SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 80
Descargar para leer sin conexión
Karolun, Shelley ve Derek'e
çindekiler
Teekkür............................................................................................6
1. Nikâhtan Sonra Sevgiye Ne Olur?..................................................7
2. Sevgi Deposunu Dolu Tutmak.......................................................15
3. Ak Olmak.....................................................................................23
4. Sevgi Dili 1: Onay Sözleri..............................................................37
5. Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik...................................................55
6. Sevgi Dili 3: Armaan Alma..........................................................77
7. Sevgi Dili 4: Hizmet Davranlar.................................................93
8. Sevgi Dili 5: Fiziksel Temas.........................................................111
9. Birincil Sevgi Dilinizi Kefetmek................................................129
10. Sevgi Bir Seçimdir........................................................................141
11. Fark Yaratan Sevgidir..........................................................v....151
12. Sevimsizi Sevmek..........................................................................161
13. Çocuklar ve Sevgi Dilleri.............................................................179
14. Kiisel Bir Söz...............................................................................191
E ve Grup Tartmalar çin nceleme Rehberi......................195


BÖLÜM BR
Sevgi evde balar ya da balamaldr. Benim için bu, beni elli yldan fazladr seven Sam ve Grace, Babam ve
Annem demektir. Onlar olmasayd, sevgiyi yazmak yerine hâlâ aryor olurdum. Ev, ayn zamanda, otuz yldan
fazladr evli bulunduum Karolyn demektir. Eer bütün kadnlar onun gibi sevseydi, daha az erkek
parmaklklarn arkasndan bakyor olurdu. Shelley ve Derek, yeni dünyalar kefetmek için yuvadan uçtular.
Fakat onlarn sevgilerinin scaklnda kendimi güvende hissediyorum. Mutluyum ve minnettarm.
Sevgi kavramlarn etkileyen çok sayda profesyonele kendimi borçlu hissediyorum. Psikiyatrisi Ross
Campbell, Judson Swihart ve Scott Peck bunlarn arasndadr. Editörlük konusundaki yardmlar için Debbie
Barr ve Cathy Peterson'a çok ey borçluyum. Tricia Kube ve Don Schmidt'in teknik deneyimi kitabn
zamannda yaynlanmasn mümkün kld. En son ve en önemli olarak da, geçen yirmi yl boyunca benimle
yaamlarnn gizli yanlarn paylaan yüzlerce çifte minnettarlm belirtmek isterim. Bu kitap onlarn
dürüstlüklerine bir övgüdür.


Nikahtan Sonra Sevgiye Ne Olur?
Buffalo ve Dallas arasnda, 30.000 feet'de dergisini koltuk cebine koydu, bana doru döndü ve "Ne i
yapyorsunuz?" diye sordu.
"Evlilik danmanl yapyorum ve evlilii zenginletirme seminerleri yönetiyorum," dedim, doal bir ekilde.
"Uzun bir süredir bu soruyu birisine sormak istiyordum," dedi. "Evlendikten sonra sevgiye ne oluyor?"
Biraz ekerleme yapma konusundaki umutlarm terk ederek sordum, "Ne demek istiyorsunuz?"
"ey," dedi, "Üç kez evlendim. Her defasnda, evlenmeden önce harikayd. Fakat, her naslsa, nikahtan sonra
her ey bozuldu. Benim, onun için beslediimi sandm bütün ak ve onun benim için beslediini düündüü bütün
ak buhar oldu. Ben oldukça zeki bir insanmdr. Baarl bir i yönetiyorum. Fakat bunu anlamyorum."
"Ne kadar evli kaldnz?" diye sordum. Dizi izle
"lki on yl kadar sürdü. kincisinde üç yl evli kaldk ve üçüncüsünde neredeyse alt yl."
"Aknz nikâhtan sonra hemen mi kayboldu, yoksa bu yava yava olan bir ey miydi?" diye sordum.
"ey, ikincisi en bandan kötü gitti. Ne olduunu bilmiyorum. Gerçekten birbirimizi sevdiimizi düünüyordum.
Fakat balay bir felaketti ve asla düzelmedik. Yalnzca alt ay flört etmitik. Ba döndürücü bir akt. Gerçekten
heyecan vericiydi! Fakat evlendikten sonra, bandan itibaren bir savat."
"lk evliliimde, bebek domadan önce, üç veya dört güzel yl geçirdik. Bebek doduktan sonra, karm bütün
dikkatini bebee veriyormu ve ben artk umurunda deilmiim gibi hissettim. Sanki yaamdaki tek gayesi bir
bebek sahibi olmakt ve bebek olunca artk bana ihtiyac kalmad."
"Bunu ona söyledin mi?" diye sordum.
"Oh, evet, söyledim. Çlgn olduumu söyledi. Yirmi dört saat bakclk yapmann yaratt stresi anlamadm söyledi.
Daha anlayl olmam ve ona daha fazla yardm etmem gerektiini söyledi. Gerçekten denedim, fakat bana bir
fark yaratyormu gibi gelmedi. Böylece, giderek birbirimizden uzaklatk. Bir süre sonra, aramzda hiç sevgi
kalmamt, yalnzca soukluk. Her ikimiz evliliin bittii konusunda hemfikir olduk,
"Son evliliim? Gerçekten bu defa farkl olacan düünmütüm. Üç yl önce boanmtm. ki yldr flört ediyorduk.
Gerçekten ne yaptmz bildiimizi düünüyordum ve belki de ilk kez birisini sevmenin ne demek olduunu
hakikaten anladm sanyordum. Samimi olarak onun da beni sevdiini hissediyordum."
"Düünden sonra deitiimi sanmyorum. Tpk evlenmeden önce olduu gibi, ona olan akm ifade etmeye devam
ettim. Ona, ne kadar güzel olduunu söylüyordum. Onu ne kadar sevdiimi, onun kocas olmaktan ne kadar
gurur duyduumu anlatyordum. Fakat evlendikten birkaç ay sonra, ilk önce, çöpü dar çkarmamam ve
elbiselerimi asmamam gibi ufak eyler hakknda ikayet etmeye balad. Daha sonra, kiiliime saldrmaya balad.
Beni ona sadk olmamakla suçluyor, bana güvenemeyeceini hissettiini söylüyordu. Tamamyla olumsuz bir
insan haline geldi. Evlenmeden önce, asla olumsuz deildi. Tandm en olumlu insanlardan birisiydi. Bu,
ondaki beni çeken eylerden birisiydi. Hiçbir ey hakknda asla ikayet etmezdi. Yaptm her ey harikayd. Fakat
ne zaman ki evlendik, sanki artk hiçbir eyi doru yapamaz olmutum. Gerçekten ne olduunu bilmiyorum.
Sonunda, ona olan sevgimi yitirdim ve ona içerlemeye baladm. O ise açkça benim için hiç sevgi tamyordu.
Artk birlikte yaamamzn hiçbir anlam olmad konusunda anlatk ve böylece ayrldk.
"Bu bir yl önceydi. Bu yüzden benim sorum u: Nikâhtan sonra aka ne oluyor? Benim deneyimim skça
rastlanan türden midir? Ülkemizde bu yüzden mi bu kadar çok boanma var? Bunun bana üç kez olduuna
inanamyorum. Peki ya boanmayan insanlar? Onlar bu boluk içinde yaamay m öreniyorlar, yoksa ak, baz
evliliklerde canl m kalyor? Eer öyleyse, nasl?"
Yol arkadamn sorduu sorular, bugün binlerce evlenmi ve boanm insann sorduu sorulardr. Bazlar
arkadalarna, bazlar danmanlara ve din adamlarna, ve bazlar da kendilerine soruyor. Bazen yantlar, neredeyse
anlalmaz olan psikolojik aratrma kalplar ile ifade ediliyor. Bazen mizah ve halk kültürü ile anlatlyor.
Fkralarn ve özdeyilerin çou biraz gerçeklik tar, ama bunlar kanserli bir kiiye aspirin sunmak gibi bir eydir.
Evlilikte romantik ak için duyulan arzu, psikolojik yapmzda derin bir ekilde kök salmtr. Hemen hemen her
popüler derginin her saysnda, evlilikte ak canl tutmak üzerine bir yaz vardr. Bu konuda kitaplar boldur.
Televizyon ve radyodaki Talk-Show'lar da bununla ilgilenirler. Evliliklerimizde ak canl tutmak ciddi bir itir.
Dizi film izle
Bütün mevcut olan kitaplara, dergilere ve uygulamal yardmlara ramen, neden bu kadar az sayda çift,
nikâhtan sonra da ak canl tutmann srrn bulmu gibi görünüyor? Neden bir çift, bir iletiim çalmasna katlp,
iletiimin nasl artracaklar konusunda harika fikirleri dinliyor, eve dönüyor ve kendilerinin, orada sergilenen
iletiim kalplarn uygulamaktan bütünüyle aciz olduklarn görebiliyorlar? Nasl oluyor da, bir dergide "Einize
Aknz fade Etmenin 101 Yolu" diye bir yaz okuyor, bize özellikle iyi görünen bir iki yol seçiyor, bunlar
deniyoruz. Eimiz çaba sarf ettiimizi fark etmiyor bile. Biz de geri kalan 98 yoldan vazgeçip, her zamanki
gibi yaamaya devam ediyoruz.
Eer sevgimizi etkili bir ekilde belirtmek istiyorsak, eimizin birincil sevgi dilini örenmeyi arzu etmeliyiz.
Bu sorularn yant, bu kitabn amacdr. Bu, halihazrda yaynlanm kitaplar ve yazlar faydal deil anlamna gelmez.
Sorun, bir temel gerçei gözden kaçrm olmamzdr: insanlar farkl sevgi dilleri konuurlar.
Dilbilim alannda, belli bal dil gruplar vardr: Japonca, Çince, spanyolca, ngilizce, Portekizce, Yunanca,
Almanca, Franszca vs. Çoumuz annemizin, babamzn ve kardelerimizin dilini örenerek büyürüz ve bu bizim
birincil ya da anadilimiz olur. Daha sonra ilave dilleri, genellikle çok daha fazla çaba ile örenebiliriz. Bunlar
bizim ikincil dillerimiz olurlar. En iyi anadilimizi konuur ve anlarz. Bu dili konuurken kendimizi çok rahat
hissederiz. kinci bir dili ne kadar çok kullanrsak, o dilde sohbet etmek o kadar rahat olur. Eer yalnzca
anadilimizi konuursak ve yalnzca bizimkinden farkl olan kendi anadilini konuan birisi ile karlarsak,
iletiimimiz snrl olacaktr. Bu durumda iaretlemeye, homurdanmaya, resimler çizmeye veya fikirlerimizi
oynayarak anlatmaya bel balamak zorundayz. letiim kurabiliriz, fakat bu zordur. Dil farklar insan
kültürünün önemli bir parçasdr. Eer kültürler arasnda etkili olarak iletiim kurmak istiyorsak, iletiim kurmak
istediimiz insanlarn dilini örenmeliyiz.
Sevgi konusunda da bu benzerdir. Sizin sevgi diliniz ile einizin dili, Çincenin ngilizceden farkl olduu kadar
farkl olabilir. Aknz ngilizce olarak ne kadar ifade etmeye çalrsanz çaln, eer einiz yalnzca Çince anlyorsa,
birbirinizi nasl sevmeniz gerektiini asla anlamayacaksnz. Uçaktaki arkadam, "Ona ne kadar güzel olduunu
söyledim. Onu sevdiimi söyledim. Onun kocas olmaktan ne kadar gurur duyduumu söyledim" derken,
üçüncü kars ile "Onaylayc Sözler" dilini konuuyordu. Sevgisini ifade ediyordu ve samimiydi. Fakat kars bu
dili anlamyordu. Belki de ak onun davranlarnda aryor ve bulamyordu. çten olmak yeterli deildir. Eer
sevgimizi etkili bir ekilde belirtmek istiyorsak, eimizin ilk sradaki sevgi dilini örenmeyi arzu etmeliyiz.
Yirmi yllk evlilik danmanlndan sonra, temel olarak be duygusal sevgi dili olduu sonucuna vardm; insanlarn
sevgiyi anlad ve konutuu be yol. Dilbilim alannda, bir dilin deiik lehçeleri ve varyasyonlar olabilir. Benzer
bir ekilde, be temel duygusal sevgi dilinin de birçok lehçeleri vardr. Bunu, dergilerde çkan "Einize Onu
Sevdiinizi Anlatmann 10 Yolu", "Erkeinizi Evde Tutmann 20 Yolu" veya "Evlilikte Akn 365 ifadesi" balkl
yazlar açklar. 10, 20 ve 365 adet temel sevgi dili yoktur. Bana göre, yalnzca be adet vardr. Bununla birlikte,
çok sayda lehçeler olabilir. Bir sevgi dili içerisinde sevgiyi ifade etme yollarnn says, yalnzca o kiinin hayal
gücü ile snrldr. Önemli olan ey, einizin sevgi dilini konumaktr.
Erken çocukluk geliiminde her çocuun kendisine özgü bir duygusal kalp gelitirdiini uzun süredir biliyoruz.
Örnein, baz çocuklar, düük bir özsayg kalb gelitirirken, dierleri salkl bir özsaygya sahiptir. Bazlar duygusal
güvensizlik kalplar gelitirirken, dierleri güven duyarak büyürler. Baz çocuklar sevildiini, istendiini ve takdir
edildiini hissederek büyür, oysa dierleri sevilmediini, istenmediini ve takdir edilmediini hissederek yetiirler.
Anneleri, babalar ve akranlar tarafndan sevildiini hisseden çocuklar, kendilerinin benzersiz psikolojik yapsn,
anneleri ve babalar ile dier önemli insanlarn, onlara sevgilerini ifade etme yollarn temel alan, birincil bir
sevgi dili gelitirirler. Onlar, birincil sevgi dilini konuup, anlayacaktr. Daha sonradan ikincil bir sevgi dilini
örenebilirler, fakat daima birincil dilleri ile kendilerini çok daha rahat hissedeceklerdir. Anababalar ve
akranlar tarafndan sevildiini hissetmeyen çocuklar da birincil bir sevgi dili gelitirecektir. Fakat bu, tpk baz
çocuklarn zayf bir kelime hazinesine sahip olular gibi hayli yetersiz olacaktr. Bu zayf programlama, onlarn
iyi iletiimciler olamayaca anlamna gelmez. Fakat bu demektir ki, onlar daha olumlu bir kalba sahip olanlara
nazaran daha çok sebatla çalmaldrlar. Keza, az gelimi bir sevgi hissi içinde büyüyen çocuklar da sevildiini
hissetme ve sevgiyi iletme konumuna gelebilirler. Fakat, bu konuda, salkl, sevgi dolu bir atmosferde
büyüyenlere göre, daha özenle çalmalar gerekir.
Nadiren bir kar-koca ayn birincil sevgi dilini kullanrlar. Biz, kendi birincil sevgi dilimizi kullanmaya
eilimliyizdir ve eimiz iletmeye çaltmz eyi anlamaynca kafamz karr. Sevgimizi ifade ederiz, fakat mesaj
yerine ulamaz. Çünkü, onlara göre, bizim konutuumuz yabanc bir dildir. te temel sorun burada yatar ve bu
kitabn amac bir çözüm sunmaktr. Bu nedenle, sevgi üzerine baka bir kitap yazmaya cüret ediyorum. Bir kez
be temel sevgi dilini kefedip, eimizin birincil sevgi dili kadar, kendi birincil sevgi dilimizi de .anladk m, o
zaman kitaplardaki ve makalelerdeki fikirleri uygulamak için gerekli bilgiye sahip olacaz.
Einizin birincil sevgi dilini bir kez kefedip, konumay örendiinizde, inanyorum ki, uzun ömürlü ve sevgi
dolu bir evliliin anahtarn kefetmi olacaksnz. Sevginin, nikâhtan sonra buhar olmas gerekmez. Fakat, onu
canl tutmak için de, çoumuzun, ikincil bir sevgi dilini örenmek için çaba göstermesi gerekecektir. Eer eimiz
anlamyorsa, anadilimize bel balayamayz. Ona iletmeye çaltmz sevgiyi onun hissetmesini istiyorsak, bunu,
onun birincil sevgi dilinde ifade etmeliyiz.


BÖLÜM K
Sevgi Deposunu Dolu tutmak
Sevgi, dilimizdeki en önemli -ve en çok kafa kartran- sözdür. Hem dünyevi, hem de dini düünürler, sevginin
yaammzda ana rolü oynad konusunda hemfikirler. Bize "sevginin çok görkemli bir ey" olduu ve "dünyay
döndürenin sevgi olduu" söylenir. Binlerce kitap, ark, dergi ve filme bu sözle lezzet katlr. Çok sayda felsefi
ve dini sistem, sevgiye önemli bir yer vermitir. Hristiyanlk inancnn kurucusu, sevginin, müritlerinin temel
özellii olmasn istemitir.
Psikologlar, sevildiini hissetmenin, insann birinci derecedeki duygusal ihtiyac olduu sonucuna vardlar.
Sevgi için dalar, denizleri aar, çölleri yürüyerek geçer ve anlatlamayacak güçlüklere katlanrz. Sevgisiz, dalar
alamaz, denizler geçilemez, çöller dayanlmaz ve zorluklar yenilemez olurlar. Ermi kiiler, sevgi ile
güdülenmemi tüm insan baarlarnn, sonuçta, bo olduunu söyleyerek sevgiyi yüceltmitir.
nsanlk oyununun son sahnesinde üç karakterin kalacan söylemitir: "nanç, umut ve sevgi. Fakat bunlarn en
önemlisi sevgidir."
Eer sevgi sözünün, hem geçmite hem de günümüzde, insan yaamnn her yönüne iledii konusunda
anlaabiliyorsak, bu sözün çok kafa kartrc bir söz olduu konusunda da birleiyoruz demektir. Onu bin türlü
kullanrz. "Sosisli sandviçi seviyorum" deriz. Bir saniye sonra "Annemi seviyorum" deriz. Yüzme kayak
yapma, avlanma gibi faaliyetleri sevmekten bahsederiz. Yiyecek, arabalar, evler gibi objeleri severiz.
Köpekler, kediler hatta salyangozlar gibi hayvanlar severiz. Doay severiz: aaçlar, otlar, çiçekleri ve havay.
nsanlar severiz: annemizi, babamz, olumuzu, kzmz, ninemizi, karmz, kocamz, arkadalarmz. Hatta sevgiye
ak bile oluruz.
Tüm bunlar yeterince kafa kartrc gelmediyse devam edelim. Davran açklamak için de sevgi sözünü kullanrz.
"Bunu yaptm, çünkü onu seviyorum." Bu açklama, her türlü eylem için yaplr. Bir erkek zina yapar ve bunu
sevgi diye adlandrr. Dier taraftan bir vaiz, buna günah der. Bir alkoliin kars, kocasnn yaratt son sahneden
kalan parçalar toplar. O, buna sevgi der. Fakat bir psikolog bunu karlkl bamllk diye adlandrr. Anababa
çocuun tüm isteklerine, sevgi diyerek, boyun eer. Aile terapisti ise bunu sorumsuz ebeveynlik diye adlandrr.
O halde sevme davran nedir?
Bu kitabn amac, sevgi kelimesini çevreleyen tüm karkl gidermek deil, duygusal salmz için esas olan sevgi
türüne odaklanmaktr. Çocuk psikologlar, duygusal açdan dengeli olmas istenen her çocuun, karlanmas
gereken belirli temel duygusal gereksinimlere sahip olduunu dorularlar. Bu duygusal gereksinimlerden
hiçbiri sevgi ve efkate duyulan ile bir yere ait olduunu ve istendiini hissetme gereksinimi kadar temel
deildir. Yeterli derecede efkat gösterilince çocuk muhtemelen sorumlu bir yetikin olarak yetiecektir. Bu
sevgi olmadan, duygusal ve sosyal olarak engellenmi olacaktr.
u benzetmeyi ilk duyduumda houma gitmiti: "Her çocuun içinde, sevgi ile doldurulmay bekleyen bir 'duygu
deposu' vardr. Bir çocuk gerçekten sevildiini hissederse, normal olarak geliecektir. Fakat sevgi deposu bo
olduu zaman, çocuk yanl davranlarda bulunacaktr. Çocuklarn yaramazlklarnn çouna bo bir "sevgi deposu
"nün özlemleri yol açar."
Çocuk ve gençlerin davranlarnda uzmanlam bir psikiyatrist olan Dr.Ross Campbell'i dinliyordum.
Dinledikçe, ofisimde çocuklarnn kötü davranlarn sergileyen yüzlerce anababay düündüm. O çocuklarn
içinde bo bir sevgi deposu olduunu asla hayal etmemitim, fakat sonuçlarn kesinlikle gördüm. Onlarn
yaramazlklar, hissetmedikleri sevgiyi arayn saptrlm bir ekliydi. Sevgiyi hep yanl yerlerde, yanl ekillerde
aryorlard.
Cinsel yolla geçen bir hastalk için tedavi gören, oh üç yandaki Ashley'i hatrlyorum. Annesi ve babas
mahvolmutu. Ashley'e kzgnlard. Ona seks hakknda ders verdikleri için okulunu suçluyorlard. "Bunu neden
yapt," diye soruyorlard.


nsanolunun kalbinde samimi olmak ve birbirlerini sevmek için duyulan arzu yatar.
Evlilik bu yaknlk ve sevgiye duyulan gereksinimi karlamak için tasarlanmtr.
Ashley ile yaptm sohbette, bana, alt yandayken annesinin ve babasnn boanmasndan bahsetti. "Babamn beni
sevmedii için evi terk ettiini düündüm," dedi. "Annem yeniden evlendiinde, artk onu sevecek baka birisi
olduunu hissettim. Ama hâlâ beni sevecek kimsem yoktu. Sevilmeyi çok fazla istiyordum. Bu çocukla
okulda karlatm. Benden büyüktü, ama benden holand. Buna inanamyordum. Bana kar iyiydi ve bir süre
sonra beni gerçekten sevdigini hissetim. Seks yapmak istemedim, ama sevilmek istedim."
Ashley'nin sevgi deposu yllarca bo kalmt. Annesi ve üvey babas onun fiziksel gereksinimlerini karlam, fakat
onun içerisinde köpüren derin duygusal mücadeleyi fark etmemilerdi. Ashley'i kesinlikle seviyorlard ve
onun da bu sevgiyi hissettiini düünüyorlard. Artk çok geç olana kadar, Ashley'in birincil sevgi dilini
konumadklarn fark etmediler.
Bununla birlikte, sevgi için duyulan duygusal gereksinme, yalnzca bir çocukluk olgusu deildir. Bu
gereksinme bizi,. yetikinlie ve evlilie kadar izler. "Ak olma" deneyimi bu ihtiyac geçici olarak karlar. Fakat
bu, kaçnlmaz olarak "geçici bir önlem"dir. Ksa ömürlüdür ve etkisi sinirlidir. "Ak olma" saplantsnn
zirvelerinden aaya indikten sonra, sevgi için duyulan gereksinim yeniden su yüzüne çkar. Çünkü bu, doamzn
temelinde vardr. Duygusal arzularimizin merkezindedir. "Aik olmadan" önce sevgiye gereksinme
duyuyorduk ve yaadigimiz sürece de duyacagiz.
Ei tarafindan sevildigini hissetme gereksinimi evlilige dair arzularin kalbidir. Bir adam geçenlerde bana öyle
dedi, "Eger kariniz sizi sevmezse, evin, arabalarin, sahilde bir yerin ve geri kalan her eyin ne önemi var? Her
eyden daha fazla, karim tarafindan sevilmeyi istiyorum." Maddi eyler duygusal sevginin yerini alamaz. Bir
kadin diyor ki, "Beni bütün gün ihmal ediyor ve sonra benimle yataga atlamak istiyor. Bundan nefret
ediyorum." O seksten nefret eden bir e degil; yalnizca sevgi için umutsuzca yalvaran bir e.
Dogamizdaki bir ey, bakalari tarafindan sevilmeye son derece ihtiyaç duyar. Izolasyon, insan ruhunu
mahveder. Bu yüzden, yalniz baina hapsedilme en zalim ceza olarak düünülür. Insanin varliginin kalbinde,
samimi olmak ve bakalari tarafindan sevilmek arzusu vardir. Evlilik, yakinlik ve sevgi.için duyulan bu
gereksinimi karilamak üzere tasarlanmitir. Bu yüzden antik kutsal yazilar, kari-kocanin "bir beden"
olmasindan bahsederler. Bu, bireylerin kimliklerini kaybetmeleri anlamina gelmez. Birbirlerinin yaamlarina
derin ve samimi bir ekilde girmeleri demektir. Yeni Ahit'in yazarlari, kankocanin birbirlerini sevmelerini
tevik, etti. Plato'dan Peck'e, yazarlar, evlilikte sevginin önemini vurgulamilardir.
Sevgi önemli oldugu kadar, ele geçmesi de zordur. Birçok evli çiftin gizli bir aciyi paylatiklarini dinledim.
Bazilari bana, içlerindeki aci dayanilmaz oldugu için geldiler. Digerleri, kendi davrani kaliplari veya elerinin
yanli davranilari evliliklerini yiktigi için geldiler. Bazilari yalnizca, artik evli kalmak istemediklerini bana
bildirmek için geldiler. Onlarin "bundan sonra mutlu bir ekilde yaama" hayalleri gerçegin kati duvarlarina
çarpip parçalanmiti. "Akimiz bitti, ilikimiz öldü. Yakin hissediyorduk, ama imdi degil. Artik birlikte
olmaktan holanmiyoruz. Birbirimizin ihtiyaçlarini karilamiyoruz," sözlerini tekrar tekrar iittim. Bu
hikâyeler, çocuklar kadar yetikinlerin de "sevgi depolari" taidiklarina taniklik eder.
Incinen çiftlerin kalplerinin derinliklerinde, ibresi bo-§u gösteren görünmez bir "sevgi deposu" olabilir mi?
Yanli davranilar, kabuguna çekilmeler, aci sözler ve eletirel bir ruh, bo bir depodan dolayi meydana gelebilir
mi? Onu doldurmanin bir yolunu bulabilseydik, evlilik yeni batan dogabilir miydi? Dolu bir depo ile çiftler,
farklari tartimanin ve çelikileri çözmenin mümkün oldugu, duygusal bir iklim yaratabilirler mi? Bu depo,
evliligin iyi gitmesini saglayan anahtar olabilir mi?
Bu sorular beni uzun bir yolculuga çikardi. Yol boyunca, bu kitapta yer verdigim basit, fakat güçlü
kavrayilara ulatim. Bu yolculuk, yirmi yillik evlilik danimanligi boyunca devam ederken, ayni zamanda
Ameri-ka'daki yüzlerce çiftin kalplerinin ve zihinlerinin içini gösterdi. Seattle'dan Miami'ye, çiftler beni,
evliliklerinin iç dünyalarina davet ettiler ve açikça konutuk. Bu kitaptaki örneklemeler, gerçek yaamin
dokusundan alinmitir. Yalnizca isimler ve yerler, özgürce konuan bireylerin özel yaamlarini korumak için
degitirilmitir.
Sevgi deposunu dolu tutmanin, tipki bir otomobil için benzini uygun seviyede tutmanin önemli oldugu
kadar, evlilik için de önemli olduguna ikna oldum. Evliliginizi bo bir "sevgi deposu" ile yürütmek, arabanizi
benzinsiz yürütmeye çalimaktan daha fazlasina malola-bilir. Okumakta oldugunuz kitap, binlerce evliligi
koruma potansiyeline sahiptir ve hatta iyi bir evliligin duygusal iklimini bile zenginletirebilir. Evliliginizin
durumu imdi ne olursa olsun, daima daha iyi olabilir.
Uyari: Be sevgi dilini anlamak ve einizin birincil sevgi dilini konumayi ögrenmek, onun davranilarini
kökten etkiyebilir. Sevgi depolan dolu oldugunda insanlar farkli davranirlar.
Bununla birlikte, be sevgi dilini incelemeden önce, diger bir önemli, fakat kafa karitiran olguya
deginmeliyiz: "Aik olma"nin harika deneyimi.


