1. ¿QUE É A “POESÍA SOCIAL”?
É UNHA TENDENCIA POÉTICA DOS ANOS
40, 50 E 60.
PROPONSE TRANSFORMAR O MUNDO.
TEN UN CARÁCTER CRÍTICO CO MODELO
SOCIO-ECONÓMICO CAPITALISTA
PRETENDE CHEGAR Á MAIORÍA, POLO
QUE ESTÁ DESPROVISTA DE
COMPLICACIÓNS FORMAIS.
2. ¿CALES SON OS TEMAS QUE
TRATA?
ANTICAPITALISMO INTERNACIONAL
SOLIDARIEDADE COS POBRES E COS
TRABALLADORES
O DEREITO DOS POBOS A VIVIR EN PAZ E
EN LIBERDADE
3. POETAS SOCIAIS SIGNIFICATIVOS
DOUTRAS LITERATURAS
P O E S ÍA E S P A Ñ O L A
BLAS DE O TER O
G A B R IE L C E L A Y A
P O E S ÍA H IS P A N O A M E R IC A N A
M A R IO B E N E D E T T I
P O E S ÍA F R A N C E S A
PR ÉVER T
4.
5. A POESÍA SOCIAL NA
LITERATURA GALEGA
P R E C U R S O R E S D A P O E S ÍA S O C IA L E N G A L IC IA
-C
u lt iv a r o n a p o e s ía d e d e n u n c ia s o c ia l
- P o la é p o c a n a q u e e s c r ib ir o n , n o n o s p o d e m o s in c lu ír n a e s c o la d a p o e s ía s o c ia l
R O S A L ÍA D E C A S T R O C U R R O S E N R ÍQ U E Z R A M Ó N C A B A N IL L A S
- C r itic a a s c a u s a s e - A n tic a c iq u is m o - L o ita a g r a r is ta .
c o n s e c u e n c ia s d a e m ig a c ió n - C r í tic a a n t ic le r ic a l
6. POETAS PROPIAMENTE SOCIAIS
EN GALICIA
P O E T A S D O E X IL I O P O E T A S S O C I A I S E N G A L IC I A
anos 40 Anos 50 e 60
- D e b id o á r e p r e s ió n f r a n q u is t a - A lit e r a t u r a g a le g a r e c u p é r a s e p a u la t in a m e n t e
m o it o s e s c r it o r e s e s t á n e x ilia d o s e n A m é r ic a e n G a lic ia t r a s a a p a r ic ió n d a e d it o r ia l G a la x ia
L U ÍS S E O A N E LORENZO VARELA C E L S O E M IL I O F E R R E I R O
F a r d e l d e e x ilia d o Lonxe O s o ñ o s u la g a d o
- E p o p e ia a n ó n im a d a e m ig r a c ió n - A a n g u s t ia d o d e s t e r r o L o n g a n o it e d e p e d r a
t in g u id a p o la s a u d a d e V ia x e a o p a í s d o s a n a n o s
7. CELSO EMILIO FERREIRO
Pertence á xeración
poética de 1936
Publica as súas primeiras
poesías antes da guerra
Participa na creación das
primeiras iniciativas culturais
e políticas galegas da
posguerra.
Combina a liña intimista e a
social.
Na súa poesía destaca a
presenza de
termos simbólicos antitéticos.
8. O SOÑO SULAGADO (1954)
CANTIGA DE AMOR CICAIS
Liña temática intimista: a A liberdade endexamais se acada
perda da infancia, o e nós, os homes, nunca tivemos azas.
As nosas almas sempre están coutadas
e de xionllos rendidas. Hai espadas.
paso do tempo, a Hai mulleres e fillos. Tamén patrias.
Tamén economía. Tamén fábricas.
angustia existencial...) (Ouh, que gozo morrer nas guerras santas
Liña social: as por mitos, por bandeiras, por palabras
-baixo palabra de honor- palabras sacras.)
consecuencias da Europa ten trescentos millóns de almas,
en cada ialma un mundo, en cada corpo un mandria.
Guerra Civil, a represión, Fusiles, bombas, cañóns, tanques, escadras
a emigración, o -de mar e vento- policías, gardas,
sociedades anónimas, comanditas, limitadas,
antibelicismo...) xuzgados, xefaturas, alfándegas.
As nosas maus sempre estarán atadas.
Meu corazón, ¿onde se foi a esperanza
dos verdes anos i aquelas brancas,
fondas, tenras, outas inquedanzas?
