ประสบการณ์งานการพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ จาก....รพ.ในเมือง สู่........ชุมชนต่างจังหวัด โดย... ทีมสหสาขาวิชาชีพ กองเวชศาสตร์ฟื้นฟู รพ.พระมงกุฎเกล้า ฯ และ...องค์กรคนพิการศูนย์การดำรงชีวิตอิสระคนพิการ พญาไท กรุงเทพฯ

1. ประสบการณ์งานการพัฒนา
คุณภาพชีวิตคนพิการ
จาก....รพ.ในเมือง
สู่........ชุมชนต่างจังหวัด
โดย... ทีมสหสาขาวิชาชีพ กองเวชศาสตร์ฟื้นฟู
รพ.พระมงกุฎเกล้า ฯ

3. สภาพปั ญ หา
•SCI /STROKE อั น ดั บ 1 และ 2
•สู ญ เสี ย ความสามารถในการดำ า รงชี ว ิ ต
แบบอิ ส ระ
•ความเครี ย ด ท้ อ แท้ เบื ่ อ หน่ า ยตนเอง
•ขาดขวั ญ และกำ า ลั ง ใจ
•วิ ต กกั ง วลกั บ การดำ า รงชี ว ิ ต ในชุ ม ชน หลั ง
จำ า หน่ า ยออกจากรพ.
•ดู แ ลฟื ้ น ฟู ส ภาพร่ า งกาย จิ ต ใจ สั ง คม

4. หลั ก และแนวคิ ด
• ดู แ ลฟื ้ น ฟู ส ภาพร่ า งกาย จิ ต ใจ
สั ง คม อารมณ์ จิ ต วิ ญ ญาณ
• การเสริ ม สร้ า งพลั ง อำ า นาจ เพิ ่ ม
ความเชื ่ อ และความสามารถในการ
ดู แ ลตนเองของคนพิ ก ารและ
ครอบครั ว ปรั บ ทั ศ นคติ ข องคน
พิ ก ารและคนในสั ง คมให้ เ กิ ด
ทั ศ นคติ เ ชิ ง บวกกั บ ความพิ ก าร

5. ด้ า นร่ า งกาย
•SCI /STROKE
•สู ญ เสี ย กระบวนการ
ความ ฟื ้ น ฟู
ด้ า น
สามารถ
จิ ต ใจ/อารม ทางการ
ณ์ แพทย์ โ ดย คนพิ ก าร
ที ่ ม ี
•ความเครี ย ด ที ม สหสาขา ความ
ท้ อ แท้
ด้ า นสั ง คม
•ขาดขวั ญ วิ ช าชี พ พร้ อ ม
•การยอมรั บ กระบวนการ
และกำ า ลั ง ใจ ด้ า นการ
•ความเท่ า
•วิ ต ม ง วล
ฟื ้ น ฟู ค น ใช้
เที ย กกั
ด้ า นจิ ต
กัญ ญาณ พิ ก ารโดย
วิ บ ความ IL ใน
พิ ก าร
•การมองเห็ น การใช้ ชุ ม ชน
คุ ณ ค่ า ของตั ว แนวคิ ด การ
เอง
ดำ า รงชี ว ิ ต

6. เตรียมความพร้อมทั้งด้านร่างกายและ
ด้านจิตใจให้กับผู้ป่วยพิการที่เข้ารับบริการ ที่
กองเวชศาสตร์ฟื้นฟูฯ เพื่อกลับสู่บ้าน
ครอบครัว ชุมชนและอยู่ร่วมในสังคมได้อย่าง
มีความสุขโดยใช้แนวคิดและกระบวนการ
ทำางานของการดำารงชีวิตอิสระคนพิการร่วม
กับกระบวนการทำางานทางการแพทย์ ทำาให้
คนพิการที่ขาดความเชื่อมั่น สูญเสียความ
มั่นใจในตัวเอง ขาดความเคารพนับถือใน
ตนเอง ส่งผลให้ละเลยการดูแลสุขภาพและ
การดำารงชีวิตในสังคม ให้กลับมามีความเชื่อ

