1. ΑΛΕΞΑΝΡΕΙΟ ΣΕΦΝΟΛΟΓΙΚΟ ΙΔΡΤΜΑ ΘΕ΢΢ΑΛΟΝΙΚΗ΢
ΣΜΗΜΑ ΥΤ΢ΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ΢
ΜΑΘΗΜΑ: ΓΗΡΙΑΤΡΙΚΗ- ΓΕΡΟΝΤΟΛΟΓΙΑ
ΚΑΘΗΓΗΣΡΙΑ: ΑΝΘH ΠΟΡΦΥΡΙΑΔΟΥ
ΥΟΙΣΗΣΡΙΑ: ΕΥΓENIA ΓΙΑΝΝΑΡΑΚΗ
ΘΕΜΑ : ΥΤ΢ΙΚΟΘΕΡΑΠΕΤΣΙΚΗ
ΠΑΡΕΜΒΑ΢Η ΢ΣΗ ΝΟ΢Ο
ALZHEIMER

2. ΝΟ΢Ο΢ ALZHEIMER
 Η λόζνο Αlzheimer είλαη κηα πξννδεπηηθή λεπξνεθθπιηζηηθή
λόζνο θαη ε πην ζπρλή κνξθή άλνηαο. Ολνκάζηεθε έηζη πξνο
ηηκή ηνπ γεξκαλνύ λεπξνιόγνπ Alois Alzheimer, πνπ πξηλ από
εθαηό πεξίπνπ ρξόληα παξαηήξεζε ραξαθηεξηζηηθέο
αιινηώζεηο ζηνλ εγθέθαιν κηαο αζζελνύο πνπ πέζαλε από ηε
λόζν απηή.
 Γηα πνιιά ρξόληα ζηε λόζν Alzheimer ππαγόηαλ κόλν
πεξηπηώζεηο εθθπιηζηηθήο άλνηαο ηεο πξνγεξνληηθήο ειηθίαο.
 Πξόζθαηα παζνινγναλαηνκηθά θαη βηνρεκηθά δεδνκέλα
απέδεημαλ όηη ε λόζνο απηή πξνζβάιιεη ηόζν ηελ
πξνγεξνληηθή όζν θαη ηε γεξνληηθή ειηθία θη όηη θαη ζηηο δύν
πεξηπηώζεηο απνηειεί κέξνο ηεο ίδηαο νληόηεηαο.

3. ΝΟ΢Ο΢ ALZHEIMER
 Μεηά ηελ ειηθία ησλ 65 εηώλ ν έλαο ζηνπο 20 πάζρεη από ηε
λόζν Αlzheimer.
 Μεηά ηα 80 νη ηέζζεξηο ζηνπο δέθα, δειαδή ν κηζόο ζρεδόλ
πιεζπζκόο ησλ παππνύδσλ, ησλ γηαγηάδσλ καο θαη ησλ
ππεξήιηθσλ γνληώλ καο!
 Δκθαλίδεηαη πην ζπρλά ζηηο γπλαίθεο από ό,ηη ζηνπο
άληξεο, ηόζν γηαηί νη γπλαίθεο δνπλ πεξηζζόηεξν όζν θαη
γηαηί, κεηά ηελ εκκελόπαπζε δελ πξνζηαηεύεηαη ην λεπξηθό
ηνπο ζύζηεκα από ηα νηζηξνγόλα.

4. Η αιτιολογύα εύναι ϊγνωςτη
Οι δύο επικρατϋςτερεσ θεωρύεσ πϊνω ςτην
αιτιολογύα τησ νόςου επικεντρώνονται ςε:
γενετικό παρϊγοντα περιβαλλοντικό παρϊγοντα

5. Αιτιολογύα
 Παξά ηελ παγθόζκηα εξεπλεηηθή πξνζπάζεηα πνπ έρεη γίλεη
θαη γίλεηαη παγθνζκίσο, ε αηηηνινγία ηεο λόζνπ Αlzheimer καο
είλαη πξνο ην παξόλ άγλσζηε. ΢ηε κεγάιε πιεηνςεθία ησλ
αζζελώλ δεν ςπάπσει κληπονομική πποδιάθεζη αλ θαη γηα
ην πόηε ζα αξρίζεη ε λόζνο ή γηα ην πόζν γξήγνξα ζα
εμειηρζεί έρνπλ εληνπηζηεί πάλσ από 200 γνλίδηα, θπξίσο ζηα
ρξσκνζώκαηα 1, 14, θαη 21. Τςσόν μεηαλλάξειρ ζηα γνλίδηα
απηά έρνπλ σο απνηέιεζκα ηελ απμεκέλε ελαπόζεζε ηνπ β-
ακπινεηδνύο ζηνλ εγθέθαιν. Σν β-ακπινεηδέο είλαη κία
λεπξνηνμηθή νπζία πνπ ελεξγνπνηεί ηε δηαδηθαζία ηεο
«απόπησζεο», δειαδή ηνπ πξνγξακκαηηζκέλνπ θπηηαξηθνύ
ζαλάηνπ.
 Έλα άιιν γνλίδην πνπ κάιινλ πξνδηαζέηεη γηα ηε λόζν
Αlzheimer εληνπίδεηαη ζην ρξσκόζσκα 19 θαη είλαη επίζεο
ππεύζπλν γηα ηελ απμεκέλε ελαπόζεζε ηνπ β-ακπινεηδνύο.

6. Παξάγνληεο θηλδύλνπ
 Ηλικία: Έλαο από ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο παξάγνληεο θηλδύλνπ
είλαη ε πξνρσξεκέλε ειηθία, θαζώο νη πεξηζζόηεξνη πνπ πάζρνπλ
από ηελ λόζν είλαη ειηθίαο άλσ ησλ 65 εηώλ, ελώ ε λόζνο είλαη
ζπάληα ζε άηνκα ειηθίαο θάησ ησλ 50 εηώλ. Όζν απμάλεηαη ε
ειηθία απμάλεηαη θαη ν θίλδπλνο εθδήισζεο ηεο λόζνπ. Ο αξηζκόο
ησλ αηόκσλ πνπ πάζρνπλ από ηε λόζν δηπιαζηάδεηαη γηα θάζε
πέληε έηε κεηά ηα 65, ελώ ην 50% ζρεδόλ ησλ ειηθησκέλσλ πάλσ
από ηελ ειηθία ησλ 85 εηώλ πάζρνπλ από ηε λόζν.
 Σακσαπώδηρ διαβήηηρ: Ο ζαθραξώδεο δηαβήηεο ζρεηίδεηαη κε
απμεκέλν θίλδπλν εκθάληζεο ηεο λόζνπ Alzheimer είηε γηαηί
πξνθαιεί βιάβεο ζηα αγγεία ηνπ εγθεθάινπ, επηηείλνληαο έηζη ηα
ζπκπηώκαηα ηεο λόζνπ Alzheimer πνπ εκθαλίδνληαη πην λσξίο
ιόγσ ησλ αγγεηαθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ ήδε πξνθιεζεί ζηνλ
εγθέθαιν, είηε γηαηί ππάξρεη θάπνηα άγλσζηε κέρξη ζηηγκήο
αηηηνινγηθή ζύλζεζε ηεο λόζνπ Alzheimer κε ειαηησκέλα επίπεδα
ηλζνπιίλεο. Τπάξρνπλ κάιηζηα ελδείμεηο όηη ε λόζνο Alzheimer
απνηειεί έλα είδνο δηαβήηε (δηαβήηεο ηύπνπ 3).