BÖLÜM ÜÇ Ak olmak
bir randevu almadan ofisimde belirdi ve sekreterime beni be dakika için görüp göremeyecegini sordu.
Janice'i on sekiz yildir taniyordum. Otuz alti yaindaydi ve hiç evlenmemiti. Yillar boyunca birkaç erkekle
flört etmiti; biriyle alti yil, baka biriyle üç yil ve baka bir kaçi ile daha kisa dönemler süresince. Zaman
zaman randevu alip, benimle ilikilerinden birindeki özel bir zorlugu tartiirdi. Dogasi geregi disiplinli,
dikkatli, planli, düünceli ve özenli bir insandi. Haber vermeden ofisime gelmesi onun karakterine tamamen
aykiriydi. Kendi kendime, Janice'in randevu almadan çikagelmesi için korkunç bir kriz içinde olmasi
gerekir, diye düündüm. Sekreterime onu içeri almasini söyledim. Tam olarak, onu kapiyi kapar kapamaz
trajik bir hikâye anlatirken ve gözyalarina bogulurken görmeyi bekliyordum. Bunun yerine, heyecandan
parildayarak, ofisime neredeyse hoplaya ziplaya girdi.
"Bugün nasilsin, Janice?" diye sordum.
"Harika!" dedi. "Hayatimda hiç daha iyi olmamitim. Evleniyorum."
"Sen mi?" dedim, hayretimi açiga vurarak. "Kiminle ve ne zaman?"
"David Gallespie ile" diye bagirdi, "Eylül'de"
"Bu heyecan verici. Ne zamandir flört ediyordunuz?"
"Üç hafta. Bunun çilginlik oldugunu biliyorum, Dr. Chapman, flört ettigim onca insandan ve evlenmeye bu
kadar çok kez yaklatiktan sonra, buna kendim de inanamiyorum, ama David'in benim için yaratildigini
biliyorum. Ilk bulumamizda bunu ikimiz de biliyorduk. Tabii ki, bunu ilk geceden konumadik. Ama bir
hafta sonra, bana evlenme teklif etti. Bana bunu soracagini biliyordum ve evet diyecegimi de biliyordum.
Daha önce hiç böyle hissetmemitim, Dr. Chapman. Yillar boyunca sürdürdügüm ilikileri ve yaptigim
mücadeleleri biliyorsunuz. Her ilikide, bir eyler dogru gitmiyordu. Onlarin herhangi birisi ile evlenmek
konusunda kendimi huzurlu hissetmiyordum. Ama David'in dogru kii oldugunu biliyorum."
Janice sandalyesinde ileri geri sallaniyor, kikirdiyor ve "Biliyorum, bu çilginlik, ama çok mutluyum.
Hayatimda hiç bu kadar mutlu olmamitim" diyordu.
Janice'e ne olmutu? Aik olmutu. Onun kafasinda, David karilatigi en harika erkekti. Her yönden
mükemmeldi. Ideal bir koca olacakti. Gece gündüz onu düünüyordu. David'in daha önce iki kez evlenmesi,
üç çocugu olmasi ve geçen yil üç i degitirmesi Janice için önemsiz gerçeklerdi. O mutluydu ve David'le
sonsuza kadar mutlu kalacagina ikna olmutu. O, aikti.
Çogumuz evlilige "aik olarak" balariz. Fiziksel özellikleri ve,kiilik vasiflari, bizdeki "ak alarmi"m
balatmaya yetecek bir elektrik oku yaratan birisiyle karilairiz. Ziller
çalar ve biz bu kiiyi tanima sürecini balatiriz. Ilk adim, bütçemize göre, bir hamburgeri veya bir biftegi
paylamak olabilir. Fakat gerçekte ilgilendigimiz yiyecek degildir Aki kefetmek için iz üzerindeyizdir.
"içimde hissettigim bu ilik, iç giciklayici duygu o "gerçek" ey olabilir mi?"
Bazen bu iç giciklayici duyguyu ilk bulumada yitiririz. Enfiye çektigini ögreniriz ve o tatli ürperti ayak
parmaklarimizdan çikar gider. Ama, baka bir zaman, bir hamburgerden sonra o tatli ürpertiler eskisinden
 de güçlüdür. Bir kaç "beraberlik" daha ayarlariz. Çok geçmeden yogunluk seviyesi, kendimize "Saniyorum,
aik oluyorum," dedigimiz noktaya kadar yükselir. Sonunda bunun "gerçek birey" olduguna ikna oluruz ve
bu duygunun karilikli oldugunu umarak diger kiiye açiliriz. Eger degilse, ya iliki sogur veya etkilemek için
çabalarimizi iki katina çikarir ve sonunda sevdigimizin sevgisini kazaniriz. Karilikli oldugu zaman ise
evlilikten konumaya balariz. Çünkü "ak olmann, iyi bir evlilik için gerekli bir zemin olduunda herkes
hemfikirdir. Evlilîk öncesi hayallerimiz evlilikte saadetle ilgilidir...
Ak olduunuzda baka türlüsüne inanmak zordur.
Zirvedeki bir "aik olma" deneyimi cokuludur. Gözümüz birbirimizden bakasini görmez. Birbirimizi
düünerek uykuya dalariz. Uyandigimizda o kii ilk düüncemizdir.
Birlikte olmayi özleriz. Birlikte zaman geçirmek, cennetin giriinde oynamaya benzer. El ele tututugumuzda,
sanki kanimiz birlikte akar. Okula ya da ie gitmek zorunda olmasak, ebediyen öpüebiliriz. Sarilma, evlilik
hayallerini ve cokuyu tevik eder.
"Aik olan" kii, sevdigi kiinin mükemmel oldugu illüzyonuna sahiptir. Annesi onun kusurlarini görebilir,
fakat o göremez. Annesi der ki, "Canim, onun be yil psikolojik tedavi gördügü konusunu hiç düündün mü?"
Fakat o, "Annecigim, bana bir ans ver. O üç aydir diarida," diye yanitlar. Arkadalari da onun kusurlarini
görebilirler, fakat o sormadan muhtemelen söylemeyeceklerdir. Büyük ihtimalle o da sormayacaktir. Çünkü
ona göre sevgilisi mükemmeldir ve bakalarinin ne düündügünü de önemli degildir.
Evlilik öncesi hayallerimiz, evlilikte saadetle ilgilidir: "Birbirimizi son derece mutlu edecegiz. Baka çiftler
tartiabilir ve kavga edebilir, ama biz degil. Biz birbirimizi seviyoruz." üphesiz, bütünüyle saf degilizdir.
Mantiksal olarak sonuçta bazi farkliliklarimiz olacagini biliriz. Fakat bu farklari açik olarak tartiacagimizdan
eminizdir. Birimiz daima alttan almaya gönüllü olacaktir ve anlama saglanacaktir. Aikken baka türlüsüne
inanmak zordur.
Gerçekten aiksak, bunun sonsuza kadar sürecegine inanma egilimindeyizdir. "Bu anda hissettigimiz harika
duygulara daima sahip olacagiz. Aramiza hiçbir ey asla giremez. Hiçbir ey birbirimize duydugumuz aktan
daha üstün olmayacaktir. Biz birbirimizin güzelligine ve cazibesine hayran olduk, tutulduk. Akimiz, imdiye
kadar deneyimledigimiz en harika ey. Bazi evli çiftlerin bu duyguyu kaybettiklerini gözlemliyoruz, fakat bu
asla bize olmayacak. Belki de onlar gerçek aki yakalayamadilar," diye fikir yürütürüz.
Maalesef, "aik olma" yaantisinin ebediligi hayaldir, gerçek degildir. Bir psikolog olan Dr. Dorothy Tennov,
aik olma olgusu üzerine geni kapsamli bir inceleme yapmitir. Çok sayida çifti inceledikten sonra, romantik
bir tutkunun ortalama yaam sürecinin iki yil oldugu sonucuna varmitir. Eger bu gizli bir ak ilikisi ise, biraz
daha uzun sürebilir. Fakat, sonuçta, hepimiz bulutlardan inip, ayagimizi tekrar topraga basariz. Gözlerimiz
açilir ve diger kiiyi oldugu gibi görürüz. Onun bazi kiisel özelliklerinin gerçekten rahatsiz edici oldugunun
farkina variriz. Davrani kaliplari sinir bozucudur. Incitecek, kizacak hatta belki de sert sözler sarf edip,
eletirel yargilarda bulunacak kapasitededir. Aik oldugumuzda göz ardi ettigimiz bu küçük özellikler imdi
koskoca daglar olmutur. Annemizin sözlerini animsariz ve kendi kendimize sorariz, "Nasil bu kadar aptal
olabûdim?"
Saçlarn hep lavaboyu tkad küçük beyaz lekelerin aynay kaplad, peçetenin ne ekilde çkarlmas gerektiinden
tutun da, kapan yukarda m aada m olmas gerektiini konu alan tartmalarn olduu evliliin gerçek dünyasna ho
geldiniz. Bu ayakkablarn dolaba kendiliinden yürümedii, çekmecelerin kendiliinden kapanmad, paltolarn
asklar sevmedii ve çoraplarn çamar ykanrken izinsiz kaybolduu bir dünyadr. Bu dünyada bir bak incitebilir,
bir söz ykabilir. Srlsklam ak olanlar düman, evlilik bir sava alan haline gelebilir.
"Ak olma" mucizesine ne oldu? Ne yazk ki, o yalnzca iyi gün ve kötü gün için, noktal yerlere imzamz atmak
üzere bizi oyuna getiren bir illüzyondu. Bu kadar çok insann evlilie ve bir zamanlar sevdikleri elerine lanet
etme noktasna gelmesi alacak bir ey deildir. Sonuçta, eer aldatldysak, kzgn olmaya hakkmz vardr. Biz
gerçekten "gerçek" ak yaadk m? Sanrm. Sorun hatal bilgideydi.
"Ak olma" saplantsnn sonsuza kadar sürecei fikri, yanl bir bilgiydi. Aklmz daha iyi kullanmalydk. Basit bir
gözlem, bize, bu tutku içinde devaml kalsaydk, hepimizin çok ciddi sorunlar yaayacan, öretmeliydi. ok
dalgalan ile i, endüstri, din, eitim ve toplumun dier kesimleri de gümbürderdi. Neden? çünkü "ak olan"
insanlar dier meguliyetlerine olan ilgilerini kaybederler. Bu yüzden buna "saplant" deriz. Srlsklam ak olan
bir üniversite örencisi notlarnn dütüünü görür. Ak olduunuz zaman ders çalmak zordur. Yarn, 1812 Sava
konusunda test olacaksnz, ama kim takar 1812 Savan? Ak olduunuzda, geri kalan her ey konu ddr. Bir
beyefendi bana, "Dr. Chapman, iim parçalanyor," dedi.
"Ne demek istiyorsunuz?" diye sordum. "Bu kzla karlatm, ak oldum. Artk hiçbir iimi yapamyorum. Zihnimi
iime odaklayamyorum. Bütün günümü onu hayal ederek geçiriyorum."
"Ak olma" durumunun yaratt havada uçma duygusu çok yakn bir ilikimiz olduu illüzyonunu bize verir.
Birbirimize ait olduumuzu hissederiz. Bütün sorunlar yenebileceimize inanrz. Kendimizi birbirimize kar
fedakâr hissederiz. Bir genç adamn nianls için söyledii gibi, "Onu incitecek herhangi bir ey yapmay
düünemem. Benim tek arzum onu mutlu etmektir. Onu mutlu etmek için her eyi yaparm." Böyle bir tutku
bize kendi ben merkezci tutumlarmzn yok olduu ve bizim, amzn yarar için her eyi vermeyi arzulayan bir tür
Teresa Ana olduumuz sahte duygusunu yaratr. Bunu böylesine rahatlkla yapabilmemizin nedeni, amzn da
bize kar ayn ekilde hissettiine samimiyetle inanmamzdr. Onun, bizim ihtiyaçlarmz karlamaya kendisini
adadna, bizim onu
sevdiimiz kadar onun bizi sevdiine ve asla bizi incitecek hiçbir ey yapmayacana inanrz.
Bu düünü hayalcidir. Düündüklerimiz ve hissettiklerimizde samimiyetsiz olduumuzu deil, gerçekçi
olmadmz gösterir. nsan doasnn gerçeini hesaba katmada baarszz. Doamz itibariyle biz, ben merkezciyiz.
Dünyamz kendi etrafmzda döner. Hiçbirimiz bütünüyle fedakâr deiliz. Ak olduumuz zaman hissettiimiz
havada uçma duygusu bizi bu yanlgya | düürür.
i Ak olma yaantmz bir kez doal akn tamamlad m (unutmayn, ak olma süreci, ortalama iki yl sürer), dünyann
gerçeklerine döner ve kendimizi öne sürmeye balarz. Erkek arzularn ifade edecek, fakat bu arzular,
kadnnkinden farkl olacaktr. Erkek seks arzular, fakat kadn çok yorgundur. Erkek yeni bir araba almak ister,
fakat kadn "çok saçma!" der. Kadn annesini ve babasn ziyaret etmek ister, fakat erkek "Senin ailenle çok
fazla zaman harcamak istemiyorum" der. Erkek, beyzbol turnuvasnda oynamak ister ve kadn "Beyzbolu
benden çok seviyorsun" der. Ufak ufak, aradaki teklifsizlik illüzyonu kaybolur ve bireysel arzular, duygular,
düünceler ve davran kalplar öne çkmak için çabalarlar. Onlar iki bireydir. Zihinleri kaynamamtr ve
duygular, ak okyanusunda, yalnzca ksa bir süre için birbirine katlmtr. imdi gerçeklik dalgalar onlar ayrmaya
balar. Ak biter. Bu noktada onlar ya kendilerini çeker, ayrlr, boanr ve yeni bir ak olma yaantsnn arayna
koyulurlar ya da ak olma tutkusunun canll olmakszn birbirlerini sevmek için zor bir çabaya giriirler.
Ak olma yaants, ne bizim ne de dier kiinin büyümesine ve geliimine odaklanmaz. Bunun yerine, bize oraya
ulatmz duygusunu verir.
Aralarnda psikiyatrisi M.Scott Peck ve psikolog Dorothy Tennov'un da bulunduu baz aratrmaclar, ak olma
yaantsnn "sevgi" diye adlandrlmam gerektii sonucuna vardlar. Dr.Tennov, gerçek sevgi diye düündüü
deneyimden ayrmak üzere, bu deneyim için limerance kelimesini uydurdu. Dr.Peck ak-olma deneyiminin üç
nedenden dolay gerçek sevgi olmad sonucuna vard. lki, ak olma iradi bir fiil veya bilinçli bir seçim deildir.
Ak olmay ne kadar istersek isteyelim, bunun olmasn salayamayz. Dier taraftan, karmza çktnda bu yaanty
aryor olmayabiliriz. Sk sk, uygun olmayan zamanlarda, umulmadk insanlara ak oluruz.
kincisi, ak olmak gerçek sevgi deildir, çünkü çaba göstermeden yaanr. Ak olma durumunda her ne yaparsak
yapalm, pek az disiplin veya tarafmzdan bilinçli bir çaba gerektirir. Birbirimize yaptmz uzun, pahal telefon
görümeleri, verdiimiz hediyeler, i projeleri bize göre hiçbir ey deildir. Kuun içgüdüsel doasnn yuvann yapln
belirledii gibi, ak olma yaantsnn doas da bizi birbirimiz için tuhaf ve doal olmayan eyler yapmaya iter.
Üçüncüsü, "ak" olan kii, dier kiinin geliimine yardmc olmakla gerçekten ilgili deildir. "Ak olduumuzda
aklmzda herhangi bir amaç varsa, o da, kendi yalnzlmza son vermek ve belki de bu sonucu evlilikle
garantilemektir."1 Ak olma yaants, kendi geliimimize ya da dier kiinin geliimine odaklanmaz. Bunun
yerine, bize, oraya vardmz ve daha fazla geliime gereksinme duymadmz duygusu verir. Yaamdaki
mutluluun zirvesindeyizdir ve tek arzumuz orada kalmaktr. Sevdiimiz kiinin de kesinlikle gelimeye ihtiyac
yoktur, çünkü o mükemmeldir. Yalnzca onun mükemmel kalacan umarz.
Eer ak olmak gerçek sevgi deilse, nedir? Dr.Peck, onun çiftleme davrannn "genetik olarak belirlenmi,
içgüdüsel bir öesi olduu sonucuna varr. Baka bir deyile, ak olmay oluturan, ego snrlarnn geçici ykl, türlerin
devamn salamak üzere cinsel çiftleme ve iliki olasln artrmaya hizmet eden, içsel cinsel dürtüler île dsal
cinsel uyarclarn bir konfigürasyonuna insann kahpsal yantdr."2
Bu sonuçla ister hemfikir olalm, ister olmayalm, içimizden ak olup, ak bitenler, bu yaantnn, baka hiçbir eyle
kyaslanmayacak ekilde bizi duygusal bir yörüngeye frlatt konusunda hemfikir olacaktr. Genellikle akl
yürütme yeteneimizi devreden çkarr ve sk sk kendimizi, daha ciddi anlarda asla yapmayacamz ekilde baz
eyler söyler ve yaparken buluruz. Aslnda, o duygusal saplantdan kurtulduumuzda, genellikle o eyleri neden
yaptmz merak ederiz. Duygu dalgalar dindiinde, aramzdaki farklarn a çkt gerçek dünyaya geri
döndüümüzde çoumuz "Neden biz evlendik ki? Hiçbir konuda, anlaamyoruz" diye sorarz. Ama, akn
zirvelerinde, her konuda, en azndan önemli olan her konuda anlatmz düünmütük.
Ak olma illüzyonu ile evlilik için kandrlm insanlar olarak imdi iki seçenekle kar karyayz m demektir: (1)
eimizle birlikte skntl bir yaam sürmek kade-rimizdir veya (2) gemiden atlayp, yeniden denemeliyiz? Daha
iyi olan seçtiimiz sonucuna varmadan önce, belki de verileri incelemeliyiz. Bu ülkedeki ilk evliliklerin
yüzde 40' boanma ile son bulur. kinci evliliklerin yüzde 60' ve üçüncü evliliklerin yüzde 75'i de ayn ekilde
sona erer. Göründüü kadaryla, ikinci ve üçüncü defada daha mutlu bir evlilik umudu pek salam deil.
Aratrmalar, üçüncü ve daha iyi bir alternatifin olduunu gösteriyor: Ak olma yaantsn olduu gibi, yani geçici
duygusal bir yükselme olarak kabul edebilir ve artk eimizle birlikte "gerçek sevgi "yi kovalayabiliriz. Bu tür
sevgi, doas itibariyle duygusaldr, fakat tutku deildir. Akl ve duyguyu birletiren bir sevgidir, tradi bir
harekettir ve disiplin gerektirir. Kiisel geliim gereksinmesini kabul eder. En temel duygusal gereksinmemiz
ak olmak deil, birbirimiz tarafndan gerçekten sevilmek, bir sevginin içgüdü ile deil, akl ve seçimle
büyüdüünü bilmektir. Benim, beni sevmeyi seçen, bende sevilmeye deer bir ey gören birisi tarafndan
sevilmeye ihtiyacm var.
Bu tür sevgi çaba ve disiplin ister. Bu, enerjiyi bir çaba ile dier kiinin de yararlanaca ekilde sarf etme
seçimidir. Sizin bu çabanz ile dier kiinin yaamnn zenginletiini bilmekle siz de bir tatmin duygusu
bulacaksnz. Ak olma yaantsnn canlln gerektirmez. Gerçekte, "ak olma" yaants vadesini tamamlamadan
gerçek sevgi balayamaz. aklc, iradeli sevgi... bilgelerin bizi hep çard türde sevgidir.
"Tutku"nun etkisi altndayken yaptmz iyi ve cömertçe eyler için biz puan alamayz. Bunlar, normal davran
kalplarmzn ötesine geçen içgüdüsel bir güç tarafndan zorlanm ve gerçekletirilmitir. Fakat eer, insan
seçimlerinden oluan gerçek dünyaya dönüp de iyi ve cömert olmay seçersek, ite bu gerçek sevgidir.
Sevgi için duygusal gereksinme, eer duygusal sala sahip olacaksak karlanmaldr. Evlenmi yetikinler, elerinde
efkat ve sevgi hissetmeyi özlerler. Eimizin bizi kabul ettiinden, istediinden ve bizim iyiliimiz için kendisini
adadndan eminsek kendimizi güvende hissederiz. Ak olma dönemi boyunca bütün bu duygular hissetmitik.
Devam ettii sürece cennette gibiydik. Hatamz, bunun ebediyen süreceini düünmekti.
Fakat bu tutkunun sonsuza kadar sürmesi amaçlanmamtr. Bu, evlilik kitabnn yalnzca giri ksmdr. Kitabn
kalbi aklc, iradeli sevgidir. Bilgelerin bizi hep davet ettii türde bir sevgidir. stenilerek yaanandr.
Bu, "ak" duygularn kaybetmi evli çiftler için iyi bir haberdir. Eer sevgi bir secimse, o zaman, onlar "ak"
tutkusu bitip, gerçek dünyaya döndükten sonra da, sevme kapasitesine sahiptirler. Bu tür sevgi bir tutumla,
bir düünme ekliyle balar. Sevgi, "Seninle evlendim ve senin çkarlarn gözetmeyi seçiyorum" diyen tutumdur.
O zaman sevmeyi seçen kii, bu kararn ifade edecek uygun yollar bulacaktr.
Bazlar "Fakat bu çok ksr görünüyor" diye iddia edebilir. "Uygun davranlar ile bir tutum olarak sevgi mi?
Kayan yldzlar, balonlar, derin duygular nerede? O bekleyi ruhu, gözlerin lts, bir öpüteki elektrik ve seksin
heyecan? Peki ya onun zihninde bir numara olduumu bilmenin güvenlii? te bu kitabn anlatt budur.
Birbirimizin, sevilmek için duyduumuz derin duygusal gereksinmeyi nasl karlarz? Eer bunu örenebilirsek ve
yapmay seçersek, o zaman paylatmz sevgi, deli gibi ak olduumuzda hissettiimiz her eyin ötesinde heyecan
verici olacaktr.
Uzun yllardr, evlilik seminerlerimde ve özel danma seanslarnda be duygusal sevgi dilini tarttm. Binlerce
çift, okumak üzere olduklarnzn geçerliliini dorulayacaktr. Dosyalarm, asla karlamadm insanlardan gelen
mektuplarla doludur. Mektuplar unlar söylüyor: "Bir arkadam bana sizin sevgi dilleri üzerine olan
bantlarnzdan birisini ödünç verdi. Bu evliliimizi kökten deitirdi. Yllarca birbirimizi sevmek için çabaladk,
fakat gayretlerimiz duygusal olarak birbirimize ulamad. imdi uygun sevgi dillerini konutuumuz için
evliliimizin havas kökten deiti."
Einizin sevgi deposu dolu olduu ve sizin sevginiz konusunda kendisini güvende hissettii zaman tüm dünya
daha parlak görünecek ve einiz yaamdaki en yüksek potansiyeline ulamak üzere harekete geçecektir. Fakat
sevgi deposu bo olduu ve kendisinin sevilmediini, fakat kullanldn hissettii zaman dünya karanlk görünecek
ve muhtemelen dünyada, kendisindeki iyi potansiyele asla ulamayacaktr. Bundan sonraki be bölümde, be
sevgi dilini açklayacam. Sonra, 9. Bölümde de, einizin birincil sevgi dilini kefetmenin, sizin sevme
çabalarnz nasl en üretken hale getirebileceini örnekleyeceim.
DPNOT
1. M.Scott Peck, The Road Less Travelled (New York: Simon & Schuster, 1978), pp. 89-90'.
2. ibid., p-90
BOLÜM DÖRT
Sevgi     1: Onay Sözleri
Mark Twain bir zamanlar dedi ki, "Güzel bir iltifatla iki ay yaayabilirim." Twain'in sözlerini gerçek olarak
alsaydk, ylda alt iltifat, onun sevgi deposunu ilevsel bir seviyede tutacakt. Einiz muhtemelen daha fazlasna
gereksinme duyacaktr.
Sevgiyi duygusal olarak ifade etmenin bir yolu, onu oluturacak sözleri kullanmaktr. Antik brani bilgesi
Solomon, "Dil, yaamn ve ölümün gücüne sahiptir"1 diye yazmtr. Birçok çift, birbirlerini sözlü olarak
onaylamann muhteem gücünü asla örenmemitir. Solomon, daha sonra öyle ilave etmitir, "Kaygl bir yürek
insan bunaltr, ama sevecen bir söz onu neelendirir."2
Sözlü iltifatlar veya takdir sözleri, sevgiyi güçlü bir ekilde iletir. Bunlar en iyi, aadaki gibi basit, açk sözlerle
ifade edilir:
"Bu kyafetle çok k görünüyorsun." "Ooo! Bu elbiseyle çok ho görünüyorsun."
"Bu dünyada patatesi en iyi piiren kii sen olmalsn. Bu patateslere bayldm."
"Bu gece bulaklar ykaman gerçekten takdir ettim."
"Bu gece için çocuk bakcsn ayarladn için teekkürler. Bunu senin görevin gibi görmediimi bilmeni isterim."
"Çöpü darya çkarman gerçekten takdir ediyorum."
Karkocann birbirinden düzenli olarak bu tür onay sözleri iittii bir evlilikteki duygusal atmosfer nasl olacaktr
sizce?
Birkaç yl önce, büromun kaps açk, oturuyordum. Koridordan geçen bir bayan sordu, "Bir dakikanz var m?"
"Tabii, buyurun."
Oturdu ve öyle dedi: "Dr.Chapman, bir sorunum var. Kocam, yatak odamz boyamaya ikna edemiyorum.
Dokuz aydr urayorum. Bildiim her eyi denedim, fakat boyamasn bir türlü salayamyorum."
lk düüncem, Bayan, yanl yerdesiniz, ben boyac deilim, idi. Fakat, "Bana bunu biraz anlatn," dedim.
"ey, geçen Cumartesi iyi bir örnekti. Havann ne kadar güzel olduunu hatrlyorsunuz. Kocamn bütün gün ne
yaptn biliyor musunuz? Arabay ykad ve cilalad"
"Siz ne yaptnz?"
"Dar çktm ve dedim ki, "Bob, seni anlamyorum. Bugün, yatak odasn boyamak için mükemmel bir gün ve
sen burada arabay ykayp, cilalyorsun!"
"Sonra yatak odasn boyad m?" diye sordum.
"Hayr. Hâlâ boyanmad. Ne yapacam bilmiyorum."
"Size bir soru sormama izin verin" dedim. "Temiz, cilal arabalara bir itiraznz var m?"
"Hayr, fakat yatak odasnn boyanmasn istiyorum."
"Kocanzn, yatak odasnn boyanmasn istediinizi bildiinden emin misiniz;?"
"Bildiini biliyorum," dedi. "Dokuz aydr onun peindeyim."
"Size bir soru daha sormama izin verin. Kocanz herhangi bir eyi iyi yapar m?"
"Ne gibi?"
"Ah, çöpü dar çkarmak, sürdüünüz arabann ön camna çarpan sinekleri temizlemek, arabaya benzin koymak,
elektrik faturasn ödemek veya paltosunu asmak gibi?"
"Evet," dedi, "bunlardan bazlarn yapar."
"O zaman iki önerim var. Bir, yatak odasnn boyanmasndan bir daha asla bahsetmeyin." Tekrarladm,
"Bundan bir daha asla bahsetmeyin."
"Bunun nasl yardmc olacan göremiyorum," dedi.
'sevginin hedefi,
istediiniz bireyi elde etmek deil,
sevdiiniz insann saadeti için bir ey yapmaktr.
Bununla birlikte, su bir gerçektir ki,
onaylayc sözler aldmzda,
karlkta bulunmak için güdülenmemiz
çok daha muhtemeldir.
"Bakn, imdi bana yatak odasnn boyanmasn istediinizi bildiini söylediniz. Artk bunu ona söylemeniz
gerekmez. Bunu zaten biliyor. kinci önerim, gelecek defa yi bir ey yaptnda ona iltifat edin. Eer çöpü darya
çkarrsa, "Bob, çöpü darya çkarman gerçekten takdir ettiimi bilmeni istiyorum," deyin. "Çöpü darya çkarsan
iyi olur. Yoksa sinekler onu senin yerine tayacaklar," demeyin. Onun elektrik faturasn ödediini
gördüünüzde, elinizi omuzuna koyun ve deyin ki, "Bob, elektrik faturasn ödemeni gerçekten takdir
ediyorum. Bunu yapmayan kocalar olduunu duyuyorum ve bunu ne kadar takdir ettiimi bilmeni istiyorum."
yi birey yapt her defa, ona sözlerinizle iltifat edin."
"Bunun, yatak odasnn boyanmasn nasl salayacan göremiyorum."
"Benim tavsiyemi istediniz. Onu aldnz. Paraszdr." Giderken benden pek honut deildi. Fakat, üç hafta sonra,
büroma geri geldi ve "e yarad!" dedi. Sözlü iltifatlarn, rahatsz edici sözlerden çok daha iyi güdülediini
örenmiti.
Einizin istediiniz bir eyi yapmasn salamak için pohpohlamay önermiyorum. Sevginin hedefi, istediiniz bir
eyi elde etmek deil, sevdiiniz insann saadeti için bir ey yapmaktr. Bununla birlikte, u bir gerçektir ki,
onaylayc sözlerin, bizi, karlk vermek ve eimizin arzu ettii bir eyi yapmak konusunda güdülemesi çok daha
muhtemeldir.
CESARET VERC SÖZLER
Sözel iltifatlarda bulunmak, einize onaylayc sözleri ifade etmenin yalnzca bir yoludur. Cerasetlendirme sözü
"cesaret uyandrmak" demektir. Hepimizin, kendimizi güvensiz hissettiimiz alanlar vardr. Cesaretimiz
eksiktir ve bu cesaret eksiklii, sk sk, yapmay istediimiz olumlu eyleri baarmamz engeller. Einizin, kendisini
güvensiz hissettii alanlardaki gizli potansiyeli sizin cesaret verici sözlerinizi bekliyor olabilir.
Allison yazmaktan hep holanyordu. Üniversite kariyerinin sonlarnda, gazetecilik üzerine birkaç ders ald.
Ksa zamanda, yazma konusundaki heyecannn, asl akademik dal olan tarihe duyduu ilgiyi atn fark etti.
Daln deitirmek için çok geçti. Fakat üniversiteden sonra ve özellikle ilk bebekten önce birkaç makale yazd.
Bir dergiye bir makale sundu, fakat red mektubu aldnda, baka bir tane sunma konusunda hiç cesareti
kalmamt. imdi çocuklar daha büyük ve kendisinin daha çok zaman olduu için Allison tekrar yazyor.
Keith, Allison'un kocas, evliliklerinin ilk zamanlarnda Allison'un yazmasna pek az ilgi göstermiti. Kendi
iiyle meguldü ve irket merdivenini trmanmann basksna yakalanmt. Fakat, zamanla Keith yaamn en derin
anlamnn baarlarda deil, ilikilerde bulunduunun farkna varmt. Allison'a ve onun ilgi alanlarna daha fazla
önem vermeyi örendi. Bu yüzden, bir gece Allison'un makalelerinden birisini alp okudu. Bitirdiinde,
Allison'un kitap okuduu dinlenme odasna gitti. Büyük bir heyecanla dedi ki, "Okuman kesmekten nefret
ediyorum, fakat sana unu söylemeliyim. "Tatillerde En çok Yarar Salamak" üzerine yazdn makaleyi okumay
yeni bitirdim. Allison, sen mükemmel bir yazarsn. Bu eyin yaynlanmas gerekir! Netlikle yazyorsun.
Sözlerin kafamda canlandrabildiim resimler çiziyor. Çok ilginç bir tarzn var. Bunu baz dergilere
göndermelisin."
"Gerçekten böyle mi düünüyorsun?" diye sordu Allison, duraksayarak.
"Kesinlikle," dedi Keith. "Sana söylüyorum, bu gerçekten iyi."
Keith oday terk ettiinde, Allison okumaya geri dönmedi. Kucanda kapal duran kitapla, otuz dakika boyunca
Keith'in dediklerini düündü. Bakalarnn da kendi yazlarna onun gibi bakp bakmayacan merak etti. Yllar önce
ald red mektubunu hatrlad. Fakat imdi farkl bir insanm diye akl yürüttü. Yazlar daha iyiydi. Daha çok
deneyime sahip olmutu. Bir su içmek için sandalyesinden kalkmadan Allison bir karar vermiti. Makalelerini
baz dergilere sunacakt. Yaynlanp yaynlanamayacaklarna bir bakacakt.
Keith bu cesaret verici sözleri söyleyeli on dört yl olmutu. O zamandan bu yana, Allison'un çok sayda
makalesi yaynland ve imdi bir kitap için anlamas var. O mükemmel bir yazar. Fakat onun, bir makalenin
yaynlanmasn salamak için gereken çetin sürecin ilk admn atmak üzere uyandrlmas için kocasnn cesaret
verici sözleri gerekliydi.
Belki einiz, yaamn bir veya daha fazla alannda ilenmemi bir potansiyele sahiptir. Bu potansiyel sizin cesaret
verici sözlerinizi bekliyor olabilir. Belki karnzn, bu potansiyeli gelitirmek için bir kursa yazlmaya
gereksinimi vardr. Belki kocanz, o alanda baarl, onun atmas gereken bir sonraki adm konusunda bir kavray
kazandrabilecek baz insanlarla tanmaya ihtiyaç duyu-yordur. Sizin sözleriniz einize bu ilk adm atmak için
gereken cesareti verebilir.
Lütfen dikkat edin; einize, sizin istediiniz bir eyi yapmas için bask yapmanzdan söz etmiyorum. Onun zaten
sahip olduu bir ilgi alann gelitirmesi için cesaret vermekten söz ediyorum. Örnein baz kocalar karlar-
na, kilo vermeleri için bask yaparlar. Kocalar der ki, "O-na cesaret veriyorum," fakat karsna bu bir knama
gibi gelir. Bir insana, yalnz kendisi kilo vermek istedii zaman cesaret verebilirsiniz. O arzu etmedikçe, sizin
sözleriniz, vaaz verme kategorisine girecektir. Böyle sözler nadiren cesaret verir. Neredeyse daima, suça
tevik etmek üzere tasarlanm, yarg sözleri olarak alglanrlar. Sevgiyi deil, reddedii ifade ederler.
cesaret verme,
duygulan sezinlemeyi ve dünyay einizin gözüyle görmeyi gerektirir.
lk önce esimiz için neyin önemli olduunu örenmeliyiz.
Fakat, eer einiz "Sanrm, bu sonbaharda bir zayflama programna katlmay istiyorum," derse, o zaman
cesaretlendirici sözler söyleme frsatna sahipsiniz demektir. Cesaret verici sözler kulaa öyle gelecektir. "Eer
bunu yapmaya karar verirsen sana bir tek ey söyleyebilirim. Çok baarl olacaksn. Bu, sende sevdiim eylerden
birisi. Aklna bir eyi koyduunda, bunu yapyorsun. Eer yapmak istediin buysa, kesinlikle sana yardmc olmak
için yapabileceim her eyi yapacam. Bu programn maliyeti konusunda da endielenme. Yapmak istediin
buysa, paray buluruz." Böyle sözler, einize, zayflama merkezine telefon etmek için cesaret verecektir.
Cesaret verme, duygular sezinlemeyi ve dünyay e-inizin gözüyle görmeyi gerektirir, îlk önce, eimiz için
neyin önemli olduunu örenmeliyiz. Ancak o zaman cesaret verebiliriz. Sözel cesaretlendirme ile, unu
iletmeye çalyoruz, "Biliyorum. Önem veriyorum. Seninleyim. Nasl yardm edebilirim?" Yani ona ve onun
yeteneklerine inandmz göstermeye çalyoruz.
Çoumuzun içinde, gelitirebileceimizden daha fazla potansiyel vardr. Bizi engelleyen genellikle cesarettir.
Seven bir e, o çok önemli katalizörü sunabilir. üphesiz, cesaret verici sözleri söylemek sizin için zor olabilir.
Bu sizin birincil sevgi diliniz olmayabilir. Bu ikinci dili örenmek sizin için büyük çaba gerektirebilir. Eer
eletirici ve knayc söz kalbna sahipseniz, bu özellikle dorudur. Fakat sizi temin ederim ki, bu çabaya deer.
SEVECEN SÖZLER
Sevgi sevecendir. O halde, sevgiyi sözel olarak iletmek durumundaysak, sevecen sözler kullanmalyz. Bu
konuma eklimizle ilgilidir. Ayn cümle, söyleyi tarzmza göre iki ayr anlam tayabilir. "Seni seviyorum"
ifadesi, sevecenlik ve efkatle söylendiinde, sevginin samimi bir ifadesi olabilir. Fakat ya "Seni seviyorum?"
ifadesi ? Soru iareti bu iki kelimenin tüm anlamn deitirir. Bazen sözlerimiz bir eyi söyler, sesimizin tonu ise
baka bir eyi. Çifte mesajlar göndeririz. Eimiz genellikle sesimizin tonuna yüklenmi mesaj yorumlayacaktr,
kullandmz kelimeleri deil.
"Bu gece bulaklar ykamaktan zevk duyarm," sözlerini di gcrdatarak söylemek, bir sevgi ifadesi olarak
alglanmayacaktr. Dier yandan, acy, strab ve hatta kzgnl bile sevecen bir tavrla paylaabiliriz ve bu bir sevgi
ifadesi olacaktr. "Bu akam bana yardm etmeyi teklif etmediin için hayal krklna uradm ve incindim," sözleri
dürüst, sevecen bir tavrla söylendiinde bir sevgi ifadesi olabilir. Konuan kii ei tarafndan bilinmek istiyor.
Duygularn paylaarak yaknlk oluturmak üzere adm atyor. ifa bulmak üzere acsn tartmak için bir frsat istiyor.
Yüksek, sert bir sesle ifade edilen ayn sözler ise sevgi deil, bir yarglama ve knama ifadesi olacaktr.
Konuurkenki tavrmz son derece önemlidir. Antik zamanlarda bir bilge demi ki, 'Yumuak bir yant öfkeyi
uzaklatrr." Einiz kzgn ve allak bullak olduu, hiddetli sözlerle saldrd zaman eer sevgi dolu olmay seçerseniz
daha fazla hiddetli deil, yumuak bir sesle karlk verirsiniz. Acsn, kzgnln ve olaylar alglayn anlatmasna izin
verirsiniz. Kendinizi onun yerine koymay, olaylar onun gözüyle görmeyi ve sonra sevecenlikle ve yumuakça
 onun neden böyle hissettii konusundaki kendi anlaynz ifade etme yolunu ararsnz. Eer ona kar hatalysanz,
hatanz itiraf etmeyi ve af dilemeyi arzuluyor olursunuz. Eer sizin güdülenmeniz onun okuduundan farklysa,
güdülenmenizi sevecenlikle açklayabilirsiniz. Ne olduunu yorumlamak için tek mantkl yolun sizin alglaynz
olduunu ispatlamak için deil, anlay ve uzlama için çabalarsnz. Bu olgun sevgidir; yani, eer gelien bir evlilik
aryorsak arzuladmz sevgidir.
Sevgi hatalarn kaydn tutmaz. Sevgi geçmi baarszlklar ortaya getirmez. Hiçbirimiz mükemmel deiliz.
Evlilikte daima en iyi veya doru eyi yapmayz. Baz zamanlar elerimizi incitecek eyler yaptk ve söyledik.
Geçmii silemeyiz. Yalnzca itiraf edip, yanl olduu konusunda anlaabiliriz. Af dileyebilir ve gelecekte daha
farkl davranmaya çalabiliriz. Baarszlm itiraf edip, af diledikten sonra, bunun eimde neden olduu acy
hafifletmek için baka bir ey yapamam. Bana kar eim hata yapt, bunu ac içinde itiraf edip, af diledii zaman,
adalet veya af seçeneim vardr. Eer adaleti seçer, bunu ona geri ödemeye veya hatasn ona ödetmeye
çabalarsam, kendimi hâkim, onu da suçlu yapyor olurum. Yaknlk imkânsz olur. Fakat, eer affetmeyi
seçersem, yaknlk yeniden salanabilir. Affetme, sevmenin yoludur.
Kaç insann dün yüzünden her yeni günü berbat ettii beni hayrete düürür. Dünün baarszlklarn bugüne
tamakta srar ederler ve böyle yaparak potansiyel olarak harika bir günü kirletirler. "Bunu yaptna
inanmyorum. Bunu asla affedeceimi sanmyorum. Beni ne kadar incittiini asla bilemezsin. Bana bu ekilde
davrandktan sonra nasl orada bu kadar rahat bir ekilde oturabiliyorsun, bilmiyorum. Dizlerinin üzerinde
sürünüp, benden af diliyor olmalydn. Seni hiç affedebilir miyim, bilmiyorum." Bu sevgi sözleri deil, ac,
içerleme ve intikam sözleridir.
Eer yakn bir iliki gelitirmek istiyorsak, birbirimizin arzularn bilmemiz gerekir.
Eer birbirimizi sevmeyi diliyorsak, dier kiinin ne istediini bilmeye ihtiyacmz vardr.
Geçmiin baarszlklaryla yapabileceimiz en iyi ey, onlarn tarih olmasna izin vermektir. Evet, bu oldu.
Tabii ki incitti. Hâlâ da incitiyor olabilir, fakat baarszln kabul etti ve af diledi. Geçmii silemeyiz, fakat onu
tarih olarak kabul edebiliriz. Bugün, geçmiin baarszlklarndan kurtulmu olarak yaamay seçebiliriz. Affetme
bir duygu deildir; bir taahhüttür. Suçlunun kusurunu, kendisine kar kullanma deil de, merhamet gösterme
seçimidir. Affetme sevginin bir ifadesidir. "Seni seviyorum. Sana deer veriyorum ve seni affetmeyi
seçiyorum. ncinme duygularm devam etse de, olanlarn aramza girmesine izin vermeyeceim. Bu deneyimden
örenebileceimizi umuyorum. Bir kez baaramadn için baarsz bir insan saylmazsn. Sen benim esimsin ve
birlikte ileriye gideceiz." Bunlar, sevecen tarzda ifade edilmi onay sözleridir.
ALÇAKGÖNÜLLÜ SÖZLER
Sevgi ricalarda bulunur, talep etmez. Eimden birtakm eyler talep ettiimde, ben ebeveyn olurum ve o da
çocuk. Üç yandaki bir çocua ne yapmas gerektiini, aslnda, ne yapmak zorunda olduunu anlatan ebeveyndir.
Bu gereklidir, çünkü üç yandaki çocuk yaam denizinin tehlikeli sularnda nasl yelken açlacan henüz
bilmemektedir. Fakat, evlilikte bizler eit, yetikin hayat arkadalaryz. Tabii ki mükemmel deiliz, fakat
yetikiniz ve hayat arkadalaryz. Eer yakn bir iliki gelitirmek istiyorsak, birbirimizin arzularn bilmeye
gereksinimimiz vardr. Eer birbirimizi sevmeyi diliyorsak, dier kiinin ne istediini bilmeye ihtiyacmz vardr.
Bununla birlikte bu arzular ifade ettiimiz yol çok önemlidir. Eer talepler olarak alglanrsa, yaknlk olaslm
silmi oluruz ve eimizi kendimizden uzaklatrrz. Fakat, eer gereksinimlerimizi ve arzularmz ricalar olarak
belirtirsek, sunduumuz rehberliktir, ültimatom deildir. "Hani elmal turta yapyordun ya, onlardan bu hafta
yapman mümkün mü? O elmal turtalara baylyorum" diyen bir erkek, karsna, onu nasl sevmesi ve böylelikle
yaknlk oluturmas gerektii konusunda rehberlik yapyordur. Dier yandan, "Bebek doduundan beri bir elmal
turta yemedim. On sekiz yl boyunca da bir daha yiyeceimi sanmyorum" diyen koca, yetikin olmay brakm,
ergenlik davranna geri dönmütür. Bu tür talepler yaknlk oluturmaz. "Bu hafta sonu çatnn kenarndaki oluklar
temizlemen sence mümkün mü?" diye soran kadn, bir ricada bulunarak sevgisini ifade ediyor. Fakat, "Eer
çat oluklarn çok yaknda temizlemezsen, aa inecekler. Halihazrda içlerinde aaçlar büyüyor!" diyen kadn
sevmeyi brakm ve hükmeden bir anne olmutur.
Einizden bir ricada bulunduunuzda, onun deerini ve yeteneklerini onaylyorsunuz. Öz olarak, onun sizin için
anlaml ve deerli bir ey yapabileceini ve böyle bir eye sahip olduunu belirtiyorsunuz. Bununla birlikte, bir
talepte bulunduunuzda, bir sevgili deil, bir tiran olursunuz. Einiz onaylandn deil, küçümsendiini
hissedecektir. Bir rica, seçim unsurunu ortaya koyar. Einiz ricanz yantlamay veya reddetmeyi seçebilir.
Çünkü sevgi daima bir seçimdir. Onu anlaml klan budur. Eimin, beni ricalarmdan birisini yantlayacak kadar
sevdiini bilmek, bana duygusal olarak, onun bana deer verdiini, sayg ve hayranlk duyduunu ve beni mutlu
edecek bir ey yapmak istediini iletir. Talep yoluyla sevgiyi elde edemeyiz. Eim gerçekte, benim taleplerime
uyabilir. Fakat bu bir sevgi ifadesi deildir. Korku, suçluluk veya baka bir duygunun eylemidir, sevginin deil.
Böylelikle, bir rica, sevginin ifadesi için bir olanak yaratr, oysa bir talep bu olana yok eder.
ÇETL DYALEKTLER
Onay sözleri be temel sevgi dilinden birisidir. Ama, bu dilde de birçok diyalektler vardr. Birkaçn zaten tarttk
ve daha birçoklar vardr. Bu diyalektler hakknda ciltler ve saysz makaleler yazlmtr. Bütün bu diyalektlerin
ortak noktas, eleri onaylamak için sözlerin kullanmdr. Psikolog William James, muhtemelen en derin insan
gereksiniminin, -takdir edildiini hissetme gereksinimi olduunu söylemitir. Onay sözleri birçok bireyde bu
gereksinimi karlayacaktr. Eer siz sözlerin adam deilseniz, eer bu sizin birincil sevgi diliniz deilse, fakat
einizin sevgi dili olabileceini düünüyorsanz, size "Onay Sözleri" isimli bir not defteri tutmanz öneririm.
Sevgi üzerine bir kitap veya bir makale okuduunuzda bulduunuz • onay sözlerini kaydedin. Sevgi üzerine bir
konferans dinlediinizde veya bir arkadanzn baka birisi hakknda olumlu bir ey söylediine kulak misafiri
olduunuzda, bunu yazn. Zamanla, einize sevginizi iletmek için kullanacanz pek çok söz birikecektir.
Dolayl olarak onay sözleri kullanmay da isteyebilirsiniz, yani mesela einizin olmad zamanlarda onunla ilgili
olumlu eyler söylemek gibi. Sonuçta, birisi einize anlatacak ve siz de sevgi için tam kredi alacaksnz. Karnzn
annesine, karnzn ne kadar harika olduunu anlatn. Annesi ona söylediklerinizi aktardnda, bu katlanacaktr ve
siz daha da çok kredi alacaksnz. Einizi, o mevcutken de bakalarnn önünde de onaylayn. Bir baar için
onurlandrldnzda bunu einizle paylamaya dikkat edin. Ayn zamanda kendinizi onay sözleri yazmada, da
deneyin. Yazl sözlerin, tekrar tekrar okunabilme avantaj vardr.
Little Rock, Arkansas'ta sevgi dilleri ve onay sözleri ile ilgili önemli bir ders örendim. Bili ve Betty Jo'ya
ziyaretim güzel bir bahar günündeydi. Beyaz parmaklklar, yemyeil otlar ve tamamiyle açm bahar
çiçekleriyle çevrili bir evde yayorlard. Ortam ho ve sakindi. Ancak içeride, idealizmin bittiini kefettim.
Evlilikleri darmadand. Düün gününden bu yana on iki yl ve iki çocuk ve onlar her eyden önce neden
evlendiklerini merak ediyorlard. Hiçbir konuda uyuamadklar görülüyordu. Gerçekten anlatklar tek ey her
ikisininde çocuklar sevmeleriydi. Hikâye belirginletikçe, BilPin bir ikolik olduunu ve Betty Jo için pek az
zaman ayrdn gözledim. Betty Jo, yalnzca evin dna çkmak için yarm gün çalyordu. Onlarn sorunlarla baa
çkma yöntemleri geri çekilmeydi. Bu mesafeyi aralarna koymaya çalyorlard. Böylece çelikileri o kadar
büyük görünmeye-cekti. Fakat her ikisinin de sevgi depolarnn üzerindeki ibre "bo"u gösteriyordu.
Bana, evlilik danmanna gittiklerini, fakat pek bir ilerleme kaydettiklerini zannetmediklerini söylediler.
Benim evlilik seminerime katlyorlard ve ben de ehri ertesi gün terk ediyordum. Bu, muhtemelen benim Bili
ve Betty Jo ile tek karlamam olacakt. Bütün yumurtalarm bir sepete koymaya karar verdim.
Her biriyle ayr ayr birer saat harcadm. Her iki hikâyeyi de dikkatlice dinledim. likilerinin boluuna ve birçok
anlamazlklarna ramen, birbirlerinde belirli eyleri takdir ettiklerini kefettim. Bili kabul etti ki "O iyi bir
annedir. Ayn zamanda iyi bir ev sahibesi ve yemek piirmek istediinde mükemmel bir açdr. "Fakat" diye
devam etti, "ondan bana doru hiç sevgi gelmiyor. Canm çkana dek çalyorum, fakat kesinlikle hiç takdir
yok." Betty Jo ile sohbetimde, Bill'in mükemmel bir ekilde ailesini geçindirdiini kabul etti. "Fakat," diye
ikayet etti, "evde bana yardmc olmak için hiçbir ey yapmaz. Benim için asla zaman yoktur. Eve, elence
araçlarna ve bütün dier eylere sahip olmann, eer onlardan birlikte zevk almayacaksak, ne yarar var?"
Bu bilgiyle, tavsiyemi onlarn her birine yalnzca bir öneride bulunmakta odaklamaya karar verdim. Bili ve
Betty Jo'ya ayr ayr, evliliklerinin duygusal havasn deitirecek anahtar ellerinde tuttuklarn söyledim. "Bu
anahtar," dedim "dier kiide beendiiniz eyleri sözlerle takdir etmek ve holanmadnz eylerle ilgili
ikayetlerinizi, u an için, askya almaktr." Birbirleri hakknda halihazrda yaptklar olumlu yorumlar gözden
geçirdik. Her birine bu olumlu niteliklerin bir listesini yapmalarnda yardmc oldum. Bill'in listesi Betty
Jo'nun anne, ev sahibesi ve aç olarak atkivitelerinde odakland. Betty Jo'nun listesi Bill'in sk çalmas ve aileye
maddi olarak sunduklar üzerinde younlat. Listeleri mümkün olduunca spesifik yaptk. Betty Jo'nun ki öyle
oldu:
•• On iki yldr bir igününü bile kaçrmad. inde tuttuunu koparr.
• Yllar boyunca birçok kez terfi etti. Daima üretkenliini gelitirmenin yollarn düünür.
• Her ay ev ödemelerini yapar.
• Elektrik faturasn, gaz ve su faturasn da öder.
• Üç yl önce bize bir elence arac ald.
• Baharda ve yazn her hafta çimleri biçer ya da bunu yapacak birisini tutar.
• Sonbaharda kuru yapraklar trmkla toplar yâ da bunu yapacak birisini tutar.
• Ailenin yiyecek ve giyecei için bol bol para verir.
• Yaklaik ayda bir kez çöpleri diariya tair.
• Bana, aileye Noel hediyeleri almam için para verir.
• Yarm günlük iimden kazandm paray arzu ettiim herhangi bir ekilde harcamam uygun görür.
Bill'in listesi ise öyleydi:
• Hergün yataklar toplar.
• Her hafta evi elektrik süpürgesi ile süpürür.
• Çocuklar, her sabah, iyi bir kahvaltdan sonra okula götürür.
• Haftada aagi yukari üç gün akam yemegi piirir.
• Yiyecek alveriini yapar. Çocuklara ev ödevlerinde yardmc olur.
• Çocuklar okul ve kilisedeki faaliyetlere götürür.
• Pazar okulunun birinci snfnda öretmenlik yapar.
• Elbiselerimi kuru temizlerneciye götürür.
• Çamairlari yikar ve biraz da ütü yapar.
Sonraki haftalarda dikkatlerini çeken eyleri de listeye eklemelerini önerdim. Ayni zamanda, haftada iki kez
bir olumlu özellik seçip, elerine takdirlerini sözlerle ifade etmelerini de tavsiye ettim. Ana kurallardan birine
daha iaret ettim. Betty Jo'ya, eger Bili kendisine iltifat ederse, ona ayni anda iltifat etmemesini, bunun yerine
sadece bu iltifati kabul edip "Bunu söyledigin için teekkür ederim," demesini söyledim. Ayni eyi Bill'e de
anlattim. Onlari, bunu iki ay boyunca her hafta yapmalari için tevik ettim. Eger bunun yardimci oldugunu
görürlerse, kendileri devam edebilirdi. Eger bu deney, evliligin duygusal havasini iyiletirmezse, onu, baka
bir baarisiz giriim olarak-iptal edebilirlerdi.
Ertesi gün, uçaga binip, eve döndüm. Bili ve Betty Jo'yu neler olup bittigini ögrenmek üzere, Iki ay sonra
aramak üzere not aldim. Onlari yaz ortasinda aradigimda her biriyle teker teker konumayi istedim. BilPin
tutumlarinda, ileriye dogru dev bir adim attigini kefettigimde hayrete dütüm. Betty Jo'ya da, kendisine
verdigim önerinin aynisini yaptigimi tahmin etmiti. Ama bu gayet normaldi. Bunu sevmiti. Betty Jo onu
takdir ediyordu. "Gerçekten benim yeniden bir erkek gibi hissetmeme yol açti. Daha gidecek yolumuz var,
Dr.Chapman, ama inaniyorum ki dogru yoldayiz."
Betty Jo ile konutugumda, onun yalnizca minik bir adim attigini gördüm. "Biraz iyileti, Dr.Chapman. Bili,
önerdiginiz gibi bana iltifat ediyor ve samimi oldugunu saniyorum. Fakat Dr.Chapman, hâlâ benimle hiç
zaman geçirmiyor. Hala ite o kadar megul ki, birlikte olamiyoruz."
Betty Jo'yu dinlerken, zihnim aydinlandi. Önemli bir keif yaptigimi biliyordum. Bir kiinin sevgi dilinin,
muhakkak, digerinin sevgi dili ile ayni olmasi gerekmiyordu. Bill'in birincil sevgi dilinin onay sözleri
oldugu açikti. Çok çaliiyordu, iini ve iinden dolayi takdir edilmeyi seviyordu. Bu kalip muhtemelen
çocuklukta yerlemiti ve sözlerle takdir için duydugu gereksinme, çocukluk yillarindan daha az önemli
degildi. Diger yandan, Betty Jo ise, duygusal olarak baka bir ey için haykiriyordu. Olumlu sözler iyiydi,
fakat derin duygusal özlemi baka bir ey içindi. Bu bizi iki numarali sevgi diline götürüyor.
BÖLÜM 5 nitelikli beraberlik
Onay Söz feri
Nitelikli Beraberlik
ftrmagan fthna rtizmet 'Davranitan
betty Jo'nun birincil sevgi dilini baindan fark et- meliydim. Onu ve Bill'i o bahar Little Rock'da ziyaret
ettigimde ne diyordu? "Bili bizi çok iyi geçindiriyor, fakat asla benimle zaman geçirmiyor. Eger birlikte
zevk almayacaksak evin, eglence aracinin ve bütün diger eylerin ne yarari var?" Arzusu neydi? Bili ile
nitelikli beraberlik. Onun ilgisini istiyordu. Onun kendisine odaklanmasini, zaman ayirmasini ve birlikte bir
eyler yapmasini istiyordu.
Nitelikli beraberlikle, birisine bütün dikkatinizi vermenizi kastediyorum. Kanepeye birlikte oturup
televizyon seyretmenizden bahsetmiyorum. Zamaninizi bu ekilde geçirdiginizde ABC ve NBC dikkatinizi
çekiyor, einiz degil. Benim kastettigim ise televizyonu kapatip, kanepeye oturmaniz, tüm dikkatinizi
birbirinizde toplayarak birbirinize bakmaniz ve konumanizdir. Benim kastettigim yalnizca ikinizin bir
yürüyüe çikmaniz veya yemege gidip, birbirinize bakarak konumanizdir. Bir restoranda flört eden bir çiftle
evli bir çift arasindaki farki hemen her zaman anlayabildiginize hiç dikkat ettiniz mi? Flört eden çiftler
birbirlerine bakar ve konuurlar. Evli çiftler orada oturup, etrafi seyrederler. Oraya yalnizca yemek için
gittiklerini sanirsiniz!
Karimla kanepede oturup, yirmi dakika boyunca ona tüm dikkatimi verdigimde ve o da aynisini benim için
yaptiginda, biz birbirimize yirmi dakikalik yaam veriyoruz. O yirmi dakikaya asla bir daha sahip
olamayacagiz; yaamlarimizi birbirimize veriyoruz. Bu, sevgiyi, duygusal olarak güçlü bir ekilde iletir.
Bir ilaç bütün hastaliklari tedavi edemez. Bili ve Betty Jo'ya tavsiyemde ciddi bir hata yapmitim. Onay
sözlerinin, Bill'e oldugu kadar Betty Jo için de anlamli olacagini farzetmitim. Her birisi digerini uygun bir
ekilde onayladiklari taktirde, duygusal havanin degiecegini ve her ikisinin de sevildiklerini hissedeceklerini
ummutum. Bill'de bu iyi sonuç verdi. Betty Jo hakkinda daha olumlu hissetmeye baladi. Siki çalimasi
konusunda samimiyetle onaylandigini hissetmeye baladi. Fakat Betty Jo'da ayni ekilde iyi sonuç vermemiti.
Çünkü onay sözleri onun birincil sevgi dili degildi. Onun dili nitelikli beraberlikti.
Biü'i tekrar telefona çagirdim ve geçen iki ay boyunca gösterdigi çabalardan dolayi teekkür ettim. Betty
Jo'yu sözlerle onaylama konusunda iyi bir çalima yaptigini ve onaylamasinin ona ulatigini söyledim. "Fakat,
Dr.Chapman", dedi, "o hâlâ pek mutlu degil. Onun açisindan pek düzelme oldugunu sanmiyorum."
"Haklisin," dedim 'Ve sanirim nedenini biliyorum. Sorun, benim yanli sevgi dilini önermemde." Ne demek
istedigim konusunda Bill'in en ufak bir fikri yoktu. Bir insanin duygusal açidan sevildigini hissetmesini
saglayan ey, her zaman, baka bir insanin duygusal açidan sevildigini hissetmesini saglayan eyle ayni
degildir.
Onun dilinin onay sözleri oldugu konusunda hemfikirdi. Bunun çocukken kendisi için ne kadar önemli
oldugunu ve Betty Jo'nun kendisinin yaptigi eyleri onayladigini ifade ettiginde ne kadar iyi hissettigini
söyledi. Betty Jo'nun dilinin onay sözleri degil, nitelikli beraberlik oldugunu açikladim. Ona, birisine tüm
ilgisini verme, onunla, gazete okurken veya televizyon seyrederken degil de gözlerinin içine bakarak,
tüm dikkatini vererek konuma ve onunla yapmaktan holandigi bir eyi birlikte içtenlikle yapma kavramini
anlattim. "Onunla senfoniye gitmek gibi," dedi. Little Rock'un artik iiga kavutugunu söyleyebilirdim.
"Dr.Chapman, bu onun her zaman ikayet ettigi eydir. Onunla hiçbir ey yapmiyordum, onunla hiç zaman
harcamiyordum. Hep 'Evlenmeden diari giderdik, birlikte bir eyler yapardik', derdi, 'fakat imdi çok
megulsün.' Bu gerçekten de onun sevgi dili, hiç üphe yok. Fakat, Dr.Chapman, ben ne yapacagim. Iim çok
zamanimi aliyor."
"Bana biraz bahseder misin?" dedim. Sonraki on dakika boyunca bana, iindeki yükseliinin basamaklarini
nasil çiktiginin tarihçesini, ne kadar siki çalitigini ve baarilarindan ne kadar gurur duydugunu anlatti.
Gelecek hakkindaki hayallerini ve gelecek be yil içinde istedigi yere ulaacagini bildigini söyledi.
"Oraya yalniz mi, yoksa Betty Jo ve çocuklarla birlikte mi ulamak istersin?" diye sordum.
"Onun benimle birlikte olmasini istiyorum, Dr.Chapman. Onun benimle birlikte haz duymasini istiyorum.
Ite bu yüzden, iime zaman harcamami eletirdigi zaman bu kadar çok inciniyorum. Bunu bizim için
yapiyorum. O-nun, bunun bir parçasi olmasini istiyordum, fakat o daima çok olumsuz."
"Onun neden bu kadar olumsuz oldugunu görmeye baliyor musun, Bili?" diye sordum. "Ona o kadar az
zaman ayirdin ki, onun sevgi deposu imdi bo. Kendisini, senin sevgin konusunda güvende hissetmiyor. Bu
yüzden, kendi zihninde, senin zamanini alan eyi, yani iini, yerden yere vuruyordu. Aslinda senin iinden
nefret etmiyor. Senin tarafindan çok az sevgi geldigini hissettigi gerçeginden nefret ediyor. Yalnizca bir
yanit var, Bili ve bu masrafli. Betty Jo için zaman yaratmak zorundasin. Onu dogru sevgi dili ile sevmek
zorundasin."
"Hakli oldugunuzu biliyorum, Dr.Chapman. Nereden balamaliyim?"
"Bloknotun yakinlarda mi? Betty Jo hakkindaki olumlu eylerin listesini yazdigimiz bloknot."
"Tam burada."
"Iyi. Baka bir liste yapacagiz Betty Jo'nun onunla birlikte yapmandan holanacagini bildigin eylerden bazilari
nelerdir? Yillar boyunca söz ettigi eyler." Ite Bill'in listesi:
• Elence aracmz alp, bir hafta sonunu dalarda geçirmek (bazen çocuklarla, bazen de yalnz ikimiz).
• Öle yemei için onunla bulumak (ho bir restoranda, hatta bazen McDonald's da).
• Bir çocuk bakcs bulup, onu akam yemeine çkarma, yalnzca ikimiz.
Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik
59
• Geceleyin eve geldiimde, günüm hakknda onunla konumam ve o kendi gününü bana anlatrken onu
dinlemem (Konumaya çalrken televizyon izlememi istemez).
• Çocuklarla okuldaki deneyimleri hakknda konumak için zaman ayrmak.
• Çocuklarla oyun oynayarak zaman geçirmek.
• Onunla ve çocuklarla Cumartesi piknie gitmek ve karncalar ile sineklerden ikayet etmemek.
• Ylda en azndan bir kere aileyle birlikte tatile çkmak.
• Onunla yürüyüe çikmak ve yürürken konumak (Onun önünde yürümemek).
"Bunlar, yillar boyunca onun söz konusu ettigi eylerdi," dedi.
"Ne önerecegimi biliyorsun, degil mi Bili?" "Bunlari yapmami," dedi.
"Bu dogru, gelecek iki ay boyunca haftada bir. Zamani nereden mi bulacaksin? Onu yaratacaksin. Sen akilli
bir adamsin," diye devam ettim. "Eger iyi kararlar veren birisi olmasaydin u anda bulundugun yerde
olmazdin. Yaamini planlamak ve planlarina Betty Jo'yii dahil etmek için yetenegin var."
"Biliyorum," dedi. "Bunu yapabilirim."
"Ve, Bili, bu mesleki hedeflerini azaltmak zorunda degil. Bu, yalnizca, zirveye çiktiginda .Betty Jo ve
çocuklar seninle olacak demektir."
60
Be Sevgi Dili
nlitelikli beraberligin
ana yönlerinden birisi birlikteliktir.
Fiziksel yakinligi kastetmiyorum...
Birliktelik odaklanmi ilgi ile ilgilidir.
"Bunu her eyden çok istiyorum. Zirvede olayim ya da olmayayim, onun mutlu olmasini istiyorum. Onunla
ve çocuklarla birlikte yaamdan zevk almak istiyorum."
Yillar gelip geçti. Bili ve Betty Jo zirveye çiktilar ve geri indiler. Fakat önemli olan ey, bunu birlikte
yapmalariydi. Çocuklar yuvadan uçtular ve Bili ile Betty Jo bu yillarin, yaadiklari en iyi yillar oldugunda
hemfikirler. Bili hevesli bir senfoni hayrani oldu. Betty Jo da bloknotuna, Bill'de takdir ettigi eylerin sonsuz
bir listesini yapti. Bili bunlari duymaktan asla yorulmuyor. imdilerde kendi irketini kurdu ve yeniden
zirveye yakin. Ii artik Betty Jo için bir tehdit degil. Ondan heyecan duyuyor ve Bill'e cesaret veriyor. Artik
Bill'in yaaminda bir numara oldugunu biliyor. Sevgi deposu dolu ve eger boalmaya balarsa, biliyor ki, basit
bir ricasi, Bill'in tüm ilgisini kendisine yöneltecek.
BIRLIKTELIK
Nitelikli beraberligin ana bir yönü birlikteliktir. Bedensel yakinligi kastetmiyorum. Ayni odada oturan iki
insan fiziksel olarak yakindirlar, ama mutlaka birlikte degildirler. Birliktelik odaklanmi dikkatle ilgilidir. Bir
baba yerde oturup iki yaindaki ogluna dogru topu
Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik
61
yuvarliyorsa, onun dikkati topa degil, ogluna odaklanmitir. O kisa an için, ne kadar sürerse sürsün, onlar
birliktedir. Fakat eger, baba topu yuvarlarken telefonda konuuyorsa, dikkati zayiflamitir. Bazi karikocalar,
gerçekte yalnizca fiziksel olarak yakin yaiyorlarken birlikte zaman geçirdiklerini saniyorlar. Ayni zamanda
evdedirler, ama birlikte degildirler. Karisiyla konuurken televizyonda maç seyreden bir koca karisina
nitelikli bir beraberlik vermiyordur. Çünkü tüm dikkati karisinin üzerinde degildir.
Nitelikli beraberlik, birbirimizin gözlerine bakarak birlikte zaman geçirmek zorunda olmamiz anlamina
gelmez. Bu, birlikte bir eyler yapiyoruz ve o anda tüm dikkatimizi bir digerimize veriyoruz demektir.
Ikimizin megul oldugu faaliyet ikinci derecede önemlidir. Duygusal açidan asil önemli olan ey, birbirimize
odaklanarak zaman geçirmemizdir. Bu faaliyet birliktelik duygusunu yaratan bir araçtir. Iki yaindaki ogluna
topu yuvarlayan baba ile ilgili önemli olan ey faaliyetin kendisi degil, baba ve çocuk arasinda oluan
duygulardir.
Benzer bir ekilde, tenis oynayan karikoca, eger gerçekten nitelikli bir beraberlikse, oyuna
odaklanmayacaklar, birlikte zaman geçirdikleri gerçegine odaklanacaklardir. Önemli olan duygusal düzeyde
ne oldugudur. Ortak bir ugrata birlikte zaman geçirmek, birbirimize önem verdigimizi birbirimizle olmaktan
zevk aldigimizi, birlikte bir eyler yapmaktan holandigimizi belli eder.
NITELIKLI SOHBET
Onay sözleri gibi, nitelikli beraberlik dilinin de birçok diyalekti vardir. En yaygin diyalektlerden birisi
nitelikli sohbettir. Kaliteli sohbetten kastettigim, iki bireyin
62
Be Sevgi Dili
deneyimlerini, düüncelerini, duygularini ve arzularini dostça ve rahatsiz edilmeyecekleri bir ortamda
paylatiklari anlayia dayanan diyalogdur. Elerinin konumadigindan yakinan çogu kii, elerinin gerçekte tek
kelime bile etmedigin kastetmiyor. Onlar, elerinin anlayia dayanan bir diyalog içine nadiren girdiklerini
kastediyorlar. Eger einizin birincil sevgi dili nitelikli beraberlik ise, onun duygusal olarak sevildigini
hissetmesi için bu tür diyalog elzemdir.
Nitelikli sohbet ilk sevgi dilinden oldukça farklidir. Onay sözleri söylediklerimiz üzerinde odaklanir. Oysa
ki nitelikli sohbet iittiklerimiz üzerinde odaklanir. Eger sevgimi nitelikli beraberlik yolu ile paylaiyorsam ve
bu zamani sohbet ederek geçireceksek, bu senin açilman ve söyleyeceklerini anlayila dinlemem üzerine
odaklanacagim demektir. Bainin etini yeme eklinde degil, düüncelerini, duygularini ve arzularini anlamak
için samimi bir arzu ile sorular soracagim.
Patrick'i tanidigimda kirk üç yaindaydi ve on yedi yildir evliydi. Onu animsiyorum, çünkü ilk sözleri çok
dramatikti. Büromdaki deri koltuga oturdu. Kendisini kisaca tanittiktan sonra, öne egilip büyük bir
heyecanla "Dr.Chapman" dedi, "ben bir aptalim, gerçek bir aptal."
"Sizi bu sonuca götüren nedir?" diye sordum.
"On yedi yildir evliyim" dedi, "ve karini beni terk etti. imdi ne kadar aptal oldugumu fark ediyorum."
Asil sorumu tekrarladim, "Ne için bir aptal oldugunuzu düünüyorsunuz?"
"Karim iten eve gelip, bürodaki sorunlardan söz ederdi. Onu dinler ve sonra ne yapmasi gerektigini ona
anlatirdim. Ona hep ögüt verdim. Sorunla yüzlemesi ge-
Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik
63
rektigini ona söyledim. Sorunlar kendiliginden gitmezler. Ilgili insanlarla veya efinle konuman gerek:
Sorunlarla mücadele etmelisin. Ertesi gün iten eve gelip, bana, ayni sorunlari anlatirdi. Önceki gün ona
önerdigim eyi yapip yapmadigini sorardim. Baini hayir anlaminda sallar ve hayir derdi. Böylece tavsiyemi
yinelerdim. Bu durumla mücadele etmenin yolunun bu oldugunu ona söylerdim. Ertesi gün eve gelir ve ayni
sorunlar anlatrd. Tekrar önerdigim eyi yapip yapmadigini sorardim. Ban sallar ve hayir derdi.
"Bu ekilde geçen üç veya dört geceden sonra kzardm. Ona, eger verdigim tavsiyeyi tutmayi arzulamiyorsa
benden artik anlay beklememesini söylerdim. Böyle bir stres ve baski altinda yaamasi gerekmiyordu.
Yalnizca ona söyledigim eyi yapsaydi sorunu çözebilirdi. Böyle bir stres altinda yaamasi gerekmedigini
bildigim için onu bu durumda görmek beni üzüyordu. Gelecek sefer ayni sorunu gündeme getirdiginde
'Bunu iitmek istemiyorum,' derdim. 'Ne yapman gerektigini sana söyledim. Eger tavsiyemi
dinlemeyeceksen, bunu iitmek istemiyorum?
çogumuz... sorunlari analiz etmek ve
çözümler yaratmak üzere egitildik.
Biz, evliligin tamamlanmasi gereken
bir proje veya çözülecek sorun degil de,
bir iliki oldugunu unuturuz.
"Çekilir, iime devam ederdim. Ne aptalmiim," dedi "ne aptal! imdi farkina variyorum ki, iindeki
mücadelelerinden
64
Be Sevgi Dili
bana söz ettiginde istedigi tavsiye degilmi. Anlayi istemi. Dinlememi, dikkatimi vermemi, o aciyi, stresi,
baskiyi anlayabildigimi bilmek istemi. Onu sevdigimi ve onunla oldugumu bilmek istemi. Tavsiye
istememi, yalnizca anladigimi bilmek istemi. Oysa ben asla anlamaya çalimadim. Tavsiyede bulunmakla
öyle meguldüm ki. Ne aptallik. imdi o gitti. Böyle eyleri yaarken neden göremeyiz?" diye sordu. "Ne olup
bittigine kördüm. Onu nasil hayal kirikligina ugrattigimi imdi anliyorum."
Patrick'in karisi, nitelikli sohbet için yalvariyordu. Duygusal olarak, onun acisini ve sikintisini dinleyerek
dikkatini kendisine odaklamasini özlüyordu. Oysa Patrick dinlemeye degil, konumaya odaklaniyordu. Onu
yalnizca sorunu iitmeye ve bir çözüm formüle etmeye yetecek kadar dinliyordu. Onun desteklenmek ve
anlailmak için çigligini duyacak kadar iyi veya uzun süre dinlemiyordu.
Çogumuz Patrick gibiyiz. Sorunlari analiz etmek ve çözümler yaratmak üzere egitildik. Evliligin
tamamlanmasi gereken bir proje veya çözülmesi gereken bir sorun degil de, bir iliki oldugunu unutuyoruz.
Bir iliki, diger insanin düüncelerini, duygularini ve arzularini anlamak amaciyla anlayili dinlemeyi
gerektirir. Tavsiyede bulunmayi yalnizca talep edildigi zaman ve asla lütfeder gibi olmamak kouluyla
arzuluyor olmaliyiz. Çogumuz dinleme konusunda çok az egitim gördük. Düünme ve konuma konusunda
çok daha hizli ve verimliyiz. Dinlemeyi ögrenmek, bir yabanci dili ögrenmek kadar zordur. Fakat eger
sevgimizi iletmek istiyorsak, mutlaka ögrenmeliyiz. Bu, eger einizin birincil sevgi dili nitelikli beraberlik ve
diyalekti nitelikli sohbet ise özellikle dogrudur. Neyse ki, dinleme sanatini gelitirme konusunda birçok
kitaplar ve makaleler yazildi. Baka yerlerde yazilanla-
Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik
65
n burada tekrarlamaya çalimayacagim. Fakat aagida pratik bilgilerin bir özetini sunuyorum.
1. Einiz konuurken göz temasini sürdürün. Bu, zihninizi baka yerlere sürüklenmekten korur ve einize, ona
tüm dikkatinizi verdiginizi anlatir.
2. Einizi dinlerken baka bir ey yapmayin. Unutmayin, nitelikli beraberlik birisine tüm dikkatinizi vermektir.
Eger, son derece ilginizi çeken bir eyi izliyor, okuyor veya yapiyorsaniz ve bir anda birakamiyorsaniz,
einize bu gerçegi anlatin. Olumlu bir yaklaim öyle olabilir, "Benimle konumaya çalitigini biliyorum ve bu
ilgimi çekiyor. Fakat sana tüm dikkatimi vermek istiyorum. Bunu imdi yapamam. Ama bana, unu bitirmek
için on dakika verirsen, oturup, seni dinleyecegim." Elerin çogu böyle bir ricaya saygi duyar.
3. Duygulan dinleyin. Kendi kendinize unu sorun. "Benim eim nasil duygular deneyimliyor?" Yaniti
buldugunuzu düündügünüzde, bunu onaylatin. Örnegin,
"Bana öyle geliyor ki, ben________unuttugum için,
kendini hayal kirikligina ugrami hissediyorsun." Bu ona, duygularini açiga vurma ansi verir. Ayni zamanda
onun söylediklerini dikkatlice dinlediginizi ona anlatir.
4. Vücut dilini gözlemleyin. Sikilmi yumruklar, titreyen eller, gözyalari, çatilmi kalar ve göz hareketleri,
diger kiinin hissettikleri konusunda ipuçlari verebilir. Bazen sözler birey söylerken, vücut dili baka bir mesaj
verir. Gerçekten ne düündügünü ve hissettigini bildiginizden emin olmak için açiklama isteyin.
5. Sözünü kesmeyin. Yakin zamanda yapilan bir aratirma ortalama bir insanin söz kesmeden ve kendi
fikirlerini söylemeden yalnizca on yedi saniye dinledigini
Be Sevgi Dili
iaret eder. Eger siz konuurken size tüm dikkatimi verirsem, kendimi savunmaktan, size suçlamalar savurmak
veya dogmatik olarak kendi durumumu ifade etmekten geri dururum. Amacim sizin düüncelerinizi ve
duygularinizi kefetmektir. Hedefim kendimi savunmak veya sizi düzeltmek degildir. Sizi anlamaktir.
KONUMAYI ÖGRENMEK
Nitelikli sohbet yalnizca anlayarak dinlemeyi degil, ayni zamanda kendini açiklamayi da gerektirir. Bir
kadin, "Keke kocam konusaydi. Ne düündügünü ve hissettigini hiç bilmiyorum" dediginde, yakinlik için
yakariyor. Kocasina yakin hissetmek istiyor. Fakat tanimadigi birisine kendisini nasil yakin hissedebilir?
Onun, sevildigini hissetmesi için, kocasi kendisini açmayi ögrenmelidir. Eger bu kadinin birincil sevgi dili
nitelikli beraberlik ve diyalekti nitelikli sohbet ise, onun sevgi deposu, kocasi düüncelerini ve duygularini
anlatincaya kadar dolmayacaktir.
eger nitelikli sohbet
dilini ögrenmek istiyorsaniz,
evden uzaktayken hissettiginiz
duygulari not etmekle ie balayin.
Kendini açma bazilarimiza kolay gelmez. Birçok yetikin, düünce ve duygularin ifade edilmesinin tevik
edilmedigi, aksine kinandigi evlerde büyümütür. Bir
Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik
67
oyuncak istemek, ailenin acikli maddi durumu üzerine bir konferans dinlemektir. Çocuk, bir arzu duymaktan
dolayi kendisini suçlu hissederek uzaklair ve derhal arzularini ifade etmemeyi ögrenir. Kizginligini ifade
ettiginde, annesi ve babasi sert ve kinayan sözlerle yanit verir. Eger çocugun, babasiyla magazaya
gidemedigi için hayal kirikligini ifade etmesinden dolayi suçlu hissetmesi saglanirsa, hayal kirikliklarini
içinde tutmayi ögrenir. Yetikin oldugumuz zaman çogumuz, duygularimizi reddetmeyi ögreniriz. Artik
duygusal yanimizla temas halinde degilizdir.
Bir kadin kocasina der ki, "Don'un yaptigi konusunda ne hissettin?" Adam yanit verir "Hatali oldugunu
düünüyorum... Bence yapmamaliydi." Ama aslinda ona duygularini anlatmiyor. Düüncelerini aktariyor.
Belki kizgin, incinmi veya hayal kirikligina ugrami hissetmek için nedeni vardir. Fakat o, o kadar uzun süre
düünce dünyasinda yaamitir ki, duygularini tanimaz. Nitelikli sohbet dilini ögrenmeye karar verdiginde, bu
bir yabanci dil ögrenmek gibi olacaktir. Atilacak ilk adim, duygulari ile temasa geçmeye ve yaaminda
duygusal yönünü inkâr ettigi gerçegine ragmen duygusal bir yaratik oldugunun farkina varmaya balamaktir.
Eger nitelikli sohbet dilini ögrenmeye gereksinmeniz varsa, evden uzaktayken hissettiginiz duygulari not
etmekle ie balayin. Küçük bir bloknot edinin ve her gün onu yaninizda taiyin. Günde üç kez kendinize
sorun, "Son üç saat içinde ne duygular hissettim? Ie gelirken arkamdaki sürücü tamponuma dogru arabasini
sürerken ne hissettim? Benzin istasyonunda durdugumda, otomatik pompa kapanmadigi ve arabamin yan
tarafi benzinle kaplandigi zaman ne hissettim? Büroya geldigimde, sekreterimin o sabah için özel bir projede
görevlendirilmi
68
Be Sevgi Dili
Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik
69
oldugunu ögrendigimde ne hissettim? Üzerinde çalitigim proje için iki haftaya daha gereksinmem oldugunu
düünürken, efim bana üç gün içinde bitmesi gerektigini söylediginde ne hissettim?"
Bloknota duygularinizi ve bu duyguyu yaamaniza neden olan olayi animsamaniz için bir-iki söz yazin.
Listeniz öyle olabilir:
Olay
Peimdeki sürücü Benzin istasyonu Sekreterin gidii Üç gün içinde bitecek proje
Duygu
Kizgin
çok altüst
Hayal kirikligina ugrami
Engellenmi ve kaygili
Bu egzersizi günde üç kez yapin. Böylelikle duygusal doganiz konusunda bir farkindalik gelitireceksiniz.
Bloknotunuzu kullanarak, einize, mümkün oldugunca çok olaylari ve duygularinizi aktarin. Birkaç hafta
içinde, ona duygularinizi rahatlikla ifade eder hale geleceksiniz ve sonuçta, einize, çocuklariniza ve evde
olan olaylara kari duygularinizi tartiirken de kendinizi rahat hissedeceksiniz. Unutmayin ki, duygularin
kendisi ne iyidir, ne de kötü. Onlar yalnizca yaamdaki olaylara kari psikolojik tepkilerimizdir.
Sonuçta, düüncelerimize ve duygularimiz dayanarak kararlar veririz. Anayolda sizi dibinizden takip
ettiklerinde, kendinizi kizgin hissettiniz. Belki aklinizdan u düünceler geçti: Keke çekip gitse; keke beni
geçse; yakalanmayacagimi düünseydim, gaza basip, onu akin durumda birakirdim; frene basip, onun sigorta
irketinin bana yeni bir araba almasini beklemeliydim; belki de kenara çekip, onun geçmesine izin
vermeliyim.
Sonuçta, siz bir karar verdiniz veya diger sürücü geriledi, döndü veya sizi geçti ve güven içinde ie vardiniz.
Yaamdaki her olayda bizim duygularimiz, düüncelerimiz, arzularimiz ve sonuçta da eylemlerimiz vardir.
Kendini açma dedigimiz ey bu sürecin ifadesidir. Eger nitelikli sohbet sevgi dilini ögrenmeyi seçerseniz,
izlemeniz gereken ögrenme yolu budur.
KIILIK TIPLERI
Hiçbirimiz duygularimizdan kopmu degiliz. Fakat i konumaya gelince, hepimiz kiiliklerimiz tarafindan
etkileniriz. Ben iki temel kiilik tipi gözlemledim. Ilkini "Ölü Deniz" diye adlandiririm. Küçük Israil
ülkesinde Galile Denizi, Jordan Nehri yolu ile güneye Ölü Deniz'e akar. Ölü Deniz hiçbir yere gitmez. Alir,
fakat vermez. Bu kiilik tipi, gün boyunca birçok deneyimler, duygular ve düünceler alir. Bu bilgiyi
depoladiklari büyük bir hazneleri vardir ve onlar konumadan da son derece mutludurlar. Bir Ölü Deniz
kiiligine, "Bir sorun mu var? Neden bu gece konumuyorsun?" dediginizde, yaniti muhtemelen "Hiçbir sorun
yok. Bir sorun oldugunu düünmene yol açan nedir?" olacaktir. Ve bu son derece dürüst bir yanittir.
Konumamaktan honuttur. ikago'dan Detroit'e kadar araba sürüp, asla bir söz söylemeyip, son derecede mutlu
olabilir.
Diger uçta ise "çaglayan çay" vardir. Bu kiilikte de, gözden veya kulaktan her ne girerse agizdan diari çikar
ve ikisi arasinda nadiren altmi saniye vardir. Her ne görürler ve iitirlerse anlatirlar. Eger evde konuacak
kimse yoksa, baka birisini ararlar. "Ne gördügümü biliyor musun? Biliyor musun, ne duydum?" Eger
telefonla birisini bulamazlarsa, kendi kendilerine konuurlar, çünkü hiç
70
Be Sevgi Dili
hazneleri yoktur. Çogu zaman bir Ölü Deniz, bir Çaglayan Çay ile evlenir. Bu olur, çünkü flört ederlerken
bu çok çekici bir birleimdir.


