Delilleriyle hanefi fıkhı 1

Bu derslerde işlenecek olan konular Hanefi mezhebi
temel alınarak hazırlanmıştır ama yer yer diğer
mezheplerin görüşlerinede yer verilmiştir.
SebahattinTürk

Ana Konular
 Giris
 Mezhepler
 Fikhi terimler
 Sular
 Abdest
 Gusul
 Namaz
 Oruc
 Zekat
 Hac
 Kurban
 Yemin
 Nikah
 Zina
 Uzar gider 

Ehli Sunnet Mezhepleri
YASAYAN MEZHEPLER KAYBOLMUS MEZHEPLER
Sufyani
Sevri
İmam
Evzai
Hasani
Basri
İmam
Taberi
Ebi Leyla
İshak bin
Raheveyh

Ebu Hanife'nin Hocaları
ABDULLAH BiN MES’UD ALi BiN EBiTALiB
Şurayh
(ö.78/697)
Alkame b.
Kays(ö.62/681)
Mesruk
(ö.63/682)
İbrahim en-Neha'î
(ö. 63/682)
imam Şabi
(ö. 120/739)
Ebu Hanife
(Ö. 150/767)
Hammad b. Süleyman
(ö. 120/739)

Hanefi Mezhebi:
Ebu Hanife Numan b. Sabit el-Kûfî (80-150/699-767).
• Babasi Sabit, İmam Hazret-iAli'nin hizmetinde bulunmuş ve kendi nesli için onun
duasını almıştır.
• İmam-ı Azam'ın annesi, babası Sabit öldükten sonra, İmam Caferi Sadık ile evlenmişti.
İmam-ıAzam bu muhterem zatın yanında yetişmişti.Ashab-ı Kiram'dan birkaç zatı
görmüş olmak şerefini kazanmıştır.
• Gençliğinin ilk yıllarında sahabeden Enes bin Malik’i,Abdullah bin Ebi Evfa’yı,Vasile
bin Eska’yı, Sehl bin Saide’yi ve hicrî 102’de en son Mekke’de vefat eden Ebu’t-Tufeyl
Amir binVasile’yi görmüş, bunlardan hadis dinlemiş olduğundan tâbiînden sayılır.
•İmam-ı Şabi’nin tavsiyesiyle ilme sarılıp, ders halkalarına devam etmeye başlamıştır.
Ebu Hanife önce kelam ilmini, iman ve itikadı ve münazara bilgilerini Şabi’den
öğrenmiştir. Daha sonra Hammad bin Ebi Süleyman’ın ders halkasına katılarak fıkıh
ilmine başlamıştır. Hammad’ın derslerine on sekiz yıl devam etmiştir.
•Talebelerinin en ünlüleri İmam EbûYusuf, İmam Muhammed ve İmam Züfer'dir.

• Hanefî mezhebinin ihtilaflı meselelerinde önce İmam-ı Azam'ın sonra İmam EbûYusuf'un, sonra
İmam Muhammed'in, sonra İmam Züfer'in görüşü ile işlem yapılır.
• Emevîler veAbbasîler zamanında birkaç defa başkadılık teklif edilmiş, ısrar ve işkence edilmiş
olmasına rağmen, o, ilim hürriyeti-ne hakkı beyan serbestliğine zarar verir diye bunları
reddetmiştir. Sonunda Ebu Cafer Mansur zehirleterek öldürtmüştür
• Ebu Hanife'nin kadılık yapabilecek yirmisekiz, fetva verebilecek altı, kadılara ders verebilecek
iki talebesi vardı.
• 4000 e yakin alimden hadis dinledigi rivayet edilmektedir.
İlim öğrenmeye başlayışını kendisi şöyle anlatır:
“Bir gün zamanın âlimlerinden Şabi’nin yanından geçiyordum, beni çağırdı ve bana;“Nereye
devam ediyorsun?” dedi. Ben de;“Çarşıya, pazara!” dedim.“Maksadım o değil, âlimlerden
kimin dersine devam ediyorsun?” dedi.“Hiçbirinin dersinde devamlı bulunamıyorum” dedim.
“İlim ile uğraşmayı ve âlimler ile görüşmeyi sakın ihmal etme! Ben senin zeki, akıllı ve
kabiliyetli bir genç olduğunu görüyorum” dedi. Onun bu sözü bende iyi bir tesir bıraktı.
Çarşıyı, pazarı bırakıp, ilim yolunu tuttum.Allahü teâlânın yardımı ile Şabi’nin sözünün bana
çok faydası oldu.”
(İlmi kimden aldın?) diye sorulunca da, şu cevabı vermişti:
“Hazret-i Ömer’den ilim alanlar vasıtasıyla Hazret-i Ömer’den; Hazret-i Ali’den
ilim alanlar vasıtasıyla Hazret-i Ali’den;Abdullah bin Mesud’dan ilim alanlar
vasıtasıyla da Abdullah bin Mesud’dan aldım.”

İmâm-ı Şâfi'î: “Fıkh bilgisinde, herkes, Ebû Hanîfenin çocuklarıdır.”
İmâm Şâfiî (v.204/819) şöyle demiştir: "İmâm Mâlik’e:“Ebû Hanîfe’yi
gördün mü?" diye sorulmuş, O da: "Evet! Öyle bir adam gördüm ki,
eğer sana: "Şu sütun altındır." diye ileri sürse, bunu
delilleriyle ispat eder!" diye karşılık vermiştir.

