Más contenido relacionado
La actualidad más candente
La actualidad más candente (20)
Más de Piyarerk Bunkoson (20)
วิช
- 1. วิชชุมมาลาฉันท ๘
วิชชุมมาลาฉันท (อานวา วิด-ชุม-มา-ลา-ฉัน) วิชชุมมาลาฉันท มีความหมายวา
“ฉันทที่มีทวงทํานองลีลาดุจสายฟาแลบ”
คณะและพยางค
วิชชุมมาลาฉันท ๑ บท ประกอบดวยคณะและพยางค ดังนี้
มี ๔ บาท บาทละ ๒ วรรค วรรคละ ๔ คํา
๑ บาท นับจํานวนคําได ๘ คํา/พยางค ดังนั้น จึงเขียนเลข ๘ หลังชื่อ
วิชชุมมาลาฉันทนี่เอง
ทั้งบทมีจํานวนคําทั้งสิ้น ๓๒ คํา
สัมผัส
พบวา สัมผัสวิชชุมมาลาฉันท มีสัมผัสนอก (ที่เปนสัมผัสภายในบท) บท จํานวน
๕ แหง ไดแก
๑. คําสุดทายของวรรคที่ ๑ สงสัมผัสกับคําที่ ๒ ของวรรคที่ ๒
๒. คําสุดทายของวรรคที่ ๒ สงสัมผัสกับคําสุดทาย ของวรรคที่ ๓
๓. คําสุดทายของวรรคที่ ๔ สงสัมผัสกับคําสุดทาย ของวรรคที่ ๖
๔. คําสุดทายของวรรคที่ ๕ สงสัมผัสกับคําที่ ๒ ของวรรคที่ ๖
และ ๕. คําสุดทายของวรรคที่ ๖ สงสัมผัสกับคําสุดทาย ของวรรคที่ ๗
สัมผัสระหวางบท พบวา คําสุดทายของบท สงสัมผัสกับคําสุดทายของวรรค
วรรคที่ ๔ ในบทตอไป
คําครุ ลหุ วิชชุมมาลาฉันท ๑ บท มีคําครุทั้งหมด ๓๒ คํา ปราศจากการใช
คําลหุ ใหนักเรียนสังเกตสัมผัสบังคับ (สัมผัสนอก) และบังคับครุ-ลหุ (ดังที่ครูไดอธิบาย
ความหมายไวกอนหนานี้แลว ในเรื่อง ครุ ลหุ คือ อีกครั้ง นะครับ) ตามผังภาพ
คําครุ สัญลักษณแทนดวย ั
คําลหุ สัญลักษณแทนดวย ุ (ซึ่งในฉันทประเภทนี้ไมใชคําลหุ) ใหนักเรียนดู
ตัวอยางตามผังภาพ ครับ
- 2. ๏ จึ่งใหตีกลอง ปาวรองทันที
แจงขาวไพรี รุกเบียนบีฑา
เพื่อหมูภูมี วัชชีอาณา
ชุมนุมบัญชา ปองกันฉันใด
(จาก สามัคคีเภทคําฉันท ของ ชิต บุรทัต)
- 3. ที่มา/อางอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. หนังสือเรียน
สาระการเรียนรูพื้นฐาน วรรณคดีวิจักษ ชั้นมัธยมศึกษาปที่ ๖ กลุมสาระ
การเรียนรูภาษาไทย หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช
๒๕๔๔. กรุงเทพฯ : โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว, ๒๕๔๘.
กําชัย ทองหลอ. หลักภาษาไทย. กรุงเทพฯ : รวมสาสน, ๒๕๔๐.
แจมจันทร สุวรรณรงค. ลักษณะคําประพันธไทย. สกลนคร : วิทยาลัยครูสกลนคร,
๒๕๓๑.
ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒. กรุงเทพฯ :
นานมีบุคสพับลิเคชั่นส, ๒๕๔๖.
วิเชียร เกษประทุม. ลักษณะคําประพันธไทย. กรุงเทพฯ : พัฒนาศึกษา, ๒๕๔๖.
สิทธา พินิจภูวดล และประทีป วาทิกทินกร. รอยกรอง. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัย
รามคําแหง, ๒๕๑๘.
- 4. ครุ ลหุ คือ
ครุ และ ลหุ หมายถึงลักษณะของเสียงคําหรือพยางค อยางไรละครับนักเรียน มี
ประโยชนอยางยิ่งในการแตงคําประพันธประเภทฉันท เนื่องจากคําประพันธประเภทฉันท
นั้นบังคับครุ ลหุ
สรุป ครุ ลหุ คือ
ครุ (อานวา คะ-รุ) หมายถึง เสียงหนัก หนักอยางไร
เปนคําหรือพยางคที่ประสมดวยสระเสียงยาวไมมีตัวสะกดก็ได หรือเปนคําหรือ
พยางคที่มีเสียงตัวสะกดทุกมาตรา (ไดแก แม กก กด กบ กง กน กม เกย และ
เกอว) เชนคําวา ฟา นั่ง พริก ไหม พรม นนท เชษฐ เปนตน
ลหุ (อานวา ละ-หุ) หมายถึง เสียงเบา เบาอยางไร
เปนคําหรือพยางคที่ประสมดวยสระเสียงสั้นและไมมีตัวสะกด หรือเปนคําหรือ
พยางคที่มีเสียงสระเสียงสั้นและไมมีเสียงตัวสะกด เชนคําวา ณ ธ บ ก็ พิ ผิ ลุ เจาะ
เหาะ ทะ เละ แพะ และ เลอะ เปนตน