1. Fatma SEDEFÇİ ve Gizem ETYEMEZ
Danışman: Prof.Dr.Ali Osman Öncel
20 Aralık 2013
İÜ Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğrenci Seminerleri

2. Neler Soruldu?
• Türkiye’de Doğal Gaz Üretimi Tüketimi
Karşılıyor mu?
• Türkiye’de Doğal Gaz Hangi Ülkelerde İthal
Ediliyor?
• Yeni petrol Yasasında Jeofizik Mühendisleriyle
ilgili yeni açılımlar var mı?

3. Türkiye’de Petrol ve Doğal Gaz
Türkiye’de Sismik Hatları ve Kuyu Yerlerini Gösteren Harita
Kaynak: http://www.petform.org.tr/?lang=tr&a=2&s=6

4. Türkiye’de Gelişim Süreçleri
Petrol
Doğal Gaz
Sektör

5. İÇİNDEKİLER
Dünya’da Petrolün Tarihçesi
Türkiye’de Petrol Haritaları
Türkiye’de Petrol Üretimi

6. Dünya’da Petrol
Dünyada ticari amaçlı ilk petrol arama ve üretim
faaliyeti “Pennsylvania Rock Oil Company” isimli bir
şirket tarafından 1840’lı yılların sonlarına doğru
ABD’nin Pennsylvania eyaletinde gerçekleştirilmiştir. O
yıllarda tuz kuyularına sızıntı halinde gelen “Kaya Yağı”
olarak adlandırılan petrol, kumaşa emdirilerek
toplanıyor ve ilaç olarak kullanılıyordu. Aynı zamanda
aydınlatmada
kullanılabileceği
biliniyordu.
O
tarihlerde kömürden elde edilen yağlar ve pahalı tesis
gerektiren havagazı aydınlanmada kullanılıyordu.
Kaynak: http://www.ibm.com/smarterplanet/tr/tr/oil_exploration/ideas/

7. Dünya’da Petrol
İnsanlar M.Ö 4000’den bu yana topraktan
çıkan petrolü kullanıyor. Yüzeye çıkan ham
petrol su sızdırmazlığı için ve yapıştırıcı
olarak kullanıldı.
Dünya’nın ilk modern petrol kuyusu 1848
yılında Pennsylvania da kuruldu.
Amerika’da benzine, hızla buharlaşarak gaz
haline gelmesi nedeniyle ‘’gasoline’’ adı
verildi.
Başlangıçta petrolün taşınması için variller
kullanılmaktaydı. Her varil 42 galon(158,98
litre)hacmindeydi ve günümüzde bu değer
kullanıyor.
Kaynak: http://www.ibm.com/smarterplanet/tr/tr/oil_exploration/ideas/

8. Dünya’da İlk Modern Petrol Kuyuları
Kaynak:http://en.wikipedia.org/wiki/Oil_City,_Pennsylvania

9. Türkiye’de Petrol Aramacılığı
1887-Petrol imtiyazı verildi.
1890- ilk sondaj kuyusunda
petrol emarelerine
rastlanmıştır.
1926-792 sayılı petrol
kanunu yapılmıştır.
1930-Türkiye’nin ilk
rafinerisi kurulmuştur.
Kaynak:http://www.ibm.com/smarterplanet/tr/tr/oil_exploration/ideas/

10. Türkiye’de Petrol Aramacılığı
1933-2189 kanunla birlikte arama
faaliyetleri başlamıştır.
1935-2804 kanunla beraber Maden
Tetkik ve Arama Enstitüsü (MTA)
kurulmuştur.
2007-TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii
Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda taslak
çalışmaları tamamlanan 5574 sayılı yeni Türk
Petrol Kanunu, 17 Ocak 2007 tarihinde TBMM
Genel Kurulu’nda kabul edilmiştir.
Kaynak:http://www.ibm.com/smarterplanet/tr/tr/oil_exploration/ideas/

11. İÇİNDEKİLER
Dünya’da Petrolün Tarihçesi
Türkiye’de Petrol Haritaları
Türkiye’de Petrol Üretimi

12. Türkiye’de İlk Petrol Haritası

13. Petrol Haritasını Yapan İlk Mühendis
Sarkis
Gülbenkyan
Türk Milli Bankası’nı
kurdu ve 1912′de
kurulan Türk Petrol
Şirketi
(Turkish
Petroleum Company)
‘nin yüzde 50 ortağı
oldu.
Kaynak: http://www.petform.org.tr/?lang=tr&a=2&s=2