Maliki Mezhebi:
Malik b. Enes b. Âmir (93-179/712-795)
•Aslen yemenlidir ve dedesi Medineye hicret etmistir.
•Ehl-i hadis ve Hicaz'ın reisi olarak tanınmıştır.
• Sayısız kimseler kendisinden hadis alıp öğrenmiş olmalarına rağmen, büyük âlimlerden
yetmiş kadarı ehliyetine şahitlik edene kadar fetva makamına oturmamıştır.
• Dedesi tabiinin buyuklerindendir ve Ömer,Talha bin Ubeydullah,Aişe ve Ebu Hureyre’den
rivayette bulunmuştur.
• imam Malik 8 yasinda ilim tahsiline baslamis ve 21 yaşında fetva ve ders vermeye başlar.
• Hac ve Umre haricinde Medine’nin disina hic cikmamis ve Halife Harus Residin onu
Bagdat’ta davet etmesine ragmen bunu reddetmistir.
• Muvatta isimli meshur hadis kitabini yazmis ve gunumuze kadar ulasmistir.
• 179 yilinda Medine’de vefat etmis Cennetul Baki mezarligina gomulmustur.

• Mescidi Nebevide Hz. Ömer (r.a)'in ders okuturken oturdugu yere oturmaya özen
göstermistir. Burasi Resulullah (s.a.s)'in mescitte oturdugu yerdir.
•Medine'deAbdullah b. Mesud'un oturdugu evde ikamet ederek, onlarin hatirasini zihninde
canli tutmayi arzulamis
•Büyük fakih Ebu Hanife ile de görüsür, onunla münazaralarda bulunurdu. Onlarin bu
görüsmeleri gayet nezih bir sekilde cereyan eder ve herbiri digerinin fikihtaki üstünlügünü
överdi.
•Ebu Cafer el-Mansur'un Medine valisi tarafindan kendisine iskence yapilmistir.
•Harun Resid imam Malikin ders halkasina katilmisitir.
"Eger hayatimin son günleri olmasaydi size bildirmeyecektim. Benim hastaligim
idrarimi tutamamamdir. Peygamberin mescitine tam abdestli olmaksizin gelmek
istemedim. Rabbime sikayet olmasin diye de hastaligimi kimseye söylemedim”
"Malik,AllahTeâlâ'nin,Tabiinden sonra kullarina karsi hüccet olarak
gönderdigi bir insandir“ (imam Safii)

imam Malik onlara söyle diyordu:
"Ashab-i kiram fer'î meselelerde ihtilâf ettiler ve onlar bu ihtilâflariyla birlikte her tarafa
dagildilar. Herkes kendine göre isabetlidir. Ulemânin ihtilâfi ümmet için bir çesit rahmettir.
Her biri kendince sahih olana uyuyor. Hepsi hidayet üzere olup, sadeceAllahTeâlâ'nin
rizasini istemektedirler" (Ebu Zehra, a.g.e., 218).
Bu gün elde bulunan Muvatta biri Ebu Hanife'nin talebesi Imam Muhammed'in rivayeti,
digeri de Malik'in talebesi, EndülüslüYahya b. Leysî el-Berberî'nin rivayet ettikleri nüshalara
göre basilmistir.

Imam Şafii’ninHocaları
İmam Malik İmam Muhammed
İmam Safii

Şafii Mezhebi:
Muhammed idris es-Safii (150-204)
• 767 yilinda Filistin'in Gazze sehrinde dogdu.
• Küçük yasta iken babasini kaybeder. Fakir bir sekilde yasayan annesi, oglunu alip Mekke'ye
gitmege karar verir. Mekke'de, daha küçük yasta kendisini ilme veren Imam Safiî, yedi yasinda
Kur'ân-i Kerim'i; on yasinda da Imam Mâlik'in el-Muvatta' adli hadis kitabini ezberlemis ve on
bes yasina geldiginde, fetva verebilecek bir seviyeye ulasmisti.
• H. 87'de Mekke'de ve 95'te Bagdat'ta Imam Ahmed b. Hanbel (Ö. 241/855) ile bulustu.
Ondan Hanbelî fikhini ve usulünü, Kur'an'in nâsih ve mensuhunu ögrendi.
imam Malik : "Muhammed!Allah'tan kork, günahtan sakin; çünkü ben senin büyük bir
sahsiyet olacagini ümid ediyorum. GönlüneAllah'in koymus oldugu bu nuru günahla
söndürme.“
Ahmed b. Hanbel onun için; "Allah'in kitabi ve Rasûlünün sünnetinde insanlarin en fakîhi idi";
"Eli hokka ve kalem tutup da, boynunda Sâfi'nin minneti olmayan kimse yoktur"

•Tahsilinde en önemli bölüm, İmam-ı Malik'e talebe olmasıyla başlamıştır. İmam-ı Malik'in
yanına geldiği zaman, yirmi yaşlarında bulunuyordu. İmam-ı Malik onu himayesine alıp, dokuz
yıl müddetle ilim öğretti.
• Daha sonra imam Muhammed den ders almistir.
• En Onemli kitaplar el Umm, er Risaledir.

Imam Ahmed bin Hanbel’in Hocaları
İmam EbuYusuf İmam Şafii
Ahmed ibn Hanbel

Hanbeli Mezhebi:
İmamAhmed ibnu Hanbel (164-241)
• H. 164 yılının Rebi'u'l-evvel ayında Bağdat'ta dünyaya gelmiştir.
• Küçük yaştayken babasını kaybettiğinden, yetişmesiyle annesi Safiyye bintu Meymune
ilgilendi.
• İmamı Azam Ebu Hanife'nin talebelerinden olan İmam EbuYusuf’tan ve diger Bagdatli
alimlerden dersler aldi.
• Ozellikle hadis ilmiyle ilgilenmistir ve bunun icin bir cok sehri gezmistir. Hatta yemene
giderken parasi olmadigi icin kervan sahipleriyle hizmetcilik yapma karsiliginda anlasmistir.
•Ahmet bin Hanbelden ders alan alimler : Buhari, Müslim, Ebu Davud,Tirmizi, Nesai,Yahya
ibnu Muin,Ali ibnu Medini, Ebu Zur'a er-Razi, Ebu Hatim er-Razi.
• Kur’an mahluktur demedigi icin zindana atilmis ve 3 yila yakin zindanda kalmistir.
•En onemli kitabi MUSNED dir. İbnu Hanbel'in Müsned'i onun yedi yüz bin hadis arasından
seçtiği otuz bin hadisten oluşuyordu.

