1. Elektromagnetik
Dalga (EMD)

2. Elektromagnetik Dalgayla
 İlk elektromanyetik dalga teorisi James Clerk
Maxwell tarafından üretilmiştir.
Bu sayede şuan kullandığımız televizyon, cep
telefonu, radyo gibi hayatımızdaki yeri
neredeyse vazgeçilmez olan eşyaların çalışma
prensiplerini ortaya koymuştur.
Ayrıca bu teorinin öngördüğü elektrik
jeneratörü, dinamo, elektrik santrali gibi kendi
zamanının ötesinde olan teknolojik gelişmelerin
düşünülmesine olanak sağlamıştır.

3. Maxwell Denklemleri
Maxwell denklemleri, James Clerk Maxwell' in
toparladığı dört denklemli, elektrik ve manyetik
özelliklerle bu alanların maddeyle etkileşimlerini
açıklayan bir settir. Bu dört denklem sırasıyla,
elektrik alanın elektrik yükler tarafından
oluşturulduğunu (Gauss Yasası), manyetik alanın
kaynağının, manyetik yükün olmadığını, yüklerin
ve değişken elektrik alanların manyetik alan
ürettiğini (Ampere-Maxwell Yasası) ve değişken
manyetik alanın elektrik alan ürettiğini (Faraday'
ın İndüksiyon Yasası) gösterir.

4.  Akım geçen bir telin etrafında magnetik alan oluşur.
Bu magnetik alan şiddetinin çemberin çevresiyle
çarpımına magnetik dolanım denir.
 Telin çevresindeki magnetik alan B=2.K.i/r’dir.
Bu eşitliğin her iki tarafını çemberin çevresi ile
çarparsak
Denklemini elde ederiz. Bu eşitlikteki
magnetik dolanımı verir. Bu da değerine
eşdeğerdir.
Magnetik Dolanım “D” ile gösterilir.

6. Elektriksel Dolanım
 Bir telin içinden geçen magnetik akı değişimi indüksiyon emk’sı
oluşmasına neden olur.
Değişen bir magnetik akı etrafında elektriksel alan oluşur.

7.  Elektro motor kuvveti; E elektrik alanı içinde +1 birimlik yükü r
yarıçaplı tel çemberin çevresinde dolaştırmak için yapılan iştir.
Buna göre iş:
Buradaki ifadesine elektriksel dolanım denir.

8. Elektromagnetik Dalgalar
 Durmakta olan bir yükün etrafında yalnızca elektrik alan vardır.
Elektrik alan çizgileride fazla uzağa gidemez.
Sabit hızla ilerleyen bir yükün etrafında elektrik alanla
magnetik alan oluşur.
Eğer elektrik yükleri ivmeli hareket yapıyorsa çok uzaklara
ulaşan elektrik ve magnetik alanlar oluştururlar.

9.  Elektromagnetik ışıma, ivmeli hareket yapan elektrik yüklerinin
meydana getirdiği alanlar ile oluşur.
Bir yerde elektrik alanın değişmesi magnetik alanı, magnetik alanın
değişmeside elektrik alanı oluşturur. Alanlardan birinin değişimi
sağlandığında olaylar zincirleme olarak tekrarlanır ve elektrik ve
magnetik alanlar uzayda yan yana dizilerek uzayda ışık hızıyla
yayılırlar.
Elektrik ve magnetik alan
arasındaki ilişki:
E = B.c şeklindedir.
Sağ el Kuralının Gösterimi
c : Başparmak yönünde
B : Dört parmak yönünde
E : Avuç içi yönünde

10. Elektromagnetik Dalganın
1. Bütün elektromagnetik dalgalar yüklerin ivmeli hareketinden oluşur.
İvme vektörü yayılma doğrultusuna diktir.
2. Elektrik ve magnetik alan değişimleri eş zamanlıdır.
3. Elektrik ve magnetik alan vektörleri hem birbirlerine hemde yayılma
doğrultularına diktir.
4. Elektromagnetik dalgalar boşlukta ışık hızıyla yayılırlar.
5. Yayılma hızları içinde bulundukları ortamın elektrik ve magnetik
özelliklerine bağlıdır.
6. Enerji taşıdıkları için soğuran cisimler ısınır
7. Elektrik yükü taşımadıkları için elektrik ve magnetik alanda
sapmazlar.
8. Enine dalgalardır.
9. Polarize edilebilirler.
10. Yansıma, kırılma, kırınım ve girişim yaparlar.
11. Hem dalga hem tanecik özelliği gösterirler.