14. Türkiye’de İlk Petrol Çıkarılan Yer
Cevat Eyüp Taşman
1893-1956
•Cumhuriyet döneminin ilk petrol
jeoloğu.
•1933 yılında 2189 nolu kanunla
kurulan “Petrol Arama ve İşletme
İdaresi”
kurulunca,
hükümet
tarafından bu işin başına geçmesi
için,yurda
davet
edilmiştir.
1935 yılında 2804 no.lu kanunla
kurulan MTA Enstitüsüne bağlanıp
“Petrol
Grubu”nu
yönetmeye
başlamıştır.
Batman Raman Petrol Sahası
•1953 yılında, hazırlanmakta olan
Petrol
Kanunu
için
oluşan
komisyonda görev aldı.
Kaynak: http://www.petform.org.tr/?lang=tr&a=2&s=2

15. İÇİNDEKİLER
Dünya’da Petrolün Tarihçesi
Türkiye’de Petrol Haritaları
Türkiye’de Petrol Üretimi

16. Petrol Kanunuyla Neler Değişiyor?
6326 SAYILI PETROL KANUNU
TÜRK PETROL KANUNU TASARISI
Arama ruhsatı süresi 4 yıl
Arama ruhsatı süresi denizlerde 5, karalarda
8 yıldır.
Arama ruhsatı süresi karalarda 9,karasuları
içindeki denizlerde 14 yılı aşamaz.
Arama ruhsatı süresi 8 yılı aşamaz.
18 petrol bölgesi
Devlet hakkı ödemesi
Kara ve deniz olmak üzere 2 petrol bölgesi
Devlet hakkı ödemesi yok
Arayıcı ve işletmeci sahadan elde Devlet hissesi 1/8 aynen korunmuştur.
edip depoladığı petrolün 1/8 ini
devlet hissesi olarak öder.
Devlet hissesinin hesaplanmasında Devlet hissesinin hesaplanmasında ham
kuyu başı fiyatı esas alınır.
petrol piyasa fiyatı esas alınır.
Piyasa fiyatı üzerinden rafinericilerle satın
alınmasına karar vermeye Bakanlar Kurulu
yetkilidir.

17. Petrol Kanunuyla Neler Değişiyor?
6326 SAYILI PETROL KANUNU
İşletme ruhsatının
tekelindedir.
tayini
TÜRK PETROL KANUNU TASARISI
T.P.A.O Pazar rekabete açılmıştır.
Vergi yükü % 55’i aşamaz.
Vergi yükü %40’ı aşamaz.
Petrol hakkı sahibi gerekli malzemeyi Petrol yatırımları için vergi indirimi ve
gümrük ve diğer ithal vergi ve yatırım muafiyeti getirilmiştir.
resimlerden muaf olarak ithal edebilir. Petrol hakkı sahibi gerekli malzemeyi
gümrük vergisinden muaf olarak ithal
edebilir.
Transit boru hatları düzenlemesi var.
Boru hatları ile ilgili bir düzenleme yok.
Kaynak: http://www.pigm.gov.tr/aranmasi.php

18. Kaynak: http://www.petform.org.tr/?lang=tr&a=2&s=2

19. Üretim-Tüketim Oranları

20. Türkiye’de Gelişim Süreçleri
Petrol
Doğal Gaz
Sektör

21. İÇİNDEKİLER
• Dünya’da Doğal Gaz’ın Tarihçesi
• Türkiye’de Doğal Gaz
• Türkiye’de Doğal Gaz Üretimi

22. Dünya’da Doğal Gaz
Kaynak:http://www.gurselgunacar.com/turkiyede-dogalgaz-kullanimi-ve-

23. Dünya’da Doğal Gaz

24. İÇİNDEKİLER
• Dünya’da Doğal Gaz’ın Tarihçesi
• Türkiye’de Doğal Gaz
• Türkiye’de Doğal Gaz Üretimi