• İki çeşit ders halkası (meclisi) vardı. Biri, talebelerine verdiği muntazam dersler, diğeri, hem
talebelerinin, hem de halktan isteyenlerin katıldığı derslerdi.
• Bâzı rivayetlere göre, dersini dinleyenlerin sayısı beş bini bulmuştur.
Bir seferinde onu tanıyan biri, ezberlediği hadîs-i şerîfin ve yazdığı notlarının çokluğunu görerek;
"Bir Kûfe'ye, bir Basra'ya gidiyorsun! Ne zamana kadar böyle devam edeceksin?" deyince,Ahmed
bin Hanbel hazretleri "Hokka ve kalem ile mezara kadar..." diyerek cevap verdi.

Mezhepler arasi ihtilaflarin nedenleri
A) Âlimlerin, bazı Kur'ân-ı Kerîm ayetlerini tefsirde farklı düşünmeleri
B) Fakihlerin, bazı hadisleri farklı tefsirleri
C) Bir müçtehid bir konu hakkındaki gelen hadis rivayetini kendi ölçüleri dahilinde sahih
kabulederken, diğer bir müçtehid aynı hadis rivayetini zayıf kabul edip içtihad etme
durumunda kalır Böylece ayrı ayrı görüşler (mezhepler) ortaya çıkardı.
D) Bir mevzuyla ilgi hadisin muctehit alime ulasmamasi.muctehit alimin ise ictihata veya
kiyasa gitmesi yoluyla olusan ihtilaf.
E) Kitâb ve sünnetin meşrû kıldığı, izin verdiği bazı hususları, kötü neticelerin önlenmesi
için menetmişlerdir.
F) Zamanın ve hüküm mesnedlerinin (illet) değişmesi sebebiyle hükümleri de
değiştirmişlerdir.
G) Sahâbe meşrû nizamı korumak ve hukuku muhâfaza etmek için bazı nasların zahirini
terketmek veya tahsis ve tamim (genelleştirme) yoluna gitmişlerdir
H) Bazı ilmî meselelerde bir mezhebin müctehidleri kendi aralarında da ihtilâf
etmişlerdir:

iSLAM HUKUKUNUN KAYNAKLARI
• Allah’in son vahyi olan kitabidir1) Kur’an
• Hz. Peygamberden nakledilen soz, fiil ve takrirlerdir.2) Sünnet
• Muhammed (s.a.) ummetinden olan muctehidlerin, Hz.
Peygamberin vefatindan sonraki herhangi bir devirde, şer’i
bir hukum hakkinda ittifak etmeleridir.3) İcma
• Kitap, sunnet veya icmada hukmu bulunmayan meseleye,
aralarindaki illet birligi sebebiyle, bu kaynaklardan birinde
yer alan meselenin hukmunu vermektir.
4) Kıyas
Hz. Peygamber Muâz b. Cebel'i Yemen'e
yollarken, aralarında şöyle bir konuşma
geçmiştir:
- Sana bir uyuşmazlık getirildiğinde neye
göre hüküm vereceksin?
- Allah'ın Kitabındakine göre
hüküm veririm.
- Allah'ın Kitabı'nda yoksa?
- Rasûlüllah'm Sünneti ile.
- Rasûlüllah'm Sünnetlinde de yoksa?
-Kendi görüşüme göre ictihad ederim ve
vazgeçmem (olayı hükümsüz bırakmam)
Bu ifadesi üzerine
Hz. Peyamber, Muaz'ıngöğsüne eliyle
vurup: "Peygamberinin elçisini
Peygamberinin hoşnut olduğu cevaba
muvaffak kılan Allah'a hamdolsun"

• Hakkında nass veya icma ile sabit bir hüküm bulunmayan, insanlara fayda sağlayan ve
insanlardan zararı gideren toplumun genelini kapsayan hukumlerdir.Mesalih-i Mürsele
• Müctehidin birbirine benzer meselelerden biri hakkında genel hükmü almayarak
daha kuvvetli bir neden bulduğu için ayrı bir hüküm vermesidir.Yani istisnaya
gitmesidir.
İstihsan
• İnsanların alışageldikleri ve işlerini düzenlemede esas aldıkları bir kısım söz ve
törelere örf denir.Ӧrf
• Sahabelerin vermis olduklari fetvalari veya sozleridir.Sahabe Kavli
• Zararlı netice-lere, fasid hükümlere götüren yolları kapamak, faydalı sonuçlara
götüren yolları açmaktir.Seddi Zerayi
• Kur'an- Kerim ve hadis-i şerifler İslâm'dan Önceki ilahî dinlerde bulunan bir kısım
hükümleri zikretmişlerdir. Bunlardan bazılarının İslâm'ın gelmesiy-le geçersiz
(mensuh) olduklarını, bir kısmının ise yürürlükte bırakıldığını be-yan etmişler fakat
bazıları hakkında herhangi bir açıklık getirmemişlerdir.
Şeru men Kablene
• Değiştiğini belirten bir delil ortaya çıkmadıkça, herhangi bir hususun ha-len devam
ettiğini kabul etmektir.İstishab

BiR KISIM FIKHI TERiMLER
Farz
• Yapılması din yönünden kesin şekilde gerekli olan herhangi bir görevdir. farz-ı ayın ve farz-ı kifaye olarak
da kısımlara ayrılır.
Vacip
• Dinimizde yapılması kesinlik derecesinde bir delil ile sabit olmayan ve yine kuvvetli bir delil ile sabit
görülen şeydir.Vitir ve bayram namazları gibi.
Sunnet
• Resulü Ekrem (sallallahu aleyhi ve sellem) Efendimizin farz olmayarak yaptığı işlerdir. Müekked sünnet ve
gayr-i müekked sünnet kısımlarına ayrılır.
Mubah
• Yapılması ve yapılmaması dinde caiz görülen şeydir. Ne yapılmasında, ne de yapılmamasında günah vardır.
Helal olan bir yemeği yahut meyveyi yiyip yememek gibi.
Mekruh
• Lügatta sevilmeyen ve hoş görülmeyen şey demektir. Din deyiminde, yasaklığı sabit olmakla beraber, ona
aykırı olarak da bir delil veya işaret görülen şeydir.Yapılması doğru olmayıp yapılmaması iyi olan bir iştir.
Haram
• Bir şeyin yapılması, kullanılması, yiyilip içilmesinin İslam dininde kesin bir delille yasaklanmış olmasıdır.
Bu da "Haram liaynihi ve Haram ligayrihi" kısımlarına ayrılır.

Özet kıyaslama
Hanefi Mezhebi Diger 3 mezhep
Farz Vacip
Vacip
Sunnet Sunnet
Mubah Mubah
Tenzihen Mekruh Mekruh
Tahrimen Mekruh
Haram Haram

BiR KISIM FIKHI TERiMLER -2
Sahih
• Rükün ve şartlarını toplayan herhangi bir ibadet veya işlemdir. Farz ve vaciblerini gözeterek
kılınan bir namazın sahih olması gibi...
Caiz
• Dince yapılması yasak sayılmayan şey demektir. Bazan sahih yerinde, bazan da mubah yerinde
kullanılır.
Fasid
• Rükünlerini veya şartlarını büsbütün veya kısmen kendisinde toplamayan herhangi bir ibadet ve
muameledir. Bir özür bulunmaksızın abdestsiz kılınan namaz gibi. BATILDA denilir.
Teharet
• Pislik ve necasetten arınmış olmak veya hades (abdestsizlik) denilen şer'î bir engelin kalkması
halidir.Taharet-i Sugra veTaheret-i Kübra kisimlarina ayrilir.
Necaset
• Seriatta temiz olmayan seyler demektir. Necaseti hafife ve Necaseti galize diye iki kisma ayrilir.

TAHARET
A. Taharet : Temizlenmesi vacip veya mendup olan yerlere temizleyici
özellige sahip seylerin ulastirilmasi demektir. Taharet iki Kisma ayrilir
A. Hakiki taharet: Mesala su ile yapilan temizlik boyledir.
A. Buyuk Taharet : Boy Abdesti almak
B. Kucuk Taharet : Normla Abdest almak
B. Hukmi taharet: Teyemmum gibi.

SULAR
 Yagmur suyu, Deniz suyu, Kar suyu, Dolu suyu, Nehir suyu ve Kuyu suyu temizdir.
 Gokten Tertemiz su indirdik (Furkan 48)
 Denizin suyu temiz, icinde olen canlilari helaldir (Muvatta)
 Ey Allah’ım! Benimle günahlarımın arasını, doğu ile batının arasını uzaklaştırdığın gibi uzaklaştır. Ey
Allah’ım! Beyaz elbisenin kirden temizlendiği gibi, beni hatalarımdan temizle. Ey Allah’ım! Benim
hatalarımı karla, suyla ve doluyla yıka gider. (Muslim, Buhari)
 Su iki denizden hangisinden abdest alirsan al, sana bir zarar gelmez. Biri deniz suyu, digeri firatin
suyu. (Musannef)
 "Su temizleyici olarak yaratılmıştır. Tadını, rengini ve kokusunu değiştirmedikçe başka bir
nesne onu kirletemez" (İbn Mâce, "Taharet", 76)
 Suya Necaset duṣse bile –necaset sebebiyle degismedikce- necis(pis) olduguna
hukmedilmez.
 “Ey Allah’in resulu Budaa kuyusundan abdest alabilirmiyiz? Cunku oraya pis seyler atiliyor denildi. Su
temizdir, hicbir sey onu necis etmez. buyurdu” (Nesai)
 İcine dusen temiz bir nesne ile uc ozelligini kaybetse dahi tercih edilen goruse gore abdest
almak caizdir. Son baharda suya dokulen yapraklar dolayisiyla uc ozelligini kaybetmesi gibi.
 Hz.Peygamber (s.a.v) ile Meymune annemiz, icinde hamur izi bulunan bir kaptan su alarak abdest
aldilar (Beyhaki) ve ayrica Hurma nebizi ile efendimizin abdest aldigida sabittir (Ahmet bin Hanbel
Musned)
 Tabaklanmis deride bulunan su ile abdest almak caizdir.

Temizliǧin caiz olmadıǧı sular
 Icine necaset dusen az su ile temizlik caiz degildir.
 Akmayan durgun suya idrarini yapma! Sonra o su ile gusul abdesti alma.(Muslim)
 Kullanilmis su ile temizlik yapmak caiz degildir. Abdest alinmis suyla tekrar abdest almak
gibi.
 Agaclardan sizan su ve meyve sulari ile temizlenmek caiz degildir.
 Tabiatini yitirmis su ile temizlenmek caiz degildir. Nohut, mercimek gibi kati maddelerin
kaynatildigi sulari ornek olarak verebiliriz.
 Kuyuya insan veya hayvan dusup olurse, once icine dusen seyler cikarilir ve kuyunun suyu
cekilerek temizlik saglanmis olur.
 Hayizli kadinin artigi ile temizlik caizdir.
 "Şureyh İbnu Hani, Hz. Aişe radıyallahu anha'ya: "Bir kadın hayızlı iken kocası ile birlikte yemek yer
mi?" diye sordu. Hz. Aişe "Evet dedi, benim kanamam varken Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm beni
çağırırdı, ben de onunla birlikte yerdim. (Bu sırada) etli kemiği alır, (bana uzatır, önce benim
başlamam için) bana yemin verirdi. Ben de onu alır ve bir miktar dişler (sonra Resûlullah'a uzatırdım).
O da ağzını, kemikte tam benim ağzımı koyduğum yere koyar(ak yemeye başlar)dı. İçecek bir şey
istediği olur, getirince ondan önce benim içmem için bana yemin verirdi, bunun üzerine ben de kabı
alır bir miktar içer, sonra bırakırdım. Bu sefer onu Aleyhissalatu vesselam alır, kabın tam benim ağzımı
koyduğum yerine ağzını koyarak içerdi.“ (Nesai)
 Kedinin artigi ile temizlik caizdir. (Fakat tenzihen mekruhtur)
 Kedi asla pis degildir. O sizin cevrenizde cok dolasan bir hayvandir (Muvatta).
Artıklar

 Deve, sıǧır, koyun gibi eti yenen hayvanlarin artigi ile temizlik caizdir.
 Katir ve merkebin artiklarinda bir hayir yoktur. Hic kimse onlarin artiklarindan abdest almasin. Ancak at, beygir, koyun ve
devenin artigindan abdest alabilir (Tabiinin buyuklerinden ibrahim Nehai)
 Kopegin artigi ile temizlik caiz degildir.
 Icinizden birinin kabini kopek yalarsa, icindekini doksun ve o kabi yedi defa yikasin. (Muslim)
 Domuzun artigi ile temizlik caiz degildir.
 Dolasmasi icin serbest birakilmis tavuklarin artigi ile temizlik mekruhtur.

NECASETLER
Necis insanlar tarafindan pis kabul edilen ve kisinin hos gormedigi seylere denir.
Enes İbn Mâlik şöyle demiştir: Bir bedevi gelerek mescidin bir bölü-müne idrarını yaptı. İnsanlar onu engellemek
istediklerinde Hz.Peygamber onların bunu yapmamasını istedi. Adam tuvaletini bitirdikten sonra Hz. Peygamber
bir kova su istedi ve suyu idrarın üzerine boşalttı. (Buhari)
Aǧır necasetler
 Ademoglunun sidigi ve kaba pisligi
 Meni, Mezi ve Vedi (kurumussa ovalanarakda giderilebilir)
 Hz. Ayse “Ben hz. Peygamberin (s.a.v.) uzerindeki cunuplukten kalma izi (meniyi) yikardim. O da
elbisesi yas bir halde namaza giderdi” (Buhari)
 Eti yenmeyen hayvanların sidikleri, ağızlarından gelen salyaları, akan kanlan ve kuşlardan
başka tüm hayvanların tersleri..
 Peygamber abdest bozmak istedi. Bana uc tane tas getir. Buyurdu. Ben ona iki tas ve birde esegin pisligini buldum. Iki
tasi aldi fakat pisligi atti ve o necistir. Buyurdu (ibn Mace, Tirmizi)
 Eti yenen hayvanlardan tavuk, ördek ve kazların tersleri...
 Akitilmis kan (Hayiz, nifas, lohusa kanida dahil)
 Icki
 Meyte (Leṣ)

TUVALET ADAPLARI
 Tuvalete sol ayakla girmeli sağ ayakla çıkmalıdır.
 Girerken "Euzu Billahi mine'l-hubsi ve'l-habais"
Manası: "Maddi manevi pisliklerden Allah'a sığınırım“
(Buhari)
 Cikarken “Gufranek” denir (Ebu Davut)
 idrardan kendini korumak icab eder. (Buhari)
 Kıbleye karşı önünü ve arkasını dönmemeli, konuşulmamalı,
zikredilmemeli. (Buhari)
 Ayakta bevl (idrar) edilmemelidir.
 insanlarin gidip geldikleri yerlere, golgeliklere ve sulara idrar
yapilmamalidir.
 Taharet sol el ile yapilmalidir. (ibn Mace)
 Taharetin su ile yapilmasi daha faziletlidir.

ABDEST
Arapcada abdeste vudu denir. Vudu, hem yikamak hem de meshetmek anlamina gelir.
ABDESTiN FARZLARI
 Yuzu Yikamak
 Eller ile birlikte kollari dirseklere kadar yikamak
 Basi meshetmek (Basin dortte birini)
 Topuklara kadar ayaklari yikamak
 Ey iman edenler! Namaz kilmaya kalktiginizda yuzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi
yikayin, baslarinizi meshedip, topuklara kadar ayaklarinizi da yikayin (Maide 6)
 Enes bin Malik : Hz. Peygamber basinda Katar isi bir sarik var iken abdest aliyordu. Bu esnada sarigini
bozmadan elini onun altina sokup basinin on tarafini meshetti (Ebu Davud)
 Tirmizi soyle demistir: Hz Peygamber (s.a.v) mestlerini ve basinin ust kismini meshederdi.
 Abdest organlarinin sirayla yikanmasi Safii ve Hanbelilerde farzdir
 Abdeste besmele ile baslamak Hanbelilerde farzdir
 Niyet etmek Maliki ve Safiilerde farzdir
 Maliki ve Hanbeliler muvalatin farz oldugu gorusundedirler.

