Dokumen tersebut memberikan panduan mengenai penulisan yang baik, meliputi elemen-elemen penulisan, proses penulisan, kesilapan yang perlu dihindari, dan format surat rasmi. Topik utama dokumen ini adalah cara meningkatkan kualiti penulisan.

1. KEARAH PENULISANKEARAH PENULISAN
YANG BAIKYANG BAIK
DISAMPAIKAN OLEH:DISAMPAIKAN OLEH:
HAJI MAT RADZI BIN HAJI MAT ALIHAJI MAT RADZI BIN HAJI MAT ALI
BAHAGIAN DAKWAHBAHAGIAN DAKWAH
JABATAN KEMAJUAN ISLAM MALAYSIAJABATAN KEMAJUAN ISLAM MALAYSIA
August 5, 2015 1Hj Radzi

2. OBJEKTIF PEMBELAJARANOBJEKTIF PEMBELAJARAN
1. MENGENALPASTI ELEMEN-ELEMEN
PENULISAN YANG BAIK;
2. MENULIS DENGAN LEBIH
BERKESAN; DAN
3. MENGULAS PENULISAN ORANG
LAIN DENGAN KRITIKAL
August 5, 2015
2
Hj Radzi

3. KOMUNIKASI DI PEJABATKOMUNIKASI DI PEJABAT
1. CV, RESUME
2. EMAIL, LAMAN WEB, FAKS
3. SURAT, RISALAH, BROSUR, ARTIKEL,
KATALOG
4. IKLAN, PAPAN KENYATAAN, PAMPLET,
KENYATAAN AKHBAR
5. PERSEMBAHAN, MULTIMEDIA, TAKLIMAT,
6. LAPORAN, KERTAS KERJA, MANUAL,
BUKU.
August 5, 2015
3
Hj Radzi

4. MATLAMATMATLAMAT
1. MENJADIKAN IDEA DAN MAKLUMAT KEKAL
DALAM SATU BENTUK YANG MUDAH
DIPEROLEH UNTUK DIRUJUK DAN DISALIN;
2. MENGGERAKKAN ORANG LAIN MENGIKUT
MESEJ YANG DISAMPAIKAN DALAM TULISAN
TERSEBUT;
3. MEMBEBASKAN MASA PENULIS DENGAN
MEMBOLEHKAN IDEA-IDEANYA DIGANDA
DAN DISEBARKAN KEPADA PARA PEMBACA
DENGAN CARA YANG LEBIH LUAS;
August 5, 2015
4
Hj Radzi

5. MATLAMATMATLAMAT
4. MEMBERIKAN PANDUAN KEPADA PELAJAR-
PELAJAR MELALUI PENYAMPAIAN IDEA-IDEA
YANG BERLAINAN DALAM SATU BENTUK YANG
PADAT;
5. MENANAM KEPERCAYAAN DAN PENGARUH
DENGAN MEMPERTEMUKAN PENULIS DENGAN
PEMBACA;
6. MENAMBAHKAN PELUANG UNTUK KEJAYAAN
DENGAN MENGGARISKAN PILIHAN-PILIHAN
DAN PELAN TINDAKAN DENGAN JELAS DAN
TERANG; DAN
7. MENJADIKAN SATU KAEDAH DAKWAH YANG
AMAT BERKESAN.
August 5, 2015
5
Hj Radzi

6. KEPERLUAN ASAS PENULISKEPERLUAN ASAS PENULIS
YANG BAIKYANG BAIK
1. PENGETAHUAN BAHASA (FONETIK, FONOLOGI,
MORFOLOGI, SEMANTIC, SINTAKSIS, DAN
TATABAHASA)
2. PENGALAMAN TENTANG TAJUK YANG AKAN
DITULIS
3. PENGETAHUAN TENTANG STRUKTUR, FORMAT
DAN ORGANISASI TEKS BERTULIS
4. PROSES MENULIS YANG BAIK DAN BERWIBAWA
5. PENGEDITAN ATAU PENYUNTINGAN
August 5, 2015
6
Hj Radzi