yeni bir kalip ögrenmenin bir yolu
her birinizin, o gün olan üç ey ve bunlarla ilgili
hissettiklerinizi konuacaginiz, günlük bir
paylaim zamani oluturmanizdir.
Eger siz bir Ölü Deniz iseniz ve bir Çaglayan Çay ile çikiyorsaniz, harika bir akam geçireceksiniz."Bu gece,
sohbeti nasil balatacagim? Sohbetin akmasini nasil saglayacagim?" diye düünmek zorunda degilsiniz. Bütün
yapmaniz gereken bainizi sallayip, "Ha, ha" demektir. O, bütün akami dolduracak ve siz eve dönerken "Ne
harika bir insan" diyeceksiniz. Diger taraftan, eger siz bir Çaglayan Çay iseniz ve bir Ölü Deniz ile
çikiyorsaniz, ayni derecede harika bir akam geçireceksiniz. Çünkü Ölü Denizler dünyanin en iyi
dinleyicileridir. Siz üç saat boyunca çaglayacaksiniz. O sizi dikkatle dinleyecek ve siz "Ne harika bir insan"
diyerek eve döneceksiniz. Birbirinizi çekersiniz. Fakat be yillik evlilikten sonra, Çaglayan Çay bir sabah
uyanir ve der ki "Be yildir evliyiz ve ben onu tanimiyorum." Ölü Deniz der ki, "Onu çok fazla iyi taniyorum.
Keke akmayi kesip, bana bir nefes aldir-saydi." Iyi haber u ki, Ölü Denizler konumayi, Çagla yan Çaylar da
dinlemeyi ögrenebilirler. Biz kiiligimizden etkileniriz, ama onun tarafindan kontrol edilmeyiz.
Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik
71
Yeni kaliplar ögrenmenin bir yolu, her birinizin o gün bainiza gelen üç ey ve bunlarla ilgili hissettiklerinizi
konuacaginiz, günlük bir paylaim zamani oluturmanizdir. Ben bunu, saglikli bir evlilik için "Günlük
Minimum Gereksinim" diye adlandiriyorum. Eger günlük minimumla balarsaniz, birkaç hafta veya ay
içinde, nitelikli sohbetin aranizda çok daha özgürce aktigini kefedebilirsiniz.
NITELIKLI FAALIYETLER
Temel bir sevgi dili olan nitelikli beraberlige veya e-inize tüm dikkatinizi vermenize ilave olarak, nitelikli
faaliyetler diye adlandirilan baka bir diyalekt vardir. Geçenlerde olan bir evlilik seminerinde, çiftlerden u
cümleyi tamamlamalarini istedim "Karim/kocam tarafindan
sevildigimi en çok_______zaman hissederim." Ite sekiz
yildir evli olan, yirmi dokuz yaindaki bir erkegin yaniti. "Karim tarafindan sevildigimi en çok birlikte bir
eyler yaptigimiz zaman hissederim; benim yapmaktan holandigim eyleri ve onun yapmaktan holandigi
eyleri. O zaman daha fazla konuuruz. Bana sanki yeniden flört ediyormuuz gibi gelir." Bu, birincil sevgi
dilleri nitelikli zaman olan bireylerin tipik yanitidir. Vurgu, birlikte olmak, birlikte bir eyler yapmak,
birbirlerine tüm dikkatlerini vermek üzerinedir.
Nitelikli faaliyetler, birinizin veya her ikinizin ilgi duydugu her eyi içerebilir. Vurgu ne yaptiginiz üzerinde
degil, neden yaptigini üzerindedir. Amaç, birlikte bir ey yaamak ve bu yaantiyi "Bana deger veriyor. Benim
holandigim bir eyi yapmayi arzuluyordu ve bunu o-lumlu bir tutumla yapti" diye tamamlamaktir. Bu
sevgidir ve bazi insanlara göre sevginin en yüksek sesidir.
72
Be Sevgi Dili
Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik
73
Tracie senfoni ile büyüdü. Bütün çocuklugu boyunca ev klasik müzik ile dolup taiyordu. En az yilda bir kez,
annesine ve babasina senfonide elik ediyordu. Diger taraftan, Larry kirsal kesimde ve kovboy müzigi ile
büyüdü. Gerçekte asla bir konsere gitmemiti, fakat radyo daima bir kirsal kesim istasyonuna ayarli çalardi.
Senfoniye entel müzigi derdi. Tracie ile evlenmemi olsaydi, bütün yaamini senfoniye gitmeden geçirebilirdi.
Evlenmeden önce, hâlâ akin tutkulu durumunda iken, senfoniye gitti. Fakat o cokulu duygusal halde iken
bile tutumu "Sen bu eye müzik mi diyorsun?" idi. Bu, evlendikten sonra tekrarlanacagini hiç ummadigi bir
deneyim idi. Fakat, birkaç yil sonra, nitelikli beraberligin Tracie'nin birincil sevgi dili oldugunu, nitelikli
faaliyetler diyalektinden özellikle holandigini ve senfoniye gitmenin de bu faaliyetlerden birisi oldugunu
kefettiginde, evkli bir ruhla gitmeyi seçti. Maksadi açikti. Amaç senfoni degil, Tracie'y i sevmek ve onun
dilini yüksek sesle konumakti. Zamanla, senfoniyi takdir etmeye ve hatta ara sira, bir iki atraksiyondan
holanmaya baladi. Belki asla bir senfoni aigi olmayacaktir. Fakat, artik, Tracie'yi sevmek konusunda usta
olmutur.
JL tfe
' itelikli faaliyetlerin
yan ürünlerinden birisi,
ileriki yillarda yararlanacagimiz
bir hatira bankasi sunmalaridir.
Nitelikli faaliyetler, bir bahçe ile ugramak, bit pazarini ziyaret etmek, antika almak, müzik dinlemek, birlikte
piknik yapmak, uzun yürüyülere çikmak veya sicak bir yaz günü arabayi birlikte yikamayi içerebilir.
Aktiviteler yalnizca sizin ilginiz ve yeni eyler deneyimleme arzunuz ile sinirlidir. Nitelikli bir faaliyetteki
ana malzemeler unlardir: (1) en azindan biriniz onu yapmayi istersiniz, (2) digeri de bunu yapmayi arzu
eder, (3) her ikiniz de bunu neden yaptiginizi, yani birlikte olmakla sevgiyi ifade ettiginizi bilir.
Nitelikli faaliyetlerin yan ürünlerinden birisi, ileriki yillarda yararlanilacak bir hatira bankasi sunmalaridir.
Sahilde sabah erken yapilan bir gezintiyi, çiçekleri bahçeye ektikleri bahari, ormanda tavan kovalarlarken
zehirli sarmaiga rastladiklari zamani, ilk birinci lig beyzbol oyununa birlikte gittikleri geceyi, birlikte ilk ve
tek kez kayak yapmaya gidilerini ve onun ayagini kiriini, eglence parklarini, konserleri, katedralleri ve evet,
iki millik yürüyüten sonra elalenin altinda durmanin verdigi huuyu animsayan çiftler ne anslidir.
Hatirladiklarinda neredeyse o sesi hissedebilirler. Bunlar sevginin anilaridir, özellikle birincil sevgi dili
nitelikli beraberlik olan kii için.
Peki, ikimizin de evin diinda mesleklerimiz varsa, bu tür faaliyetler için zamani nereden buluruz? Tipki ögle
ve akam yemegi için zaman ayirmamiz gibi zaman yaratiriz. Neden? Çünkü bu, yemeklerin sagligimiz için
gerekli oldugu kadar gereklidir. Bu zor mu? Dikkatli bir planlama gerektirir mi? Evet. Bu, bazi ahsi
faaliyetlerden vazgeçmemiz gerektigi anlamina mi gelir? Belki. Bu, özellikle holanmadigimiz bazi eyleri
yapmamiz mi demektir? Kesinlikle. Buna deger mi? Hiç üphesiz. Ben ne kazanacagim? Sevildigini hisseden
bir ele yaama ve onun sevgi dilini akici bir ekilde konumayi ögrenmenin zevki.
r
74
Be Sevgi D,iH
Bana bir numarali sevgi dili, onay sözlerinin ve iki numarali sevgi dili, nitelikli beraberligin degerini ögreten
Little Rock'taki Bili ve Betty Jo'ya içten teekkürler. imdi, dogru ikago ve üç numarali sevgi dili!
•»
OnaySözleri