ABDESTiN SUNNETLERi
 Abdeste besmele ile baslamak
 Allah’in adini anmayanin abdesti olmaz (Tirmizi)
 Misvak kullanmak
 "Eğer ümmetime zorluk vermeyecek olsaydım her ab-dest aldıklarında misvak kullanmalarını
emrederdim.“ (Muslim)
 Uc defa agzi calkalamak ve burnu temizlemek
 Hz. Osman’a abdestin nasil alinacagi soruldu. O da su getirilmesini istedi. Hemen icinde
abdest suyu bulunan bir kap getirildi. Once sag eline doktu. Ardindan sag elini suya soktu.
Pesinden uc kez agzini calkaladi, uc kezde burnuna su verdi. Sonra uc kez yuzunu
yikadi….(Ebu Davud)
 Basin tamamini meshetmek
 Kulaklari meshetmek
 Mikdam (ra) : Hz Peygamberi abdest alirken gordum. Sira basini meshetmeye gelince iki
avcunu basinin ön tarafina koydu ve ensesine kadar surdu. Sonra ellerini tekrar basladigi yere
getirdi. Kulaklarinin ic ve dis kisimlarini meshetti. Parmaklarini kulak deliklerine soktu. (Ebu
Davud)
 Suyun sakalin altina gecmesi icin ellerle caba sarfetmek
 Enes(ra): Hz Peygamber abdest aldigi zaman bir avuc su alir ve sakalinin alt tarafindan tenine
ulastirmaya calisir ve “Rabbim bana boyle emretti” buyururdu (Ebu Davud)
 Parmak aralarini ovalamak
 Hz. Peygamberi gordum. Ayak parmaklarini serce parmagi ile ovaliyordu (Tirmizi)
 Abdest organlarini 3 kez yikamak
 Bunun delili agzi ve burnu 3 defa yikama hadisidir.
 Niyet Etmek
 Niyette esas olan kalp ile yapilmasidir ve niyet safii mezhebinde farzdir

 Abdest organlarini sira ile yikamak
 Ayette abdest organlari vav harfi ile tutturulmustur bu ise butun nahiv alimlerince cem ifade
eder. Safii mezhebinde bu farzdir.
 Biri hz. Peygambere gelip bir sahsin cunuplukten dolayi gusul abdesti aldigini, ancak
vucudunun bazi bolgelerini yikamadigini bildirdi. Bunun uzerine peygamber: O kisi suyun
degmedigi yerleri yikar ve sonra namazini kilabilir. Buyurdu (Taberani)
 Abdest alirken ara vermemek.
 Nafiden nakledildigine gore ibn omer ara vererek abdest almistir (Muvatta). Fakat malikilerde
farzdir
 Boynu Meshetmek
 Kim abdest alir, iki eli ile boynunu meshederse kiyamet gunu pranga vurulmaktan kurtulur.
(ilaus sunnen)
 Taberani : Hz. Peygamber basinin on tarafindan baslayip arka tarafindan boynunun en altina
kadar isaret ederek, iste boyle meshetti dedi
 Sagdan baslamak
 Insanlarla konusmamak
 Abdest suyunu sicratmamak
 Genis yuzugu hareket ettirmek
 Serce parmak ile kulak deliklerini meshetmek
 Abdestten sonra kelimeyi sehadet getirmek
 Sizden abdest alan ve abdestini guzelce alip eshedu… diyen her bir kimse icin sekiz cennet
kapisi acilir, o da diledigi kapidan iceri girer (Muslim)
 Namaz vaktinden once abdest alip hazirda beklemek
 Arta kalan suyu ayakta icmek (Nesai hz Ali hadisi)
 Abdest aldiktan sonra havlu kullanmak

ABDESTiN MEKRUHLARI
 Suyu israf etmek
 Hz. Peygamber abdest alan Sa’d in yanina geldi ve Ona “Bu israfda ne boyle Ey Sa’d” buyurdu. O “Abdestte
israf olur mu?” diye sorunca da soyle buyurdu “Evet bir akarsuyun kenarinda abdest alsan bile” (Musned)
 Keyfi birilerinden yardim almak
 Abdestin sunnetlerinden birini terketmek

ABDEST ALMANIN FARZ OLDUGU DURUMLAR
 Nafilede olsa namaz kilmak isteyen kimse (Cenaze namazi, tilavet secdesi dahil)
 Bir ayet bile olsa Kur’an’a temas edecek kimseye
 Kur’an-a temiz olanlardan baskasi dokunamaz (Vakia suresi)
 Kurana ancak abdestli olan bir kimse el surer (Ebu Davud, Nesai)
-------
 Kabeyi tavaf icin abdest almak vaciptir

ABDEST ALMANIN MENDUP OLDUGU DURUMLAR
 Uykudan once
 Yatagina uzandigin zaman namaz icin abdest aldigin gibi abdest al (Muslim)
 Uykudan sonra
 Sadece uzanarak uyuyan kimsenin abdest almasi gerekir(Tirmizi)
 Surekli abdestli olmak icin
 Hz. Peygamber Bilal’e : “Ne sayesinde cennete benden once girdin? Dun gece cennete girdim ve
on tarafimdan senin tikirtin geliyordu” demis O da soyle cevap vermis: “Ey Allahin elcisi Mutlaka
iki rekat namaz kilarak ezan okudum. Ne zaman abdestimi bozsam hemen abdest aldim” Bunun
uzerine peygamber “iste bunun sayesinde” buyurdu (et tergib ve terhib)
 Abdestli iken abdest almak
 Her kim abdestli iken abdest alirsa Allah’u teala ona 10 sevap yazar (Ebu Davud)
 Gusul abdesti almadan once
 Cunup iken yemeden, icmeden ve uyumadan once
 Hz Ayse: Peygamber cunupluk halini kastederek : Hz peygamber yemek yemek veya uyumak
istedigi zaman abdest alirdi. (Ebu Davud)
 Ikinci kez iliskiye girmeden once
 Icinizden biri esi ile birlikte olur, sonra tekrar onunla birlikte olmak isterse iki iliski arasinda
abdest alsin. (Ebu Davud)
 Olu yikadiktan ve cenaze tasidiktan sonra
 Her namaz vakti icin ayri abdest almak
 Hz Enes: Peygamber ister abdestli olsun ister olmasin her namaz icin abdest alirdi (Tirmizi)
 Giybet, yalan ve her turlu gunahtan dolayi sevap almak
 Bir gunah isleyip sonra kalkip abdest alip namaz kilan ve ardindan Allah’tan bagislanma dileyen
herkes bagislanir (et terhib vet tergib)
 Öfke aninda
 Hadis okurken ve rivayet ederken