7. Παξάγνληεο θηλδύλνπ
 Παπάγονηερ καπδιαγγειακού κινδύνος: Η ππέξηαζε, ε
απμεκέλε ρνιεζηεξίλε, ε παρπζαξθία θαη ην θάπληζκα
πηζηεύεηαη όηη κπνξεί λα απμήζνπλ ην θίλδπλν εκθάληζεο
άλνηαο κε ηε δεκηνπξγία αζεξνζθιήξσζεο θαη δηαηαξαρή ηεο
αηκαηηθήο ξνήο, αιιά θαη λα πξνθαιέζνπλ ηε λεπξνεθθύιηζε
πνπ ραξαθηεξίδεη ηε λόζν Alzheimer.
 Εκπαίδεςζη: Όζν ιηγόηεξα είλαη ηα έηε εθπαίδεπζεο θαη
ρακειόηεξν ην κνξθσηηθό επίπεδν, ηόζν απμάλεηαη ν
θίλδπλνο εκθάληζεο ηεο λόζνπ Alzheimer. Όζνη έρνπλ ζρεηηθά
ρακειό επίπεδν εθπαίδεπζεο, δειαδή δελ έρνπλ ηειεηώζεη ην
δεκνηηθό, έρνπλ κέρξη θαη 4 θνξέο κεγαιύηεξε πηζαλόηεηα λα
αλαπηύμνπλ ηε λόζν.

8. Άλλεσ αιτίεσ
 Έρεη βξεζεί όηη ν ηπαςμαηιζμόρ ηηρ κεθαλήρ ζρεηίδεηαη κε
απμεκέλν θίλδπλν εκθάληζεο λόζνπ Alzheimer.
 Δπίζεο,ζην παξειζόλ, αζζελείο πνπ είραλ ππνβιεζεί ζε
εγρείξεζε bypass είραλ κέρξη θαη 70% κεγαιύηεξν θίλδπλν
εκθάληζεο άλνηαο. ΢ήκεξα, νη ζύγρξνλεο επεκβαηηθέο
ηερληθέο θαίλεηαη λα έρνπλ κεηώζεη ηε ζπρλόηεηα απηή.

9. ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΣΟΜΙΚΑ ΢ΣΟΙΦΕΙΑ
 Μακροςκοπικϊ, ο εγκϋφαλοσ
παρουςιϊζει διϊχυτη
γενικευμϋνη ατροφύα του
φλοιού, που μπορεύ να εύναι πιο
ϋντονη ςτισ μετωπιαύεσ και τισ
κροταφικϋσ περιοχϋσ.
 Τπϊρχει χαρακτηριςτικό
διϊταςη των κοιλιών του
εγκεφϊλου.
 Η φλοιικό ατροφύα εύναι
ςυμμετρικό .

10. ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΣΟΜΙΚΑ ΢ΣΟΙΦΕΙΑ
Σα κύρια μικροςκοπικϊ
ευρόματα εύναι ςτο φλοιό
με μεύωςη και εκφύλιςη
των νευρώνων, καθώσ και
με εμφϊνιςη των
χαρακτηριςτικών
αργυροφυλικών
«γεροντικών πλακών»
και των «νευροώνιδικών
αλλοιώςεων τύπου
Alzheimer».
Υαύνεται ότι ςτη νόςο Alzheimer υπϊρχει
εκλεκτικό εκφύλιςη χολινεργικών
νευρώνων, που μϋςω τησ χολινεργικόσ
οδού ςυνδϋουν οριςμϋνουσ
υποφλοιώδεισ πυρόνεσ με τον ιππόκαμπο
(βαςικόσ πυρόνασ Meynert-εγκεφαλικόσ
φλοιόσ).

11. Γεροντικϋσ πλϊκεσ
Οι γεροντικϋσ πλϊκεσ εύναι
αποτϋλεςμα κυτταρικόσ αξονικόσ
εκφύλιςησ και περιϋχουν:
 ανώμαλεσ νευροκυτταρικϋσ
αποφύςεισ(δυςτροφικού
νευρύτεσ)
 νευρογλούα
 και αμυλοειδικό υλικό που
εντοπύζεται κεντρικϊ.

12. Νευροώνιδικϋσ αλλοιώςεισ
 Οι νευροώνιδικϋσ αλλοιώςεισ αποτελούν πολύπλοκεσ ςυγκεντρώςεισ
νευροώνιδύων, που γεμύζουν τα ςώματα των εκφυλιςμϋνων νευρώνων

13. ΝΕΤΡΟΑΠΕΙΚΟΝΙ΢Η
 Η μαγνητικό τομογραφύα δεύχνει, ςε περύπτωςη ΝΑ, ατροφύα του
ιππόκαμπου και του ενδορρινικού φλοιού, που επιδεινώνεται με την
πϊροδο του χρόνου και ςυςχετύζεται με τισ διαταραχϋσ τησ οπτικόσ και
τησ λεκτικόσ μνόμησ, ςε μακροχρόνια μελϋτη των ύδιων ατόμων με
υψηλό κύνδυνο.
 Η εξϋταςη με PET ςε ςυγγενεύσ με υψηλό κύνδυνο για νόςο
Alzheimer, που φϋρουν το αλλόλιο ε4, ϋδειξε χαμηλό μεταβολιςμό ςτον
βρεγματικό λοβό.
(Μ.Σςολϊκη,2005)

14. ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
 Φρόνιο οργανικό ψυχοςύνδρομο με βαςικό ςτοιχεύο την ϊνοια
 Μεύωςη μνόμησ και κριτικόσ ικανότητασ
 Διαταραχϋσ λόγου ςε μορφό: κατονομαςτικόσ αφαςύασ,
αλεξύασ,
λογόκλονου (κολλώδησ επανϊληψη ςυλλαβών)
παλλιλαλύασ (κολλώδησ επανϊληψη λϋξεων)
 Διαταραχϋσ προςανατολιςμού
 Μεταβολό του χαρακτόρα
 Έλλειψη αναςτολών
 Ευφορικό διϊθεςη
 Παρανοώκϋσ ιδϋεσ
 Παραμϋληςη των κανόνων υγιεινόσ
 Γενικό αδρϊνεια
 Απώλεια ούρων και κοπρϊνων

15. Κριτήρια διάγνωςησ
Σα πλϋον διαδεδομϋνα κριτόρια για τη διϊγνωςη τησ νόςου Alzheimer εύναι τα κριτόρια
DSM-IV-TR τησ Αμερικανικόσ Χυχιατρικόσ Εταιρεύασ:
 Η ανϊπτυξη πολλαπλών νοητικών ελλειμμϊτων, τα οπούα περιλαμβϊνουν ϋκπτωςη τησ
μνόμησ και τουλϊχιςτον ϋνα από τα ακόλουθα:
→ αφαςύα
→ απραξύα
→ αγνωςύα και
→ διαταραχό ςτην εκτελεςτικό λειτουργύα.
 Οι νοητικϋσ διαταραχϋσ πρϋπει να αντιπροςωπεύουν μια επιδεύνωςη από ϋνα
προηγούμενο υψηλότερο επύπεδο λειτουργικότητασ του αςθενούσ και να εύναι αρκετϊ
ςοβαρϋσ, ώςτε να προκαλούν διαταραχϋσ ςτην κοινωνικό και επαγγελματικό
λειτουργικότητα.
 Η ϋναρξη τησ νόςου γύνεται βαθμιαύα και ακολουθεύται από ςυνεχιζόμενη νοητικό
ϋκπτωςη.
 Τα νοητικϊ ελλεύμματα δεν οφεύλονται ςε κϊποια ϊλλη πϊθηςη του κεντρικού νευρικού
ςυςτόματοσ, ςυςτηματικϋσ νόςουσ ό καταςτϊςεισ προκαλούμενεσ από ουςύεσ οι οπούεσ
μπορούν να προκαλϋςουν προοδευτικϊ ελλεύμματα ςτη μνόμη και ςτισ νοητικϋσ
λειτουργύεσ.
 Οι διαταραχϋσ δεν ςυμβαύνουν αποκλειςτικϊ κατϊ τη διϊρκεια ενόσ παραληρόματοσ.
 Η διαταραχό δεν εμφανύζεται κατϊ τη διϊρκεια μιασ ψυχιατρικόσ νόςου (π.χ. μεύζων
κατϊθλιψη ό ςχιζοφρϋνεια).