BÖLÜM ALTI
Armaan Atma
A ntropoloji okurken ikago'daydm. Ayrntl et-/- nografyalar araclyla bütün dünyada çok ilginç JL A
insanlar ziyaret ettim. Orta Amerika'ya gittim ve Mayalarla Azteklerin gelimi kültürlerini inceledim.
Pasifii geçtim ve Malenezya ve Polinezyann kabilelerini inceledim. Kuzey tundradaki Eskimolar ve
Japonya'nn yerli Ainuslarn inceledim. Sevgi ve evlilikle ilgili kültürel kalplar aratrdm ve gördüm ki,
incelediim her kültürde, armaan verme sevgi-evlilik sürecinin bir parçasyd.
Antropologlar kültürlere yaylma eilimi gösteren kültürel kalplara aktrlar, tabii ki ben de öyle. Armaan
verme, sevginin, kültürel bariyerleri aan bir ifadesi olabilir mi? Verme kavram, her zaman sevme tutumuna
elik mi eder? Bunlar akademik ve bir ölçüde felsefi sorulardr. Fakat, eer, yant evetse, bu herkes için derin
bir anlam tar.
78
Be Sevgi Dili
Dominik adasnda bir antropoloji alan gezisine katldm. Amacmz Karayib Hintlilerinin kültürlerini
incelemekti. Bu seyahatte Fred ile tantm. Fred bir Karayipli deil, yirmi sekiz yanda genç bir siyah adamd.
Fred, dinamitle balk avlarken meydana gelen bir kazada bir elini kaybetmiti. Kazadan bu yana, balkçlk
mesleini sürdüremiyordu. Çok fazla bo zaman vard ve ben o-nun arkadalndan honuttum. Onun kültürü
konusunda konuarak saatler geçiyordu.
Fred'in evine ilk ziyaretimde bana dedi ki, "Mr. Gary, biraz meyve suyu ister misiniz?" Heyecanla kabul
ettim. Erkek kardeine döndü ve "Gidip, Mr.Gary'ye biraz meyve suyu getir," dedi. Kardei döndü, toprak
yoldan aa yürüdü, bir Hindistan cevizi aacna trmand ve yeil bir Hindistan cevizi ile döndü. Fred, "Onu aç"
diye emretti. Erkek kardei bçan üç hzl hareketiyle üstte üçgen eklinde bir delik brakarak, hindistan cevizinin
tepesini çkard. Fred, hindistan cevizini bara uzatt ve "Sana meyve suyu," dedi. Henüz yeildi, fakat ben
hepsini içtim. Çünkü onun bir sevgi armaan olduunu biliyordum. Ben onun arkadaydm ve arkadalara meyve
suyu ikram ederdiniz.
Birlikte geçirdiimiz haftalarn sonunda, küçük adadan ayrlmaya hazrlanrken, Fred bana sevgisinin baka bir
sembolünü verdi. Bu, okyanustan ald on dört inç uzunluunda eri bir dal idi. Kayalara vura vura, ipek gibi
kaygan olmutu. Fred, bu daln Dominik sahillerinde uzun süre yaadn söyledi ve onu bu güzel adadan bir
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman
5 sevgi dili   garry chapman

Más contenido relacionado

Similar a 5 sevgi dili garry chapman

Similar a 5 sevgi dili garry chapman (11)

Aile içi iletişim sorunları ve çözüm yolları
Aile içi iletişim sorunları ve çözüm yollarıAile içi iletişim sorunları ve çözüm yolları
Aile içi iletişim sorunları ve çözüm yolları
 
Zül fi kâr
Zül fi kârZül fi kâr
Zül fi kâr
 
Stephen King Sadist
Stephen King SadistStephen King Sadist
Stephen King Sadist
 
Stephen King Sadist
Stephen King   SadistStephen King   Sadist
Stephen King Sadist
 