7. SIFAT-SIFAT PENULISSIFAT-SIFAT PENULIS
YANG BAIKYANG BAIK
1. KEINGINAN MENYAMPAIKAN MAKLUMAT
KEPADA ORANG LAIN
2. KEINGINAN UNTUK BERKONGSI MAKLUMAT
DENGAN ORANG LAIN
3. KEPERCAYAAN BAHAWA ANDA BOLEH
MEMBERIKAN SESUATU SUMBANGAN DALAM
BENTUK PENULISAN UNTUK MEMPENGARUHI
PERUBAHAN KEADAAN ATAU SITUASI
4. KEPERCAYAAN BAHAWA SETIAP PEMBACA
BOLEH MEMBERIKAN KOMEN TERHADAP
PENULISAN ANDA
5. BERFIKIRAN TERBUKA, RASIONAL DAN
MATANG.
August 5, 2015
7
Hj Radzi

8. KESILAPAN PENULISANKESILAPAN PENULISAN
1. TIDAK MENGIKUT FORMAT
2. BAHASA TIDAK JELAS
3. TIDAK MEMPUNYAI PLOT
4. SYOK SENDIRI
5. TIDAK MELETAKKAN DIRI PENULIS DI
TEMPAT PEMBACA
6. PANJANG YANG KURANG SESUAI
7. SAIZ FONT, BARIS, JARAK, PERENGGAN
TIDAK SESUAI
8. TAJUK DAN SUB TAJUK TIDAK
DIGUNAKAN/ TIDAK SESUAI
9. SYOR BERTENTANGAN DENGAN TUJUAN.
August 5, 2015
8
Hj Radzi

9. ISU DAN MASALAHISU DAN MASALAH
1. MENGKAJI DAN MENGUMPUL DATA YANG
TERLALU SEDIKIT ATAU TERLALU BANYAK
SEHINGGA BERLEBIHAN;
2. MENYUSUN ATUR ISI KANDUNGAN DENGAN
TIDAK TERSUSUN;
3. GAGAL UNTUK MENGULANG PERIKSA DERAF
YANG PERTAMA;
4. MENGGUNAKAN PERKATAAN YANG TERLALU
PANJANG;
5. MENGUTARAKAN PANDANGAN YANG
BERPUSATKAN PENULIS SEMATA-MATA; DAN
6. MENGHALAKAN PENULISAN KEPADA
KUMPULAN SASARAN YANG SALAH.
August 5, 2015
9
Hj Radzi

10. KESILAPAN TATABAHASAKESILAPAN TATABAHASA
DAN GAYADAN GAYA
1. BERULANG-ULANG;
2. PERKATAAN YANG SALAH;
3. AYAT YANG KETERLALUAN;
4. TIDAK ADA STRUKTUR;
5. BAHASA LAMA;
6. TIDAK CUKUP PENGENALAN DAN
RUMUSAN;
7. PEMINDAHAN YANG LEMAH.
August 5, 2015
10
Hj Radzi

11. PROSES MENULISPROSES MENULIS
1. MERANCANG;
2. MENULIS DERAF;
3. MENYEMAK;
4. MEMBACA SEMAK;
August 5, 2015
11
Hj Radzi

12. STRATEGI HADAPISTRATEGI HADAPI
“ BLOK PENULIS ““ BLOK PENULIS “
1. MEMAKSA DIRI UNTUK TERUS MENULIS. SATU
IDEA AKAN MEMBAWA KEPADA IDEA YANG
LAIN DAN KITA AKAN DAPAT MENGUASAI
SEMULA SUBJEK TERSEBUT SECARA PERLAHAN;
2. BERBINCANG DENGAN ORANG LAIN
TENTANG DILEMA YANG DIHADAPI DAN
DALAM PROSES INI AKAN MELAHIRKAN IDEA-
IDEA BARU ATAU CARA YANG BERLAINAN
UNTUK MENGHADAPI SUBJEK TERSEBUT; DAN
3. MENGETEPIKAN PENULISAN KITA SEKEJAP DAN
KEMBALI DENGAN PANDANGAN YANG LEBIH
SEGAR.
August 5, 2015
12
Hj Radzi

