1. MGA SALIK NA NAKAAAPEKTO
SA DEMAND
Ang indibidwal na Demand ay nagbabago dahil sa presyo. Ngunit sa pagbabago ng dami ng
produkto na bibilhin ay may ibang salik na nakaaapekto bukod sa presyo.
Okasyon:
Sa kultura n gating bansa, likas sa ating mga Pilipino ang ipagdiwang
Ng iba’t ibang okasyon na dumarating. Kaya sa bawat selebrasyon ay tumataas ang demand
sa mga produkto na naaayon sa okasyonng pinagdiriwang. Halimabawa sa mga bulaklak at
tsokolate kapag araw ng puso, kaarawan o anibersaryo, at mga laruan, damit o anung
appliances at pag kain kapag sumasapit ang pasko at bagong taon. Ito ang dahilan sa pag
taas ng DEMAND sa mga nasabing produkto kapag may iba’t ibang okasyon.
Populasyon:
Ito ay isang potential market ng isang bansa.Ang pag dami ng tao ay naglalarawan ng
pagdami ng bilang ng mga konsyumer na siyang nag tatakda ng DEMAND.
Ekspektasyon:
Sa panahon ngayon na maraming kalamidad ang nangyayari sa ibat’ ibang panig ng daigdig at
sa ating bansa, ang mga consumer ay nag iisip na maaring maapektohan ang kabuhayan ng
bansa at ang pagtaas ng presyo ay maaring maganap. Sa ganitong sitwasyon n ang mga
consumer ay nagpapanic buying, lalo na ang mga tao na may sapat o labis na salapi.
Panlasa/Kagustuhan
Ang pagkahilig ng mga pinoy sa mga imported na mga produkto ay isa sa mnga dahilan kung
bakit mataas ang DEMAND sa mga ito. Sa bawat paglipas ng panahon ay nagbabago ang
kagustuhan ng tao na nagreresulta ito sa pagtaas o pagbaba ng DEMAND sa iba’t ibang
produkto.
2. Presyo ng May-ugnay na Produkto:
Ang pagtaas ng presyo ng produkto na dating ginagamit ang nag tutulak sa consumer na
humanap na kapalit na produkto. Halimbawa, ang karne ng baka ang ginagamit dati sa
sinigang, pero tumataas ang presyo nito na nag reresulta ng pag baba ng DEMAND nito
dahilang konsyumer ay bumbili ng karne ng baboy bilang pamalit, kaya nag demand sa
produktong ito ay tataas. Ito ang tinatawag na SUBSTITUTE GOODS na tumataas kapag
mataas ang presyo na produkto na dating binibili.
KITA:
Ang salapi na tinatanggap ng tao kapalit ng ginagawang produkto at serbisyo ay tinatawag na
kita. Ito ang basehan ng pagtatakda ng budget sa pamilya.
Pagtulay sa Kurba ng Demand:
Ang epekto ng presyo at ibang salik ng DEMAND ay mailalarawan sa pamamagitan ng
GRAPH. Ang pagbabago sa presyo kung tumataasman o bumababa ay nag papakita ng
pagbabago sa dami ng produktong gusting bilhin ng konsyumer.
Pagbabago ng Kurba ng Demand:
Kung ano ang presyo ay di magbabago, makikitaang pag babago ng kurba ng demand bunga ng
iba’t ibang salik. Mag reresulta ang pagbabago ng demand mula sa kanan papuntang kaliwa o
VICE VERSA.
ANG ELASTIDAD NG DEMAND
Di-elastik:
Ang pag tugon ng konsyumer sa porsyento ng pagbabago ng presyo ay higit na mababa. Ang
ganitong pag tugon ng konsyumer ay makikita sa mga produkto kailangang-kailangan tulad ng
Bigas, asukal, langis, at tulad ng serbisyo ng tubig at elektrisidad.
Ganap na Di-elastik Elastidad
Ang kawalan ng kakayahan ng konsyumer na mag bawas ng demand sa bawat pag taas ng
presyo ay makikita sa ganap na di-elastik na elastidad.
