SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 242
Descargar para leer sin conexión
Recopilatorio léxico de construción naval en galego, con traducións a castelán, portugués e inglés.




Colegio Oficial de Ingenieros Navales y Oceánicos   Cofinanciado pola Cosellería de Presidencia da Xunta de Galicia
Delegación en Galicia
DICIONARIO GALEGO DE CONSTRUCIÓN NAVAL




     Colegio O cial de Ingenieros Navales y Oceánicos
                  Delegación en Galicia
Dicionario Galego de Construción Naval.
  Primeira edición: abril de 2008.
Colegio O cial de Ingenieros Navales y Oceánicos, Delegación en Galicia, 2008.
Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza, Xunta de Galicia.



Equipo técnico

  Autores:
         Teresa Fagúndez Díaz
         Gustavo Luca de Tena
         Primitivo González López
         Manuel Andrés Picallo Chao
         María Jesús Piñeiro Domínguez
         Mª do Carmo Souto Negrete
  Revisión Técnica:
         Guillermo Gefaell Chamochín
  Consultoría e Tecnoloxía:
         3.14 Financial Contents, SL
  Maquetación:
         Proxectos Grá cos Aldine Ferrol, SL
  Deseño da cuberta
        Proxectos Grá cos Aldine Ferrol, SL




Agradecementos

  Barco Boniteiro de Burela (Burela): D. Nolo Abad.
  Estaleiros Armón Burela (Burela): D. Carlos López, D. Juan Pernas.
  Estaleiros Baladiño (Cabana de Bergantiños): D. Martín Senande.
  Estaleiros Barreras (Vigo): D. Enrique Pérez.
  Estaleiros Lojo (Rianxo): D. Ángel Lojo.
  Navantia (Ferrol): D. Fernando Álvarez, D. Rafael Saura, D. Guillermo Varela.
  Taller Fra Rico (Cervo): D. Francisco Fra.




Depósito Legal: C-1110-2008.

I.S.B.N.: 978-84-933198-4-7.



Esta obra está baixo unha licenza Creative Commons 2.5 ES: Recoñecemento-Compartir.
DICIONARIO GALEGO
DE CONSTRUCIÓN NAVAL


    Autores:
             Teresa Fagúndez Díaz
             Gustavo Luca de Tena
        Primitivo González López
      Manuel Andrés Picallo Chao
    María Jesús Piñeiro Domínguez
      Mª do Carmo Souto Negrete
LIMIAR




É de sobrado coñecemento a extensa -e intensa- relación de Galicia co mar e
  todas as actividades a el vinculadas. Unha ollada á nosa literatura e artes
  plásticas danos unha idea da fonda pegada que o mar, a navegación, os bar-
  cos e as súas xentes deixaron na nosa conciencia colectiva; nomeadamente
  nos dous últimos séculos cando os galegos redescubriron o mar e con el a
  súa concepción de pobo cunha cultura, unha historia e un territorio singu-
  lares. Así nos últimos anos temos lido os poemas de “De catro a catro” de
  Manuel Antonio, a “Profecía do mar” de Bernardino Graña, ou gozado
  coas particulares visións mariñas de Castelao, Laxeiro ou Urbano Lugrís,
  por nomear algúns dos máis destacados persoeiros da nosa cultura recente.
Sen embargo o mar, o mar galego, ademais dunha fonte de gozo inesgotable
  representa un importante recurso económico e comercial, que tivo nos anos
  70 o seu punto álxido nos estaleiros de Ferrol coa botadura do buque Ar-
  teaga. Con esta efeméride, acontecida na primavera de 1972, Galicia con-
  vertíase nun referente mundial dentro do mapa da construción náutica e
  algúns portos como os de Vigo, Ferrol e Fene en paradas obrigatorias nas
  Autoestradas do Mar. Hoxe, máis de trinta anos despois desta época dou-
  rada, e a pesar da paulatina perda de dinamismo que se viviu no sector, a in-
  dustria naval segue sendo vital para Galicia e para o día a día dos galegos.
Así o demostran a recente creación do Centro Tecnolóxico do Naval Galego,
 que pretende ser líder en investigación, innovación e coñecemento no ám-
 bito da enxeñería naval; de Exponav, a exposición permanente para o fo-
 mento da construción naval e as actividades marítimas; ou citas tan
 destacadas como Navalia, a Feira Internacional da Industria naval, que en
 maio deste ano abrirá as súas portas en Vigo por segundo ano consecutivo.
 Tampouco esquezamos que na actualidade un estaleiro de Marín está in-
 merso na construción do que será o veleiro máis grande do mundo, o Sea
 Cloud Hussar, de cento trinta e seis metros de eslora, e que o sector naval
Limiar                                                                  8


  nos últimos anos alcanzou cotas elevadísimas de pedidos e empregos, des-
  tacando dentro do territorio do Estado.
Neste contexto, e como é lóxico, tiña que nacer este Dicionario Galego de
 Construción Naval, unha obra na que o Colexio O cial de Enxeñeiros Na-
 vais e Oceánicos de Galicia pretende compilar e recuperar unha importan-
 tísima parte do noso léxico. Nas pouco máis de dúas mil achegas que se
 recollen ao longo deste volume tradición e lingua únense para formar unha
 obra de referencia no campo da construción naval. De aí o apoio incondi-
 cional que desde a Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e
 Xustiza da Xunta de Galicia lle prestamos co n de difundir un anaco máis
 da nosa cultura pasada, presente e futura.




Xosé Luís Méndez Romeu
Conselleiro de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza.
Xunta de Galicia
PREÁMBULO




Cando neno, a miña familia adoitaba pasar os veráns na parroquia viguesa de
 Coruxo, preto do areal do Vao, na casa dos nados Ramón e Filomena, unha
 parella de ben de labregos–pescadores que tiñan tres llos cos que aínda
 temos unha boa relación de amizade. Ramón e Filomena tiñan unha pre-
 ciosidade de gamela (Coruxeira, é claro!) no areal da Fontaíña, da que xa
 non me lembro nin do nome nin do tamaño, aínda que a min parecíame in-
 mensa. Ás veces, e co beneplácito do noso pai, enxeñeiro naval e grande
 afeccionado ao mar, Ramón levábanos con el a pescar luras, fanecas, polbos
 e nécoras entre os areais e a illa de Toralla. De Ramón e a súa familia apren-
 dín o galego (a nosa familia non era galegofalante) e, deste xeito, as miñas
 primeiras verbas nesta lingua de reis-poetas foron as relacionadas coa pesca
 e coas partes dunha embarcación.
O que hoxe presentamos é un pouco produto daquela nenez e dunha longa es-
 tadía posterior en terras portuguesas, xa casado e cos meus propios llos. En
 Portugal dinme conta da grande riqueza do léxico naval e de como estaba
 estudado dentro do seu idioma e, pola contra, observei a penuria que se
 vivía en Galicia. O grande in uxo do castelán na nosa costa, a aplicación
 doutros materiais alén da madeira xunto co desenvolvemento das súas téc-
 nicas construtivas, o feito de que a maioría dos profesionais da enxeñería, do
 deseño e da inspección naval non sexan galegofalantes, sumado ao declínio
 das carpinterías de ribeira, das que xa quedan pouco máis dunha ducia en ac-
 tivo, contribuíron á diminución progresiva na nosa terra daquel léxico pro-
 pio da construción naval.
O Colexio O cial de Enxeñeiros Navais e Oceánicos pretende agora, con este
 Dicionario Galego de Construción Naval, colaborar ao esforzo colectivo
 de recuperación deste riquísimo léxico, poñelo en valor e acompasalo ao
 devir dos tempos. Esta primeira versión do Dicionario, apoiada con entu-
 siasmo pola Consellería de Presidencia da Xunta de Galicia, é só unha pri-
Preámbulo                                                                 10


  meira aproximación ao estudo e divulgación deste campo especí co da nosa
  lingua que, sen dúbida, precisa dun maior e máis continuado esforzo, así
  como de novas achegas dende outros ámbitos.
Pouco máis de dous mil termos, vocábulos e acepcións, coas súas traducións
 ao castelán, portugués e inglés, foron incorporados nesta primeira versión,
 mais aínda queda unha inxente tarefa por diante. Uns cincocentos termos
 máis non saíron á luz nesta edición porque non se tiña a su ciente certeza
 sobre a súa corrección lexicográ ca. Igualmente, o lector notará que falta
 por incorporar outra terminoloxía da que non temos aínda coñecemento
 (sobre todo as variantes de cada acepción que se dan ao longo da costa),
 aqueles termos ou acepcións que, por desgraza, perdéronse para sempre, ou
 tamén aqueles provenientes das novas técnicas que aínda non teñen tradu-
 ción ao noso idioma. Sobre todo isto haberá que seguir traballando, para
 ver a forma de recuperalos e de introducilos no Dicionario.
Pretendemos, por tanto, que este sexa un documento en continua evolución,
  aberto ao perfeccionamento continuado. Para iso estaremos totalmente
  abertos á colaboración doutros axentes sociais e especialistas e, por outra
  banda, dotamos ao Dicionario cunha presenza en Internet que non só faci-
  lite ao máximo a súa consulta e utilización (acompáñase dun tradutor en
  liña), senón tamén dende a que se poidan facer novas achegas e comentarios.
  Poderán atopalo en http://dicionarionavalgalego.ingenierosnavales.com.
No capítulo dos agradecementos, o meu recoñecemento ao Conselleiro de
 Presidencia, D. Xosé Luís Méndez Romeu, quen dende o primeiro mo-
 mento mostrou un decidido apoio ao proxecto; ao xornalista e bo amigo do
 mar Gustavo Luca de Tena, quen colaborou nesta singradura con sabedoría
 e cariño; ao enxeñeiro naval Primitivo González López e á súa esposa, a
 profesora de lingua e literatura galegas Mª do Carmo Souto Negrete, pola
 revisión nal; e, moi especialmente, a Teresa Fagúndez Díaz, tradutora, Ma-
 noel Andrés Picallo Chao e María Xesús Piñeiro Domínguez, lólogos, ca-
 pitaneados por Manoel Míguez da empresa 3.14, sen cuxa labor empeñada
 –e ás veces ingrata– este Dicionario non tivera sido posible.




Guillermo Gefaell Chamochín
Decano Territorial
Colegio O cial de Ingenieros Navales y Oceánicos. Delegación en Galicia
LISTA DE ABREVIATURAS




Relación de abreviaturas empregadas neste Dicionario:

        adv.               adverbio
        adx.               adxectivo
        Esp.               español
        f.                 feminino
        Ing.               inglés
        loc.               locución
        m.                 masculino
        pl.                plural
        Port.              portugués
        Sin.               sinónimo.
        v. i. e pr.        verbo intransitivo e pronominal
        v. i. e tr.        verbo intransitivo e transitivo
        v. i.              verbo intransitivo
        v. pr.             verbo pronominal
        v. tr. e pr.       verbo transitivo e pronominal
        v. tr.             verbo transitivo
        v. tr., i. e pr.   verbo transitivo, intransitivo e pronominal
GUÍA DE USO




As entradas aparecen en orde alfabética e están resaltadas en negriña. A in-
 formación que conteñen está estruturada da forma seguinte:
  - Entrada
  - Categoría gramatical
  - De nición
  - Sinónimos
  - Traducións
Exemplo:




Notas:
- As categorías gramaticais distínguense coas abreviaturas correspondentes
  (adx., v., etc.), excepto no caso dos substantivos, nos que aparece directa-
  mente o xénero: m. ou f.
- Se as entradas teñen máis dunha acepción, márcanse con números, e pro-
  porciónase a tradución e os sinónimos correspondentes.
- As remisións indícanse coa palabra ‘Véxase’. Por exemplo:
               forquilla f. Véxase: forquita.
DICIONARIO GALEGO
DE CONSTRUCIÓN NAVAL
A
a bordo loc. Estar no buque ou        abalo m. Preamar. Situación máis
  dentro do buque.                     alta do mar durante a carreira da
   Esp. a bordo                        marea. Sin. marea alta, preamar.
   Port. a bordo                         Esp. pleamar
   Ing. on board                         Port. preamar
á sirga loc. Navegar a remolque          Ing. high tide
  mediante unha sirga ou corda lan-   abandeirar v. tr. Rexistrar ou ma-
  zada desde unha embarcación ou       tricular unha embarcación baixo a
  desde a costa.                       bandeira dun país determinado.
   Esp. a la sirga                     Sin. inscribir.
   Port. à sirga                         Esp. abanderar
   Ing. tracking                         Port. embadeirar
aba f. Beira ou marxe dun río ou do      Ing. register
  mar. Sin. costa, ladeira, beira.    abanear v. i. e tr. Mover un guin-
   Esp. costa                          dastre en círculos ou arcos hori-
   Port. aba                           zontais. Sin. abalar.
   Ing. coast                            Esp. oscilar
abadernar v. tr. Suxeitar con ba-        Port. balançar
  dernas.                                Ing. swing a derrick
   Esp. abadernar                     abarloar v. tr. Achegar unha em-
   Port. abadernar                     barcación a outra, quedando as
   Ing. fasten                         dúas xuntas en paralelo. Sin. ache-
abastecemento - acochar                 A                                     18


 gar, abordar.                                dun tubo dándolle forma de bu-
   Esp. abarloar                              cina. Sin. anchear, ampliar.
   Port. atracar                                Esp. abocinar
   Ing. put alongside                           Port. alargar
abastecemento m. Conxunto de                    Ing. are
 accións para prover a un navío de          acalumar v. tr. e pr. Ir unha embar-
 todo o necesario para unha trave-            cación ao fondo da auga. Sin.
 sía. Sin. aprovisionamento, for-             afondar, afundir.
 necemento.                                     Esp. hundir
   Esp. abastecimiento                          Port. afundar
   Port. abastecimento                          Ing. submerge
   Ing. supply                              acanaladura f. Estría, greta ou
abicar v. tr. Dar forma de bico, agu-         fendedura que se produce na su-
 zar. Sin. aguzar, embicar.                   per cie dun corpo. Sin. estría,
   Esp. aguzar                                suco.
   Port. aguçar                                 Esp. acanaladura
   Ing. sharpen                                 Port. canelura
abita f. Véxase: bita.                          Ing. groove
abitón m. Madeiro ou ferro posto            aceiro m. Aliaxe de ferro e carbono
 verticalmente á cuberta para ama-            en diferentes proporcións que, so-
 rrar a el cabos.                             metido ao tempero, adquire unha
   Esp. abitón                                maior elasticidade e dureza.
   Port. abita, cabeço                          Esp. acero
   Ing. kevel head, mooring bitt                Port. aceiro
aboiar v. i. Manterse sobre a auga              Ing. steel
 sen afundir. Sin. otar.                    achicador m. Elemento que serve
   Esp. otar                                  para extraer a auga dunha embar-
   Port. aboiar                               cación menor. Sin. tangarte, briol.
   Ing. oat                                     Esp. achicador
abordaxe f. Colisión entre dúas                 Port. achicador
 naves de forma intencionada ou                 Ing. bailer
 accidental.                                achicar v. tr. Extraer completa-
   Esp. abordaje                              mente a auga dalgunha cousa ou
   Port. abordagem                            lugar que quedaron anegados.
   Ing. collision                             Empréganse bombas e outros ob-
abrigar v. tr. Protexer un buque e            xectos. Sin. baldeirar, desaugar.
 defendelo do vento ou das ondas.               Esp. achicar
 Sin. protexer.                                 Port. achicar
   Esp. abrigar                                 Ing. pump out, bail out
   Port. abrigar                            acochar v. tr. Unir os fíos dun
   Ing. shelter                               cabo.
abucinar v. tr. Ensanchar a boca                Esp. corchar
19                                       A                    acoirazado - agulla


     Port. cochar                            adega superior f. Adega que
     Ing. lay                                 ocupa o espazo comprendido
acoirazado m. Buque de guerra                 entre os vaos da bodega e a cuberta
  blindado e de grandes dimensións,           máis baixa.
  protexido con fortes chapas blin-             Esp. bodega superior
  dadas na súa estrutura e cunha                Port. porão superior
  gran potencia de fogo.                        Ing. upper hold
    Esp. acorazado                           adrizar v. tr. Véxase: drizar.
    Port. couraçado                          aduxa f. Cada unha das voltas me-
    Ing. dreadnought                          diante as cales se recollen os cabos,
acreditación f. Recoñecemento                 as cadeas, os cables, etc. Sin. volta.
  o cial de persoa ou de entidade               Esp. aduja
  para determinados efectos profe-              Port. rolo
  sionais ou legais.                            Ing. coil
    Esp. acreditación                        aduxa de cornamusa f. Método
    Port. acreditação                         de amarre da aduxa a unha corna-
    Ing. accreditation                        musa, empregado para asegurar
acumulador m. Aparello de fun-                unha driza aduxada á súa corna-
  cionamento electrolítico que                musa.
  transforma a enerxía eléctrica en             Esp. aduja de cornamusa
  enerxía química para reconvertela             Port. rolo de cunho
  novamente en enerxía eléctrica.               Ing. cleat looping
  Sin. batería.                              aduxa de estiba f. Xeito de aduxar
    Esp. acumulador                           un cabo cando ten que estibarse
    Port. acumulador                          xunto co resto do aparello.
    Ing. accumulator                            Esp. aduja de estiba
adega f. Espazos adecuados para                 Port. rolo de estiva
  acomodar a carga no interior dos              Ing. stowage looping
  buques, que abarcan desde a cu-            aduxar v. tr. Enrolar un cabo ou
  berta ata a quilla. Poden estar sub-        cadea facendo voltas ou aduxas.
  divididos en andares chamados               Sin. enrolar.
  entrepontes. Sin. cava, bodega.               Esp. adujar
    Esp. bodega                                 Port. enrolar
    Port. porão                                 Ing. coil
    Ing. hold                                aduxar ao dereito loc. Aduxar
adega principal f. Espazo con                 dando voltas á dereita e no sentido
  máis capacidade de carga no                 do cabo.
  buque, situado debaixo do zapón               Esp. adujar al derecho
  principal.                                    Port. enrolar à direita
    Esp. bodega principal                       Ing. coil
    Port. porão principal                    agulla f. Barra metálica ou de ma-
    Ing. main hold                            deira que forma parte dalgúns ins-
agulla de bitácora - al estra          A                                     20


  trumentos de precisión, como o             abre ao longo da quilla, roda e co-
  compás, e que serve para medir             daste, e que serve para encaixar as
  ángulos, graos, o tempo, etc. Este         táboas da aparadura na parte baixa
  nome tamén se lle aplica ao com-           dos costados dos buques feitos de
  pás usado na navegación. Sin.              madeira.
  compás.                                      Esp. alefriz
    Esp. aguja                                 Port. alefriz
    Port. agulha                               Ing. rabbet
    Ing. compass needle                    aleta f. Parte curvada posterior do
agulla de bitácora f. Compás.                buque que remata na popa. O
  Instrumento utilizado para indicar         barco ten dúas aletas: aleta de es-
  o rumbo dunha nave. Sin. agulla            tribor e aleta de babor. No mesmo
  náutica.                                   caso que as amuras, indican direc-
    Esp. aguja de bitácora                   ción. Sin. ala, á.
    Port. agulha de bitácula                   Esp. aleta, ala
    Ing. binnacle compass                      Port. alheta
aixola f. Ferramenta que serve para            Ing. quarter
  desbastar a madeira; consta dunha        aleta da caderna f. Peza que
  coitela de ferro a ada que vai             forma a caderna posterior e vai
  unida a un mango perpendicular-            unida ás extremidades dos xugos.
  mente. Sin. desbastador.                     Esp. aleta de cuaderna
    Esp. azuela                                Port. alheta da caverna
    Port. enxó                                 Ing. frame rib
    Ing. adze                              aleta de caída f. Aletas que se co-
alargamento m. Deformación                   locan coas súas caras paralelas á
  producida pola extensión forzada           volta horizontal do xugo, e levan
  efectuada nun corpo. Modi ca-              o seu pé ao alefriz do codaste.
  ción realizada nun buque para                Esp. aleta de caída
  alongar a súa eslora. Sin. dilata-           Port. alheta de caída
  ción, extensión.                             Ing. bee
    Esp. alargamiento                      aletas do bauprés f. pl. Pequena
    Port. alargamento                        plataforma por cada banda, perfo-
    Ing. elongation, lengthening             rada por un buraco, por onde
alcatruz m. Cada un dos recipien-            pasan os estais do masteleiro.
  tes de ferro que forman parte das            Esp. aletas del bauprés
  dragas de rosario que extraen os             Port. alheta do gurupés
  obstáculos que obstrúen o fondo              Ing. bee block
  das augas.                               al estra f. Ollo que ten no extremo
    Esp. cangilón                            posterior a cana do temón da
    Port. alcatruz                           dorna e dalgunha outra embarca-
    Ing. bucket                              ción e no que entra a parte alta da
alefriz m. Rañura ou sura que se             táboa que dá dirección á nave.
21                                     A        alicates - amantillo de verga...


