3.
Նորավանքը 13-րդ դարի սկզբին եղել
է Սյունիքի հոգևոր կենտրոնը:
։ Այստեղ 12-րդ դարի 2-րդ կեսին գործել է
ճարտարապետ Սիրանեսը:
Նորավանքի համալիրի գլխավոր Սուրբ Կարապետ
եկեղեցին կառուցել է իշխան Լիպարիտ
Օրբելյանը 1216-1223թթ-ին։
՝ 1321թ երկրաշարժից կառույցը վնասվել է:
7.
17-18-րդ դարերում վանքը շրջափակվել էր
պարսպով։ Այդ ժամանակներով էլ թվագրվում են
ինչպես պարսպապատ տարածքի ներսում, այնպես
էլ նրանից դուրս, արևելյան կողմում եղած
կառույցների մնացորդները։ Համալիրի տարածքում
կան բազմաթիվ խաչքարեր, որոնց մեջ իրենց
բարձր գեղարվեստական արժանիքներով
առանձնանում են Մոմիկի խաչքարերը:
Նորավանքում է Մոմիկի հիշատակին կանգնեցված
խաչքարը:
9.
Նորավանքի պարսպապատ համալիրը
ներառում է 2 կից եկեղեցիները, գավիթը,
եկեղեցի-տապանատունը, արևելյան
կողմում՝ երկհարկ եկեղեցին, պարսպից
դուրս՝ 2 մատուռ: Ըստ Ստեփանոս
Օրբելյանի՝ սրբատեղի է եղել դեռևս վաղ
միջնադարում:
13.
1261 թ-ին իշխանաց իշխան Սմբատը նորոգել է
եկեղեցին, ավարտել գավթի կառուցումը, որն
սկսվել էր 1223 թ-ին, վանքին նվիրել բազմաթիվ
գյուղեր ու կալվածքներ:
15.
1840 թ-ին Նորավանքն ավերվել
է երկրաշարժից և լքվել: 1948–49
թթ-ին վանքը մասնակի նորոգվել
է, իսկ 1982 թ-ին սկսվել են
պեղումներն ու շենքերի
վերականգնման
աշխատանքները:
17.
Նորավանքը վերականգնվել է 1998 թ-ին, օծվել՝
1999 թ-ին, հիմնովին վերանորոգվել է 2002 թ-ին:
2002 թ-ին Նորավանքն ընդգրկվել է
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային մշակութային
«Արժեքների ցանկում»:
19.
Շենքի առաջին հարկը
կիսագետնափոր է` միակ արևմտյան
դռնից դեպի վար տանող 7
աստիճաններով: Ծառայել է որպես
տապանատուն: Ներքուստ` ծածկի
կենտրոնական մասում, քանդակված
են 4 ավետարանիչների
խորհրդանշանները:
21.
Առաջին հարկի մուտքի ճակատակալ,
կիսաշրջանաձև քարի
հարթաքանդակում պատկերված են
գահավորակի վրա նստած
Աստվածածինը` մանուկ Հիսուսը
գրկին, երկու կողմում կանգնած
Գաբրիել և Միքայել հրեշտակապետերը:
23.
Շքամուտքի շրջանակների մակերեսը
ծածկված է հյուսածո
զարդաքանդակներով:
Շենքի երկրորդ հարկը դրսից և ներսից
խաչաձև է` զարդարված դեկորատիվ
կամարաշարով, իսկ լուսամուտների
շրջանակներից վեր` խոշոր, ուռուցիկ
խաչեր են քանդակված:
25.
Վանքը շրջապատված է եղել անմշակ
քարերով, առանց կրաշաղախի
կառուցված պարսպապատով:
Պարսպի ներսում է գտնվում վանքի
հյուրատունը:
Վանքի վերականգնումը և
կառուցապատումը ավարտվել է
1999թ.: