              ‫۶٩ *‬
   ‫ﺟﺰ راﻩ ﻗﻠﻨﺪران ﻣﯽﺧﺎﻧﻪ ﻣﭙﻮﯼ،‬
 ‫ﺟﺰ ﺑﺎدﻩ و ﺟﺰ ﺳﻤﺎع و ﺟﺰ ﻳﺎر ﻣﺠﻮﯼ؛‬
  ‫ﺑﺮﮐﻒ ﻗﺪح ﺑﺎدﻩ و ﺑﺮ دوش ﺳﺒﻮﯼ،‬
‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﮐﻦ اﯼ ﻧﮕﺎر و ﺑﻴﻬﻮدﻩ ﻣﮕﻮﯼ.‬


              ‫٧٩ *‬
  ‫ﺳﺎﻗﯽ ﻏﻢ ﻣﻦ ﺑﻠﻨﺪﺁوازﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ،‬
‫ﺳﺮﻣﺴﺘﯽ ﻣﻦ ﺑﺮون ز اﻧﺪازﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ؛‬
  ‫ﺑﺎ ﻣﻮﯼ ﺳﭙﻴﺪ ﺳﺮﺧﻮﺷﻢ ﮐﺰ ﻣﯽ ﺗﻮ،‬
 ‫ﭘﻴﺮاﻧﻪ ﺳﺮم ﺑﻬﺎر دل ﺗﺎزﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.‬

              ‫٨٩ *‬
   ‫ﺗﻨﮕﯽ ﻣﯽ ﻟﻌﻞ ﺧﻮاهﻢ و دﻳﻮاﻧﯽ،‬
    ‫ﺳﺪ رﻣﻘﯽ ﺑﺎﻳﺪ و ﻧﺼﻒ ﻧﺎﻧﯽ،‬
 ‫واﻧﮕﻪ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﻧﺸﺴﺘﻪ در وﻳﺮاﻧﯽ،‬
  ‫ﺧﻮشﺗﺮ ﺑﻮد ﺁن ز ﻣﻠﮑﺖ ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ.‬

               ‫٩٩ *‬
   ‫ﻣﻦ ﻇﺎهﺮ ﻧﻴﺴﺘﯽ و هﺴﺘﯽ داﻧﻢ،‬
   ‫ﻣﻦ ﺑﺎﻃﻦ هﺮ ﻓﺮاز و ﭘﺴﺘﯽ داﻧﻢ؛‬
 ‫ﺑﺎ اﻳﻦ هﻤﻪ از داﻧﺶ ﺧﻮد ﺷﺮﻣﻢ ﺑﺎد،‬
    ‫ﮔﺮ ﻣﺮﺗﺒﻪاﯼ وراﯼ ﻣﺴﺘﯽ داﻧﻢ.‬

               ‫٠٠١‬
‫از ﻣﻦ رﻣﻘﯽ ﺑﻪ ﺳﻌﯽ ﺳﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪﻩ اﺳﺖ،‬
 ‫وز ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻠﻖ ﺑﯽوﻓﺎﻳﯽ ﻣﺎﻧﺪﻩ اﺳﺖ؛‬
  ‫از ﺑﺎدﻩﯼ ﻧﻮﺷﻴﻦ ﻗﺪﺣﯽ ﺑﻴﺶ ﻧﻤﺎﻧﺪ.‬
 ‫از ﻋﻤﺮ ﻧﺪاﻧﻢ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪﻩ اﺳﺖ!‬


             ‫هﻴﭻ اﺳﺖ‬
                 ‫١٠١‬
    ‫اﯼ ﺑﯽﺧﺒﺮان ﺷﮑﻞ ﻣﺠﺴﻢ هﻴﭻ اﺳﺖ،‬
     ‫.وﻳﻦ ﻃﺎرم ﻧﻪﺳﭙﻬﺮ ارﻗﻢ هﻴﭻ اﺳﺖ‬
   ‫ﺧﻮش ﺑﺎش ﮐﻪ در ﻧﺸﻴﻤﻦ ﮐﻮن و ﻓﺴﺎد،‬
   ‫!واﺑﺴﺘﻪﯼ ﻳﮏ دﻣﻴﻢ و ﺁن هﻢ هﻴﭻ اﺳﺖ‬

                 ‫٢٠١‬
     ‫دﻧﻴﺎ دﻳﺪﯼ و هﺮﭼﻪ دﻳﺪﯼ هﻴﭻ اﺳﺖ،‬
    ‫و ﺁن ﻧﻴﺰ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﯽ و ﺷﻨﻴﺪﯼ هﻴﭻ اﺳﺖ،‬
      ‫ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺁﻓﺎق دوﻳﺪﯼ هﻴﭻ اﺳﺖ،‬
‫.و ﺁن ﻧﻴﺰ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺰﻳﺪﯼ هﻴﭻ اﺳﺖ‬

                 ‫٣٠١‬
     ‫دﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﻣﺮاد راﻧﺪﻩ ﮔﻴﺮ، ﺁﺧﺮ ﭼﻪ؟‬
  ‫وﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪﯼ ﻋﻤﺮ ﺧﻮاﻧﺪﻩ ﮔﻴﺮ؛ ﺁﺧﺮ ﭼﻪ؟‬
   ‫ﮔﻴﺮم ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺎم دل ﺑﻤﺎﻧﺪﯼ ﺻﺪ ﺳﺎل،‬
    ‫ﺻﺪ ﺳﺎل دﮔﺮ ﺑﻤﺎﻧﺪﻩ ﮔﻴﺮ، ﺁﺧﺮ ﭼﻪ؟‬

                 ‫*۴٠١‬
    ‫رﻧﺪﯼ دﻳﺪم ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﺧﻨﮓ زﻣﻴﻦ،‬
  ‫ﻧﻪ ﮐﻔﺮ و ﻧﻪ اﺳﻼم و ﻧﻪ دﻧﻴﺎ و ﻧﻪ دﻳﻦ،‬
  ‫ﻧﻪ ﺣﻖ، ﻧﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ، ﻧﻪ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻧﻪ ﻳﻘﻴﻦ‬
  ‫اﻧﺪر دو ﺟﻬﺎن ﮐﻪ را ﺑﻮد زهﺮﻩﯼ اﻳﻦ؟‬

                  ‫۵٠١‬
   ‫اﻳﻦ ﭼﺮخ ﻓﻠﮏ ﮐﻪ ﻣﺎ در او ﺣﻴﺮاﻧﻴﻢ،‬
     ‫:ﻓﺎﻧﻮس ﺧﻴﺎل از او ﻣﺜﺎﻟﯽ داﻧﻴﻢ‬
   ‫ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﭼﺮاغ دان و ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺎﻧﻮس،‬
    ‫.ﻣﺎ ﭼﻮن ﺻﻮرﻳﻢ ﮐﺎﻧﺪر او ﮔﺮداﻧﻴﻢ‬

                 ‫۶٠١‬
 ‫ﭼﻮن ﻧﻴﺴﺖ ز هﺮ ﭼﻪ هﺴﺖ ﺟﺰ ﺑﺎد ﺑﺪﺳﺖ،‬
‫ﭼﻮن هﺴﺖ ز هﺮﭼﻪ هﺴﺖ ﻧﻘﺼﺎن و ﺷﮑﺴﺖ،‬
  ‫اﻧﮕﺎر ﮐﻪ هﺴﺖ، هﺮ ﭼﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻴﺴﺖ،‬
  ‫.ﭘﻨﺪار ﮐﻪ ﻧﻴﺴﺖ، هﺮﭼﻪ در ﻋﺎﻟﻢ هﺴﺖ‬

                ‫٧٠١‬
  ‫ﺑﻨﮕﺮ ز ﺟﻬﺎن ﭼﻪ ﻃﺮف ﺑﺮﺑﺴﺘﻢ؟ هﻴﭻ،‬
  ‫وز ﺣﺎﺻﻞ ﻋﻤﺮ ﭼﻴﺴﺖ در دﺳﺘﻢ؟ هﻴﭻ،‬
   ‫ﺷﻤﻊ ﻃﺮﺑﻢ، وﻟﯽ ﭼﻮ ﺑﻨﺸﺴﺘﻢ، هﻴﭻ،‬
  ‫.ﻣﻦ ﺟﺎم ﺟﻤﻢ، وﻟﯽ ﭼﻮ ﺑﺸﮑﺴﺘﻢ، هﻴﭻ‬



       ‫دم را درﻳﺎﺑﻴﻢ‬
              ‫٨٠١‬
‫از ﻣﻨﺰل ﮐﻔﺮ ﺗﺎ ﺑﻪ دﻳﻦ، ﻳﮏ ﻧﻔﺲ اﺳﺖ،‬
‫وز ﻋﺎﻟﻢ ﺷﮏ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ، ﻳﮏ ﻧﻔﺲ اﺳﺖ،‬
  ‫اﻳﻦ ﻳﮏ ﻧﻔﺲ ﻋﺰﻳﺰ را ﺧﻮش ﻣﯽدار،‬
 ‫ﮐﺰ ﺣﺎﺻﻞ ﻋﻤﺮ ﻣﺎ هﻤﻴﻦ ﻳﮏ ﻧﻔﺲ اﺳﺖ.‬

               ‫٩٠١‬
 ‫ﺷﺎدﯼ ﺑﻄﻠﺐ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻋﻤﺮ دﻣﯽ اﺳﺖ،‬
  ‫هﺮ ذرﻩ ز ﺧﺎﮎ ﮐﻴﻘﺒﺎدﯼ و ﺟﻤﯽ اﺳﺖ،‬
 ‫اﺣﻮال ﺟﻬﺎن واﺻﻞ اﻳﻦ ﻋﻤﺮ ﮐﻪ هﺴﺖ،‬
  ‫ﺧﻮاﺑﯽ و ﺧﻴﺎﻟﯽ و ﻓﺮﻳﺒﯽ و دﻣﯽ اﺳﺖ.‬

                 ‫٠١١‬
   ‫ﺗﺎ زهﺮﻩ و ﻣﻪ در ﺁﺳﻤﺎن ﮔﺸﺘﻪ ﭘﺪﻳﺪ،‬
     ‫ﺑﻬﺘﺮ ز ﻣﯽ ﻧﺎب ﮐﺴﯽ هﻴﭻ ﻧﺪﻳﺪ؛‬
   ‫ﻣﻦ در ﻋﺠﺒﻢ ز ﻣﯽﻓﺮوﺷﺎن ﮐﺎﻳﺸﺎن،‬
  ‫زﻳﻦ ﺑﻪ ﮐﻪ ﻓﺮوﺷﻨﺪ ﭼﻪ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺧﺮﻳﺪ؟‬

                  ‫١١١‬
     ‫ﻣﻬﺘﺎب ﺑﻨﻮر داﻣﻦ ﺷﺐ ﺑﺸﮑﺎﻓﺖ،‬
‫ﻣﯽ ﻧﻮش، دﻣﯽ ﺧﻮشﺗﺮ از اﻳﻦ ﻧﺘﻮان ﻳﺎﻓﺖ؛‬
  ‫ﺧﻮش ﺑﺎش و ﺑﻴﻨﺪﻳﺶ ﮐﻪ ﻣﻬﺘﺎب ﺑﺴﯽ،‬
   ‫اﻧﺪر ﺳﺮ ﮔﻮر ﻳﮏﺑﻪﻳﮏ ﺧﻮاهﺪ ﺗﺎﻓﺖ!‬

                    ‫٢١١‬
    ‫ﭼﻮن ﻋﻬﺪﻩ ﻧﻤﯽﺷﻮد ﮐﺴﯽ ﻓﺮدا را،‬
   ‫ﺣﺎﻟﯽ ﺧﻮش ﮐﻦ ﺗﻮ اﻳﻦ دل ﺳﻮدا را،‬
   ‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﺑﻪ ﻣﺎهﺘﺎب، اﯼ ﻣﺎﻩ ﮐﻪ ﻣﺎﻩ‬
        ‫ﺑﺴﻴﺎر ﺑﮕﺮدد و ﻧﻴﺎﺑﺪ ﻣﺎ را.‬

               ‫٣١١‬
    ‫اﻳﻦ ﻗﺎﻓﻠﻪﯼ ﻋﻤﺮ ﻋﺠﺐ ﻣﯽﮔﺬرد!‬
    ‫درﻳﺎب دﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻃﺮب ﻣﯽﮔﺬرد؛‬
  ‫ﺳﺎﻗﯽ، ﻏﻢ ﻓﺮداﯼ ﺣﺮﻳﻔﺎن ﭼﻪ ﺧﻮرﯼ.‬
   ‫ﭘﻴﺶ ﺁر ﭘﻴﺎﻟﻪ را، ﮐﻪ ﺷﺐ ﻣﯽﮔﺬرد.‬

               ‫۴١١‬
     ‫هﻨﮕﺎم ﺳﭙﻴﺪﻩدم ﺧﺮوس ﺳﺤﺮﯼ‬
    ‫داﻧﯽ ﮐﻪ ﭼﺮا هﻤﯽﮐﻨﺪ ﻧﻮﺣﻪﮔﺮﯼ؟‬
   ‫ﻳﻌﻨﯽ ﮐﻪ: ﻧﻤﻮدﻧﺪ در ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﺻﺒﺢ‬
  ‫ﮐﺰ ﻋﻤﺮ ﺷﺒﯽ ﮔﺬﺷﺖ و ﺗﻮ ﺑﯽ ﺧﺒﺮﯼ!‬

                ‫۵١١‬
‫وﻗﺖ ﺳﺤﺮ اﺳﺖ، ﺧﻴﺰ اﯼ ﻣﺎﻳﻪﯼ ﻧﺎز،‬
    ‫ﻧﺮﻣﮏ ﻧﺮﻣﮏ ﺑﺎدﻩ ﺧﻮر و ﭼﻨﮓ ﻧﻮاز،‬
          ‫ﮐﺎﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﺠﺎﻳﻨﺪ ﻧﭙﺎﻳﻨﺪ ﮐﺴﯽ،‬
       ‫و ﺁﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﺲ ﻧﻤﯽﺁﻳﺪ ﺑﺎز!‬
                    ‫۶١١‬
       ‫هﻨﮕﺎم ﺻﺒﻮح اﯼ ﺻﻨﻢ ﻓﺮخ ﭘﯽ،‬
        ‫ﺑﺮﺳﺎز ﺗﺮاﻧﻪاﯼ و ﭘﻴﺶﺁور ﻣﯽ؛‬
      ‫ﮐﺎﻓﮑﻨﺪ ﺑﺨﺎﮎ ﺻﺪ هﺰاران ﺟﻢ و ﮐﯽ‬
         ‫اﻳﻦ ﺁﻣﺪن ﺗﻴﺮﻣﻪ و رﻓﺘﻦ دﯼ.‬

                  ‫٧١١‬
    ‫ﺻﺒﺢ اﺳﺖ، دﻣﯽ ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﻠﺮﻧﮓ زﻧﻴﻢ،‬
   ‫وﻳﻦ ﺷﻴﺸﻪﯼ ﻧﺎم و ﻧﻨﮓ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ زﻧﻴﻢ،‬
      ‫دﺳﺖ از اﻣﻞ دراز ﺧﻮد ﺑﺎز ﮐﺸﻴﻢ،‬
      ‫در زﻟﻒ دراز و داﻣﻦ ﭼﻨﮓ زﻧﻴﻢ.‬

                   ‫٨١١‬
 ‫روزﻳﺴﺖ ﺧﻮش و هﻮا ﻧﻪ ﮔﺮم اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺳﺮد‬
      ‫اﺑﺮ از رخ ﮔﻠﺰار هﻤﯽ ﺷﻮﻳﺪ ﮔﺮد،‬
       ‫ﺑﻠﺒﻞ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺑﺎ ﮔﻞ زرد،‬
      ‫ﻓﺮﻳﺎد هﻤﻲ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ: ﻣﯽﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮرد!‬


                  ‫٩١١‬
     ‫ﻓﺼﻞ ﮔﻞ و ﻃﺮف ﺟﻮﻳﺒﺎر و ﻟﺐ ﮐﺸﺖ،‬
   ‫ﺑﺎ ﻳﮏ دو ﺳﻪ ﺗﺎزﻩ دﻟﺒﺮﯼ ﺣﻮر ﺳﺮﺷﺖ؛‬
      ‫ﭘﻴﺶ ﺁر ﻗﺪح ﮐﻪ ﺑﺎدﻩ ﻧﻮﺷﺎن ﺻﺒﻮح،‬
      ‫ﺁﺳﻮدﻩ ز ﻣﺴﺠﺪﻧﺪ و ﻓﺎرغ ز ﺑﻬﺸﺖ.‬
                  ‫٠٢١‬
   ‫ﺑﺮ ﭼﻬﺮﻩﯼ ﮔﻞ ﻧﺴﻴﻢ ﻧﻮروز ﺧﻮش اﺳﺖ،‬
  ‫در ﺻﺤﻦ ﭼﻤﻦ روﯼ دلاﻓﺮوز ﺧﻮش اﺳﺖ،‬
  ‫از دﯼ ﮐﻪ ﮔﺬﺷﺖ هﺮ ﭼﻪ ﮔﻮﻳﯽ ﺧﻮش ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﺧﻮش ﺑﺎش و ز دﯼ ﻣﮕﻮ، ﮐﻪ اﻣﺮوز ﺧﻮش اﺳﺖ.‬