Breaking bad
Breaking badBreaking bad
Breaking bad
 
Aile İçi İletişim- Mustafa YILMAZ (Keşif Akademi)
Aile İçi İletişim- Mustafa YILMAZ (Keşif Akademi)Aile İçi İletişim- Mustafa YILMAZ (Keşif Akademi)
Aile İçi İletişim- Mustafa YILMAZ (Keşif Akademi)
 
Kabura Manga Dergisi 2
Kabura Manga Dergisi 2Kabura Manga Dergisi 2
Kabura Manga Dergisi 2
 
Durustluk Can Akin
Durustluk Can AkinDurustluk Can Akin
Durustluk Can Akin
 
Kabura Manga Dergisi 3
Kabura Manga Dergisi 3Kabura Manga Dergisi 3
Kabura Manga Dergisi 3
 
Kabura Manga Dergisi 3
Kabura Manga Dergisi 3Kabura Manga Dergisi 3
Kabura Manga Dergisi 3
 
Ahmet altan i̇çimizde bir yer
Ahmet altan   i̇çimizde bir yerAhmet altan   i̇çimizde bir yer
Ahmet altan i̇çimizde bir yer
 

Más de Savaş Erdoğan (20)

Sara shepard tarafndan kaleme alnm ayn adl eserden uyarlanan abc family dizisi
Sara shepard tarafndan kaleme alnm ayn adl eserden uyarlanan abc family dizisiSara shepard tarafndan kaleme alnm ayn adl eserden uyarlanan abc family dizisi
Sara shepard tarafndan kaleme alnm ayn adl eserden uyarlanan abc family dizisi
 
Film46
Film46Film46
Film46
 
Film37 bs
Film37 bsFilm37 bs
Film37 bs
 
Film37
Film37Film37
Film37
 
Film23 bs
Film23 bsFilm23 bs
Film23 bs
 
Film23
Film23Film23
Film23
 
Film19
Film19Film19
Film19
 
Film9 bs
Film9 bsFilm9 bs
Film9 bs
 
Film8 bs
Film8 bsFilm8 bs
Film8 bs
 
Film3 bs
Film3 bsFilm3 bs
Film3 bs
 
Dizi6
Dizi6Dizi6
Dizi6
 
Dizi5 bs
Dizi5 bsDizi5 bs
Dizi5 bs
 
Dizi5
Dizi5Dizi5
Dizi5
 
Dizi2
Dizi2Dizi2
Dizi2
 
Dizi1
Dizi1Dizi1
Dizi1
 
Ahmet köklügiller şairler ve yazarlar
Ahmet köklügiller   şairler ve yazarlarAhmet köklügiller   şairler ve yazarlar
Ahmet köklügiller şairler ve yazarlar
 
Adnan menderes kaya avşar türkmenleri̇
Adnan menderes kaya   avşar türkmenleri̇Adnan menderes kaya   avşar türkmenleri̇
Adnan menderes kaya avşar türkmenleri̇
 
A beszelö köntös konusan kaftan
A beszelö köntös   konusan kaftanA beszelö köntös   konusan kaftan
A beszelö köntös konusan kaftan
 