     Esp. ori cio                          alta mar f. Lugar lonxe da costa
     Port. al estra                          onde navegan e pescan os grandes
     Ing. hole                               buques.
alicates m. pl. Utensilio en forma             Esp. alta mar
  de tenaces con puntas chatas ou              Port. alto-mar
  redondas que serve para suxeitar             Ing. high sea
  pezas pequenas, tronzar fíos, ca-        alternador m. Xerador de corrente
  bles, etc.                                 que transforma a enerxía mecánica
    Esp. alicate                             en corrente eléctrica alterna.
    Port. alicate                              Esp. alternador
    Ing. pliers                                Port. alternador
alidada f. Dispositivo que leva a              Ing. alternator
  maxistral para tomar marcacións.         altura do codaste f. Medida en
    Esp. alidada                             vertical tomada desde o extremo
    Port. alidada, alidade                   superior do codaste ata a quilla.
    Ing. alidade                               Esp. altura del codaste
alimentación de enerxía f. Pro-                Port. altura do cadaste
  ceso consistente en proporcionar             Ing. stern frame height
  enerxía a unha máquina.                  aluamento m. Corte curvo da
    Esp. alimentación de energía             parte inferior da vela das gabias
    Port. alimentação de energia             para evitar que roce.
    Ing. feeding                               Esp. alunamiento
alimentador m. Parte ou peza                   Port. arqueamento
  dunha máquina que lle propor-                Ing. roach
  ciona o combustible para o seu           alxibe m. Embarcación deseñada
  funcionamento. Sin. fornecedor.            para o transporte de auga doce.
    Esp. alimentador                           Esp. aljibe
    Port. alimentador                          Port. algibe, navio cisterna
    Ing. feeder                                Ing. tank vessel
alimentador eléctrico m. Sistema           amante m. Cable que serve para
  que fornece de enerxía eléctrica a         suspender a carga; cabo groso
  un circuíto.                               atado por un extremo a un pau, e
    Esp. alimentador eléctrico               polo outro a un aparello.
    Port. alimentador elétrico                 Esp. amante
    Ing. electric feeder                       Port. amante
alixeiramento m. Acción de ali-                Ing. cargo runner
  xeirar ou aliviar unha embarcación       amantillo de verga de gabia m.
  ou un compoñente dela quitándo-            Cabo que suxeita a gabia á verga.
  lle peso. Sin. descarga.                     Esp. amantillo de verga de gavia
    Esp. aligeramiento                         Port. amantilho de verga de gávea
    Port. aligeiramento                        Ing. main topsail lift
    Ing. lightening                        amantillo de verga de perico m.
amantillo de... - amplitude da...       A                                     22


  Cabo que suxeita a vela de perico á        no seu lugar xunto ao peirao ou
  súa verga.                                 pantalán e xalo con cabos. Sin.
    Esp. amantillo de verga de perico        atar, suxeitar.
    Port. amantilho de verga de vela           Esp. amarrar
    Ing. mizzen topgallant lift                Port. amarrar
amantillo de verga de xoanete                  Ing. moor
 m. Cabo que suxeita a vela de xo-          amarre m. Acción e efecto de ama-
 anete á súa verga.                          rrar un buque con cabos ao peirao
   Esp. amantillo de verga de juanete        ou a outro sitio para evitar que se
   Port. amantilho de verga de joa-          mova. Sin. amarradura.
   nete                                        Esp. amarre
   Ing. topgallant lift                        Port. amarradura
amantillo de verga maior m.                    Ing. mooring
 Cabo que corresponde á verga               amorear v. tr. Amontoar as cargas
 maior.                                      dun buque. Sin. amontoar.
   Esp. amantillo de verga mayor               Esp. amontonar
   Port. amantilho de verga maior              Port. amorear
   Ing. main lift                              Ing. pile up
amantillo de verga seca m.                  amortecedor m. Dispositivo que
 Cabo correspondente á verga seca.           se emprega para illar os golpes e as
   Esp. amantillo de verga seca              perturbacións causadas polo
   Port. amantilho de verga seca             ruído, o movemento ou por ou-
   Ing. mizzen lift                          tros motivos.
amantillos m. pl. Cada un dos                  Esp. amortiguador
 cabos que manteñen as vergas ho-              Port. amortecedor
 rizontais.                                    Ing. shock-absorber
   Esp. amantillos, obenques                amplitude da crecente f. Dife-
   Port. amantilhos                          renza de altura entre a marea baixa
   Ing. topping lifts                        e a chea consecutivas nunha marea
amarra f. Corda, cabo, cable ou              crecente.
 cadea que serve para amarrar os               Esp. amplitud de la creciente
 buques ao porto e para suxeitalos             Port. amplitude da crescente
 ao fondo das augas, especialmente             Ing. rising tidal range
 cunha áncora. A amarra de proa tí-         amplitude da marea f. Diferenza
 rase desde a proa e a amarra de             de altura entre a marea baixa e a
 popa tírase desde a popa. Sin.              marea alta.
 cadea.                                        Esp. amplitud de la marea
   Esp. amarra                                 Port. amplitude da maré
   Port. amarra                                Ing. tidal range
   Ing. mooring rope                        amplitude da onda f. Distancia
amarrar v. tr. Atar, facer rme,              vertical entre o seo e a crista da
 anoar un cabo. Colocar un barco             onda.
23                                     A      amplitude de... - áncora otante


     Esp. amplitud de la ola               áncora de barlovento f. Áncora
     Port. amplitude da onda                que traballa na dirección de onde
     Ing. wave amplitude                    procede o vento.
amplitude de descenso f. Dife-                Esp. ancla de barlovento
 renza de altura entre a marea chea           Port. âncora de barlavento
 e a marea baixa consecutivas                 Ing. windward anchor
 nunha marea descendente.                  áncora de capa f. Tipo de áncora
   Esp. amplitud de la bajante              utilizada en embarcacións e botes
   Port. amplitude da descida               salvavidas, que reduce o abate-
   Ing. falling tidal range                 mento do bote e permanece pró-
amurada f. Prolongación do cos-             xima á zona do sinistro que sufriu
 tado do buque, por riba do tranca-         o barco.
 nil, para evitar o acceso da auga á          Esp. ancla de capa
 cuberta.                                     Port. âncora de capa
   Esp. amurada                               Ing. drogue
   Port. amurada                           áncora de fungo f. Áncora pouco
   Ing. bulwark                             convencional que ten forma de
amuras f. pl. Zona curva na parte           fungo e que carece de uñas; o seu
 da proa nos costados do buque,             peso concéntrase no disco cón-
 desde onde o casco se a na cara a          cavo que hai ao nal da cana, que
 proa. Existe a amura de estribor e         é o que lle dá a aparencia de fungo.
 a de babor.                                Emprégase para ancorar en augas
   Esp. amuras                              tranquilas, con fondos lamacentos,
   Port. amuras                             ou tamén para ancorar permanen-
   Ing. bows                                temente. Sin. áncora mushroom.
áncora f. Instrumento de ferro ou             Esp. ancla de hongo
 aceiro, de formas variadas, que              Port. âncora de fungo
 serve para suxeitar a embarcación            Ing. mushroom anchor
 ao fondo do mar por medio dun             áncora de sotavento f. Áncora
 cable, cabo ou cadea. Hainas de            que está tendida na dirección con-
 varios tipos: do Almirantado, de           traria á que sopra o vento.
 cepo, fungo, rizón, Danforth,                Esp. ancla de sotavento
 Benson, etc. Sin. rizón.                     Port. âncora de sotavento
   Esp. ancla                                 Ing. leeward anchor
   Port. âncora                            áncora do Almirantado f. Án-
   Ing. anchor                              cora que imita ás antigas, e que
áncora Danforth f. Áncora de                leva un ori cio na cabeza por onde
 uñas moi longas e con cepo na              pasa un cepo cilíndrico de ferro.
 cruz.                                        Esp. ancla de Almirantazgo
   Esp. ancla Danforth                        Port. âncora do Almirantado
   Port. âncora Danforth                      Ing. Admiralty anchor
   Ing. Danforth anchor                    áncora otante f. Elemento que,
áncora Hall - ángulo vertical...       A                                    24


 tirado pola borda cara á popa, frea          Port. ondada
 o avance do barco.                           Ing. swell
   Esp. ancla otante                       anguía f. Cada un dos madeiros pa-
   Port. âncora utuante                     ralelos á quilla que constitúen a
   Ing. oating anchor                       base sobre a cal o buque se bota á
áncora Hall f. Áncora que ten               auga. Este conxunto de madeiros
 unha cruz de aceiro e que forma            ou anguías levan o buque por riba,
 corpo cos brazos, os cales están en        sobre unhas pistas xas inclinadas
 paralelo á cana.                           e ensebadas chamadas imadas. Sin.
   Esp. ancla Hall                          base de lanzamento.
   Port. âncora Hall                          Esp. anguila
   Ing. Hall anchor                           Port. trilho de lançamento
ancoradoiro m. Lugar na costa                 Ing. sliding way
 para fondear e para ancorar as em-        ángulo de calado m. Nome que
 barcacións. Sin. fondeadoiro.              recibe nas máquinas alternativas
   Esp. fondeadero                          de vapor o ángulo formado polo
   Port. ancoradouro                        virabrequín cticio e o virabre-
   Ing. anchorage                           quín do motor.
ancoraxe f. Acción de ancorar.                Esp. ángulo de calado
 Lugar adecuado para fondear.                 Port. ângulo de calado
   Esp. anclaje                               Ing. draught angle
   Port. ancoragem                         ángulo de deriva m. Diferenza
   Ing. anchorage                           entre o rumbo teórico e o rumbo
ancorel m. Pedra que vai pendu-             real.
 rada nunha boia, e que lle serve de          Esp. ángulo de deriva
 áncora para que non se poda                  Port. ângulo de deriva
 mover no mar.                                Ing. drift angle
   Esp. ancorel                            ángulo de rumbo m. Ángulo que
   Port. pedra de bóia                      forma a proa coa liña norte-sur.
   Ing. buoy anchor                           Esp. ángulo de rumbo
ancorote m. Áncora pequena e li-              Port. ângulo de rumo
 xeira utilizada para algunhas ma-            Ing. direction angle
 nobras do buque; esta áncora pode         ángulo do temón m. Ángulo que
 levarse lonxe do buque para corri-         forma a pa do temón coa liña de
 xir a súa traxectoria ao fondear.          proa-popa.
 Sin. rizón.                                  Esp. ángulo del timón
   Esp. anclote                               Port. ângulo do timão
   Port. ancorote                             Ing. rudder angle
   Ing. grapnel                            ángulo vertical de seguridade
andana f. Ondas que chegan unha             m. Ángulo que debe formar a base
 tras doutra. Sin. ondada.                  e o cumio dun obxecto para man-
   Esp. oleaje                              terse un buque a determinada dis-
25                                       A         ánodo de sacri cio - aparello


 tancia do mesmo.                            aparato de goberno m. Con-
   Esp. ángulo vertical de seguridad          xunto de elementos capaces de
   Port. ângulo vertical de seguridade        mover a pa do temón integrada ao
   Ing. security vertical angle               sistema.
ánodo de sacri cio m. Peza, xe-                 Esp. aparato de gobierno
 ralmente de cinc, que se coloca                Port. aparelho de governo
 preto das partes metálicas somer-              Ing. steering gear
 xidas do barco, para que contra-            aparella f. Especie de travesa de
 rresten a acción galvánica                   madeira que se introduce no bu-
 producida na auga e que non oxi-             raco do pau da dorna. Sin. travesa.
 den. O potencial destas pequenas               Esp. traviesa
 pezas longas é máis baixo que o do             Port. travessa
 metal que compón a quilla ou a                 Ing. crossbar
 hélice e, deste xeito, corróense con        aparellado adx. m. Dise do buque
 anterioridade, protexendo á quilla           que está preparado para saír a na-
 e ás outras pezas. Sin. ánodo fun-           vegar.
 xible.                                         Esp. aparejado
   Esp. ánodo de sacri cio                      Port. aparelhado
   Port. ânodo de sacrifício                    Ing. rigged-up
   Ing. sacri cial anode                     aparellar v. tr. Dotar ao barco de
anteparos m. pl. Construcións ver-            todos os elementos necesarios para
 ticais ou tabiques que forman as             a navegación. Sin. armar.
 paredes dos compartimentos de a                Esp. aparejar
 bordo. Sin. tabiques.                          Port. aparelhar
   Esp. mamparos                                Ing. rig
   Port. anteparas                           aparello m. 1. Conxunto de paus,
   Ing. bulkheads                             cordames e velames dun barco que
anteporto m. Lugar á entrada dos              serven para empurralo coa forza
 portos onde os barcos encontran              do vento. Sin. arreo.
 momentaneamente abrigo. Sin.                   Esp. aparejo
 abrigo.                                        Port. aparelho
   Esp. antepuerto                              Ing. rig
   Port. anteporto                            2. Máquina que dispón dun sis-
   Ing. forebay                               tema de poleas que permiten mul-
aparadura f. Primeira la de cha-              tiplicar a forza e vencer grandes
 pas ou de táboas de madeira que              resistencias.
 encaixa no alefriz a continuación              Esp. aparejo
 da quilla. Sin. táboa de apara-                Port. mecanismo
 dura.                                          Ing. tackle
   Esp. aparadura                             3. Conxunto de utensilios para
   Port. tábua de resbordo                    pescar
   Ing. garboard strake                         Esp. aparejo
apopar - armamento                      A                                     26


   Port. aparelho                              Port. arvorar
   Ing. equipment                              Ing. rig
apopar v. i. Situación na que o             árbore f. Pau vertical situado en
  buque presenta a popa ao vento, á           perpendicular á quilla, e que sos-
  corrente ou á marea. Calar dema-            tén as velas da embarcación. A ár-
  siado de popa. Colocar pesos ou             bore mestra é o pau máis alto
  efectos na popa.                            dunha embarcación Sin. mastro.
    Esp. empopar                                Esp. árbol
    Port. apopar                                Port. mastro
    Ing. trim by the stern                      Ing. mast
aproar v. i. e tr. Levar pesos cara a       arfada f. Movemento vertical da
  proa. Poñer o barco de proa ao              proa do navío. Cabeceo dunha
  vento, corrente ou lugar determi-           embarcación Sin. cabeceo.
  nado. Calar demasiado a proa.                 Esp. arfada
    Esp. aproar                                 Port. arfada
    Port. aproar                                Ing. pitching
    Ing. head towards                       arfar v. i. Acción de facer move-
aquillado adx. m. Dise do barco               mentos de proa; levantar a proa
  que ten quilla e non é aplanado             por causa do mar. Sin. cabecear.
  por baixo.                                    Esp. arfar
    Esp. aquillado                              Port. arfar
    Port. aquilhado                             Ing. pitch
    Ing. keel-shaped                        arganeo m. Argola de ferro situada
aquillar v. i. Dar forma á quilla.            no extremo superior da cana da
    Esp. aquillar                             áncora. Sin. argola.
    Port. aquilhar                              Esp. arganeo
    Ing. build the keel                         Port. arganéu
araña f. Peza de madeira que evita              Ing. anchor ring
  que se enrede a vela cos cabos que        armador m. 1. Persoa ou sociedade
  gornecen os paus.                           que se dedica a dotar aos barcos de
    Esp. araña                                todo o necesario para a súa nave-
    Port. aranha                              gación. Sin. navieiro, fretador.
    Ing. crowfoot                               Esp. armador
arboradura f. Conxunto de paus                  Port. armador
  ou mastros que ten unha embarca-              Ing. shipowner
  ción.                                       2. Persoa ou sociedade que se de-
    Esp. arboladura                           dica á explotación dunha ou varias
    Port. mastreação                          embarcacións.
    Ing. masting                                Esp. armador
arborar v. tr. Dotar de mastros                 Port. armador
  unha embarcación. Sin. erguer.                Ing. shipowner
    Esp. arbolar                            armamento m. 1. Acción de armar
27                                      A                  arnés - arracamento


  un barco, dotándoo de todo o ne-          arpón m. Arte de pesca que con-
  cesario para a navegación.                  siste nun pau longo que remata
    Esp. armazón                              nunha punta de ferro con ganchos
    Port. armadura                            que se emprega para pescar.
    Ing. rig                                    Esp. arpón
  2. Fase nal da construción dun                Port. arpão
  barco comprendida entre a bota-               Ing. harpoon
  dura e a entrega aos propietarios.        arqueo m. 1. Acción de medir o vo-
    Esp. armamento                            lume hábil para a carga dos barcos.
    Port. armamento                           Sin. tonelaxe.
    Ing. out tting                              Esp. arqueo
arnés m. Elemento de seguridade                 Port. arqueio
  da indumentaria dos tripulantes,              Ing. tonnage measurement
  formado por correas que se cinxen           2. Volume e capacidade do navío.
  ao corpo, e unido fortemente á                Esp. arqueo
  embarcación co obxecto de evitar              Port. arqueação
  que a persoa caia da mesma.                   Ing. tonnage
    Esp. arnés                              arqueo neto m. O que se obtén
    Port. arnês                               restando do arqueo total os espa-
    Ing. harness                              zos necesarios para servizos do
aro m. Peza de madeira, ferro ou              buque, dotación, cámaras de má-
  calquera outro material que se uti-         quinas e caldeiras, etc.
  liza como reforzo para determina-             Esp. arqueo neto
  das cousas que necesitan                      Port. arqueio neto
  resistencia. Serve tamén como                 Ing. net tonnage
  xunta e unión. Sin. argola, elo.          arqueo total m. Volume do buque
    Esp. zuncho                               comprendido desde o plan do
    Port. aro                                 mesmo ata a cuberta alta con todos
    Ing. zoop                                 os espazos cerrados sobre esta cu-
aro salvavidas m. Aro macizo de               berta. Sin. arqueo bruto.
  material otante que serve para                Esp. arqueo total
  manterse a ote unha persoa.                   Port. arqueio total
    Esp. aro salvavidas                         Ing. gross tonnage
    Port. bóia de salvação                  arquitectura naval f. Arte e o -
    Ing. life ring                            cio de deseñar o casco, a estrutura
arpeo m. Instrumento de ferro con             e a disposición dos navíos, de
  garfos que serve para rastrear o            acordo coa súa función.
  fondo ou para aferrar un barco a              Esp. arquitectura naval
  outro.                                        Port. arquitetura naval
    Esp. arpeo                                  Ing. naval architecture
    Port. arpéu                             arracamento m. Anel que suxeita
    Ing. grapnel                              as vergas aos seus paus ou maste-
arraigamento - asegurador               A                                      28


  leiros, para que poidan correr fa-           Ing. brace
  cilmente por eles.                        arrombar v. tr. Arranxar a embar-
    Esp. racamento                            cación. Sin. arranxar, arrumar.
    Port. anel de mastaréu                      Esp. arreglar
    Ing. parrel                                 Port. arrumar
arraigamento m. Extremo de                      Ing. get ready
  todo cabo feito rme en calquera           arrufe m. Curvatura que forman as
  parte. Sin. extremidade.                    cubertas do buque e outros ele-
    Esp. arraigado                            mentos respecto á auga, de modo
    Port. amarração                           que a popa e a proa quedan máis
    Ing. dead end                             elevadas que o centro.
arrastre m. Técnica empregada na                Esp. arrufo
  pesca que consiste en arrastrar               Port. arrufo
  unha rede polo fondo das augas e              Ing. sheer
  tirar dela. Arte de pesca.                arsenal m. Conxunto de instala-
    Esp. arrastre                             cións situadas á beira do mar que
    Port. arrasto                             se dedican á construción e mante-
    Ing. trawling                             mento dos buques de guerra e que
arriar v. tr. Baixar as velas ou ban-         inclúen un porto, estaleiros, talle-
  deiras que estaban izadas ou des-           res, almacéns e peiraos.
  pregadas. Afrouxar ou soltar un               Esp. arsenal
  aparello, cabo, liña ou cadea. Sin.           Port. arsenal
  recoller.                                     Ing. naval dockyard
    Esp. arriar                             artes f. pl. Utensilios que se empre-
    Port. arriar                              gan para a pesca. Cada un dos mé-
    Ing. lower                                todos que se utilizan para pescar.
arribada f. Acción de chegar unha             Sin. aparellos.
  embarcación ao porto ao nal da                Esp. artes
  viaxe. Dise tamén do fondeadoiro              Port. artes, aparelhos
  que realizan os barcos nun lugar              Ing. shing gears
  distinto ao habitual por motivos          as de guía m. Nó mariñeiro que
  xusti cados, para evitar un perigo          serve para soportar grandes pesos
  ou por outras necesidades.                  ou tensións e que pode desfacerse
    Esp. arribada                             facilmente despois. Faise for-
    Port. arribada                            mando unha gaza non corrediza
    Ing. arrival                              no chicote dun cabo. Pódese facer
arriostar v. tr. Poñer riostas aos            tamén arredor dun obxecto xo.
  paus. Asegurar algo mediante rios-            Esp. as de guía
  tas que impidan a deformación                 Port. lais de guia
  dunha estrutura. Sin. riostrar.               Ing. bowline
    Esp. arriostrar                         asegurador m. Persoa física ou xu-
    Port. vigar                               rídica que asume a cobertura dos
29                                     A                       asento - atracar


  riscos pactados. Sin. garante, a-           Ing. trim by the stern
  dor, mantedor.                           asocar v. tr. Apertar o cabo. Sin.
    Esp. asegurador                          apertar.
    Port. segurador                            Esp. azocar
    Ing. underwriter                           Port. apertar
asento m. Diferenza de calado                  Ing. tighten
  entre proa e popa; este factor de-       atalingar v. tr. Asegurar o chicote
  penderá da carga, da forma do              dun cabo ou cadea ao arganeo da
  buque, da velocidade ou doutros            áncora.
  aspectos. Se o calado é maior pola           Esp. entalingar
  popa, dise que o asento é pola               Port. assegurar
  popa; se o calado é maior pola               Ing. bend
  proa, fálase de asento pola proa.        atlas hidrográ co m. Colección
  Sin. trimado, asentamento.                 encadernada de cartas náuticas e
    Esp. asiento                             de planos.
    Port. assentamento                         Esp. atlas hidrográ co
    Ing. trim                                  Port. atlas hidrográ co
asento dun eixe m. Parte do eixe               Ing. hydrographic atlas
  que está en contacto cunha chu-          atlas náutico m. Conxunto de car-
  maceira.                                   tas náuticas encadernadas.
    Esp. asiento de un eje                     Esp. atlas náutico
    Port. assento dum eixo                     Port. atlas náutico
    Ing. bearing                               Ing. nautical atlas
asento nal m. Asento que ten o             atoar v. tr. Arrastrar, levar un navío
  buque ao rematar a carga.                  con sirga. Sin. arrastrar.
    Esp. asiento nal                           Esp. atoar
    Port. assentamento nal                     Port. atoar
    Ing. nal trim                              Ing. tug
asento inicial m. O asento que ten         atochar v. tr. e pr. Quedar un cabo
  o buque antes da carga.                    suxeito entre dous obxectos.
    Esp. asiento inicial                       Esp. atochar
    Port. assentamento inicial                 Port. atochar
    Ing. initial trim                          Ing. get caught
asento negativo m. Aquel no que            atracadoiro m. Lugar onde poden
  o calado é maior á proa.                   atracar as embarcacións. Sin. pei-
    Esp. asiento negativo                    rao de atracada, desembarca-
    Port. assentamento negativo              doiro.
    Ing. trim by the bow                       Esp. atracadero
asento positivo m. Aquel no que                Port. atracadouro
  o calado é maior á popa.                     Ing. mooring place
    Esp. asiento positivo                  atracar v. tr. Achegarse unhas em-
    Port. assentamento positivo              barcacións ás outras, ou achegarse
atraque - axente marítimo               A                                      30


  ao peirao e amarrar. Sin. amarrar.          desde o punto de vista de aforro de
    Esp. atracar                              combustible e, polo tanto, de eli-
    Port. atracar                             minación de emisións contami-
    Ing. berth, dock                          nantes de efecto invernadoiro. Sin.
atraque m. Acción de achegarse                autoestradas marítimas.
  unha embarcación a outra, á terra             Esp. autopistas del mar
  ou a un atracadoiro ou peirao. Sin.           Port. auto-estradas do mar
  atracada.                                     Ing. motorways of the sea
    Esp. atraque                            autonomía f. Distancia en millas
    Port. atracação                           que un buque pode navegar a unha
    Ing. mooring                              velocidade concreta, cando sae á
atuneiro m. Barco pesqueiro em-               mar co máximo combustible.
  pregado para a pesca do atún.                 Esp. autonomía
    Esp. atunero                                Port. autonomia
    Port. atuneiro                              Ing. cruising radius
    Ing. tuna boat                          avaliar v. tr. Determinar a valía,
augada f. Provisión ou cantidade              valor ou prezo dalgunha cousa.
  de auga potable que leva unha em-           Sin. calcular, considerar, determi-
  barcación.                                  nar.
    Esp. aguada                                 Esp. evaluar
    Port. aguada                                Port. avaliar
    Ing. watering                               Ing. evaluate
augas xurisdicionais f. pl. Zona            avante adv. Cara a adiante. Dian-
  marítima preto da costa, sobre a            teira do navío. Parte da cuberta
  que os estados teñen plena sobera-          que ca ao lado da proa. Sin.
  nía. Augas que bañan as costas              adiante.
  dun estado e están suxeitas á súa             Esp. avante
  xurisdición. Sin. augas territo-              Port. avante
  riais.                                        Ing. ahead
    Esp. aguas jurisdiccionales             aviar v. tr. e pr. Preparar unha cousa
    Port. águas jurisdicionais                de forma axeitada para unha reali-
    Ing. territorial waters                   zación posterior. Sin. compoñer,
autoestradas do mar f. pl. Ruta               preparar.
  marítima que xurde a consecuen-               Esp. aviar
  cia de acordos entre diferentes es-           Port. aviar
  tados, portos e empresas para                 Ing. arrange
  establecer un transporte regular de       axente marítimo m. Axente co-
  mercadorías, equipos, etc., co ob-          mercial que contrata fretes maríti-
  xectivo, entre outros, de alixeirar         mos e representa buques para
  o transporte terrestre, substituín-         tramitar amarres e despachar do-
  doo por transporte marítimo que,            cumentos.
  en liñas xerais, é máis económico             Esp. agente marítimo
31                                      A                          axiómetro