                   ‫١٢١‬
   ‫ﺳﺎﻗﯽ، ﮔﻞ و ﺳﺒﺰﻩ ﺑﺲ ﻃﺮﺑﻨﺎﮎ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ،‬
     ‫درﻳﺎب ﮐﻪ هﻔﺘﻪﯼ دﮔﺮ ﺧﺎﮎ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ؛‬
     ‫ﻣﯽ ﻧﻮش و ﮔﻠﯽ ﺑﭽﻴﻦ، ﮐﻪ ﺗﺎ درﻧﮕﺮﯼ‬
 ‫ﮔﻞ ﺧﺎﮎ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ و ﺳﺒﺰﻩ ﺧﺎﺷﺎﮎ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.‬

                 ‫٢٢١‬
    ‫ﭼﻮن ﻻﻟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮروز ﻗﺪح ﮔﻴﺮ ﺑﺪﺳﺖ،‬
‫ﺑﺎ ﻻﻟﻪ رﺧﯽ اﮔﺮ ﺗﺮا ﻓﺮﺻﺖ هﺴﺖ؛‬
  ‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﺑﻪ ﺧﺮﻣﯽ، ﮐﻪ اﻳﻦ ﭼﺮخ ﮐﺒﻮد‬
     ‫ﻧﺎﮔﺎﻩ ﺗﺮا ﭼﻮن ﺧﺎﮎ ﮔﺮداﻧﺪ ﭘﺴﺖ.‬

                ‫٣٢١ *‬
   ‫هﺮ ﮔﻪ ﮐﻪ ﺑﻨﻔﺸﻪ ﺟﺎﻣﻪ در رﻧﮓ زﻧﺪ،‬
      ‫در داﻣﻦ ﮔﻞ ﺑﺎد ﺻﺒﺎ ﭼﻨﮓ زﻧﺪ،‬
     ‫هﺸﻴﺎر ﮐﺴﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ، ﺑﺎ ﺳﻴﻢﺑﺮﯼ‬
    ‫ﻣﯽ ﻧﻮﺷﺪ و ﺟﺎم ﺑﺎدﻩ ﺑﺮﺳﻨﮓ زﻧﺪ.‬

                ‫۴٢١‬
    ‫ﺑﺮﺧﻴﺰ و ﻣﺨﻮر ﻏﻢ ﺟﻬﺎن ﮔﺬران،‬
  ‫ﺧﻮش ﺑﺎش و دﻣﯽ ﺑﻪ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﮔﺬران‬
     ‫در ﻃﺒﻊ ﺟﻬﺎن اﮔﺮ وﻓﺎﻳﯽ ﺑﻮدﯼ،‬
   ‫ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺧﻮد ﻧﻴﺎﻣﺪﯼ از دﮔﺮان.‬


                 ‫۵٢١‬
     ‫در داﻳﺮﻩﯼ ﺳﭙﻬﺮ ﻧﺎﭘﻴﺪا ﻏﻮر،‬
‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﺑﻪ ﺧﻮشدﻟﯽ دور اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﻮر؛‬
   ‫ﻧﻮﺑﺖ ﭼﻮ ﺑﻪ دور ﺗﻮ رﺳﺪ ﺁﻩ ﻣﮑﻦ،‬
 ‫ﺟﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻤﻠﻪ را ﭼﺸﺎﻧﻨﺪ ﺑﻪ دور!‬

                  ‫۶٢١‬
     ‫از درس ﻋﻠﻮم ﺟﻤﻠﻪ ﺑﮕﺮﻳﺰﯼ ﺑﻪ،‬
      ‫و اﻧﺪر ﺳﺮ زﻟﻒ دﻟﺒﺮ ﺁوﻳﺰﯼ ﺑﻪ،‬
    ‫زﺁن ﭘﻴﺶ ﮐﻪ روزﮔﺎر ﺧﻮﻧﺖ رﻳﺰد،‬
      ‫ﺗﻮ ﺧﻮن ﻗﻨﻴﻨﻪ در ﻗﺪح رﻳﺰﯼ ﺑﻪ.‬

                ‫٧٢١‬
    ‫اﻳﺎم زﻣﺎﻧﻪ از ﮐﺴﯽ دارد ﻧﻨﮓ،‬
     ‫ﮐﻮ در ﻏﻢ اﻳﺎم ﻧﺸﻴﻨﺪ دﻟﺘﻨﮓ؛‬
  ‫ﻣﯽ ﺧﻮر ﺗﻮ در ﺁﺑﮕﻴﻨﻪ ﺑﺎ ﻧﺎﻟﻪﯼ ﭼﻨﮓ،‬
   ‫زﺁن ﭘﻴﺶ ﮐﻪ ﺁﺑﮕﻴﻨﻪ ﺁﻳﺪ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ!‬

                ‫٨٢١ *‬
       ‫از ﺁﻣﺪن ﺑﻬﺎر و از رﻓﺘﻦ دﯼ،‬
      ‫اوراق وﺟﻮد ﻣﺎ هﻤﯽ ﮔﺮدد ﻃﯽ‬
‫ﻣﯽ ﺧﻮر، ﻣﺨﻮر اﻧﺪوﻩ، ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﺣﮑﻴﻢ:‬
   ‫ﻏﻢهﺎﯼ ﺟﻬﺎن ﭼﻮ زهﺮ و ﺗﺮﻳﺎﻗﺶ ﻣﯽ.‬

                ‫٩٢١‬
‫زان ﭘﻴﺶ ﮐﻪ ﻧﺎم ﺗﻮ زﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮود‬
‫ﻣﯽ ﺧﻮر، ﮐﻪ ﭼﻮ ﻣﯽ ﺑﻪ دل رﺳﺪ ﻏﻢ ﺑﺮود؛‬
     ‫ﺑﮕﺸﺎﯼ ﺳﺮ زﻟﻒ ﺑﺘﯽ ﺑﻨﺪ ز ﺑﻨﺪ،‬
   ‫زﺁن ﭘﻴﺶ ﮐﻪ ﺑﻨﺪ ﺑﻨﺪت از هﻢ ﺑﺮود!‬
                 ‫٠٣١ *‬
    ‫اﯼ دوﺳﺖ ﺑﻴﺎ ﺗﺎ ﻏﻢ ﻓﺮدا ﻧﺨﻮرﻳﻢ،‬
    ‫وﻳﻦ ﻳﮑﺪم ﻋﻤﺮ را ﻏﻨﻴﻤﺖ ﺷﻤﺮﻳﻢ؛‬
     ‫ﻓﺮدا ﮐﻪ ازﻳﻦ دﻳﺮ ﮐﻬﻦ درﮔﺬرﻳﻢ‬
   ‫ﺑﺎ هﻔﺖ هﺰار ﺳﺎﻟﮕﺎن ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮﻳﻢ.‬

              ‫١٣١ *‬
    ‫ﺗﻦ زن ﭼﻮ ﺑﻪ زﻳﺮ ﻓﻠﮏ ﺑﯽﺑﺎﮐﯽ،‬
   ‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﭼﻮ در ﺟﻬﺎن ﺁﻓﺖﻧﺎﮐﯽ؛‬
 ‫ﭼﻮن اول و ﺁﺧﺮت ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﺎﮐﯽ ﻧﻴﺴﺖ،‬
   ‫اﻧﮕﺎر ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﺎﮎ ﻧﻪاﯼ در ﺧﺎﮐﯽ.‬

               ‫٢٣١ *‬
  ‫ﻣﯽ ﺑﺮ ﮐﻒ ﻣﻦ ﻧﻪ ﮐﻪ دﻟﻢ در ﺗﺎﺑﺴﺖ،‬
   ‫وﻳﻦ ﻋﻤﺮ ﮔﺮﻳﺰﭘﺎﯼ ﭼﻮن ﺳﻴﻤﺎﺑﺴﺖ،‬
     ‫درﻳﺎب ﮐﻪ، ﺁﺗﺶ ﺟﻮاﻧﯽ ﺁﺑﺴﺖ،‬
 ‫هﺶ دار، ﮐﻪ ﺑﻴﺪارﯼ دوﻟﺖ ﺧﻮاب اﺳﺖ.‬

                ‫٣٣١‬
   ‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﮐﻪ ﻋﻤﺮ ﺟﺎوداﻧﯽ اﻳﻨﺴﺖ،‬
   ‫ﺧﻮد ﺣﺎﺻﻠﺖ از دور ﺟﻮاﻧﯽ اﻳﻨﺴﺖ،‬
 ‫هﻨﮕﺎم ﮔﻞ و ﻣﻞ اﺳﺖ و ﻳﺎران ﺳﺮﻣﺴﺖ،‬
  ‫ﺧﻮش ﺑﺎش دﻣﯽ، ﮐﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ اﻳﻨﺴﺖ.‬

               ‫۴٣١‬
  ‫ﺑﺎ ﺑﺎدﻩ ﻧﺸﻴﻦ ﮐﻪ ﻣﻠﮏ ﻣﺤﻤﻮد اﻳﻨﺴﺖ،‬
  ‫وز ﭼﻨﮓ ﺷﻨﻮ، ﮐﻪ ﻟﺤﻦ داود اﻳﻨﺴﺖ؛‬
    ‫از ﺁﻣﺪﻩ و رﻓﺘﻪ دﮔﺮ ﻳﺎد ﻣﮑﻦ،‬
‫ﺣﺎﻟﯽ ﺧﻮش ﺑﺎش، زاﻧﮑﻪ ﻣﻘﺼﻮد اﻳﻨﺴﺖ.‬

                ‫۵٣١‬
    ‫اﻣﺮوز ﺗﺮا دﺳﺘﺮس ﻓﺮدا ﻧﻴﺴﺖ،‬
  ‫و اﻧﺪﻳﺸﻪﯼ ﻓﺮدات ﺑﺠﺰ ﺳﻮدا ﻧﻴﺴﺖ،‬
 ‫ﺿﺎﻳﻊ ﻣﮑﻦ اﻳﻦ دم ار دﻟﺖ ﺑﻴﺪار اﺳﺖ،‬
   ‫ﮐﺎﻳﻦ ﺑﺎﻗﯽ ﻋﻤﺮ را ﺑﻘﺎ ﭘﻴﺪا ﻧﻴﺴﺖ.‬


             ‫۶٣١ *‬
‫دوران ﺟﻬﺎن ﺑﯽ ﻣﯽ و ﺳﺎﻗﯽ هﻴﭻ اﺳﺖ،‬
   ‫ﺑﯽ زﻣﺰﻣﻪﯼ ﻧﺎﯼ ﻋﺮاﻗﯽ هﻴﭻ اﺳﺖ؛‬
     ‫هﺮﭼﻨﺪ در اﺣﻮال ﺟﻬﺎن ﻣﯽﻧﮕﺮم،‬
‫ﺣﺎﺻﻞ هﻤﻪ ﻋﺸﺮت اﺳﺖ و ﺑﺎﻗﯽ هﻴﭻ اﺳﺖ.‬
                   ‫٧٣١‬
    ‫ﺗﺎ ﮐﯽ ﻏﻢ ﺁن ﺧﻮرم ﮐﻪ دارم ﻳﺎ ﻧﻪ؛‬
    ‫وﻳﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺪﻟﯽ ﮔﺬارم ﻳﺎ ﻧﻪ،‬
     ‫ﭘﺮﮐﻦ ﻗﺪح ﺑﺎدﻩ، ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﻢ ﻧﻴﺴﺖ‬
     ‫ﮐﺎﻳﻦ دم ﮐﻪ ﻓﺮو ﺑﺮم ﺑﺮﺁرم ﻳﺎ ﻧﻪ.‬

                 ‫٨٣١‬
     ‫ﺗﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﺑﺮهﻢ ﻧﺰﻧﻴﻢ،‬
     ‫ﭘﺎﻳﯽ زﻧﺸﺎط ﺑﺮ ﺳﺮ ﻏﻢ ﻧﺰﻧﻴﻢ،‬
  ‫ﺧﻴﺰﻳﻢ و دﻣﯽ زﻧﻴﻢ ﭘﻴﺶ از دم ﺻﺒﺢ،‬
  ‫ﮐﺎﻳﻦ ﺻﺒﺢ ﺑﺴﯽ دﻣﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ دم ﻧﺰﻧﻴﻢ!‬

                 ‫٩٣١‬
    ‫ﻟﺐ ﺑﺮ ﻟﺐ ﮐﻮزﻩ ﺑﺮدم از ﻏﺎﻳﺖ ﺁز،‬
     ‫ﺗﺎ زو ﻃﻠﺒﻢ واﺳﻄﻪﯼ ﻋﻤﺮ دراز،‬
  ‫ﻟﺐ ﺑﺮ ﻟﺐ ﻣﻦ ﻧﻬﺎد و ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﻪ راز:‬
  ‫ﻣﯽ ﺧﻮر، ﮐﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﺟﻬﺎن ﻧﻤﯽﺁﻳﯽ ﺑﺎز!‬

               ‫٠۴١‬
  ‫ﺧﻴﺎم، اﮔﺮ ز ﺑﺎدﻩ ﻣﺴﺘﯽ، ﺧﻮش ﺑﺎش؛‬
  ‫ﺑﺎ ﻻﻟﻪرﺧﯽ اﮔﺮ ﻧﺸﺴﺘﯽ، ﺧﻮش ﺑﺎش؛‬
   ‫ﭼﻮن ﻋﺎﻗﺒﺖ ﮐﺎر ﺟﻬﺎن ﻧﻴﺴﺘﯽ اﺳﺖ،‬
 ‫اﻧﮕﺎر ﮐﻪ ﻧﻴﺴﺘﯽ، ﭼﻮ هﺴﺘﯽ ﺧﻮش ﺑﺎش.‬

                 ‫١۴١‬
     ‫ﻓﺮدا ﻋﻠﻢ ﻧﻔﺎق ﻃﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد،‬
   ‫ﺑﺎ ﻣﻮﯼ ﺳﭙﻴﺪ ﻗﺼﺪ ﻣﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد؛‬
    ‫ﭘﻴﻤﺎﻧﻪﯼ ﻋﻤﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ هﻔﺘﺎد رﺳﻴﺪ،‬
   ‫اﻳﻦ رم ﻧﮑﻨﻢ ﻧﺸﺎط، ﮐﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد؟‬

                ‫٢۴١‬
  ‫ﮔﺮدون ﻧﮕﺮﯼ ز ﻗﺪ ﻓﺮﺳﻮدﻩﯼ ﻣﺎﺳﺖ،‬
  ‫ﺟﻴﺤﻮن اﺛﺮﯼ ز اﺷﮏ ﭘﺎﻟﻮدﻩﯼ ﻣﺎﺳﺖ،‬
  ‫دوزخ ﺷﺮرﯼ ز رﻧﺞ ﺑﻴﻬﻮدﻩﯼ ﻣﺎﺳﺖ،‬
   ‫ﻓﺮدوس دﻣﯽ ز وﻗﺖ ﺁﺳﻮدﻩﯼ ﻣﺎﺳﺖ.‬

               ‫٣۴١‬
   ‫ﻋﻤﺮت ﺗﺎ ﮐﯽ ﺑﻪ ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﯽ ﮔﺬرد،‬
‫ﻳﺎ در ﭘﯽ ﻧﻴﺴﺘﯽ و هﺴﺘﯽ ﮔﺬرد؛‬
‫ﻣﯽ ﺧﻮر ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﺮ ﮐﻪ ﻏﻢ در ﭘﯽ اوﺳﺖ‬
  ‫ﺁن ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺘﯽ ﮔﺬرد.‬

                    ‫ ‬

Más contenido relacionado

Similar a رباعيات خيام

Nader Naderpour Cheshmha Va Dastha
Nader  Naderpour Cheshmha Va  DasthaNader  Naderpour Cheshmha Va  Dastha
Nader Naderpour Cheshmha Va DasthaFarid Kamali
 
