1. Data Archiving and Networked Services Duurzametoegang tot onderzoeksdataPeter DoornDirecteur DANSOpen Onderzoeks Data Dag, Trippenhuis, Amsterdam, 18 mei 2011 DANS is eeninstituut van KNAW en NWO
2. De data zondvloed Nature, 2009: “All but a handful of disciplines stilllack the technical, institutional and culturalframeworksrequired to support open data access — leading to a scandalousshortfall in the sharing of data byresearchers. Thisdeficiencyurgentlyneeds to beaddressedbyfunders, universities and the researchersthemselves.” Science, 2011: “It is a growingchallenge to ensurethat data producedduring the course of reported research are appropriatelydescribed, standardized, archived, and available to all.”
3. Inhoud Wat is DANS? DANS plannen/strategie Hoe wordt data gedeeld in verschillendevakgebieden? Aanbevelingen
4. Wetenschappelijk onderzoek vormt een belangrijke bouwsteen van de Nederlandse kennissamenleving Voor het ontwikkelen en benutten van kennis is het noodzakelijk dat er steeds meer kennis wordt gedeeld Data vervult een sleutelrol bij het delen van wetenschappelijke kennis: duurzame toegang tot en het hergebruiken van digitale onderzoeksgegevens zijn de basis voor kennisdeling
5. Wat is DANS? (1) Opgericht in 2005 door KNAW en NWO Eerste DANS voorganger dateert uit 1964 (Steinmetz Stichting) Oorspronkelijke opdracht: duurzaam toegang verschaffen tot data in de geestes-, gedrags- en maatschappijwetenschappen DANS doet dit via: digitaal archief (o.a. sociale wetenschappen, geschiedenis, archeologie) dataprojecten in samenwerking met onderzoeksgroepen en partnerorganisaties advies, bemiddeling en ondersteuning (datakeurmerk, persistent identifier infrastructuur)
6. Missie en taken van DANS? (2) DANS bevordert de duurzame toegankelijkheid van digitale onderzoeksgegevens DANS stimuleert dat wetenschappelijke onderzoekers gegevens duurzaam archiveren en hergebruiken via het online archiveringssysteem EASY. DANS biedt met Narcis.nl toegang tot duizenden wetenschappelijke datasets, e-publicaties en andere onderzoeks-informatie in Nederland. DANS verzorgt training en advies en verricht onderzoek naar duurzame toegang tot digitale informatie. DANS zorgt er met zijn dienstverlening en deelname in (inter)nationale projecten en netwerken voor dat de toegang tot digitale onderzoeksgegevens verder verbetert.
10. Nieuwe DANS strategie 2011-2015 Strategischeprioriteiten: 1. DANS versterktzijndienstenaanbod door meergebruikersefficiëntertebedienen 2. DANS ontwikkeltzich tot eendisciplineonafhankelijkedataorganisatie 3. DANS doetonderzoekterondersteuning en verbetering van de dienstverlening 4. DANS vormteentoonaangevendebouwsteen in de datavoorziening in Europa
11. 1. DANS versterktzijndienstenaanbod door meergebruikersefficiëntertebedienen Watheeft DANS tebiedenaandiensten? Data Archiving (opslag, documentatie, conversie, retro-archivering, datareviews) Networked Services (persistent identifiers, bemiddeling, portals, community support, visualisatie- en analysetools, adviseringdataprojecten) Training & outreach (cursussen, gastcolleges, lezingen, symposia, publicaties)
12. Doelen: ISO 16363 certificering Sterkegroeivan data-aanbod & -hergebruik Afspraken over digitaleduurzaamheid van data uitpubliekgefinancierdonderzoek(NWO, KNAW, universiteiten en ministeries) DatakeurmerkData Seal of Approval bijbelangrijkerepositoriesingevoerd Data reviews ingevoerd Datasets, publicaties en onderzoekinformatiegekoppelden toegankelijk via éénportaal
13. Data Seal of Approval 5 Criteria16 guidelines The research data: can be found on the Internet are accessible (clear rights and licenses) are in a usable format are reliable can be referred to (persistent identifier) 5/18/11
14. Data reviews Pilot door MarjanGrootveld en Jeff van Egmond 92% beveelthergebruikte dataset aan waarderingenliggenrond de 4 (schaal 1-5) bij 70% helpt dataset omvragentebeantwoorden
16. 2. DANS wordtdisciplineonafhankelijk Deel van activiteiten is niet discipline-gebonden Afhankelijk van de vraag (en financiering) Rol van DANS in NationaleCoalitieDigitaleDuurzaamheid (o.a. KB) Liason met 3TU-Datacentrum, SURF, UKB, universiteiten: “dataloketten” Datadienstenookbuitenalfa/gamma Ondersteuning van dataprojecten
17. Data delen in verschillende disciplines Praktijk en opvattingenverschillen in verschillende disciplines Ookbinnen disciplines verschillen De opvattingenveranderen in de loop dertijd invloed van incidenten of voorbeeldwerking Grote overeenkomst in bezwaren/voordelen van data delen (of niet-delen) Dataverkenningen: Visuelecultuur, psychologie, geodata, jeugdonderzoek, kwalitatiefonderzoek
19. Enkelebevindingen 70% bewaart data op eigen computer, 18% bewaart data buiten het eigeninstituut meerderheidgebruikt (ook) data van anderen, 30% uitsluitendeigen data ruim 40% vindtmogelijkhedenom data van anderentegebruikenvoldoende bijna 60% ervaarthindernissenbijhergebruik van data slechtetoegang, privacy-issues en kwaliteitsproblemenmeestgenoemdehinderpalen
21. Veranderingen in praktijkdata delen Archeologie: in 2004 pilot van start, nu grootstearchiefbij DANS Twee gevallen: Dendrochronologie: de case van de boomringdata van Queen’s University, Belfast Het vogelgriepvirus en IlariaCapua, de “Lady di Ferro” van de open access
22. Aanbevelingen Aan financiers van onderzoek: laatonderzoekvoldoenaanData Seal of Approval steleen data management plan verplicht in onderzoeksvoorstellen / aanvragen laatkosten van documentatie en duurzameopslag van data meebegroten Laatdata ooktellenalsonderzoeksresultaat: registreer data alswetenschappelijke output in Research InformatieSystemen
23. Bedankt voor uw aandacht www.dans.knaw.nl Data ArchivingandNetworkedServices Anna van Saksenlaan 10, 2593 HT Den Haag. Postbus 93067, 2509 AB Den Haag. T 070 3446 484, F 070 3446 482, E info@dans.knaw.nl