11. Elektromagnetik Spektrum
 Aslında elektromanyetik spektrumda bulunan tüm ışınlar birer
elektromanyetik dalgadır. Yani görmemizi sağlayan ışıktan tutun gama
ışınına, radyo dalgalarına kadar hepsi birer elektromanyetik dalgadır.

13. Elektromanyetik
Dalgaların Zararlı
Etkileri
13

14. Dalga Boyu Ve Frekans
Elektromanyetik dalgaların saniyede yaptığı salınım sayısına yani kendilerini tekrarlama sıklığına frekans
denir. Frekansın birimi Hertz (Hz)'dir. 1 Hz saniyede bir salınım; 1 kHz ya da kilohertz saniyede 1000 Hz; 1
MHz ya da megahertz saniyede bir milyon Hz; 1 GHz ya da gigahertz saniyede bir milyar Hz ya da 109
Hz'dir. Elektromanyetik dalgaların bir salınımda aldıkları yola dalgaboyu denir. Dalgaboyunun birimi mesafe
birimleridir.
14

15. Radyo frekans (RF) bandı
nedir? Mikrodalga frekans
bandı nedir?
Anten 3 kHz - 300 GHz arasındaki frekans
Anten, elektrik sinyallerini bölgesi RF frekans bandı olarak
(voltaj ve akım) tanımlanmıştır. Mikrodalga frekans bandı,
elektromanyetik dalgalara ya RF bandı içinde yer alıp birkaç yüz
MHz’ten birkaç GHz’e kadar olan frekans
da elektromanyetik dalgaları
bandını kapsar. Mikrodalga enerjinin en
elektrik sinyallerine
tanıdık ve en yaygın uygulaması 2450
dönüştürmek için kullanılan
MHz’de çalışan mikrodalga fırınlardır.
araçtır.
15

16. Radyasyon (ışıma) nedir?
Radyasyon (ışıma) genel anlamda
enerjinin uzayda dalgalar ya da
tanecikler (fotonlar) halinde
yayılmasıdır. Isı, ışık ve radyo dalgaları
günlük yaşamdan bildiğimiz ışıma
yoluyla yayılma örnekleridir. Evlerde
ısınma amacıyla kullanılan radyatörler
de isimlerini ısı yayıcı anlamına
gelmek üzere aynı kökten alırlar.
16

17. Elektromanyetik radyasyonun canlılar üzerindeki
etkileri nelerdir?
RF elektromanyetik dalgalarının foton enerjileri,
atomları ve molekülleri iyonlaştıracak düzeyde değildir.
Elektromanyetik radyasyonun göreceli olarak düşük
frekanslı biçimleri olan görünen ışık, kızılötesi
radyasyon ve RF dalgalar iyonlaştırıcı olmayan
radyasyona örnektir.
Ortamdaki iyonlaştırıcı olmayan elektromanyetik
dalgaların etkisinde kalma sonucunda canlılarda iki tür
etki oluşabilir: Isıl etkiler ve ısıl olmayan etkiler.
17

18. Isıl etkiler, vücut tarafından yutulan
elektromanyetik enerjinin ısıya dönüşmesi ve
vücut sıcaklığını arttırması olarak tanımlanır.
Bu sıcaklık artışı, ısının kan dolaşımı ile
atılarak dengelenmesine dek sürer. Cep
telefonları gibi RF kaynaklarının sebep
olabileceği sıcaklık artışı gerçekte çok düşüktür
ve büyük olasılıkla vücudun normal
mekanizmaları ile kolayca etkisizleştirilebilir.
18

19. Isıl olmayan etkilere bağlı olarak RF dalgaların etkili olduğu
iddia edilen bozukluk ve hastalıklar arasında beyin
aktivitelerinde değişiklikler, uyku bozuklukları, dikkat
bozuklukları, baş ağrıları bulunmaktadır. Ancak bu riskler
çok yüksek deneysel dozlar ve sürelerde geçerli olabilir ve
cep telefonları gibi kullanımlar için geçerli değildir.
Yüksek enerjili iyonlaştırıcı elektromanyetik dalgalar,
DNA ve genetik malzemeyi kapsayan biyolojik dokuda
hasara yol açabilen moleküler değişikliklere yol açabilirler.
Bu etkinin olabilmesi için dokunun x-ışınları ve gama
ışınları gibi yüksek enerjili fotonlarla etkileşmesi gerekir.
19