16. ΔΠΙΓΗΜΙΟΛΟΓΙΑ
 Εύναι γνωςτό ότι ο αριθμόσ των αςθενών που πϊςχουν από νοητικϋσ
διαταραχϋσ και ϊνοια αυξϊνεται ςυνεχώσ.
 Τπολογύζεται το 2040 ο αριθμόσ των αςθενών με ϊνοια να πληςιϊςει τα
80 εκατομμύρια.
 ΢την Ελλϊδα ςόμερα πϊςχουν περύπου 140 χιλιϊδεσ και υπολογύζεται
ότι το 2040 ο αριθμόσ αυτόσ θα φτϊςει τισ 560 χιλιϊδεσ.
 Επομϋνωσ, πρϋπει να υπϊρξει επιςτημονικό και κοινωνικό
προετοιμαςύα για την αντιμετώπιςη αυτόσ τησ μϊςτιγασ.
 Εϊν καταφϋρουμε να παρατεύνουμε την εμφϊνιςη τησ ϊνοιασ κατϊ
πϋντε μόνο χρόνια ο αριθμόσ των αςθενών που πϊςχουν από ϊνοια θα
παραμεύνει ο ύδιοσ τα επόμενα 40 χρόνια.
(Μ.Σςολϊκη,2005)

17. ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΗ΢ ΝΟ΢ΟΤ
Οι αλλοιώςεισ διαχϋονται ςε όλο
το φλοιό με ϋνα προβλεπόμενο
πρότυπο καθώσ η νόςοσ Alzheimer
εξελύςςεται.
 Ήπια μορφή-πρώιμα ςτάδια: οι αλλαγϋσ ξεκινούν ακόμη και 20 χρόνια
πριν τη διϊγνωςη.
 Μέτρια μορφή-μεταγενέςτερα ςτάδια : γενικϊ διαρκεύ από 2-10
χρόνια
 ΢οβαρή μορφή-τελικά ςτάδια : μπορεύ να διαρκϋςει από 1-5 χρόνια.
Προγεροντικόσ τύποσ: ςυμπτώματα αρχύζουν
πριν από τα 65 χρόνια
Γεροντικόσ τύποσ: οι ϊρρωςτοι βρύςκονται
ςυνόθωσ ςτην 7η ό 8η δεκαετύα

18. Ήπια μορφή-πρώιμα ςτάδια
΢το αρχικό ςτϊδιο πριν ακόμη
διαπιςτωθούν τα ςυμπτώματα με
διαγνωςτικϊ test, οι αλλοιώςεισ
αρχύζουν να εγκαθύςτανται ςε
περιοχϋσ του εγκεφϊλου που
ςχετύζονται με:
 Μϊθηςη και μνόμη
 ΢κϋψη και ςχεδιαςμό

19. Ήπια μορφή-πρώιμα ςτάδια
 Ο αςθενόσ παρουςιϊζει απώλεια τησ πρόςφατησ μνόμησ και
γλωςςικϊ προβλόματα (δυςκολεύεται να βρει ςυγκεκριμϋνεσ
λϋξεισ). Μπορεύ να αντικαταςτόςει ό να δημιουργόςει
λϋξεισ, οι οπούεσ μοιϊζουν κατϊ κϊποιο τρόπο με την λϋξη την
οπούα ξϋχαςε. Ρωτϊ ςυνϋχεια τα ύδια πρϊγματα.
 Αρχύζει να ϋχει προβλόματα με τισ δραςτηριότητεσ τησ
καθημερινόσ ζωόσ (π.χ. ξεχνϊ που ϋχει βϊλει τα πρϊγματϊ
του, βϊζει τα πρϊγματϊ του ςε λϊθοσ θϋςεισ, χϊνει τον
προςανατολιςμό του πρώτα ςτον χρόνο και ςτη ςυνϋχεια ςτο
χώρο,παρουςιϊζει πρόβλημα ςτη διαχεύριςη των
οικονομικών κ.α.)
 Επύςησ αφιερώνει λιγότερο χρόνο ςε αγαπημϋνεσ του
αςχολύεσ. Αποφεύγει να αςχολεύται με καινούργια
πρϊγματα, ϋχει απώλεια ενδιαφϋροντοσ και δεν ϋχει πια την
διϊθεςη που εύχε παλιϊ. Σο ςτϊδιο αυτό πολλϋσ φορϋσ
εκλαμβϊνεται λανθαςμϋνα ωσ εκδόλωςη προβλημϊτων
μνόμησ λόγω ηλικύασ.

20. Μέτρια μορφή-μεταγενέςτερα ςτάδια
Οι πλϊκεσ διαχϋονται ςε περιοχϋσ
που ςχετύζονται με:
 Ομιλύα και κατανόηςη λόγου
 Γνώςη του ςώματοσ ςε
ςχϋςη με τα γύρω
αντικεύμενα

21. Μέτρια μορφή-μεταγενέςτερα ςτάδια
 Ο αζζελήο είλαη αλίθαλνο λα κάζεη θαη λα αλαθαιεί ζηε κλήκε ηνπ
λέεο πιεξνθνξίεο.
 Έρεη πξόβιεκα αλαγλώξηζεο γλσζηώλ πξνζώπσλ θαη
ζπγγελώλ ηνπ, όπσο επίζεο θαη ησλ πξνζσπηθώλ ηνπ
αληηθεηκέλσλ.
 Γελ κπνξεί λα νξγαλώζεη ηε ζθέςε ηνπ θαη δελ ηνπ είλαη εύθνιν
λα αθνινπζεί γξαπηέο νδεγίεο.
 Παξνπζηάδεη «αθαηάιιειεο» ζπκπεξηθνξέο θαη κηα γεληθή
«απόζπξζε» από ηηο θνηλσληθέο δξαζηεξηόηεηεο.
 Μπνξεί λα ρξεηάδεηαη βνήζεηα γηα ηηο βαζηθέο δξαζηεξηόηεηεο ηεο
θαζεκεξηλήο δσήο (π.ρ. θαγεηό, ληύζηκν, ηνπαιέηα) ελώ ράλεηαη
θαη είλαη αλίθαλνο λα θπθινθνξήζεη κόλνο ηνπ αθόκε θαη κέζα
ζην ζπίηη, όπνπ θηλδπλεύεη από πηώζε ή απηνηξαπκαηηζκό.