13. PANDUAN KE ARAH PENULISANPANDUAN KE ARAH PENULISAN
YANG BAIKYANG BAIK
1. ASASKAN OLAHAN ANDA KEPADA FAKTA-
FAKTA, PERMUDAHKAN, RINGKAS DAN TEPAT;
2. ELAKKAN ISTILAH GANJIL DAN BERULANG-
ULANG;
3. EDIT UNTUK MENDAPATKAN STAIL YANG
MUDAH DAN JELAS: PENDEKKAN AYAT;
4. KETEPIKAN PERKATAAN YANG TIDAK
DIPERLUKAN DENGAN MENUKAR NAMA
KEPADA PERBUATAN;
5. GUNAKAN AYAT YANG AKTIF DENGAN
MENJADIKAN SUBJEK MENGERJAKAN
PERBUATAN;
August 5, 2015
13
Hj Radzi

14. PANDUAN KE ARAH PENULISANPANDUAN KE ARAH PENULISAN
YANG BAIKYANG BAIK
6. ELAKKAN PENGULANGAN PERKATAAN, GUNA-
KAN SINONIM;
7. MULAKAN DERAF AWAL ANDA DENGAN
MENCATAT SEMUA IDEA-IDEA PENTING DAN
ISTILAH-ISTILAH MUSTAHAK DI ATAS SEKEPING
KERTAS. JANGAN RISAUKAN UNTUK MENYUSUN
DAN MEMBENTUK SUSUNANNYA TERLEBIH
DAHULU. ANDA BOLEH MENYUSUNNYA
KEMUDIAN; DAN
8. INGAT AKAN PESANAN RASULULLAH SAW:
“PERKATAAN YANG BAIK IALAH YANG RINGKAS
DAN PADAT “.
August 5, 2015
14
Hj Radzi

15. FORMULA MENULISFORMULA MENULIS
KK = KREATIF
TT = TEPAT
BB = BERORIENTASIKAN HASIL
August 5, 2015
15
Hj Radzi

16. PENULISAN SURAT RASMIPENULISAN SURAT RASMI
DAN MEMO BERKUALITIDAN MEMO BERKUALITI
August 5, 2015
16
Hj Radzi

17. JENIS-JENIS SURATJENIS-JENIS SURAT
1. SURAT TIDAK RASMI
2. SURAT RASMI
3. MEMO
August 5, 2015
17
Hj Radzi

18. TAKRIFTAKRIF
1. SURAT TIDAK RASMI = ALAT KOMUNIKASI
BERTULIS YANG DITULIS OLEH INDIVIDU
KEPADA INDIVIDU;
2. SURAT RASMI = ALAT KOMUNIKASI BERTULIS
YANG DITULIS OLEH JABATAN-JABATAN
KERAJAAN, BADAN BERKANUN, SWASTA ATAU
INDIVIDU UNTUK BERHUBUNG SECARA RASMI
DI ANTARA SATU SAMA LAIN;
3. MEMO = ALAT KOMUNIKASI BERTULIS DI
DALAM JABATAN SENDIRI UNTUK BERHUBUNG
SECARA RASMI.
August 5, 2015
18
Hj Radzi

19. CIRI-CIRICIRI-CIRI
1. SURAT TIDAK RASMI:
TIDAK TERIKAT DENGAN
PERATURAN-PERATURAN TER
-TENTU (BEBAS) MENGIKUT
CITARASA PENULIS BERDASARKAN
SIAPA PENERIMANYA;
August 5, 2015
19
Hj Radzi