      Port. agente marítimo                 que mide o ángulo formado pola
      Ing. shipping agent                   quilla do barco e a roda do temón.
axiómetro m. Instrumento com-                Esp. axiómetro
     posto por unha parte dun círculo        Port. axiómetro
     graduado cunha agulla xiratoria         Ing. axiometer
B
babor m. A banda ou costado es-        emprega para asegurar a cana do
 querdo do barco mirando de popa       temón.
 a proa.                                 Esp. baderna del timón
   Esp. babor                            Port. baderna do timão
   Port. bombordo                        Ing. rudder rope
   Ing. port                          badernón m. Baderna moi longa e
baderna f. Pequeno cabo que se         ancha que serve para facer unha
 emprega para suxeitar o cabo de       eslinga ou para traballar con gran-
 tracción no cabrestante ou cana do    des pesos.
 temón, para protexer a base dos         Esp. baderna
 mastros ou para outros usos.            Port. baderna
   Esp. baderna                          Ing. rope
   Port. baderna                      baixamar f. Nivel máis baixo das
   Ing. rope-nipper                    augas durante a carreira da marea;
baderna do cabrestante f.              retroceso das augas durante o
 Anaco de cabo usado para suxeitar     tempo que dura a marea. Sin.
 o virador cando se move o cabres-     marea baixa.
 tante.                                  Esp. bajamar
   Esp. baderna del cabrestante          Port. baixa-mar
   Port. baderna do cabrestante          Ing. low tide
   Ing. capstan rope                  baixel m. Embarcación. Navío. Sin.
baderna do temón f. Cabo que se        navío.
baixo cuberta principal - baliza     B                                     34


   Esp. bajel                             regatas, costeira e de pequenas di-
   Port. baixel                           mensións, aparellada cun só mas-
   Ing. vessel                            tro e un bauprés.
baixo cuberta principal f. Cu-              Esp. balandro
 berta secundaria situada baixo a           Port. balandro
 cuberta principal.                         Ing. cutter
   Esp. bajo cubierta principal          balcón m. Estrutura que vai na
   Port. baixo coberta principal          popa a modo de galería.
   Ing. below deck                          Esp. balcón
balance m. Inclinación e move-              Port. varanda, balcom
 mento dun buque de babor a estri-          Ing. balcony
 bor ou á inversa. Sin. bambeo,          balde m. Recipiente que se emprega
 balanceo.                                para transportar e conter auga. Sin.
   Esp. balance                           caldeiro, baldeira, tina.
   Port. balanço                            Esp. balde
   Ing. roll                                Port. balde
balancín m. 1. Peza que transmite           Ing. bucket
 o movemento a unha máquina              baldear v. tr. Tirar baldes de auga
 principal e o regula.                    polas cubertas dos barcos para
   Esp. balancín                          limpalas. Sin. lavar.
   Port. balancim                           Esp. baldear
   Ing. rocker                              Port. baldear
 2. Cabos que penden da entena da           Ing. sluice
 nave e serven para poñela no            baleeiro m. 1. Embarcación pes-
 medio, ou para chamala cara al-          queira destinada á captura de ba-
 gunha das bandas.                        leas.
   Esp. balancín                            Esp. ballenero
   Port. cabo                               Port. baleeira
   Ing. outrigger                           Ing. whaling ship
balandra f. Pequena embarcación           2. Barco medieval empregado para
 dun só pau con velas de coitelo e        a piratería.
 cuberta que se empregaba antiga-           Esp. ballenero
 mente para a pesca e o transporte          Port. baleeira
 de cabotaxe.                               Ing. whaler
   Esp. balandra                         baleiro m. Situación na que a pre-
   Port. balandra                         sión do uído, sexa gas ou vapor, é
   Ing. sloop                             menor que a presión atmosférica.
balandro m. 1. Balandra pequena.          Sin. baldeiro.
   Esp. balandro                            Esp. vacío
   Port. balandro                           Port. valeiro, vazio
   Ing. cutter                              Ing. vacuum
 2. Embarcación construída para as       baliza f. Sinal que indica perigo ou
35                                       B         baliza... - balizamento lateral


 a situación dun obxecto somer-               esférica empregada para sinalar as
 xido, dunha rede no mar, ou que              augas navegables e as situacións
 marca as características dunha               especiais.
 zona pola que se navega. Sin. boia,            Esp. baliza esférica
 marco.                                         Port. baliza esférica
   Esp. baliza                                  Ing. spherical buoy
   Port. baliza                              baliza xa f. Baliza que está si-
   Ing. beacon                                tuada no fondo do mar e pode
baliza cilíndrica f. Baliza con               estar formada por mastros de ma-
 forma de cilindro, que se utiliza            deira, mastros metálicos ou cons-
 nas marcas de babor, nas de canal            trucións en forma de torre.
 principal a estribor e nas marcas              Esp. baliza ja
 especiais.                                     Port. baliza xa
   Esp. baliza cilíndrica                       Ing. xed beacon
   Port. baliza cilíndrica                   baliza otante f. Baliza que está
   Ing. cylindrical buoy                      fondeada e pintada e pode estar
baliza cónica f. Sinal de baliza-             dotada de sinais luminosos.
 mento de forma de cono, empre-                 Esp. baliza otante
 gado nas marcas de estribor, nas de            Port. baliza utuante
 canal principal a babor, e nas mar-            Ing. oating beacon
 cas especiais.                              baliza radar f. Baliza que é capaz
   Esp. baliza cónica                         de re ectir os sinais de radar de
   Port. baliza cônica                        maior intensidade.
   Ing. conical buoy                            Esp. baliza radar
baliza de castelete f. Baliza que               Port. baliza radar
 ten forma de castelete, cunha base             Ing. radar re ector buoy
 redonda máis ampla, e cun corpo             balizamento m. Sinalización de
 central cilíndrico incrustado nela.          perigos ou da situación dun ob-
 Emprégase en case todos os tipos             xecto somerxido por medio de ba-
 de marcas: laterais, cardinais, espe-        lizas.
 ciais, etc.                                    Esp. balizamiento
   Esp. baliza de castillete                    Port. balizamento
   Port. baliza de andaime                      Ing. buoyage
   Ing. pillar buoy                          balizamento cardinal m. Sistema
baliza de espeque f. Baliza que               que indica ao navegante a situa-
 ten forma de panca ou de pau                 ción da nave segundo os puntos
 longo e estreito. Utilízase en case          cardinais.
 todas as marcas de balizamento.                Esp. balizamiento cardinal
   Esp. baliza de espeque                       Port. balizamento cardinal
   Port. baliza de espeque                      Ing. cardinal buoyage
   Ing. spar buoy                            balizamento lateral m. Sistema
baliza esférica f. Baliza de forma            que indica a situación dos perigos
balizar - banzo                        B                                    36


 da navegación na ruta seguida.            bancada f. 1. Banco feito de táboas
   Esp. balizamiento lateral                de madeira situadas transversal-
   Port. balizamento lateral                mente, onde se sentan os remeiros
   Ing. lateral buoyage                     nos botes. Sin. banco.
balizar v. tr. Sinalar con balizas a          Esp. bancada
 presenza dalgún perigo nas augas             Port. banco
 navegables ou de obxectos somer-             Ing. cross thwart
 xidos. Sin. demarcar, sinalar.             2. Véxase: grada.
   Esp. balizar                            banco de carpinteiro m. Utensi-
   Port. abalizar                           lio imprescindible para os carpin-
   Ing. beacon                              teiros que na parte posterior leva
ballestrinque m. Nó mariñeiro               un canal estreito no que se colocan
 que se forma con dúas voltas de            as serras, serrotes e outras ferra-
 cabo e cruzando os chicotes arre-          mentas con mango.
 dor dun obxecto xo; emprégase                Esp. banco de carpintero
 para asegurar unha amarra a unha             Port. banco de carpinteiro
 bita ou a un pau. Sin. nó cruzado.           Ing. joiner's bench
   Esp. ballestrinque                      bandazo m. Movemento brusco e
   Port. nó                                 violento dunha embarcación con-
   Ing. clove hitch                         tra babor ou estribor, por causa
balsa f. Conxunto de madeiros for-          das ondas ou do vento. Sin. vi-
 temente unidos que forman unha             raxe.
 prancha e que se emprega para na-            Esp. bandazo
 vegar en ríos e lagoas. Sin. cata-           Port. trambolhão
 marán, xangada.                              Ing. lurch
   Esp. balsa                              bandeira f. Tea normalmente rec-
   Port. jangada                            tangular que se iza nunha hasta ou
   Ing. raft                                driza, e que representa un em-
balsa salvavidas f. Flotador in-            blema, unha cidade, unha nación,
 chable de forma normalmente cir-           etc.
 cular ou poligonal de material               Esp. bandera
   exible ou semirríxido que se               Port. bandeira
 lanza ao mar en caso de naufraxio.           Ing. ag
   Esp. balsa salvavidas                   banse m. Na Costa da Morte e na
   Port. jangada salva-vidas                ría de Arousa, denominación que
   Ing. life raft                           se lle dá ao costado do barco. Sin.
baluma f. Corda que pasa por un             lado.
 forro das velas latinas. Caída de            Esp. costado
 popa das velas de coitelo.                   Port. costado
   Esp. baluma                                Ing. side
   Port. baluma                            banzo m. Listóns ou táboas que so-
   Ing. after leech                         portan a armazón.
37                                      B            bañeira - barco arrastreiro


     Esp. banzo                               e pasaxeiros, etc.
     Port. banzo                                Esp. barcaza
     Ing. frame                                 Port. barcaça
bañeira f. Espazo aberto na cuberta             Ing. barge
 dun balandro onde se instala o tri-        barcaza offshore f. Barcaza em-
 pulante.                                    pregada como elemento auxiliar
   Esp. bañera                               para a construción off-shore, para
   Port. banheira                            transporte de plataformas xas e
   Ing. open cabin                           de módulos, ou para tendido de
barbotén m. Roda provista de den-            tubos submarinos.
 tes e buratos onde encaixan os                Esp. barcaza offshore
 aneis da cadea da áncora, e que               Port. barcaça offshore
 serve para elevala ou baixala.                Ing. offshore barge
   Esp. barbotén                            barcaza vertedoira f. Barca desti-
   Port. cadeia de sujeição                  nada a transportar ata alta mar os
   Ing. chain grab                           materiais que recolle a draga,
barca f. Embarcación pequena que             como terra ou pedras.
 se emprega para pescar ou para                Esp. gánguil
 cruzar os ríos e zonas de auga                Port. barca
 pouco profundas en distancias                 Ing. hopper
 curtas. Sin. bote, barco, embarca-         barco m. Buque ou embarcación.
 ción.                                       Construción de madeira, ferro e
   Esp. barca                                outros materiais destinada á nave-
   Port. bote                                gación, que ota na auga e que
   Ing. boat                                 serve como medio de transporte.
barca an bia f. Barca con rodas              Pode impulsarse mediante remos,
 que se adapta ao desprazamento              vela, vapor, caldeiras, hélices e mo-
 pola terra, ademais de navegar              tores diversos. Emprégase para o
 normalmente. Resulta de utilidade           transporte de pasaxeiros ou mer-
 en zonas onde non existen portos            cadorías, para a pesca, e con ob-
 e nas reservas naturais, onde se al-        xectivos militares, entre outras
 ternan as zonas de terra coas de            cousas. As formas e tipos de bar-
 auga.                                       cos son moi variados e dependen
   Esp. barca an bia                         da nalidade coa que foron cons-
   Port. barca anfíbia                       truídos. Sin. buque, embarcación,
   Ing. amphibian boat                       navío.
barcaza f. Embarcación auxiliar de             Esp. barco
 tamaño variable que se emprega                Port. barco
 para a carga e descarga das merca-            Ing. ship
 dorías dos barcos, e para outros           barco arrastreiro m. Embarca-
 usos tal como soporte dunha grúa            ción que se dedica á pesca de arras-
   otante, transbordador de coches           tre. Sin. barco rampleiro.
barco boniteiro - barco xareteiro       B                                     38


   Esp. barco arrastrero                     velar pola seguridade e polo cum-
   Port. navio de arrasto                    primento da lei.
   Ing. trawler                                 Esp. barco de vigilancia
barco boniteiro m. Embarcación                  Port. barco vigia
 construída para a pesca do bonito.             Ing. survey ship
 Sin. atuneiro.                             barco frigorí co m. Barco espe-
   Esp. barco bonitero                       cializado no transporte de cargas
   Port. barco atuneiro                      refrixeradas. As súas bodegas con-
   Ing. tuna boat                            tan cun equipo de frío e zona
barco de pasaxe m. Embarcación               illada termicamente.
 que se emprega para levar pasaxei-             Esp. barco frigorí co
 ros.                                           Port. barco frigorí co
   Esp. barco de pasaje                         Ing. refrigerated vessel
   Port. barco de passagem                  barco mexilloeiro m. Embarca-
   Ing. passenger ship                       ción especializada na recollida do
barco de rodas m. Embarcacións               mexillón. Na ría de Arousa, tamén
 dotadas dunhas rodas de pas se-             recibe o nome de barco auxiliar de
 mellantes ás dos muíños, que ser-           bateas de mexillóns.
 vían para propulsar aos barcos                 Esp. barco mejillonero
 polos ríos, lagos e baías principal-           Port. barco mexilhoeiro
 mente.                                         Ing. mussel boat
   Esp. barco de ruedas                     barco porta m. Porta dun dique
   Port. barco de rodas                      seco que regula a entrada e a saída
   Ing. paddle ship                          da auga e que ten forma de barco.
barco de salvamento m. Embar-                Estrutura otante que se despraza
 cación destinada á actuación rá-            con autonomía.
 pida e auxilio das persoas en caso             Esp. barco puerta
 de accidente ou emerxencia.                    Port. navio porta
   Esp. barco de salvamento                     Ing. dock-gate
   Port. barco de salvamento                barco tangoneiro m. Embarca-
   Ing. rescue boat                          ción de arrastre que leva instalados
barco de vapor m. Embarcación                tangóns a bordo, que lle permiten
 propulsada polo vapor da auga xe-           remolcar ao mesmo tempo máis
 rado por caldeiras que, actuando            dunha rede.
 por medio de máquinas e sistemas               Esp. barco tangonero
 de impulsión como as hélices, pro-             Port. arrastão de retranca
 pulsan o barco.                                Ing. beam trawler
   Esp. barco de vapor                      barco xareteiro m. Nome que re-
   Port. navio a vapor                       cibe na Costa da Morte o barco
   Ing. steamer                              dedicado á pesca de cerco con xa-
barco de vixilancia m. O que está            reta.
 destinado a vixiar obxectivos ou a             Esp. barco de pesca con jareta
39                                     B                     barcola - basada


     Port. navio de pesca com xareta        desprazar o primeiro, para dese
     Ing. purse seine shing boat            xeito conseguir o cambio de mar-
barcola f. Guarnición que contorna          cha.
 os zapóns dun navío para evitar a            Esp. barra de arrastre
 entrada de auga. Sin. brazola.               Port. barra de arrastão
   Esp. brazola                               Ing. trailing arm
   Port. braçola                           barra de zuncho f. Panca de ferro
   Ing. hatch coaming                       utilizada para apertar os zunchos
barloa f. Cable con que se suxeitan         dos paus.
 os buques abarloados.                        Esp. barra de zuncho
   Esp. barloa                                Port. barra de abraçadeira
   Port. amarra                               Ing. ring bar
   Ing. preventer rope                     barraganete m. Apoio vertical da
barlovento m. Lado de onde ven o            amurada colocado sobre a cuberta
 vento. É o lado contrario ao sota-         como prolongación da caderna.
 vento. Lado da embarcación onde              Esp. barraganete
 sopra o vento.                               Port. escora da borda falsa
   Esp. barlovento                            Ing. top timber
   Port. barlavento                        barreno m. Ferramenta composta
   Ing. windward                            por unha peza de metal coa punta
barógrafo m. Instrumento que se             en espiral, e cun manguito de ma-
 utiliza para medir a presión atmos-        deira perpendicular a ela.
 férica e rexistra os seus valores            Esp. barreno
 permitindo analizar tendencias.              Port. verrumão
   Esp. barógrafo                             Ing. borer
   Port. barógrafo                         barretas f. pl. Armazón de madeira
   Ing. barograph                           ou de ferro que se pode utilizar
barómetro m. Instrumento que                para colocar debaixo dun buque e
 serve para medir a presión atmos-          que permite aseguralo.
 férica.                                      Esp. barretas
   Esp. barómetro                             Port. barretas
   Port. barômetro                            Ing. frame
   Ing. barometer                          barrilete m. Nó mariñeiro que ten
barra f. Vara ou pau que se emprega         forma de barril, e que se fai para
 para virar o cabrestante a man.            evitar que o cabo pase dun tope.
   Esp. barra                                 Esp. barrilete
   Port. barra                                Port. barrilete
   Ing. capstan bar                           Ing. barrel knot
barra de arrastre f. Barra conec-          basada f. Madeira pola que se esco-
 tada por un extremo a un sector de         rrega a embarcación durante a bo-
 cambio de marcha e no outro a              tadura.
 unha panca, que ten como obxecto             Esp. basada
bastidor - bergantín                    B                                    40


   Port. estrado                             bitable autopropulsada, cunha
   Ing. launching cradle                     gran autonomía, que serve para a
bastidor m. Armazón principal                exploración submarina.
 dunha máquina, normalmente de                 Esp. batiscafo
 aceiro.                                       Port. batiscafo
   Esp. bastidor                               Ing. bathyscaphe
   Port. bastidor                           batisfera f. Aparato somerxible sen
   Ing. framework                            propulsión destinado a explorar o
bastrén m. Cepillo de dous mangos            fondo mariño e que soporta gran-
 que serve para rebaixar super cies.         des presións. Consiste nunha es-
 Sin. cepillo, garlopa.                      fera pendente dun cable atado a
   Esp. cepillo                              unha embarcación superior que a
   Port. cepilho                             transporta.
   Ing. brush                                  Esp. batisfera
batea f. 1. Embarcación de fondo               Port. batisfera
 plano con forma de caixa que se               Ing. bathysphere
 utiliza nos portos, arsenais e ríos        bauprés m. Pau groso horizontal
 para transporte de mercadorías e            situado na proa que serve para ase-
 para traballos auxiliares. Sin. bar-        gurar os estais do trinquete ou
 caza.                                       para orientar os foques, entre ou-
   Esp. batea                                tras cousas.
   Port. bateia                                Esp. bauprés
   Ing. at-boat                                Port. gurupês
 2. Plataforma fondeada no mar                 Ing. bowsprit
 que se destina á cría de mexillóns e       berbequí m. Ferramenta que per-
 outros moluscos. Sin. viveiro de            mite realizar furados na madeira
 mexillóns.                                  con moita precisión a través dunha
   Esp. batea                                barrena.
   Port. viveiro                               Esp. berbiquí
   Ing. mussel bed                             Port. berbequim
batel m. Pequena embarcación sen               Ing. brace
 quilla. Canoa longa usada en com-          bergantín m. 1. Buque lixeiro de
 peticións marítimas.                        dous ou máis paus de velas cadras
   Esp. batel                                ou redondas.
   Port. batel                                 Esp. bergantín
   Ing. boat                                   Port. bergantim
batente m. Costado vertical das                Ing. brig
 portas das baterías.                        2. Tipo de buque de guerra que na
   Esp. batiente                             primeira metade do século XIX
   Port. batente                             deu paso á construción de fragatas
   Ing. port still                           de hélice.
batiscafo m. Nave somerxible e ha-             Esp. bergantín
41                                     B            bergantín goleta - bitoque