22. ΢οβαρή μορφή-τελικά ςτάδια
Σο μεγαλύτερο τμόμα του φλοιού
ϋχει υποςτεύ ςοβαρϋσ βλϊβεσ.
Ο αςθενόσ με Alzheimer:
 χϊνει την ικανότητα τησ
επικοινωνύασ
 δεν αναγνωρύζει τα ϊτομα
τησ οικογϋνειϊσ του και τουσ
φύλουσ του
 δεν εύναι ικανόσ να
φροντύςει τον εαυτό του

23. ΢οβαρή μορφή-τελικά ςτάδια
 Ο αςθενόσ δεν αναγνωρύζει τον εαυτό του και τα πρόςωπα τησ
οικογϋνειϊσ του.
 Τπϊρχει παντελόσ απώλεια πρόςφατησ και απώτερησ μνόμησ.
 Ο λόγοσ του δεν ϋχει ειρμό, το λεξιλόγιό του εύναι φτωχό και
δεν γύνεται κατανοητόσ.
 Δεν μπορεύ να περπατόςει, να φϊει ό να πραγματοποιόςει
οποιαδόποτε δραςτηριότητα τησ καθημερινόσ ζωόσ.
 Παρουςιϊζει ακρϊτεια ούρων και κοπρϊνων.
 Ο αςθενόσ ϋχει δυςκολύα κατϊποςησ και κύνδυνο εμφϊνιςησ
υποςιτιςμού και πνευμονύασ.
 ΢τα τελικϊ ςτϊδια γύνεται ςιωπηλόσ και καταλόγει ςε κώμα και
τϋλοσ ςε θϊνατο, κυρύωσ από λούμωξη, καθότι το
ανοςοποιητικό του ςύςτημα εύναι αποδυναμωμϋνο. Εξαρτϊται
και βαςύζεται αποκλειςτικϊ ςτον περιθϊλποντα του γι αυτό και
πολλϋσ φορϋσ καθύςταται αναγκαύα η τοποθϋτηςό του ςε
μακροχρόνια μονϊδα παροχόσ φροντύδασ.

24. ΑΝΣΙΜΕΣΨΠΙ΢Η ΣΗ΢ ΝΟ΢ΟΤ
 Ενημϋρωςη του αςθενό
 Ενημϋρωςη οικογενειακού περιβϊλλοντοσ
 Ιατρικό φροντύδα
 Υυςικοθεραπευτικό παρϋμβαςη
 Εργοθεραπεύα

25. ΕΝΗΜΕΡΨ΢Η ΣΟΤ Α΢ΘΕΝΗ
 ΢τϊδια, ςυμπτώματα , εξϋλιξη τησ νόςου.
 Να εύναι ςυνεπόσ ςτισ επιςκϋψεισ του ςτο γιατρό και να ακολουθεύ τισ
οδηγύεσ του και τη φαρμακευτικό αγωγό.
 Να ακολουθεύ φυςικοθεραπεύα.
 Να ακολουθεύ εργοθεραπεύα.
 Αντιμετώπιςη των φόβων του. (θα υπϊρξουν αλλαγϋσ ςτη
ςυμπεριφορϊ, αλλϊ δεν εύναι τρελόσ)
 Αλλαγϋσ τρόπου ζωόσ.(ύςωσ διακόψει την οδόγηςη)
 Να ζητόςει βοόθεια ψυχολόγου, αν δεν μπορεύ να διαχειριςτεύ μόνοσ
του τη νϋα κατϊςταςη.
 Ομϊδεσ υποςτόριξησ.
(M.S.Mittelman, C.Epstein, A.Pierchala,2003)

26. ΕΝΗΜΕΡΨ΢Η ΣΗ΢ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ΢ ΣΟΤ Α΢ΘΕΝΟΤ΢ ΜΕ
ALZHEIMER
 ΢τϊδια τησ νόςου και ςυμπτώματα, για αποφυγό παρερμηνεύασ ό αγνόηςησ
λόγω ϋλλειψησ γνώςεων.
 Φαρακτηριςτικϊ ςυμπτώματα προβληματικόσ ςυμπεριφορϊσ αναδύονται
και εξαςθενούν, ώςτε να αντικαταςταθούν από ϊλλα.
 Παρεξηγημϋνη αντύληψη πωσ ο αςθενόσ ενεργεύ ςκόπιμα.(π.χ. απαντϊ ςτο
τηλ.-δεν ενημερώνει για το μόνυμα)
 Αποδύδουν τισ ενϋργειεσ του αςθενό ςε τεμπελιϊ.(π.χ. «του αρϋςει να τον
υπηρετούν , κϊθεται και περιμϋνει τα πϊντα από εμϊσ» )
 Παρεξόγηςη τησ υπερβολικόσ ςυμπεριφορϊσ του αςθενό.(π.χ. γύνεται
βύαιοσ, ςπρώχνει το πιϊτο του , πετϊει το ςακϊκι του ςτο πϊτωμα)
 Η οικογϋνεια πρϋπει να γνωρύζει πωσ η καλύτερη αντιμετώπιςη τησ νόςου
του αςθενό τησ δεν εξαρτϊται μόνο από το γιατρό και το παραώατρικό
προςωπικό , αλλϊ και από τη ςυμμετοχό όλων των μελών τησ.
 Ενημϋρωςη για την ύπαρξη ιδρυμϊτων ό χώρων φροντύδασ του αςθενό, αν
η οικογϋνεια αδυνατεύ να ανταπεξϋλθει ςτη φροντύδα του.
(M.S.Mittelman, C.Epstein, A.Pierchala,2003)

27. ΦΡΗ΢ΙΜΕ΢ ΢ΤΜΒΟΤΛΕ΢
 Σροποποιούμε το περιβϊλλον ςύμφωνα με τισ ανϊγκεσ του αςθενό, ώςτε αυτό να εύναι
αςφαλϋσ .
 Ένα απλό και όρεμο περιβϊλλον μειώνει το ςτρεσ του αςθενό και διευκολύνει το ϋργο
των φροντιςτών.
 Προτεύνουμε μικρϋσ ςυγκεντρώςεισ καλών φύλων και μελών τησ οικογϋνειασ, ώςτε ο
αςθενόσ να νοιώθει πιο ϊνετα.
 Περιορύζουμε το χρόνο κοινωνικών εκδηλώςεων των αςθενών ςε προχωρημϋνο
ςτϊδιο τησ νόςου.
 Λαμβϊνουμε υπόψη τα ενδιαφϋροντα και τισ ικανότητεσ του αςθενό, όταν
επιλϋγουμε δραςτηριότητεσ για αυτόν.
 Δύνουμε κατευθυντόριεσ γραμμϋσ ςτα ϊτομα που τον φροντύζουν για το καθημερινό
του πρόγραμμα.
 Αναπτύςςουμε ςτρατηγικϋσ ευκολότερησ επικοινωνύασ με αςθενεύσ που χϊνουν τη
λεκτικό ικανότητα
 Αποκρυπτογραφούμε τουσ μη λεκτικούσ τρόπουσ επικοινωνύασ του αςθενό μασ.
 Προτεύνουμε ϊλλουσ τρόπουσ μεταφορϊσ , όταν ο αςθενόσ δεν μπορεύ πλϋον να
οδηγόςει με αςφϊλεια.
 Δεύχνουμε κατανόηςη ςτισ ςυναιςθηματικϋσ παραμϋτρουσ του αςθενό που ϋχει
ανϊγκη βοόθειασ ςτισ καθημερινϋσ του δραςτηριότητεσ.
(M.S.Mittelman, C.Epstein, A.Pierchala,2003)

28. ΥΑΡΜΑΚΕΤΣΙΚΗ ΑΓΨΓΗ
1. Φάξκαθα πνπ βειηηώλνπλ ηε κλήκε (ρνιηλεξγηθά)
2. Φάξκαθα πνπ επηβξαδύλνπλ ηελ εμέιημε ηεο λόζνπ (απμεηηθνί παξάγνληεο
λεύξνπ, αλαζηνιείο δηαύισλ αζβεζηίνπ)
(A.W.Taylor,M.J.Johnson,2008)
΢πλήζσο ρνξεγείηαη:
 Tacrine: απμάλεη ηε λνεηηθή ιεηηνπξγία 30% ζε ήπηα άλνηα, επηβξαδύλνληαο ηελ
θαηάξξεπζε ησλ λεπξνδηαβηβαζηώλ ζηνλ εγθέθαιν. ήταν ο πρώτος αναστολέας
τολινεστερασών ποσ τρησιμοποιήθηκε. Καθώς όμως μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο
ήπαρ, το υάρμακο αστό τρησιμοποιείται πια σπανίως.
 Donepezil:πνπ βειηηώλεη ηε λνεηηθή ιεηηνπξγία, ηελ ιεηηνπξγηθόηεηα θαη ηηο
δξαζηεξηόηεηεο ηεο θαζεκεξηλήο δσήο, ηνπιάρηζηνλ γηα έλα έηνο,ζε αζζελείο ήπηαο θαη
κέηξηαο κνξθήο ηεο λόζνπ Alzheimer. Δπίζεο βειηηώλεη ζεκαληηθά ηηο ζπκπεξηθνξηθέο
δηαηαξαρέο θαη εηδηθόηεξα ην άγρνο, ηελ θαηάζιηςε θαη ηελ απάζεηα.
 Rivastigmine: πνπ κπνξεί λα θαζπζηεξήζεη ηελ επηδείλσζε ησλ ζπκπησκάησλ ηεο
άλνηαο θαη βειηηώλεη ηε λνεηηθή ιεηηνπξγία ζε καθξνρξόληα ρνξήγεζή ηνπ.
 Galantamine: αλαζηνιέαο ηεο αθεηπινρνιηλεζηεξάζεο ιεηηνπξγεί απμάλνληαο ηε
ζπγθέληξσζε ηεο αθεηπινρνιίλεο, βειηηώλεη ηε λνεηηθή ιεηηνπξγία ησλ αζζελώλ, ελώ
δηαηεξεί ηηο δξαζηεξηό-ηεηεο ηεο θαζεκεξηλήο δσήο θαη ηηο λνεηηθέο ηνπο ιεηηνπξγίεο γηα
ηνπιάρηζηνλ 12 κήλεο.
 Memantine: Η κεκαληίλε είλαη έλαο αληαγσληζηήο ησλ NMDA ππνδνρέσλ θαη
πξνζηαηεύεη ηνλ εγθέθαιν από ηα απμεκέλα επίπεδα γινπηακηθνύ νμέσο.
(Γ.Αλσγεηαλαθηο, από ηζηνζειίδα :www.experimentalphysiology.gr)

29. ΙΑΣΡΙΚΗ ΥΡΟΝΣΙΔΑ ΡΟΤΣΙΝΑ΢
 Οι αςθενεύσ με Alzheimer εύναι γενικϊ ηλικιωμϋνα ϊτομα και μπορεύ να
αντιμετωπύζουν κι ϊλλα προβλόματα υγεύασ, όπωσ οι υπόλοιποι
ηλικιωμϋνοι.
 Οι τακτικϋσ προληπτικϋσ εξετϊςεισ εύναι το ύδιο ςημαντικϋσ για τουσ
αςθενεύσ με Alzheimer, όςο και και για οποιοδόποτε ηλικιωμϋνο ϊτομο.
 Σα ιατρικϊ checkups πρϋπει να περιλαμβϊνουν:
1. Αιματολογικϋσ εξετϊςεισ-ϋλεγχο για καρκύνο
2. Οδοντιατρικό ϋλεγχο
3. Οφθαλμιατρικϋσ εξετϊςεισ
4. Εξετϊςεισ για ϋλεγχο τησ ακοόσ
5. Ετόςιο εμβολιαςμό κατϊ τησ γρύπησ
 Πρϋπει να ακολουθούν ςωςτό δύαιτα και επαρκϋσ πρόγραμμα ςωματικόσ
ϊςκηςησ.
(M.S.Mittelman, C.Epstein, A.Pierchala,2003)

30. ΔΙΑΣΡΟΥΗ ΣΟΤ Α΢ΘΕΝΗ ΜΕ ALZHEIMER
 Έχει βρεθεύ, ότι ςτην προφύλαξη από την ϊνοια μπορούν να μασ βοηθόςουν
και ο τρόποσ διατροφόσ, όπωσ εύναι η διατροφό με ψϊρια, ξηρούσ
καρπούσ, φρούτα και λαχανικϊ, η προςθόκη βιταμινών: E, C, Β και φολικού
οξϋοσ.
(Emerson,2004)
 Η δύαιτϊ του πρϋπει να ελϋγχεται:
 Για αποφυγό υπερβολικού βϊρουσ ό υπερβολικό απώλεια βϊρουσ.
 Για την πρόςληψη απαραύτητων θρεπτικών ςυςτατικών.
 Αν ςυνυπϊρχει ϊλλη αςθϋνεια , όπωσ ΢.Δ. ό υπερχοληςτερολαιμύα.
 Οι τροφϋσ που εύναι επιβλαβεύσ για τον αςθενό να μη βρύςκονται ςτο οπτικό
του πεδύο.
 Να αναλϊβει κϊποιο ϊλλο ϊτομο την ετοιμαςύα των γευμϊτων του
αςθενό, ειδικϊ αυτών που βρύςκονται ςε ςοβαρό ςτϊδιο τησ νόςου.
(M.S.Mittelman, C.Epstein,A.Pierchala,2003)

31. Ο ΡΟΛΟ΢ ΣΟΤ ΥΤ΢ΙΚΟΘΕΡΑΠΕΤΣΗ ΢ΣΗ ΝΟ΢Ο ALZHEIMER
 Ο ρόλοσ τησ φυςικόσ αγωγόσ ςτη διϊγνωςη τησ νόςου Alzheimer και
ςτη θεραπεύα των ατόμων που πϊςχουν δεν ϋχει αξιολογηθεύ με την
κλινικό ϋρευνα.
 Λαμβϊνοντασ υπόψη τισ ανϊγκεσ των ατόμων με νόςο
Alzheimer, όμωσ, ο φυςιοθεραπευτόσ θα μπορούςε να εύναι
αναπόςπαςτο μϋλοσ τησ ομϊδασ υγειονομικόσ περύθαλψησ που
ςυμμετϋχουν ςε θεραπεύα των ατόμων με νόςο Alzheimer.
 Ο φυςιοθεραπευτόσ μπορεύ να βοηθόςει ςτην αποφυγό τησ απώλειασ
των λειτουργικών ικανοτότων, την καθυςτϋρηςη τησ ιδρυματοπούηςησ
και ςτη βελτύωςη τησ ςυνολικόσ ποιότητασ τησ ζωόσ για τα ϊτομα αυτϊ.
(E. Forsyth and P. D.
Ritzline,1998)