فلسفه زمان از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
فلسفه زمان از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیفلسفه زمان از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
فلسفه زمان از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیalireza behbahani
 
مهارت شنونده ماهر بودن
مهارت شنونده ماهر بودنمهارت شنونده ماهر بودن
مهارت شنونده ماهر بودنNeda Jafari
 
عقل الهی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
عقل الهی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیعقل الهی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
عقل الهی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیalireza behbahani
 
معاد از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
معاد از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیمعاد از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
معاد از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیalireza behbahani
 
متافیزیک زندگی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
متافیزیک زندگی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیمتافیزیک زندگی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
متافیزیک زندگی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیalireza behbahani
 
گیاه .و سنگ .نه ،آتش
گیاه .و سنگ .نه ،آتشگیاه .و سنگ .نه ،آتش
گیاه .و سنگ .نه ،آتشFarid Kamali
 
دکتر روانشناس
دکتر روانشناسدکتر روانشناس
دکتر روانشناسmohammaddoge
 
مذهب اصالت عشق جلد پنجم از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
مذهب اصالت عشق جلد پنجم از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیمذهب اصالت عشق جلد پنجم از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
مذهب اصالت عشق جلد پنجم از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیalireza behbahani
 
بوف__ کور - صادق_ هدایت
بوف__ کور - صادق_ هدایتبوف__ کور - صادق_ هدایت
بوف__ کور - صادق_ هدایتFarid Kamali
 
ارض ملکوت از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
 ارض ملکوت از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی ارض ملکوت از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
ارض ملکوت از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیalireza behbahani
 
انوار حکمت نبوی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
انوار حکمت نبوی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیانوار حکمت نبوی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
انوار حکمت نبوی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیalireza behbahani
 
جوشن کبیر از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
جوشن کبیر از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیجوشن کبیر از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
جوشن کبیر از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیalireza behbahani
 
معرفی گروه مشاوران مدیریت نیاوران
معرفی گروه مشاوران مدیریت نیاورانمعرفی گروه مشاوران مدیریت نیاوران
معرفی گروه مشاوران مدیریت نیاورانiman razavi
 
خطرات پنهان مولتی‌ ویتامین‌ ها
خطرات پنهان مولتی‌ ویتامین‌ هاخطرات پنهان مولتی‌ ویتامین‌ ها
خطرات پنهان مولتی‌ ویتامین‌ هاFarid Kamali
 

Similar a رباعيات خيام (20)

Nader Naderpour Cheshmha Va Dastha
Nader  Naderpour Cheshmha Va  DasthaNader  Naderpour Cheshmha Va  Dastha
Nader Naderpour Cheshmha Va Dastha
 
فلسفه زمان از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
فلسفه زمان از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیفلسفه زمان از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
فلسفه زمان از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
 
Parvin dokhtare sasan
Parvin dokhtare sasanParvin dokhtare sasan
Parvin dokhtare sasan
 
مهارت شنونده ماهر بودن
مهارت شنونده ماهر بودنمهارت شنونده ماهر بودن
مهارت شنونده ماهر بودن
 
عقل الهی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
عقل الهی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیعقل الهی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
عقل الهی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
 
معاد از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
معاد از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیمعاد از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
معاد از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
 
Nok1
Nok1Nok1
Nok1
 
متافیزیک زندگی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
متافیزیک زندگی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیمتافیزیک زندگی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
متافیزیک زندگی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
 
گیاه .و سنگ .نه ،آتش
گیاه .و سنگ .نه ،آتشگیاه .و سنگ .نه ،آتش
گیاه .و سنگ .نه ،آتش
 
دکتر روانشناس
دکتر روانشناسدکتر روانشناس
دکتر روانشناس
 
مذهب اصالت عشق جلد پنجم از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
مذهب اصالت عشق جلد پنجم از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیمذهب اصالت عشق جلد پنجم از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
مذهب اصالت عشق جلد پنجم از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
 
بوف__ کور - صادق_ هدایت
بوف__ کور - صادق_ هدایتبوف__ کور - صادق_ هدایت
بوف__ کور - صادق_ هدایت
 
ارض ملکوت از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
 ارض ملکوت از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی ارض ملکوت از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
ارض ملکوت از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
 
Pashto Persian - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Pashto Persian - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdfPashto Persian - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Pashto Persian - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
 
Fmsg
FmsgFmsg
Fmsg
 
Pashto Persian - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdf
Pashto Persian - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdfPashto Persian - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdf
Pashto Persian - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdf
 
انوار حکمت نبوی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
انوار حکمت نبوی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیانوار حکمت نبوی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
انوار حکمت نبوی از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
 
جوشن کبیر از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
جوشن کبیر از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانیجوشن کبیر از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
جوشن کبیر از آثار منتشر نشده استاد علی اکبر خانجانی
 
معرفی گروه مشاوران مدیریت نیاوران
معرفی گروه مشاوران مدیریت نیاورانمعرفی گروه مشاوران مدیریت نیاوران
معرفی گروه مشاوران مدیریت نیاوران
 
خطرات پنهان مولتی‌ ویتامین‌ ها
خطرات پنهان مولتی‌ ویتامین‌ هاخطرات پنهان مولتی‌ ویتامین‌ ها
خطرات پنهان مولتی‌ ویتامین‌ ها
 