3. Elastik:
Ang value na mahigit sa isa ay naglalarawan sa elastic na elastisidad. Sa bawat porsyento
ng pagbabago ng presyo ay nagiging elastic kung sa bataw 1% ng pag taas ng Presyo. Sa
ganitong sitwasyon, ang mga nagtitinda ay hindi maaaring mag taas ng presyo sapagkat
maraming produkto ang kapalit ng isang produkto na may mataas na presyo.
Ganap na Elastik:
Ito ang nag papakita na ang isang konsyumer ay hindi handing tumanggap ng anumang
pagtaas ng presyo ngmga produktong maraming kapalit at di gaanong kailangan.
Unitary:
Ang pag tugon ng konsyumer sa porsyento ng pagbabago ng presyo ay tinatawag na unitary
kapag ang value na katumbas ng 1 ang nakuha sa kompyutasyon.
ANG MGA SUPPLY AT MGA SALIK NA
NAKAAAPEKTO NG SUPPLY
Kahulugan:
Ang supply ay tumutukoy sa dami ngpektuhan din ng presyo. Ang Presyo ang pangunahing
salik na nakaiimpluwensya sa dami ng ipinagbibiling produkto o serbisyo, habang ang ibang
salik ay di-nagbabago. Ang gwai at kilos ng mga prodyuser ang pinag aaralan sa bahaging ito.
Supply Schedule:
Mula sa pag gamit ng supply FUNCTION na inilahad, makabubuo ng isang talaan na
maglalarawan sa dalawang variables. Halimbawa, 60-20=40/10P=4P, idagdag sa naunang
presyo na PhP22.00 ang 4P kaya ang presyo ay PhP26.00 sa Qs na 60.
Supply curve:
Ito ay nag papakita na sa presyong PhP200.00 ay hinding handa mag tinda ang isang tinder
ng produktongasukal. Kapag ang presyo ng asukal ay tumaas sahalagang PhP22.00, ang
tinder ay handing mag benta ng 20 kilos.
4. Market Supply:
Kapag pinag samasama ang ga supply ng bawat supplieray makukuha ang market supply.
Halimbawa, ipaglalagay na mayroong tatlong supplier ng produktong asukal sa pamilihan.
Upang malaman ang market supply saproduktong asukal ay pagsamasamahin ang mga supply.
Batas ng Supply:
Ay nagsasaad na habang ang presyo ng produkto ay tumataas, marami ang handing ipagbili
ng mga produser.
Ang mga salik na Nakaaapekto sa Supply:
Dami ng nagtitinda:
Ang dami ng tinder ng isang produkto ay dahilan ng pag dami ng supply ng nagsasabing
produkto.
Subsidy:
Tulong na pinagkakaloob ng pamahalaan sa maliliit na negosyante at mga magsasaka ipang
paramihin ang kanilang produksyon at pataasin ang supply ng mga produkto.
Teknolohiya:
Ito ay tumutukoy sa paggamit ng makabagong kaalaman at kagamitan sa paglikha ng mga
produkto.
Panahon/Klima:
Ang produkto ay naayon sa kalagayan ng panahon sa isang lugar, lalo na sa mga produktong
agrikultura.
Ekspektasyon:
Dahil sa inaasahan na pagtaas presyo sadarating na araw bunga ng mga pangyayari sa
kapaligiran, tulad ng kahulugang pampolitika,digmaan ng mga bansa at pagkakaroon ng
kalamidad.
5. Presyo ng Alternatibong Produkto
Kapag ang presyo ng produkto ay tumaas, ang mga supplier ay nagaganyak na magtinda ng
nasabing produkto.
Presyo ng mga Salik sa Produksyon:
May iba’t ibang gastusin nakapaloob sa paglikha ng mga produkto. Isa na rito ang buwis,
kontribusyon na ipinapataw ng pamahalaan sa mga tao at kompanya.
Christian Aldreth N, Cayas