32. ΕΛΕΓΦΟ΢ ΚΑΡΔΙΟΑΝΑΠΝΕΤ΢ΣΙΚΗ΢ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ΢
 Timed “Up & Go” Test , 6-
Minute Walk Test και η
ταχύτητα βάδιςησ εύναι
αξιόπιςτα εργαλεύα μϋτρηςησ
για να χρηςιμοποιηθούν ςτα
ϊτομα με
Alzheimer, αναγνωρύζοντασ
ότι η μεταβλητότητα τησ
απόδοςησ εύναι υψηλό.
 Η ελϊχιςτη ανιχνεύςιμη
αλλαγό των μετρόςεων με
90% βαθμό εμπιςτοςύνησ
μπορεύ να χρηςιμοποιηθεύ
ςτην αξιολόγηςη των
αλλαγών ςτην απόδοςη με
την πϊροδο του χρόνου και
την επύδραςη τησ θεραπεύασ.
(Julie D. Ries et.al. 2009)

33. ΕΛΕΓΦΟ΢ ΚΑΡΔΙΟΑΝΑΠΝΕΤ΢ΣΙΚΗ΢ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ΢
 Balke test: διϊδρομοσ
διαβαθμιςμϋνησ κλύςησ, η
Κ.΢. και η πρόςληψη
οξυγόνου ελϋγχονται
ςυνεχώσ ςε monitor με
αυτοματοποιημϋνη κϊρτα
μεταβολιςμού, η μϋγιςτη
κατανϊλωςη Ο2
καταγρϊφεται ςτο ςτϊδιο
εξϊντληςησ του αςθενό.
 YMCA test: μϋτρηςη
μϋγιςτου όγκου
κατανϊλωςησ Ο2

34. ΕΛΕΓΦΟ΢ ΕΚΣΕΛΕ΢ΣΙΚΗ΢ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ΢
 Trail making test: ςύνδεςη ςειρϊσ αριθμών ό γραμμϊτων με μια
γραμμό.
 Trail B: αυξανόμενησ δυςκολύασ. Ο αςθενόσ δϋχεται 2 sets
ερεθιςμϊτων εναλλϊξ( γρϊμματα και αριθμού)
 Stroop color and word test: test επιλεκτικόσ προςοχόσ και
απϊντηςη αναςτολόσ (επιλϋγει αν το όνομα του χρώματοσ
ταιριϊζει με το φόντο τησ οθόνησ του υπολογιςτό),αξιολογεύται ο
χρόνοσ καθυςτϋρηςησ.
 Verbal fluency test: μετρϊται ο αριθμόσ των λϋξεων 4
προςπαθειών των 60’’ (λϋξεισ που αρχύζουν από ϋνα γρϊμμα).
 Symbol digit modalities: ϋλεγχοσ του λόγου. Ο αςθενόσ βλϋπει
εικόνεσ που ςυνδϋουν αριθμούσ με αφηρημϋνα ςύμβολα, μετϊ
πρϋπει να ςχεδιϊςει το κατϊλληλο ςχόμα για μια ςειρϊ αριθμών
(καταγρϊφονται οι προςπϊθειεσ 120’’)

35. ΕΛΕΓΦΟ΢ Ι΢ΟΡΡΟΠΙΑ΢ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΙΚΟΣΗΣΑ΢
 Functional Reach
(FR) test: το ϊτομο
ςτϋκεται δύπλα ςε
τούχο με τον ώμο ςε
κϊμψη 90° και
προςπαθεύ να
φτϊςει μια
απόςταςη όςο πιο
μακριϊ μπορεύ
χωρύσ να χϊςει την
ιςορροπύα του.

36. ΔΛΔΓΥΟ΢ Ι΢ΟΡΡΟΠΙΑ΢ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΙΚΟΣΗΣΑ΢
 Step Test:
καταγρϊφεται ο
αριθμό των φορών
που ο ςυμμετϋχων
κϊνει βόμα πατώντασ
με το ϋνα πόδι
πλόρωσ και ϋπειτα
κατεβϊζει το πόδι από
ϋνα ςκαλύ 7,5
εκατοςτών ςε 15 ‘’
Κϊθε πόδι ϋχει
δοκιμαςτεύ χωριςτϊ

37. ΔΛΔΓΥΟ΢ Ι΢ΟΡΡΟΠΙΑ΢ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΙΚΟΣΗΣΑ΢
 Timed Chair Stands:
ελϋγχεται η αντοχό
όλου του κϊτω ϊκρου
χρονομετρώντασ τισ5
φορϋσ που κϊθεται
και ςηκώνεται από
καρϋκλα ύψουσ
45cm, χωρύσ να
χρηςιμοποιόςει τα
χϋρια του.

38. ΕΛΕΓΦΟ΢ ΜΝΗΜΗ΢
 Story recall test: ο αςθενόσ
ακούει μια ιςτορύα που
περιϋχει 44 πληροφοριακϊ
ςτοιχεύα, που πρϋπει να
αναφϋρει αμϋςωσ μετϊ και
30’ αργότερα.
 List learning test: ο αςθενόσ
ακούει μια λύςτα 12 λϋξεων
(διαβϊζεται 3 φορϋσ) και
ανακαλεύ όςο περιςςότερεσ
λϋξεισ μπορεύ αμϋςωσ μετϊ
και 20’ αργότερα.
 Mini mental test

39. ΥΤ΢ΙΚΗ ΔΡΑ΢ΣΗΡΙΟΣΗΣΑ ΢ΣΗ ΝΟ΢Ο ALZHEIMER
 Η φυςικό αδυναμύα των ηλικιωμϋνων ατόμων ςχετύζεται με την
παθολογύα τησ νόςου Alzheimer ςε ϊτομα με ό χωρύσ ϊνοια.
(A. S.
Buchman,2008)
 Η ϊςκηςη αποτελεύ ςημαντικό κομμϊτι ςτο ςχεδιαςμό
αντιμετώπιςησ ηλικιωμϋνων ατόμων με ϊνοια:
Α) Το ϊτομο αναπτύςςει αύςθημα αυτοπεπούθηςησ
Β) Διατηρεύ τισ διαςπαςτικϋσ ςυμπεριφορϋσ υπό ϋλεγχο
(A.W.Taylor,M.J.Johnson,2008)

40. ΠΟΙΟ ΕΙΔΟ΢ Α΢ΚΗ΢Η΢ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΤΣΕΡΟ;
 Η αερόβια ϊςκηςη (περπϊτημα) ςυςτόνεται καθώσ βελτιώνει την
αιμϊτωςη του εγκεφϊλου.
 Σροποποιημϋνα αγωνύςματα, χορόσ και δραςτηριότητεσ μαζύ με ϊτομα
νεότερησ ηλικύασ.
 Επαναλαμβανόμενεσ και γνώριμεσ κινόςεισ όπωσ οικιακϋσ αςχολύεσ.
(A.W.Taylor,M.J.Johnson,2008)

