Azalpenak eta irudiak

1. 1- Lurraren egitura
Gure lurra hainbat geruzaz osatua dago:
 Bi geruzek bere gainazala inguratzen dute:
- Atmosfera: Kanpoko geruza da eta gases osatua
dago.
- Hidrosfera: Geruza likidoa da( itsasoak, errekak,
lakuak...).
 Beste hiru geruza bere barnekaldean daude:
- Azala: Kanpoko geruza da.
- Mantua: erdialdean dagoen geruza da.

2. - Nukleoa: barne-barnean dagoen geruza da.
Geruza hauek harkaitz mota ezberdinez osatua daude.
2- Zer dira harkaitzak?
Zelai batean zulo bat egiten baldin badugu,
lurra ateratzen dugula ikus dezakegu, baina zulatzen
jarraitu ezkero, geruza gogor batekin topo egiten
dugu: harkaitza hain zuzen ere.

3. Lurra harkaitzez osatua dago gehienbat.
Harkaitzek ez dute bizirik.
Harkaitzak mineralak izeneko materialez
osatuak daude.
3- Zer dira mineralak?
Mineralek ez dute bizitzarik.
Mineralak solidoak dira eta substantzian
bat besterik ez dute.
Mineral mota ezberdinak daude; adb gure
sukaldeetan ipintzen dugun marmola mineral bat da.
Urrea, zilarra eta hormetan ipintzen den
igeltsua ere mineralak dira.
Non aurkitu ditzakegu mineralak?
Meategi minerala, mineral baten kopuru
handiena aurkitzen den tokiari, deritzo. Meategiak lur
azalean edota lur azpian egon daitezke.
Mineralak ateratzeko meategiak egin behar
dira; lur azpikoak edota lur azalekoak.

4. 3-1 Mineralen propietateak
Mineralen propietateak hauek dira:
 Gogortasuna: Mineral batek marratua izateko
duen erresistentzia da. Batzuk besteak baino
gogorragoak dira.
Diamantea mineralik gogorrena da. Lehio
batetako kristala marratu dezake.
Hainbat mineral, adibidez igeltsua, mineral
bigunak dira eta hatzazkalekin marratu daitezke.
 Kolorea: Kolore desberdinetako mineralak daude.
 Dizdira: Dizdira desberdina izan dezaketa:
- Metalezko dizdira, urreak bezala.
- Diamanteen dizdira.
- Lehioetako kristalen dizdira.

5. 4- Zertarako erabiltzen ditugu harkaitzak eta
mineralak?
Harkaitzaz eta mineralaz, erabiltzen ditugun
hainbat gauza sortzeko, baliatzen gara.
Granitoa, marmola edota arbela moduko
harkaitzak monumentuak, eskulturak,
eraikuntzak etb. sortzeko erabiltzen dira.
Etxeak zementuz egiten dira. Zementua bi
harkaitz mota erabiliz lortzen dugu.
Adreiluak buztinez eginak daude. Eta
buztinez keramika egiten da.
Mineraletatik metalak ( burdina,
aluminioa...) lortzen ditugu. Metalak, autoak,
trenak... sortzeko erabiltzen dira.
Diamantea edota esmeralda bezalako
mineralak bitxiak egiteko erabiltzen ditugu.