20. CIRI-CIRICIRI-CIRI
2. SURAT RASMI:
MENGIKUT PERATURAN – PER
-ATURAN YANG TERTENTU IAITU
DARI SEGI FORMAT, TEKNIK,
STRUKTUR DAN PENGGUNAAN
BAHASA.
August 5, 2015
20
Hj Radzi

21. FORMAT SURAT RASMIFORMAT SURAT RASMI
1. PENGENALAN PENGIRIM DAN PENERIMA;
2. RUJUKAN FAIL (PENGIRIM/PENERIMA) DAN
TARIKH;
3. TAJUK SURAT;
4. ISI SURAT (SATU PERKARA SAHAJA);
5. AKHIR SURAT (HARAPAN, NAMA PENGIRIM,
JAWATAN);
6. IDENTATION (JARAK TEPI PERMULAAN MENULIS);
7. JARAK PERENGGAN;
8. JARAK BARIS.
August 5, 2015
21
Hj Radzi

22. TEKNIK/KAEDAH MENULISTEKNIK/KAEDAH MENULIS
SURAT RASMISURAT RASMI
1. RUJUKAN DAN TARIKH (KANAN/KIRI);
2. PENULISAN TARIKH;
3. ALAMAT DAN POSKOD (HIGHLIGHT);
4. ADA SISTEM NOMBOR (KECUALI BUKAN UNTUK
BERHUBUNG);
5. UNTUK PERHATIAN (u.p);
6. MELALUI (JIKA PERLU);
7. SALINAN (JIKA PERLU);
8. PENDRAF/PENAIP (JIKA PERLU).
August 5, 2015
22
Hj Radzi

23. STRUKTUR SURAT RASMISTRUKTUR SURAT RASMI
1. DITULIS IKUT URUTAN
A. PENGENALAN : PENGIRIM, PENERIMA;
B. ISI SURAT: PERKARA, PENGENALAN ISI, ISU
UTAMA/ISU SOKONGAN;
C.PENUTUP : HARAPAN, AKHIR KATA, SLOGAN,
UNGKAPAN KESETIAAN / PENGAKUAN,
TANDATANGAN/NAMA/JAWATAN
August 5, 2015
23
Hj Radzi

24. PENGUNAAN BAHASA YANGPENGUNAAN BAHASA YANG
KHUSUS SURAT RASMIKHUSUS SURAT RASMI
1. GANTINAMA :
 ORANG PERTAMA,
 ORANG KEDUA,
 ORANG KETIGA;
2. WACANA;
3. LARAS BAHASA
August 5, 2015
24
Hj Radzi

25. CIRI-CIRICIRI-CIRI
3. MEMO:
3.1. DITULIS SECARA RINGKAS.
APA YANG DIPENTINGKAN HANYA ISI
YANG PADA UMUMNYA BERTUJUAN:
MAKLUMAN, PERMINTAAN/CADANGAN,
ARAHAN, MENYAMPAIKAN MAKLUMAT,
DAN LAIN-LAIN;
3.2. DITULIS DALAM DUA
BENTUK: BENTUK BORANG, BENTUK
TERBUKA.
August 5, 2015
25
Hj Radzi

26. JENIS-JENIS SURAT RASMIJENIS-JENIS SURAT RASMI
1. PERMOHONAN,
2. RAYUAN,
3. BANTAHAN,
4. MAKLUMAN,
5. ARAHAN,
6. UCAPAN
(TAHNIAH/
TAKZIAH),
7. PENGHARGAAN,
8. PERAKUAN,
9. JEMPUTAN,
10. CADANGAN,
11. PESANAN,
12. PERJANJIAN,
13. PEKELILING,
14. IRINGAN DAN
LAIN-LAIN.
August 5, 2015 Hj Radzi 26

27. PRINSIP-PRINSIP PENULISANPRINSIP-PRINSIP PENULISAN
SURAT RASMI (4C + 1P)SURAT RASMI (4C + 1P)
1. CORRECT (BETUL)
2. CLEAR (JELAS)
3. CONCISE (RINGKAS DAN PADAT)
4. COMPREHENSIVE (LENGKAP)
5. POLITE (BERSOPAN-SANTUN DAN
HORMAT)
August 5, 2015
27
Hj Radzi