124 bs
124 bs124 bs
124 bs
 
120 bs
120 bs120 bs
120 bs
 

5 sevgi dili garry chapman

  • 1. Karolun, Shelley ve Derek'e çindekiler Teekkür............................................................................................6 1. Nikâhtan Sonra Sevgiye Ne Olur?..................................................7 2. Sevgi Deposunu Dolu Tutmak.......................................................15 3. Ak Olmak.....................................................................................23 4. Sevgi Dili 1: Onay Sözleri..............................................................37 5. Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik...................................................55 6. Sevgi Dili 3: Armaan Alma..........................................................77 7. Sevgi Dili 4: Hizmet Davranlar.................................................93 8. Sevgi Dili 5: Fiziksel Temas.........................................................111 9. Birincil Sevgi Dilinizi Kefetmek................................................129 10. Sevgi Bir Seçimdir........................................................................141 11. Fark Yaratan Sevgidir..........................................................v....151 12. Sevimsizi Sevmek..........................................................................161 13. Çocuklar ve Sevgi Dilleri.............................................................179 14. Kiisel Bir Söz...............................................................................191 E ve Grup Tartmalar çin nceleme Rehberi......................195 BÖLÜM BR Sevgi evde balar ya da balamaldr. Benim için bu, beni elli yldan fazladr seven Sam ve Grace, Babam ve Annem demektir. Onlar olmasayd, sevgiyi yazmak yerine hâlâ aryor olurdum. Ev, ayn zamanda, otuz yldan fazladr evli bulunduum Karolyn demektir. Eer bütün kadnlar onun gibi sevseydi, daha az erkek parmaklklarn arkasndan bakyor olurdu. Shelley ve Derek, yeni dünyalar kefetmek için yuvadan uçtular. Fakat onlarn sevgilerinin scaklnda kendimi güvende hissediyorum. Mutluyum ve minnettarm. Sevgi kavramlarn etkileyen çok sayda profesyonele kendimi borçlu hissediyorum. Psikiyatrisi Ross Campbell, Judson Swihart ve Scott Peck bunlarn arasndadr. Editörlük konusundaki yardmlar için Debbie Barr ve Cathy Peterson'a çok ey borçluyum. Tricia Kube ve Don Schmidt'in teknik deneyimi kitabn zamannda yaynlanmasn mümkün kld. En son ve en önemli olarak da, geçen yirmi yl boyunca benimle yaamlarnn gizli yanlarn paylaan yüzlerce çifte minnettarlm belirtmek isterim. Bu kitap onlarn dürüstlüklerine bir övgüdür. Nikahtan Sonra Sevgiye Ne Olur? Buffalo ve Dallas arasnda, 30.000 feet'de dergisini koltuk cebine koydu, bana doru döndü ve "Ne i yapyorsunuz?" diye sordu. "Evlilik danmanl yapyorum ve evlilii zenginletirme seminerleri yönetiyorum," dedim, doal bir ekilde. "Uzun bir süredir bu soruyu birisine sormak istiyordum," dedi. "Evlendikten sonra sevgiye ne oluyor?" Biraz ekerleme yapma konusundaki umutlarm terk ederek sordum, "Ne demek istiyorsunuz?" "ey," dedi, "Üç kez evlendim. Her defasnda, evlenmeden önce harikayd. Fakat, her naslsa, nikahtan sonra her ey bozuldu. Benim, onun için beslediimi sandm bütün ak ve onun benim için beslediini düündüü bütün ak buhar oldu. Ben oldukça zeki bir insanmdr. Baarl bir i yönetiyorum. Fakat bunu anlamyorum."
  • 2. "Ne kadar evli kaldnz?" diye sordum. Dizi izle "lki on yl kadar sürdü. kincisinde üç yl evli kaldk ve üçüncüsünde neredeyse alt yl." "Aknz nikâhtan sonra hemen mi kayboldu, yoksa bu yava yava olan bir ey miydi?" diye sordum. "ey, ikincisi en bandan kötü gitti. Ne olduunu bilmiyorum. Gerçekten birbirimizi sevdiimizi düünüyordum. Fakat balay bir felaketti ve asla düzelmedik. Yalnzca alt ay flört etmitik. Ba döndürücü bir akt. Gerçekten heyecan vericiydi! Fakat evlendikten sonra, bandan itibaren bir savat." "lk evliliimde, bebek domadan önce, üç veya dört güzel yl geçirdik. Bebek doduktan sonra, karm bütün dikkatini bebee veriyormu ve ben artk umurunda deilmiim gibi hissettim. Sanki yaamdaki tek gayesi bir bebek sahibi olmakt ve bebek olunca artk bana ihtiyac kalmad." "Bunu ona söyledin mi?" diye sordum. "Oh, evet, söyledim. Çlgn olduumu söyledi. Yirmi dört saat bakclk yapmann yaratt stresi anlamadm söyledi. Daha anlayl olmam ve ona daha fazla yardm etmem gerektiini söyledi. Gerçekten denedim, fakat bana bir fark yaratyormu gibi gelmedi. Böylece, giderek birbirimizden uzaklatk. Bir süre sonra, aramzda hiç sevgi kalmamt, yalnzca soukluk. Her ikimiz evliliin bittii konusunda hemfikir olduk, "Son evliliim? Gerçekten bu defa farkl olacan düünmütüm. Üç yl önce boanmtm. ki yldr flört ediyorduk. Gerçekten ne yaptmz bildiimizi düünüyordum ve belki de ilk kez birisini sevmenin ne demek olduunu hakikaten anladm sanyordum. Samimi olarak onun da beni sevdiini hissediyordum." "Düünden sonra deitiimi sanmyorum. Tpk evlenmeden önce olduu gibi, ona olan akm ifade etmeye devam ettim. Ona, ne kadar güzel olduunu söylüyordum. Onu ne kadar sevdiimi, onun kocas olmaktan ne kadar gurur duyduumu anlatyordum. Fakat evlendikten birkaç ay sonra, ilk önce, çöpü dar çkarmamam ve elbiselerimi asmamam gibi ufak eyler hakknda ikayet etmeye balad. Daha sonra, kiiliime saldrmaya balad. Beni ona sadk olmamakla suçluyor, bana güvenemeyeceini hissettiini söylüyordu. Tamamyla olumsuz bir insan haline geldi. Evlenmeden önce, asla olumsuz deildi. Tandm en olumlu insanlardan birisiydi. Bu, ondaki beni çeken eylerden birisiydi. Hiçbir ey hakknda asla ikayet etmezdi. Yaptm her ey harikayd. Fakat ne zaman ki evlendik, sanki artk hiçbir eyi doru yapamaz olmutum. Gerçekten ne olduunu bilmiyorum. Sonunda, ona olan sevgimi yitirdim ve ona içerlemeye baladm. O ise açkça benim için hiç sevgi tamyordu. Artk birlikte yaamamzn hiçbir anlam olmad konusunda anlatk ve böylece ayrldk. "Bu bir yl önceydi. Bu yüzden benim sorum u: Nikâhtan sonra aka ne oluyor? Benim deneyimim skça rastlanan türden midir? Ülkemizde bu yüzden mi bu kadar çok boanma var? Bunun bana üç kez olduuna inanamyorum. Peki ya boanmayan insanlar? Onlar bu boluk içinde yaamay m öreniyorlar, yoksa ak, baz evliliklerde canl m kalyor? Eer öyleyse, nasl?" Yol arkadamn sorduu sorular, bugün binlerce evlenmi ve boanm insann sorduu sorulardr. Bazlar arkadalarna, bazlar danmanlara ve din adamlarna, ve bazlar da kendilerine soruyor. Bazen yantlar, neredeyse anlalmaz olan psikolojik aratrma kalplar ile ifade ediliyor. Bazen mizah ve halk kültürü ile anlatlyor. Fkralarn ve özdeyilerin çou biraz gerçeklik tar, ama bunlar kanserli bir kiiye aspirin sunmak gibi bir eydir. Evlilikte romantik ak için duyulan arzu, psikolojik yapmzda derin bir ekilde kök salmtr. Hemen hemen her popüler derginin her saysnda, evlilikte ak canl tutmak üzerine bir yaz vardr. Bu konuda kitaplar boldur. Televizyon ve radyodaki Talk-Show'lar da bununla ilgilenirler. Evliliklerimizde ak canl tutmak ciddi bir itir. Dizi film izle Bütün mevcut olan kitaplara, dergilere ve uygulamal yardmlara ramen, neden bu kadar az sayda çift, nikâhtan sonra da ak canl tutmann srrn bulmu gibi görünüyor? Neden bir çift, bir iletiim çalmasna katlp,
  • 3. iletiimin nasl artracaklar konusunda harika fikirleri dinliyor, eve dönüyor ve kendilerinin, orada sergilenen iletiim kalplarn uygulamaktan bütünüyle aciz olduklarn görebiliyorlar? Nasl oluyor da, bir dergide "Einize Aknz fade Etmenin 101 Yolu" diye bir yaz okuyor, bize özellikle iyi görünen bir iki yol seçiyor, bunlar deniyoruz. Eimiz çaba sarf ettiimizi fark etmiyor bile. Biz de geri kalan 98 yoldan vazgeçip, her zamanki gibi yaamaya devam ediyoruz. Eer sevgimizi etkili bir ekilde belirtmek istiyorsak, eimizin birincil sevgi dilini örenmeyi arzu etmeliyiz. Bu sorularn yant, bu kitabn amacdr. Bu, halihazrda yaynlanm kitaplar ve yazlar faydal deil anlamna gelmez. Sorun, bir temel gerçei gözden kaçrm olmamzdr: insanlar farkl sevgi dilleri konuurlar. Dilbilim alannda, belli bal dil gruplar vardr: Japonca, Çince, spanyolca, ngilizce, Portekizce, Yunanca, Almanca, Franszca vs. Çoumuz annemizin, babamzn ve kardelerimizin dilini örenerek büyürüz ve bu bizim birincil ya da anadilimiz olur. Daha sonra ilave dilleri, genellikle çok daha fazla çaba ile örenebiliriz. Bunlar bizim ikincil dillerimiz olurlar. En iyi anadilimizi konuur ve anlarz. Bu dili konuurken kendimizi çok rahat hissederiz. kinci bir dili ne kadar çok kullanrsak, o dilde sohbet etmek o kadar rahat olur. Eer yalnzca anadilimizi konuursak ve yalnzca bizimkinden farkl olan kendi anadilini konuan birisi ile karlarsak, iletiimimiz snrl olacaktr. Bu durumda iaretlemeye, homurdanmaya, resimler çizmeye veya fikirlerimizi oynayarak anlatmaya bel balamak zorundayz. letiim kurabiliriz, fakat bu zordur. Dil farklar insan kültürünün önemli bir parçasdr. Eer kültürler arasnda etkili olarak iletiim kurmak istiyorsak, iletiim kurmak istediimiz insanlarn dilini örenmeliyiz. Sevgi konusunda da bu benzerdir. Sizin sevgi diliniz ile einizin dili, Çincenin ngilizceden farkl olduu kadar farkl olabilir. Aknz ngilizce olarak ne kadar ifade etmeye çalrsanz çaln, eer einiz yalnzca Çince anlyorsa, birbirinizi nasl sevmeniz gerektiini asla anlamayacaksnz. Uçaktaki arkadam, "Ona ne kadar güzel olduunu söyledim. Onu sevdiimi söyledim. Onun kocas olmaktan ne kadar gurur duyduumu söyledim" derken, üçüncü kars ile "Onaylayc Sözler" dilini konuuyordu. Sevgisini ifade ediyordu ve samimiydi. Fakat kars bu dili anlamyordu. Belki de ak onun davranlarnda aryor ve bulamyordu. çten olmak yeterli deildir. Eer sevgimizi etkili bir ekilde belirtmek istiyorsak, eimizin ilk sradaki sevgi dilini örenmeyi arzu etmeliyiz. Yirmi yllk evlilik danmanlndan sonra, temel olarak be duygusal sevgi dili olduu sonucuna vardm; insanlarn sevgiyi anlad ve konutuu be yol. Dilbilim alannda, bir dilin deiik lehçeleri ve varyasyonlar olabilir. Benzer bir ekilde, be temel duygusal sevgi dilinin de birçok lehçeleri vardr. Bunu, dergilerde çkan "Einize Onu Sevdiinizi Anlatmann 10 Yolu", "Erkeinizi Evde Tutmann 20 Yolu" veya "Evlilikte Akn 365 ifadesi" balkl yazlar açklar. 10, 20 ve 365 adet temel sevgi dili yoktur. Bana göre, yalnzca be adet vardr. Bununla birlikte, çok sayda lehçeler olabilir. Bir sevgi dili içerisinde sevgiyi ifade etme yollarnn says, yalnzca o kiinin hayal gücü ile snrldr. Önemli olan ey, einizin sevgi dilini konumaktr. Erken çocukluk geliiminde her çocuun kendisine özgü bir duygusal kalp gelitirdiini uzun süredir biliyoruz. Örnein, baz çocuklar, düük bir özsayg kalb gelitirirken, dierleri salkl bir özsaygya sahiptir. Bazlar duygusal güvensizlik kalplar gelitirirken, dierleri güven duyarak büyürler. Baz çocuklar sevildiini, istendiini ve takdir edildiini hissederek büyür, oysa dierleri sevilmediini, istenmediini ve takdir edilmediini hissederek yetiirler. Anneleri, babalar ve akranlar tarafndan sevildiini hisseden çocuklar, kendilerinin benzersiz psikolojik yapsn, anneleri ve babalar ile dier önemli insanlarn, onlara sevgilerini ifade etme yollarn temel alan, birincil bir sevgi dili gelitirirler. Onlar, birincil sevgi dilini konuup, anlayacaktr. Daha sonradan ikincil bir sevgi dilini örenebilirler, fakat daima birincil dilleri ile kendilerini çok daha rahat hissedeceklerdir. Anababalar ve akranlar tarafndan sevildiini hissetmeyen çocuklar da birincil bir sevgi dili gelitirecektir. Fakat bu, tpk baz
  • 4. çocuklarn zayf bir kelime hazinesine sahip olular gibi hayli yetersiz olacaktr. Bu zayf programlama, onlarn iyi iletiimciler olamayaca anlamna gelmez. Fakat bu demektir ki, onlar daha olumlu bir kalba sahip olanlara nazaran daha çok sebatla çalmaldrlar. Keza, az gelimi bir sevgi hissi içinde büyüyen çocuklar da sevildiini hissetme ve sevgiyi iletme konumuna gelebilirler. Fakat, bu konuda, salkl, sevgi dolu bir atmosferde büyüyenlere göre, daha özenle çalmalar gerekir. Nadiren bir kar-koca ayn birincil sevgi dilini kullanrlar. Biz, kendi birincil sevgi dilimizi kullanmaya eilimliyizdir ve eimiz iletmeye çaltmz eyi anlamaynca kafamz karr. Sevgimizi ifade ederiz, fakat mesaj yerine ulamaz. Çünkü, onlara göre, bizim konutuumuz yabanc bir dildir. te temel sorun burada yatar ve bu kitabn amac bir çözüm sunmaktr. Bu nedenle, sevgi üzerine baka bir kitap yazmaya cüret ediyorum. Bir kez be temel sevgi dilini kefedip, eimizin birincil sevgi dili kadar, kendi birincil sevgi dilimizi de .anladk m, o zaman kitaplardaki ve makalelerdeki fikirleri uygulamak için gerekli bilgiye sahip olacaz. Einizin birincil sevgi dilini bir kez kefedip, konumay örendiinizde, inanyorum ki, uzun ömürlü ve sevgi dolu bir evliliin anahtarn kefetmi olacaksnz. Sevginin, nikâhtan sonra buhar olmas gerekmez. Fakat, onu canl tutmak için de, çoumuzun, ikincil bir sevgi dilini örenmek için çaba göstermesi gerekecektir. Eer eimiz anlamyorsa, anadilimize bel balayamayz. Ona iletmeye çaltmz sevgiyi onun hissetmesini istiyorsak, bunu, onun birincil sevgi dilinde ifade etmeliyiz. BÖLÜM K Sevgi Deposunu Dolu tutmak Sevgi, dilimizdeki en önemli -ve en çok kafa kartran- sözdür. Hem dünyevi, hem de dini düünürler, sevginin yaammzda ana rolü oynad konusunda hemfikirler. Bize "sevginin çok görkemli bir ey" olduu ve "dünyay döndürenin sevgi olduu" söylenir. Binlerce kitap, ark, dergi ve filme bu sözle lezzet katlr. Çok sayda felsefi ve dini sistem, sevgiye önemli bir yer vermitir. Hristiyanlk inancnn kurucusu, sevginin, müritlerinin temel özellii olmasn istemitir. Psikologlar, sevildiini hissetmenin, insann birinci derecedeki duygusal ihtiyac olduu sonucuna vardlar. Sevgi için dalar, denizleri aar, çölleri yürüyerek geçer ve anlatlamayacak güçlüklere katlanrz. Sevgisiz, dalar alamaz, denizler geçilemez, çöller dayanlmaz ve zorluklar yenilemez olurlar. Ermi kiiler, sevgi ile güdülenmemi tüm insan baarlarnn, sonuçta, bo olduunu söyleyerek sevgiyi yüceltmitir. nsanlk oyununun son sahnesinde üç karakterin kalacan söylemitir: "nanç, umut ve sevgi. Fakat bunlarn en önemlisi sevgidir." Eer sevgi sözünün, hem geçmite hem de günümüzde, insan yaamnn her yönüne iledii konusunda anlaabiliyorsak, bu sözün çok kafa kartrc bir söz olduu konusunda da birleiyoruz demektir. Onu bin türlü kullanrz. "Sosisli sandviçi seviyorum" deriz. Bir saniye sonra "Annemi seviyorum" deriz. Yüzme kayak yapma, avlanma gibi faaliyetleri sevmekten bahsederiz. Yiyecek, arabalar, evler gibi objeleri severiz. Köpekler, kediler hatta salyangozlar gibi hayvanlar severiz. Doay severiz: aaçlar, otlar, çiçekleri ve havay. nsanlar severiz: annemizi, babamz, olumuzu, kzmz, ninemizi, karmz, kocamz, arkadalarmz. Hatta sevgiye ak bile oluruz. Tüm bunlar yeterince kafa kartrc gelmediyse devam edelim. Davran açklamak için de sevgi sözünü kullanrz. "Bunu yaptm, çünkü onu seviyorum." Bu açklama, her türlü eylem için yaplr. Bir erkek zina yapar ve bunu sevgi diye adlandrr. Dier taraftan bir vaiz, buna günah der. Bir alkoliin kars, kocasnn yaratt son sahneden kalan parçalar toplar. O, buna sevgi der. Fakat bir psikolog bunu karlkl bamllk diye adlandrr. Anababa
  • 5. çocuun tüm isteklerine, sevgi diyerek, boyun eer. Aile terapisti ise bunu sorumsuz ebeveynlik diye adlandrr. O halde sevme davran nedir? Bu kitabn amac, sevgi kelimesini çevreleyen tüm karkl gidermek deil, duygusal salmz için esas olan sevgi türüne odaklanmaktr. Çocuk psikologlar, duygusal açdan dengeli olmas istenen her çocuun, karlanmas gereken belirli temel duygusal gereksinimlere sahip olduunu dorularlar. Bu duygusal gereksinimlerden hiçbiri sevgi ve efkate duyulan ile bir yere ait olduunu ve istendiini hissetme gereksinimi kadar temel deildir. Yeterli derecede efkat gösterilince çocuk muhtemelen sorumlu bir yetikin olarak yetiecektir. Bu sevgi olmadan, duygusal ve sosyal olarak engellenmi olacaktr. u benzetmeyi ilk duyduumda houma gitmiti: "Her çocuun içinde, sevgi ile doldurulmay bekleyen bir 'duygu deposu' vardr. Bir çocuk gerçekten sevildiini hissederse, normal olarak geliecektir. Fakat sevgi deposu bo olduu zaman, çocuk yanl davranlarda bulunacaktr. Çocuklarn yaramazlklarnn çouna bo bir "sevgi deposu "nün özlemleri yol açar." Çocuk ve gençlerin davranlarnda uzmanlam bir psikiyatrist olan Dr.Ross Campbell'i dinliyordum. Dinledikçe, ofisimde çocuklarnn kötü davranlarn sergileyen yüzlerce anababay düündüm. O çocuklarn içinde bo bir sevgi deposu olduunu asla hayal etmemitim, fakat sonuçlarn kesinlikle gördüm. Onlarn yaramazlklar, hissetmedikleri sevgiyi arayn saptrlm bir ekliydi. Sevgiyi hep yanl yerlerde, yanl ekillerde aryorlard. Cinsel yolla geçen bir hastalk için tedavi gören, oh üç yandaki Ashley'i hatrlyorum. Annesi ve babas mahvolmutu. Ashley'e kzgnlard. Ona seks hakknda ders verdikleri için okulunu suçluyorlard. "Bunu neden yapt," diye soruyorlard. nsanolunun kalbinde samimi olmak ve birbirlerini sevmek için duyulan arzu yatar. Evlilik bu yaknlk ve sevgiye duyulan gereksinimi karlamak için tasarlanmtr. Ashley ile yaptm sohbette, bana, alt yandayken annesinin ve babasnn boanmasndan bahsetti. "Babamn beni sevmedii için evi terk ettiini düündüm," dedi. "Annem yeniden evlendiinde, artk onu sevecek baka birisi olduunu hissettim. Ama hâlâ beni sevecek kimsem yoktu. Sevilmeyi çok fazla istiyordum. Bu çocukla okulda karlatm. Benden büyüktü, ama benden holand. Buna inanamyordum. Bana kar iyiydi ve bir süre sonra beni gerçekten sevdigini hissetim. Seks yapmak istemedim, ama sevilmek istedim." Ashley'nin sevgi deposu yllarca bo kalmt. Annesi ve üvey babas onun fiziksel gereksinimlerini karlam, fakat onun içerisinde köpüren derin duygusal mücadeleyi fark etmemilerdi. Ashley'i kesinlikle seviyorlard ve onun da bu sevgiyi hissettiini düünüyorlard. Artk çok geç olana kadar, Ashley'in birincil sevgi dilini konumadklarn fark etmediler. Bununla birlikte, sevgi için duyulan duygusal gereksinme, yalnzca bir çocukluk olgusu deildir. Bu gereksinme bizi,. yetikinlie ve evlilie kadar izler. "Ak olma" deneyimi bu ihtiyac geçici olarak karlar. Fakat bu, kaçnlmaz olarak "geçici bir önlem"dir. Ksa ömürlüdür ve etkisi sinirlidir. "Ak olma" saplantsnn zirvelerinden aaya indikten sonra, sevgi için duyulan gereksinim yeniden su yüzüne çkar. Çünkü bu, doamzn temelinde vardr. Duygusal arzularimizin merkezindedir. "Aik olmadan" önce sevgiye gereksinme duyuyorduk ve yaadigimiz sürece de duyacagiz. Ei tarafindan sevildigini hissetme gereksinimi evlilige dair arzularin kalbidir. Bir adam geçenlerde bana öyle dedi, "Eger kariniz sizi sevmezse, evin, arabalarin, sahilde bir yerin ve geri kalan her eyin ne önemi var? Her eyden daha fazla, karim tarafindan sevilmeyi istiyorum." Maddi eyler duygusal sevginin yerini alamaz. Bir
  • 6. kadin diyor ki, "Beni bütün gün ihmal ediyor ve sonra benimle yataga atlamak istiyor. Bundan nefret ediyorum." O seksten nefret eden bir e degil; yalnizca sevgi için umutsuzca yalvaran bir e. Dogamizdaki bir ey, bakalari tarafindan sevilmeye son derece ihtiyaç duyar. Izolasyon, insan ruhunu mahveder. Bu yüzden, yalniz baina hapsedilme en zalim ceza olarak düünülür. Insanin varliginin kalbinde, samimi olmak ve bakalari tarafindan sevilmek arzusu vardir. Evlilik, yakinlik ve sevgi.için duyulan bu gereksinimi karilamak üzere tasarlanmitir. Bu yüzden antik kutsal yazilar, kari-kocanin "bir beden" olmasindan bahsederler. Bu, bireylerin kimliklerini kaybetmeleri anlamina gelmez. Birbirlerinin yaamlarina derin ve samimi bir ekilde girmeleri demektir. Yeni Ahit'in yazarlari, kankocanin birbirlerini sevmelerini tevik, etti. Plato'dan Peck'e, yazarlar, evlilikte sevginin önemini vurgulamilardir. Sevgi önemli oldugu kadar, ele geçmesi de zordur. Birçok evli çiftin gizli bir aciyi paylatiklarini dinledim. Bazilari bana, içlerindeki aci dayanilmaz oldugu için geldiler. Digerleri, kendi davrani kaliplari veya elerinin yanli davranilari evliliklerini yiktigi için geldiler. Bazilari yalnizca, artik evli kalmak istemediklerini bana bildirmek için geldiler. Onlarin "bundan sonra mutlu bir ekilde yaama" hayalleri gerçegin kati duvarlarina çarpip parçalanmiti. "Akimiz bitti, ilikimiz öldü. Yakin hissediyorduk, ama imdi degil. Artik birlikte olmaktan holanmiyoruz. Birbirimizin ihtiyaçlarini karilamiyoruz," sözlerini tekrar tekrar iittim. Bu hikâyeler, çocuklar kadar yetikinlerin de "sevgi depolari" taidiklarina taniklik eder. Incinen çiftlerin kalplerinin derinliklerinde, ibresi bo-§u gösteren görünmez bir "sevgi deposu" olabilir mi? Yanli davranilar, kabuguna çekilmeler, aci sözler ve eletirel bir ruh, bo bir depodan dolayi meydana gelebilir mi? Onu doldurmanin bir yolunu bulabilseydik, evlilik yeni batan dogabilir miydi? Dolu bir depo ile çiftler, farklari tartimanin ve çelikileri çözmenin mümkün oldugu, duygusal bir iklim yaratabilirler mi? Bu depo, evliligin iyi gitmesini saglayan anahtar olabilir mi? Bu sorular beni uzun bir yolculuga çikardi. Yol boyunca, bu kitapta yer verdigim basit, fakat güçlü kavrayilara ulatim. Bu yolculuk, yirmi yillik evlilik danimanligi boyunca devam ederken, ayni zamanda Ameri-ka'daki yüzlerce çiftin kalplerinin ve zihinlerinin içini gösterdi. Seattle'dan Miami'ye, çiftler beni, evliliklerinin iç dünyalarina davet ettiler ve açikça konutuk. Bu kitaptaki örneklemeler, gerçek yaamin dokusundan alinmitir. Yalnizca isimler ve yerler, özgürce konuan bireylerin özel yaamlarini korumak için degitirilmitir. Sevgi deposunu dolu tutmanin, tipki bir otomobil için benzini uygun seviyede tutmanin önemli oldugu kadar, evlilik için de önemli olduguna ikna oldum. Evliliginizi bo bir "sevgi deposu" ile yürütmek, arabanizi benzinsiz yürütmeye çalimaktan daha fazlasina malola-bilir. Okumakta oldugunuz kitap, binlerce evliligi koruma potansiyeline sahiptir ve hatta iyi bir evliligin duygusal iklimini bile zenginletirebilir. Evliliginizin durumu imdi ne olursa olsun, daima daha iyi olabilir. Uyari: Be sevgi dilini anlamak ve einizin birincil sevgi dilini konumayi ögrenmek, onun davranilarini kökten etkiyebilir. Sevgi depolan dolu oldugunda insanlar farkli davranirlar. Bununla birlikte, be sevgi dilini incelemeden önce, diger bir önemli, fakat kafa karitiran olguya deginmeliyiz: "Aik olma"nin harika deneyimi. BÖLÜM ÜÇ Ak olmak bir randevu almadan ofisimde belirdi ve sekreterime beni be dakika için görüp göremeyecegini sordu. Janice'i on sekiz yildir taniyordum. Otuz alti yaindaydi ve hiç evlenmemiti. Yillar boyunca birkaç erkekle flört etmiti; biriyle alti yil, baka biriyle üç yil ve baka bir kaçi ile daha kisa dönemler süresince. Zaman
  • 7. zaman randevu alip, benimle ilikilerinden birindeki özel bir zorlugu tartiirdi. Dogasi geregi disiplinli, dikkatli, planli, düünceli ve özenli bir insandi. Haber vermeden ofisime gelmesi onun karakterine tamamen aykiriydi. Kendi kendime, Janice'in randevu almadan çikagelmesi için korkunç bir kriz içinde olmasi gerekir, diye düündüm. Sekreterime onu içeri almasini söyledim. Tam olarak, onu kapiyi kapar kapamaz trajik bir hikâye anlatirken ve gözyalarina bogulurken görmeyi bekliyordum. Bunun yerine, heyecandan parildayarak, ofisime neredeyse hoplaya ziplaya girdi. "Bugün nasilsin, Janice?" diye sordum. "Harika!" dedi. "Hayatimda hiç daha iyi olmamitim. Evleniyorum." "Sen mi?" dedim, hayretimi açiga vurarak. "Kiminle ve ne zaman?" "David Gallespie ile" diye bagirdi, "Eylül'de" "Bu heyecan verici. Ne zamandir flört ediyordunuz?" "Üç hafta. Bunun çilginlik oldugunu biliyorum, Dr. Chapman, flört ettigim onca insandan ve evlenmeye bu kadar çok kez yaklatiktan sonra, buna kendim de inanamiyorum, ama David'in benim için yaratildigini biliyorum. Ilk bulumamizda bunu ikimiz de biliyorduk. Tabii ki, bunu ilk geceden konumadik. Ama bir hafta sonra, bana evlenme teklif etti. Bana bunu soracagini biliyordum ve evet diyecegimi de biliyordum. Daha önce hiç böyle hissetmemitim, Dr. Chapman. Yillar boyunca sürdürdügüm ilikileri ve yaptigim mücadeleleri biliyorsunuz. Her ilikide, bir eyler dogru gitmiyordu. Onlarin herhangi birisi ile evlenmek konusunda kendimi huzurlu hissetmiyordum. Ama David'in dogru kii oldugunu biliyorum." Janice sandalyesinde ileri geri sallaniyor, kikirdiyor ve "Biliyorum, bu çilginlik, ama çok mutluyum. Hayatimda hiç bu kadar mutlu olmamitim" diyordu. Janice'e ne olmutu? Aik olmutu. Onun kafasinda, David karilatigi en harika erkekti. Her yönden mükemmeldi. Ideal bir koca olacakti. Gece gündüz onu düünüyordu. David'in daha önce iki kez evlenmesi, üç çocugu olmasi ve geçen yil üç i degitirmesi Janice için önemsiz gerçeklerdi. O mutluydu ve David'le sonsuza kadar mutlu kalacagina ikna olmutu. O, aikti. Çogumuz evlilige "aik olarak" balariz. Fiziksel özellikleri ve,kiilik vasiflari, bizdeki "ak alarmi"m balatmaya yetecek bir elektrik oku yaratan birisiyle karilairiz. Ziller çalar ve biz bu kiiyi tanima sürecini balatiriz. Ilk adim, bütçemize göre, bir hamburgeri veya bir biftegi paylamak olabilir. Fakat gerçekte ilgilendigimiz yiyecek degildir Aki kefetmek için iz üzerindeyizdir. "içimde hissettigim bu ilik, iç giciklayici duygu o "gerçek" ey olabilir mi?" Bazen bu iç giciklayici duyguyu ilk bulumada yitiririz. Enfiye çektigini ögreniriz ve o tatli ürperti ayak parmaklarimizdan çikar gider. Ama, baka bir zaman, bir hamburgerden sonra o tatli ürpertiler eskisinden de güçlüdür. Bir kaç "beraberlik" daha ayarlariz. Çok geçmeden yogunluk seviyesi, kendimize "Saniyorum, aik oluyorum," dedigimiz noktaya kadar yükselir. Sonunda bunun "gerçek birey" olduguna ikna oluruz ve bu duygunun karilikli oldugunu umarak diger kiiye açiliriz. Eger degilse, ya iliki sogur veya etkilemek için çabalarimizi iki katina çikarir ve sonunda sevdigimizin sevgisini kazaniriz. Karilikli oldugu zaman ise evlilikten konumaya balariz. Çünkü "ak olmann, iyi bir evlilik için gerekli bir zemin olduunda herkes hemfikirdir. Evlilîk öncesi hayallerimiz evlilikte saadetle ilgilidir... Ak olduunuzda baka türlüsüne inanmak zordur. Zirvedeki bir "aik olma" deneyimi cokuludur. Gözümüz birbirimizden bakasini görmez. Birbirimizi düünerek uykuya dalariz. Uyandigimizda o kii ilk düüncemizdir. Birlikte olmayi özleriz. Birlikte zaman geçirmek, cennetin giriinde oynamaya benzer. El ele tututugumuzda,
  • 8. sanki kanimiz birlikte akar. Okula ya da ie gitmek zorunda olmasak, ebediyen öpüebiliriz. Sarilma, evlilik hayallerini ve cokuyu tevik eder. "Aik olan" kii, sevdigi kiinin mükemmel oldugu illüzyonuna sahiptir. Annesi onun kusurlarini görebilir, fakat o göremez. Annesi der ki, "Canim, onun be yil psikolojik tedavi gördügü konusunu hiç düündün mü?" Fakat o, "Annecigim, bana bir ans ver. O üç aydir diarida," diye yanitlar. Arkadalari da onun kusurlarini görebilirler, fakat o sormadan muhtemelen söylemeyeceklerdir. Büyük ihtimalle o da sormayacaktir. Çünkü ona göre sevgilisi mükemmeldir ve bakalarinin ne düündügünü de önemli degildir. Evlilik öncesi hayallerimiz, evlilikte saadetle ilgilidir: "Birbirimizi son derece mutlu edecegiz. Baka çiftler tartiabilir ve kavga edebilir, ama biz degil. Biz birbirimizi seviyoruz." üphesiz, bütünüyle saf degilizdir. Mantiksal olarak sonuçta bazi farkliliklarimiz olacagini biliriz. Fakat bu farklari açik olarak tartiacagimizdan eminizdir. Birimiz daima alttan almaya gönüllü olacaktir ve anlama saglanacaktir. Aikken baka türlüsüne inanmak zordur. Gerçekten aiksak, bunun sonsuza kadar sürecegine inanma egilimindeyizdir. "Bu anda hissettigimiz harika duygulara daima sahip olacagiz. Aramiza hiçbir ey asla giremez. Hiçbir ey birbirimize duydugumuz aktan daha üstün olmayacaktir. Biz birbirimizin güzelligine ve cazibesine hayran olduk, tutulduk. Akimiz, imdiye kadar deneyimledigimiz en harika ey. Bazi evli çiftlerin bu duyguyu kaybettiklerini gözlemliyoruz, fakat bu asla bize olmayacak. Belki de onlar gerçek aki yakalayamadilar," diye fikir yürütürüz. Maalesef, "aik olma" yaantisinin ebediligi hayaldir, gerçek degildir. Bir psikolog olan Dr. Dorothy Tennov, aik olma olgusu üzerine geni kapsamli bir inceleme yapmitir. Çok sayida çifti inceledikten sonra, romantik bir tutkunun ortalama yaam sürecinin iki yil oldugu sonucuna varmitir. Eger bu gizli bir ak ilikisi ise, biraz daha uzun sürebilir. Fakat, sonuçta, hepimiz bulutlardan inip, ayagimizi tekrar topraga basariz. Gözlerimiz açilir ve diger kiiyi oldugu gibi görürüz. Onun bazi kiisel özelliklerinin gerçekten rahatsiz edici oldugunun farkina variriz. Davrani kaliplari sinir bozucudur. Incitecek, kizacak hatta belki de sert sözler sarf edip, eletirel yargilarda bulunacak kapasitededir. Aik oldugumuzda göz ardi ettigimiz bu küçük özellikler imdi koskoca daglar olmutur. Annemizin sözlerini animsariz ve kendi kendimize sorariz, "Nasil bu kadar aptal olabûdim?" Saçlarn hep lavaboyu tkad küçük beyaz lekelerin aynay kaplad, peçetenin ne ekilde çkarlmas gerektiinden tutun da, kapan yukarda m aada m olmas gerektiini konu alan tartmalarn olduu evliliin gerçek dünyasna ho geldiniz. Bu ayakkablarn dolaba kendiliinden yürümedii, çekmecelerin kendiliinden kapanmad, paltolarn asklar sevmedii ve çoraplarn çamar ykanrken izinsiz kaybolduu bir dünyadr. Bu dünyada bir bak incitebilir, bir söz ykabilir. Srlsklam ak olanlar düman, evlilik bir sava alan haline gelebilir. "Ak olma" mucizesine ne oldu? Ne yazk ki, o yalnzca iyi gün ve kötü gün için, noktal yerlere imzamz atmak üzere bizi oyuna getiren bir illüzyondu. Bu kadar çok insann evlilie ve bir zamanlar sevdikleri elerine lanet etme noktasna gelmesi alacak bir ey deildir. Sonuçta, eer aldatldysak, kzgn olmaya hakkmz vardr. Biz gerçekten "gerçek" ak yaadk m? Sanrm. Sorun hatal bilgideydi. "Ak olma" saplantsnn sonsuza kadar sürecei fikri, yanl bir bilgiydi. Aklmz daha iyi kullanmalydk. Basit bir gözlem, bize, bu tutku içinde devaml kalsaydk, hepimizin çok ciddi sorunlar yaayacan, öretmeliydi. ok dalgalan ile i, endüstri, din, eitim ve toplumun dier kesimleri de gümbürderdi. Neden? çünkü "ak olan" insanlar dier meguliyetlerine olan ilgilerini kaybederler. Bu yüzden buna "saplant" deriz. Srlsklam ak olan bir üniversite örencisi notlarnn dütüünü görür. Ak olduunuz zaman ders çalmak zordur. Yarn, 1812 Sava konusunda test olacaksnz, ama kim takar 1812 Savan? Ak olduunuzda, geri kalan her ey konu ddr. Bir