رباعيات خيام

  • 1. ‫ﺗﺮاﻧﻪهﺎﯼ ﺧﻴﺎم‬ ‫ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ‬ ‫____________________________________________‬ ‫رﺑﺎﻋﻴﺎت ﺧﻴﺎم ﺑﻪ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺻﺎدق هﺪاﻳﺖ‬ ‫ ٣۴١ رﺑﺎﻋﯽ در ٨ ﺑﺨﺶ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ راز ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ‬ ‫ درد زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫ از ازل ﻧﻮﺷﺘﻪ‬ ‫ ﮔﺮدش دوران‬ ‫ ذرات ﮔﺮدﻧﺪﻩ‬ ‫ هﺮ ﭼﻪ ﺑﺎدا ﺑﺎد‬ ‫ هﻴﭻ اﺳﺖ‬ ‫ دم را درﻳﺎﺑﻴﻢ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬
  • 2. ‫راز ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ‬ ‫١‬ ‫هﺮ ﭼﻨﺪ ﮐﻪ رﻧﮓ و ﺑﻮﯼ زﻳﺒﺎﺳﺖ ﻣﺮا،‬ ‫ﭼﻮن ﻻﻟﻪ رخ و ﭼﻮ ﺳﺮو ﺑﺎﻻﺳﺖ ﻣﺮا،‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺸﺪ ﮐﻪ در ﻃﺮﺑﺨﺎﻧﻪﯼ ﺧﺎﮎ‬ ‫ﻧﻘﺎش ازل ﺑﻬﺮ ﭼﻪ ﺁراﺳﺖ ﻣﺮا؟‬ ‫٢‬ ‫ﺁورد ﺑﻪ اﺿﻄﺮارم اول ﺑﻪ وﺟﻮد،‬ ‫ﺟﺰ ﺣﻴﺮﺗﻢ از ﺣﻴﺎت ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻔﺰود،‬ ‫رﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ اﮐﺮاﻩ و ﻧﺪاﻧﻴﻢ ﭼﻪ ﺑﻮد‬ ‫!زﻳﻦ ﺁﻣﺪن و ﺑﻮدن و رﻓﺘﻦ ﻣﻘﺼﻮد‬ ‫٣‬ ‫از ﺁﻣﺪﻧﻢ ﻧﺒﻮد ﮔﺮدون را ﺳﻮد،‬ ‫وز رﻓﺘﻦ ﻣﻦ ﺟﺎﻩ و ﺟﻼﻟﺶ ﻧﻔﺰود؛‬ ‫وز هﻴﭻ ﮐﺴﯽ ﻧﻴﺰ دو ﮔﻮﺷﻢ ﻧﺸﻨﻮد،‬ ‫!ﮐﺎﻳﻦ ﺁﻣﺪن و رﻓﺘﻨﻢ از ﺑﻬﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد‬ ‫۴‬ ‫اﯼ دل ﺗﻮ ﺑﻪ ادراﮎ ﻣﻌﻤﺎ ﻧﺮﺳﯽ،‬ ‫در ﻧﮑﺘﻪﯼ زﻳﺮﮐﺎن داﻧﺎ ﻧﺮﺳﯽ؛‬ ‫اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﯽ و ﺟﺎم ﺑﻬﺸﺘﯽ ﻣﯽﺳﺎز،‬ ‫!ﮐﺎﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻬﺸﺖ اﺳﺖ رﺳﯽ ﻳﺎ ﻧﺮﺳﯽ‬ ‫۵‬ ‫دل ﺳﺮ ﺣﻴﺎت اﮔﺮ ﮐﻤﺎهﯽ داﻧﺴﺖ،‬ ‫در ﻣﺮگ هﻢ اﺳﺮار اﻟﻬﯽ داﻧﺴﺖ؛‬ ‫اﻣﺮوز ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻮدﯼ، ﻧﺪاﻧﺴﺘﯽ هﻴﭻ،‬ ‫ﻓﺮدا ﮐﻪ ز ﺧﻮد روﯼ ﭼﻪ ﺧﻮاهﯽ داﻧﺴﺖ؟‬ ‫۶‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ زﻧﻢ ﺑﻪ روﯼ درﻳﺎهﺎ ﺧﺸﺖ،‬ ‫ﺑﻴﺰار ﺷﺪم ز ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﺎن و ﮐﻨﺸﺖ،‬ ‫ﺧﻴﺎم ﮐﻪ ﮔﻔﺖ دوزﺧﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؟‬ ‫ﮐﻪ رﻓﺖ ﺑﻪ دوزخ و ﮐﻪ ﺁﻣﺪ ز ﺑﻬﺸﺖ؟‬
  • 3. ‫٧‬ ‫اﺳﺮار ازل را ﻧﻪ ﺗﻮ داﻧﯽ و ﻧﻪ ﻣﻦ،‬ ‫وﻳﻦ ﺣﺮف ﻣﻌﻤﺎ ﻧﻪ ﺗﻮ ﺧﻮاﻧﯽ و ﻧﻪ ﻣﻦ؛‬ ‫هﺴﺖ از ﭘﺲ ﭘﺮدﻩ ﮔﻔﺘﮕﻮﯼ ﻣﻦ و ﺗﻮ،‬ ‫.ﭼﻮن ﭘﺮدﻩ ﺑﺮاﻓﺘﺪ، ﻧﻪ ﺗﻮ ﻣﺎﻧﯽ و ﻧﻪ ﻣﻦ‬ ‫٨‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺤﺮ وﺟﻮد ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻴﺮون ز ﻧﻬﻔﺖ،‬ ‫ﮐﺲ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ اﻳﻦ ﮔﻮهﺮ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺴﻔﺖ؛‬ ‫هﺮ ﮐﺲ ﺳﺨﻨﯽ از ﺳﺮ ﺳﻮدا ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ،‬ ‫.ز ﺁﻧﺮوﯼ ﮐﻪ هﺴﺖ، ﮐﺲ ﻧﻤﻴﺪاﻧﺪ ﮔﻔﺖ‬ ‫٩‬ ‫اﺟﺮام ﮐﻪ ﺳﺎﮐﻨﺎن اﻳﻦ اﻳﻮاﻧﻨﺪ،‬ ‫اﺳﺒﺎب ﺗﺮدد ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻨﺪ،‬ ‫هﺎن ﺗﺎ ﺳﺮ رﺷﺘﻪﯼ ﺧﺮد ﮔﻢ ﻧﮑﻨﯽ،‬ ‫!ﮐﺎﻧﺎن ﮐﻪ ﻣﺪﺑﺮﻧﺪ ﺳﺮﮔﺮداﻧﻨﺪ‬ ‫٠١‬ ‫دورﯼ ﮐﻪ درﺁن ﺁﻣﺪ و رﻓﺘﻦ ﻣﺎﺳﺖ،‬ ‫او را ﻧﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ، ﻧﻪ ﺑﺪاﻳﺖ ﭘﻴﺪاﺳﺖ،‬ ‫ﮐﺲ ﻣﯽ ﻧﺰﻧﺪ دﻣﯽ در اﻳﻦ ﻣﻌﻨﯽ راﺳﺖ،‬ ‫ﮐﺎﻳﻦ ﺁﻣﺪن از ﮐﺠﺎ و رﻓﺘﻦ ﺑﮑﺠﺎﺳﺖ؟‬ ‫١١‬ ‫دارﻧﺪﻩ ﭼﻮ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻃﺒﺎﻳﻊ ﺁراﺳﺖ،‬ ‫از ﺑﻬﺮ ﭼﻪ او ﻓﮑﻨﺪش اﻧﺪر ﮐﻢ و ﮐﺎﺳﺖ؟‬ ‫ﮔﺮ ﻧﻴﮏ ﺁﻣﺪ، ﺷﮑﺴﺘﻦ از ﺑﻬﺮ ﭼﻪ ﺑﻮد؟‬ ‫ورﻧﻴﮏ ﻧﻴﺎﻣﺪ اﻳﻦ ﺻﻮر، ﻋﻴﺐ ﮐﺮاﺳﺖ؟‬ ‫٢١‬ ‫ﺁﻧﺎﻧﮑﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﻓﻀﻞ و ﺁداب ﺷﺪﻧﺪ،‬ ‫در ﺟﻤﻊ ﮐﻤﺎل ﺷﻤﻊ اﺻﺤﺎب ﺷﺪﻧﺪ،‬ ‫رﻩ زﻳﻦ ﺷﺐ ﺗﺎرﻳﮏ ﻧﺒﺮدﻧﺪ ﺑﺮوز،‬ ‫.ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻓﺴﺎﻧﻪاﯼ و در ﺧﻮاب ﺷﺪﻧﺪ‬
  • 4. ‫* ٣١‬ ‫ﺁﻧﺎن ﮐﻪ ز ﭘﻴﺶ رﻓﺘﻪاﻧﺪ اﯼ ﺳﺎﻗﯽ،‬ ‫در ﺧﺎﮎ ﻏﺮور ﺧﻔﺘﻪاﻧﺪ اﯼ ﺳﺎﻗﯽ،‬ ‫:رو ﺑﺎدﻩ ﺧﻮر و ﺣﻘﻴﻘﺖ از ﻣﻦ ﺑﺸﻨﻮ‬ ‫.ﺑﺎد اﺳﺖ هﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ اﯼ ﺳﺎﻗﯽ‬ ‫* ۴١‬ ‫ﺁن ﺑﯽﺧﺒﺮان ﮐﻪ در ﻣﻌﻨﯽ ﺳﻔﺘﻨﺪ،‬ ‫در ﭼﺮخ ﺑﻪ اﻧﻮاع ﺳﺨﻦهﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ؛‬ ‫ﺁﮔﻪ ﭼﻮ ﻧﮕﺸﺘﻨﺪ ﺑﺮ اﺳﺮار ﺟﻬﺎن،‬ ‫!اول زﻧﺨﯽ زدﻧﺪ و ﺁﺧﺮ ﺧﻔﺘﻨﺪ‬ ‫۵١‬ ‫ﮔﺎوﻳﺴﺖ ﺑﺮ ﺁﺳﻤﺎن ﻗﺮﻳﻦ ﭘﺮوﻳﻦ،‬ ‫ﮔﺎوﻳﺴﺖ دﮔﺮ ﻧﻬﻔﺘﻪ در زﻳﺮ زﻣﻴﻦ؛‬ ‫:ﮔﺮ ﺑﻴﻨﺎﺋﯽ، ﭼﺸﻢ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﮕﺸﺎ‬ ‫.زﻳﺮ و زﺑﺮ دو ﮔﺎو ﻣﺸﺘﯽ ﺧﺮ ﺑﻴﻦ‬ ‫درد زﻧﺪﮔﯽ‬ ‫۶١‬ ‫اﻣﺮوز ﮐﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺟﻮاﻧﯽ ﻣﻦ اﺳﺖ،‬ ‫ﻣﯽ ﻧﻮﺷﻢ ﮐﻪ از ﺁﻧﮑﻪ ﮐﺎﻣﺮاﻧﯽ ﻣﻦ اﺳﺖ،‬ ‫ﻋﻴﺒﻢ ﻣﮑﻨﻴﺪ. ﮔﺮﭼﻪ ﺗﻠﺦ اﺳﺖ ﺧﻮش اﺳﺖ،‬ ‫ﺗﻠﺦ اﺳﺖ، از ﺁﻧﮑﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﻣﻦ اﺳﺖ.‬ ‫٧١‬ ‫ﮔﺮ ﺁﻣﺪﻧﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﯼ، ﻧﺎﻣﺪﻣﯽ.‬ ‫ور ﻧﻴﺰ ﺷﺪن ﺑﻤﻦ ﺑﺪﯼ، ﮐﯽ ﺷﺪﻣﯽ؟‬ ‫ﺑﻪ زان ﻧﺒﺪﯼ ﮐﻪ اﻧﺪر اﻳﻦ دﻳﺮ ﺧﺮاب،‬ ‫ﻧﻪ ﺁﻣﺪﻣﯽ، ﻧﻪ ﺷﺪﻣﯽ، ﻧﻪ ﺑﺪﻣﯽ.‬ ‫٨١‬ ‫از ﺁﻣﺪن و رﻓﺘﻦ ﻣﺎ ﺳﻮدﯼ ﮐﻮ؟‬ ‫وز ﺗﺎر وﺟﻮد ﻋﻤﺮ ﻣﺎ ﭘﻮدﯼ ﮐﻮ؟‬
  • 5. ‫در ﭼﻨﺒﺮ ﭼﺮخ ﺟﺎن ﭼﻨﺪﻳﻦ ﭘﺎﮐﺎن،‬ ‫ﻣﯽﺳﻮزد و ﺧﺎﮎ ﻣﯽﺷﻮد، دودﯼ ﮐﻮ؟‬ ‫٩١‬ ‫اﻓﺴﻮس ﮐﻪ ﺑﯽﻓﺎﻳﺪﻩ ﻓﺮﺳﻮدﻩ ﺷﺪﻳﻢ،‬ ‫وز داس ﺳﭙﻬﺮ ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺳﻮدﻩ ﺷﺪﻳﻢ،‬ ‫دردا و ﻧﺪاﻣﺘﺎ ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﺸﻢ زدﻳﻢ،‬ ‫ﻧﺎﺑﻮدﻩ ﺑﻪ ﮐﺎم ﺧﻮﻳﺶ، ﻧﺎﺑﻮدﻩ ﺷﺪﻳﻢ!‬ ‫٠٢ *‬ ‫ﺑﺎ ﻳﺎر ﭼﻮ ﺁرﻣﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﯽ هﻤﻪ ﻋﻤﺮ،‬ ‫ﻟﺬات ﺟﻬﺎن ﭼﺸﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﯽ هﻤﻪ ﻋﻤﺮ،‬ ‫هﻢ ﺁﺧﺮ ﮐﺎر رﺣﻠﺘﺖ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد،‬ ‫ﺧﻮاﺑﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ دﻳﺪﻩ ﺑﺎﺷﯽ هﻤﻪ ﻋﻤﺮ!‬ ‫١٢‬ ‫اﮐﻨﻮن ﮐﻪ ز ﺧﻮﺷﺪﻟﯽ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻧﺎم ﻧﻤﺎﻧﺪ،‬ ‫ﻳﮏ هﻤﺪم ﭘﺨﺘﻪ ﺟﺰ ﻣﯽ ﺧﺎم ﻧﻤﺎﻧﺪ؛‬ ‫دﺳﺖ ﻃﺮب از ﺳﺎﻏﺮ ﻣﯽ ﺑﺎزﻣﮕﻴﺮ‬ ‫اﻣﺮوز ﮐﻪ در دﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺟﺎم ﻧﻤﺎﻧﺪ!‬ ‫٢٢‬ ‫اﯼ ﮐﺎش ﮐﻪ ﺟﺎﯼ ﺁرﻣﻴﺪن ﺑﻮدﯼ،‬ ‫ﻳﺎ اﻳﻦ رﻩ دور را رﺳﻴﺪن ﺑﻮدﯼ؛‬ ‫ﮐﺎش از ﭘﯽ ﺻﺪ هﺰار ﺳﺎل از دل ﺧﺎﮎ،‬ ‫ﭼﻮن ﺳﺒﺰﻩ اﻣﻴﺪ ﺑﺮ دﻣﻴﺪن ﺑﻮدﯼ!‬ ‫٣٢‬ ‫ﭼﻮن ﺣﺎﺻﻞ ﺁدﻣﯽ درﻳﻦ ﺟﺎﯼ دو در،‬ ‫ﺟﺰ درد دل و دادن ﺟﺎن ﻧﻴﺴﺖ دﮔﺮ؛‬ ‫ﺧﺮم دل ﺁن ﮐﻪ ﻳﮏ ﻧﻔﺲ زﻧﺪﻩ ﻧﺒﻮد،‬ ‫و ﺁﺳﻮدﻩ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻧﺰاد از ﻣﺎدر!‬ ‫۴٢ *‬ ‫ﺁﻧﮑﺲ ﮐﻪ زﻣﻴﻦ و ﭼﺮخ و اﻓﻼﮎ ﻧﻬﺎد،‬ ‫ﺑﺲ داغ ﮐﻪ او ﺑﺮ دل ﻏﻤﻨﺎﮎ ﻧﻬﺎد؛‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻟﺐ ﭼﻮ ﻟﻌﻞ و زﻟﻔﻴﻦ ﭼﻮ ﻣﺸﮏ‬ ‫در ﻃﺒﻞ زﻣﻴﻦ و ﺣﻘﻪﯼ ﺧﺎﮎ ﻧﻬﺎد!‬ ‫۵٢‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺮ ﻓﻠﮑﻢ دﺳﺖ ﺑﺪﯼ ﭼﻮن ﻳﺰدان،‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻤﯽ ﻣﻦ اﻳﻦ ﻓﻠﮏ را ز ﻣﻴﺎن؛‬