20. Mobil telefonlar ve baz istasyonlarından yayılan elektromanyetik dalgaların
kanser yaptığı yönünde tekrarlanmış herhangi bir kanıt var mıdır?
İyonlaştırıcı radyasyonun hücrelerin genetik malzemesini (DNA) etkileyerek
mutasyon ve kansere yol açtığı bilinmekle birlikte, RF dalgaların benzer etkiler
yaptığı kanıtlanmamıştır. Son yıllarda cep telefonlarının özellikle beyin
tümörlerini arttırıp arttırmadığı konusu gündeme gelmiş, ancak bugüne kadar
yapılan incelemelerde cep telefonu kullanımının kansere yol açtığını gösterecek
kesin deliller bulunamamıştır. Son olarak A.B.D. ve Danimarka’da yapılan
ayrıntılı çalışmalar cep telefonu kullanımının beyin tümörü riskini arttırmadığını
açıkça ortaya koymuştur. Öte yandan bugüne kadar yapılan çalışmalar, cep
telefonu teknolojisiyle kanser arasında kesinlikle bir ilişki yoktur demek için
yetersizdir. Bu nedenle, başta Dünya Sağlık Örgütü (WHO) olmak üzere çeşitli
kuruluşlar bu konuda daha kapsamlı çalışmalar başlatmışlardır. Bu çalışmaların
sonuçlarının önümüzdeki yıllarda alınması beklenmektedir.
20

21. Elektromanyetik radyasyonun insan
vücudunda en fazla etkili olduğu
bölgeler nerelerdir?
Elektromanyetik radyasyonun ısıtma
yönünden insan vücudunda en etkili
olduğu bölgeler başka bölgelerden farklı
olarak fazla ısıyı dağıtacak kan akışı
olmamasından dolayı gözler ve
testislerdir. Ancak mobil telefon ve baz
istasyonları antenleri tarafından yayılan
güç, bu tür bir ısınmaya neden olmayacak
denli düşüktür.
21

22. Güneş, güneş sisteminin en uzak ve en büyük
yıldızıdır. Dünya’ya uzaklığı yaklaşık 150
milyon kilometre, çapı ise 1.392.000
kilometredir. Bu çap, Yeryüzünün 109 katı,
Jüpiter’in de 10 katı kadardır. Gezegenlerin
tümü çok güçlü çekimi sayesinde Güneş’in
uydusu durumundadır. Kütlesi, Dünya
kütlesinden 333.000 kat fazla, Jüpiter’in kütle
büyüklüğünün de 1000 katı kadardır. Çok
büyük bir kütleye sahiptir ve bu durum kendi
ışığını üretmesini sağlar. Bu özellik diğer
gezegenlerden farklılığını gösterir.
22

23. Güneş ışınımı değişik dalga boylarında yayınlanır. Yayınlanan
bu dalga boylarının sıralı görünümü de güneş spektrumu
olarak isimlendirilir. Bilinen tam adı ise elektromanyetik güneş
spekturumudur. Tam olarak ifade edilecek olursa; güneşten
yayınlanan ve bilinen farklı dalga boylarındaki tüm
elektromanyetik radyasyonun bütünü elektromanyetik Güneş
Spektrumu olarak isimlendirilir. Ultraviyole, Görünür ve
Infrared radyasyon güneşten yayınlanan ve atmosferin üst
sınırına ulaşan en yoğun ve en etkili radyasyonlardır.
23

24. Deney:
Hava ile dolu siyah balonun içindeki
hava moleküllerinin güneşten yayılan
elektromanyetik radyasyon ile
titreştirilerek uçurulması.
24

25. Kaynakça:
 ELEKTROMANYETİK DALGALAR VE İNSAN SAĞLIĞI SIKÇA SORULAN SORULAR ve
YANITLARI
TÜBİTAK-BİLTEN
 http://www.brainwaveentrainment101.com
 http://www.mgm.gov.tr/arastirma/ozon-ve-uv.aspx?s=gunes
 www.wikipedia.com
25