     Port. bergantim                         continuo do eixe.
     Ing. brigantine                           Esp. biela
bergantín goleta m. Buque li-                  Port. biela
  xeiro de dous ou máis paus que               Ing. connecting rod
  leva un velame mixto entre o do          bigornia f. Instrumento composto
  Bergantín e o da Goleta.                   por unha peza metálica suxeita a
    Esp. bergantín goleta                    un madeiro con tres patas.
    Port. bergantim                            Esp. bigornia
    Ing. brigantine                            Port. bigorna
beta f. Toda corda ou cabo que non             Ing. two-beaked anvil
  ten un nome particular a bordo.          bita f. Poste de madeira, pedra ou
    Esp. beta                                aceiro asegurado á cuberta ou no
    Port. corda                              peirao que se utiliza para amarrar
    Ing. fall                                o cabo dunha áncora, unha cadea
bica f. Gancho pequeno que pende             ou un cable, ou para soltalos máis
  dunha corda, sedela ou brazola, no         lentamente cando fondea unha
  que se enfía un cebo ou engado             nave nun embarcadoiro. Sin.
  para pescar; forma parte das liñas         norai.
  de man ou dos palangres. Sin.                Esp. bita, noray, bolardo
  amocelo, anzol, brinca.                      Port. abita, cabeço
    Esp. anzuelo                               Ing. bitt, bollard, mooring post
    Port. anzol                            bita de cruz f. Bita que ten forma
    Ing. sh hook                             de cruz.
bicheiro m. Gancho que serve para              Esp. bita de cruz
  axudar a izar o peixe e subilo a             Port. abita de cruz
  bordo cando é moi grande. Utilí-             Ing. cross rope
  zase tamén para o amarre e para          bitácora f. Caixa cilíndrica de latón
  diversos usos das embarcacións.            ou madeira xada á cuberta da
  Sin. gancho.                               ponte de goberno, na cal vai mon-
    Esp. bichero                             tada unha agulla náutica ou maxis-
    Port. bicheiro                           tral e desde onde se dirixe o barco.
    Ing. boat hook                             Esp. bitácora
bicono de sinais m. Instrumento                Port. bitácula
  utilizado para a sinalización de             Ing. binnacle
  barcos pesqueiros durante o día.         bitadura f. Parte da cadea dunha
    Esp. bicono de señales                   áncora que se estende sobre a cu-
    Port. bicono de sinais                   berta e que pode soltarse para an-
    Ing. signal cone                         corar.
biela f. Parte da máquina de vapor             Esp. bitadura
  alternativa que transforma o mo-             Port. amarra da âncora
  vemento rectilíneo alternativo do            Ing. range of chain
  émbolo en movemento circular             bitoque m. Burato que se fai na
bloque - bomba de alimentación          B                                    42


  quilla da dorna para permitir a            tamén polos barcos hidrográ cos
  saída da auga.                             e por todos os barcos denomina-
    Esp. bitoque                             dos de traballo.
    Port. batoque                              Esp. bola de fondeo
    Ing. plughole                              Port. bola de ancoragem
bloque m. Anaco ou parte da estru-             Ing. anchor ball
  tura dun buque que se prefabrica          bolina f. Cabo co que se leva a re-
  antes da súa montaxe para inte-            linga de barlovento dunha vela ata
  gralo cos outros bloques que for-          a proa para que reciba mellor o
  man parte do buque. Pode levar             vento.
  incorporados os elementos e equi-            Esp. bolina
  pos que forman o armamento an-               Port. bolina
  ticipado do mesmo.                           Ing. bowline
    Esp. bloque                             bomba f. Aparello que se destina a
    Port. bloco                              provocar o movemento de líqui-
    Ing. block                               dos ao longo dun conduto por
bobina f. Véxase: carrete.                   medio da súa aspiración ou impul-
boca de alxibe f. Abertura practi-           sión.
  cada na parte alta dun alxibe para           Esp. bomba
  deste xeito darlle paso.                     Port. bomba
    Esp. boca de aljibe                        Ing. pump
    Port. boca de algibe                    bomba aspirante f. Bomba que
    Ing. tanker mouth                        eleva os líquidos desde un plano
boia f. Corpo otante suxeito a un            inferior ata a súa posición.
  cabo ou a unha cadea que se xa               Esp. bomba aspirante
  polo outro extremo ao fondo e                Port. bomba aspirante
  serve de marca. Anaco de cortiza             Ing. suction pump
  ou plástico atado ás redes de pesca       bomba contra lumes f. Bomba
  para que non vaian ao fondo. Sin.          encargada de prover auga en caso
  baliza, bourel.                            de incendio.
    Esp. boya                                  Esp. bomba contraincendios
    Port. bóia                                 Port. bomba para extinção de in-
    Ing. buoy                                  cêndios
boia de amarrada f. Boia que si-               Ing. re ghting pump
  nala unha zona ou situación onde          bomba de achique f. Máquina
  se poden amarrar buques.                   que serve para achicar a auga
    Esp. boya de amarre                      dunha embarcación e botala ao
    Port. bóia de amarração                  mar.
    Ing. mooring buoy                          Esp. bomba de achique
bola de ancoraxe f. Bola metálica              Port. bomba de achicar
  que se utiliza para indicar que o            Ing. drain pump
  barco está fondeado. É utilizada          bomba de alimentación f.
43                                      B          bomba de circulación - bote


 Bomba que se encarga de enviar                Esp. botador
 auga ás caldeiras desde o conden-             Port. desbastador
 sador.                                        Ing. hewer
   Esp. bomba de alimentación               botaló m. 1. Pau horizontal ou per-
   Port. bomba de alimentação                cha que serve para soster as ás ou o
   Ing. feed pump                            foque; pódese sacar cara ao exte-
bomba de circulación f. Má-                  rior da embarcación cando é pre-
 quina que fai circular a auga de            ciso. Sin. pau.
 mar, desde a toma ata a descarga, a           Esp. botalón
 través de sistemas de refrixeración,          Port. botaló
 condensadores de vapor, serpen-               Ing. boom
 tíns, etc.                                  2. Percha redonda que nace na cu-
   Esp. bomba de circulación                 berta ou no costado e serve para
   Port. bomba de circulação                 amarrar embarcacións menores.
   Ing. circulating pump                       Esp. botalón
bomba de sentina f. Bomba de                   Port. botaló
 augas sucias que se encarga de ba-            Ing. boom
 leirar a auga da sentina.                  botaló de foque m. Pau redondo
   Esp. bomba de sentina                     situado enriba do bauprés que
   Port. bomba de sentina                    serve para largar o foque.
   Ing. bilge pump                             Esp. botalón de foque
borda f. Bordo ou varanda superior             Port. botalós de bujarrona
 de cada un dos costados do buque.             Ing. jib boom
 Sin. bordo, beira.                         botaló de gabia m. Botaló corres-
   Esp. borda                                pondente ás velas da gabia.
   Port. borda                                 Esp. botalón de gavia
   Ing. gunwale                                Port. botaló de gávea
bordo m. Lado ou costado dun                   Ing. main topsail boom
 buque que vai desde a auga ata a           botar v. tr. Pór na auga unha em-
 borda.                                      barcación nova.
   Esp. bordo                                  Esp. botar
   Port. bordo                                 Port. botar
   Ing. board, side                            Ing. launch
bornear v. i. Xirar o buque sobre a         botavara f. Pau horizontal apoiado
 súa áncora estando fondeado.                no mastro que serve para atar a
   Esp. bornear                              vela cangrexa ou Marconi.
   Port. bordejar                              Esp. botavara
   Ing. swing round                            Port. espicha
botador m. Cicel de ferro co que os            Ing. spanker boom
 carpinteiros desgastan as cabezas          bote m. Embarcación auxiliar de
 para que non destaquen da ma-               pequeno tamaño que xeralmente
 deira.                                      se propulsa a remo, aínda que
bote de xávega - braza                 B                                    44


 pode dispoñer de vela e ata dun              Port. bou
 pequeno motor de popa. Sin. cha-             Ing. trawler
 lana, barca.                              bovedilla f. Parte arqueada da popa
   Esp. bote                                dos buques, comprendida entre o
   Port. bote                               codaste e a cuberta.
   Ing. boat                                  Esp. bovedilla
bote de xávega m. Bote auxiliar               Port. cinta
 doutro que serve para a pesca con            Ing. counter
 xávega.                                   boza f. 1. Corda suxeita e rme a un
   Esp. bote de jábega                      lugar concreto do buque; empré-
   Port. xávega                             gase para atar as embarcacións me-
   Ing. shore seine boat                    nores ao porto ou a outro barco.
bote salvavidas m. Bote ríxido              Sin. amarra.
 deseñado para salvar as vidas das            Esp. boza
 persoas en caso de naufraxio.                Port. amarra
   Esp. bote salvavidas                       Ing. painter
   Port. bote salva-vidas                   2. Corda suxeita a un punto rme
   Ing. lifeboat                            da nave, que serve para impedir
boteira f. Tipo de embarcación si-          que se escapen outros cabos ou ca-
 milar á lancha pero máis pequena,          deas cando traballan.
 que supón unha transición entre o            Esp. boza
 bote e a lancha.                             Port. boça
   Esp. bote                                  Ing. stopper
   Port. bote                              bozas de retida f. pl. Cordas de
   Ing. boat                                pequeno grosor amarradas ás reti-
botella de aire comprimido f.               das de lanzamento que van rom-
 Recipiente que contén o aire para          pendo a medida que esvara na
 que o mergullador respire, e que o         botadura o buque sobre as imadas.
 leva ás costas.                              Esp. bozas de retención
   Esp. botella de aire comprimido            Port. boças de retenção
   Port. garrafa de ar comprimido             Ing. rope stops
   Ing. diving tank                        braga f. Cabo que nun navío é uti-
bou m. 1. Arte de pesca que consiste        lizado para erguer caixas, pipas,
 en arrastrar unha rede polo fondo          etc.
 das augas, tirada por dúas embar-            Esp. braga
 cacións.                                     Port. cabo
   Esp. bou                                   Ing. sling
   Port. bou                               braza f. Medida de lonxitude te-
   Ing. trawl                               rrestre que equivale a 2,2 metros
 2. Embarcación que se dedica á             pero que na mariña ten a lonxitude
 pesca de arrastre.                         de 1,6718 m (medida española) ou
   Esp. bou                                 1,8217 m (medida inglesa); nor-
45                                       B                         brazo - brusca


 malmente é utilizada para medir a            corpora tres paus e bauprés. Sin.
 profundidade.                                brickbarca.
   Esp. braza                                   Esp. bricbarca
   Port. braça                                  Port. bricbarca
   Ing. fathom                                  Ing. square rigger
brazo m. Cabo ou corda que na                brida f. Peza en forma de aro que se
 dorna baixa da parte anterior da             solda nos extremos dos tubos para
 verga á inferior da borda, e desta           unilos con outros por medio de
 forma a vela recibe moito mellor o           pernos.
 vento.                                         Esp. brida
   Esp. brazo                                   Port. braçadeira
   Port. braço                                  Ing. ange
   Ing. rope                                 briol m. 1. Obxecto de madeira con
brazo da áncora m. Cada unha                  forma de cazo que se emprega nas
 das extremidades da áncora que               pequenas embarcacións para achi-
 saen da cruz e rematan na unlla.             car a auga. Sin. tangarte.
   Esp. brazo del ancla                         Esp. achicador
   Port. braço da âncora                        Port. achicador
   Ing. anchor arms                             Ing. bailer
brazo de dragaxe m. Tubo da                   2. Cada un dos cabos que serven
 draga de succión, que se dirixe ao           para cargar unha vela e despois
 fondo do mar para conducir o se-             aferrala máis facilmente.
 dimento ata a bodega da draga.                 Esp. briol
   Esp. brazo de dragado                        Port. briol
   Port. braço de dragagem                      Ing. bunt-line
   Ing. dredging arm                          3. Cabo que serve para pechar as
brazola f. Zócalo lonxitudinal e              relingas das velas en cruz, e que fa-
 transversal disposto arredor da              cilita o seu amarre.
 abertura dun zapón sobre a cu-                 Esp. briol
 berta, que serve para impedir a en-            Port. cabo
 trada da auga. Sin. barcola.                   Ing. bunt-line
   Esp. brazolada                            broca helicoidal f. Broca que uti-
   Port. cordão                               lizan os trades para agrandar os
   Ing. hatch coaming                         buratos das pezas metálicas. Sin.
brea f. Sustancia resultante da desti-        barrena helicoidal.
 lación do carbón e da madeira, que             Esp. broca helicoidal
 se emprega para calafatear os bar-             Port. broca helicoidal
 cos.                                           Ing. reamer
   Esp. brea                                 brusca f. Elevación en sentido
   Port. breu                                 transversal da cuberta sobre a liña
   Ing. pitch                                 de costado que pode ter unha
bricbarca m. Barco de vela que in-            forma parabólica, de arco de cir-
buceta - buque balizador               B                                      46


 cunferencia ou trapezoidal.                  Port. navio
   Esp. brusca                                Ing. ship
   Port. brusca                            buque alxibe m. Buque que trans-
   Ing. camber                              porta normalmente auga e outros
buceta f. Embarcación a remo e a            líquidos. Véxase: alxibe.
 vela, máis grande que o bote, coa            Esp. buque aljibe
 proa e a popa da mesma forma.                Port. navio cisterna
   Esp. buceta                                Ing. tank vessel
   Port. buceta                            buque an bio m. Buque que pode
   Ing. buceta                              transportar á infantería e aos vehí-
bucina de escobén f. Extremo do             culos, así como algún helicóptero
 escobén na cuberta do castelo.             ou avión, en misións de transporte
   Esp. bocina del escobén                  ou de asalto. Tamén poden levar a
   Port. buzina do escovém                  cabo misións humanitarias ou eco-
   Ing. hawse pipe                          lóxicas.
bufarda f. Abertura na parte supe-            Esp. buque an bio
 rior dun teito pola que pasa a luz.          Port. navio anfíbio
 Sin. bufarra, claraboia.                     Ing. amphibian vessel
   Esp. tragaluz                           buque atuneiro palangreiro m.
   Port. clarabóia                          Barco destinado á pesca do atún
   Ing. skylight                            con palangre.
bulárcama f. Caderna reforzada                Esp. buque palangrero atunero
 que se coloca distribuída cada               Port. buque pinchão para atum
 certo número de cadernas nor-                Ing. tuna longline vessel
 mais, ou de espazos de cadernas.          buque auxiliar m. Embarcación
 Emprégase normalmente nas es-              destinada a dar apoio aos buques e
 truturas de construción de tipo            a participar na defensa do territo-
 lonxitudinal.                              rio e, en xeral, a prestar o seu ser-
   Esp. bulárcama, sobreplán                vizo cando o requiren, en
   Port. baliza de suporte                  cuestións de presenza e vixilancia.
   Ing. web frame, frame                      Esp. buque auxiliar
bulkcarrier m. Buque de carga                 Port. navio auxiliar
 seca a granel.                               Ing. auxiliary vessel
   Esp. bulkcarrier                        buque balizador m. Buque desti-
   Port. bulkcarrier                        nado á colocación e ao mante-
   Ing. bulk carrier                        mento       dos      sistemas     de
buque m. Embarcación de gran en-            sinalización, boias e balizas, que
 vergadura que dispón de cuberta e          están situados en espellos de auga.
 que se destina a diversos usos.            Tamén se denomina balizador.
 Barco ou embarcación. Sin. navío,            Esp. buque balizador
 barco.                                       Port. balizador
   Esp. buque                                 Ing. buoying vessel
47                                       B          buque cableiro - buque de...


buque cableiro m. Barco que se                  Port. navio de posicionamento di-
 emprega para a instalación de ca-              nâmico
 bles submarinos.                               Ing. dynamic positioning vessel
   Esp. buque cablero                        buque con superestrutura a
   Port. barco para cabos submarinos          proa m. Barcos que teñen a
   Ing. cable vessel                          superestrutura na proa, o que faci-
buque cargueiro m. En xeral,                  lita a visión da manobra. Toda a
 aplícase a todo tipo de buque des-           cuberta detrás da superestrutura
 tinado ao transporte de mercado-             sérvelle para levar carga nesa cu-
 rías.                                        berta.
   Esp. carguero                                Esp. buque con superestructura a
   Port. cargueiro                              proa
   Ing. freighter                               Port. buque com superestrutura a
buque catamarán m. Buque for-                   proa
 mado por dous cascos iguais uni-               Ing. bow-superstructure vessel
 dos entre si de forma estrutural            buque conxelador m. Barco des-
 por unha plataforma; utilízase               tinado ao transporte de mercado-
 para a navegación deportiva prin-            rías refrixeradas, ou á conxelación
 cipalmente.                                  do peixe despois de limpalo. Sin.
   Esp. buque catamarán                       barco frigorí co.
   Port. buque catamarã                         Esp. buque congelador
   Ing. catamaran                               Port. navio frigorí co
buque cementeiro m. Barco que                   Ing. freezer
 transporta cemento.                         buque correo m. Aquel que se
   Esp. buque cementero                       destina ao transporte da corres-
   Port. buque de cimenteiro                  pondencia.
   Ing. cement carrier                          Esp. buque correo
buque cisterna m. Barco de cons-                Port. buque correio
 trución especial, que está desti-              Ing. mail ship
 nado ao transporte de mercadorías           buque de altura m. Aquel barco
 líquidas.                                    que está capacitado para navegar
   Esp. buque cisterna                        por alta mar e para facer percorri-
   Port. navio-cisterna                       dos longos, a diferenza dos buques
   Ing. tank ship                             de cabotaxe, que van pola costa.
buque con posicionamento di-                    Esp. buque de altura
 námico m. Buque provisto de                    Port. buque de alto mar
     potentes propulsores acimutais             Ing. ocean going vessel
     que manteñen a posición do barco        buque de apoio loxístico m. Bu-
      xa sobre un punto. O control da         ques da Armada empregados para
     posición faise mediante satélite.        aprovisionamento e servizos auxi-
      Esp. buque con posicionamiento          liares dunha ota militar ou dun
      dinámico                                exército que actúa nun lugar.
buque de... - buque de...              B                                       48


   Esp. buque de apoyo logístico              Port. buque de coberta de poço
   Port. navio de apoio logístico             Ing. single-deck ship
   Ing. logistic support vessel            buque de cuberta saltillo m.
buque de aprovisionamento                   Buque no que a cuberta máis alta
 de combate m. Barco que se de-             de popa foi elevada polo desexo de
 dica a prover de alimentos, mate-          compensar a perda de espazo ocu-
 rial, combustible e asistencia a           pado polo túnel da liña de eixes.
 outros buques de combate que               Úsase en barcos costeiros.
 están en alta mar.                           Esp. buque de cubierta saltillo
   Esp. buque de aprovisionamiento            Port. buque de coberta elevada
   de combate                                 Ing. superstructure deck ship
   Port. buque de aprovisionamento         buque de dobre casco m. Buque
   de combate                               dotado de compartimentos inde-
   Ing. supply warship                      pendentes ao longo dos costados e
buque de cabotaxe m. Barco que              do fondo co obxecto de protexer a
 realiza percorridos preto da costa,        carga que se leva nos tanques ou
 sen saír a alta mar.                       nas bodegas centrais dunha posi-
   Esp. buque de cabotaje                   ble colisión lateral ou dunha va-
   Port. buque de cabotagem                 rada. Os tanques do dobre casco
   Ing. coastal ship                        empréganse normalmente como
buque de cuberta corrida m.                 tanques de lastre de auga salgada.
 Tipo de barco cuxa cuberta prin-             Esp. buque de doble casco
 cipal esténdese ao longo de toda a           Port. navio de duplo casco
 eslora do barco.                             Ing. double hull vessel
   Esp. buque de cubierta corrida          buque de investigación ocea-
   Port. buque sem superestrutura           nográ ca m. Barco destinado á
   Ing. ush-deck vessel                     investigación nos océanos e mares.
buque de cuberta de abrigo m.                 Esp. buque de investigación ocea-
 Tipo de buque que ten polo menos             nográ ca
 dúas cubertas forradas de prancha            Port. buque de investigação ocea-
 ou madeira, e que levan na cuberta           nográ ca
 superior, por riba da cuberta prin-          Ing. ocean research vessel
 cipal, unha ou varias aberturas           buque de perforación m. Barco
 desprovistas de peches permanen-           que se emprega para perforar o
 tes.                                       fondo do mar coa nalidade de ex-
   Esp. buque de cubierta de abrigo         traer petróleo; realiza as mesmas
   Port. buque de coberta de abrigo         funcións que a plataforma de ex-
   Ing. shelter-deck ship                   tracción.
buque de cuberta de pozo m.                   Esp. buque de perforación
 Barco que posúe un espazo adicio-            Port. navio de perfuração
 nal de carga.                                Ing. drillship
   Esp. buque de cubierta de pozo          buque de salvamento e rescate
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego
Dicionarionavalgalego

Más contenido relacionado

Similar a Dicionarionavalgalego

Sos Ria De Vigo
Sos Ria De VigoSos Ria De Vigo
Sos Ria De Vigommeixide
 
Sos Ria De Vigo
Sos Ria De VigoSos Ria De Vigo
Sos Ria De Vigomaeloc
 
Paisaxes culturais da Rede Museística MAR DE LUGO NO MUSEO DO MAR
Paisaxes culturais da Rede Museística MAR DE LUGO NO MUSEO DO MARPaisaxes culturais da Rede Museística MAR DE LUGO NO MUSEO DO MAR
Paisaxes culturais da Rede Museística MAR DE LUGO NO MUSEO DO MAREncarna Lago
 
O Fiadeiro 2007-2009 Proxecto Normalización EOI Ferrol
O Fiadeiro 2007-2009 Proxecto Normalización EOI FerrolO Fiadeiro 2007-2009 Proxecto Normalización EOI Ferrol
O Fiadeiro 2007-2009 Proxecto Normalización EOI FerrolCoordinadora Galega ENDL
 
Unidade didáctica MUSEO PROVINCIAL DO MAR REDE MUSEISTICA
Unidade didáctica  MUSEO PROVINCIAL DO MAR REDE MUSEISTICAUnidade didáctica  MUSEO PROVINCIAL DO MAR REDE MUSEISTICA
Unidade didáctica MUSEO PROVINCIAL DO MAR REDE MUSEISTICAEncarna Lago
 
Ccg ac 2019_encontrosnormalizacion-def3
Ccg ac 2019_encontrosnormalizacion-def3Ccg ac 2019_encontrosnormalizacion-def3
Ccg ac 2019_encontrosnormalizacion-def3satelite1
 
PNDL do IES Chano Piñeiro de Forcarei. Un posible modelo para un contexto gal...
PNDL do IES Chano Piñeiro de Forcarei. Un posible modelo para un contexto gal...PNDL do IES Chano Piñeiro de Forcarei. Un posible modelo para un contexto gal...
PNDL do IES Chano Piñeiro de Forcarei. Un posible modelo para un contexto gal...Román Landín
 
A lingua no 1º terzo do s.xx
A lingua no 1º terzo do s.xxA lingua no 1º terzo do s.xx
A lingua no 1º terzo do s.xxMarlou
 
O mar en Cambados
O mar en CambadosO mar en Cambados
O mar en Cambadosmonadela
 
Tarefa m4 powerpoint_hectorcorgosouto
Tarefa m4 powerpoint_hectorcorgosoutoTarefa m4 powerpoint_hectorcorgosouto
Tarefa m4 powerpoint_hectorcorgosoutoHector Corgo
 
Prolingua20mentiras2010 100204161650-phpapp02
Prolingua20mentiras2010 100204161650-phpapp02Prolingua20mentiras2010 100204161650-phpapp02
Prolingua20mentiras2010 100204161650-phpapp02Egeria Kallaikoi
 
Manual de formación para o marisqueo 02. producción parte común
Manual de formación para o marisqueo 02. producción   parte comúnManual de formación para o marisqueo 02. producción   parte común
Manual de formación para o marisqueo 02. producción parte comúnASOAR-ARMEGA
 
Ogalegonascienciastecnoloxia
OgalegonascienciastecnoloxiaOgalegonascienciastecnoloxia
OgalegonascienciastecnoloxiaXosé Rodríguez
 

Similar a Dicionarionavalgalego (20)

Sos Ria De Vigo
Sos Ria De VigoSos Ria De Vigo
Sos Ria De Vigo
 
Sos Ria De Vigo
Sos Ria De VigoSos Ria De Vigo
Sos Ria De Vigo
 
Paisaxes culturais da Rede Museística MAR DE LUGO NO MUSEO DO MAR
Paisaxes culturais da Rede Museística MAR DE LUGO NO MUSEO DO MARPaisaxes culturais da Rede Museística MAR DE LUGO NO MUSEO DO MAR
Paisaxes culturais da Rede Museística MAR DE LUGO NO MUSEO DO MAR
 
Porto
PortoPorto
Porto
 
O Fiadeiro 2007-2009 Proxecto Normalización EOI Ferrol
O Fiadeiro 2007-2009 Proxecto Normalización EOI FerrolO Fiadeiro 2007-2009 Proxecto Normalización EOI Ferrol
O Fiadeiro 2007-2009 Proxecto Normalización EOI Ferrol
 
O Fiadeiro 2007
O Fiadeiro 2007O Fiadeiro 2007
O Fiadeiro 2007
 
Unidade didáctica MUSEO PROVINCIAL DO MAR REDE MUSEISTICA
Unidade didáctica  MUSEO PROVINCIAL DO MAR REDE MUSEISTICAUnidade didáctica  MUSEO PROVINCIAL DO MAR REDE MUSEISTICA
Unidade didáctica MUSEO PROVINCIAL DO MAR REDE MUSEISTICA
 
Ccg ac 2019_encontrosnormalizacion-def3
Ccg ac 2019_encontrosnormalizacion-def3Ccg ac 2019_encontrosnormalizacion-def3
Ccg ac 2019_encontrosnormalizacion-def3
 
Museo Do Mar
Museo Do MarMuseo Do Mar
Museo Do Mar
 
PNDL do IES Chano Piñeiro de Forcarei. Un posible modelo para un contexto gal...
PNDL do IES Chano Piñeiro de Forcarei. Un posible modelo para un contexto gal...PNDL do IES Chano Piñeiro de Forcarei. Un posible modelo para un contexto gal...
PNDL do IES Chano Piñeiro de Forcarei. Un posible modelo para un contexto gal...
 