7. พั ฒ นาคุ ณ ภาพโครงการฯ วงล้ อ PDCA
ปี 51-54
กระบวน
กลุ่มเป้า
การ
หมาย ที ม สห
ที ม sci ระดั บ รุ น แรง แรง
sci ระดั บ รุ นรุ น
SCIระดั บ แรง
โครงการ รายเก่ า /รายใหม่
โครงการ สาขา
โครงการ รายเก่/รายใหม่
รายเก่ า า /รายใหม่
สุ ข ภาพ เพื ่ อ นช่ ว ยเพื ่ อ นฯ +
+ +
ผู ้ ด ู แ ล/ครอบครั ว
วิ ช าชี พ
+ ปี 1,2,3 ผู้ ด30 ราย
ผู ้ ดแแ ล/ครอบครั ว
ู ู ล/ครอบครั ว +
องค์ ก รคน
30 ราย
30 ราย องค์ ก ร
พิ ก าร คนพิ ก าร
ปรับปรุง
โครง
เพื ่ อ นช่ ว ยเพื ่ อ นฯ
ปี 1,2,3,4 พัฒนา วิ เ คราะห์ ผ ล ผลลั พ ธ์ ท ี ่ ไ ด้
,,

8. โรง กระบวน
การ
พยาบาล ส่ ง ต่ อ
ชุ ม ชน
-องค์ ก ร
ปกครอง
ส่ ว นท้ อ ง
ถิ ่ น .
ผู ้
ป่ ว ย

9. โรง หน่วย
พยาบาล งาน วัด
ราชกา
ร
สมาชิ
กใน
ชุมช กระบวนการมี
น ส่วนร่วมของ สถาน
ชุมชนโดยมี ประก
สถาน
ศึกษา การเรียนรู้ การ อบ
โรงเรียน จัดการและการ การ
/มหาวิท แก้ไขปัญหา
ยาลัย ร่วมกันของ
ครอบ ชุมชน
ครัว
การพัฒนาเป็น
สวัสดิการชุมชน
สังคม

10. กระบวนการฟื ้ น ฟู ท างการแพทย์
โดยที ม สหสาขาวิ ช าชี พ
Team meeting

11. 1.โปรแกรมการฟื้นฟู
กายภาพบำาบัดและ
กิจกรรมบำาบัด

12. โปรแกรมฟื้นฟูกายภาพบำาบัดและ
กิจกรรมบำาบัด(ต่อ)

14. คนพิการต้นแบบจาก
องค์กรคนพิการ
คุ ณ น้ อ ง
ด๋ อ น เจี ๊ ย บ อ๊อฟ นก

15. 2.โปรแกรมสร้ า งความเชื ่ อ มั ่ น และสร้ า งพลั ง
อำ า นาจให้ ผ ู ้ ป ่ ว ยและครอบครั ว
นพ ิการ
ะข องค
อิสร
ชีวิต
รด ำารง
วค ิดกา
แน

16. *การวางแผน
จำ า หน่ า ยใน
*
คนพิ ก ารน่ ว ย
การใช้ ห กระบวคนพิการที่มศกยภาพ
ี ั
( Discharge
งานทุ ก ภาค นการ ดูแลตนเอง/ครอบครัวได้
Planning)
ส่ ว นของ ส่ ง ต่ อ อย่างมีคณภาพชีวตทีดีในชุมช
ุ ิ ่
ชุ ม ชนร่ ว ม
ดู แ ลคนพิ ก าร
ในชุ ม ชน
(CBR)

17. •ปั ญ หา/ความต้ อ งการของผู ้ ป ่ ว ยและ
ครอบครั ว หลั ง จำ า หน่ า ย
2.ด้ า นสุ ข ภาพ
3.สวั ส ดิ ก ารทางสั ง คม
4.สิ ท ธิ ป ระโยชน์

18. CBR เป็ น หลั ก ยุ ท ธศาสตร์ ท ี ่ ร วมอยู ่ ใ นการ
พั ฒ นาชุ ม ชนโดยมี เ ป้ า หมายเพื ่ อ
1) การฟื ้ น ฟู ส มรรถภาพคนพิ ก าร
2) ความเท่ า เที ย ม กั น ของโอกาส
3) คนพิ ก ารมี ส ่ ว นร่ ว มและเป็ น อั น หนึ ่ ง อั น เดี ย วกั น
ในสั ง คม
-การบรรลุ เ ป้ า หมายทั ้ ง สามนี ้ จ ะต้ อ งอาศั ย การ
ประสานกั น ระหว่ า งตั ว ของคนพิ ก ารเอง
ครอบครั ว ของคนพิ ก าร และชุ ม ชนที ่ ค นพิ ก าร
อาศั ย อยู ่ โดยเป็ น โครงข่ า ยที ่ เ ชื ่ อ มโยงกั น อย่ า ง
เหมาะสมในด้ า นต่ า งๆ ได้ แ ก่ การแพทย์ การ
ศึ ก ษา การอาชี พ และการบริ ก ารทางสั ง คม

