Presentatie bij de MT-tweedaagse 2012 in Roermond (Herten) op 4-4-2012

1. Open personalisering
Personalisering van onderwijs en de rol van open leermaterialen
Enkele vraagstukken
OGVO Management tweedaagse 4-4-2012
Robert Schuwer

2. Wie ben ik?
• Nijmegen – wiskunde 1980; Eindhoven – informatica 1989
• Docent wiskunde aan den Hulster 1980 – 1984
• Promotie onderwerp kennissystemen – 1993
• Sinds 2005 Ruud de Moorcentrum – Open Universiteit
• Sinds 2006 bezig met open leermaterialen
• Projectleider Content in Wikiwijs programma
Pagina 2

3. Agenda
• Open leermaterialen, een introductie
• Vraagstellingen bij het OGVO
Pagina 3

4. Digitaal leermateriaal: balans
• Kennisnet: 4 in balans
http://www.flickr.com/photos/ponchosqueal/ http://www.flickr.com/photos/sepblog/ Pagina 4

5. Wat zijn open leermaterialen?
• Open educational resources (OER)
• Digitaal, vrij beschikbaar
• Gebruiker heeft 4 rechten
– Recht op hergebruik “as-is”
– Recht op herbewerken
– Recht op combineren met andere materialen
– Recht op verder verspreiden
• Onder bepaalde voorwaarden
• De “4 R’s”: Reuse – Rework – Remix - Redistribute
http://www.flickr.com/photos/jmarty/ Pagina 5

6. Historie
• 2001 MIT
• 2002 Unesco: omschrijving OER
• Eerste jaren vooral academia
• Instellingsgebaseerd vs community gebaseerd
• In Nederland in 2006 eerste experimenten
• Voor VO: Digischool
Pagina 6

7. Waarom open leermaterialen?
• Leren = delen = samenwerken
• Delen = nemen
• Financieel voordelig
• Continue kwaliteitsverbetering
• Bevordert innovatie (Onderwijsraad, 2008)
David Wiley - http://slideshare.net/opencontent/ Pagina 7

8. Waarom geen open leermaterialen?
• Gratis leermiddelen zijn inferieur
• Oude leermiddelen zijn inferieur
• Leraren krijgen weer een taak erbij
• Open leermaterialen lokken ongewenst free
riders gedrag uit
– “ik ga niet investeren in iets waar anderen dan
mee aan de haal gaan”
Pagina 8

9. Open leermateriaal en Wikiwijs
• Opdrachtgever OCW
• Open Universiteit en Kennisnet
• Zoeken, maken, delen
• Repository en referatory
– Portal
Filmpje
Pagina 9

10. Structuur in digitaal leermateriaal: leerlijnen
Leerlijn
Onderwerp
Einddoel
Onderwerp Onderwerp
Tussendoel
Onderwerp
Tussendoel
Tussendoel
Tussendoel
Materialen Materialen Materialen Materialen
en bronnen en bronnen en bronnen en bronnen
Tussendoel Subject Subject Subject Subject
Onderwerp Tussendoel Onderwerp Tussendoel Onderwerp Tussendoel Onderwerp
Pagina 10

11. Welke licentie voor open OGVO leermateriaal?
Met een druk op de knop just-in-time het optimaal passende
leermateriaal voor de individuele leerling
Wie is eigenaar van het zelf ontwikkelde materiaal?
Professionalisering van (zittende) docenten
BYOD, BYOT, Flipping classroom, MOOC
Is er leven na de pilots?
Kwaliteit van open leermaterialen is bagger!
Verder Pagina 11

12. Welke licentie voor (open) OGVO leermateriaal?
• De 4 R’s onder bepaalde voorwaarden
• Vastgelegd in open licentie
• Geeft duidelijkheid voor gebruiker
Pagina 12

13. Open licentie: Creative Commons
CC Naamsvermelding
CC Naamsvermelding-GelijkDelen
CC Naamsvermelding-GelijkDelen-NietCommercieel
Pagina 13

14. Vraag
1. Welke licentie kiest de OGVO voor haar open leermateriaal?
3. Wie bepaalt dat?
terug Pagina 14

15. De druk op de knop
• Veel aspecten om rekening mee te houden
• Generiek:
– Vakgebied
– Onderwerpen
– Leerdoelen
• Specifiek:
– Leerstijl
– Gewenste didactiek
– Voorkennis
– Niveau leerling
• Moet allemaal aan het systeem verteld worden
• Is wellicht al aanwezig “ergens” in “een” systeem
Pagina 15

16. Vraag
Wat laat je over aan de docent?
terug Pagina 16

17. Eigenaarschap
• Veelal vastgelegd in CAO
– School is eigenaar
• Vaak eigen initiatief van docent
• School moet toestemming geven voor delen
Pagina 17

18. Vraag
Wie is bij jullie eigenaar van het zelf ontwikkelde
leermateriaal?
Hebben jullie daar afspraken over gemaakt met
docent-ontwikkelaars?
terug Pagina 18

19. Professionalisering van (zittende) docenten
• Maken van (digitaal) leermateriaal
• Gebruiken van digitaal leermateriaal
• Incentives
– Tijd
– “Professionaliseringspunten”
• Formeel of non-formeel leren
• Individueel of als team
Pagina 19

20. Vraag
1. Is er een professionaliseringsplan voor docenten?
3. Moeten alle docenten in staat zijn digitaal leermateriaal te
maken?
5. Hoe worden docenten gefaciliteerd als de pilots voorbij zijn?
terug Pagina 20

21. Ontwikkelingen
• Open leermaterialen en (mogelijk) andere
onderwijsvormen
– Bring Your Own Device
– Bring Your Own Tablet
– Flipping classroom
• “Flipping” teacher? Van “Sage on the stage” naar “Guide on the side”
– Massive Open Online Courses (MOOC)
• Leerling komt met eigen gevonden open
leermateriaal
Pagina 21

22. Vraag
1. Hoe blijven jullie op de hoogte van deze ontwikkelingen?
3. Hoe wordt bepaald of en wat je ermee gaat doen?
terug Pagina 22

23. Is er leven na de pilots?
• Pilots eenmalige investering
– Soms met extra extern geld
• Wat als de “gratis schoolboeken” verdwijnen?
• Van methode-gebaseerd naar volledig eigen materiaal
– Overgangsperiode dubbele kosten
• Technologie veroudert
– 2009: E-reader plannen
Pagina 23

24. Vraag
Hoe wordt e.e.a. financieel duurzaam gemaakt?
terug Pagina 24

25. Kwaliteit van open leermateriaal is bagger
• Kwaliteitscriteria zijn vaak contextgebonden
– Wat voor jou werkt werkt voor mij niet
• Minimale kwaliteit
– Must Haves
• Spelling, geen dode links, correcte metadata, copyright
cleared, niet verouderd
– Nice to haves
• Grammaticaal correct, correcte punctuatie,
inhoudsopgave, leerdoelen benoemd, voorkennis
benoemd, gebruikte bronnen zijn vermeld
• Snel zichtbaar zijn van kwaliteit van gevonden leermateriaal
Pagina 25

26. Vraag
Hebben jullie een kwaliteitsmodel?
Zo ja: wat staat daar dan in?
Zo nee: hoe gaan jullie dan om met borging van kwaliteit?
terug Pagina 26

27. Dank u voor de aandacht!
• Robert.Schuwer@ou.nl
• Twitter: fagottissimo
• LinkedIn:
http://nl.linkedin.com/pub/robert-
schuwer/2/448/2b7
• Blog: http://blog.opener.ou.nl
Pagina 27