  • 6. ‫از ﻧﻮ ﻓﻠﮏ دﮔﺮ ﭼﻨﺎن ﺳﺎﺧﺘﻤﯽ،‬ ‫ﮐﺎزادﻩ ﺑﻪ ﮐﺎم دل رﺳﻴﺪﯼ ﺁﺳﺎن!‬ ‫از ازل ﻧﻮﺷﺘﻪ‬ ‫۶٢‬ ‫ﺑﺮ ﻟﻮح ﻧﺸﺎن ﺑﻮدﻧﯽهﺎ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ،‬ ‫ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻗﻠﻢ ز ﻧﻴﮏ و ﺑﺪ ﻓﺮﺳﻮدﻩ اﺳﺖ؛‬ ‫در روز ازل هﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺪاد،‬ ‫ﻏﻢ ﺧﻮردن و ﮐﻮﺷﻴﺪن ﻣﺎ ﺑﻴﻬﻮدﻩ اﺳﺖ.‬ ‫٧٢‬ ‫ﭼﻮن روزﯼ و ﻋﻤﺮ ﺑﻴﺶ و ﮐﻢ ﻧﺘﻮان ﮐﺮد،‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﮐﻢ و ﺑﻴﺶ دژم ﻧﺘﻮان ﮐﺮد؛‬ ‫ﮐﺎر ﻣﻦ و ﺗﻮ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ راﯼ ﻣﻦ و ﺗﺴﺖ‬ ‫از ﻣﻮم ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮﻳﺶ هﻢ ﻧﺘﻮان ﮐﺮد.‬ ‫٨٢‬ ‫اﻓﻼﮎ ﮐﻪ ﺟﺰ ﻏﻢ ﻧﻔﺰاﻳﻨﺪ دﮔﺮ،‬ ‫ﻧﻨﻬﻨﺪ ﺑﺠﺎ ﺗﺎ ﻧﺮﺑﺎﻳﻨﺪ دﮔﺮ؛‬ ‫ﻧﺎﺁﻣﺪﮔﺎن اﮔﺮ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ‬ ‫از دهﺮ ﭼﻪ ﻣﯽﮐﺸﻴﻢ، ﻧﺎﻳﻨﺪ دﮔﺮ.‬ ‫٩٢‬ ‫اﯼ ﺁﻧﮑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪﯼ ﭼﻬﺎر و هﻔﺘﯽ،‬ ‫وز هﻔﺖ و ﭼﻬﺎر داﻳﻢ اﻧﺪر ﺗﻔﺘﯽ،‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻮر ﮐﻪ هﺰار ﺑﺎرﻩ ﺑﻴﺸﺖ ﮔﻔﺘﻢ:‬ ‫ﺑﺎز ﺁﻣﺪﻧﺖ ﻧﻴﺴﺖ، ﭼﻮ رﻓﺘﯽ رﻓﺘﯽ.‬ ‫٠٣ *‬ ‫ﺗﺎ ﺧﺎﮎ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻗﺎﻟﺐ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪاﻧﺪ،‬ ‫ﺑﺲ ﻓﺘﻨﻪ ﮐﻪ از ﺧﺎﮎ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪاﻧﺪ؛‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻬﺘﺮ ازﻳﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻮدن‬ ‫ﮐﺰ ﺑﻮﺗﻪ ﻣﺮا ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮون رﻳﺨﺘﻪاﻧﺪ.‬ ‫١٣ *‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ ز ﭼﺮاغ ﻣﺴﺠﺪ و دود ﮐﻨﺸﺖ؟‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ ز زﻳﺎن دوزخ و ﺳﻮد ﺑﻬﺸﺖ؟‬
  • 7. ‫رو ﺑﺮ ﺳﺮ ﻟﻮح ﺑﻴﻦ ﮐﻪ اﺳﺘﺎد ﻗﻀﺎ‬ ‫اﻧﺪر ازل ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻮدﻧﯽ ﺑﻮد، ﻧﻮﺷﺖ.‬ ‫٢٣ *‬ ‫اﯼ دل ﭼﻮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﻬﺎن هﺴﺖ ﻣﺠﺎز،‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﭼﻪ ﺑﺮﯼ ﺧﻮارﯼ ازﻳﻦ رﻧﺞ دراز!‬ ‫ﺗﻦ را ﺑﻪ ﻗﻀﺎ ﺳﭙﺎر و ﺑﺎ درد ﺑﺴﺎز،‬ ‫ﮐﺎﻳﻦ رﻓﺘﻪ ﻗﻠﻢ ز ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ﻧﺎﻳﺪ ﺑﺎز.‬ ‫٣٣‬ ‫در ﮔﻮش دﻟﻢ ﮔﻔﺖ ﻓﻠﮏ ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ:‬ ‫ﺣﮑﻤﯽ ﮐﻪ ﻗﻀﺎ ﺑﻮد ز ﻣﻦ ﻣﻴﺪاﻧﯽ؟‬ ‫در ﮔﺮدش ﺧﻮد اﮔﺮ ﻣﺮا دﺳﺖ ﺑﺪﯼ،‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﺮهﺎﻧﺪﻣﯽ ز ﺳﺮﮔﺮداﻧﯽ.‬ ‫۴٣‬ ‫ﻧﻴﮑﯽ و ﺑﺪﯼ ﮐﻪ در ﻧﻬﺎد ﺑﺸﺮ اﺳﺖ،‬ ‫ﺷﺎدﯼ و ﻏﻤﯽ ﮐﻪ در ﻗﻀﺎ و ﻗﺪر اﺳﺖ،‬ ‫ﺑﺎ ﭼﺮخ ﻣﮑﻦ ﺣﻮاﻟﻪ ﮐﺎﻧﺪر رﻩ ﻋﻘﻞ،‬ ‫ﭼﺮخ از ﺗﻮ هﺰار ﺑﺎر ﺑﻴﭽﺎرﻩﺗﺮ اﺳﺖ.‬ ‫ﮔﺮدش دوران‬ ‫۵٣‬ ‫اﻓﺴﻮس ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺟﻮاﻧﯽ ﻃﯽ ﺷﺪ،‬ ‫و ﺁن ﺗﺎزﻩ ﺑﻬﺎر زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ دﯼ ﺷﺪ،‬ ‫ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ورا ﻧﺎم ﺟﻮاﻧﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ،‬ ‫ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺸﺪ ﮐﻪ او ﮐﯽ ﺁﻣﺪ ﮐﯽ ﺷﺪ!‬ ‫۶٣‬ ‫اﻓﺴﻮس ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ز ﮐﻒ ﺑﻴﺮون ﺷﺪ،‬ ‫در ﭘﺎﯼ اﺟﻞ ﺑﺴﯽ ﺟﮕﺮهﺎ ﺧﻮن ﺷﺪ!‬ ‫ﮐﺲ ﻧﺎﻣﺪ از ﺁن ﺟﻬﺎن ﮐﻪ ﭘﺮﺳﻢ از وﯼ:‬ ‫ﮐﺎﺣﻮال ﻣﺴﺎﻓﺮان دﻧﻴﺎ ﭼﻮن ﺷﺪ.‬ ‫٧٣‬ ‫ﻳﮏ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﻮدﮐﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺎد ﺷﺪﻳﻢ؛‬ ‫ﻳﮏ ﭼﻨﺪ ز اﺳﺘﺎدﯼ ﺧﻮد ﺷﺎد ﺷﺪﻳﻢ؛‬ ‫ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺨﻦ ﺷﻨﻮ ﮐﻪ ﻣﺎ را ﭼﻪ رﺳﻴﺪ:‬ ‫ﭼﻮن ﺁب ﺑﺮﺁﻣﺪﻳﻢ و ﭼﻮن ﺑﺎد ﺷﺪﻳﻢ.‬
  • 8. ‫٨٣‬ ‫ﻳﺎران ﻣﻮاﻓﻖ هﻤﻪ از دﺳﺖ ﺷﺪﻧﺪ،‬ ‫در ﭘﺎﯼ اﺟﻞ ﻳﮑﺎن ﻳﮑﺎن ﭘﺴﺖ ﺷﺪﻧﺪ،‬ ‫ﺑﻮدﻳﻢ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺷﺮاب در ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻤﺮ،‬ ‫ﻳﮏ دور ز ﻣﺎ ﭘﻴﺸﺘﺮﮎ ﻣﺴﺖ ﺷﺪﻧﺪ!‬ ‫٩٣‬ ‫اﯼ ﭼﺮخ ﻓﻠﮏ ﺧﺮاﺑﯽ از ﮐﻴﻨﻪﯼ ﺗﺴﺖ،‬ ‫ﺑﻴﺪادﮔﺮﯼ ﭘﻴﺸﻪﯼ دﻳﺮﻳﻨﻪﯼ ﺗﺴﺖ،‬ ‫وﯼ ﺧﺎﮎ اﮔﺮ ﺳﻴﻨﻪﯼ ﺗﻮ ﺑﺸﮑﺎﻓﻨﺪ،‬ ‫ﺑﺲ ﮔﻮهﺮ ﻗﻴﻤﺘﯽ ﮐﻪ در ﺳﻴﻨﻪﯼ ﺗﺴﺖ!‬ ‫٠۴‬ ‫ﭼﻮن ﭼﺮخ ﺑﻪ ﮐﺎم ﻳﮏ ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﻧﮕﺸﺖ،‬ ‫ﺧﻮاهﯽ ﺗﻮ ﻓﻠﮏ هﻔﺖ ﺷﻤﺮ، ﺧﻮاهﯽ هﺸﺖ‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮد و ﺁرزوهﺎ هﻤﻪ هﺸﺖ،‬ ‫ﭼﻪ ﻣﻮر ﺧﻮرد ﺑﻪ ﮔﻮر و ﭼﻪ ﮔﺮگ ﺑﻪ دﺷﺖ.‬ ‫١۴‬ ‫ﻳﮏ ﻗﻄﺮﻩﯼ ﺁب ﺑﻮد ﺑﺎ درﻳﺎ ﺷﺪ،‬ ‫ﻳﮏ ذرﻩﯼ ﺧﺎﮎ ﺑﺎ زﻣﻴﻦ ﻳﮑﺘﺎ ﺷﺪ،‬ ‫ﺁﻣﺪ ﺷﺪن ﺗﻮ اﻧﺪرﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﺁﻣﺪ ﻣﮕﺴﯽ ﭘﺪﻳﺪ و ﻧﺎﭘﻴﺪا ﺷﺪ.‬ ‫٢۴ *‬ ‫ﻣﯽﭘﺮﺳﻴﺪﯼ ﮐﻪ ﭼﻴﺴﺖ اﻳﻦ ﻧﻘﺶ ﻣﺠﺎز،‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺮﮔﻮﻳﻢ ﺣﻘﻴﻘﺘﺶ هﺴﺖ دراز،‬ ‫ﻧﻘﺸﯽ اﺳﺖ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪﻩ از درﻳﺎﻳﯽ،‬ ‫وﺁﻧﮕﺎﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻗﻌﺮ ﺁن درﻳﺎ ﺑﺎز.‬ ‫٣۴‬ ‫ﺟﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻘﻞ ﺁﻓﺮﻳﻦ ﻣﯽزﻧﺪش،‬ ‫ﺻﺪ ﺑﻮﺳﻪ ز ﻣﻬﺮ ﺑﺮ ﺟﺒﻴﻦ ﻣﯽزﻧﺪش،‬ ‫اﻳﻦ ﮐﻮزﻩﮔﺮ دهﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺎم ﻟﻄﻴﻒ‬ ‫ﻣﯽﺳﺎزد و ﺑﺎز ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﻣﯽزﻧﺪش!‬ ‫۴۴‬ ‫اﺟﺰاﯼ ﭘﻴﺎﻟﻪاﯼ ﮐﻪ درهﻢ ﭘﻴﻮﺳﺖ،‬ ‫ﺑﺸﮑﺴﺘﻦ ﺁن روا ﻧﻤﯽدارد ﻣﺴﺖ،‬ ‫ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺮ و ﺳﺎق ﻧﺎزﻧﻴﻦ و ﮐﻒ دﺳﺖ،‬
  • 9. ‫از ﻣﻬﺮ ﮐﻪ ﭘﻴﻮﺳﺖ و ﺑﻪ ﮐﻴﻦ ﮐﻪ ﺷﮑﺴﺖ؟‬ ‫۵۴‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ اﮔﺮ از ﺑﻬﺮ ﺗﻮ ﻣﯽﺁراﻳﻨﺪ،‬ ‫ﻣﮕﺮاﯼ ﺑﺪان ﮐﻪ ﻋﺎﻗﻼن ﻧﮕﺮاﻳﻨﺪ؛‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﭼﻮ ﺗﻮ روﻧﺪ و ﺑﺴﻴﺎر ﺁﻳﻨﺪ.‬ ‫ﺑﺮﺑﺎﯼ ﻧﺼﻴﺐ ﺧﻮﻳﺶ ﮐﺖ ﺑﺮﺑﺎﻳﻨﺪ.‬ ‫۶۴‬ ‫از ﺟﻤﻠﻪﯼ رﻓﺘﮕﺎن اﻳﻦ راﻩ دراز،‬ ‫ﺑﺎز ﺁﻣﺪﻩﯼ ﮐﻮ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻮﻳﺪ راز؟‬ ‫هﺎن ﺑﺮ ﺳﺮ اﻳﻦ دو راهﻪ از روﯼ ﻧﻴﺎز،‬ ‫ﭼﻴﺰﯼ ﻧﮕﺬارﯼ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺁﻳﯽ ﺑﺎز!‬ ‫٧۴‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻮر ﮐﻪ ﺑﻪ زﻳﺮ ﮔﻞ ﺑﺴﯽ ﺧﻮاهﯽ ﺧﻔﺖ،‬ ‫ﺑﯽ ﻣﻮﻧﺲ و ﺑﯽ رﻓﻴﻖ و ﺑﯽ هﻤﺪم و ﺟﻔﺖ؛‬ ‫زﻧﻬﺎر ﺑﻪ ﮐﺲ ﻣﮕﻮ ﺗﻮ اﻳﻦ راز ﻧﻬﻔﺖ:‬ ‫هﺮ ﻻﻟﻪ ﮐﻪ ﭘﮋﻣﺮد، ﻧﺨﻮاهﺪ ﺑﺸﮑﻔﺖ.‬ ‫٨۴ *‬ ‫ﭘﻴﺮﯼ دﻳﺪم ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﯼ ﺧﻤﺎرﯼ،‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ: ﻧﮑﻨﯽ ز رﻓﺘﮕﺎن اﺧﺒﺎرﯼ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﺎ، ﻣﯽ ﺧﻮر ﮐﻪ هﻤﭽﻮ ﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎرﯼ‬ ‫رﻓﺘﻨﺪ و ﮐﺴﯽ ﺑﺎز ﻧﻴﺎﻣﺪ ﺑﺎرﯼ!‬ ‫٩۴‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﺑﮕﺸﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﮔﺮد در ودﺷﺖ،‬ ‫اﻧﺪر هﻤﻪ ﺁﻓﺎق ﺑﮕﺸﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﮔﺸﺖ؛‬ ‫ﮐﺲ را ﻧﺸﻨﻴﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﺁﻣﺪ زﻳﻦ راﻩ‬ ‫راهﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﻓﺖ، راهﺮو ﺑﺎزﻧﮕﺸﺖ!‬ ‫٠۵‬ ‫ﻣﺎ ﻟﻌﺒﺘﮑﺎﻧﻴﻢ و ﻓﻠﮏ ﻟﻌﺒﺖﺑﺎز،‬ ‫از روﯼ ﺣﻘﻴﻘﺘﯽ ﻧﻪ از روﯼ ﻣﺠﺎز؛‬ ‫ﻳﮏ ﭼﻨﺪ درﻳﻦ ﺑﺴﺎط ﺑﺎزﯼ ﮐﺮدﻳﻢ،‬ ‫رﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺻﻨﺪوق ﻋﺪم ﻳﮏ ﻳﮏ ﺑﺎز!‬ ‫١۵‬ ‫اﯼ ﺑﺲ ﮐﻪ ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ و ﺟﻬﺎن ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد،‬ ‫ﻧﯽ ﻧﺎم زﻣﺎ و ﻧﻪ ﻧﺸﺎن ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؛‬
  • 10. ‫زﻳﻦ ﭘﻴﺶ ﻧﺒﻮدﻳﻢ و ﻧﺒﺪ هﻴﭻ ﺧﻠﻞ،‬ ‫زﻳﻦ ﭘﺲ ﭼﻮ ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ هﻤﺎن ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد.‬ ‫٢۵‬ ‫ﺑﺮ ﻣﻔﺮش ﺧﺎﮎ ﺧﻔﺘﮕﺎن ﻣﯽﺑﻴﻨﻢ،‬ ‫در زﻳﺮزﻣﻴﻦ ﻧﻬﻔﺘﮕﺎن ﻣﯽﺑﻴﻨﻢ؛‬ ‫ﭼﻨﺪاﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﺻﺤﺮاﯼ ﻋﺪم ﻣﯽﻧﮕﺮم،‬ ‫ﻧﺎﺁﻣﺪﮔﺎن و رﻓﺘﮕﺎن ﻣﯽﺑﻴﻨﻢ!‬ ‫٣۵‬ ‫اﻳﻦ ﮐﻬﻨﻪ رﺑﺎط را ﮐﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﺎم اﺳﺖ‬ ‫ﺁراﻣﮕﻪ اﺑﻠﻖ ﺻﺒﺢ و ﺷﺎم اﺳﺖ،‬ ‫ﺑﺰﻣﯽﺳﺖ ﮐﻪ واﻣﺎﻧﺪﻩﯼ ﺻﺪ ﺟﻤﺸﻴﺪ اﺳﺖ،‬ ‫ﮔﻮرﻳﺴﺖ ﮐﻪ ﺧﻮاﺑﮕﺎﻩ ﺻﺪ ﺑﻬﺮام اﺳﺖ!‬ ‫۴۵‬ ‫ﺁن ﻗﺼﺮ ﮐﻪ ﺑﻬﺮام در او ﺟﺎم ﮔﺮﻓﺖ،‬ ‫ﺁهﻮ ﺑﭽﻪ ﮐﺮد و روﺑﻪ ﺁرام ﮔﺮﻓﺖ،‬ ‫ﺑﻬﺮام ﮐﻪ ﮔﻮر ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﯽ هﻤﻪ ﻋﻤﺮ،‬ ‫دﻳﺪﯼ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮔﻮر ﺑﻬﺮام ﮔﺮﻓﺖ؟‬ ‫۵۵‬ ‫ﻣﺮﻏﯽ دﻳﺪم ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﺑﺎرﻩ ﺗﻮس،‬ ‫در ﭼﻨﮓ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻠﻪﯼ ﮐﻴﮑﺎووس،‬ ‫ﺑﺎ ﮐﻠﻪ هﻤﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ: اﻓﺴﻮس، اﻓﺴﻮس!‬ ‫ﮐﻮ ﺑﺎﻧﮓ ﺟﺮسهﺎ و ﮐﺠﺎ ﻧﺎﻟﻪﯼ ﮐﻮس؟‬ ‫۶۵‬ ‫ﺁن ﻗﺼﺮ ﮐﻪ ﺑﺮ ﭼﺮخ هﻤﯽزد ﭘﻬﻠﻮ،‬ ‫ﺑﺮ درﮔﻪ ﺁن ﺷﻬﺎن ﻧﻬﺎدﻧﺪﯼ رو،‬ ‫دﻳﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﻨﮕﺮﻩاش ﻓﺎﺧﺘﻪاﯼ‬ ‫ﺑﻨﺸﺴﺘﻪ هﻤﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ: »ﮐﻮﮐﻮ، ﮐﻮﮐﻮ؟«‬ ‫ذرات ﮔﺮدﻧﺪﻩ‬ ‫٧۵‬ ‫از ﺗﻦ ﭼﻮ ﺑﺮﻓﺖ ﺟﺎن ﭘﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ،‬ ‫ﺧﺸﺘﯽ دو ﻧﻬﻨﺪ ﺑﺮ ﻣﻐﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ؛‬