28. FORMAT MEMO BENTUKFORMAT MEMO BENTUK
BORANGBORANG
MEMO
KEPADA :
DARIPADA :
UNTUK KELULUSAN SILA URUSKAN
UNTUK MAKLUMAN SILA KAJI DAN KEMUKAKAN
UNTUK PANDANGAN SILA BERCAKAP
UNTUK SIMPANAN SILA TAIP
UNTUK DIFAILKAN SILA CETAK
UNTUK TANDATANGAN SILA EDARKAN
SIMPAN DALAM PERHATIAN SEHINGGA …. SILA BERI ULASAN
CATATAN:
TERIMA KASIH
TARIKH : TANDATANGAN
August 5, 2015
28
Hj Radzi

29. FORMAT MEMO BENTUKFORMAT MEMO BENTUK
TERBUKATERBUKA
JABATAN KEMAJUAN ISLAM MALAYSIAJABATAN KEMAJUAN ISLAM MALAYSIA
(JAKIM)(JAKIM)
August 5, 2015
29
Hj Radzi
TAJUK
KEPADA SALINAN
DARIPADA

30. PENULISAN LAPORANPENULISAN LAPORAN
August 5, 2015
30
Hj Radzi

31. TAKRIF LAPORANTAKRIF LAPORAN
(KAMUS DEWAN)(KAMUS DEWAN)
SESUATU YANG DILAPORKAN,
MAKLUMAT TENTANG SESUATU
KEDUDUKAN (MASALAH YANG
DIHADAPI DAN LAIN-LAIN) YANG
DILAPORKAN.
August 5, 2015
31
Hj Radzi

32. FUNGSI LAPORANFUNGSI LAPORAN
1. MENYAMPAIKAN MAKLUMAT
2. MEMBUAT KESIMPULAN
(PENEMUAN)
3. MEMBERI IDEA/PERAKUAN
August 5, 2015
32
Hj Radzi

33. KENAPA PERLU LAPORAN?KENAPA PERLU LAPORAN?
1. KITA PERLU KELULUSAN
2. MEMBOLEHKAN KITA ADA REKOD
3. UNTUK MENCERITAKAN KEJAYAAN DAN
KEGAGALAN
4. SUPAYA KITA MENGETAHUI APA YANG
KITA BUAT
5. BERITAHU LAPORAN KEMAJUAN
6. PIHAK LAIN BOLEH MEMPELAJARI
7. MENENTUKAN TINDAKAN SUSULAN
August 5, 2015
33
Hj Radzi

34. KENAPA PERLU LAPORAN?KENAPA PERLU LAPORAN?
8. UNTUK TUJUAN PENILAIAN
9. MEMBANTU PENYELIDIK MELAKSANAKAN
TUGASANNYA
10. SATU LANGKAH AKAUNTABILITI KEPADA
PENAJA
11. UNTUK KERAJAAN DAN RAKYAT
12. DAN BANYAK LAGI.
August 5, 2015
34
Hj Radzi

35. BENTUK LAPORANBENTUK LAPORAN
1. BENTUK BORANG
2. BENTUK TERBUKA
August 5, 2015
35
Hj Radzi

36. JENIS LAPORANJENIS LAPORAN
1. LAPORAN MINIT MESYUARAT
2. LAPORAN BERITA
3. LAPORAN KAJIAN
4. LAPORAN TAHUNAN
5. LAPORAN KEWANGAN
6. LAPORAN AUDIT
7. LAPORAN PEMERIKSAAN
8. LAPORAN KEMAJUAN
9. KERTAS CADANGAN
10. MAKLUMAN
11. SOKONGAN/PERAKUAN
12. KELULUSAN
August 5, 2015
36
Hj Radzi