41. ΑΕΡΟΒΙΑ Α΢ΚΗ΢Η ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΟΑΝΑΠΝΕΤ΢ΣΙΚΗ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ
 Οι αςθενεύσ με Alzheimer μπορούν να βελτιώςουν την
καρδιοαναπνευςτικό λειτουργύα με αερόβια ϊςκηςη
 Καρδιοαναπνευςτικό λειτουργύα μετρόθηκε χρηςιμοποιώντασ το
shuttle walk και YMCA test (τροποποιημϋνο εργοποδόλατο)
 λειτουργύα των κϊτω ϊκρων μετρόθηκε χρηςιμοποιώντασ το Short
Physical Performance Battery (SPPB) κατϊ την ϋναρξη, 3 μόνεσ και 6
μόνεσ.
 Σο YMCA test ϋδειξε μια ςημαντικό μεύωςη τησ καρδιακόσ ςυχνότητασ
ςτο ςτϊδιο 2 (103,4 ϋναντι 90,9 ϋναντι 91,6? P = .01), ενώ δεν
παρατηρόθηκαν ςημαντικϋσ μεταβολϋσ ςτο shuttle walk και SPPB.
(Yu F.
et.al.2011)

42. ΑΕΡΟΒΙΑ Α΢ΚΗ΢Η ΚΑΙ ΓΝΨ΢ΙΑΚΕ΢ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΕ΢
 Η αερόβια ϊςκηςη ,επύ 6 μόνεσ, βελτύωςε τισ γνωςιακϋσ λειτουργύεσ ςε ηλικιωμϋνα
ϊτομα με όπια νοητικό δυςλειτουργύα.
 Θετικϊ αποτελϋςματα παρατηρόθηκαν ςτισ ικανότητεσ εκτελεςτικού ελϋγχου, όπωσ
εκλεκτικό προςοχό, ικανότητα ϋρευνασ, διαδικαςύα του λόγου και γνωςιακό ευελιξύα.
 Σα αποτελϋςματα όταν περιςςότερο εμφανό ςτισ γυναύκεσ. Οι διαφορϋσ του φύλου
ςτη γνωςιακό ανταπόκριςη, ύςωσ ςχετύζονται με μεταβολικούσ παρϊγοντεσ.
 Η ρύθμιςη γλυκόζησ και η ευαιςθηςύα ςτην ινςουλύνη βελτιώθηκαν ςτισ
γυναύκεσ, αλλϊ όχι ςτουσ ϊνδρεσ.
 Σα επύπεδα κορτιζόλησ μειώθηκαν ςτισ γυναύκεσ και αυξόθηκαν ςτουσ ϊνδρεσ.
 Παρατηρόθηκε βελτύωςη τησ καρδιοαναπνευςτικόσ λειτουργύασ και ςτα δύο φύλα.
(Baker
et.al.,2010)

43. ΑΕΡΟΒΙΑ Α΢ΚΗ΢Η ΢Ε ΗΛΙΚΙΨΜΕΝΟΤ΢ ΜΕ ΢.Δ.,ΕΝΑΝ ΠΑΡΑΓΟΝΣΑ
ΕΠΙΚΤΝΔΙΝΟΣΗΣΑ΢ ΓΙΑ ΝΟ΢Ο ALZHEIMER
 Ο ΢.Δ. τύπου 2 ςχετύζεται με αυξημϋνο κύνδυνο ανϊπτυξησ γνωςιακόσ
δυςλειτουργύασ και ϊνοιασ.
 Αν και τα οφϋλη τησ αερόβιασ ϊςκηςησ για τη ςωματικό υγεύα εύναι
καλϊ τεκμηριωμϋνη, τα αποτελϋςματα τησ ϊςκηςησ ςτη γνωςτικό
λειτουργύα δεν ϋχουν εξεταςτεύ για τα ηλικιωμϋνα ϊτομα με κακό
ρύθμιςη τησ γλυκόζησ που ςυνδϋονται με προδιαβητικό κατϊςταςη και
αρχόμενου ΢.Δ. τύπου2.
 Μετϊ από 6μηνο πρόγραμμα αερόβιασ ϊςκηςησ ςημειώθηκε βελτύωςη
τησ γνωςιακόσ λειτουργύασ ηλικιωμϋνων ατόμων με διαταραχϋσ
ρύθμιςησ γλυκόζησ.
(Baker
et.al.,2010)

44. ΠΣΨ΢ΕΙ΢ Α΢ΘΕΝΨΝ ΜΕ ALZHEIMER
 Λαμβϊνοντασ υπόψη
(i) τον υψηλό κύνδυνο των πτώςεων που ςχετύζονται με προχωρημϋνη νόςο του
Alzheimer,
(ii) τισ αρνητικϋσ επιπτώςεισ των προβλημϊτων ιςορροπύασ και των πτώςεων με
ςυνεχό φροντύδα ςτο ςπύτι και
(iii) τον αυξημϋνο κύνδυνο νοςηλεύασ ό ειςαγωγόσ ςε κϋντρο αποκατϊςταςησ μετϊ
από μια πτώςη.
 Θα μπορούςε να θεςπιςτεύ ϋνα πρόγραμμα αςκόςεων ιςορροπύασ ςε πρώιμο
ςτϊδιο , όταν οι ςυμμετϋχοντεσ εύναι πιθανό εύναι πιο ικανού για αςφαλό και
ενεργό ςυμμετοχό ςτην εκπαύδευςη ιςορροπύα.
 Τπϊρχει η δυνατότητα να βελτιωθεύ η ιςορροπύα καθώσ προχωρεύ η ϊνοια, η
οπούα μπορεύ να μειώςει τον υψηλό κύνδυνο πτώςησ ςε αυτό το μεταγενϋςτερο
ςτϊδιο.
 Αν εύναι επιτυχόσ, αυτό η προςϋγγιςη ϋχει τη δυνατότητα για ευρεύα
εφαρμογό μϋςω κοινοτικών υπηρεςιών για ϊτομα με όπια ϋωσ μϋτριασ
βαρύτητασ Νόςο του Αλτςχϊιμερ.
(Hill
et.al.,2009)

45. ΔΙΑΣΑΡΑΦΗ ΒΑΔΙ΢Η΢ ΚΑΙ ΠΣΨ΢ΕΙ΢
 Η διαταραχό τησ βϊδιςησ εύναι ςύμπτωμα του προχωρημϋνου ςταδύου τησ
νόςου Alzheimer. Τπϊρχουν ςτοιχεύα πωσ αυτό ςυμβαύνει και ςε πιο πρώιμα
ςτϊδια τησ νόςου και ύςωσ ςχετύζεται με τα επύπεδα γνωςτικόσ δυςλειτουργύασ.
 Εξαιτύασ τησ διαταραγμϋνησ λειτουργικότητασ των κϊτω ϊκρων υπϊρχει υψηλόσ
κύνδυνοσ πτώςεων, ιδρυματοπούηςησ και θανϊτου γι'αυτό εύναι ςημαντικό η
πρώιμη παρϋμβαςη.
 Η παρούςα μελϋτη δεύχνει ότι υπϊρχουν διαφορϋσ ςε οριςμϋνεσ πτυχϋσ τησ
λειτουργύασ του κϊτω ϊκρου μεταξύ υγιών, ατόμων με MCI, και ατόμων με AD.
 Επύςησ, τα τρϋχοντα αποτελϋςματα υποςτηρύζουν την περαιτϋρω διερεύνηςη
τησ ταχύτητα βαδύςματοσ ωσ γρόγορο και εύκολο μϋςο ελϋγχου για να εντοπύςει
τα ηλικιωμϋνα ϊτομα που διατρϋχουν κύνδυνο για νοητικό εξαςθϋνηςη και οι
πτώςεισ.
(Eggermont
et.al.,2010)

46. ΑΡΦΕ΢ FITT
 Frequency: ε άζθεζε πξέπεη λα εθηειείηαη κε ζπρλόηεηα
ηνπιάρηζηνλ 3 θνξέο ηελ εβδνκάδα.
 Intensity : ε έληαζε πξέπεη λα είλαη επαξθήο, ώζηε λα
πξνθαιέζεη σθέιηκεο αιιαγέο ζηνλ νξγαληζκό ρσξίο
πεξηηηέο δπζθνιίεο (ζπλήζσο ππνκέγηζηεο πξνζπάζεηαο
αζθήζεηο).
 Time : 20-30 ιεπηά.
 Type: ν ηύπνο ηεο δξαζηεξηόηεηαο πξέπεη λα απνζθνπεί ζε
ζπγθεθξηκέλν ζηόρν.

47. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΒΑΓΙ΢Η΢
 Ο αζζελήο λα πεξπαηά ζε κέξε ρσξίο πνιύ θόζκν.
 Έλαο νπηηθόο ζηόρνο βνεζάεη ηνλ αζζελή λα πεξπαηά κε αζθάιεηα.
 Η κεγάιε απόζηαζε πξέπεη λα δηαηξείηαη ζε κηθξόηεξα ηκήκαηα.
 Να κελ ππάξρνπλ εκπόδηα θαη αλώκαιεο επηθάλεηεο ζηε δηαδξνκή.
 Να παξέρεηαη ερεηηθό εξέζηζκα γηα ηε δηαηήξεζε ηνπ ξπζκνύ
βάδηζεο.
 Να δίδνληαη κνλνιεθηηθέο εληνιέο(π.ρ. πεξπάηα-γξεγνξόηεξα-
ζηακάηα)

48. ΥΤ΢ΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΢ΣΟ ΣΕΛΙΚΟ ΢ΣΑΔΙΟ ΣΗ΢ ΝΟ΢ΟΤ
 Ο φυςικοθεραπευτόσ
παρϋχει παθητικό ϊςκηςη
ςτον αςθενό που βρύςκεται
ςτο τελικό ςτϊδιο τησ νόςου
και δεν μπορεύ πλϋον να
εκτελϋςει εκούςιεσ φυςικϋσ
δραςτηριότητεσ, βοηθώντασ
ςτην πρόληψη μυώκών
βραχύνςεων και
δυςκαμψύασ.

49. ΢ΤΜΠΕΡΑ΢ΜΑΣΑ
Υυςιοθεραπευτϋσ:
 ΢χεδιϊςτε προγρϊμματα που περιϋχουν αερόβια ϊςκηςη, αςκόςεισ
ιςορροπύασ, επανεκπαύδευςη βϊδιςησ για τουσ αςθενεύσ με όπιο ϋωσ
προχωρημϋνο ςτϊδιο Alzheimer.
 Λϊβετε υπόψη τισ ςωματικϋσ ικανότητεσ, αντιληπτικϋσ διαδικαςύεσ, και
τισ γνωςτικϋσ λειτουργύεσ των αςθενών ςασ.
 ΢χεδιϊςτε δραςτηριότητεσ που δημιουργούν ευκαιρύεσ για επιτυχύα.
 Οργανώςτε τισ δραςτηριότητεσ την πιο κατϊλληλη ώρα τησ ημϋρασ.
 Βιντεοςκοπεύτε τισ λειτουργικϋσ ικανότητεσ των αςθενών και ςύμφωνα
με τισ παρατηρόςεισ ςασ αυξόςτε ό μειώςτε τη δυςκολύα τησ ϊςκηςησ.
 ΢χεδιϊςτε δραςτηριότητεσ
γνώριμεσ, απλϋσ, επαναλαμβανόμενεσ, δομημϋνεσ, ευϋλικτεσ, επιτυχεύσ
και διαςκεδαςτικϋσ.

50. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΑ
 Νεπξνινγία Λνγνζέηε 3ε εθδ.university studio press,1996
 Counseling the Alzheimer’s
caregiver, M.S.Mittelman, C.Epstein, A.Pierchala, American Medical Association
Press,2003
 Physiology of exercise and healthy aging, A.W.Taylor, M.J.Johnson, Human
Kinetics 2008
 Γιώπγορ Ανωγειανάκιρ, Μαπία Καπαγιαννίδος, Βαζίλειορ Παπαλιάγκαρ, Τι
ππέπει να ξέποςμε για ηη νόζο Alzheimer (από ηζηνζειίδα :
www.experimentalphysiology.gr)
 Yu F, Savik K, Wyman JF, Bronas UG, Maintaining physical fitness and
function in Alzheimer's disease: a pilot study., Am J Alzheimers Dis Other
Demen. 2011 Aug;26(5):406-12.
 Elizabeth Forsyth and Pamela D Ritzline, An Overview of the
Etiology, Diagnosis, and Treatment of Alzheimer Disease, PHYS THER. 1998;
78:1325-1331
 Keith D Hill, Dina LoGiudice, Nicola T Lautenschlager,Catherine M Said, Karen J
Dodd and Plaiwan Suttanon, Effectiveness of balance training exercise in
people with mild to moderate severity Alzheimer's disease: protocol for a
randomised trial, BMC Geriatrics 2009, 9:29
 Aron S. Buchman, MD,Julie A. Schneider, MD,Sue Leurgans, PhD,David A.
Bennett, MD, Physical frailty in older persons is associated with Alzheimer
disease pathology, Neurology® 2008;71:499–504

51. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
 Laura D. Baker, PhD, Laura L. Frank, PhD, MPH, Karen Foster-
Schubert, MD, Pattie S.Green, PhD, Charles W. Wilkinson, PhD, Anne
McTiernan, MD, PhD, Stephen R. Plymate,MD, Mark A. Fishel, MD, G.
Stennis Watson, PhD, Brenna A. Cholerton, PhD, Glen
E.Duncan, PhD, Pankaj D. Mehta, PhD, and Suzanne Craft, PhD, Effects of
Aerobic Exercise on Mild Cognitive Impairment: A Controlled Trial, Arch
Neurol. 2010 January ; 67(1): 71–79
 Baker LD,Frank LL,Foster-Schubert K,Green PS,Wilkinson CW,McTiernan
A, Cholerton BA,Plymate SR,Fishel MA,Watson GS,Duncan GE,Mehta
PD, Craft S, Aerobic exercise improves cognition for older adults with
glucose intolerance, a risk factor for Alzheimer's disease, J Alzheimers
Dis. 2010;22(2):569-79.
 Laura H. Eggermont, PhD, Brandon E. Gavett, PhD, Karin M.
Volkers, MSc, Christiaan G.Blankevoort, MSc, Erik J.
Scherder, PhD, Angela L. Jefferson, PhD, Eric
Steinberg, RN, AnilNair, MD, Robert C. Green, MD, MPH, and Robert A.
Stern, PhD, Lower-Extremity Function in Cognitively Healthy
Aging, MildCognitive Impairment, and Alzheimer’s Disease, Arch Phys
Med Rehabil. 2010 April ; 91(4): 584–588
 Julie D. Ries, John L. Echternach, Leah Nof and Michelle Gagnon
Blodgett, Alzheimer DiseaseSix-Minute Walk Test, and Gait Speed in
People WithChange Scores for the Timed ''Up & Go'' Test, theTest-
Retest Reliability and Minimal Detectable PHYS THER. 2009; 89:569-579.