  • 11. ‫و ﺁﻧﮕﻪ ز ﺑﺮاﯼ ﺧﺸﺖ ﮔﻮر دﮔﺮان،‬ ‫.در ﮐﺎﻟﺒﺪﯼ ﮐﺸﻨﺪ ﺧﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ‬ ‫* ٨۵‬ ‫هﺮ ذرﻩ ﮐﻪ ﺑﺮ روﯼ زﻣﻴﻨﯽ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ،‬ ‫ﺧﻮرﺷﻴﺪرﺧﯽ، زهﺮﻩﺟﺒﻴﻨﯽ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ،‬ ‫ﮔﺮد از رخ ﺁﺳﺘﻴﻦ ﺑﻪ ﺁزرم ﻓﺸﺎن،‬ ‫.ﮐﺎنهﻢ رخ ﺧﻮب ﻧﺎزﻧﻴﻨﯽ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ‬ ‫٩۵‬ ‫اﯼ ﭘﻴﺮ ﺧﺮدﻣﻨﺪ ﭘﮕﻪﺗﺮ ﺑﺮﺧﻴﺰ،‬ ‫و ﺁن ﮐﻮدﮎ ﺧﺎﮎﺑﻴﺰ را ﺑﻨﮕﺮ ﺗﻴﺰ،‬ ‫ﭘﻨﺪش دﻩ و ﮔﻮ ﮐﻪ، ﻧﺮم ﻧﺮﻣﮏ ﻣﯽﺑﻴﺰ،‬ ‫!ﻣﻐﺰ ﺳﺮ ﮐﻴﻘﺒﺎد و ﭼﺸﻢ ﭘﺮوﻳﺰ‬ ‫٠۶‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ ز ﺻﺒﺎ داﻣﻦ ﮔﻞ ﭼﺎﮎ ﺷﺪﻩ،‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ ز ﺟﻤﺎل ﮔﻞ ﻃﺮﺑﻨﺎﮎ ﺷﺪﻩ،‬ ‫در ﺳﺎﻳﻪﯼ ﮔﻞ ﻧﺸﻴﻦ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎر اﻳﻦ ﮔﻞ،‬ ‫!از ﺧﺎﮎ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ اﺳﺖ و در ﺧﺎﮎ ﺷﺪﻩ‬ ‫١۶‬ ‫اﺑﺮ ﺁﻣﺪ و زار ﺑﺮ ﺳﺮ ﺳﺒﺰﻩ ﮔﺮﻳﺴﺖ،‬ ‫ﺑﯽ ﺑﺎدﻩﯼ ﮔﻞرﻧﮓ ﻧﻤﯽﺷﺎﻳﺪ زﻳﺴﺖ؛‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺒﺰﻩ ﮐﻪ اﻣﺮوز ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﻪ ﻣﺎﺳﺖ،‬ ‫!ﺗﺎ ﺳﺒﺰﻩﯼ ﺧﺎﮎ ﻣﺎ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﻪ ﮐﻴﺴﺖ‬ ‫٢۶‬ ‫ﭼﻮن اﺑﺮ ﺑﻪ ﻧﻮروز رخ ﻻﻟﻪ ﺑﺸﺴﺖ،‬ ‫ﺑﺮﺧﻴﺰ و ﺑﻪ ﺟﺎم ﺑﺎدﻩ ﮐﻦ ﻋﺰم درﺳﺖ؛‬ ‫ﮐﺎﻳﻦ ﺳﺒﺰﻩ ﮐﻪ اﻣﺮوز ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﻪ ﺗﻮﺳﺖ،‬ ‫!ﻓﺮدا هﻤﻪ از ﺧﺎﮎ ﺗﻮ ﺑﺮﺧﻮاهﺪ رﺳﺖ‬ ‫٣۶‬ ‫هﺮ ﺳﺒﺰﻩ ﮐﻪ ﺑﺮﮐﻨﺎر ﺟﻮﻳﯽ رﺳﺘﻪ اﺳﺖ،‬ ‫ﮔﻮﻳﯽ ز ﻟﺐ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺧﻮﻳﯽ رﺳﺘﻪ اﺳﺖ؛‬ ‫ﭘﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ هﺮ ﺳﺒﺰﻩ ﺑﻪ ﺧﻮارﯼ ﻧﻨﻬﯽ،‬ ‫.ﮐﺎن ﺳﺒﺰﻩ ز ﺧﺎﮎ ﻻﻟﻪ روﻳﯽ رﺳﺘﻪ اﺳﺖ‬
  • 12. ‫۴۶‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻮر ﮐﻪ ﻓﻠﮏ ﺑﻬﺮ هﻼﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ،‬ ‫ﻗﺼﺪﯼ دارد ﺑﻪ ﺟﺎن ﭘﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ؛‬ ‫در ﺳﺒﺰﻩ ﻧﺸﻴﻦ و ﻣﯽ روﺷﻦ ﻣﯽﺧﻮر،‬ ‫!ﮐﺎﻳﻦ ﺳﺒﺰﻩ ﺑﺴﯽ دﻣﺪ ز ﺧﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ‬ ‫* ۵۶‬ ‫دﻳﺪم ﺑﻪ ﺳﺮ ﻋﻤﺎرﺗﯽ ﻣﺮدﯼ ﻓﺮد،‬ ‫ﮐﻮ ﮔﻞ ﺑﻪ ﻟﮕﺪ ﻣﯽزد و ﺧﻮارش ﻣﯽﮐﺮد،‬ ‫:وان ﮔﻞ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺣﺎل ﺑﺎ او ﻣﯽﮔﻔﺖ‬ ‫!ﺳﺎﮐﻦ، ﮐﻪ ﭼﻮ ﻣﻦ ﺑﺴﯽ ﻟﮕﺪ ﺧﻮاهﯽ ﺧﻮرد‬ ‫۶۶‬ ‫ﺑﺮدار ﭘﻴﺎﻟﻪ و ﺳﺒﻮ اﯼ دل ﺟﻮ،‬ ‫ﺑﺮﮔﺮد ﺑﻪ ﮔﺮد ﺳﺒﺰﻩزار و ﻟﺐ ﺟﻮ؛‬ ‫ﮐﺎﻳﻦ ﭼﺮخ ﺑﺴﯽ ﻗﺪ ﺑﺘﺎن ﻣﻪرو،‬ ‫!ﺻﺪ ﺑﺎر ﭘﻴﺎﻟﻪ ﮐﺮد و ﺻﺪ ﺑﺎر ﺳﺒﻮ‬ ‫٧۶‬ ‫ﺑﺮ ﺳﻨﮓ زدم دوش ﺳﺒﻮﯼ ﮐﺎﺷﯽ،‬ ‫ﺳﺮﻣﺴﺖ ﺑﺪم ﭼﻮ ﮐﺮدم اﻳﻦ ﻋﻴﺎﺷﯽ‬ ‫:ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺣﺎل ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺳﺒﻮ‬ ‫!ﻣﻦ ﭼﻮن ﺗﻮ ﺑﺪم، ﺗﻮ ﻧﻴﺰ ﭼﻮن ﻣﻦ ﺑﺎﺷﯽ‬ ‫٨۶‬ ‫زان ﮐﻮزﻩﯼ ﻣﯽ ﮐﻪ ﻧﻴﺴﺖ در وﯼ ﺿﺮرﯼ،‬ ‫ﭘﺮ ﮐﻦ ﻗﺪﺣﯽ ﺑﺨﻮر، ﺑﻤﻦ دﻩ دﮔﺮﯼ؛‬ ‫زان ﭘﻴﺶﺗﺮ اﯼ ﭘﺴﺮ ﮐﻪ در رهﮕﺬرﯼ،‬ ‫.ﺧﺎﮎ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﮐﻮزﻩ ﮐﻨﺪ ﮐﻮزﻩﮔﺮﯼ‬ ‫* ٩۶‬ ‫ﺑﺮ ﮐﻮزﻩﮔﺮﯼ ﭘﺮﻳﺮ ﮐﺮدم ﮔﺬرﯼ،‬ ‫از ﺧﺎﮎ هﻤﯽ ﻧﻤﻮد هﺮ دم هﻨﺮﯼ؛‬ ‫ﻣﻦ دﻳﺪم اﮔﺮ ﻧﺪﻳﺪ هﺮ ﺑﯽﺑﺼﺮﯼ،‬ ‫.ﺧﺎﮎ ﭘﺪرم در ﮐﻒ هﺮ ﮐﻮزﻩﮔﺮﯼ‬
  • 13. ‫* ٠٧‬ ‫هﺎن ﮐﻮزﻩﮔﺮا ﺑﭙﺎﯼ اﮔﺮ هﺸﻴﺎرﯼ،‬ ‫ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﮐﻨﯽ ﺑﺮ ﮔﻞ ﻣﺮدم ﺧﻮارﯼ؟‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ ﻓﺮﻳﺪون و ﮐﻒ ﮐﻴﺨﺴﺮو،‬ ‫ﺑﺮ ﭼﺮخ ﻧﻬﺎدﻩاﯼ، ﭼﻪ ﻣﯽﭘﻨﺪارﯼ؟‬ ‫١٧‬ ‫در ﮐﺎرﮔﻪ ﮐﻮزﻩﮔﺮﯼ ﮐﺮدم راﯼ،‬ ‫در ﭘﻠﻪﯼ ﭼﺮخ دﻳﺪم اﺳﺘﺎد ﺑﻪ ﭘﺎﯼ‬ ‫ﻣﯽﮐﺮد دﻟﻴﺮ ﮐﻮزﻩ را دﺳﺘﻪ و ﺳﺮ،‬ ‫!از ﮐﻠﻪﯼ ﭘﺎدﺷﺎﻩ و از دﺳﺖ ﮔﺪاﯼ‬ ‫٢٧‬ ‫اﻳﻦ ﮐﻮزﻩ ﭼﻮ ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻖ زارﯼ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ،‬ ‫در ﺑﻨﺪ ﺳﺮ زﻟﻒ ﻧﮕﺎرﯼ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ؛‬ ‫:اﻳﻦ دﺳﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮔﺮدن او ﻣﯽﺑﻴﻨﯽ‬ ‫!دﺳﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺮدن ﻳﺎرﯼ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ‬ ‫٣٧‬ ‫در ﮐﺎرﮔﻪ ﮐﻮزﻩﮔﺮﯼ ﺑﻮدم دوش،‬ ‫دﻳﺪم دو هﺰار ﮐﻮزﻩ ﮔﻮﻳﺎ و ﺧﻤﻮش؛‬ ‫:هﺮ ﻳﮏ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺣﺎل ﺑﺎ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ‬ ‫»ﮐﻮ ﮐﻮزﻩﮔﺮ و ﮐﻮزﻩﺧﺮ و ﮐﻮزﻩ ﻓﺮوش؟«‬ ‫هﺮ ﭼﻪ ﺑﺎدا ﺑﺎد‬ ‫۴٧‬ ‫ﮔﺮ ﻣﻦ ز ﻣﯽ ﻣﻐﺎﻧﻪ ﻣﺴﺘﻢ، هﺴﺘﻢ،‬ ‫ﮔﺮ ﮐﺎﻓﺮ و ﮔﺒﺮ و ﺑﺖﭘﺮﺳﺘﻢ، هﺴﺘﻢ،‬ ‫هﺮ ﻃﺎﻳﻔﻪاﯼ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻤﺎﻧﯽ دارد،‬ ‫ﻣﻦ زان ﺧﻮدم، ﭼﻨﺎن ﮐﻪ هﺴﺘﻢ هﺴﺘﻢ.‬ ‫۵٧‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻮردن و ﺷﺎد ﺑﻮدن ﺁﻳﻴﻦ ﻣﻨﺴﺖ،‬ ‫ﻓﺎرغ ﺑﻮدن ز ﮐﻔﺮ و دﻳﻦ؛ دﻳﻦ ﻣﻨﺴﺖ؛‬
  • 14. ‫ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻪ ﻋﺮوس دهﺮ: ﮐﺎﺑﻴﻦ ﺗﻮ ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﮔﻔﺘﺎ: - دل ﺧﺮم ﺗﻮ ﮐﺎﺑﻴﻦ ﻣﻨﺴﺖ.‬ ‫۶٧‬ ‫ﻣﻦ ﺑﯽ ﻣﯽ ﻧﺎب زﻳﺴﺘﻦ ﻧﺘﻮاﻧﻢ،‬ ‫ﺑﻲ ﺑﺎدﻩ، ﮐﺸﻴﺪ ﺑﺎرﺗﻦ ﻧﺘﻮاﻧﻢ،‬ ‫ﻣﻦ ﺑﻨﺪﻩﯼ ﺁن دﻣﻢ ﮐﻪ ﺳﺎﻗﻲ ﮔﻮﻳﺪ:‬ ‫»ﻳﮏ ﺟﺎم دﮔﺮ ﺑﮕﻴﺮ« و ﻣﻦ ﻧﺘﻮاﻧﻢ.‬ ‫٧٧‬ ‫اﻣﺸﺐ ﻣﯽ ﺟﺎم ﻳﮏ ﻣﻨﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد،‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﻪ دو ﺟﺎم ﻣﯽ ﻏﻨﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد،‬ ‫اول ﺳﻪﻃﻼق ﻋﻘﻞ و دﻳﻦ ﺧﻮاهﻢ داد،‬ ‫ﭘﺲ دﺧﺘﺮ رز را ﺑﻪ زﻧﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد.‬ ‫٨٧ *‬ ‫ﭼﻮن ﻣﺮدﻩ ﺷﻮم، ﺧﺎﮎ ﻣﺮا ﮔﻢ ﺳﺎزﻳﺪ،‬ ‫اﺣﻮال ﻣﺮا ﻋﺒﺮت ﻣﺮدم ﺳﺎزﻳﺪ؛‬ ‫ﺧﺎﮎ ﺗﻦ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺑﺎدﻩ ﺁﻏﺸﺘﻪ ﮐﻨﻴﺪ،‬ ‫وز ﮐﺎﻟﺒﺪم ﺧﺸﺖ ﺳﺮ ﺧﻢ ﺳﺎزﻳﺪ.‬ ‫٩٧ *‬ ‫ﭼﻮن درﮔﺬرم ﺑﻪ ﺑﺎدﻩ ﺷﻮﻳﻴﺪ ﻣﺮا،‬ ‫ﺗﻠﻘﻴﻦ ز ﺷﺮاب ﻧﺎب ﮔﻮﻳﻴﺪ ﻣﺮا،‬ ‫ﺧﻮاهﻴﺪ ﺑﻪ روز ﺣﺸﺮ ﻳﺎﺑﻴﻴﺪ ﻣﺮا؟‬ ‫از ﺧﺎﮎ در ﻣﻴﮑﺪﻩ ﺟﻮﻳﻴﺪ ﻣﺮا.‬ ‫٠٨ *‬ ‫ﭼﻨﺪان ﺑﺨﻮرم ﺷﺮاب، ﮐﺎﻳﻦ ﺑﻮﯼ ﺷﺮاب‬ ‫ﺁﻳﺪ ز ﺗﺮاب، ﭼﻮن روم زﻳﺮ ﺗﺮاب،‬ ‫ﮔﺮ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺧﺎﮎ ﻣﻦ رﺳﺪ ﻣﺨﻤﻮرﯼ،‬ ‫از ﺑﻮﯼ ﺷﺮاب ﻣﻦ ﺷﻮد ﻣﺴﺖ و ﺧﺮاب.‬ ‫١٨‬ ‫روزﯼ ﮐﻪ ﻧﻬﺎل ﻋﻤﺮ ﻣﻦ ﮐﻨﺪﻩ ﺷﻮد،‬ ‫و اﺟﺰام ز ﻳﮑﺪﮔﺮ ﭘﺮاﮐﻨﺪﻩ ﺷﻮد؛‬ ‫ﮔﺮ زاﻧﮑﻪ ﺻﺮاﺣﻴﯽ ﮐﻨﻨﺪ از ﮔﻞ ﻣﻦ،‬ ‫ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ز ﺑﺎدﻩ ﭘﺮﮐﻨﯽ زﻧﺪﻩ ﺷﻮد.‬ ‫٢٨ *‬ ‫در ﭘﺎﯼ اﺟﻞ ﭼﻮ ﻣﻦ ﺳﺮاﻓﮑﻨﺪﻩ ﺷﻮم،‬ ‫وز ﺑﻴﺦ اﻣﻴﺪ ﻋﻤﺮ ﺑﺮﮐﻨﺪﻩ ﺷﻮم،‬