PNDL IES Chano Piñeiro Forcarei
PNDL IES Chano Piñeiro ForcareiPNDL IES Chano Piñeiro Forcarei
PNDL IES Chano Piñeiro Forcarei
 
A lingua no 1º terzo do s.xx
A lingua no 1º terzo do s.xxA lingua no 1º terzo do s.xx
A lingua no 1º terzo do s.xx
 
O mar en Cambados
O mar en CambadosO mar en Cambados
O mar en Cambados
 
Xornadas de lingua e diversidade
Xornadas de lingua e diversidadeXornadas de lingua e diversidade
Xornadas de lingua e diversidade
 
Museo Do Mar
Museo Do MarMuseo Do Mar
Museo Do Mar
 
Tarefa m4 powerpoint_hectorcorgosouto
Tarefa m4 powerpoint_hectorcorgosoutoTarefa m4 powerpoint_hectorcorgosouto
Tarefa m4 powerpoint_hectorcorgosouto
 
Toponimia da conca do mera
Toponimia da conca do meraToponimia da conca do mera
Toponimia da conca do mera
 
Prolingua20mentiras2010 100204161650-phpapp02
Prolingua20mentiras2010 100204161650-phpapp02Prolingua20mentiras2010 100204161650-phpapp02
Prolingua20mentiras2010 100204161650-phpapp02
 
Manual de formación para o marisqueo 02. producción parte común
Manual de formación para o marisqueo 02. producción   parte comúnManual de formación para o marisqueo 02. producción   parte común
Manual de formación para o marisqueo 02. producción parte común
 
Ogalegonascienciastecnoloxia
OgalegonascienciastecnoloxiaOgalegonascienciastecnoloxia
Ogalegonascienciastecnoloxia
 

Más de Encarna Lago

V4 Presentación Recetas (no para todos) Encarna.pdf
V4 Presentación Recetas (no para todos) Encarna.pdfV4 Presentación Recetas (no para todos) Encarna.pdf
V4 Presentación Recetas (no para todos) Encarna.pdfEncarna Lago
 
taller Apropa Menorca.pdf
taller Apropa Menorca.pdftaller Apropa Menorca.pdf
taller Apropa Menorca.pdfEncarna Lago
 
Experiencias proxectos mulleres do rural (3).pdf
Experiencias proxectos mulleres do rural (3).pdfExperiencias proxectos mulleres do rural (3).pdf
Experiencias proxectos mulleres do rural (3).pdfEncarna Lago
 
Encontro Médio Tejo VF2.pdf
Encontro Médio Tejo VF2.pdfEncontro Médio Tejo VF2.pdf
Encontro Médio Tejo VF2.pdfEncarna Lago
 
PROGRAMA COMPLETO XVI Congreso ASAEE (1).pdf
PROGRAMA COMPLETO XVI Congreso ASAEE (1).pdfPROGRAMA COMPLETO XVI Congreso ASAEE (1).pdf
PROGRAMA COMPLETO XVI Congreso ASAEE (1).pdfEncarna Lago
 
XII Festival Artes pola integración
XII Festival Artes pola integraciónXII Festival Artes pola integración
XII Festival Artes pola integraciónEncarna Lago
 
20230503_INTERCOM_DOHA_PROGRAMME_FINAL_DEF_ONLY_WORD.pdf
20230503_INTERCOM_DOHA_PROGRAMME_FINAL_DEF_ONLY_WORD.pdf20230503_INTERCOM_DOHA_PROGRAMME_FINAL_DEF_ONLY_WORD.pdf
20230503_INTERCOM_DOHA_PROGRAMME_FINAL_DEF_ONLY_WORD.pdfEncarna Lago
 
VIII Congreso de Educación, Museos y Patrimonio: Compartir, incluir e integr...
VIII Congreso de Educación, Museos y  Patrimonio: Compartir, incluir e integr...VIII Congreso de Educación, Museos y  Patrimonio: Compartir, incluir e integr...
VIII Congreso de Educación, Museos y Patrimonio: Compartir, incluir e integr...Encarna Lago
 
Programa da RMPL no 2023: desigualdades ciclos de vida, xs maiores
Programa da RMPL no 2023: desigualdades ciclos de vida, xs maiores Programa da RMPL no 2023: desigualdades ciclos de vida, xs maiores
Programa da RMPL no 2023: desigualdades ciclos de vida, xs maiores Encarna Lago
 
Algunos momentos nas Redes Sociais da Rmpl en 2022
Algunos momentos nas Redes Sociais da Rmpl en 2022Algunos momentos nas Redes Sociais da Rmpl en 2022
Algunos momentos nas Redes Sociais da Rmpl en 2022Encarna Lago
 
Traballos de conservacion 2022 Pazo de Tor
Traballos de conservacion 2022 Pazo de TorTraballos de conservacion 2022 Pazo de Tor
Traballos de conservacion 2022 Pazo de TorEncarna Lago
 
ESTATISTICA DO ANO 2022 DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL DE LUGO
ESTATISTICA DO ANO 2022 DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL DE LUGOESTATISTICA DO ANO 2022 DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL DE LUGO
ESTATISTICA DO ANO 2022 DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL DE LUGOEncarna Lago
 
ACCIÓNS DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL PARA INCORPORAR A INTERSECCIONANIDADE ...
ACCIÓNS DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL PARA  INCORPORAR A INTERSECCIONANIDADE ...ACCIÓNS DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL PARA  INCORPORAR A INTERSECCIONANIDADE ...
ACCIÓNS DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL PARA INCORPORAR A INTERSECCIONANIDADE ...Encarna Lago
 
PROGRAMA.I.XORNADASDAS.LUGO.DEFINITIVO.pdf
PROGRAMA.I.XORNADASDAS.LUGO.DEFINITIVO.pdfPROGRAMA.I.XORNADASDAS.LUGO.DEFINITIVO.pdf
PROGRAMA.I.XORNADASDAS.LUGO.DEFINITIVO.pdfEncarna Lago
 
77 Muller e cultura.pdf
77 Muller e cultura.pdf77 Muller e cultura.pdf
77 Muller e cultura.pdfEncarna Lago
 
20garciasoria.pdf Julia Minguillón.pdf
20garciasoria.pdf Julia Minguillón.pdf20garciasoria.pdf Julia Minguillón.pdf
20garciasoria.pdf Julia Minguillón.pdfEncarna Lago
 
3439_L. Yáñez_ Julia habilidosa y creativa (El Progreso 13.06.2020).pdf
3439_L. Yáñez_ Julia habilidosa y creativa (El Progreso 13.06.2020).pdf3439_L. Yáñez_ Julia habilidosa y creativa (El Progreso 13.06.2020).pdf
3439_L. Yáñez_ Julia habilidosa y creativa (El Progreso 13.06.2020).pdfEncarna Lago
 
3521_Firmado 1.pdf Julia Minguillon.pdf
3521_Firmado 1.pdf Julia Minguillon.pdf3521_Firmado 1.pdf Julia Minguillon.pdf
3521_Firmado 1.pdf Julia Minguillon.pdfEncarna Lago
 
Dorsales para traballar os ODS con obras da RMPL
Dorsales para traballar os ODS con obras da RMPLDorsales para traballar os ODS con obras da RMPL
Dorsales para traballar os ODS con obras da RMPLEncarna Lago
 
Xornada Julia Minguillón. Revisando a nosa arte
Xornada Julia Minguillón. Revisando a nosa arteXornada Julia Minguillón. Revisando a nosa arte
Xornada Julia Minguillón. Revisando a nosa arteEncarna Lago
 

Más de Encarna Lago (20)

V4 Presentación Recetas (no para todos) Encarna.pdf
V4 Presentación Recetas (no para todos) Encarna.pdfV4 Presentación Recetas (no para todos) Encarna.pdf
V4 Presentación Recetas (no para todos) Encarna.pdf
 
taller Apropa Menorca.pdf
taller Apropa Menorca.pdftaller Apropa Menorca.pdf
taller Apropa Menorca.pdf
 
Experiencias proxectos mulleres do rural (3).pdf
Experiencias proxectos mulleres do rural (3).pdfExperiencias proxectos mulleres do rural (3).pdf
Experiencias proxectos mulleres do rural (3).pdf
 
Encontro Médio Tejo VF2.pdf
Encontro Médio Tejo VF2.pdfEncontro Médio Tejo VF2.pdf
Encontro Médio Tejo VF2.pdf
 
PROGRAMA COMPLETO XVI Congreso ASAEE (1).pdf
PROGRAMA COMPLETO XVI Congreso ASAEE (1).pdfPROGRAMA COMPLETO XVI Congreso ASAEE (1).pdf
PROGRAMA COMPLETO XVI Congreso ASAEE (1).pdf
 
XII Festival Artes pola integración
XII Festival Artes pola integraciónXII Festival Artes pola integración
XII Festival Artes pola integración
 
20230503_INTERCOM_DOHA_PROGRAMME_FINAL_DEF_ONLY_WORD.pdf
20230503_INTERCOM_DOHA_PROGRAMME_FINAL_DEF_ONLY_WORD.pdf20230503_INTERCOM_DOHA_PROGRAMME_FINAL_DEF_ONLY_WORD.pdf
20230503_INTERCOM_DOHA_PROGRAMME_FINAL_DEF_ONLY_WORD.pdf
 
VIII Congreso de Educación, Museos y Patrimonio: Compartir, incluir e integr...
VIII Congreso de Educación, Museos y  Patrimonio: Compartir, incluir e integr...VIII Congreso de Educación, Museos y  Patrimonio: Compartir, incluir e integr...
VIII Congreso de Educación, Museos y Patrimonio: Compartir, incluir e integr...
 
Programa da RMPL no 2023: desigualdades ciclos de vida, xs maiores
Programa da RMPL no 2023: desigualdades ciclos de vida, xs maiores Programa da RMPL no 2023: desigualdades ciclos de vida, xs maiores
Programa da RMPL no 2023: desigualdades ciclos de vida, xs maiores
 
Algunos momentos nas Redes Sociais da Rmpl en 2022
Algunos momentos nas Redes Sociais da Rmpl en 2022Algunos momentos nas Redes Sociais da Rmpl en 2022
Algunos momentos nas Redes Sociais da Rmpl en 2022
 
Traballos de conservacion 2022 Pazo de Tor
Traballos de conservacion 2022 Pazo de TorTraballos de conservacion 2022 Pazo de Tor
Traballos de conservacion 2022 Pazo de Tor
 
ESTATISTICA DO ANO 2022 DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL DE LUGO
ESTATISTICA DO ANO 2022 DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL DE LUGOESTATISTICA DO ANO 2022 DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL DE LUGO
ESTATISTICA DO ANO 2022 DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL DE LUGO
 
ACCIÓNS DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL PARA INCORPORAR A INTERSECCIONANIDADE ...
ACCIÓNS DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL PARA  INCORPORAR A INTERSECCIONANIDADE ...ACCIÓNS DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL PARA  INCORPORAR A INTERSECCIONANIDADE ...
ACCIÓNS DA REDE MUSEISTICA PROVINCIAL PARA INCORPORAR A INTERSECCIONANIDADE ...
 
PROGRAMA.I.XORNADASDAS.LUGO.DEFINITIVO.pdf
PROGRAMA.I.XORNADASDAS.LUGO.DEFINITIVO.pdfPROGRAMA.I.XORNADASDAS.LUGO.DEFINITIVO.pdf
PROGRAMA.I.XORNADASDAS.LUGO.DEFINITIVO.pdf
 
77 Muller e cultura.pdf
77 Muller e cultura.pdf77 Muller e cultura.pdf
77 Muller e cultura.pdf
 
20garciasoria.pdf Julia Minguillón.pdf
20garciasoria.pdf Julia Minguillón.pdf20garciasoria.pdf Julia Minguillón.pdf
20garciasoria.pdf Julia Minguillón.pdf
 
3439_L. Yáñez_ Julia habilidosa y creativa (El Progreso 13.06.2020).pdf
3439_L. Yáñez_ Julia habilidosa y creativa (El Progreso 13.06.2020).pdf3439_L. Yáñez_ Julia habilidosa y creativa (El Progreso 13.06.2020).pdf
3439_L. Yáñez_ Julia habilidosa y creativa (El Progreso 13.06.2020).pdf
 
3521_Firmado 1.pdf Julia Minguillon.pdf
3521_Firmado 1.pdf Julia Minguillon.pdf3521_Firmado 1.pdf Julia Minguillon.pdf
3521_Firmado 1.pdf Julia Minguillon.pdf
 
Dorsales para traballar os ODS con obras da RMPL
Dorsales para traballar os ODS con obras da RMPLDorsales para traballar os ODS con obras da RMPL
Dorsales para traballar os ODS con obras da RMPL
 
Xornada Julia Minguillón. Revisando a nosa arte
Xornada Julia Minguillón. Revisando a nosa arteXornada Julia Minguillón. Revisando a nosa arte
Xornada Julia Minguillón. Revisando a nosa arte
 

