1. KONGRES KOLEJOWY 2012
OTWARCIE DEBATY
JAK I PO CO ZMIENIĆ SYSTEM LICZENIA KOSZTÓW DOSTĘPU DO INFRASTRUKTURY
7 listopada 2012 r.
Tadeusz Syryjczyk, senior ekspert (tadeusz@syryjczyk.pl)
Bogusław Kowalski, ekspert (b.kowalski@hoga.pl)
Zespół Doradców Gospodarczych TOR Sp. z o.o.
Plac Bankowy 2, 00-095 Warszawa, Warszawa , 7 listopada 2012
tel./fax +48 22 323 77 50-51,
www.zdgtor.pl
2. Czy tylko stawki ?
Powodzenie kolei to dobra proporcja dla koocowego klienta :
Cena / jakośd
Cena = (i) stawki za dostęp + (ii) koszty przewoźników
Koszty (ii) zależą od
– od przewoźnika, ale … w tej części konkurencja już zrestrukturyzowała
przewoźników oraz
– od jakości infrastruktury, czasu jazdy, sposobu organizacji i współpracy
przewoźnik - PKP PLK , a więc tu też jest udział PKP PLK, czasami większy niż
poprzez stawki,
Stawki (i) = koszty PKP PLK – restrukturyzacja – dotacja – udział władz
publicznych w finansowaniu usług publicznych (przewozów pasażerskich) Klucz
konkurencyjności kolei – wparcie i restrukturyzacja PKP PLK
2012-11-07 Kongres Kolejowy 2012 2
3. ZA CO PRZEWOŹNIK MUSI PŁACIĆ
Minimum i zarazem pożądane maksimum to:
…pobieranie opłat za infrastrukturę powinno byd ustalone na
poziomie kosztu, który jest ponoszony bezpośrednio jako rezultat
wykonywania przewozu pociągiem … (Dyrektywa JEOK, preambuła, pkt. (69) )
Dyrektywa i rozsądek ekonomiczny przewidują tylko tyle, czyli koszty kraocowe, a można pokazad że to jest to
ok. 3 zł / 1000 btkm, a więc ok. 4 zł za typowy pockm towarowy
(btkm a nie pockm bo to kwestia zużycia, a nie zajęcia przepustowości )
Czy przewoźnik powinien płacid za przepustowośd (za poc km) skoro na
przeciętnej linii (spośród 12 000 km na których wykonuje się ponad 90%
przewozów) pociąg jedzie średnio co 40 minut, a na całej sieci jest tylko kilka
miejsc gdzie mamy > 200 poc/dobę?
2012-11-07 Kongres Kolejowy 2012 3
4. Zawartośd opracowania
Większośd kosztów (90, 85? %)PKP PLK to koszty stałe – niezależne od pracy
eksploatacyjnej. Kto je powinien pokryd i jak ?
Czy tolerowad w systemie stawek jakiekolwiek progi za nowy pociąg, za nowy
rozkład, za dodatkowy wagon?
Czy płacid za klasę linii? Zachęcad do koncentracji ruchu na liniach
zmodernizowanych czy przeciwnie – po podniesieniu klasy motywowad do ich
opuszczenia podnosząc stawki?
Szanse na zwiększenie udziału usług publicznych w finansowaniu
infrastruktury? Skala dotacji?
Które segmenty rynku mogą bez szkody dla konkurencyjności kolei pokryd
koszty stałe nie sfinansowane w inny sposób?
2012-11-07 Kongres Kolejowy 2012 4
5. Zakres koniecznych zmian
legislacyjnych:
• implementacja prawa unijnego związanego z tworzeniem jednolitego
europejskiego obszaru transportowego (nowa Dyrektywa i in.)
• stworzenie skutecznych podstaw prawnych dla polityki regulacyjnej
paostwa w zakresie zbudowania systemu uczciwej konkurencji
międzygałęziowej
• uruchomienie systemu zachęt rynkowych promujących pożądane
rozwiązania np. intermodal
• poszerzenie kompetencji regulatora rynku kolejowego m.in. w zakresie
kontroli nad zarządcami infrastruktury
• dokonanie przeglądu przepisów wykonawczych pod kątem efektywności
zarządzania infrastrukturą
• uchwalenie przepisów wykonawczych wprowadzających kategorię
rozsądnego zysku w przewozach publicznych
2012-11-07 Kongres Kolejowy 2012 5
6. Co nowelizowad?
• Ustawa o transporcie kolejowym w latach
2005-2011 była nowelizowana 12 razy
• Czas procesu legislacyjnego wraz z
przygotowaniem projektu rządowego
zajmował od 5 do 10 miesięcy
• Wraz z wydaniem/zmianą rozporządzeo
wykonawczych cały proces zajmie 7-14
miesięcy
• Możliwe zmiany od rozkładu jazdy 2013/2014