9. LONGA NOITE DE PEDRA (1962)
Os seus versos IRMAUS
Camiñan ao meu rente moitos homes.
convertéronse en bandeira de Non os coñezo. Sonme estraños.
Pero ti, que te encontras alá lonxe
loita antifranquista. máis alá dos desertos e dos lagos,
máis alá das sabanas e das illas,
No libro predomina a liña como un irmán che falo.
Se é túa a miña noite,
social: a crueldade da guerra, se choran os meus ollos o teu pranto,
se os nosos berros son igoales,
defensa dos marxinados, coma un irmau che falo.
defensa da lingua... Anque as nosas palabras sexan distintas,
e ti negro e eu branco,
se temos semellantes as feridas,
Tamén incorpora a liña coma un irmau che falo.
intimista: a infancia, a Por enriba de tódalas fronteiras,
por enriba de muros e valados,
saudade... se os nosos soños son igoales,
coma un irmau che falo.
Común temos a patria,
común a loita, ambos.
A miña mau che dou,
como un irmau che falo.
10. VIAXE AO PAÍS DOS ANANOS
(1968)
A xeito de S.O.S.
Libro escrito ao longo da falo na madrugada:
Pechai tódalas portas
súa negativa experiencia e que xa ninguén saia.
Sen a seiva nutricia
na emigración en esmorecen as gallas.
Arbre antigo, Galicia,
Venezuela. fendérono as machadas.
Unha póla no mundo,
outra póla na casa.
Crítica aos emigrantes A póla de alén mar
é só unha metáfora.
galegos enriquecidos O pobo quere terra
coma Anteo na fábula.
que explotan aos seus A terra quere pobo
para ser fecundada.
irmáns e esquecen a Nunca virá de fóra
remedio ou esperanza.
Se o noso pobo morre
súa orixe. quedámonos sen patria,
pois patria e pobo son
o mesmo, en dúas palabras.
Pechai tódalas portas
e que xa ninguén saia.
11. “DIGO VIETNAM E BASTA” (viaxe
ao país dos ananos)
Digo bomba de fósforo.
Apenas digo nada.
Digo lombriga e larva
de carne podrecida.
Digo nenos de nápalm,
terror de noite e selva,
fedor de cidade e cloaca.
Fame, suor, aldraxe,
pugas de aceiro, antropofaxia.
Digo guerra bestial,
terror de terra, crime, lume, lava,
estoupido, verdugo
e mortandade en masa.
Digo gas abafante.
Apenas digo nada.
Digo yanqui invasor,
depredador de patrias.
Digo plutonio, pentágono,
esterco bursátil, palanca,
Presidente, gadoupa,
chuvia, amargura, baba.
Digo petróleo, ferro,
mineral, trampa,
lobo, caimán, polaris, cóbrega,
miseria, diplomacia.
Digo devastación que USA, usa.
Apenas digo nada.
Digo Viet Nam i está xa dito todo
cunha soia palabra.
Viet Nam e basta.
12. XERACIÓN POÉTICA DE 1936
ESCRITORES NADOS AUTORES DESTA
ARREDOR DO ANO 1910.
FORMADOS NA CULTURA XERACIÓN
REPUBLICANA DOS ANOS 30 AQUILINO IGLESIA ALVARIÑO
VIVEN DE NOVOS O DRAMA
DA GUERRA CIVIL, COA SÚA X. M.DÍAZ CASTRO
CARGA DE MORTE,
PERSECUCIÓN E EXILIO. PURA VÁZQUEZ
AÍNDA QUE COMEZAN A
PUBLICAR NOS ANOS 30, OS
SEUS PRINCIPAIS LIBROS
MARÍA MARIÑO
PUBLÍCANSE A PARTIR DOS
ANOS 50. CELSO EMILIO FERREIRO
13. SIMBOLISMO NA POESÍA DE CELSO
TERMOS SIMBÓLICOS TERMOS SIMBÓLICOS
POSITIVOS NEGATIVOS
REFERIDOS Á CLARIDADE: luz, REFERIDOS Á ESCURIDADE:
noite, sombra, negro...
alborada, amencer, REFERIDOS A ESPAZOS
branco. PECHADOS E PROFUNDOS:
REFERIDOS Á ALTURA: vento, pozo, túnel, cadea...
bandeira. EVOCAN O PRESENTE DA
EVOCAN UN PASADO FELIZ E UN DITADURA FRANQUISTA E
FUTURO EN LIBERDADE EVOCAN O MEDO, OPRESIÓN,
INXUSTIZA...