Dicionarionavalgalego

  • 1. Recopilatorio léxico de construción naval en galego, con traducións a castelán, portugués e inglés. Colegio Oficial de Ingenieros Navales y Oceánicos Cofinanciado pola Cosellería de Presidencia da Xunta de Galicia Delegación en Galicia
  • 2.
  • 3.
  • 4. DICIONARIO GALEGO DE CONSTRUCIÓN NAVAL Colegio O cial de Ingenieros Navales y Oceánicos Delegación en Galicia
  • 5. Dicionario Galego de Construción Naval. Primeira edición: abril de 2008. Colegio O cial de Ingenieros Navales y Oceánicos, Delegación en Galicia, 2008. Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza, Xunta de Galicia. Equipo técnico Autores: Teresa Fagúndez Díaz Gustavo Luca de Tena Primitivo González López Manuel Andrés Picallo Chao María Jesús Piñeiro Domínguez Mª do Carmo Souto Negrete Revisión Técnica: Guillermo Gefaell Chamochín Consultoría e Tecnoloxía: 3.14 Financial Contents, SL Maquetación: Proxectos Grá cos Aldine Ferrol, SL Deseño da cuberta Proxectos Grá cos Aldine Ferrol, SL Agradecementos Barco Boniteiro de Burela (Burela): D. Nolo Abad. Estaleiros Armón Burela (Burela): D. Carlos López, D. Juan Pernas. Estaleiros Baladiño (Cabana de Bergantiños): D. Martín Senande. Estaleiros Barreras (Vigo): D. Enrique Pérez. Estaleiros Lojo (Rianxo): D. Ángel Lojo. Navantia (Ferrol): D. Fernando Álvarez, D. Rafael Saura, D. Guillermo Varela. Taller Fra Rico (Cervo): D. Francisco Fra. Depósito Legal: C-1110-2008. I.S.B.N.: 978-84-933198-4-7. Esta obra está baixo unha licenza Creative Commons 2.5 ES: Recoñecemento-Compartir.
  • 6. DICIONARIO GALEGO DE CONSTRUCIÓN NAVAL Autores: Teresa Fagúndez Díaz Gustavo Luca de Tena Primitivo González López Manuel Andrés Picallo Chao María Jesús Piñeiro Domínguez Mª do Carmo Souto Negrete
  • 7.
  • 8. LIMIAR É de sobrado coñecemento a extensa -e intensa- relación de Galicia co mar e todas as actividades a el vinculadas. Unha ollada á nosa literatura e artes plásticas danos unha idea da fonda pegada que o mar, a navegación, os bar- cos e as súas xentes deixaron na nosa conciencia colectiva; nomeadamente nos dous últimos séculos cando os galegos redescubriron o mar e con el a súa concepción de pobo cunha cultura, unha historia e un territorio singu- lares. Así nos últimos anos temos lido os poemas de “De catro a catro” de Manuel Antonio, a “Profecía do mar” de Bernardino Graña, ou gozado coas particulares visións mariñas de Castelao, Laxeiro ou Urbano Lugrís, por nomear algúns dos máis destacados persoeiros da nosa cultura recente. Sen embargo o mar, o mar galego, ademais dunha fonte de gozo inesgotable representa un importante recurso económico e comercial, que tivo nos anos 70 o seu punto álxido nos estaleiros de Ferrol coa botadura do buque Ar- teaga. Con esta efeméride, acontecida na primavera de 1972, Galicia con- vertíase nun referente mundial dentro do mapa da construción náutica e algúns portos como os de Vigo, Ferrol e Fene en paradas obrigatorias nas Autoestradas do Mar. Hoxe, máis de trinta anos despois desta época dou- rada, e a pesar da paulatina perda de dinamismo que se viviu no sector, a in- dustria naval segue sendo vital para Galicia e para o día a día dos galegos. Así o demostran a recente creación do Centro Tecnolóxico do Naval Galego, que pretende ser líder en investigación, innovación e coñecemento no ám- bito da enxeñería naval; de Exponav, a exposición permanente para o fo- mento da construción naval e as actividades marítimas; ou citas tan destacadas como Navalia, a Feira Internacional da Industria naval, que en maio deste ano abrirá as súas portas en Vigo por segundo ano consecutivo. Tampouco esquezamos que na actualidade un estaleiro de Marín está in- merso na construción do que será o veleiro máis grande do mundo, o Sea Cloud Hussar, de cento trinta e seis metros de eslora, e que o sector naval
  • 9. Limiar 8 nos últimos anos alcanzou cotas elevadísimas de pedidos e empregos, des- tacando dentro do territorio do Estado. Neste contexto, e como é lóxico, tiña que nacer este Dicionario Galego de Construción Naval, unha obra na que o Colexio O cial de Enxeñeiros Na- vais e Oceánicos de Galicia pretende compilar e recuperar unha importan- tísima parte do noso léxico. Nas pouco máis de dúas mil achegas que se recollen ao longo deste volume tradición e lingua únense para formar unha obra de referencia no campo da construción naval. De aí o apoio incondi- cional que desde a Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza da Xunta de Galicia lle prestamos co n de difundir un anaco máis da nosa cultura pasada, presente e futura. Xosé Luís Méndez Romeu Conselleiro de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza. Xunta de Galicia
  • 10. PREÁMBULO Cando neno, a miña familia adoitaba pasar os veráns na parroquia viguesa de Coruxo, preto do areal do Vao, na casa dos nados Ramón e Filomena, unha parella de ben de labregos–pescadores que tiñan tres llos cos que aínda temos unha boa relación de amizade. Ramón e Filomena tiñan unha pre- ciosidade de gamela (Coruxeira, é claro!) no areal da Fontaíña, da que xa non me lembro nin do nome nin do tamaño, aínda que a min parecíame in- mensa. Ás veces, e co beneplácito do noso pai, enxeñeiro naval e grande afeccionado ao mar, Ramón levábanos con el a pescar luras, fanecas, polbos e nécoras entre os areais e a illa de Toralla. De Ramón e a súa familia apren- dín o galego (a nosa familia non era galegofalante) e, deste xeito, as miñas primeiras verbas nesta lingua de reis-poetas foron as relacionadas coa pesca e coas partes dunha embarcación. O que hoxe presentamos é un pouco produto daquela nenez e dunha longa es- tadía posterior en terras portuguesas, xa casado e cos meus propios llos. En Portugal dinme conta da grande riqueza do léxico naval e de como estaba estudado dentro do seu idioma e, pola contra, observei a penuria que se vivía en Galicia. O grande in uxo do castelán na nosa costa, a aplicación doutros materiais alén da madeira xunto co desenvolvemento das súas téc- nicas construtivas, o feito de que a maioría dos profesionais da enxeñería, do deseño e da inspección naval non sexan galegofalantes, sumado ao declínio das carpinterías de ribeira, das que xa quedan pouco máis dunha ducia en ac- tivo, contribuíron á diminución progresiva na nosa terra daquel léxico pro- pio da construción naval. O Colexio O cial de Enxeñeiros Navais e Oceánicos pretende agora, con este Dicionario Galego de Construción Naval, colaborar ao esforzo colectivo de recuperación deste riquísimo léxico, poñelo en valor e acompasalo ao devir dos tempos. Esta primeira versión do Dicionario, apoiada con entu- siasmo pola Consellería de Presidencia da Xunta de Galicia, é só unha pri-
  • 11. Preámbulo 10 meira aproximación ao estudo e divulgación deste campo especí co da nosa lingua que, sen dúbida, precisa dun maior e máis continuado esforzo, así como de novas achegas dende outros ámbitos. Pouco máis de dous mil termos, vocábulos e acepcións, coas súas traducións ao castelán, portugués e inglés, foron incorporados nesta primeira versión, mais aínda queda unha inxente tarefa por diante. Uns cincocentos termos máis non saíron á luz nesta edición porque non se tiña a su ciente certeza sobre a súa corrección lexicográ ca. Igualmente, o lector notará que falta por incorporar outra terminoloxía da que non temos aínda coñecemento (sobre todo as variantes de cada acepción que se dan ao longo da costa), aqueles termos ou acepcións que, por desgraza, perdéronse para sempre, ou tamén aqueles provenientes das novas técnicas que aínda non teñen tradu- ción ao noso idioma. Sobre todo isto haberá que seguir traballando, para ver a forma de recuperalos e de introducilos no Dicionario. Pretendemos, por tanto, que este sexa un documento en continua evolución, aberto ao perfeccionamento continuado. Para iso estaremos totalmente abertos á colaboración doutros axentes sociais e especialistas e, por outra banda, dotamos ao Dicionario cunha presenza en Internet que non só faci- lite ao máximo a súa consulta e utilización (acompáñase dun tradutor en liña), senón tamén dende a que se poidan facer novas achegas e comentarios. Poderán atopalo en http://dicionarionavalgalego.ingenierosnavales.com. No capítulo dos agradecementos, o meu recoñecemento ao Conselleiro de Presidencia, D. Xosé Luís Méndez Romeu, quen dende o primeiro mo- mento mostrou un decidido apoio ao proxecto; ao xornalista e bo amigo do mar Gustavo Luca de Tena, quen colaborou nesta singradura con sabedoría e cariño; ao enxeñeiro naval Primitivo González López e á súa esposa, a profesora de lingua e literatura galegas Mª do Carmo Souto Negrete, pola revisión nal; e, moi especialmente, a Teresa Fagúndez Díaz, tradutora, Ma- noel Andrés Picallo Chao e María Xesús Piñeiro Domínguez, lólogos, ca- pitaneados por Manoel Míguez da empresa 3.14, sen cuxa labor empeñada –e ás veces ingrata– este Dicionario non tivera sido posible. Guillermo Gefaell Chamochín Decano Territorial Colegio O cial de Ingenieros Navales y Oceánicos. Delegación en Galicia
  • 12. LISTA DE ABREVIATURAS Relación de abreviaturas empregadas neste Dicionario: adv. adverbio adx. adxectivo Esp. español f. feminino Ing. inglés loc. locución m. masculino pl. plural Port. portugués Sin. sinónimo. v. i. e pr. verbo intransitivo e pronominal v. i. e tr. verbo intransitivo e transitivo v. i. verbo intransitivo v. pr. verbo pronominal v. tr. e pr. verbo transitivo e pronominal v. tr. verbo transitivo v. tr., i. e pr. verbo transitivo, intransitivo e pronominal
  • 13.
  • 14. GUÍA DE USO As entradas aparecen en orde alfabética e están resaltadas en negriña. A in- formación que conteñen está estruturada da forma seguinte: - Entrada - Categoría gramatical - De nición - Sinónimos - Traducións Exemplo: Notas: - As categorías gramaticais distínguense coas abreviaturas correspondentes (adx., v., etc.), excepto no caso dos substantivos, nos que aparece directa- mente o xénero: m. ou f. - Se as entradas teñen máis dunha acepción, márcanse con números, e pro- porciónase a tradución e os sinónimos correspondentes. - As remisións indícanse coa palabra ‘Véxase’. Por exemplo: forquilla f. Véxase: forquita.
  • 15.
  • 17.
  • 18. A a bordo loc. Estar no buque ou abalo m. Preamar. Situación máis dentro do buque. alta do mar durante a carreira da Esp. a bordo marea. Sin. marea alta, preamar. Port. a bordo Esp. pleamar Ing. on board Port. preamar á sirga loc. Navegar a remolque Ing. high tide mediante unha sirga ou corda lan- abandeirar v. tr. Rexistrar ou ma- zada desde unha embarcación ou tricular unha embarcación baixo a desde a costa. bandeira dun país determinado. Esp. a la sirga Sin. inscribir. Port. à sirga Esp. abanderar Ing. tracking Port. embadeirar aba f. Beira ou marxe dun río ou do Ing. register mar. Sin. costa, ladeira, beira. abanear v. i. e tr. Mover un guin- Esp. costa dastre en círculos ou arcos hori- Port. aba zontais. Sin. abalar. Ing. coast Esp. oscilar abadernar v. tr. Suxeitar con ba- Port. balançar dernas. Ing. swing a derrick Esp. abadernar abarloar v. tr. Achegar unha em- Port. abadernar barcación a outra, quedando as Ing. fasten dúas xuntas en paralelo. Sin. ache-
  • 19. abastecemento - acochar A 18 gar, abordar. dun tubo dándolle forma de bu- Esp. abarloar cina. Sin. anchear, ampliar. Port. atracar Esp. abocinar Ing. put alongside Port. alargar abastecemento m. Conxunto de Ing. are accións para prover a un navío de acalumar v. tr. e pr. Ir unha embar- todo o necesario para unha trave- cación ao fondo da auga. Sin. sía. Sin. aprovisionamento, for- afondar, afundir. necemento. Esp. hundir Esp. abastecimiento Port. afundar Port. abastecimento Ing. submerge Ing. supply acanaladura f. Estría, greta ou abicar v. tr. Dar forma de bico, agu- fendedura que se produce na su- zar. Sin. aguzar, embicar. per cie dun corpo. Sin. estría, Esp. aguzar suco. Port. aguçar Esp. acanaladura Ing. sharpen Port. canelura abita f. Véxase: bita. Ing. groove abitón m. Madeiro ou ferro posto aceiro m. Aliaxe de ferro e carbono verticalmente á cuberta para ama- en diferentes proporcións que, so- rrar a el cabos. metido ao tempero, adquire unha Esp. abitón maior elasticidade e dureza. Port. abita, cabeço Esp. acero Ing. kevel head, mooring bitt Port. aceiro aboiar v. i. Manterse sobre a auga Ing. steel sen afundir. Sin. otar. achicador m. Elemento que serve Esp. otar para extraer a auga dunha embar- Port. aboiar cación menor. Sin. tangarte, briol. Ing. oat Esp. achicador abordaxe f. Colisión entre dúas Port. achicador naves de forma intencionada ou Ing. bailer accidental. achicar v. tr. Extraer completa- Esp. abordaje mente a auga dalgunha cousa ou Port. abordagem lugar que quedaron anegados. Ing. collision Empréganse bombas e outros ob- abrigar v. tr. Protexer un buque e xectos. Sin. baldeirar, desaugar. defendelo do vento ou das ondas. Esp. achicar Sin. protexer. Port. achicar Esp. abrigar Ing. pump out, bail out Port. abrigar acochar v. tr. Unir os fíos dun Ing. shelter cabo. abucinar v. tr. Ensanchar a boca Esp. corchar
  • 20. 19 A acoirazado - agulla Port. cochar adega superior f. Adega que Ing. lay ocupa o espazo comprendido acoirazado m. Buque de guerra entre os vaos da bodega e a cuberta blindado e de grandes dimensións, máis baixa. protexido con fortes chapas blin- Esp. bodega superior dadas na súa estrutura e cunha Port. porão superior gran potencia de fogo. Ing. upper hold Esp. acorazado adrizar v. tr. Véxase: drizar. Port. couraçado aduxa f. Cada unha das voltas me- Ing. dreadnought diante as cales se recollen os cabos, acreditación f. Recoñecemento as cadeas, os cables, etc. Sin. volta. o cial de persoa ou de entidade Esp. aduja para determinados efectos profe- Port. rolo sionais ou legais. Ing. coil Esp. acreditación aduxa de cornamusa f. Método Port. acreditação de amarre da aduxa a unha corna- Ing. accreditation musa, empregado para asegurar acumulador m. Aparello de fun- unha driza aduxada á súa corna- cionamento electrolítico que musa. transforma a enerxía eléctrica en Esp. aduja de cornamusa enerxía química para reconvertela Port. rolo de cunho novamente en enerxía eléctrica. Ing. cleat looping Sin. batería. aduxa de estiba f. Xeito de aduxar Esp. acumulador un cabo cando ten que estibarse Port. acumulador xunto co resto do aparello. Ing. accumulator Esp. aduja de estiba adega f. Espazos adecuados para Port. rolo de estiva acomodar a carga no interior dos Ing. stowage looping buques, que abarcan desde a cu- aduxar v. tr. Enrolar un cabo ou berta ata a quilla. Poden estar sub- cadea facendo voltas ou aduxas. divididos en andares chamados Sin. enrolar. entrepontes. Sin. cava, bodega. Esp. adujar Esp. bodega Port. enrolar Port. porão Ing. coil Ing. hold aduxar ao dereito loc. Aduxar adega principal f. Espazo con dando voltas á dereita e no sentido máis capacidade de carga no do cabo. buque, situado debaixo do zapón Esp. adujar al derecho principal. Port. enrolar à direita Esp. bodega principal Ing. coil Port. porão principal agulla f. Barra metálica ou de ma- Ing. main hold deira que forma parte dalgúns ins-
  • 21. agulla de bitácora - al estra A 20 trumentos de precisión, como o abre ao longo da quilla, roda e co- compás, e que serve para medir daste, e que serve para encaixar as ángulos, graos, o tempo, etc. Este táboas da aparadura na parte baixa nome tamén se lle aplica ao com- dos costados dos buques feitos de pás usado na navegación. Sin. madeira. compás. Esp. alefriz Esp. aguja Port. alefriz Port. agulha Ing. rabbet Ing. compass needle aleta f. Parte curvada posterior do agulla de bitácora f. Compás. buque que remata na popa. O Instrumento utilizado para indicar barco ten dúas aletas: aleta de es- o rumbo dunha nave. Sin. agulla tribor e aleta de babor. No mesmo náutica. caso que as amuras, indican direc- Esp. aguja de bitácora ción. Sin. ala, á. Port. agulha de bitácula Esp. aleta, ala Ing. binnacle compass Port. alheta aixola f. Ferramenta que serve para Ing. quarter desbastar a madeira; consta dunha aleta da caderna f. Peza que coitela de ferro a ada que vai forma a caderna posterior e vai unida a un mango perpendicular- unida ás extremidades dos xugos. mente. Sin. desbastador. Esp. aleta de cuaderna Esp. azuela Port. alheta da caverna Port. enxó Ing. frame rib Ing. adze aleta de caída f. Aletas que se co- alargamento m. Deformación locan coas súas caras paralelas á producida pola extensión forzada volta horizontal do xugo, e levan efectuada nun corpo. Modi ca- o seu pé ao alefriz do codaste. ción realizada nun buque para Esp. aleta de caída alongar a súa eslora. Sin. dilata- Port. alheta de caída ción, extensión. Ing. bee Esp. alargamiento aletas do bauprés f. pl. Pequena Port. alargamento plataforma por cada banda, perfo- Ing. elongation, lengthening rada por un buraco, por onde alcatruz m. Cada un dos recipien- pasan os estais do masteleiro. tes de ferro que forman parte das Esp. aletas del bauprés dragas de rosario que extraen os Port. alheta do gurupés obstáculos que obstrúen o fondo Ing. bee block das augas. al estra f. Ollo que ten no extremo Esp. cangilón posterior a cana do temón da Port. alcatruz dorna e dalgunha outra embarca- Ing. bucket ción e no que entra a parte alta da alefriz m. Rañura ou sura que se táboa que dá dirección á nave.
  • 22. 21 A alicates - amantillo de verga... Esp. ori cio alta mar f. Lugar lonxe da costa Port. al estra onde navegan e pescan os grandes Ing. hole buques. alicates m. pl. Utensilio en forma Esp. alta mar de tenaces con puntas chatas ou Port. alto-mar redondas que serve para suxeitar Ing. high sea pezas pequenas, tronzar fíos, ca- alternador m. Xerador de corrente bles, etc. que transforma a enerxía mecánica Esp. alicate en corrente eléctrica alterna. Port. alicate Esp. alternador Ing. pliers Port. alternador alidada f. Dispositivo que leva a Ing. alternator maxistral para tomar marcacións. altura do codaste f. Medida en Esp. alidada vertical tomada desde o extremo Port. alidada, alidade superior do codaste ata a quilla. Ing. alidade Esp. altura del codaste alimentación de enerxía f. Pro- Port. altura do cadaste ceso consistente en proporcionar Ing. stern frame height enerxía a unha máquina. aluamento m. Corte curvo da Esp. alimentación de energía parte inferior da vela das gabias Port. alimentação de energia para evitar que roce. Ing. feeding Esp. alunamiento alimentador m. Parte ou peza Port. arqueamento dunha máquina que lle propor- Ing. roach ciona o combustible para o seu alxibe m. Embarcación deseñada funcionamento. Sin. fornecedor. para o transporte de auga doce. Esp. alimentador Esp. aljibe Port. alimentador Port. algibe, navio cisterna Ing. feeder Ing. tank vessel alimentador eléctrico m. Sistema amante m. Cable que serve para que fornece de enerxía eléctrica a suspender a carga; cabo groso un circuíto. atado por un extremo a un pau, e Esp. alimentador eléctrico polo outro a un aparello. Port. alimentador elétrico Esp. amante Ing. electric feeder Port. amante alixeiramento m. Acción de ali- Ing. cargo runner xeirar ou aliviar unha embarcación amantillo de verga de gabia m. ou un compoñente dela quitándo- Cabo que suxeita a gabia á verga. lle peso. Sin. descarga. Esp. amantillo de verga de gavia Esp. aligeramiento Port. amantilho de verga de gávea Port. aligeiramento Ing. main topsail lift Ing. lightening amantillo de verga de perico m.
  • 23. amantillo de... - amplitude da... A 22 Cabo que suxeita a vela de perico á no seu lugar xunto ao peirao ou súa verga. pantalán e xalo con cabos. Sin. Esp. amantillo de verga de perico atar, suxeitar. Port. amantilho de verga de vela Esp. amarrar Ing. mizzen topgallant lift Port. amarrar amantillo de verga de xoanete Ing. moor m. Cabo que suxeita a vela de xo- amarre m. Acción e efecto de ama- anete á súa verga. rrar un buque con cabos ao peirao Esp. amantillo de verga de juanete ou a outro sitio para evitar que se Port. amantilho de verga de joa- mova. Sin. amarradura. nete Esp. amarre Ing. topgallant lift Port. amarradura amantillo de verga maior m. Ing. mooring Cabo que corresponde á verga amorear v. tr. Amontoar as cargas maior. dun buque. Sin. amontoar. Esp. amantillo de verga mayor Esp. amontonar Port. amantilho de verga maior Port. amorear Ing. main lift Ing. pile up amantillo de verga seca m. amortecedor m. Dispositivo que Cabo correspondente á verga seca. se emprega para illar os golpes e as Esp. amantillo de verga seca perturbacións causadas polo Port. amantilho de verga seca ruído, o movemento ou por ou- Ing. mizzen lift tros motivos. amantillos m. pl. Cada un dos Esp. amortiguador cabos que manteñen as vergas ho- Port. amortecedor rizontais. Ing. shock-absorber Esp. amantillos, obenques amplitude da crecente f. Dife- Port. amantilhos renza de altura entre a marea baixa Ing. topping lifts e a chea consecutivas nunha marea amarra f. Corda, cabo, cable ou crecente. cadea que serve para amarrar os Esp. amplitud de la creciente buques ao porto e para suxeitalos Port. amplitude da crescente ao fondo das augas, especialmente Ing. rising tidal range cunha áncora. A amarra de proa tí- amplitude da marea f. Diferenza rase desde a proa e a amarra de de altura entre a marea baixa e a popa tírase desde a popa. Sin. marea alta. cadea. Esp. amplitud de la marea Esp. amarra Port. amplitude da maré Port. amarra Ing. tidal range Ing. mooring rope amplitude da onda f. Distancia amarrar v. tr. Atar, facer rme, vertical entre o seo e a crista da anoar un cabo. Colocar un barco onda.
  • 24. 23 A amplitude de... - áncora otante Esp. amplitud de la ola áncora de barlovento f. Áncora Port. amplitude da onda que traballa na dirección de onde Ing. wave amplitude procede o vento. amplitude de descenso f. Dife- Esp. ancla de barlovento renza de altura entre a marea chea Port. âncora de barlavento e a marea baixa consecutivas Ing. windward anchor nunha marea descendente. áncora de capa f. Tipo de áncora Esp. amplitud de la bajante utilizada en embarcacións e botes Port. amplitude da descida salvavidas, que reduce o abate- Ing. falling tidal range mento do bote e permanece pró- amurada f. Prolongación do cos- xima á zona do sinistro que sufriu tado do buque, por riba do tranca- o barco. nil, para evitar o acceso da auga á Esp. ancla de capa cuberta. Port. âncora de capa Esp. amurada Ing. drogue Port. amurada áncora de fungo f. Áncora pouco Ing. bulwark convencional que ten forma de amuras f. pl. Zona curva na parte fungo e que carece de uñas; o seu da proa nos costados do buque, peso concéntrase no disco cón- desde onde o casco se a na cara a cavo que hai ao nal da cana, que proa. Existe a amura de estribor e é o que lle dá a aparencia de fungo. a de babor. Emprégase para ancorar en augas Esp. amuras tranquilas, con fondos lamacentos, Port. amuras ou tamén para ancorar permanen- Ing. bows temente. Sin. áncora mushroom. áncora f. Instrumento de ferro ou Esp. ancla de hongo aceiro, de formas variadas, que Port. âncora de fungo serve para suxeitar a embarcación Ing. mushroom anchor ao fondo do mar por medio dun áncora de sotavento f. Áncora cable, cabo ou cadea. Hainas de que está tendida na dirección con- varios tipos: do Almirantado, de traria á que sopra o vento. cepo, fungo, rizón, Danforth, Esp. ancla de sotavento Benson, etc. Sin. rizón. Port. âncora de sotavento Esp. ancla Ing. leeward anchor Port. âncora áncora do Almirantado f. Án- Ing. anchor cora que imita ás antigas, e que áncora Danforth f. Áncora de leva un ori cio na cabeza por onde uñas moi longas e con cepo na pasa un cepo cilíndrico de ferro. cruz. Esp. ancla de Almirantazgo Esp. ancla Danforth Port. âncora do Almirantado Port. âncora Danforth Ing. Admiralty anchor Ing. Danforth anchor áncora otante f. Elemento que,