19. จุดเริมแนวทางการประสาน
่
C anning กับ C BR สู่
D / Pl
 คนพิการในชุมชนนัน
้
ความยังยืน
่
 ครอบครัวของคนพิการ
 คนในชุมชนนั้น
 หน่วยงานภาครัฐ ทังในระดับท้องถิน จังหวัด
้ ่
และประเทศ
 องค์กรเอกชน ทังในระดับท้องถิ่น ภูมิภาค
้
ประเทศ และต่างประเทศ
 บุคลากรทางการแพทย์ นักการศึกษา นัก
สังคมสงเคราะห์ และวิชาชีพอื่นๆที่เกียวข้อง
่
 นักธุรกิจ

20. •ประสานทรั พ ยากรชุ ม ชนที ่ ม ี อ ยู ่ แ ล้ ว ทั ้ ง ในและนอก
ชุ ม ชนมาร่ ว มกั น พั ฒ นาและฟื ้ น ฟู ค นพิ ก ารในชุ ม ชน
•อบต.ทำ า บทบาทในการเป็ น ผู ้ ป ระสาน บริ ห าร
ทรั พ ยากร
•พมจ.
•องค์ ก รคนพิ ก ารในชุ ม ชน
•องค์ ก ารทหารผ่ า นศึ ก
•รพ.สต./อสม./รพ.จั ง หวั ด
•นายกเทศมนตรี
•หน่ ว ยงานของผู ้ ป ่ ว ย
•ครอบครั ว /ผู ้ ป ่ ว ย

21. สุพรรณบุรี นครราชสีมา กาฬสิน
แพร่ ธ์ ร้อยเอ็
ด

24. Œ รู ป แบบการส่ ง ต่ อ ผู ้ ป ่ ว ยพิ ก ารสู ่ ช ุ ม ชน
โดยชุ ม ชนมี ส ่ ว นร่ ว มแก้ ไ ขปั ญ หา
g เชื ่ อ มต่ อ ศั ก ยภาพคนพิ ก ารจากรพ.สู ่
ชุ ม ชน
g กระตุ ้ น ชุ ม ชนร่ ว มดู แ ลคนพิ ก าร
g สร้ า งคุ ณ ค่ า คนพิ ก าร
g เกิ ด ความยั ่ ง ยื น ในการ เปลี ่ ย น ภาระ ให้
เป็ น พลั ง ของสั ง คม

25. ˆ ความเข็ ม แข็ ง ของชุ ม ชน
˜ การมี ส ่ ว นร่ ว มทุ ก ภาคส่ ว น
˜ การทำ า งานเป็ น ที ม
ผู ้ บ ริ ห ารร่ ว มมื อ /สปสช.

26. 1. งบประมาณ
2. กำ า ลั ง พล
3. 3.ภาระงานประจำ า

27. 1.ขยาย/พั ฒ นารู ป แบบการส่ ง ต่ อ คน
พิ ก ารจากรพ.ในจั ง หวั ด /ชุ ม ชน สู ่
ชุ ม ชน
2.บู ร ณาการรู ป แบบการส่ ง ต่ อ เพื ่ อ พั ฒ นา
คุ ณ ภาพชี ว ิ ต คนพิ ก ารให้ เ ข้ า กั บ
บริ บ ทของชุ ม ชนนั ้ น ๆ

28. ความร่ ว มมื อ ร่ ว มใจในการพั ฒ นาคน
พิ ก ารโดยชุ ม ชน นำ า ทุ น ทางสั ง คมที ่
มี อ ยู ่ แ ล้ ว ในชุ ม ชนมาประยุ ก ต์ ใ ช้
เพื ่ อ พั ฒ นาคุ ณ ภาพชี ว ิ ต ของ ผู ้ พ ิ ก าร
ให้ ร ่ ว มอยู ่ ใ นสั ง คมเดี ย วกั น ได้ อ ย่ า ง
อบอุ ่ น มี ค วามสุ ข และมี ศ ั ก ดิ ์ ศ รี รวม
ถึ ง การที ่ ค นพิ ก ารได้ เ ป็ น ทั ้ ง ผู ้ ใ ห้ แ ละ
ผู ้ ร ั บ ในฐานะสมาชิ ก คนหนึ ่ ง ในสั ง คม
เฉกเช่ น บุ ค คลทั ่ ว ไป

29. มุ ่ ง มั ่ น สานฝั น งานพั ฒ นา
คุ ณ ภาพชี ว ิ ต คนพิ ก าร