 Ilim tahsil ederken
 Ezan okurken
 Kamet getirirken
 Hutbe okurken ve sohbet verirken
 Efendimizin kabrini ziyaret ederken
 Arafatta vakfe yaparken
 Safa ile Merve arasinda say yaparken
 Deve eti yedikten sonra
 Bazi mezheplerde deve eti yemek abdesti bozar
 Deve etinden dolayi abdest aliniz (Tirmizi)

ABDESTi BOZAN DURUMLAR
 Az da olsa idrar ve diski yolundan cikan her sey
 Eger sizden biri ayak yolundan gelmis ise (Nisa 43)
 Cikan bagirsak kurdu, tas, kan bile olsa abdest bozulur. “Abdest vucuda girenlerden dolayi
degil, vucuttan cikanlardan dolayi gerekir” (Beyhaki)
 Iki yolun disindaki yerlerden cikan kan, cerahat ve irin gibi seyler.
 Her akan kandan dolayi abdest almak gerekir (Darekutni)
 Her kim namazda iken kusar veya burnundan kan akarsa, namazdan ciksin ve gidip abdest
alsin. (ibn Mace, sahih hadistir)
 Bir iki damla kan cikmasindan dolayi akan bir kan olmasi hali mustesna abdest alma geregi
yoktur (Darekutni)
 O bir damardan cikan kandir. O bakimdan her bir namaz icin abdest al (Tirmizi)
 Kan yaradan cikar ve yaranin bulundugu bolgeyi gecmezse abdest bozulmaz.
 Burun borusundan gelen kan disari cikmaz icerde kalirsa abdest bozulmaz.
 Erkegin cinsel organin icinde akan ama disari cikmayan idrarda abdesti bozmaz.
 Safii ve Malikilerde kan abdesti bozmaz. (Buhari hadisine dayanmaktadir Hanefilerin bu hadise
yorumlari icin bkz. 74)
 Agiz dolusu safra, su, yemek v.b. seyleri kusmak
 Her kim namazda iken kusar veya burnundan kan akarsa, namazdan ciksin ve gidip abdest
alsin. (ibn Mace, sahih hadistir)
 Ebu Derda : Peygamber (s.a.v.) kustu da abdest aldi. Dimask mescidinde Sevban ile
karsilastim da ona bundan soz ettim, O da: “Dogru soylemistir. Abdest suyunu ben doktum”
dedi. (Ahmed bin hanbel ve Tirmizi)
 Maliki ve Safiilere gore kusmakta kan gibidir abdesti bozmaz. (bkz. 74)
 Uyumak
 Makatin bagi gozlerdir. Kim uyursa abdest alsin (Ebu Davud)
 Ayakta, rukuda, secdede veya tahiyatta otururken uyumak abdesti bozmaz.
 Uzanarak uyuyan herkesin abdest almasi gerekir (Ebu Davud)

 Bayilma ve Delirme
 Peygamberin son anlarinda bayilip ayildiktan sonra gusul abdetsi almasi hadisi (Muslim)
 Bayilma ve delirme hallerinde abdest tutma uykuya gore daha zordur.
 Ruku ve Secdeli namazlarda yaninda bulunan sahislarin duyabilecegi sekilde gulmek
 Ebu Aliye: Hz Peygamber (sav) ashabina namaz kildiriyordu. Bu esnada gozu pek iyi
gormeyen biri geldi ve kuyunun basina gecti. O sirada birden kuyuya dustu. Bunun uzerine
cemaatten bazilari guldu. Hz Peygamber gulen insanlarin abdestlerini tazeleyip yeniden
namaz kilmalarini emretti. (Darekutni)
 Bu konuda diger uc mezhep abdesti bozmayacagi gorusundedirler
 Erkegin hanimi ile asiri oynamasi
 Erkeklik organinin sertlesmesi ile birlikte vucudun arada elbise vs. Bulunmadan birbirine
degmesi ile sivi gelmese dahi abdest bozulur.
 Safiilere gore sehvetsiz dokunma bile abdesti bozar.
 Peygamber hanimlarindan birisini oper, sonrada abdest almadan namaz kilardi (Ebu Davut,
Nesai, Ahmey bin Hanbel)
 Kan gorulmeksizin dogum yapmak
 Fakat ebu hanifeye gore ihtiyate binaen gusul gerekir
 Teyemmumlu kisinin suyu bulmasi
 Ozurlu kisi icin namaz vaktinin cikmasi
++++Diger mezheplere gore ekstra bozan seyler++++
 Ӧn ve Arka tarafa ciplak dokunmak
 Deve eti yemek (Hanbelilere gore)
 Cenazeyi yikamak (Hanbelilerin cogunluguna gore)