25. Türkiye’de Doğal Gaz
1947
1954
1970
• Gravimetrik ve sismik aletlerin alınmasıyla MTA petrol ve doğalgaz aramalarında, Jeofizik
yöntemleri uygulamaya başlamıştır.
• TPAO, 6327 sayılı kanunla, milli petrol şirketi olarak Türkiye'de kamu adına hidrokarbon
arama, sondaj, üretim, rafineri ve pazarlama faaliyetlerini yürütmek amacıyla kurulmuştur.
• Türkiye'de doğalgazın varlığı Kırklareli Kurumlar bölgesinde tespit edilmiştir.
• Mardin Çamurlu sahasında bulundu.
1975
1976
• Türkiye’de ilk olarak Kırklareli’nde Pınarhisar Çimento Fabrikası'nda kullanılmaya başlandı.
Kaynak:http://www.slideshare.net/oncel/ugur-gonulalan

26. Türkiye’de Doğal Gaz
1984
1988
• Doğalgazın sanayi ve şehir şebekelerinde kullanımı
çalışmalarına, 84/8806 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla 1984
yılında SSCB (Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği) ile
imzalanan doğalgaz sevkiyatı anlaşmasının ardından başlandı.
• Doğalgaz şehir içi evsel ve ticari olarak ilk kez Ankara' da
kullanıldı.
• İstanbul' da, Bursa' da, Eskişehir' de, İzmit'te doğal gaz pazarı
genişledi.
1992
Kaynak: http://www.slideshare.net/oncel/ugur-gonulalan

27. Türkiye’de Doğal Gaz
 Türkiye'de de sınırlı bir miktarda doğalgaz çıkmakta
ve kullanıma sunulmaktadır. Türkiye doğalgazı esas
olarak Rusya ve İran'dan boru hatlarıyla, Cezayir ve
Nijerya' dan sıvılaştırılmış (LNG) olarak deniz yoluyla
satın almaktadır. Ayrıca Azerbaycan ve Türkmenistan
ile doğalgaz temini için anlaşmalar yapmıştır.
 Türkiye, enerji uzmanları tarafından dünyanın en hızlı
gelişen on pazarından biri olarak gösterilmektedir.
Ekonomik büyüme ve sınırlı doğal kaynaklar,
ülkemizin enerji ithali gereksinimi arttırmaktadır.
Türkiye stratejik konumu gereği Ortadoğu ve Hazar
Denizi doğal gaz üretim alanları ile Avrupa tüketim
pazarı arasında köprüdür.

28. Türkiye'nin İlk Sismik Gemisi
Şubat 2013’ de TPAO tarafından Norveç’ten satın alınan ve orijinal adı Polarcus
Samur olan gemiye Barbaros Hayreddin Paşa adı verildi. 84 metre uzunluğunda
hidrokarbon aramaları için kullanılacak olan gemi, iki ve üç boyutlu sismik veri
toplayabiliyor. İlk sismik gemi, petrol ve doğalgaz başta olmak üzere, Mayıs
ayından itibaren Karadeniz'de arama seferlerine başlayacaktır.

29. İÇİNDEKİLER
• Dünya’da Doğal Gaz’ın Tarihçesi
• Türkiye’de Doğal Gaz
• Türkiye’de Doğal Gaz Üretimi

30. Türkiye’de Doğal Gaz
Türkiye’deki Potansiyeli Kanıtlanmış ve Muhtemel Havzalar

31. Türkiye’de Doğal Gaz

32. Türkiye’de Doğal Gaz
Kaynak: http://www.icci.com.tr/2013/sunumlar/OT13_Emine_Filoglu.pdf

33. Türkiye’de Doğal Gaz
Kaynak: http://www.icci.com.tr/2013/sunumlar/OT13_Emine_Filoglu.pdf

34. Türkiye’de Gelişim Süreçleri
Petrol
Doğalgaz
Sektör

35. Arama ve Üretim Şirketleri
Kaynak:http://carbohydrogen.files.wordpress.com/2009/02/turkiyedepetrol-arama-ve-uretim-sektorunde-faaliyet-gosteren-sirketler.pdf

36. Arama ve Üretim Şirketleri
Kaynak:http://carbohydrogen.files.wordpress.com/2009/02/turkiyedepetrol-arama-ve-uretim-sektorunde-faaliyet-gosteren-sirketler.pdf

37. Arama ve Üretim Şirketleri
Kaynak:http://carbohydrogen.files.wordpress.com/2009/02/turkiyedepetrol-arama-ve-uretim-sektorunde-faaliyet-gosteren-sirketler.pdf

38. Arama ve Üretim Şirketleri
Kaynak :http://carbohydrogen.files.wordpress.com/2009/02/turkiyedepetrol-arama-ve-uretim-sektorunde-faaliyet-gosteren-sirketler.pdf