  • 9. beyefendi bana, "Dr. Chapman, iim parçalanyor," dedi. "Ne demek istiyorsunuz?" diye sordum. "Bu kzla karlatm, ak oldum. Artk hiçbir iimi yapamyorum. Zihnimi iime odaklayamyorum. Bütün günümü onu hayal ederek geçiriyorum." "Ak olma" durumunun yaratt havada uçma duygusu çok yakn bir ilikimiz olduu illüzyonunu bize verir. Birbirimize ait olduumuzu hissederiz. Bütün sorunlar yenebileceimize inanrz. Kendimizi birbirimize kar fedakâr hissederiz. Bir genç adamn nianls için söyledii gibi, "Onu incitecek herhangi bir ey yapmay düünemem. Benim tek arzum onu mutlu etmektir. Onu mutlu etmek için her eyi yaparm." Böyle bir tutku bize kendi ben merkezci tutumlarmzn yok olduu ve bizim, amzn yarar için her eyi vermeyi arzulayan bir tür Teresa Ana olduumuz sahte duygusunu yaratr. Bunu böylesine rahatlkla yapabilmemizin nedeni, amzn da bize kar ayn ekilde hissettiine samimiyetle inanmamzdr. Onun, bizim ihtiyaçlarmz karlamaya kendisini adadna, bizim onu sevdiimiz kadar onun bizi sevdiine ve asla bizi incitecek hiçbir ey yapmayacana inanrz. Bu düünü hayalcidir. Düündüklerimiz ve hissettiklerimizde samimiyetsiz olduumuzu deil, gerçekçi olmadmz gösterir. nsan doasnn gerçeini hesaba katmada baarszz. Doamz itibariyle biz, ben merkezciyiz. Dünyamz kendi etrafmzda döner. Hiçbirimiz bütünüyle fedakâr deiliz. Ak olduumuz zaman hissettiimiz havada uçma duygusu bizi bu yanlgya | düürür. i Ak olma yaantmz bir kez doal akn tamamlad m (unutmayn, ak olma süreci, ortalama iki yl sürer), dünyann gerçeklerine döner ve kendimizi öne sürmeye balarz. Erkek arzularn ifade edecek, fakat bu arzular, kadnnkinden farkl olacaktr. Erkek seks arzular, fakat kadn çok yorgundur. Erkek yeni bir araba almak ister, fakat kadn "çok saçma!" der. Kadn annesini ve babasn ziyaret etmek ister, fakat erkek "Senin ailenle çok fazla zaman harcamak istemiyorum" der. Erkek, beyzbol turnuvasnda oynamak ister ve kadn "Beyzbolu benden çok seviyorsun" der. Ufak ufak, aradaki teklifsizlik illüzyonu kaybolur ve bireysel arzular, duygular, düünceler ve davran kalplar öne çkmak için çabalarlar. Onlar iki bireydir. Zihinleri kaynamamtr ve duygular, ak okyanusunda, yalnzca ksa bir süre için birbirine katlmtr. imdi gerçeklik dalgalar onlar ayrmaya balar. Ak biter. Bu noktada onlar ya kendilerini çeker, ayrlr, boanr ve yeni bir ak olma yaantsnn arayna koyulurlar ya da ak olma tutkusunun canll olmakszn birbirlerini sevmek için zor bir çabaya giriirler. Ak olma yaants, ne bizim ne de dier kiinin büyümesine ve geliimine odaklanmaz. Bunun yerine, bize oraya ulatmz duygusunu verir. Aralarnda psikiyatrisi M.Scott Peck ve psikolog Dorothy Tennov'un da bulunduu baz aratrmaclar, ak olma yaantsnn "sevgi" diye adlandrlmam gerektii sonucuna vardlar. Dr.Tennov, gerçek sevgi diye düündüü deneyimden ayrmak üzere, bu deneyim için limerance kelimesini uydurdu. Dr.Peck ak-olma deneyiminin üç nedenden dolay gerçek sevgi olmad sonucuna vard. lki, ak olma iradi bir fiil veya bilinçli bir seçim deildir. Ak olmay ne kadar istersek isteyelim, bunun olmasn salayamayz. Dier taraftan, karmza çktnda bu yaanty aryor olmayabiliriz. Sk sk, uygun olmayan zamanlarda, umulmadk insanlara ak oluruz. kincisi, ak olmak gerçek sevgi deildir, çünkü çaba göstermeden yaanr. Ak olma durumunda her ne yaparsak yapalm, pek az disiplin veya tarafmzdan bilinçli bir çaba gerektirir. Birbirimize yaptmz uzun, pahal telefon görümeleri, verdiimiz hediyeler, i projeleri bize göre hiçbir ey deildir. Kuun içgüdüsel doasnn yuvann yapln belirledii gibi, ak olma yaantsnn doas da bizi birbirimiz için tuhaf ve doal olmayan eyler yapmaya iter. Üçüncüsü, "ak" olan kii, dier kiinin geliimine yardmc olmakla gerçekten ilgili deildir. "Ak olduumuzda aklmzda herhangi bir amaç varsa, o da, kendi yalnzlmza son vermek ve belki de bu sonucu evlilikle garantilemektir."1 Ak olma yaants, kendi geliimimize ya da dier kiinin geliimine odaklanmaz. Bunun
  • 10. yerine, bize, oraya vardmz ve daha fazla geliime gereksinme duymadmz duygusu verir. Yaamdaki mutluluun zirvesindeyizdir ve tek arzumuz orada kalmaktr. Sevdiimiz kiinin de kesinlikle gelimeye ihtiyac yoktur, çünkü o mükemmeldir. Yalnzca onun mükemmel kalacan umarz. Eer ak olmak gerçek sevgi deilse, nedir? Dr.Peck, onun çiftleme davrannn "genetik olarak belirlenmi, içgüdüsel bir öesi olduu sonucuna varr. Baka bir deyile, ak olmay oluturan, ego snrlarnn geçici ykl, türlerin devamn salamak üzere cinsel çiftleme ve iliki olasln artrmaya hizmet eden, içsel cinsel dürtüler île dsal cinsel uyarclarn bir konfigürasyonuna insann kahpsal yantdr."2 Bu sonuçla ister hemfikir olalm, ister olmayalm, içimizden ak olup, ak bitenler, bu yaantnn, baka hiçbir eyle kyaslanmayacak ekilde bizi duygusal bir yörüngeye frlatt konusunda hemfikir olacaktr. Genellikle akl yürütme yeteneimizi devreden çkarr ve sk sk kendimizi, daha ciddi anlarda asla yapmayacamz ekilde baz eyler söyler ve yaparken buluruz. Aslnda, o duygusal saplantdan kurtulduumuzda, genellikle o eyleri neden yaptmz merak ederiz. Duygu dalgalar dindiinde, aramzdaki farklarn a çkt gerçek dünyaya geri döndüümüzde çoumuz "Neden biz evlendik ki? Hiçbir konuda, anlaamyoruz" diye sorarz. Ama, akn zirvelerinde, her konuda, en azndan önemli olan her konuda anlatmz düünmütük. Ak olma illüzyonu ile evlilik için kandrlm insanlar olarak imdi iki seçenekle kar karyayz m demektir: (1) eimizle birlikte skntl bir yaam sürmek kade-rimizdir veya (2) gemiden atlayp, yeniden denemeliyiz? Daha iyi olan seçtiimiz sonucuna varmadan önce, belki de verileri incelemeliyiz. Bu ülkedeki ilk evliliklerin yüzde 40' boanma ile son bulur. kinci evliliklerin yüzde 60' ve üçüncü evliliklerin yüzde 75'i de ayn ekilde sona erer. Göründüü kadaryla, ikinci ve üçüncü defada daha mutlu bir evlilik umudu pek salam deil. Aratrmalar, üçüncü ve daha iyi bir alternatifin olduunu gösteriyor: Ak olma yaantsn olduu gibi, yani geçici duygusal bir yükselme olarak kabul edebilir ve artk eimizle birlikte "gerçek sevgi "yi kovalayabiliriz. Bu tür sevgi, doas itibariyle duygusaldr, fakat tutku deildir. Akl ve duyguyu birletiren bir sevgidir, tradi bir harekettir ve disiplin gerektirir. Kiisel geliim gereksinmesini kabul eder. En temel duygusal gereksinmemiz ak olmak deil, birbirimiz tarafndan gerçekten sevilmek, bir sevginin içgüdü ile deil, akl ve seçimle büyüdüünü bilmektir. Benim, beni sevmeyi seçen, bende sevilmeye deer bir ey gören birisi tarafndan sevilmeye ihtiyacm var. Bu tür sevgi çaba ve disiplin ister. Bu, enerjiyi bir çaba ile dier kiinin de yararlanaca ekilde sarf etme seçimidir. Sizin bu çabanz ile dier kiinin yaamnn zenginletiini bilmekle siz de bir tatmin duygusu bulacaksnz. Ak olma yaantsnn canlln gerektirmez. Gerçekte, "ak olma" yaants vadesini tamamlamadan gerçek sevgi balayamaz. aklc, iradeli sevgi... bilgelerin bizi hep çard türde sevgidir. "Tutku"nun etkisi altndayken yaptmz iyi ve cömertçe eyler için biz puan alamayz. Bunlar, normal davran kalplarmzn ötesine geçen içgüdüsel bir güç tarafndan zorlanm ve gerçekletirilmitir. Fakat eer, insan seçimlerinden oluan gerçek dünyaya dönüp de iyi ve cömert olmay seçersek, ite bu gerçek sevgidir. Sevgi için duygusal gereksinme, eer duygusal sala sahip olacaksak karlanmaldr. Evlenmi yetikinler, elerinde efkat ve sevgi hissetmeyi özlerler. Eimizin bizi kabul ettiinden, istediinden ve bizim iyiliimiz için kendisini adadndan eminsek kendimizi güvende hissederiz. Ak olma dönemi boyunca bütün bu duygular hissetmitik. Devam ettii sürece cennette gibiydik. Hatamz, bunun ebediyen süreceini düünmekti. Fakat bu tutkunun sonsuza kadar sürmesi amaçlanmamtr. Bu, evlilik kitabnn yalnzca giri ksmdr. Kitabn kalbi aklc, iradeli sevgidir. Bilgelerin bizi hep davet ettii türde bir sevgidir. stenilerek yaanandr. Bu, "ak" duygularn kaybetmi evli çiftler için iyi bir haberdir. Eer sevgi bir secimse, o zaman, onlar "ak" tutkusu bitip, gerçek dünyaya döndükten sonra da, sevme kapasitesine sahiptirler. Bu tür sevgi bir tutumla,
  • 11. bir düünme ekliyle balar. Sevgi, "Seninle evlendim ve senin çkarlarn gözetmeyi seçiyorum" diyen tutumdur. O zaman sevmeyi seçen kii, bu kararn ifade edecek uygun yollar bulacaktr. Bazlar "Fakat bu çok ksr görünüyor" diye iddia edebilir. "Uygun davranlar ile bir tutum olarak sevgi mi? Kayan yldzlar, balonlar, derin duygular nerede? O bekleyi ruhu, gözlerin lts, bir öpüteki elektrik ve seksin heyecan? Peki ya onun zihninde bir numara olduumu bilmenin güvenlii? te bu kitabn anlatt budur. Birbirimizin, sevilmek için duyduumuz derin duygusal gereksinmeyi nasl karlarz? Eer bunu örenebilirsek ve yapmay seçersek, o zaman paylatmz sevgi, deli gibi ak olduumuzda hissettiimiz her eyin ötesinde heyecan verici olacaktr. Uzun yllardr, evlilik seminerlerimde ve özel danma seanslarnda be duygusal sevgi dilini tarttm. Binlerce çift, okumak üzere olduklarnzn geçerliliini dorulayacaktr. Dosyalarm, asla karlamadm insanlardan gelen mektuplarla doludur. Mektuplar unlar söylüyor: "Bir arkadam bana sizin sevgi dilleri üzerine olan bantlarnzdan birisini ödünç verdi. Bu evliliimizi kökten deitirdi. Yllarca birbirimizi sevmek için çabaladk, fakat gayretlerimiz duygusal olarak birbirimize ulamad. imdi uygun sevgi dillerini konutuumuz için evliliimizin havas kökten deiti." Einizin sevgi deposu dolu olduu ve sizin sevginiz konusunda kendisini güvende hissettii zaman tüm dünya daha parlak görünecek ve einiz yaamdaki en yüksek potansiyeline ulamak üzere harekete geçecektir. Fakat sevgi deposu bo olduu ve kendisinin sevilmediini, fakat kullanldn hissettii zaman dünya karanlk görünecek ve muhtemelen dünyada, kendisindeki iyi potansiyele asla ulamayacaktr. Bundan sonraki be bölümde, be sevgi dilini açklayacam. Sonra, 9. Bölümde de, einizin birincil sevgi dilini kefetmenin, sizin sevme çabalarnz nasl en üretken hale getirebileceini örnekleyeceim. DPNOT 1. M.Scott Peck, The Road Less Travelled (New York: Simon & Schuster, 1978), pp. 89-90'. 2. ibid., p-90 BOLÜM DÖRT Sevgi 1: Onay Sözleri Mark Twain bir zamanlar dedi ki, "Güzel bir iltifatla iki ay yaayabilirim." Twain'in sözlerini gerçek olarak alsaydk, ylda alt iltifat, onun sevgi deposunu ilevsel bir seviyede tutacakt. Einiz muhtemelen daha fazlasna gereksinme duyacaktr. Sevgiyi duygusal olarak ifade etmenin bir yolu, onu oluturacak sözleri kullanmaktr. Antik brani bilgesi Solomon, "Dil, yaamn ve ölümün gücüne sahiptir"1 diye yazmtr. Birçok çift, birbirlerini sözlü olarak onaylamann muhteem gücünü asla örenmemitir. Solomon, daha sonra öyle ilave etmitir, "Kaygl bir yürek insan bunaltr, ama sevecen bir söz onu neelendirir."2 Sözlü iltifatlar veya takdir sözleri, sevgiyi güçlü bir ekilde iletir. Bunlar en iyi, aadaki gibi basit, açk sözlerle ifade edilir: "Bu kyafetle çok k görünüyorsun." "Ooo! Bu elbiseyle çok ho görünüyorsun." "Bu dünyada patatesi en iyi piiren kii sen olmalsn. Bu patateslere bayldm." "Bu gece bulaklar ykaman gerçekten takdir ettim." "Bu gece için çocuk bakcsn ayarladn için teekkürler. Bunu senin görevin gibi görmediimi bilmeni isterim." "Çöpü darya çkarman gerçekten takdir ediyorum." Karkocann birbirinden düzenli olarak bu tür onay sözleri iittii bir evlilikteki duygusal atmosfer nasl olacaktr sizce?
  • 12. Birkaç yl önce, büromun kaps açk, oturuyordum. Koridordan geçen bir bayan sordu, "Bir dakikanz var m?" "Tabii, buyurun." Oturdu ve öyle dedi: "Dr.Chapman, bir sorunum var. Kocam, yatak odamz boyamaya ikna edemiyorum. Dokuz aydr urayorum. Bildiim her eyi denedim, fakat boyamasn bir türlü salayamyorum." lk düüncem, Bayan, yanl yerdesiniz, ben boyac deilim, idi. Fakat, "Bana bunu biraz anlatn," dedim. "ey, geçen Cumartesi iyi bir örnekti. Havann ne kadar güzel olduunu hatrlyorsunuz. Kocamn bütün gün ne yaptn biliyor musunuz? Arabay ykad ve cilalad" "Siz ne yaptnz?" "Dar çktm ve dedim ki, "Bob, seni anlamyorum. Bugün, yatak odasn boyamak için mükemmel bir gün ve sen burada arabay ykayp, cilalyorsun!" "Sonra yatak odasn boyad m?" diye sordum. "Hayr. Hâlâ boyanmad. Ne yapacam bilmiyorum." "Size bir soru sormama izin verin" dedim. "Temiz, cilal arabalara bir itiraznz var m?" "Hayr, fakat yatak odasnn boyanmasn istiyorum." "Kocanzn, yatak odasnn boyanmasn istediinizi bildiinden emin misiniz;?" "Bildiini biliyorum," dedi. "Dokuz aydr onun peindeyim." "Size bir soru daha sormama izin verin. Kocanz herhangi bir eyi iyi yapar m?" "Ne gibi?" "Ah, çöpü dar çkarmak, sürdüünüz arabann ön camna çarpan sinekleri temizlemek, arabaya benzin koymak, elektrik faturasn ödemek veya paltosunu asmak gibi?" "Evet," dedi, "bunlardan bazlarn yapar." "O zaman iki önerim var. Bir, yatak odasnn boyanmasndan bir daha asla bahsetmeyin." Tekrarladm, "Bundan bir daha asla bahsetmeyin." "Bunun nasl yardmc olacan göremiyorum," dedi. 'sevginin hedefi, istediiniz bireyi elde etmek deil, sevdiiniz insann saadeti için bir ey yapmaktr. Bununla birlikte, su bir gerçektir ki, onaylayc sözler aldmzda, karlkta bulunmak için güdülenmemiz çok daha muhtemeldir. "Bakn, imdi bana yatak odasnn boyanmasn istediinizi bildiini söylediniz. Artk bunu ona söylemeniz gerekmez. Bunu zaten biliyor. kinci önerim, gelecek defa yi bir ey yaptnda ona iltifat edin. Eer çöpü darya çkarrsa, "Bob, çöpü darya çkarman gerçekten takdir ettiimi bilmeni istiyorum," deyin. "Çöpü darya çkarsan iyi olur. Yoksa sinekler onu senin yerine tayacaklar," demeyin. Onun elektrik faturasn ödediini gördüünüzde, elinizi omuzuna koyun ve deyin ki, "Bob, elektrik faturasn ödemeni gerçekten takdir ediyorum. Bunu yapmayan kocalar olduunu duyuyorum ve bunu ne kadar takdir ettiimi bilmeni istiyorum." yi birey yapt her defa, ona sözlerinizle iltifat edin." "Bunun, yatak odasnn boyanmasn nasl salayacan göremiyorum." "Benim tavsiyemi istediniz. Onu aldnz. Paraszdr." Giderken benden pek honut deildi. Fakat, üç hafta sonra, büroma geri geldi ve "e yarad!" dedi. Sözlü iltifatlarn, rahatsz edici sözlerden çok daha iyi güdülediini
  • 13. örenmiti. Einizin istediiniz bir eyi yapmasn salamak için pohpohlamay önermiyorum. Sevginin hedefi, istediiniz bir eyi elde etmek deil, sevdiiniz insann saadeti için bir ey yapmaktr. Bununla birlikte, u bir gerçektir ki, onaylayc sözlerin, bizi, karlk vermek ve eimizin arzu ettii bir eyi yapmak konusunda güdülemesi çok daha muhtemeldir. CESARET VERC SÖZLER Sözel iltifatlarda bulunmak, einize onaylayc sözleri ifade etmenin yalnzca bir yoludur. Cerasetlendirme sözü "cesaret uyandrmak" demektir. Hepimizin, kendimizi güvensiz hissettiimiz alanlar vardr. Cesaretimiz eksiktir ve bu cesaret eksiklii, sk sk, yapmay istediimiz olumlu eyleri baarmamz engeller. Einizin, kendisini güvensiz hissettii alanlardaki gizli potansiyeli sizin cesaret verici sözlerinizi bekliyor olabilir. Allison yazmaktan hep holanyordu. Üniversite kariyerinin sonlarnda, gazetecilik üzerine birkaç ders ald. Ksa zamanda, yazma konusundaki heyecannn, asl akademik dal olan tarihe duyduu ilgiyi atn fark etti. Daln deitirmek için çok geçti. Fakat üniversiteden sonra ve özellikle ilk bebekten önce birkaç makale yazd. Bir dergiye bir makale sundu, fakat red mektubu aldnda, baka bir tane sunma konusunda hiç cesareti kalmamt. imdi çocuklar daha büyük ve kendisinin daha çok zaman olduu için Allison tekrar yazyor. Keith, Allison'un kocas, evliliklerinin ilk zamanlarnda Allison'un yazmasna pek az ilgi göstermiti. Kendi iiyle meguldü ve irket merdivenini trmanmann basksna yakalanmt. Fakat, zamanla Keith yaamn en derin anlamnn baarlarda deil, ilikilerde bulunduunun farkna varmt. Allison'a ve onun ilgi alanlarna daha fazla önem vermeyi örendi. Bu yüzden, bir gece Allison'un makalelerinden birisini alp okudu. Bitirdiinde, Allison'un kitap okuduu dinlenme odasna gitti. Büyük bir heyecanla dedi ki, "Okuman kesmekten nefret ediyorum, fakat sana unu söylemeliyim. "Tatillerde En çok Yarar Salamak" üzerine yazdn makaleyi okumay yeni bitirdim. Allison, sen mükemmel bir yazarsn. Bu eyin yaynlanmas gerekir! Netlikle yazyorsun. Sözlerin kafamda canlandrabildiim resimler çiziyor. Çok ilginç bir tarzn var. Bunu baz dergilere göndermelisin." "Gerçekten böyle mi düünüyorsun?" diye sordu Allison, duraksayarak. "Kesinlikle," dedi Keith. "Sana söylüyorum, bu gerçekten iyi." Keith oday terk ettiinde, Allison okumaya geri dönmedi. Kucanda kapal duran kitapla, otuz dakika boyunca Keith'in dediklerini düündü. Bakalarnn da kendi yazlarna onun gibi bakp bakmayacan merak etti. Yllar önce ald red mektubunu hatrlad. Fakat imdi farkl bir insanm diye akl yürüttü. Yazlar daha iyiydi. Daha çok deneyime sahip olmutu. Bir su içmek için sandalyesinden kalkmadan Allison bir karar vermiti. Makalelerini baz dergilere sunacakt. Yaynlanp yaynlanamayacaklarna bir bakacakt. Keith bu cesaret verici sözleri söyleyeli on dört yl olmutu. O zamandan bu yana, Allison'un çok sayda makalesi yaynland ve imdi bir kitap için anlamas var. O mükemmel bir yazar. Fakat onun, bir makalenin yaynlanmasn salamak için gereken çetin sürecin ilk admn atmak üzere uyandrlmas için kocasnn cesaret verici sözleri gerekliydi. Belki einiz, yaamn bir veya daha fazla alannda ilenmemi bir potansiyele sahiptir. Bu potansiyel sizin cesaret verici sözlerinizi bekliyor olabilir. Belki karnzn, bu potansiyeli gelitirmek için bir kursa yazlmaya gereksinimi vardr. Belki kocanz, o alanda baarl, onun atmas gereken bir sonraki adm konusunda bir kavray kazandrabilecek baz insanlarla tanmaya ihtiyaç duyu-yordur. Sizin sözleriniz einize bu ilk adm atmak için gereken cesareti verebilir. Lütfen dikkat edin; einize, sizin istediiniz bir eyi yapmas için bask yapmanzdan söz etmiyorum. Onun zaten
  • 14. sahip olduu bir ilgi alann gelitirmesi için cesaret vermekten söz ediyorum. Örnein baz kocalar karlar- na, kilo vermeleri için bask yaparlar. Kocalar der ki, "O-na cesaret veriyorum," fakat karsna bu bir knama gibi gelir. Bir insana, yalnz kendisi kilo vermek istedii zaman cesaret verebilirsiniz. O arzu etmedikçe, sizin sözleriniz, vaaz verme kategorisine girecektir. Böyle sözler nadiren cesaret verir. Neredeyse daima, suça tevik etmek üzere tasarlanm, yarg sözleri olarak alglanrlar. Sevgiyi deil, reddedii ifade ederler. cesaret verme, duygulan sezinlemeyi ve dünyay einizin gözüyle görmeyi gerektirir. lk önce esimiz için neyin önemli olduunu örenmeliyiz. Fakat, eer einiz "Sanrm, bu sonbaharda bir zayflama programna katlmay istiyorum," derse, o zaman cesaretlendirici sözler söyleme frsatna sahipsiniz demektir. Cesaret verici sözler kulaa öyle gelecektir. "Eer bunu yapmaya karar verirsen sana bir tek ey söyleyebilirim. Çok baarl olacaksn. Bu, sende sevdiim eylerden birisi. Aklna bir eyi koyduunda, bunu yapyorsun. Eer yapmak istediin buysa, kesinlikle sana yardmc olmak için yapabileceim her eyi yapacam. Bu programn maliyeti konusunda da endielenme. Yapmak istediin buysa, paray buluruz." Böyle sözler, einize, zayflama merkezine telefon etmek için cesaret verecektir. Cesaret verme, duygular sezinlemeyi ve dünyay e-inizin gözüyle görmeyi gerektirir, îlk önce, eimiz için neyin önemli olduunu örenmeliyiz. Ancak o zaman cesaret verebiliriz. Sözel cesaretlendirme ile, unu iletmeye çalyoruz, "Biliyorum. Önem veriyorum. Seninleyim. Nasl yardm edebilirim?" Yani ona ve onun yeteneklerine inandmz göstermeye çalyoruz. Çoumuzun içinde, gelitirebileceimizden daha fazla potansiyel vardr. Bizi engelleyen genellikle cesarettir. Seven bir e, o çok önemli katalizörü sunabilir. üphesiz, cesaret verici sözleri söylemek sizin için zor olabilir. Bu sizin birincil sevgi diliniz olmayabilir. Bu ikinci dili örenmek sizin için büyük çaba gerektirebilir. Eer eletirici ve knayc söz kalbna sahipseniz, bu özellikle dorudur. Fakat sizi temin ederim ki, bu çabaya deer. SEVECEN SÖZLER Sevgi sevecendir. O halde, sevgiyi sözel olarak iletmek durumundaysak, sevecen sözler kullanmalyz. Bu konuma eklimizle ilgilidir. Ayn cümle, söyleyi tarzmza göre iki ayr anlam tayabilir. "Seni seviyorum" ifadesi, sevecenlik ve efkatle söylendiinde, sevginin samimi bir ifadesi olabilir. Fakat ya "Seni seviyorum?" ifadesi ? Soru iareti bu iki kelimenin tüm anlamn deitirir. Bazen sözlerimiz bir eyi söyler, sesimizin tonu ise baka bir eyi. Çifte mesajlar göndeririz. Eimiz genellikle sesimizin tonuna yüklenmi mesaj yorumlayacaktr, kullandmz kelimeleri deil. "Bu gece bulaklar ykamaktan zevk duyarm," sözlerini di gcrdatarak söylemek, bir sevgi ifadesi olarak alglanmayacaktr. Dier yandan, acy, strab ve hatta kzgnl bile sevecen bir tavrla paylaabiliriz ve bu bir sevgi ifadesi olacaktr. "Bu akam bana yardm etmeyi teklif etmediin için hayal krklna uradm ve incindim," sözleri dürüst, sevecen bir tavrla söylendiinde bir sevgi ifadesi olabilir. Konuan kii ei tarafndan bilinmek istiyor. Duygularn paylaarak yaknlk oluturmak üzere adm atyor. ifa bulmak üzere acsn tartmak için bir frsat istiyor. Yüksek, sert bir sesle ifade edilen ayn sözler ise sevgi deil, bir yarglama ve knama ifadesi olacaktr. Konuurkenki tavrmz son derece önemlidir. Antik zamanlarda bir bilge demi ki, 'Yumuak bir yant öfkeyi uzaklatrr." Einiz kzgn ve allak bullak olduu, hiddetli sözlerle saldrd zaman eer sevgi dolu olmay seçerseniz daha fazla hiddetli deil, yumuak bir sesle karlk verirsiniz. Acsn, kzgnln ve olaylar alglayn anlatmasna izin verirsiniz. Kendinizi onun yerine koymay, olaylar onun gözüyle görmeyi ve sonra sevecenlikle ve yumuakça onun neden böyle hissettii konusundaki kendi anlaynz ifade etme yolunu ararsnz. Eer ona kar hatalysanz, hatanz itiraf etmeyi ve af dilemeyi arzuluyor olursunuz. Eer sizin güdülenmeniz onun okuduundan farklysa,
  • 15. güdülenmenizi sevecenlikle açklayabilirsiniz. Ne olduunu yorumlamak için tek mantkl yolun sizin alglaynz olduunu ispatlamak için deil, anlay ve uzlama için çabalarsnz. Bu olgun sevgidir; yani, eer gelien bir evlilik aryorsak arzuladmz sevgidir. Sevgi hatalarn kaydn tutmaz. Sevgi geçmi baarszlklar ortaya getirmez. Hiçbirimiz mükemmel deiliz. Evlilikte daima en iyi veya doru eyi yapmayz. Baz zamanlar elerimizi incitecek eyler yaptk ve söyledik. Geçmii silemeyiz. Yalnzca itiraf edip, yanl olduu konusunda anlaabiliriz. Af dileyebilir ve gelecekte daha farkl davranmaya çalabiliriz. Baarszlm itiraf edip, af diledikten sonra, bunun eimde neden olduu acy hafifletmek için baka bir ey yapamam. Bana kar eim hata yapt, bunu ac içinde itiraf edip, af diledii zaman, adalet veya af seçeneim vardr. Eer adaleti seçer, bunu ona geri ödemeye veya hatasn ona ödetmeye çabalarsam, kendimi hâkim, onu da suçlu yapyor olurum. Yaknlk imkânsz olur. Fakat, eer affetmeyi seçersem, yaknlk yeniden salanabilir. Affetme, sevmenin yoludur. Kaç insann dün yüzünden her yeni günü berbat ettii beni hayrete düürür. Dünün baarszlklarn bugüne tamakta srar ederler ve böyle yaparak potansiyel olarak harika bir günü kirletirler. "Bunu yaptna inanmyorum. Bunu asla affedeceimi sanmyorum. Beni ne kadar incittiini asla bilemezsin. Bana bu ekilde davrandktan sonra nasl orada bu kadar rahat bir ekilde oturabiliyorsun, bilmiyorum. Dizlerinin üzerinde sürünüp, benden af diliyor olmalydn. Seni hiç affedebilir miyim, bilmiyorum." Bu sevgi sözleri deil, ac, içerleme ve intikam sözleridir. Eer yakn bir iliki gelitirmek istiyorsak, birbirimizin arzularn bilmemiz gerekir. Eer birbirimizi sevmeyi diliyorsak, dier kiinin ne istediini bilmeye ihtiyacmz vardr. Geçmiin baarszlklaryla yapabileceimiz en iyi ey, onlarn tarih olmasna izin vermektir. Evet, bu oldu. Tabii ki incitti. Hâlâ da incitiyor olabilir, fakat baarszln kabul etti ve af diledi. Geçmii silemeyiz, fakat onu tarih olarak kabul edebiliriz. Bugün, geçmiin baarszlklarndan kurtulmu olarak yaamay seçebiliriz. Affetme bir duygu deildir; bir taahhüttür. Suçlunun kusurunu, kendisine kar kullanma deil de, merhamet gösterme seçimidir. Affetme sevginin bir ifadesidir. "Seni seviyorum. Sana deer veriyorum ve seni affetmeyi seçiyorum. ncinme duygularm devam etse de, olanlarn aramza girmesine izin vermeyeceim. Bu deneyimden örenebileceimizi umuyorum. Bir kez baaramadn için baarsz bir insan saylmazsn. Sen benim esimsin ve birlikte ileriye gideceiz." Bunlar, sevecen tarzda ifade edilmi onay sözleridir. ALÇAKGÖNÜLLÜ SÖZLER Sevgi ricalarda bulunur, talep etmez. Eimden birtakm eyler talep ettiimde, ben ebeveyn olurum ve o da çocuk. Üç yandaki bir çocua ne yapmas gerektiini, aslnda, ne yapmak zorunda olduunu anlatan ebeveyndir. Bu gereklidir, çünkü üç yandaki çocuk yaam denizinin tehlikeli sularnda nasl yelken açlacan henüz bilmemektedir. Fakat, evlilikte bizler eit, yetikin hayat arkadalaryz. Tabii ki mükemmel deiliz, fakat yetikiniz ve hayat arkadalaryz. Eer yakn bir iliki gelitirmek istiyorsak, birbirimizin arzularn bilmeye gereksinimimiz vardr. Eer birbirimizi sevmeyi diliyorsak, dier kiinin ne istediini bilmeye ihtiyacmz vardr. Bununla birlikte bu arzular ifade ettiimiz yol çok önemlidir. Eer talepler olarak alglanrsa, yaknlk olaslm silmi oluruz ve eimizi kendimizden uzaklatrrz. Fakat, eer gereksinimlerimizi ve arzularmz ricalar olarak belirtirsek, sunduumuz rehberliktir, ültimatom deildir. "Hani elmal turta yapyordun ya, onlardan bu hafta yapman mümkün mü? O elmal turtalara baylyorum" diyen bir erkek, karsna, onu nasl sevmesi ve böylelikle yaknlk oluturmas gerektii konusunda rehberlik yapyordur. Dier yandan, "Bebek doduundan beri bir elmal turta yemedim. On sekiz yl boyunca da bir daha yiyeceimi sanmyorum" diyen koca, yetikin olmay brakm, ergenlik davranna geri dönmütür. Bu tür talepler yaknlk oluturmaz. "Bu hafta sonu çatnn kenarndaki oluklar
  • 16. temizlemen sence mümkün mü?" diye soran kadn, bir ricada bulunarak sevgisini ifade ediyor. Fakat, "Eer çat oluklarn çok yaknda temizlemezsen, aa inecekler. Halihazrda içlerinde aaçlar büyüyor!" diyen kadn sevmeyi brakm ve hükmeden bir anne olmutur. Einizden bir ricada bulunduunuzda, onun deerini ve yeteneklerini onaylyorsunuz. Öz olarak, onun sizin için anlaml ve deerli bir ey yapabileceini ve böyle bir eye sahip olduunu belirtiyorsunuz. Bununla birlikte, bir talepte bulunduunuzda, bir sevgili deil, bir tiran olursunuz. Einiz onaylandn deil, küçümsendiini hissedecektir. Bir rica, seçim unsurunu ortaya koyar. Einiz ricanz yantlamay veya reddetmeyi seçebilir. Çünkü sevgi daima bir seçimdir. Onu anlaml klan budur. Eimin, beni ricalarmdan birisini yantlayacak kadar sevdiini bilmek, bana duygusal olarak, onun bana deer verdiini, sayg ve hayranlk duyduunu ve beni mutlu edecek bir ey yapmak istediini iletir. Talep yoluyla sevgiyi elde edemeyiz. Eim gerçekte, benim taleplerime uyabilir. Fakat bu bir sevgi ifadesi deildir. Korku, suçluluk veya baka bir duygunun eylemidir, sevginin deil. Böylelikle, bir rica, sevginin ifadesi için bir olanak yaratr, oysa bir talep bu olana yok eder. ÇETL DYALEKTLER Onay sözleri be temel sevgi dilinden birisidir. Ama, bu dilde de birçok diyalektler vardr. Birkaçn zaten tarttk ve daha birçoklar vardr. Bu diyalektler hakknda ciltler ve saysz makaleler yazlmtr. Bütün bu diyalektlerin ortak noktas, eleri onaylamak için sözlerin kullanmdr. Psikolog William James, muhtemelen en derin insan gereksiniminin, -takdir edildiini hissetme gereksinimi olduunu söylemitir. Onay sözleri birçok bireyde bu gereksinimi karlayacaktr. Eer siz sözlerin adam deilseniz, eer bu sizin birincil sevgi diliniz deilse, fakat einizin sevgi dili olabileceini düünüyorsanz, size "Onay Sözleri" isimli bir not defteri tutmanz öneririm. Sevgi üzerine bir kitap veya bir makale okuduunuzda bulduunuz • onay sözlerini kaydedin. Sevgi üzerine bir konferans dinlediinizde veya bir arkadanzn baka birisi hakknda olumlu bir ey söylediine kulak misafiri olduunuzda, bunu yazn. Zamanla, einize sevginizi iletmek için kullanacanz pek çok söz birikecektir. Dolayl olarak onay sözleri kullanmay da isteyebilirsiniz, yani mesela einizin olmad zamanlarda onunla ilgili olumlu eyler söylemek gibi. Sonuçta, birisi einize anlatacak ve siz de sevgi için tam kredi alacaksnz. Karnzn annesine, karnzn ne kadar harika olduunu anlatn. Annesi ona söylediklerinizi aktardnda, bu katlanacaktr ve siz daha da çok kredi alacaksnz. Einizi, o mevcutken de bakalarnn önünde de onaylayn. Bir baar için onurlandrldnzda bunu einizle paylamaya dikkat edin. Ayn zamanda kendinizi onay sözleri yazmada, da deneyin. Yazl sözlerin, tekrar tekrar okunabilme avantaj vardr. Little Rock, Arkansas'ta sevgi dilleri ve onay sözleri ile ilgili önemli bir ders örendim. Bili ve Betty Jo'ya ziyaretim güzel bir bahar günündeydi. Beyaz parmaklklar, yemyeil otlar ve tamamiyle açm bahar çiçekleriyle çevrili bir evde yayorlard. Ortam ho ve sakindi. Ancak içeride, idealizmin bittiini kefettim. Evlilikleri darmadand. Düün gününden bu yana on iki yl ve iki çocuk ve onlar her eyden önce neden evlendiklerini merak ediyorlard. Hiçbir konuda uyuamadklar görülüyordu. Gerçekten anlatklar tek ey her ikisininde çocuklar sevmeleriydi. Hikâye belirginletikçe, BilPin bir ikolik olduunu ve Betty Jo için pek az zaman ayrdn gözledim. Betty Jo, yalnzca evin dna çkmak için yarm gün çalyordu. Onlarn sorunlarla baa çkma yöntemleri geri çekilmeydi. Bu mesafeyi aralarna koymaya çalyorlard. Böylece çelikileri o kadar büyük görünmeye-cekti. Fakat her ikisinin de sevgi depolarnn üzerindeki ibre "bo"u gösteriyordu. Bana, evlilik danmanna gittiklerini, fakat pek bir ilerleme kaydettiklerini zannetmediklerini söylediler. Benim evlilik seminerime katlyorlard ve ben de ehri ertesi gün terk ediyordum. Bu, muhtemelen benim Bili ve Betty Jo ile tek karlamam olacakt. Bütün yumurtalarm bir sepete koymaya karar verdim. Her biriyle ayr ayr birer saat harcadm. Her iki hikâyeyi de dikkatlice dinledim. likilerinin boluuna ve birçok
  • 17. anlamazlklarna ramen, birbirlerinde belirli eyleri takdir ettiklerini kefettim. Bili kabul etti ki "O iyi bir annedir. Ayn zamanda iyi bir ev sahibesi ve yemek piirmek istediinde mükemmel bir açdr. "Fakat" diye devam etti, "ondan bana doru hiç sevgi gelmiyor. Canm çkana dek çalyorum, fakat kesinlikle hiç takdir yok." Betty Jo ile sohbetimde, Bill'in mükemmel bir ekilde ailesini geçindirdiini kabul etti. "Fakat," diye ikayet etti, "evde bana yardmc olmak için hiçbir ey yapmaz. Benim için asla zaman yoktur. Eve, elence araçlarna ve bütün dier eylere sahip olmann, eer onlardan birlikte zevk almayacaksak, ne yarar var?" Bu bilgiyle, tavsiyemi onlarn her birine yalnzca bir öneride bulunmakta odaklamaya karar verdim. Bili ve Betty Jo'ya ayr ayr, evliliklerinin duygusal havasn deitirecek anahtar ellerinde tuttuklarn söyledim. "Bu anahtar," dedim "dier kiide beendiiniz eyleri sözlerle takdir etmek ve holanmadnz eylerle ilgili ikayetlerinizi, u an için, askya almaktr." Birbirleri hakknda halihazrda yaptklar olumlu yorumlar gözden geçirdik. Her birine bu olumlu niteliklerin bir listesini yapmalarnda yardmc oldum. Bill'in listesi Betty Jo'nun anne, ev sahibesi ve aç olarak atkivitelerinde odakland. Betty Jo'nun listesi Bill'in sk çalmas ve aileye maddi olarak sunduklar üzerinde younlat. Listeleri mümkün olduunca spesifik yaptk. Betty Jo'nun ki öyle oldu: •• On iki yldr bir igününü bile kaçrmad. inde tuttuunu koparr. • Yllar boyunca birçok kez terfi etti. Daima üretkenliini gelitirmenin yollarn düünür. • Her ay ev ödemelerini yapar. • Elektrik faturasn, gaz ve su faturasn da öder. • Üç yl önce bize bir elence arac ald. • Baharda ve yazn her hafta çimleri biçer ya da bunu yapacak birisini tutar. • Sonbaharda kuru yapraklar trmkla toplar yâ da bunu yapacak birisini tutar. • Ailenin yiyecek ve giyecei için bol bol para verir. • Yaklaik ayda bir kez çöpleri diariya tair. • Bana, aileye Noel hediyeleri almam için para verir. • Yarm günlük iimden kazandm paray arzu ettiim herhangi bir ekilde harcamam uygun görür. Bill'in listesi ise öyleydi: • Hergün yataklar toplar. • Her hafta evi elektrik süpürgesi ile süpürür. • Çocuklar, her sabah, iyi bir kahvaltdan sonra okula götürür. • Haftada aagi yukari üç gün akam yemegi piirir. • Yiyecek alveriini yapar. Çocuklara ev ödevlerinde yardmc olur. • Çocuklar okul ve kilisedeki faaliyetlere götürür. • Pazar okulunun birinci snfnda öretmenlik yapar. • Elbiselerimi kuru temizlerneciye götürür. • Çamairlari yikar ve biraz da ütü yapar. Sonraki haftalarda dikkatlerini çeken eyleri de listeye eklemelerini önerdim. Ayni zamanda, haftada iki kez bir olumlu özellik seçip, elerine takdirlerini sözlerle ifade etmelerini de tavsiye ettim. Ana kurallardan birine daha iaret ettim. Betty Jo'ya, eger Bili kendisine iltifat ederse, ona ayni anda iltifat etmemesini, bunun yerine sadece bu iltifati kabul edip "Bunu söyledigin için teekkür ederim," demesini söyledim. Ayni eyi Bill'e de anlattim. Onlari, bunu iki ay boyunca her hafta yapmalari için tevik ettim. Eger bunun yardimci oldugunu görürlerse, kendileri devam edebilirdi. Eger bu deney, evliligin duygusal havasini iyiletirmezse, onu, baka