  • 25. áncora Hall - ángulo vertical... A 24 tirado pola borda cara á popa, frea Port. ondada o avance do barco. Ing. swell Esp. ancla otante anguía f. Cada un dos madeiros pa- Port. âncora utuante ralelos á quilla que constitúen a Ing. oating anchor base sobre a cal o buque se bota á áncora Hall f. Áncora que ten auga. Este conxunto de madeiros unha cruz de aceiro e que forma ou anguías levan o buque por riba, corpo cos brazos, os cales están en sobre unhas pistas xas inclinadas paralelo á cana. e ensebadas chamadas imadas. Sin. Esp. ancla Hall base de lanzamento. Port. âncora Hall Esp. anguila Ing. Hall anchor Port. trilho de lançamento ancoradoiro m. Lugar na costa Ing. sliding way para fondear e para ancorar as em- ángulo de calado m. Nome que barcacións. Sin. fondeadoiro. recibe nas máquinas alternativas Esp. fondeadero de vapor o ángulo formado polo Port. ancoradouro virabrequín cticio e o virabre- Ing. anchorage quín do motor. ancoraxe f. Acción de ancorar. Esp. ángulo de calado Lugar adecuado para fondear. Port. ângulo de calado Esp. anclaje Ing. draught angle Port. ancoragem ángulo de deriva m. Diferenza Ing. anchorage entre o rumbo teórico e o rumbo ancorel m. Pedra que vai pendu- real. rada nunha boia, e que lle serve de Esp. ángulo de deriva áncora para que non se poda Port. ângulo de deriva mover no mar. Ing. drift angle Esp. ancorel ángulo de rumbo m. Ángulo que Port. pedra de bóia forma a proa coa liña norte-sur. Ing. buoy anchor Esp. ángulo de rumbo ancorote m. Áncora pequena e li- Port. ângulo de rumo xeira utilizada para algunhas ma- Ing. direction angle nobras do buque; esta áncora pode ángulo do temón m. Ángulo que levarse lonxe do buque para corri- forma a pa do temón coa liña de xir a súa traxectoria ao fondear. proa-popa. Sin. rizón. Esp. ángulo del timón Esp. anclote Port. ângulo do timão Port. ancorote Ing. rudder angle Ing. grapnel ángulo vertical de seguridade andana f. Ondas que chegan unha m. Ángulo que debe formar a base tras doutra. Sin. ondada. e o cumio dun obxecto para man- Esp. oleaje terse un buque a determinada dis-
  • 26. 25 A ánodo de sacri cio - aparello tancia do mesmo. aparato de goberno m. Con- Esp. ángulo vertical de seguridad xunto de elementos capaces de Port. ângulo vertical de seguridade mover a pa do temón integrada ao Ing. security vertical angle sistema. ánodo de sacri cio m. Peza, xe- Esp. aparato de gobierno ralmente de cinc, que se coloca Port. aparelho de governo preto das partes metálicas somer- Ing. steering gear xidas do barco, para que contra- aparella f. Especie de travesa de rresten a acción galvánica madeira que se introduce no bu- producida na auga e que non oxi- raco do pau da dorna. Sin. travesa. den. O potencial destas pequenas Esp. traviesa pezas longas é máis baixo que o do Port. travessa metal que compón a quilla ou a Ing. crossbar hélice e, deste xeito, corróense con aparellado adx. m. Dise do buque anterioridade, protexendo á quilla que está preparado para saír a na- e ás outras pezas. Sin. ánodo fun- vegar. xible. Esp. aparejado Esp. ánodo de sacri cio Port. aparelhado Port. ânodo de sacrifício Ing. rigged-up Ing. sacri cial anode aparellar v. tr. Dotar ao barco de anteparos m. pl. Construcións ver- todos os elementos necesarios para ticais ou tabiques que forman as a navegación. Sin. armar. paredes dos compartimentos de a Esp. aparejar bordo. Sin. tabiques. Port. aparelhar Esp. mamparos Ing. rig Port. anteparas aparello m. 1. Conxunto de paus, Ing. bulkheads cordames e velames dun barco que anteporto m. Lugar á entrada dos serven para empurralo coa forza portos onde os barcos encontran do vento. Sin. arreo. momentaneamente abrigo. Sin. Esp. aparejo abrigo. Port. aparelho Esp. antepuerto Ing. rig Port. anteporto 2. Máquina que dispón dun sis- Ing. forebay tema de poleas que permiten mul- aparadura f. Primeira la de cha- tiplicar a forza e vencer grandes pas ou de táboas de madeira que resistencias. encaixa no alefriz a continuación Esp. aparejo da quilla. Sin. táboa de apara- Port. mecanismo dura. Ing. tackle Esp. aparadura 3. Conxunto de utensilios para Port. tábua de resbordo pescar Ing. garboard strake Esp. aparejo
  • 27. apopar - armamento A 26 Port. aparelho Port. arvorar Ing. equipment Ing. rig apopar v. i. Situación na que o árbore f. Pau vertical situado en buque presenta a popa ao vento, á perpendicular á quilla, e que sos- corrente ou á marea. Calar dema- tén as velas da embarcación. A ár- siado de popa. Colocar pesos ou bore mestra é o pau máis alto efectos na popa. dunha embarcación Sin. mastro. Esp. empopar Esp. árbol Port. apopar Port. mastro Ing. trim by the stern Ing. mast aproar v. i. e tr. Levar pesos cara a arfada f. Movemento vertical da proa. Poñer o barco de proa ao proa do navío. Cabeceo dunha vento, corrente ou lugar determi- embarcación Sin. cabeceo. nado. Calar demasiado a proa. Esp. arfada Esp. aproar Port. arfada Port. aproar Ing. pitching Ing. head towards arfar v. i. Acción de facer move- aquillado adx. m. Dise do barco mentos de proa; levantar a proa que ten quilla e non é aplanado por causa do mar. Sin. cabecear. por baixo. Esp. arfar Esp. aquillado Port. arfar Port. aquilhado Ing. pitch Ing. keel-shaped arganeo m. Argola de ferro situada aquillar v. i. Dar forma á quilla. no extremo superior da cana da Esp. aquillar áncora. Sin. argola. Port. aquilhar Esp. arganeo Ing. build the keel Port. arganéu araña f. Peza de madeira que evita Ing. anchor ring que se enrede a vela cos cabos que armador m. 1. Persoa ou sociedade gornecen os paus. que se dedica a dotar aos barcos de Esp. araña todo o necesario para a súa nave- Port. aranha gación. Sin. navieiro, fretador. Ing. crowfoot Esp. armador arboradura f. Conxunto de paus Port. armador ou mastros que ten unha embarca- Ing. shipowner ción. 2. Persoa ou sociedade que se de- Esp. arboladura dica á explotación dunha ou varias Port. mastreação embarcacións. Ing. masting Esp. armador arborar v. tr. Dotar de mastros Port. armador unha embarcación. Sin. erguer. Ing. shipowner Esp. arbolar armamento m. 1. Acción de armar
  • 28. 27 A arnés - arracamento un barco, dotándoo de todo o ne- arpón m. Arte de pesca que con- cesario para a navegación. siste nun pau longo que remata Esp. armazón nunha punta de ferro con ganchos Port. armadura que se emprega para pescar. Ing. rig Esp. arpón 2. Fase nal da construción dun Port. arpão barco comprendida entre a bota- Ing. harpoon dura e a entrega aos propietarios. arqueo m. 1. Acción de medir o vo- Esp. armamento lume hábil para a carga dos barcos. Port. armamento Sin. tonelaxe. Ing. out tting Esp. arqueo arnés m. Elemento de seguridade Port. arqueio da indumentaria dos tripulantes, Ing. tonnage measurement formado por correas que se cinxen 2. Volume e capacidade do navío. ao corpo, e unido fortemente á Esp. arqueo embarcación co obxecto de evitar Port. arqueação que a persoa caia da mesma. Ing. tonnage Esp. arnés arqueo neto m. O que se obtén Port. arnês restando do arqueo total os espa- Ing. harness zos necesarios para servizos do aro m. Peza de madeira, ferro ou buque, dotación, cámaras de má- calquera outro material que se uti- quinas e caldeiras, etc. liza como reforzo para determina- Esp. arqueo neto das cousas que necesitan Port. arqueio neto resistencia. Serve tamén como Ing. net tonnage xunta e unión. Sin. argola, elo. arqueo total m. Volume do buque Esp. zuncho comprendido desde o plan do Port. aro mesmo ata a cuberta alta con todos Ing. zoop os espazos cerrados sobre esta cu- aro salvavidas m. Aro macizo de berta. Sin. arqueo bruto. material otante que serve para Esp. arqueo total manterse a ote unha persoa. Port. arqueio total Esp. aro salvavidas Ing. gross tonnage Port. bóia de salvação arquitectura naval f. Arte e o - Ing. life ring cio de deseñar o casco, a estrutura arpeo m. Instrumento de ferro con e a disposición dos navíos, de garfos que serve para rastrear o acordo coa súa función. fondo ou para aferrar un barco a Esp. arquitectura naval outro. Port. arquitetura naval Esp. arpeo Ing. naval architecture Port. arpéu arracamento m. Anel que suxeita Ing. grapnel as vergas aos seus paus ou maste-
  • 29. arraigamento - asegurador A 28 leiros, para que poidan correr fa- Ing. brace cilmente por eles. arrombar v. tr. Arranxar a embar- Esp. racamento cación. Sin. arranxar, arrumar. Port. anel de mastaréu Esp. arreglar Ing. parrel Port. arrumar arraigamento m. Extremo de Ing. get ready todo cabo feito rme en calquera arrufe m. Curvatura que forman as parte. Sin. extremidade. cubertas do buque e outros ele- Esp. arraigado mentos respecto á auga, de modo Port. amarração que a popa e a proa quedan máis Ing. dead end elevadas que o centro. arrastre m. Técnica empregada na Esp. arrufo pesca que consiste en arrastrar Port. arrufo unha rede polo fondo das augas e Ing. sheer tirar dela. Arte de pesca. arsenal m. Conxunto de instala- Esp. arrastre cións situadas á beira do mar que Port. arrasto se dedican á construción e mante- Ing. trawling mento dos buques de guerra e que arriar v. tr. Baixar as velas ou ban- inclúen un porto, estaleiros, talle- deiras que estaban izadas ou des- res, almacéns e peiraos. pregadas. Afrouxar ou soltar un Esp. arsenal aparello, cabo, liña ou cadea. Sin. Port. arsenal recoller. Ing. naval dockyard Esp. arriar artes f. pl. Utensilios que se empre- Port. arriar gan para a pesca. Cada un dos mé- Ing. lower todos que se utilizan para pescar. arribada f. Acción de chegar unha Sin. aparellos. embarcación ao porto ao nal da Esp. artes viaxe. Dise tamén do fondeadoiro Port. artes, aparelhos que realizan os barcos nun lugar Ing. shing gears distinto ao habitual por motivos as de guía m. Nó mariñeiro que xusti cados, para evitar un perigo serve para soportar grandes pesos ou por outras necesidades. ou tensións e que pode desfacerse Esp. arribada facilmente despois. Faise for- Port. arribada mando unha gaza non corrediza Ing. arrival no chicote dun cabo. Pódese facer arriostar v. tr. Poñer riostas aos tamén arredor dun obxecto xo. paus. Asegurar algo mediante rios- Esp. as de guía tas que impidan a deformación Port. lais de guia dunha estrutura. Sin. riostrar. Ing. bowline Esp. arriostrar asegurador m. Persoa física ou xu- Port. vigar rídica que asume a cobertura dos
  • 30. 29 A asento - atracar riscos pactados. Sin. garante, a- Ing. trim by the stern dor, mantedor. asocar v. tr. Apertar o cabo. Sin. Esp. asegurador apertar. Port. segurador Esp. azocar Ing. underwriter Port. apertar asento m. Diferenza de calado Ing. tighten entre proa e popa; este factor de- atalingar v. tr. Asegurar o chicote penderá da carga, da forma do dun cabo ou cadea ao arganeo da buque, da velocidade ou doutros áncora. aspectos. Se o calado é maior pola Esp. entalingar popa, dise que o asento é pola Port. assegurar popa; se o calado é maior pola Ing. bend proa, fálase de asento pola proa. atlas hidrográ co m. Colección Sin. trimado, asentamento. encadernada de cartas náuticas e Esp. asiento de planos. Port. assentamento Esp. atlas hidrográ co Ing. trim Port. atlas hidrográ co asento dun eixe m. Parte do eixe Ing. hydrographic atlas que está en contacto cunha chu- atlas náutico m. Conxunto de car- maceira. tas náuticas encadernadas. Esp. asiento de un eje Esp. atlas náutico Port. assento dum eixo Port. atlas náutico Ing. bearing Ing. nautical atlas asento nal m. Asento que ten o atoar v. tr. Arrastrar, levar un navío buque ao rematar a carga. con sirga. Sin. arrastrar. Esp. asiento nal Esp. atoar Port. assentamento nal Port. atoar Ing. nal trim Ing. tug asento inicial m. O asento que ten atochar v. tr. e pr. Quedar un cabo o buque antes da carga. suxeito entre dous obxectos. Esp. asiento inicial Esp. atochar Port. assentamento inicial Port. atochar Ing. initial trim Ing. get caught asento negativo m. Aquel no que atracadoiro m. Lugar onde poden o calado é maior á proa. atracar as embarcacións. Sin. pei- Esp. asiento negativo rao de atracada, desembarca- Port. assentamento negativo doiro. Ing. trim by the bow Esp. atracadero asento positivo m. Aquel no que Port. atracadouro o calado é maior á popa. Ing. mooring place Esp. asiento positivo atracar v. tr. Achegarse unhas em- Port. assentamento positivo barcacións ás outras, ou achegarse
  • 31. atraque - axente marítimo A 30 ao peirao e amarrar. Sin. amarrar. desde o punto de vista de aforro de Esp. atracar combustible e, polo tanto, de eli- Port. atracar minación de emisións contami- Ing. berth, dock nantes de efecto invernadoiro. Sin. atraque m. Acción de achegarse autoestradas marítimas. unha embarcación a outra, á terra Esp. autopistas del mar ou a un atracadoiro ou peirao. Sin. Port. auto-estradas do mar atracada. Ing. motorways of the sea Esp. atraque autonomía f. Distancia en millas Port. atracação que un buque pode navegar a unha Ing. mooring velocidade concreta, cando sae á atuneiro m. Barco pesqueiro em- mar co máximo combustible. pregado para a pesca do atún. Esp. autonomía Esp. atunero Port. autonomia Port. atuneiro Ing. cruising radius Ing. tuna boat avaliar v. tr. Determinar a valía, augada f. Provisión ou cantidade valor ou prezo dalgunha cousa. de auga potable que leva unha em- Sin. calcular, considerar, determi- barcación. nar. Esp. aguada Esp. evaluar Port. aguada Port. avaliar Ing. watering Ing. evaluate augas xurisdicionais f. pl. Zona avante adv. Cara a adiante. Dian- marítima preto da costa, sobre a teira do navío. Parte da cuberta que os estados teñen plena sobera- que ca ao lado da proa. Sin. nía. Augas que bañan as costas adiante. dun estado e están suxeitas á súa Esp. avante xurisdición. Sin. augas territo- Port. avante riais. Ing. ahead Esp. aguas jurisdiccionales aviar v. tr. e pr. Preparar unha cousa Port. águas jurisdicionais de forma axeitada para unha reali- Ing. territorial waters zación posterior. Sin. compoñer, autoestradas do mar f. pl. Ruta preparar. marítima que xurde a consecuen- Esp. aviar cia de acordos entre diferentes es- Port. aviar tados, portos e empresas para Ing. arrange establecer un transporte regular de axente marítimo m. Axente co- mercadorías, equipos, etc., co ob- mercial que contrata fretes maríti- xectivo, entre outros, de alixeirar mos e representa buques para o transporte terrestre, substituín- tramitar amarres e despachar do- doo por transporte marítimo que, cumentos. en liñas xerais, é máis económico Esp. agente marítimo
  • 32. 31 A axiómetro Port. agente marítimo que mide o ángulo formado pola Ing. shipping agent quilla do barco e a roda do temón. axiómetro m. Instrumento com- Esp. axiómetro posto por unha parte dun círculo Port. axiómetro graduado cunha agulla xiratoria Ing. axiometer
  • 33.
  • 34. B babor m. A banda ou costado es- emprega para asegurar a cana do querdo do barco mirando de popa temón. a proa. Esp. baderna del timón Esp. babor Port. baderna do timão Port. bombordo Ing. rudder rope Ing. port badernón m. Baderna moi longa e baderna f. Pequeno cabo que se ancha que serve para facer unha emprega para suxeitar o cabo de eslinga ou para traballar con gran- tracción no cabrestante ou cana do des pesos. temón, para protexer a base dos Esp. baderna mastros ou para outros usos. Port. baderna Esp. baderna Ing. rope Port. baderna baixamar f. Nivel máis baixo das Ing. rope-nipper augas durante a carreira da marea; baderna do cabrestante f. retroceso das augas durante o Anaco de cabo usado para suxeitar tempo que dura a marea. Sin. o virador cando se move o cabres- marea baixa. tante. Esp. bajamar Esp. baderna del cabrestante Port. baixa-mar Port. baderna do cabrestante Ing. low tide Ing. capstan rope baixel m. Embarcación. Navío. Sin. baderna do temón f. Cabo que se navío.
  • 35. baixo cuberta principal - baliza B 34 Esp. bajel regatas, costeira e de pequenas di- Port. baixel mensións, aparellada cun só mas- Ing. vessel tro e un bauprés. baixo cuberta principal f. Cu- Esp. balandro berta secundaria situada baixo a Port. balandro cuberta principal. Ing. cutter Esp. bajo cubierta principal balcón m. Estrutura que vai na Port. baixo coberta principal popa a modo de galería. Ing. below deck Esp. balcón balance m. Inclinación e move- Port. varanda, balcom mento dun buque de babor a estri- Ing. balcony bor ou á inversa. Sin. bambeo, balde m. Recipiente que se emprega balanceo. para transportar e conter auga. Sin. Esp. balance caldeiro, baldeira, tina. Port. balanço Esp. balde Ing. roll Port. balde balancín m. 1. Peza que transmite Ing. bucket o movemento a unha máquina baldear v. tr. Tirar baldes de auga principal e o regula. polas cubertas dos barcos para Esp. balancín limpalas. Sin. lavar. Port. balancim Esp. baldear Ing. rocker Port. baldear 2. Cabos que penden da entena da Ing. sluice nave e serven para poñela no baleeiro m. 1. Embarcación pes- medio, ou para chamala cara al- queira destinada á captura de ba- gunha das bandas. leas. Esp. balancín Esp. ballenero Port. cabo Port. baleeira Ing. outrigger Ing. whaling ship balandra f. Pequena embarcación 2. Barco medieval empregado para dun só pau con velas de coitelo e a piratería. cuberta que se empregaba antiga- Esp. ballenero mente para a pesca e o transporte Port. baleeira de cabotaxe. Ing. whaler Esp. balandra baleiro m. Situación na que a pre- Port. balandra sión do uído, sexa gas ou vapor, é Ing. sloop menor que a presión atmosférica. balandro m. 1. Balandra pequena. Sin. baldeiro. Esp. balandro Esp. vacío Port. balandro Port. valeiro, vazio Ing. cutter Ing. vacuum 2. Embarcación construída para as baliza f. Sinal que indica perigo ou
  • 36. 35 B baliza... - balizamento lateral a situación dun obxecto somer- esférica empregada para sinalar as xido, dunha rede no mar, ou que augas navegables e as situacións marca as características dunha especiais. zona pola que se navega. Sin. boia, Esp. baliza esférica marco. Port. baliza esférica Esp. baliza Ing. spherical buoy Port. baliza baliza xa f. Baliza que está si- Ing. beacon tuada no fondo do mar e pode baliza cilíndrica f. Baliza con estar formada por mastros de ma- forma de cilindro, que se utiliza deira, mastros metálicos ou cons- nas marcas de babor, nas de canal trucións en forma de torre. principal a estribor e nas marcas Esp. baliza ja especiais. Port. baliza xa Esp. baliza cilíndrica Ing. xed beacon Port. baliza cilíndrica baliza otante f. Baliza que está Ing. cylindrical buoy fondeada e pintada e pode estar baliza cónica f. Sinal de baliza- dotada de sinais luminosos. mento de forma de cono, empre- Esp. baliza otante gado nas marcas de estribor, nas de Port. baliza utuante canal principal a babor, e nas mar- Ing. oating beacon cas especiais. baliza radar f. Baliza que é capaz Esp. baliza cónica de re ectir os sinais de radar de Port. baliza cônica maior intensidade. Ing. conical buoy Esp. baliza radar baliza de castelete f. Baliza que Port. baliza radar ten forma de castelete, cunha base Ing. radar re ector buoy redonda máis ampla, e cun corpo balizamento m. Sinalización de central cilíndrico incrustado nela. perigos ou da situación dun ob- Emprégase en case todos os tipos xecto somerxido por medio de ba- de marcas: laterais, cardinais, espe- lizas. ciais, etc. Esp. balizamiento Esp. baliza de castillete Port. balizamento Port. baliza de andaime Ing. buoyage Ing. pillar buoy balizamento cardinal m. Sistema baliza de espeque f. Baliza que que indica ao navegante a situa- ten forma de panca ou de pau ción da nave segundo os puntos longo e estreito. Utilízase en case cardinais. todas as marcas de balizamento. Esp. balizamiento cardinal Esp. baliza de espeque Port. balizamento cardinal Port. baliza de espeque Ing. cardinal buoyage Ing. spar buoy balizamento lateral m. Sistema baliza esférica f. Baliza de forma que indica a situación dos perigos
  • 37. balizar - banzo B 36 da navegación na ruta seguida. bancada f. 1. Banco feito de táboas Esp. balizamiento lateral de madeira situadas transversal- Port. balizamento lateral mente, onde se sentan os remeiros Ing. lateral buoyage nos botes. Sin. banco. balizar v. tr. Sinalar con balizas a Esp. bancada presenza dalgún perigo nas augas Port. banco navegables ou de obxectos somer- Ing. cross thwart xidos. Sin. demarcar, sinalar. 2. Véxase: grada. Esp. balizar banco de carpinteiro m. Utensi- Port. abalizar lio imprescindible para os carpin- Ing. beacon teiros que na parte posterior leva ballestrinque m. Nó mariñeiro un canal estreito no que se colocan que se forma con dúas voltas de as serras, serrotes e outras ferra- cabo e cruzando os chicotes arre- mentas con mango. dor dun obxecto xo; emprégase Esp. banco de carpintero para asegurar unha amarra a unha Port. banco de carpinteiro bita ou a un pau. Sin. nó cruzado. Ing. joiner's bench Esp. ballestrinque bandazo m. Movemento brusco e Port. nó violento dunha embarcación con- Ing. clove hitch tra babor ou estribor, por causa balsa f. Conxunto de madeiros for- das ondas ou do vento. Sin. vi- temente unidos que forman unha raxe. prancha e que se emprega para na- Esp. bandazo vegar en ríos e lagoas. Sin. cata- Port. trambolhão marán, xangada. Ing. lurch Esp. balsa bandeira f. Tea normalmente rec- Port. jangada tangular que se iza nunha hasta ou Ing. raft driza, e que representa un em- balsa salvavidas f. Flotador in- blema, unha cidade, unha nación, chable de forma normalmente cir- etc. cular ou poligonal de material Esp. bandera exible ou semirríxido que se Port. bandeira lanza ao mar en caso de naufraxio. Ing. ag Esp. balsa salvavidas banse m. Na Costa da Morte e na Port. jangada salva-vidas ría de Arousa, denominación que Ing. life raft se lle dá ao costado do barco. Sin. baluma f. Corda que pasa por un lado. forro das velas latinas. Caída de Esp. costado popa das velas de coitelo. Port. costado Esp. baluma Ing. side Port. baluma banzo m. Listóns ou táboas que so- Ing. after leech portan a armazón.
  • 38. 37 B bañeira - barco arrastreiro Esp. banzo e pasaxeiros, etc. Port. banzo Esp. barcaza Ing. frame Port. barcaça bañeira f. Espazo aberto na cuberta Ing. barge dun balandro onde se instala o tri- barcaza offshore f. Barcaza em- pulante. pregada como elemento auxiliar Esp. bañera para a construción off-shore, para Port. banheira transporte de plataformas xas e Ing. open cabin de módulos, ou para tendido de barbotén m. Roda provista de den- tubos submarinos. tes e buratos onde encaixan os Esp. barcaza offshore aneis da cadea da áncora, e que Port. barcaça offshore serve para elevala ou baixala. Ing. offshore barge Esp. barbotén barcaza vertedoira f. Barca desti- Port. cadeia de sujeição nada a transportar ata alta mar os Ing. chain grab materiais que recolle a draga, barca f. Embarcación pequena que como terra ou pedras. se emprega para pescar ou para Esp. gánguil cruzar os ríos e zonas de auga Port. barca pouco profundas en distancias Ing. hopper curtas. Sin. bote, barco, embarca- barco m. Buque ou embarcación. ción. Construción de madeira, ferro e Esp. barca outros materiais destinada á nave- Port. bote gación, que ota na auga e que Ing. boat serve como medio de transporte. barca an bia f. Barca con rodas Pode impulsarse mediante remos, que se adapta ao desprazamento vela, vapor, caldeiras, hélices e mo- pola terra, ademais de navegar tores diversos. Emprégase para o normalmente. Resulta de utilidade transporte de pasaxeiros ou mer- en zonas onde non existen portos cadorías, para a pesca, e con ob- e nas reservas naturais, onde se al- xectivos militares, entre outras ternan as zonas de terra coas de cousas. As formas e tipos de bar- auga. cos son moi variados e dependen Esp. barca an bia da nalidade coa que foron cons- Port. barca anfíbia truídos. Sin. buque, embarcación, Ing. amphibian boat navío. barcaza f. Embarcación auxiliar de Esp. barco tamaño variable que se emprega Port. barco para a carga e descarga das merca- Ing. ship dorías dos barcos, e para outros barco arrastreiro m. Embarca- usos tal como soporte dunha grúa ción que se dedica á pesca de arras- otante, transbordador de coches tre. Sin. barco rampleiro.