  • 15. ‫زﻳﻨﻬﺎر، ﮔﻠﻢ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺻﺮاﺣﯽ ﻧﮑﻨﻴﺪ،‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ز ﺑﻮﯼ ﻣﯽ دﻣﯽ زﻧﺪﻩ ﺷﻮم.‬ ‫٣٨ *‬ ‫ﻳﺎران ﺑﻪ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﭼﻮ دﻳﺪار ﮐﻨﻴﺪ،‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﮐﻪ ز دوﺳﺖ ﻳﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﮐﻨﻴﺪ؛‬ ‫ﭼﻮن ﺑﺎدﻩﯼ ﺧﻮﺷﮕﻮار ﻧﻮﺷﻴﺪ ﺑﻪ هﻢ،‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ ﭼﻮ ﺑﻪ ﻣﺎ رﺳﺪ ﻧﮕﻮﻧﺴﺎر ﮐﻨﻴﺪ.‬ ‫۴٨ *‬ ‫ﺁﻧﺎن ﮐﻪ اﺳﻴﺮ ﻋﻘﻞ و ﺗﻤﻴﻴﺰ ﺷﺪﻧﺪ،‬ ‫در ﺣﺴﺮت هﺴﺖ و ﻧﻴﺴﺖ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺷﺪﻧﺪ؛‬ ‫رو ﺑﺎ ﺧﺒﺮا، ﺗﻮ ﺁب اﻧﮕﻮر ﮔﺰﻳﻦ،‬ ‫ﮐﺎن ﺑﯽﺧﺒﺮان ﺑﻪ ﻏﻮرﻩ ﻣﻴﻮﻳﺰ ﺷﺪﻧﺪ!‬ ‫۵٨ *‬ ‫اﯼ ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺘﻮﯼ، ز ﺗﻮ ﭘﺮﮐﺎرﺗﺮﻳﻢ،‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ هﻤﻪ ﻣﺴﺘﯽ، از ﺗﻮ هﺸﻴﺎرﺗﺮﻳﻢ؛‬ ‫ﺗﻮ ﺧﻮن ﮐﺴﺎن ﺧﻮرﯼ و ﻣﺎ ﺧﻮن رزان،‬ ‫اﻧﺼﺎف ﺑﺪﻩ؛ ﮐﺪام ﺧﻮﻧﺨﻮارﺗﺮﻳﻢ؟‬ ‫۶٨‬ ‫ﺷﻴﺨﯽ ﺑﻪ زﻧﯽ ﻓﺎﺣﺸﻪ ﮔﻔﺘﺎ: ﻣﺴﺘﯽ،‬ ‫هﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻪ دام دﮔﺮﯼ ﭘﺎ ﺑﺴﺘﯽ؛‬ ‫ﮔﻔﺘﺎ؛ ﺷﻴﺨﺎ، هﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻮﻳﯽ هﺴﺘﻢ،‬ ‫ﺁﻳﺎ ﺗﻮ ﭼﻨﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﻳﯽ هﺴﺘﯽ؟‬ ‫٧٨ *‬ ‫ﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ دوزﺧﯽ ﺑﻮد ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﺴﺖ،‬ ‫ﻗﻮﻟﯽ اﺳﺖ ﺧﻼف، دل در ﺁن ﻧﺘﻮان ﺑﺴﺖ،‬ ‫ﮔﺮ ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﺴﺖ دوزﺧﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد،‬ ‫ﻓﺮدا ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻬﺸﺖ هﻤﭽﻮن ﮐﻒ دﺳﺖ!‬ ‫٨٨‬ ‫ﮔﻮﻳﻨﺪ: ﺑﻬﺸﺖ و ﺣﻮر ﻋﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد،‬ ‫و ﺁﻧﺠﺎ ﻣﯽ ﻧﺎب و اﻧﮕﺒﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؛‬ ‫ﮔﺮ ﻣﺎ ﻣﯽ و ﻣﻌﺸﻮق ﮔﺰﻳﺪﻳﻢ ﭼﻪ ﺑﺎﮎ؟‬ ‫ﺁﺧﺮ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﺎﻗﺒﺖ هﻤﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؟‬ ‫٩٨ *‬ ‫ﮔﻮﻳﻨﺪ: ﺑﻬﺸﺖ و ﺣﻮر و ﮐﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ،‬ ‫ﺟﻮﯼ ﻣﯽ و ﺷﻴﺮ و ﺷﻬﺪ و ﺷﮑﺮ ﺑﺎﺷﺪ؛‬ ‫ﭘﺮ ﮐﻦ ﻗﺪح ﺑﺎدﻩ و ﺑﺮ دﺳﺘﻢ ﻧﻪ،‬
  • 16. ‫ﻧﻘﺪﯼ ز هﺰار ﻧﺴﻴﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫٠٩ *‬ ‫ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﻬﺸﺖ ﻋﺪن ﺑﺎ ﺣﻮر ﺧﻮش اﺳﺖ،‬ ‫ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻮﻳﻢ ﮐﻪ ﺁب اﻧﮕﻮر ﺧﻮش اﺳﺖ؛‬ ‫اﻳﻦ ﻧﻘﺪ ﺑﮕﻴﺮ و دﺳﺖ از ﺁن ﻧﺴﻴﻪ ﺑﺪار،‬ ‫ﮐﺎواز دهﻞ ﺑﺮادر از دور ﺧﻮش اﺳﺖ.‬ ‫١٩‬ ‫ﮐﺲ ﺧﻠﺪ و ﺟﺤﻴﻢ را ﻧﺪﻳﺪﻩ اﺳﺖ اﯼ دل‬ ‫ﮔﻮﻳﯽ ﮐﻪ از ﺁن ﺟﻬﺎن رﺳﻴﺪﻩ اﺳﺖ اﯼ دل؟‬ ‫اﻣﻴﺪ و هﺮاس ﻣﺎ ﺑﻪ ﭼﻴﺰﯼ اﺳﺖ ﮐﺰان،‬ ‫ﺟﺰ ﻧﺎم وﻧﺸﺎﻧﯽ ﻧﻪ ﭘﺪﻳﺪ اﺳﺖ اﯼ دل!‬ ‫٢٩ *‬ ‫ﻣﻦ هﻴﭻ ﻧﺪاﻧﻢ ﮐﻪ ﻣﺮا ﺁﻧﮑﻪ ﺳﺮﺷﺖ،‬ ‫از اهﻞ ﺑﻬﺸﺖ ﮐﺮد، ﻳﺎ دوزخ زﺷﺖ؛‬ ‫ﺟﺎﻣﯽ و ﺑﺘﯽ و ﺑﺮﺑﻄﯽ ﺑﺮ ﻟﺐ ﮐﺸﺖ،‬ ‫اﻳﻦ هﺮ ﺳﻪ ﻣﺮا ﻧﻘﺪ و ﺗﺮا ﻧﺴﻴﻪ ﺑﻬﺸﺖ.‬ ‫٣٩‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻘﺎم ﻣﺎ در اﻳﻦ دهﺮ ﻣﻘﻴﻢ،‬ ‫ﭘﺲ ﺑﯽ ﻣﯽ و ﻣﻌﺸﻮق ﺧﻄﺎﻳﯽ اﺳﺖ ﻋﻈﻴﻢ.‬ ‫ﺗﺎ ﮐﻲ ز ﻗﺪﻳﻢ و ﻣﺤﺪث اﻣﻴﺪم و ﺑﻴﻢ؟‬ ‫ﭼﻮن ﻣﻦ رﻓﺘﻢ، ﺟﻬﺎن ﭼﻪ ﻣﺤﺪث ﭼﻪ ﻗﺪﻳﻢ.‬ ‫۴٩‬ ‫ﭼﻮن ﺁﻣﺪﻧﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺒﺪ روز ﻧﺨﺴﺖ،‬ ‫وﻳﻦ رﻓﺘﻦ ﺑﯽﻣﺮاد ﻋﺰﻣﯽ اﺳﺖ درﺳﺖ،‬ ‫ﺑﺮﺧﻴﺰ و ﻣﻴﺎن ﺑﺒﻨﺪ اﯼ ﺳﺎﻗﯽ ﭼﺴﺖ،‬ ‫ﮐﺎﻧﺪوﻩ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ ﻣﯽ ﻓﺮو ﺧﻮاهﻢ ﺷﺴﺖ.‬ ‫۵٩‬ ‫ﭼﻮن ﻋﻤﺮ ﺑﺴﺮ رﺳﺪ، ﭼﻪ ﺑﻐﺪاد ﭼﻪ ﺑﻠﺦ،‬ ‫ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﭘﺮ ﺷﻮد، ﭼﻪ ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﭼﻪ ﺗﻠﺦ؛‬ ‫ﺧﻮش ﺑﺎش ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﻦ و ﺗﻮ ﻣﺎﻩ ﺑﺴﯽ،‬ ‫از ﺳﻠﺦ ﺑﻪ ﻏﺮﻩ ﺁﻳﺪ، از ﻏﺮﻩ ﺑﻪ ﺳﻠﺦ!‬ ‫۶٩ *‬ ‫ﺟﺰ راﻩ ﻗﻠﻨﺪران ﻣﯽﺧﺎﻧﻪ ﻣﭙﻮﯼ،‬ ‫ﺟﺰ ﺑﺎدﻩ و ﺟﺰ ﺳﻤﺎع و ﺟﺰ ﻳﺎر ﻣﺠﻮﯼ؛‬ ‫ﺑﺮﮐﻒ ﻗﺪح ﺑﺎدﻩ و ﺑﺮ دوش ﺳﺒﻮﯼ،‬
  • 17. ‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﮐﻦ اﯼ ﻧﮕﺎر و ﺑﻴﻬﻮدﻩ ﻣﮕﻮﯼ.‬ ‫٧٩ *‬ ‫ﺳﺎﻗﯽ ﻏﻢ ﻣﻦ ﺑﻠﻨﺪﺁوازﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ،‬ ‫ﺳﺮﻣﺴﺘﯽ ﻣﻦ ﺑﺮون ز اﻧﺪازﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ؛‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻮﯼ ﺳﭙﻴﺪ ﺳﺮﺧﻮﺷﻢ ﮐﺰ ﻣﯽ ﺗﻮ،‬ ‫ﭘﻴﺮاﻧﻪ ﺳﺮم ﺑﻬﺎر دل ﺗﺎزﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.‬ ‫٨٩ *‬ ‫ﺗﻨﮕﯽ ﻣﯽ ﻟﻌﻞ ﺧﻮاهﻢ و دﻳﻮاﻧﯽ،‬ ‫ﺳﺪ رﻣﻘﯽ ﺑﺎﻳﺪ و ﻧﺼﻒ ﻧﺎﻧﯽ،‬ ‫واﻧﮕﻪ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﻧﺸﺴﺘﻪ در وﻳﺮاﻧﯽ،‬ ‫ﺧﻮشﺗﺮ ﺑﻮد ﺁن ز ﻣﻠﮑﺖ ﺳﻠﻄﺎﻧﯽ.‬ ‫٩٩ *‬ ‫ﻣﻦ ﻇﺎهﺮ ﻧﻴﺴﺘﯽ و هﺴﺘﯽ داﻧﻢ،‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺎﻃﻦ هﺮ ﻓﺮاز و ﭘﺴﺘﯽ داﻧﻢ؛‬ ‫ﺑﺎ اﻳﻦ هﻤﻪ از داﻧﺶ ﺧﻮد ﺷﺮﻣﻢ ﺑﺎد،‬ ‫ﮔﺮ ﻣﺮﺗﺒﻪاﯼ وراﯼ ﻣﺴﺘﯽ داﻧﻢ.‬ ‫٠٠١‬ ‫از ﻣﻦ رﻣﻘﯽ ﺑﻪ ﺳﻌﯽ ﺳﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪﻩ اﺳﺖ،‬ ‫وز ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻠﻖ ﺑﯽوﻓﺎﻳﯽ ﻣﺎﻧﺪﻩ اﺳﺖ؛‬ ‫از ﺑﺎدﻩﯼ ﻧﻮﺷﻴﻦ ﻗﺪﺣﯽ ﺑﻴﺶ ﻧﻤﺎﻧﺪ.‬ ‫از ﻋﻤﺮ ﻧﺪاﻧﻢ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪﻩ اﺳﺖ!‬ ‫هﻴﭻ اﺳﺖ‬ ‫١٠١‬ ‫اﯼ ﺑﯽﺧﺒﺮان ﺷﮑﻞ ﻣﺠﺴﻢ هﻴﭻ اﺳﺖ،‬ ‫.وﻳﻦ ﻃﺎرم ﻧﻪﺳﭙﻬﺮ ارﻗﻢ هﻴﭻ اﺳﺖ‬ ‫ﺧﻮش ﺑﺎش ﮐﻪ در ﻧﺸﻴﻤﻦ ﮐﻮن و ﻓﺴﺎد،‬ ‫!واﺑﺴﺘﻪﯼ ﻳﮏ دﻣﻴﻢ و ﺁن هﻢ هﻴﭻ اﺳﺖ‬ ‫٢٠١‬ ‫دﻧﻴﺎ دﻳﺪﯼ و هﺮﭼﻪ دﻳﺪﯼ هﻴﭻ اﺳﺖ،‬ ‫و ﺁن ﻧﻴﺰ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﯽ و ﺷﻨﻴﺪﯼ هﻴﭻ اﺳﺖ،‬ ‫ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺁﻓﺎق دوﻳﺪﯼ هﻴﭻ اﺳﺖ،‬
  • 18. ‫.و ﺁن ﻧﻴﺰ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺰﻳﺪﯼ هﻴﭻ اﺳﺖ‬ ‫٣٠١‬ ‫دﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﻣﺮاد راﻧﺪﻩ ﮔﻴﺮ، ﺁﺧﺮ ﭼﻪ؟‬ ‫وﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪﯼ ﻋﻤﺮ ﺧﻮاﻧﺪﻩ ﮔﻴﺮ؛ ﺁﺧﺮ ﭼﻪ؟‬ ‫ﮔﻴﺮم ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺎم دل ﺑﻤﺎﻧﺪﯼ ﺻﺪ ﺳﺎل،‬ ‫ﺻﺪ ﺳﺎل دﮔﺮ ﺑﻤﺎﻧﺪﻩ ﮔﻴﺮ، ﺁﺧﺮ ﭼﻪ؟‬ ‫*۴٠١‬ ‫رﻧﺪﯼ دﻳﺪم ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﺧﻨﮓ زﻣﻴﻦ،‬ ‫ﻧﻪ ﮐﻔﺮ و ﻧﻪ اﺳﻼم و ﻧﻪ دﻧﻴﺎ و ﻧﻪ دﻳﻦ،‬ ‫ﻧﻪ ﺣﻖ، ﻧﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ، ﻧﻪ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻧﻪ ﻳﻘﻴﻦ‬ ‫اﻧﺪر دو ﺟﻬﺎن ﮐﻪ را ﺑﻮد زهﺮﻩﯼ اﻳﻦ؟‬ ‫۵٠١‬ ‫اﻳﻦ ﭼﺮخ ﻓﻠﮏ ﮐﻪ ﻣﺎ در او ﺣﻴﺮاﻧﻴﻢ،‬ ‫:ﻓﺎﻧﻮس ﺧﻴﺎل از او ﻣﺜﺎﻟﯽ داﻧﻴﻢ‬ ‫ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﭼﺮاغ دان و ﻋﺎﻟﻢ ﻓﺎﻧﻮس،‬ ‫.ﻣﺎ ﭼﻮن ﺻﻮرﻳﻢ ﮐﺎﻧﺪر او ﮔﺮداﻧﻴﻢ‬ ‫۶٠١‬ ‫ﭼﻮن ﻧﻴﺴﺖ ز هﺮ ﭼﻪ هﺴﺖ ﺟﺰ ﺑﺎد ﺑﺪﺳﺖ،‬ ‫ﭼﻮن هﺴﺖ ز هﺮﭼﻪ هﺴﺖ ﻧﻘﺼﺎن و ﺷﮑﺴﺖ،‬ ‫اﻧﮕﺎر ﮐﻪ هﺴﺖ، هﺮ ﭼﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻴﺴﺖ،‬ ‫.ﭘﻨﺪار ﮐﻪ ﻧﻴﺴﺖ، هﺮﭼﻪ در ﻋﺎﻟﻢ هﺴﺖ‬ ‫٧٠١‬ ‫ﺑﻨﮕﺮ ز ﺟﻬﺎن ﭼﻪ ﻃﺮف ﺑﺮﺑﺴﺘﻢ؟ هﻴﭻ،‬ ‫وز ﺣﺎﺻﻞ ﻋﻤﺮ ﭼﻴﺴﺖ در دﺳﺘﻢ؟ هﻴﭻ،‬ ‫ﺷﻤﻊ ﻃﺮﺑﻢ، وﻟﯽ ﭼﻮ ﺑﻨﺸﺴﺘﻢ، هﻴﭻ،‬ ‫.ﻣﻦ ﺟﺎم ﺟﻤﻢ، وﻟﯽ ﭼﻮ ﺑﺸﮑﺴﺘﻢ، هﻴﭻ‬ ‫دم را درﻳﺎﺑﻴﻢ‬ ‫٨٠١‬
  • 19. ‫از ﻣﻨﺰل ﮐﻔﺮ ﺗﺎ ﺑﻪ دﻳﻦ، ﻳﮏ ﻧﻔﺲ اﺳﺖ،‬ ‫وز ﻋﺎﻟﻢ ﺷﮏ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ، ﻳﮏ ﻧﻔﺲ اﺳﺖ،‬ ‫اﻳﻦ ﻳﮏ ﻧﻔﺲ ﻋﺰﻳﺰ را ﺧﻮش ﻣﯽدار،‬ ‫ﮐﺰ ﺣﺎﺻﻞ ﻋﻤﺮ ﻣﺎ هﻤﻴﻦ ﻳﮏ ﻧﻔﺲ اﺳﺖ.‬ ‫٩٠١‬ ‫ﺷﺎدﯼ ﺑﻄﻠﺐ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻋﻤﺮ دﻣﯽ اﺳﺖ،‬ ‫هﺮ ذرﻩ ز ﺧﺎﮎ ﮐﻴﻘﺒﺎدﯼ و ﺟﻤﯽ اﺳﺖ،‬ ‫اﺣﻮال ﺟﻬﺎن واﺻﻞ اﻳﻦ ﻋﻤﺮ ﮐﻪ هﺴﺖ،‬ ‫ﺧﻮاﺑﯽ و ﺧﻴﺎﻟﯽ و ﻓﺮﻳﺒﯽ و دﻣﯽ اﺳﺖ.‬ ‫٠١١‬ ‫ﺗﺎ زهﺮﻩ و ﻣﻪ در ﺁﺳﻤﺎن ﮔﺸﺘﻪ ﭘﺪﻳﺪ،‬ ‫ﺑﻬﺘﺮ ز ﻣﯽ ﻧﺎب ﮐﺴﯽ هﻴﭻ ﻧﺪﻳﺪ؛‬ ‫ﻣﻦ در ﻋﺠﺒﻢ ز ﻣﯽﻓﺮوﺷﺎن ﮐﺎﻳﺸﺎن،‬ ‫زﻳﻦ ﺑﻪ ﮐﻪ ﻓﺮوﺷﻨﺪ ﭼﻪ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺧﺮﻳﺪ؟‬ ‫١١١‬ ‫ﻣﻬﺘﺎب ﺑﻨﻮر داﻣﻦ ﺷﺐ ﺑﺸﮑﺎﻓﺖ،‬ ‫ﻣﯽ ﻧﻮش، دﻣﯽ ﺧﻮشﺗﺮ از اﻳﻦ ﻧﺘﻮان ﻳﺎﻓﺖ؛‬ ‫ﺧﻮش ﺑﺎش و ﺑﻴﻨﺪﻳﺶ ﮐﻪ ﻣﻬﺘﺎب ﺑﺴﯽ،‬ ‫اﻧﺪر ﺳﺮ ﮔﻮر ﻳﮏﺑﻪﻳﮏ ﺧﻮاهﺪ ﺗﺎﻓﺖ!‬ ‫٢١١‬ ‫ﭼﻮن ﻋﻬﺪﻩ ﻧﻤﯽﺷﻮد ﮐﺴﯽ ﻓﺮدا را،‬ ‫ﺣﺎﻟﯽ ﺧﻮش ﮐﻦ ﺗﻮ اﻳﻦ دل ﺳﻮدا را،‬ ‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﺑﻪ ﻣﺎهﺘﺎب، اﯼ ﻣﺎﻩ ﮐﻪ ﻣﺎﻩ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﺑﮕﺮدد و ﻧﻴﺎﺑﺪ ﻣﺎ را.‬ ‫٣١١‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺎﻓﻠﻪﯼ ﻋﻤﺮ ﻋﺠﺐ ﻣﯽﮔﺬرد!‬ ‫درﻳﺎب دﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻃﺮب ﻣﯽﮔﺬرد؛‬ ‫ﺳﺎﻗﯽ، ﻏﻢ ﻓﺮداﯼ ﺣﺮﻳﻔﺎن ﭼﻪ ﺧﻮرﯼ.‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺁر ﭘﻴﺎﻟﻪ را، ﮐﻪ ﺷﺐ ﻣﯽﮔﺬرد.‬ ‫۴١١‬ ‫هﻨﮕﺎم ﺳﭙﻴﺪﻩدم ﺧﺮوس ﺳﺤﺮﯼ‬ ‫داﻧﯽ ﮐﻪ ﭼﺮا هﻤﯽﮐﻨﺪ ﻧﻮﺣﻪﮔﺮﯼ؟‬ ‫ﻳﻌﻨﯽ ﮐﻪ: ﻧﻤﻮدﻧﺪ در ﺁﻳﻴﻨﻪﯼ ﺻﺒﺢ‬ ‫ﮐﺰ ﻋﻤﺮ ﺷﺒﯽ ﮔﺬﺷﺖ و ﺗﻮ ﺑﯽ ﺧﺒﺮﯼ!‬ ‫۵١١‬