  • 18. bir baarisiz giriim olarak-iptal edebilirlerdi. Ertesi gün, uçaga binip, eve döndüm. Bili ve Betty Jo'yu neler olup bittigini ögrenmek üzere, Iki ay sonra aramak üzere not aldim. Onlari yaz ortasinda aradigimda her biriyle teker teker konumayi istedim. BilPin tutumlarinda, ileriye dogru dev bir adim attigini kefettigimde hayrete dütüm. Betty Jo'ya da, kendisine verdigim önerinin aynisini yaptigimi tahmin etmiti. Ama bu gayet normaldi. Bunu sevmiti. Betty Jo onu takdir ediyordu. "Gerçekten benim yeniden bir erkek gibi hissetmeme yol açti. Daha gidecek yolumuz var, Dr.Chapman, ama inaniyorum ki dogru yoldayiz." Betty Jo ile konutugumda, onun yalnizca minik bir adim attigini gördüm. "Biraz iyileti, Dr.Chapman. Bili, önerdiginiz gibi bana iltifat ediyor ve samimi oldugunu saniyorum. Fakat Dr.Chapman, hâlâ benimle hiç zaman geçirmiyor. Hala ite o kadar megul ki, birlikte olamiyoruz." Betty Jo'yu dinlerken, zihnim aydinlandi. Önemli bir keif yaptigimi biliyordum. Bir kiinin sevgi dilinin, muhakkak, digerinin sevgi dili ile ayni olmasi gerekmiyordu. Bill'in birincil sevgi dilinin onay sözleri oldugu açikti. Çok çaliiyordu, iini ve iinden dolayi takdir edilmeyi seviyordu. Bu kalip muhtemelen çocuklukta yerlemiti ve sözlerle takdir için duydugu gereksinme, çocukluk yillarindan daha az önemli degildi. Diger yandan, Betty Jo ise, duygusal olarak baka bir ey için haykiriyordu. Olumlu sözler iyiydi, fakat derin duygusal özlemi baka bir ey içindi. Bu bizi iki numarali sevgi diline götürüyor. BÖLÜM 5 nitelikli beraberlik Onay Söz feri Nitelikli Beraberlik ftrmagan fthna rtizmet 'Davranitan betty Jo'nun birincil sevgi dilini baindan fark et- meliydim. Onu ve Bill'i o bahar Little Rock'da ziyaret ettigimde ne diyordu? "Bili bizi çok iyi geçindiriyor, fakat asla benimle zaman geçirmiyor. Eger birlikte zevk almayacaksak evin, eglence aracinin ve bütün diger eylerin ne yarari var?" Arzusu neydi? Bili ile nitelikli beraberlik. Onun ilgisini istiyordu. Onun kendisine odaklanmasini, zaman ayirmasini ve birlikte bir eyler yapmasini istiyordu. Nitelikli beraberlikle, birisine bütün dikkatinizi vermenizi kastediyorum. Kanepeye birlikte oturup televizyon seyretmenizden bahsetmiyorum. Zamaninizi bu ekilde geçirdiginizde ABC ve NBC dikkatinizi çekiyor, einiz degil. Benim kastettigim ise televizyonu kapatip, kanepeye oturmaniz, tüm dikkatinizi birbirinizde toplayarak birbirinize bakmaniz ve konumanizdir. Benim kastettigim yalnizca ikinizin bir yürüyüe çikmaniz veya yemege gidip, birbirinize bakarak konumanizdir. Bir restoranda flört eden bir çiftle evli bir çift arasindaki farki hemen her zaman anlayabildiginize hiç dikkat ettiniz mi? Flört eden çiftler birbirlerine bakar ve konuurlar. Evli çiftler orada oturup, etrafi seyrederler. Oraya yalnizca yemek için gittiklerini sanirsiniz! Karimla kanepede oturup, yirmi dakika boyunca ona tüm dikkatimi verdigimde ve o da aynisini benim için yaptiginda, biz birbirimize yirmi dakikalik yaam veriyoruz. O yirmi dakikaya asla bir daha sahip olamayacagiz; yaamlarimizi birbirimize veriyoruz. Bu, sevgiyi, duygusal olarak güçlü bir ekilde iletir. Bir ilaç bütün hastaliklari tedavi edemez. Bili ve Betty Jo'ya tavsiyemde ciddi bir hata yapmitim. Onay sözlerinin, Bill'e oldugu kadar Betty Jo için de anlamli olacagini farzetmitim. Her birisi digerini uygun bir ekilde onayladiklari taktirde, duygusal havanin degiecegini ve her ikisinin de sevildiklerini hissedeceklerini ummutum. Bill'de bu iyi sonuç verdi. Betty Jo hakkinda daha olumlu hissetmeye baladi. Siki çalimasi konusunda samimiyetle onaylandigini hissetmeye baladi. Fakat Betty Jo'da ayni ekilde iyi sonuç vermemiti.
  • 19. Çünkü onay sözleri onun birincil sevgi dili degildi. Onun dili nitelikli beraberlikti. Biü'i tekrar telefona çagirdim ve geçen iki ay boyunca gösterdigi çabalardan dolayi teekkür ettim. Betty Jo'yu sözlerle onaylama konusunda iyi bir çalima yaptigini ve onaylamasinin ona ulatigini söyledim. "Fakat, Dr.Chapman", dedi, "o hâlâ pek mutlu degil. Onun açisindan pek düzelme oldugunu sanmiyorum." "Haklisin," dedim 'Ve sanirim nedenini biliyorum. Sorun, benim yanli sevgi dilini önermemde." Ne demek istedigim konusunda Bill'in en ufak bir fikri yoktu. Bir insanin duygusal açidan sevildigini hissetmesini saglayan ey, her zaman, baka bir insanin duygusal açidan sevildigini hissetmesini saglayan eyle ayni degildir. Onun dilinin onay sözleri oldugu konusunda hemfikirdi. Bunun çocukken kendisi için ne kadar önemli oldugunu ve Betty Jo'nun kendisinin yaptigi eyleri onayladigini ifade ettiginde ne kadar iyi hissettigini söyledi. Betty Jo'nun dilinin onay sözleri degil, nitelikli beraberlik oldugunu açikladim. Ona, birisine tüm ilgisini verme, onunla, gazete okurken veya televizyon seyrederken degil de gözlerinin içine bakarak, tüm dikkatini vererek konuma ve onunla yapmaktan holandigi bir eyi birlikte içtenlikle yapma kavramini anlattim. "Onunla senfoniye gitmek gibi," dedi. Little Rock'un artik iiga kavutugunu söyleyebilirdim. "Dr.Chapman, bu onun her zaman ikayet ettigi eydir. Onunla hiçbir ey yapmiyordum, onunla hiç zaman harcamiyordum. Hep 'Evlenmeden diari giderdik, birlikte bir eyler yapardik', derdi, 'fakat imdi çok megulsün.' Bu gerçekten de onun sevgi dili, hiç üphe yok. Fakat, Dr.Chapman, ben ne yapacagim. Iim çok zamanimi aliyor." "Bana biraz bahseder misin?" dedim. Sonraki on dakika boyunca bana, iindeki yükseliinin basamaklarini nasil çiktiginin tarihçesini, ne kadar siki çalitigini ve baarilarindan ne kadar gurur duydugunu anlatti. Gelecek hakkindaki hayallerini ve gelecek be yil içinde istedigi yere ulaacagini bildigini söyledi. "Oraya yalniz mi, yoksa Betty Jo ve çocuklarla birlikte mi ulamak istersin?" diye sordum. "Onun benimle birlikte olmasini istiyorum, Dr.Chapman. Onun benimle birlikte haz duymasini istiyorum. Ite bu yüzden, iime zaman harcamami eletirdigi zaman bu kadar çok inciniyorum. Bunu bizim için yapiyorum. O-nun, bunun bir parçasi olmasini istiyordum, fakat o daima çok olumsuz." "Onun neden bu kadar olumsuz oldugunu görmeye baliyor musun, Bili?" diye sordum. "Ona o kadar az zaman ayirdin ki, onun sevgi deposu imdi bo. Kendisini, senin sevgin konusunda güvende hissetmiyor. Bu yüzden, kendi zihninde, senin zamanini alan eyi, yani iini, yerden yere vuruyordu. Aslinda senin iinden nefret etmiyor. Senin tarafindan çok az sevgi geldigini hissettigi gerçeginden nefret ediyor. Yalnizca bir yanit var, Bili ve bu masrafli. Betty Jo için zaman yaratmak zorundasin. Onu dogru sevgi dili ile sevmek zorundasin." "Hakli oldugunuzu biliyorum, Dr.Chapman. Nereden balamaliyim?" "Bloknotun yakinlarda mi? Betty Jo hakkindaki olumlu eylerin listesini yazdigimiz bloknot." "Tam burada." "Iyi. Baka bir liste yapacagiz Betty Jo'nun onunla birlikte yapmandan holanacagini bildigin eylerden bazilari nelerdir? Yillar boyunca söz ettigi eyler." Ite Bill'in listesi: • Elence aracmz alp, bir hafta sonunu dalarda geçirmek (bazen çocuklarla, bazen de yalnz ikimiz). • Öle yemei için onunla bulumak (ho bir restoranda, hatta bazen McDonald's da). • Bir çocuk bakcs bulup, onu akam yemeine çkarma, yalnzca ikimiz. Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik 59
  • 20. • Geceleyin eve geldiimde, günüm hakknda onunla konumam ve o kendi gününü bana anlatrken onu dinlemem (Konumaya çalrken televizyon izlememi istemez). • Çocuklarla okuldaki deneyimleri hakknda konumak için zaman ayrmak. • Çocuklarla oyun oynayarak zaman geçirmek. • Onunla ve çocuklarla Cumartesi piknie gitmek ve karncalar ile sineklerden ikayet etmemek. • Ylda en azndan bir kere aileyle birlikte tatile çkmak. • Onunla yürüyüe çikmak ve yürürken konumak (Onun önünde yürümemek). "Bunlar, yillar boyunca onun söz konusu ettigi eylerdi," dedi. "Ne önerecegimi biliyorsun, degil mi Bili?" "Bunlari yapmami," dedi. "Bu dogru, gelecek iki ay boyunca haftada bir. Zamani nereden mi bulacaksin? Onu yaratacaksin. Sen akilli bir adamsin," diye devam ettim. "Eger iyi kararlar veren birisi olmasaydin u anda bulundugun yerde olmazdin. Yaamini planlamak ve planlarina Betty Jo'yii dahil etmek için yetenegin var." "Biliyorum," dedi. "Bunu yapabilirim." "Ve, Bili, bu mesleki hedeflerini azaltmak zorunda degil. Bu, yalnizca, zirveye çiktiginda .Betty Jo ve çocuklar seninle olacak demektir." 60 Be Sevgi Dili nlitelikli beraberligin ana yönlerinden birisi birlikteliktir. Fiziksel yakinligi kastetmiyorum... Birliktelik odaklanmi ilgi ile ilgilidir. "Bunu her eyden çok istiyorum. Zirvede olayim ya da olmayayim, onun mutlu olmasini istiyorum. Onunla ve çocuklarla birlikte yaamdan zevk almak istiyorum." Yillar gelip geçti. Bili ve Betty Jo zirveye çiktilar ve geri indiler. Fakat önemli olan ey, bunu birlikte yapmalariydi. Çocuklar yuvadan uçtular ve Bili ile Betty Jo bu yillarin, yaadiklari en iyi yillar oldugunda hemfikirler. Bili hevesli bir senfoni hayrani oldu. Betty Jo da bloknotuna, Bill'de takdir ettigi eylerin sonsuz bir listesini yapti. Bili bunlari duymaktan asla yorulmuyor. imdilerde kendi irketini kurdu ve yeniden zirveye yakin. Ii artik Betty Jo için bir tehdit degil. Ondan heyecan duyuyor ve Bill'e cesaret veriyor. Artik Bill'in yaaminda bir numara oldugunu biliyor. Sevgi deposu dolu ve eger boalmaya balarsa, biliyor ki, basit bir ricasi, Bill'in tüm ilgisini kendisine yöneltecek. BIRLIKTELIK Nitelikli beraberligin ana bir yönü birlikteliktir. Bedensel yakinligi kastetmiyorum. Ayni odada oturan iki insan fiziksel olarak yakindirlar, ama mutlaka birlikte degildirler. Birliktelik odaklanmi dikkatle ilgilidir. Bir baba yerde oturup iki yaindaki ogluna dogru topu Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik 61 yuvarliyorsa, onun dikkati topa degil, ogluna odaklanmitir. O kisa an için, ne kadar sürerse sürsün, onlar birliktedir. Fakat eger, baba topu yuvarlarken telefonda konuuyorsa, dikkati zayiflamitir. Bazi karikocalar, gerçekte yalnizca fiziksel olarak yakin yaiyorlarken birlikte zaman geçirdiklerini saniyorlar. Ayni zamanda evdedirler, ama birlikte degildirler. Karisiyla konuurken televizyonda maç seyreden bir koca karisina nitelikli bir beraberlik vermiyordur. Çünkü tüm dikkati karisinin üzerinde degildir.
  • 21. Nitelikli beraberlik, birbirimizin gözlerine bakarak birlikte zaman geçirmek zorunda olmamiz anlamina gelmez. Bu, birlikte bir eyler yapiyoruz ve o anda tüm dikkatimizi bir digerimize veriyoruz demektir. Ikimizin megul oldugu faaliyet ikinci derecede önemlidir. Duygusal açidan asil önemli olan ey, birbirimize odaklanarak zaman geçirmemizdir. Bu faaliyet birliktelik duygusunu yaratan bir araçtir. Iki yaindaki ogluna topu yuvarlayan baba ile ilgili önemli olan ey faaliyetin kendisi degil, baba ve çocuk arasinda oluan duygulardir. Benzer bir ekilde, tenis oynayan karikoca, eger gerçekten nitelikli bir beraberlikse, oyuna odaklanmayacaklar, birlikte zaman geçirdikleri gerçegine odaklanacaklardir. Önemli olan duygusal düzeyde ne oldugudur. Ortak bir ugrata birlikte zaman geçirmek, birbirimize önem verdigimizi birbirimizle olmaktan zevk aldigimizi, birlikte bir eyler yapmaktan holandigimizi belli eder. NITELIKLI SOHBET Onay sözleri gibi, nitelikli beraberlik dilinin de birçok diyalekti vardir. En yaygin diyalektlerden birisi nitelikli sohbettir. Kaliteli sohbetten kastettigim, iki bireyin 62 Be Sevgi Dili deneyimlerini, düüncelerini, duygularini ve arzularini dostça ve rahatsiz edilmeyecekleri bir ortamda paylatiklari anlayia dayanan diyalogdur. Elerinin konumadigindan yakinan çogu kii, elerinin gerçekte tek kelime bile etmedigin kastetmiyor. Onlar, elerinin anlayia dayanan bir diyalog içine nadiren girdiklerini kastediyorlar. Eger einizin birincil sevgi dili nitelikli beraberlik ise, onun duygusal olarak sevildigini hissetmesi için bu tür diyalog elzemdir. Nitelikli sohbet ilk sevgi dilinden oldukça farklidir. Onay sözleri söylediklerimiz üzerinde odaklanir. Oysa ki nitelikli sohbet iittiklerimiz üzerinde odaklanir. Eger sevgimi nitelikli beraberlik yolu ile paylaiyorsam ve bu zamani sohbet ederek geçireceksek, bu senin açilman ve söyleyeceklerini anlayila dinlemem üzerine odaklanacagim demektir. Bainin etini yeme eklinde degil, düüncelerini, duygularini ve arzularini anlamak için samimi bir arzu ile sorular soracagim. Patrick'i tanidigimda kirk üç yaindaydi ve on yedi yildir evliydi. Onu animsiyorum, çünkü ilk sözleri çok dramatikti. Büromdaki deri koltuga oturdu. Kendisini kisaca tanittiktan sonra, öne egilip büyük bir heyecanla "Dr.Chapman" dedi, "ben bir aptalim, gerçek bir aptal." "Sizi bu sonuca götüren nedir?" diye sordum. "On yedi yildir evliyim" dedi, "ve karini beni terk etti. imdi ne kadar aptal oldugumu fark ediyorum." Asil sorumu tekrarladim, "Ne için bir aptal oldugunuzu düünüyorsunuz?" "Karim iten eve gelip, bürodaki sorunlardan söz ederdi. Onu dinler ve sonra ne yapmasi gerektigini ona anlatirdim. Ona hep ögüt verdim. Sorunla yüzlemesi ge- Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik 63 rektigini ona söyledim. Sorunlar kendiliginden gitmezler. Ilgili insanlarla veya efinle konuman gerek: Sorunlarla mücadele etmelisin. Ertesi gün iten eve gelip, bana, ayni sorunlari anlatirdi. Önceki gün ona önerdigim eyi yapip yapmadigini sorardim. Baini hayir anlaminda sallar ve hayir derdi. Böylece tavsiyemi yinelerdim. Bu durumla mücadele etmenin yolunun bu oldugunu ona söylerdim. Ertesi gün eve gelir ve ayni sorunlar anlatrd. Tekrar önerdigim eyi yapip yapmadigini sorardim. Ban sallar ve hayir derdi. "Bu ekilde geçen üç veya dört geceden sonra kzardm. Ona, eger verdigim tavsiyeyi tutmayi arzulamiyorsa
  • 22. benden artik anlay beklememesini söylerdim. Böyle bir stres ve baski altinda yaamasi gerekmiyordu. Yalnizca ona söyledigim eyi yapsaydi sorunu çözebilirdi. Böyle bir stres altinda yaamasi gerekmedigini bildigim için onu bu durumda görmek beni üzüyordu. Gelecek sefer ayni sorunu gündeme getirdiginde 'Bunu iitmek istemiyorum,' derdim. 'Ne yapman gerektigini sana söyledim. Eger tavsiyemi dinlemeyeceksen, bunu iitmek istemiyorum? çogumuz... sorunlari analiz etmek ve çözümler yaratmak üzere egitildik. Biz, evliligin tamamlanmasi gereken bir proje veya çözülecek sorun degil de, bir iliki oldugunu unuturuz. "Çekilir, iime devam ederdim. Ne aptalmiim," dedi "ne aptal! imdi farkina variyorum ki, iindeki mücadelelerinden 64 Be Sevgi Dili bana söz ettiginde istedigi tavsiye degilmi. Anlayi istemi. Dinlememi, dikkatimi vermemi, o aciyi, stresi, baskiyi anlayabildigimi bilmek istemi. Onu sevdigimi ve onunla oldugumu bilmek istemi. Tavsiye istememi, yalnizca anladigimi bilmek istemi. Oysa ben asla anlamaya çalimadim. Tavsiyede bulunmakla öyle meguldüm ki. Ne aptallik. imdi o gitti. Böyle eyleri yaarken neden göremeyiz?" diye sordu. "Ne olup bittigine kördüm. Onu nasil hayal kirikligina ugrattigimi imdi anliyorum." Patrick'in karisi, nitelikli sohbet için yalvariyordu. Duygusal olarak, onun acisini ve sikintisini dinleyerek dikkatini kendisine odaklamasini özlüyordu. Oysa Patrick dinlemeye degil, konumaya odaklaniyordu. Onu yalnizca sorunu iitmeye ve bir çözüm formüle etmeye yetecek kadar dinliyordu. Onun desteklenmek ve anlailmak için çigligini duyacak kadar iyi veya uzun süre dinlemiyordu. Çogumuz Patrick gibiyiz. Sorunlari analiz etmek ve çözümler yaratmak üzere egitildik. Evliligin tamamlanmasi gereken bir proje veya çözülmesi gereken bir sorun degil de, bir iliki oldugunu unutuyoruz. Bir iliki, diger insanin düüncelerini, duygularini ve arzularini anlamak amaciyla anlayili dinlemeyi gerektirir. Tavsiyede bulunmayi yalnizca talep edildigi zaman ve asla lütfeder gibi olmamak kouluyla arzuluyor olmaliyiz. Çogumuz dinleme konusunda çok az egitim gördük. Düünme ve konuma konusunda çok daha hizli ve verimliyiz. Dinlemeyi ögrenmek, bir yabanci dili ögrenmek kadar zordur. Fakat eger sevgimizi iletmek istiyorsak, mutlaka ögrenmeliyiz. Bu, eger einizin birincil sevgi dili nitelikli beraberlik ve diyalekti nitelikli sohbet ise özellikle dogrudur. Neyse ki, dinleme sanatini gelitirme konusunda birçok kitaplar ve makaleler yazildi. Baka yerlerde yazilanla- Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik 65 n burada tekrarlamaya çalimayacagim. Fakat aagida pratik bilgilerin bir özetini sunuyorum. 1. Einiz konuurken göz temasini sürdürün. Bu, zihninizi baka yerlere sürüklenmekten korur ve einize, ona tüm dikkatinizi verdiginizi anlatir. 2. Einizi dinlerken baka bir ey yapmayin. Unutmayin, nitelikli beraberlik birisine tüm dikkatinizi vermektir. Eger, son derece ilginizi çeken bir eyi izliyor, okuyor veya yapiyorsaniz ve bir anda birakamiyorsaniz, einize bu gerçegi anlatin. Olumlu bir yaklaim öyle olabilir, "Benimle konumaya çalitigini biliyorum ve bu ilgimi çekiyor. Fakat sana tüm dikkatimi vermek istiyorum. Bunu imdi yapamam. Ama bana, unu bitirmek
  • 23. için on dakika verirsen, oturup, seni dinleyecegim." Elerin çogu böyle bir ricaya saygi duyar. 3. Duygulan dinleyin. Kendi kendinize unu sorun. "Benim eim nasil duygular deneyimliyor?" Yaniti buldugunuzu düündügünüzde, bunu onaylatin. Örnegin, "Bana öyle geliyor ki, ben________unuttugum için, kendini hayal kirikligina ugrami hissediyorsun." Bu ona, duygularini açiga vurma ansi verir. Ayni zamanda onun söylediklerini dikkatlice dinlediginizi ona anlatir. 4. Vücut dilini gözlemleyin. Sikilmi yumruklar, titreyen eller, gözyalari, çatilmi kalar ve göz hareketleri, diger kiinin hissettikleri konusunda ipuçlari verebilir. Bazen sözler birey söylerken, vücut dili baka bir mesaj verir. Gerçekten ne düündügünü ve hissettigini bildiginizden emin olmak için açiklama isteyin. 5. Sözünü kesmeyin. Yakin zamanda yapilan bir aratirma ortalama bir insanin söz kesmeden ve kendi fikirlerini söylemeden yalnizca on yedi saniye dinledigini Be Sevgi Dili iaret eder. Eger siz konuurken size tüm dikkatimi verirsem, kendimi savunmaktan, size suçlamalar savurmak veya dogmatik olarak kendi durumumu ifade etmekten geri dururum. Amacim sizin düüncelerinizi ve duygularinizi kefetmektir. Hedefim kendimi savunmak veya sizi düzeltmek degildir. Sizi anlamaktir. KONUMAYI ÖGRENMEK Nitelikli sohbet yalnizca anlayarak dinlemeyi degil, ayni zamanda kendini açiklamayi da gerektirir. Bir kadin, "Keke kocam konusaydi. Ne düündügünü ve hissettigini hiç bilmiyorum" dediginde, yakinlik için yakariyor. Kocasina yakin hissetmek istiyor. Fakat tanimadigi birisine kendisini nasil yakin hissedebilir? Onun, sevildigini hissetmesi için, kocasi kendisini açmayi ögrenmelidir. Eger bu kadinin birincil sevgi dili nitelikli beraberlik ve diyalekti nitelikli sohbet ise, onun sevgi deposu, kocasi düüncelerini ve duygularini anlatincaya kadar dolmayacaktir. eger nitelikli sohbet dilini ögrenmek istiyorsaniz, evden uzaktayken hissettiginiz duygulari not etmekle ie balayin. Kendini açma bazilarimiza kolay gelmez. Birçok yetikin, düünce ve duygularin ifade edilmesinin tevik edilmedigi, aksine kinandigi evlerde büyümütür. Bir Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik 67 oyuncak istemek, ailenin acikli maddi durumu üzerine bir konferans dinlemektir. Çocuk, bir arzu duymaktan dolayi kendisini suçlu hissederek uzaklair ve derhal arzularini ifade etmemeyi ögrenir. Kizginligini ifade ettiginde, annesi ve babasi sert ve kinayan sözlerle yanit verir. Eger çocugun, babasiyla magazaya gidemedigi için hayal kirikligini ifade etmesinden dolayi suçlu hissetmesi saglanirsa, hayal kirikliklarini içinde tutmayi ögrenir. Yetikin oldugumuz zaman çogumuz, duygularimizi reddetmeyi ögreniriz. Artik duygusal yanimizla temas halinde degilizdir. Bir kadin kocasina der ki, "Don'un yaptigi konusunda ne hissettin?" Adam yanit verir "Hatali oldugunu düünüyorum... Bence yapmamaliydi." Ama aslinda ona duygularini anlatmiyor. Düüncelerini aktariyor. Belki kizgin, incinmi veya hayal kirikligina ugrami hissetmek için nedeni vardir. Fakat o, o kadar uzun süre düünce dünyasinda yaamitir ki, duygularini tanimaz. Nitelikli sohbet dilini ögrenmeye karar verdiginde, bu bir yabanci dil ögrenmek gibi olacaktir. Atilacak ilk adim, duygulari ile temasa geçmeye ve yaaminda
  • 24. duygusal yönünü inkâr ettigi gerçegine ragmen duygusal bir yaratik oldugunun farkina varmaya balamaktir. Eger nitelikli sohbet dilini ögrenmeye gereksinmeniz varsa, evden uzaktayken hissettiginiz duygulari not etmekle ie balayin. Küçük bir bloknot edinin ve her gün onu yaninizda taiyin. Günde üç kez kendinize sorun, "Son üç saat içinde ne duygular hissettim? Ie gelirken arkamdaki sürücü tamponuma dogru arabasini sürerken ne hissettim? Benzin istasyonunda durdugumda, otomatik pompa kapanmadigi ve arabamin yan tarafi benzinle kaplandigi zaman ne hissettim? Büroya geldigimde, sekreterimin o sabah için özel bir projede görevlendirilmi 68 Be Sevgi Dili Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik 69 oldugunu ögrendigimde ne hissettim? Üzerinde çalitigim proje için iki haftaya daha gereksinmem oldugunu düünürken, efim bana üç gün içinde bitmesi gerektigini söylediginde ne hissettim?" Bloknota duygularinizi ve bu duyguyu yaamaniza neden olan olayi animsamaniz için bir-iki söz yazin. Listeniz öyle olabilir: Olay Peimdeki sürücü Benzin istasyonu Sekreterin gidii Üç gün içinde bitecek proje Duygu Kizgin çok altüst Hayal kirikligina ugrami Engellenmi ve kaygili Bu egzersizi günde üç kez yapin. Böylelikle duygusal doganiz konusunda bir farkindalik gelitireceksiniz. Bloknotunuzu kullanarak, einize, mümkün oldugunca çok olaylari ve duygularinizi aktarin. Birkaç hafta içinde, ona duygularinizi rahatlikla ifade eder hale geleceksiniz ve sonuçta, einize, çocuklariniza ve evde olan olaylara kari duygularinizi tartiirken de kendinizi rahat hissedeceksiniz. Unutmayin ki, duygularin kendisi ne iyidir, ne de kötü. Onlar yalnizca yaamdaki olaylara kari psikolojik tepkilerimizdir. Sonuçta, düüncelerimize ve duygularimiz dayanarak kararlar veririz. Anayolda sizi dibinizden takip ettiklerinde, kendinizi kizgin hissettiniz. Belki aklinizdan u düünceler geçti: Keke çekip gitse; keke beni geçse; yakalanmayacagimi düünseydim, gaza basip, onu akin durumda birakirdim; frene basip, onun sigorta irketinin bana yeni bir araba almasini beklemeliydim; belki de kenara çekip, onun geçmesine izin vermeliyim. Sonuçta, siz bir karar verdiniz veya diger sürücü geriledi, döndü veya sizi geçti ve güven içinde ie vardiniz. Yaamdaki her olayda bizim duygularimiz, düüncelerimiz, arzularimiz ve sonuçta da eylemlerimiz vardir. Kendini açma dedigimiz ey bu sürecin ifadesidir. Eger nitelikli sohbet sevgi dilini ögrenmeyi seçerseniz, izlemeniz gereken ögrenme yolu budur. KIILIK TIPLERI Hiçbirimiz duygularimizdan kopmu degiliz. Fakat i konumaya gelince, hepimiz kiiliklerimiz tarafindan etkileniriz. Ben iki temel kiilik tipi gözlemledim. Ilkini "Ölü Deniz" diye adlandiririm. Küçük Israil ülkesinde Galile Denizi, Jordan Nehri yolu ile güneye Ölü Deniz'e akar. Ölü Deniz hiçbir yere gitmez. Alir, fakat vermez. Bu kiilik tipi, gün boyunca birçok deneyimler, duygular ve düünceler alir. Bu bilgiyi
  • 25. depoladiklari büyük bir hazneleri vardir ve onlar konumadan da son derece mutludurlar. Bir Ölü Deniz kiiligine, "Bir sorun mu var? Neden bu gece konumuyorsun?" dediginizde, yaniti muhtemelen "Hiçbir sorun yok. Bir sorun oldugunu düünmene yol açan nedir?" olacaktir. Ve bu son derece dürüst bir yanittir. Konumamaktan honuttur. ikago'dan Detroit'e kadar araba sürüp, asla bir söz söylemeyip, son derecede mutlu olabilir. Diger uçta ise "çaglayan çay" vardir. Bu kiilikte de, gözden veya kulaktan her ne girerse agizdan diari çikar ve ikisi arasinda nadiren altmi saniye vardir. Her ne görürler ve iitirlerse anlatirlar. Eger evde konuacak kimse yoksa, baka birisini ararlar. "Ne gördügümü biliyor musun? Biliyor musun, ne duydum?" Eger telefonla birisini bulamazlarsa, kendi kendilerine konuurlar, çünkü hiç 70 Be Sevgi Dili hazneleri yoktur. Çogu zaman bir Ölü Deniz, bir Çaglayan Çay ile evlenir. Bu olur, çünkü flört ederlerken bu çok çekici bir birleimdir. yeni bir kalip ögrenmenin bir yolu her birinizin, o gün olan üç ey ve bunlarla ilgili hissettiklerinizi konuacaginiz, günlük bir paylaim zamani oluturmanizdir. Eger siz bir Ölü Deniz iseniz ve bir Çaglayan Çay ile çikiyorsaniz, harika bir akam geçireceksiniz."Bu gece, sohbeti nasil balatacagim? Sohbetin akmasini nasil saglayacagim?" diye düünmek zorunda degilsiniz. Bütün yapmaniz gereken bainizi sallayip, "Ha, ha" demektir. O, bütün akami dolduracak ve siz eve dönerken "Ne harika bir insan" diyeceksiniz. Diger taraftan, eger siz bir Çaglayan Çay iseniz ve bir Ölü Deniz ile çikiyorsaniz, ayni derecede harika bir akam geçireceksiniz. Çünkü Ölü Denizler dünyanin en iyi dinleyicileridir. Siz üç saat boyunca çaglayacaksiniz. O sizi dikkatle dinleyecek ve siz "Ne harika bir insan" diyerek eve döneceksiniz. Birbirinizi çekersiniz. Fakat be yillik evlilikten sonra, Çaglayan Çay bir sabah uyanir ve der ki "Be yildir evliyiz ve ben onu tanimiyorum." Ölü Deniz der ki, "Onu çok fazla iyi taniyorum. Keke akmayi kesip, bana bir nefes aldir-saydi." Iyi haber u ki, Ölü Denizler konumayi, Çagla yan Çaylar da dinlemeyi ögrenebilirler. Biz kiiligimizden etkileniriz, ama onun tarafindan kontrol edilmeyiz. Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik 71 Yeni kaliplar ögrenmenin bir yolu, her birinizin o gün bainiza gelen üç ey ve bunlarla ilgili hissettiklerinizi konuacaginiz, günlük bir paylaim zamani oluturmanizdir. Ben bunu, saglikli bir evlilik için "Günlük Minimum Gereksinim" diye adlandiriyorum. Eger günlük minimumla balarsaniz, birkaç hafta veya ay içinde, nitelikli sohbetin aranizda çok daha özgürce aktigini kefedebilirsiniz. NITELIKLI FAALIYETLER Temel bir sevgi dili olan nitelikli beraberlige veya e-inize tüm dikkatinizi vermenize ilave olarak, nitelikli faaliyetler diye adlandirilan baka bir diyalekt vardir. Geçenlerde olan bir evlilik seminerinde, çiftlerden u cümleyi tamamlamalarini istedim "Karim/kocam tarafindan sevildigimi en çok_______zaman hissederim." Ite sekiz yildir evli olan, yirmi dokuz yaindaki bir erkegin yaniti. "Karim tarafindan sevildigimi en çok birlikte bir eyler yaptigimiz zaman hissederim; benim yapmaktan holandigim eyleri ve onun yapmaktan holandigi
  • 26. eyleri. O zaman daha fazla konuuruz. Bana sanki yeniden flört ediyormuuz gibi gelir." Bu, birincil sevgi dilleri nitelikli zaman olan bireylerin tipik yanitidir. Vurgu, birlikte olmak, birlikte bir eyler yapmak, birbirlerine tüm dikkatlerini vermek üzerinedir. Nitelikli faaliyetler, birinizin veya her ikinizin ilgi duydugu her eyi içerebilir. Vurgu ne yaptiginiz üzerinde degil, neden yaptigini üzerindedir. Amaç, birlikte bir ey yaamak ve bu yaantiyi "Bana deger veriyor. Benim holandigim bir eyi yapmayi arzuluyordu ve bunu o-lumlu bir tutumla yapti" diye tamamlamaktir. Bu sevgidir ve bazi insanlara göre sevginin en yüksek sesidir. 72 Be Sevgi Dili Sevgi Dili 2: Nitelikli Beraberlik 73 Tracie senfoni ile büyüdü. Bütün çocuklugu boyunca ev klasik müzik ile dolup taiyordu. En az yilda bir kez, annesine ve babasina senfonide elik ediyordu. Diger taraftan, Larry kirsal kesimde ve kovboy müzigi ile büyüdü. Gerçekte asla bir konsere gitmemiti, fakat radyo daima bir kirsal kesim istasyonuna ayarli çalardi. Senfoniye entel müzigi derdi. Tracie ile evlenmemi olsaydi, bütün yaamini senfoniye gitmeden geçirebilirdi. Evlenmeden önce, hâlâ akin tutkulu durumunda iken, senfoniye gitti. Fakat o cokulu duygusal halde iken bile tutumu "Sen bu eye müzik mi diyorsun?" idi. Bu, evlendikten sonra tekrarlanacagini hiç ummadigi bir deneyim idi. Fakat, birkaç yil sonra, nitelikli beraberligin Tracie'nin birincil sevgi dili oldugunu, nitelikli faaliyetler diyalektinden özellikle holandigini ve senfoniye gitmenin de bu faaliyetlerden birisi oldugunu kefettiginde, evkli bir ruhla gitmeyi seçti. Maksadi açikti. Amaç senfoni degil, Tracie'y i sevmek ve onun dilini yüksek sesle konumakti. Zamanla, senfoniyi takdir etmeye ve hatta ara sira, bir iki atraksiyondan holanmaya baladi. Belki asla bir senfoni aigi olmayacaktir. Fakat, artik, Tracie'yi sevmek konusunda usta olmutur. JL tfe ' itelikli faaliyetlerin yan ürünlerinden birisi, ileriki yillarda yararlanacagimiz bir hatira bankasi sunmalaridir. Nitelikli faaliyetler, bir bahçe ile ugramak, bit pazarini ziyaret etmek, antika almak, müzik dinlemek, birlikte piknik yapmak, uzun yürüyülere çikmak veya sicak bir yaz günü arabayi birlikte yikamayi içerebilir. Aktiviteler yalnizca sizin ilginiz ve yeni eyler deneyimleme arzunuz ile sinirlidir. Nitelikli bir faaliyetteki ana malzemeler unlardir: (1) en azindan biriniz onu yapmayi istersiniz, (2) digeri de bunu yapmayi arzu eder, (3) her ikiniz de bunu neden yaptiginizi, yani birlikte olmakla sevgiyi ifade ettiginizi bilir. Nitelikli faaliyetlerin yan ürünlerinden birisi, ileriki yillarda yararlanilacak bir hatira bankasi sunmalaridir. Sahilde sabah erken yapilan bir gezintiyi, çiçekleri bahçeye ektikleri bahari, ormanda tavan kovalarlarken zehirli sarmaiga rastladiklari zamani, ilk birinci lig beyzbol oyununa birlikte gittikleri geceyi, birlikte ilk ve tek kez kayak yapmaya gidilerini ve onun ayagini kiriini, eglence parklarini, konserleri, katedralleri ve evet, iki millik yürüyüten sonra elalenin altinda durmanin verdigi huuyu animsayan çiftler ne anslidir. Hatirladiklarinda neredeyse o sesi hissedebilirler. Bunlar sevginin anilaridir, özellikle birincil sevgi dili nitelikli beraberlik olan kii için. Peki, ikimizin de evin diinda mesleklerimiz varsa, bu tür faaliyetler için zamani nereden buluruz? Tipki ögle
  • 27. ve akam yemegi için zaman ayirmamiz gibi zaman yaratiriz. Neden? Çünkü bu, yemeklerin sagligimiz için gerekli oldugu kadar gereklidir. Bu zor mu? Dikkatli bir planlama gerektirir mi? Evet. Bu, bazi ahsi faaliyetlerden vazgeçmemiz gerektigi anlamina mi gelir? Belki. Bu, özellikle holanmadigimiz bazi eyleri yapmamiz mi demektir? Kesinlikle. Buna deger mi? Hiç üphesiz. Ben ne kazanacagim? Sevildigini hisseden bir ele yaama ve onun sevgi dilini akici bir ekilde konumayi ögrenmenin zevki. r 74 Be Sevgi D,iH Bana bir numarali sevgi dili, onay sözlerinin ve iki numarali sevgi dili, nitelikli beraberligin degerini ögreten Little Rock'taki Bili ve Betty Jo'ya içten teekkürler. imdi, dogru ikago ve üç numarali sevgi dili! •» OnaySözleri BÖLÜM ALTI Armaan Atma A ntropoloji okurken ikago'daydm. Ayrntl et-/- nografyalar araclyla bütün dünyada çok ilginç JL A insanlar ziyaret ettim. Orta Amerika'ya gittim ve Mayalarla Azteklerin gelimi kültürlerini inceledim. Pasifii geçtim ve Malenezya ve Polinezyann kabilelerini inceledim. Kuzey tundradaki Eskimolar ve Japonya'nn yerli Ainuslarn inceledim. Sevgi ve evlilikle ilgili kültürel kalplar aratrdm ve gördüm ki, incelediim her kültürde, armaan verme sevgi-evlilik sürecinin bir parçasyd. Antropologlar kültürlere yaylma eilimi gösteren kültürel kalplara aktrlar, tabii ki ben de öyle. Armaan verme, sevginin, kültürel bariyerleri aan bir ifadesi olabilir mi? Verme kavram, her zaman sevme tutumuna elik mi eder? Bunlar akademik ve bir ölçüde felsefi sorulardr. Fakat, eer, yant evetse, bu herkes için derin bir anlam tar. 78 Be Sevgi Dili Dominik adasnda bir antropoloji alan gezisine katldm. Amacmz Karayib Hintlilerinin kültürlerini incelemekti. Bu seyahatte Fred ile tantm. Fred bir Karayipli deil, yirmi sekiz yanda genç bir siyah adamd. Fred, dinamitle balk avlarken meydana gelen bir kazada bir elini kaybetmiti. Kazadan bu yana, balkçlk mesleini sürdüremiyordu. Çok fazla bo zaman vard ve ben o-nun arkadalndan honuttum. Onun kültürü konusunda konuarak saatler geçiyordu. Fred'in evine ilk ziyaretimde bana dedi ki, "Mr. Gary, biraz meyve suyu ister misiniz?" Heyecanla kabul ettim. Erkek kardeine döndü ve "Gidip, Mr.Gary'ye biraz meyve suyu getir," dedi. Kardei döndü, toprak yoldan aa yürüdü, bir Hindistan cevizi aacna trmand ve yeil bir Hindistan cevizi ile döndü. Fred, "Onu aç" diye emretti. Erkek kardei bçan üç hzl hareketiyle üstte üçgen eklinde bir delik brakarak, hindistan cevizinin tepesini çkard. Fred, hindistan cevizini bara uzatt ve "Sana meyve suyu," dedi. Henüz yeildi, fakat ben hepsini içtim. Çünkü onun bir sevgi armaan olduunu biliyordum. Ben onun arkadaydm ve arkadalara meyve suyu ikram ederdiniz. Birlikte geçirdiimiz haftalarn sonunda, küçük adadan ayrlmaya hazrlanrken, Fred bana sevgisinin baka bir sembolünü verdi. Bu, okyanustan ald on dört inç uzunluunda eri bir dal idi. Kayalara vura vura, ipek gibi kaygan olmutu. Fred, bu daln Dominik sahillerinde uzun süre yaadn söyledi ve onu bu güzel adadan bir