  • 39. barco boniteiro - barco xareteiro B 38 Esp. barco arrastrero velar pola seguridade e polo cum- Port. navio de arrasto primento da lei. Ing. trawler Esp. barco de vigilancia barco boniteiro m. Embarcación Port. barco vigia construída para a pesca do bonito. Ing. survey ship Sin. atuneiro. barco frigorí co m. Barco espe- Esp. barco bonitero cializado no transporte de cargas Port. barco atuneiro refrixeradas. As súas bodegas con- Ing. tuna boat tan cun equipo de frío e zona barco de pasaxe m. Embarcación illada termicamente. que se emprega para levar pasaxei- Esp. barco frigorí co ros. Port. barco frigorí co Esp. barco de pasaje Ing. refrigerated vessel Port. barco de passagem barco mexilloeiro m. Embarca- Ing. passenger ship ción especializada na recollida do barco de rodas m. Embarcacións mexillón. Na ría de Arousa, tamén dotadas dunhas rodas de pas se- recibe o nome de barco auxiliar de mellantes ás dos muíños, que ser- bateas de mexillóns. vían para propulsar aos barcos Esp. barco mejillonero polos ríos, lagos e baías principal- Port. barco mexilhoeiro mente. Ing. mussel boat Esp. barco de ruedas barco porta m. Porta dun dique Port. barco de rodas seco que regula a entrada e a saída Ing. paddle ship da auga e que ten forma de barco. barco de salvamento m. Embar- Estrutura otante que se despraza cación destinada á actuación rá- con autonomía. pida e auxilio das persoas en caso Esp. barco puerta de accidente ou emerxencia. Port. navio porta Esp. barco de salvamento Ing. dock-gate Port. barco de salvamento barco tangoneiro m. Embarca- Ing. rescue boat ción de arrastre que leva instalados barco de vapor m. Embarcación tangóns a bordo, que lle permiten propulsada polo vapor da auga xe- remolcar ao mesmo tempo máis rado por caldeiras que, actuando dunha rede. por medio de máquinas e sistemas Esp. barco tangonero de impulsión como as hélices, pro- Port. arrastão de retranca pulsan o barco. Ing. beam trawler Esp. barco de vapor barco xareteiro m. Nome que re- Port. navio a vapor cibe na Costa da Morte o barco Ing. steamer dedicado á pesca de cerco con xa- barco de vixilancia m. O que está reta. destinado a vixiar obxectivos ou a Esp. barco de pesca con jareta
  • 40. 39 B barcola - basada Port. navio de pesca com xareta desprazar o primeiro, para dese Ing. purse seine shing boat xeito conseguir o cambio de mar- barcola f. Guarnición que contorna cha. os zapóns dun navío para evitar a Esp. barra de arrastre entrada de auga. Sin. brazola. Port. barra de arrastão Esp. brazola Ing. trailing arm Port. braçola barra de zuncho f. Panca de ferro Ing. hatch coaming utilizada para apertar os zunchos barloa f. Cable con que se suxeitan dos paus. os buques abarloados. Esp. barra de zuncho Esp. barloa Port. barra de abraçadeira Port. amarra Ing. ring bar Ing. preventer rope barraganete m. Apoio vertical da barlovento m. Lado de onde ven o amurada colocado sobre a cuberta vento. É o lado contrario ao sota- como prolongación da caderna. vento. Lado da embarcación onde Esp. barraganete sopra o vento. Port. escora da borda falsa Esp. barlovento Ing. top timber Port. barlavento barreno m. Ferramenta composta Ing. windward por unha peza de metal coa punta barógrafo m. Instrumento que se en espiral, e cun manguito de ma- utiliza para medir a presión atmos- deira perpendicular a ela. férica e rexistra os seus valores Esp. barreno permitindo analizar tendencias. Port. verrumão Esp. barógrafo Ing. borer Port. barógrafo barretas f. pl. Armazón de madeira Ing. barograph ou de ferro que se pode utilizar barómetro m. Instrumento que para colocar debaixo dun buque e serve para medir a presión atmos- que permite aseguralo. férica. Esp. barretas Esp. barómetro Port. barretas Port. barômetro Ing. frame Ing. barometer barrilete m. Nó mariñeiro que ten barra f. Vara ou pau que se emprega forma de barril, e que se fai para para virar o cabrestante a man. evitar que o cabo pase dun tope. Esp. barra Esp. barrilete Port. barra Port. barrilete Ing. capstan bar Ing. barrel knot barra de arrastre f. Barra conec- basada f. Madeira pola que se esco- tada por un extremo a un sector de rrega a embarcación durante a bo- cambio de marcha e no outro a tadura. unha panca, que ten como obxecto Esp. basada
  • 41. bastidor - bergantín B 40 Port. estrado bitable autopropulsada, cunha Ing. launching cradle gran autonomía, que serve para a bastidor m. Armazón principal exploración submarina. dunha máquina, normalmente de Esp. batiscafo aceiro. Port. batiscafo Esp. bastidor Ing. bathyscaphe Port. bastidor batisfera f. Aparato somerxible sen Ing. framework propulsión destinado a explorar o bastrén m. Cepillo de dous mangos fondo mariño e que soporta gran- que serve para rebaixar super cies. des presións. Consiste nunha es- Sin. cepillo, garlopa. fera pendente dun cable atado a Esp. cepillo unha embarcación superior que a Port. cepilho transporta. Ing. brush Esp. batisfera batea f. 1. Embarcación de fondo Port. batisfera plano con forma de caixa que se Ing. bathysphere utiliza nos portos, arsenais e ríos bauprés m. Pau groso horizontal para transporte de mercadorías e situado na proa que serve para ase- para traballos auxiliares. Sin. bar- gurar os estais do trinquete ou caza. para orientar os foques, entre ou- Esp. batea tras cousas. Port. bateia Esp. bauprés Ing. at-boat Port. gurupês 2. Plataforma fondeada no mar Ing. bowsprit que se destina á cría de mexillóns e berbequí m. Ferramenta que per- outros moluscos. Sin. viveiro de mite realizar furados na madeira mexillóns. con moita precisión a través dunha Esp. batea barrena. Port. viveiro Esp. berbiquí Ing. mussel bed Port. berbequim batel m. Pequena embarcación sen Ing. brace quilla. Canoa longa usada en com- bergantín m. 1. Buque lixeiro de peticións marítimas. dous ou máis paus de velas cadras Esp. batel ou redondas. Port. batel Esp. bergantín Ing. boat Port. bergantim batente m. Costado vertical das Ing. brig portas das baterías. 2. Tipo de buque de guerra que na Esp. batiente primeira metade do século XIX Port. batente deu paso á construción de fragatas Ing. port still de hélice. batiscafo m. Nave somerxible e ha- Esp. bergantín
  • 42. 41 B bergantín goleta - bitoque Port. bergantim continuo do eixe. Ing. brigantine Esp. biela bergantín goleta m. Buque li- Port. biela xeiro de dous ou máis paus que Ing. connecting rod leva un velame mixto entre o do bigornia f. Instrumento composto Bergantín e o da Goleta. por unha peza metálica suxeita a Esp. bergantín goleta un madeiro con tres patas. Port. bergantim Esp. bigornia Ing. brigantine Port. bigorna beta f. Toda corda ou cabo que non Ing. two-beaked anvil ten un nome particular a bordo. bita f. Poste de madeira, pedra ou Esp. beta aceiro asegurado á cuberta ou no Port. corda peirao que se utiliza para amarrar Ing. fall o cabo dunha áncora, unha cadea bica f. Gancho pequeno que pende ou un cable, ou para soltalos máis dunha corda, sedela ou brazola, no lentamente cando fondea unha que se enfía un cebo ou engado nave nun embarcadoiro. Sin. para pescar; forma parte das liñas norai. de man ou dos palangres. Sin. Esp. bita, noray, bolardo amocelo, anzol, brinca. Port. abita, cabeço Esp. anzuelo Ing. bitt, bollard, mooring post Port. anzol bita de cruz f. Bita que ten forma Ing. sh hook de cruz. bicheiro m. Gancho que serve para Esp. bita de cruz axudar a izar o peixe e subilo a Port. abita de cruz bordo cando é moi grande. Utilí- Ing. cross rope zase tamén para o amarre e para bitácora f. Caixa cilíndrica de latón diversos usos das embarcacións. ou madeira xada á cuberta da Sin. gancho. ponte de goberno, na cal vai mon- Esp. bichero tada unha agulla náutica ou maxis- Port. bicheiro tral e desde onde se dirixe o barco. Ing. boat hook Esp. bitácora bicono de sinais m. Instrumento Port. bitácula utilizado para a sinalización de Ing. binnacle barcos pesqueiros durante o día. bitadura f. Parte da cadea dunha Esp. bicono de señales áncora que se estende sobre a cu- Port. bicono de sinais berta e que pode soltarse para an- Ing. signal cone corar. biela f. Parte da máquina de vapor Esp. bitadura alternativa que transforma o mo- Port. amarra da âncora vemento rectilíneo alternativo do Ing. range of chain émbolo en movemento circular bitoque m. Burato que se fai na
  • 43. bloque - bomba de alimentación B 42 quilla da dorna para permitir a tamén polos barcos hidrográ cos saída da auga. e por todos os barcos denomina- Esp. bitoque dos de traballo. Port. batoque Esp. bola de fondeo Ing. plughole Port. bola de ancoragem bloque m. Anaco ou parte da estru- Ing. anchor ball tura dun buque que se prefabrica bolina f. Cabo co que se leva a re- antes da súa montaxe para inte- linga de barlovento dunha vela ata gralo cos outros bloques que for- a proa para que reciba mellor o man parte do buque. Pode levar vento. incorporados os elementos e equi- Esp. bolina pos que forman o armamento an- Port. bolina ticipado do mesmo. Ing. bowline Esp. bloque bomba f. Aparello que se destina a Port. bloco provocar o movemento de líqui- Ing. block dos ao longo dun conduto por bobina f. Véxase: carrete. medio da súa aspiración ou impul- boca de alxibe f. Abertura practi- sión. cada na parte alta dun alxibe para Esp. bomba deste xeito darlle paso. Port. bomba Esp. boca de aljibe Ing. pump Port. boca de algibe bomba aspirante f. Bomba que Ing. tanker mouth eleva os líquidos desde un plano boia f. Corpo otante suxeito a un inferior ata a súa posición. cabo ou a unha cadea que se xa Esp. bomba aspirante polo outro extremo ao fondo e Port. bomba aspirante serve de marca. Anaco de cortiza Ing. suction pump ou plástico atado ás redes de pesca bomba contra lumes f. Bomba para que non vaian ao fondo. Sin. encargada de prover auga en caso baliza, bourel. de incendio. Esp. boya Esp. bomba contraincendios Port. bóia Port. bomba para extinção de in- Ing. buoy cêndios boia de amarrada f. Boia que si- Ing. re ghting pump nala unha zona ou situación onde bomba de achique f. Máquina se poden amarrar buques. que serve para achicar a auga Esp. boya de amarre dunha embarcación e botala ao Port. bóia de amarração mar. Ing. mooring buoy Esp. bomba de achique bola de ancoraxe f. Bola metálica Port. bomba de achicar que se utiliza para indicar que o Ing. drain pump barco está fondeado. É utilizada bomba de alimentación f.
  • 44. 43 B bomba de circulación - bote Bomba que se encarga de enviar Esp. botador auga ás caldeiras desde o conden- Port. desbastador sador. Ing. hewer Esp. bomba de alimentación botaló m. 1. Pau horizontal ou per- Port. bomba de alimentação cha que serve para soster as ás ou o Ing. feed pump foque; pódese sacar cara ao exte- bomba de circulación f. Má- rior da embarcación cando é pre- quina que fai circular a auga de ciso. Sin. pau. mar, desde a toma ata a descarga, a Esp. botalón través de sistemas de refrixeración, Port. botaló condensadores de vapor, serpen- Ing. boom tíns, etc. 2. Percha redonda que nace na cu- Esp. bomba de circulación berta ou no costado e serve para Port. bomba de circulação amarrar embarcacións menores. Ing. circulating pump Esp. botalón bomba de sentina f. Bomba de Port. botaló augas sucias que se encarga de ba- Ing. boom leirar a auga da sentina. botaló de foque m. Pau redondo Esp. bomba de sentina situado enriba do bauprés que Port. bomba de sentina serve para largar o foque. Ing. bilge pump Esp. botalón de foque borda f. Bordo ou varanda superior Port. botalós de bujarrona de cada un dos costados do buque. Ing. jib boom Sin. bordo, beira. botaló de gabia m. Botaló corres- Esp. borda pondente ás velas da gabia. Port. borda Esp. botalón de gavia Ing. gunwale Port. botaló de gávea bordo m. Lado ou costado dun Ing. main topsail boom buque que vai desde a auga ata a botar v. tr. Pór na auga unha em- borda. barcación nova. Esp. bordo Esp. botar Port. bordo Port. botar Ing. board, side Ing. launch bornear v. i. Xirar o buque sobre a botavara f. Pau horizontal apoiado súa áncora estando fondeado. no mastro que serve para atar a Esp. bornear vela cangrexa ou Marconi. Port. bordejar Esp. botavara Ing. swing round Port. espicha botador m. Cicel de ferro co que os Ing. spanker boom carpinteiros desgastan as cabezas bote m. Embarcación auxiliar de para que non destaquen da ma- pequeno tamaño que xeralmente deira. se propulsa a remo, aínda que
  • 45. bote de xávega - braza B 44 pode dispoñer de vela e ata dun Port. bou pequeno motor de popa. Sin. cha- Ing. trawler lana, barca. bovedilla f. Parte arqueada da popa Esp. bote dos buques, comprendida entre o Port. bote codaste e a cuberta. Ing. boat Esp. bovedilla bote de xávega m. Bote auxiliar Port. cinta doutro que serve para a pesca con Ing. counter xávega. boza f. 1. Corda suxeita e rme a un Esp. bote de jábega lugar concreto do buque; empré- Port. xávega gase para atar as embarcacións me- Ing. shore seine boat nores ao porto ou a outro barco. bote salvavidas m. Bote ríxido Sin. amarra. deseñado para salvar as vidas das Esp. boza persoas en caso de naufraxio. Port. amarra Esp. bote salvavidas Ing. painter Port. bote salva-vidas 2. Corda suxeita a un punto rme Ing. lifeboat da nave, que serve para impedir boteira f. Tipo de embarcación si- que se escapen outros cabos ou ca- milar á lancha pero máis pequena, deas cando traballan. que supón unha transición entre o Esp. boza bote e a lancha. Port. boça Esp. bote Ing. stopper Port. bote bozas de retida f. pl. Cordas de Ing. boat pequeno grosor amarradas ás reti- botella de aire comprimido f. das de lanzamento que van rom- Recipiente que contén o aire para pendo a medida que esvara na que o mergullador respire, e que o botadura o buque sobre as imadas. leva ás costas. Esp. bozas de retención Esp. botella de aire comprimido Port. boças de retenção Port. garrafa de ar comprimido Ing. rope stops Ing. diving tank braga f. Cabo que nun navío é uti- bou m. 1. Arte de pesca que consiste lizado para erguer caixas, pipas, en arrastrar unha rede polo fondo etc. das augas, tirada por dúas embar- Esp. braga cacións. Port. cabo Esp. bou Ing. sling Port. bou braza f. Medida de lonxitude te- Ing. trawl rrestre que equivale a 2,2 metros 2. Embarcación que se dedica á pero que na mariña ten a lonxitude pesca de arrastre. de 1,6718 m (medida española) ou Esp. bou 1,8217 m (medida inglesa); nor-
  • 46. 45 B brazo - brusca malmente é utilizada para medir a corpora tres paus e bauprés. Sin. profundidade. brickbarca. Esp. braza Esp. bricbarca Port. braça Port. bricbarca Ing. fathom Ing. square rigger brazo m. Cabo ou corda que na brida f. Peza en forma de aro que se dorna baixa da parte anterior da solda nos extremos dos tubos para verga á inferior da borda, e desta unilos con outros por medio de forma a vela recibe moito mellor o pernos. vento. Esp. brida Esp. brazo Port. braçadeira Port. braço Ing. ange Ing. rope briol m. 1. Obxecto de madeira con brazo da áncora m. Cada unha forma de cazo que se emprega nas das extremidades da áncora que pequenas embarcacións para achi- saen da cruz e rematan na unlla. car a auga. Sin. tangarte. Esp. brazo del ancla Esp. achicador Port. braço da âncora Port. achicador Ing. anchor arms Ing. bailer brazo de dragaxe m. Tubo da 2. Cada un dos cabos que serven draga de succión, que se dirixe ao para cargar unha vela e despois fondo do mar para conducir o se- aferrala máis facilmente. dimento ata a bodega da draga. Esp. briol Esp. brazo de dragado Port. briol Port. braço de dragagem Ing. bunt-line Ing. dredging arm 3. Cabo que serve para pechar as brazola f. Zócalo lonxitudinal e relingas das velas en cruz, e que fa- transversal disposto arredor da cilita o seu amarre. abertura dun zapón sobre a cu- Esp. briol berta, que serve para impedir a en- Port. cabo trada da auga. Sin. barcola. Ing. bunt-line Esp. brazolada broca helicoidal f. Broca que uti- Port. cordão lizan os trades para agrandar os Ing. hatch coaming buratos das pezas metálicas. Sin. brea f. Sustancia resultante da desti- barrena helicoidal. lación do carbón e da madeira, que Esp. broca helicoidal se emprega para calafatear os bar- Port. broca helicoidal cos. Ing. reamer Esp. brea brusca f. Elevación en sentido Port. breu transversal da cuberta sobre a liña Ing. pitch de costado que pode ter unha bricbarca m. Barco de vela que in- forma parabólica, de arco de cir-
  • 47. buceta - buque balizador B 46 cunferencia ou trapezoidal. Port. navio Esp. brusca Ing. ship Port. brusca buque alxibe m. Buque que trans- Ing. camber porta normalmente auga e outros buceta f. Embarcación a remo e a líquidos. Véxase: alxibe. vela, máis grande que o bote, coa Esp. buque aljibe proa e a popa da mesma forma. Port. navio cisterna Esp. buceta Ing. tank vessel Port. buceta buque an bio m. Buque que pode Ing. buceta transportar á infantería e aos vehí- bucina de escobén f. Extremo do culos, así como algún helicóptero escobén na cuberta do castelo. ou avión, en misións de transporte Esp. bocina del escobén ou de asalto. Tamén poden levar a Port. buzina do escovém cabo misións humanitarias ou eco- Ing. hawse pipe lóxicas. bufarda f. Abertura na parte supe- Esp. buque an bio rior dun teito pola que pasa a luz. Port. navio anfíbio Sin. bufarra, claraboia. Ing. amphibian vessel Esp. tragaluz buque atuneiro palangreiro m. Port. clarabóia Barco destinado á pesca do atún Ing. skylight con palangre. bulárcama f. Caderna reforzada Esp. buque palangrero atunero que se coloca distribuída cada Port. buque pinchão para atum certo número de cadernas nor- Ing. tuna longline vessel mais, ou de espazos de cadernas. buque auxiliar m. Embarcación Emprégase normalmente nas es- destinada a dar apoio aos buques e truturas de construción de tipo a participar na defensa do territo- lonxitudinal. rio e, en xeral, a prestar o seu ser- Esp. bulárcama, sobreplán vizo cando o requiren, en Port. baliza de suporte cuestións de presenza e vixilancia. Ing. web frame, frame Esp. buque auxiliar bulkcarrier m. Buque de carga Port. navio auxiliar seca a granel. Ing. auxiliary vessel Esp. bulkcarrier buque balizador m. Buque desti- Port. bulkcarrier nado á colocación e ao mante- Ing. bulk carrier mento dos sistemas de buque m. Embarcación de gran en- sinalización, boias e balizas, que vergadura que dispón de cuberta e están situados en espellos de auga. que se destina a diversos usos. Tamén se denomina balizador. Barco ou embarcación. Sin. navío, Esp. buque balizador barco. Port. balizador Esp. buque Ing. buoying vessel
  • 48. 47 B buque cableiro - buque de... buque cableiro m. Barco que se Port. navio de posicionamento di- emprega para a instalación de ca- nâmico bles submarinos. Ing. dynamic positioning vessel Esp. buque cablero buque con superestrutura a Port. barco para cabos submarinos proa m. Barcos que teñen a Ing. cable vessel superestrutura na proa, o que faci- buque cargueiro m. En xeral, lita a visión da manobra. Toda a aplícase a todo tipo de buque des- cuberta detrás da superestrutura tinado ao transporte de mercado- sérvelle para levar carga nesa cu- rías. berta. Esp. carguero Esp. buque con superestructura a Port. cargueiro proa Ing. freighter Port. buque com superestrutura a buque catamarán m. Buque for- proa mado por dous cascos iguais uni- Ing. bow-superstructure vessel dos entre si de forma estrutural buque conxelador m. Barco des- por unha plataforma; utilízase tinado ao transporte de mercado- para a navegación deportiva prin- rías refrixeradas, ou á conxelación cipalmente. do peixe despois de limpalo. Sin. Esp. buque catamarán barco frigorí co. Port. buque catamarã Esp. buque congelador Ing. catamaran Port. navio frigorí co buque cementeiro m. Barco que Ing. freezer transporta cemento. buque correo m. Aquel que se Esp. buque cementero destina ao transporte da corres- Port. buque de cimenteiro pondencia. Ing. cement carrier Esp. buque correo buque cisterna m. Barco de cons- Port. buque correio trución especial, que está desti- Ing. mail ship nado ao transporte de mercadorías buque de altura m. Aquel barco líquidas. que está capacitado para navegar Esp. buque cisterna por alta mar e para facer percorri- Port. navio-cisterna dos longos, a diferenza dos buques Ing. tank ship de cabotaxe, que van pola costa. buque con posicionamento di- Esp. buque de altura námico m. Buque provisto de Port. buque de alto mar potentes propulsores acimutais Ing. ocean going vessel que manteñen a posición do barco buque de apoio loxístico m. Bu- xa sobre un punto. O control da ques da Armada empregados para posición faise mediante satélite. aprovisionamento e servizos auxi- Esp. buque con posicionamiento liares dunha ota militar ou dun dinámico exército que actúa nun lugar.
  • 49. buque de... - buque de... B 48 Esp. buque de apoyo logístico Port. buque de coberta de poço Port. navio de apoio logístico Ing. single-deck ship Ing. logistic support vessel buque de cuberta saltillo m. buque de aprovisionamento Buque no que a cuberta máis alta de combate m. Barco que se de- de popa foi elevada polo desexo de dica a prover de alimentos, mate- compensar a perda de espazo ocu- rial, combustible e asistencia a pado polo túnel da liña de eixes. outros buques de combate que Úsase en barcos costeiros. están en alta mar. Esp. buque de cubierta saltillo Esp. buque de aprovisionamiento Port. buque de coberta elevada de combate Ing. superstructure deck ship Port. buque de aprovisionamento buque de dobre casco m. Buque de combate dotado de compartimentos inde- Ing. supply warship pendentes ao longo dos costados e buque de cabotaxe m. Barco que do fondo co obxecto de protexer a realiza percorridos preto da costa, carga que se leva nos tanques ou sen saír a alta mar. nas bodegas centrais dunha posi- Esp. buque de cabotaje ble colisión lateral ou dunha va- Port. buque de cabotagem rada. Os tanques do dobre casco Ing. coastal ship empréganse normalmente como buque de cuberta corrida m. tanques de lastre de auga salgada. Tipo de barco cuxa cuberta prin- Esp. buque de doble casco cipal esténdese ao longo de toda a Port. navio de duplo casco eslora do barco. Ing. double hull vessel Esp. buque de cubierta corrida buque de investigación ocea- Port. buque sem superestrutura nográ ca m. Barco destinado á Ing. ush-deck vessel investigación nos océanos e mares. buque de cuberta de abrigo m. Esp. buque de investigación ocea- Tipo de buque que ten polo menos nográ ca dúas cubertas forradas de prancha Port. buque de investigação ocea- ou madeira, e que levan na cuberta nográ ca superior, por riba da cuberta prin- Ing. ocean research vessel cipal, unha ou varias aberturas buque de perforación m. Barco desprovistas de peches permanen- que se emprega para perforar o tes. fondo do mar coa nalidade de ex- Esp. buque de cubierta de abrigo traer petróleo; realiza as mesmas Port. buque de coberta de abrigo funcións que a plataforma de ex- Ing. shelter-deck ship tracción. buque de cuberta de pozo m. Esp. buque de perforación Barco que posúe un espazo adicio- Port. navio de perfuração nal de carga. Ing. drillship Esp. buque de cubierta de pozo buque de salvamento e rescate