  • 20. ‫وﻗﺖ ﺳﺤﺮ اﺳﺖ، ﺧﻴﺰ اﯼ ﻣﺎﻳﻪﯼ ﻧﺎز،‬ ‫ﻧﺮﻣﮏ ﻧﺮﻣﮏ ﺑﺎدﻩ ﺧﻮر و ﭼﻨﮓ ﻧﻮاز،‬ ‫ﮐﺎﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﺠﺎﻳﻨﺪ ﻧﭙﺎﻳﻨﺪ ﮐﺴﯽ،‬ ‫و ﺁﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﺲ ﻧﻤﯽﺁﻳﺪ ﺑﺎز!‬ ‫۶١١‬ ‫هﻨﮕﺎم ﺻﺒﻮح اﯼ ﺻﻨﻢ ﻓﺮخ ﭘﯽ،‬ ‫ﺑﺮﺳﺎز ﺗﺮاﻧﻪاﯼ و ﭘﻴﺶﺁور ﻣﯽ؛‬ ‫ﮐﺎﻓﮑﻨﺪ ﺑﺨﺎﮎ ﺻﺪ هﺰاران ﺟﻢ و ﮐﯽ‬ ‫اﻳﻦ ﺁﻣﺪن ﺗﻴﺮﻣﻪ و رﻓﺘﻦ دﯼ.‬ ‫٧١١‬ ‫ﺻﺒﺢ اﺳﺖ، دﻣﯽ ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﻠﺮﻧﮓ زﻧﻴﻢ،‬ ‫وﻳﻦ ﺷﻴﺸﻪﯼ ﻧﺎم و ﻧﻨﮓ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ زﻧﻴﻢ،‬ ‫دﺳﺖ از اﻣﻞ دراز ﺧﻮد ﺑﺎز ﮐﺸﻴﻢ،‬ ‫در زﻟﻒ دراز و داﻣﻦ ﭼﻨﮓ زﻧﻴﻢ.‬ ‫٨١١‬ ‫روزﻳﺴﺖ ﺧﻮش و هﻮا ﻧﻪ ﮔﺮم اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺳﺮد‬ ‫اﺑﺮ از رخ ﮔﻠﺰار هﻤﯽ ﺷﻮﻳﺪ ﮔﺮد،‬ ‫ﺑﻠﺒﻞ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺑﺎ ﮔﻞ زرد،‬ ‫ﻓﺮﻳﺎد هﻤﻲ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ: ﻣﯽﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮرد!‬ ‫٩١١‬ ‫ﻓﺼﻞ ﮔﻞ و ﻃﺮف ﺟﻮﻳﺒﺎر و ﻟﺐ ﮐﺸﺖ،‬ ‫ﺑﺎ ﻳﮏ دو ﺳﻪ ﺗﺎزﻩ دﻟﺒﺮﯼ ﺣﻮر ﺳﺮﺷﺖ؛‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺁر ﻗﺪح ﮐﻪ ﺑﺎدﻩ ﻧﻮﺷﺎن ﺻﺒﻮح،‬ ‫ﺁﺳﻮدﻩ ز ﻣﺴﺠﺪﻧﺪ و ﻓﺎرغ ز ﺑﻬﺸﺖ.‬ ‫٠٢١‬ ‫ﺑﺮ ﭼﻬﺮﻩﯼ ﮔﻞ ﻧﺴﻴﻢ ﻧﻮروز ﺧﻮش اﺳﺖ،‬ ‫در ﺻﺤﻦ ﭼﻤﻦ روﯼ دلاﻓﺮوز ﺧﻮش اﺳﺖ،‬ ‫از دﯼ ﮐﻪ ﮔﺬﺷﺖ هﺮ ﭼﻪ ﮔﻮﻳﯽ ﺧﻮش ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﺧﻮش ﺑﺎش و ز دﯼ ﻣﮕﻮ، ﮐﻪ اﻣﺮوز ﺧﻮش اﺳﺖ.‬ ‫١٢١‬ ‫ﺳﺎﻗﯽ، ﮔﻞ و ﺳﺒﺰﻩ ﺑﺲ ﻃﺮﺑﻨﺎﮎ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ،‬ ‫درﻳﺎب ﮐﻪ هﻔﺘﻪﯼ دﮔﺮ ﺧﺎﮎ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ؛‬ ‫ﻣﯽ ﻧﻮش و ﮔﻠﯽ ﺑﭽﻴﻦ، ﮐﻪ ﺗﺎ درﻧﮕﺮﯼ‬ ‫ﮔﻞ ﺧﺎﮎ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ و ﺳﺒﺰﻩ ﺧﺎﺷﺎﮎ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.‬ ‫٢٢١‬ ‫ﭼﻮن ﻻﻟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮروز ﻗﺪح ﮔﻴﺮ ﺑﺪﺳﺖ،‬
  • 21. ‫ﺑﺎ ﻻﻟﻪ رﺧﯽ اﮔﺮ ﺗﺮا ﻓﺮﺻﺖ هﺴﺖ؛‬ ‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﺑﻪ ﺧﺮﻣﯽ، ﮐﻪ اﻳﻦ ﭼﺮخ ﮐﺒﻮد‬ ‫ﻧﺎﮔﺎﻩ ﺗﺮا ﭼﻮن ﺧﺎﮎ ﮔﺮداﻧﺪ ﭘﺴﺖ.‬ ‫٣٢١ *‬ ‫هﺮ ﮔﻪ ﮐﻪ ﺑﻨﻔﺸﻪ ﺟﺎﻣﻪ در رﻧﮓ زﻧﺪ،‬ ‫در داﻣﻦ ﮔﻞ ﺑﺎد ﺻﺒﺎ ﭼﻨﮓ زﻧﺪ،‬ ‫هﺸﻴﺎر ﮐﺴﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ، ﺑﺎ ﺳﻴﻢﺑﺮﯼ‬ ‫ﻣﯽ ﻧﻮﺷﺪ و ﺟﺎم ﺑﺎدﻩ ﺑﺮﺳﻨﮓ زﻧﺪ.‬ ‫۴٢١‬ ‫ﺑﺮﺧﻴﺰ و ﻣﺨﻮر ﻏﻢ ﺟﻬﺎن ﮔﺬران،‬ ‫ﺧﻮش ﺑﺎش و دﻣﯽ ﺑﻪ ﺷﺎدﻣﺎﻧﯽ ﮔﺬران‬ ‫در ﻃﺒﻊ ﺟﻬﺎن اﮔﺮ وﻓﺎﻳﯽ ﺑﻮدﯼ،‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺧﻮد ﻧﻴﺎﻣﺪﯼ از دﮔﺮان.‬ ‫۵٢١‬ ‫در داﻳﺮﻩﯼ ﺳﭙﻬﺮ ﻧﺎﭘﻴﺪا ﻏﻮر،‬ ‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﺑﻪ ﺧﻮشدﻟﯽ دور اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﻮر؛‬ ‫ﻧﻮﺑﺖ ﭼﻮ ﺑﻪ دور ﺗﻮ رﺳﺪ ﺁﻩ ﻣﮑﻦ،‬ ‫ﺟﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻤﻠﻪ را ﭼﺸﺎﻧﻨﺪ ﺑﻪ دور!‬ ‫۶٢١‬ ‫از درس ﻋﻠﻮم ﺟﻤﻠﻪ ﺑﮕﺮﻳﺰﯼ ﺑﻪ،‬ ‫و اﻧﺪر ﺳﺮ زﻟﻒ دﻟﺒﺮ ﺁوﻳﺰﯼ ﺑﻪ،‬ ‫زﺁن ﭘﻴﺶ ﮐﻪ روزﮔﺎر ﺧﻮﻧﺖ رﻳﺰد،‬ ‫ﺗﻮ ﺧﻮن ﻗﻨﻴﻨﻪ در ﻗﺪح رﻳﺰﯼ ﺑﻪ.‬ ‫٧٢١‬ ‫اﻳﺎم زﻣﺎﻧﻪ از ﮐﺴﯽ دارد ﻧﻨﮓ،‬ ‫ﮐﻮ در ﻏﻢ اﻳﺎم ﻧﺸﻴﻨﺪ دﻟﺘﻨﮓ؛‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻮر ﺗﻮ در ﺁﺑﮕﻴﻨﻪ ﺑﺎ ﻧﺎﻟﻪﯼ ﭼﻨﮓ،‬ ‫زﺁن ﭘﻴﺶ ﮐﻪ ﺁﺑﮕﻴﻨﻪ ﺁﻳﺪ ﺑﺮ ﺳﻨﮓ!‬ ‫٨٢١ *‬ ‫از ﺁﻣﺪن ﺑﻬﺎر و از رﻓﺘﻦ دﯼ،‬ ‫اوراق وﺟﻮد ﻣﺎ هﻤﯽ ﮔﺮدد ﻃﯽ‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻮر، ﻣﺨﻮر اﻧﺪوﻩ، ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﺣﮑﻴﻢ:‬ ‫ﻏﻢهﺎﯼ ﺟﻬﺎن ﭼﻮ زهﺮ و ﺗﺮﻳﺎﻗﺶ ﻣﯽ.‬ ‫٩٢١‬
  • 22. ‫زان ﭘﻴﺶ ﮐﻪ ﻧﺎم ﺗﻮ زﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮود‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻮر، ﮐﻪ ﭼﻮ ﻣﯽ ﺑﻪ دل رﺳﺪ ﻏﻢ ﺑﺮود؛‬ ‫ﺑﮕﺸﺎﯼ ﺳﺮ زﻟﻒ ﺑﺘﯽ ﺑﻨﺪ ز ﺑﻨﺪ،‬ ‫زﺁن ﭘﻴﺶ ﮐﻪ ﺑﻨﺪ ﺑﻨﺪت از هﻢ ﺑﺮود!‬ ‫٠٣١ *‬ ‫اﯼ دوﺳﺖ ﺑﻴﺎ ﺗﺎ ﻏﻢ ﻓﺮدا ﻧﺨﻮرﻳﻢ،‬ ‫وﻳﻦ ﻳﮑﺪم ﻋﻤﺮ را ﻏﻨﻴﻤﺖ ﺷﻤﺮﻳﻢ؛‬ ‫ﻓﺮدا ﮐﻪ ازﻳﻦ دﻳﺮ ﮐﻬﻦ درﮔﺬرﻳﻢ‬ ‫ﺑﺎ هﻔﺖ هﺰار ﺳﺎﻟﮕﺎن ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮﻳﻢ.‬ ‫١٣١ *‬ ‫ﺗﻦ زن ﭼﻮ ﺑﻪ زﻳﺮ ﻓﻠﮏ ﺑﯽﺑﺎﮐﯽ،‬ ‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﭼﻮ در ﺟﻬﺎن ﺁﻓﺖﻧﺎﮐﯽ؛‬ ‫ﭼﻮن اول و ﺁﺧﺮت ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﺎﮐﯽ ﻧﻴﺴﺖ،‬ ‫اﻧﮕﺎر ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﺎﮎ ﻧﻪاﯼ در ﺧﺎﮐﯽ.‬ ‫٢٣١ *‬ ‫ﻣﯽ ﺑﺮ ﮐﻒ ﻣﻦ ﻧﻪ ﮐﻪ دﻟﻢ در ﺗﺎﺑﺴﺖ،‬ ‫وﻳﻦ ﻋﻤﺮ ﮔﺮﻳﺰﭘﺎﯼ ﭼﻮن ﺳﻴﻤﺎﺑﺴﺖ،‬ ‫درﻳﺎب ﮐﻪ، ﺁﺗﺶ ﺟﻮاﻧﯽ ﺁﺑﺴﺖ،‬ ‫هﺶ دار، ﮐﻪ ﺑﻴﺪارﯼ دوﻟﺖ ﺧﻮاب اﺳﺖ.‬ ‫٣٣١‬ ‫ﻣﯽ ﻧﻮش ﮐﻪ ﻋﻤﺮ ﺟﺎوداﻧﯽ اﻳﻨﺴﺖ،‬ ‫ﺧﻮد ﺣﺎﺻﻠﺖ از دور ﺟﻮاﻧﯽ اﻳﻨﺴﺖ،‬ ‫هﻨﮕﺎم ﮔﻞ و ﻣﻞ اﺳﺖ و ﻳﺎران ﺳﺮﻣﺴﺖ،‬ ‫ﺧﻮش ﺑﺎش دﻣﯽ، ﮐﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ اﻳﻨﺴﺖ.‬ ‫۴٣١‬ ‫ﺑﺎ ﺑﺎدﻩ ﻧﺸﻴﻦ ﮐﻪ ﻣﻠﮏ ﻣﺤﻤﻮد اﻳﻨﺴﺖ،‬ ‫وز ﭼﻨﮓ ﺷﻨﻮ، ﮐﻪ ﻟﺤﻦ داود اﻳﻨﺴﺖ؛‬ ‫از ﺁﻣﺪﻩ و رﻓﺘﻪ دﮔﺮ ﻳﺎد ﻣﮑﻦ،‬ ‫ﺣﺎﻟﯽ ﺧﻮش ﺑﺎش، زاﻧﮑﻪ ﻣﻘﺼﻮد اﻳﻨﺴﺖ.‬ ‫۵٣١‬ ‫اﻣﺮوز ﺗﺮا دﺳﺘﺮس ﻓﺮدا ﻧﻴﺴﺖ،‬ ‫و اﻧﺪﻳﺸﻪﯼ ﻓﺮدات ﺑﺠﺰ ﺳﻮدا ﻧﻴﺴﺖ،‬ ‫ﺿﺎﻳﻊ ﻣﮑﻦ اﻳﻦ دم ار دﻟﺖ ﺑﻴﺪار اﺳﺖ،‬ ‫ﮐﺎﻳﻦ ﺑﺎﻗﯽ ﻋﻤﺮ را ﺑﻘﺎ ﭘﻴﺪا ﻧﻴﺴﺖ.‬ ‫۶٣١ *‬
  • 23. ‫دوران ﺟﻬﺎن ﺑﯽ ﻣﯽ و ﺳﺎﻗﯽ هﻴﭻ اﺳﺖ،‬ ‫ﺑﯽ زﻣﺰﻣﻪﯼ ﻧﺎﯼ ﻋﺮاﻗﯽ هﻴﭻ اﺳﺖ؛‬ ‫هﺮﭼﻨﺪ در اﺣﻮال ﺟﻬﺎن ﻣﯽﻧﮕﺮم،‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ هﻤﻪ ﻋﺸﺮت اﺳﺖ و ﺑﺎﻗﯽ هﻴﭻ اﺳﺖ.‬ ‫٧٣١‬ ‫ﺗﺎ ﮐﯽ ﻏﻢ ﺁن ﺧﻮرم ﮐﻪ دارم ﻳﺎ ﻧﻪ؛‬ ‫وﻳﻦ ﻋﻤﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺪﻟﯽ ﮔﺬارم ﻳﺎ ﻧﻪ،‬ ‫ﭘﺮﮐﻦ ﻗﺪح ﺑﺎدﻩ، ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﻢ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﮐﺎﻳﻦ دم ﮐﻪ ﻓﺮو ﺑﺮم ﺑﺮﺁرم ﻳﺎ ﻧﻪ.‬ ‫٨٣١‬ ‫ﺗﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﺑﺮهﻢ ﻧﺰﻧﻴﻢ،‬ ‫ﭘﺎﻳﯽ زﻧﺸﺎط ﺑﺮ ﺳﺮ ﻏﻢ ﻧﺰﻧﻴﻢ،‬ ‫ﺧﻴﺰﻳﻢ و دﻣﯽ زﻧﻴﻢ ﭘﻴﺶ از دم ﺻﺒﺢ،‬ ‫ﮐﺎﻳﻦ ﺻﺒﺢ ﺑﺴﯽ دﻣﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ دم ﻧﺰﻧﻴﻢ!‬ ‫٩٣١‬ ‫ﻟﺐ ﺑﺮ ﻟﺐ ﮐﻮزﻩ ﺑﺮدم از ﻏﺎﻳﺖ ﺁز،‬ ‫ﺗﺎ زو ﻃﻠﺒﻢ واﺳﻄﻪﯼ ﻋﻤﺮ دراز،‬ ‫ﻟﺐ ﺑﺮ ﻟﺐ ﻣﻦ ﻧﻬﺎد و ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﻪ راز:‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻮر، ﮐﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﺟﻬﺎن ﻧﻤﯽﺁﻳﯽ ﺑﺎز!‬ ‫٠۴١‬ ‫ﺧﻴﺎم، اﮔﺮ ز ﺑﺎدﻩ ﻣﺴﺘﯽ، ﺧﻮش ﺑﺎش؛‬ ‫ﺑﺎ ﻻﻟﻪرﺧﯽ اﮔﺮ ﻧﺸﺴﺘﯽ، ﺧﻮش ﺑﺎش؛‬ ‫ﭼﻮن ﻋﺎﻗﺒﺖ ﮐﺎر ﺟﻬﺎن ﻧﻴﺴﺘﯽ اﺳﺖ،‬ ‫اﻧﮕﺎر ﮐﻪ ﻧﻴﺴﺘﯽ، ﭼﻮ هﺴﺘﯽ ﺧﻮش ﺑﺎش.‬ ‫١۴١‬ ‫ﻓﺮدا ﻋﻠﻢ ﻧﻔﺎق ﻃﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد،‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻮﯼ ﺳﭙﻴﺪ ﻗﺼﺪ ﻣﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد؛‬ ‫ﭘﻴﻤﺎﻧﻪﯼ ﻋﻤﺮ ﻣﻦ ﺑﻪ هﻔﺘﺎد رﺳﻴﺪ،‬ ‫اﻳﻦ رم ﻧﮑﻨﻢ ﻧﺸﺎط، ﮐﯽ ﺧﻮاهﻢ ﮐﺮد؟‬ ‫٢۴١‬ ‫ﮔﺮدون ﻧﮕﺮﯼ ز ﻗﺪ ﻓﺮﺳﻮدﻩﯼ ﻣﺎﺳﺖ،‬ ‫ﺟﻴﺤﻮن اﺛﺮﯼ ز اﺷﮏ ﭘﺎﻟﻮدﻩﯼ ﻣﺎﺳﺖ،‬ ‫دوزخ ﺷﺮرﯼ ز رﻧﺞ ﺑﻴﻬﻮدﻩﯼ ﻣﺎﺳﺖ،‬ ‫ﻓﺮدوس دﻣﯽ ز وﻗﺖ ﺁﺳﻮدﻩﯼ ﻣﺎﺳﺖ.‬ ‫٣۴١‬ ‫ﻋﻤﺮت ﺗﺎ ﮐﯽ ﺑﻪ ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﯽ ﮔﺬرد،‬
  • 24. ‫ﻳﺎ در ﭘﯽ ﻧﻴﺴﺘﯽ و هﺴﺘﯽ ﮔﺬرد؛‬ ‫ﻣﯽ ﺧﻮر ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﺮ ﮐﻪ ﻏﻢ در ﭘﯽ اوﺳﺖ‬ ‫ﺁن ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻮاب ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺘﯽ ﮔﺬرد.‬ ‫ ‬