37. STRUKTUR LAPORAN MINITSTRUKTUR LAPORAN MINIT
MESYUARATMESYUARAT
1. PENGENALAN: TAJUK, TARIKH, MASA,
TEMPAT, KEHADIRAN
2. PERUTUSAN PENGERUSI
3. PENGESAHAN MINIT LEPAS
4. PERKARA BERBANGKIT
5. PERKARA BARU
6. HAL-HAL LAIN
7. UCAPAN PENANGGUHAN
August 5, 2015
37
Hj Radzi

38. STRUKTUR LAPORAN BERITASTRUKTUR LAPORAN BERITA
1. BENTUK PENULISAN: KAEDAH TERUS,
KAEDAH RUJUKAN.
2. STRUKTUR PENULISAN: PENGENALAN, ISI,
PENUTUP
3. PRINSIP PENULISAN: 5W + 1H
August 5, 2015
38
Hj Radzi

39. STRUKTUR LAPORANSTRUKTUR LAPORAN
PEMERIKSAANPEMERIKSAAN
1. PENGENALAN: TAJUK, PEGAWAI TERLIBAT,
TARIKH PEMERIKSAAN, TUJUAN/OBJEKTIF
PEMERIKSAAN, SKOP PEMERIKSAAN (MASA,
BIDANG/PERKARA, TEMPAT, PIHAK TERLIBAT)
2. LATARBELAKANG
3. DAPATAN PEMERIKSAAN: ISU/MASALAH, SEBAB
AKIBAT
4. KESIMPULAN
5. SYOR/CADANGAN/PERAKUAN
August 5, 2015
39
Hj Radzi

40. STRUKTUR LAPORAN KAJIANSTRUKTUR LAPORAN KAJIAN
1. TUJUAN
2. PENGENALAN/LATARBELAKANG
3. OBJEKTIF KAJIAN
4. SKOP KAJIAN
5. KAEDAH: RUJUKAN, SAMPEL, TEMPOH
6. PERBELANJAAN/KOS
7. DAPATAN
8. ISU
9. SYOR/CADANGAN
10. KESIMPULAN/PERAKUAN
11. PENYEDIA
August 5, 2015
40
Hj Radzi

41. SUMBER BAHAN LAPORANSUMBER BAHAN LAPORAN
1. PEMBACAAN BUKU, JURNAL, AKHBAR, STATUT,
DAN LAIN-LAIN
2. LAPORAN/MINIT MESYUARAT LEPAS
3. SURVEY
4. DATA SKUNDER
5. MAKLUMBALAS PELANGGAN
6. MEDIA ELEKTRONIK/TULISAN
7. PERBINCANGAN
8. PEMERHATIAN
9. KAJIAN
10. ARAHAN ATASAN
August 5, 2015
41
Hj Radzi

42. GAYA BAHASA LAPORANGAYA BAHASA LAPORAN
1. FAKTA, bukan tanggapan peribadi
2. PADAT, bukan bercerita
3. TEPAT, bukan mengelirukan
4. JELAS, bukan berkias dan berbunga-bunga
5. BAHASA MODEN, bukan bahasa klasik
6. BAHASA TULISAN, bukan bahasa lisan
7. BAHASA ISTILAH, bukan loghat tempatan
8. BAHASA MUDAH, bukan bahasa berbelit
9. BAHASA FORMAL, bukan bahasa sms/telegram
10. PROFESIONAL, tunjukkan kematangan
August 5, 2015
42
Hj Radzi

43. PENULISAN KERTASPENULISAN KERTAS
CADANGAN/KERTASCADANGAN/KERTAS
KONSEPKONSEP
August 5, 2015
43
Hj Radzi

44. FORMAT KERTAS CADANGAN/FORMAT KERTAS CADANGAN/
KERTAS KONSEPKERTAS KONSEP
1. TAJUK
2. TUJUAN
3. LATARBELAKANG
4. ASAS PERTIMBANGAN
5. IMPLIKASI
6. KESIMPULAN
7. ULASAN
8. SYOR
August 5, 2015
44
Hj Radzi