ӦZURLUNUN ABDESTi
iki yoldan cikan seyler, eger saglikli olundugu halde cikacak olursa abdesti bozar. Ancak bu seyler
hastalik halinde ciktiklari taktirde o kisi “ma’zur= özürlü” sayilir.
 Kişinin özürlü sayılabilmesi için, abdest bozucu bir hâlin, tam bir namaz vakti boyunca
devam etmesi, yani, abdest alıp namaz kılacak kadar kısa bir süre dahi olsun kesilmemesi
şarttır. (Bu özrün başlamasının şartıdır.) Bundan sonra da, her namaz vaktinde, en az bir
kere aynı hâl ortaya çıkmalıdır. (Bu da özrün devamının şartıdır.)
 Özür durumunun ortadan kalkması için, özür hâlinin bir namaz vakti içinde tamamen
ortadan kalkması, hiç görülmemesi gereklidir. Böyle olan kimse, artık özürlü sayılmaktan
çıkmış olur.
 Özür sâhipleri için, dînimiz büyük bir kolaylık göstermiştir. Bunların abdestleri, abdest
bozucu özürleri devam ettiği halde bozulmaz. Bu halde iken namazlarını kılarlar. Abdest
bozucu kan, irin, idrar gibi akıntıların kirlettiği yeri tekrar temizlemekle de mükellef
tutulmazlar. Çünkü, bu kirler temizlendikten hemen sonra yeniden vâki olmaktadır.
 Özür sâhibinin aldığı abdest, sadece içinde bulunduğu namaz vakti süresince
geçerlidir. Bir namaz vaktinin çıkıp diğer vaktin girmesiyle abdesti bozulur.
 Hz. Peygamber (asm) özürlü bir kadına böyle yapmasını bildirmiştir. (Buhârî, Vudû', 63;
Ebû Dâvud, Tahâre, 110, 112; Tirmizî, Tahâre, 93).

TEYEMMUM
TEYEMMUM dini literaturde temizlik gayesi ile temiz topraga yonelmeyi veya temiz toprak ile yuz ve
dirseklere kadar elleri meshetmeyi ifade eder.
Su bulamazsanız temiz yere teyemmüm ediniz" (el-Maide, 5/6)
Teyemmum MUREYSI GAZVESI esnasinda dini bir uygulama olarak belirlendi
hz. Aise'nin soyle syledigi nakledilmistir.Duzenlendigi seferlerin birinde
HZ.peygamber[s.a.s] ile birlikte yola ciktik .Beyda veye Zatu'l-Ceys denen
yerde iken benim kolyem koptu .Hz peygamber kolyeyi aramak icin
durdu.onunla birlikte insanlarda durdu.Ne onlarin konakladiklari yerde su vardi
nede yanlarinda. Bu yuzden insanlar hz.Ebubekirin yanina gelip Aisenin yaptigi
su ise bak h.peyg ve hepimizi susus bi yerde ustelik yanimizda su olmadigi bir
halde durmaya mecbur etti dediler.Bunun uzerine EBU BEKIR yanima geldi .o
esnada hz peygamber basini dizime koymus uyuyordu.Bana RASULULLAHI ve
insanlari alikoydun.ne konakladiklari yerde su var nede yanlarinda diyerek
cikisti ...HZ.AISE olayi anlatmaya devam etti ebu bekir beni azarladi ve agzina
geleni syledi .eliyle bogrume vurmaya basladi .ama ben yerimden
kipirdamadim.cunku hz peygamber dizimde uyuyordu .sabahleyin resulullah
uyandigi zaman ilimizde hic su yoktu.Bunun uzerine ALLAH TEALA teyemmum
ayetini indirdi. USEYD B.HUDAYR syle dedi .Ey EBU BEKIR ailesi bu sizin vesile
oldugunuz ilk hayir degildir.HZ AISE son olarak syle dedi uzerinde yolculuk
yaptigim deveyi kaldirdigimiz zaman kolyeyi altinda bulduk.... (Buhari, Nesai)
IBN ABBAS tan rivayet edildigine gore HZ PEYG ashabi kiramdan biri
yaralanmis .cunup oldugu icinona gusul abdesti almasini emretmisler adam
gusul abdesti aldigi icin olmus bu haber kendisine ulasinca HZ peyg
buyurmustur..onu oldurduler .ALLAH da onlarin canini alsin .cahilligin sifasi
sormak degilmi. (Sunen sahipleri)

TEYEMMUM (Devami)
Teyemmümü gerektiren haller
1- Su, temizlenecek kimsenin bulunduğu yerden en az dört bin adım, yani üç kilometre
uzakta bulunursa,
2- Suyun kullanılması durumunda hastalanma, hastalığın artması veya uzaması gibi tehlike
mevcutsa,
3- Yakında bulunan suyu elde etme hususunda nefse, mala, ırz ve namusa tehlike gelme
hali varsa,
4- Elde bulunan su, abdest veya gusle yetmeyecekse,
5- Suyun kullanılması halinde kendisinin, arkadaşının veya hayvanının susuzluktan helak
olacağına kanaat getirilirse,
6- Kuyudan su çekmek için ip veya kova bulunmazsa,
7- Bulunan su ile abdest alındığı veya gusul edildiği takdirde bayram veya cenaze
namazlarını tamamen geçirme ihtimali varsa,

TEYEMMUM (Devami)
Teyemmüm nasıl yapılır
Ebu Cuheym: Hz. Peygamber deve kuyusu mevkiinden geliyordu. Ya buyuk tuvaletini
yada idaririni yapmisti. Ona selam verdim. Ama benim selamimi almadi. Sonra elini bir
kez duvara vurdu ve yuzunu meshetti. Ardindan bir kez daha elini duvara vurdu ve
dirseklerine kadar kollarini meshetti. Bundan sonrada benim selamimi aldi.
(Darakutni ve Buhari)
1-Besmele çekilip, temizlenmek için niyet edilir.
2- İki el, parmakları açık durumda, bir toprağa veya toprak cinsinden biryere vurulup ileri geri
çekilir.
3- Eğer eller fazla tozlanmışsa, yan yana getirilerek hafifçe birbirine vurulur, tozlar silkildikten
sonra, bunlarla yüz mesh edilir.
4- Eller tekrar temiz bir yere vurulur, Sonra ellerini kaldirip silkeler. Ardindan her bir eli ile diger
kolunu tamamen dirseklere kadar mesheder.
Teyemmümün sünnetleri
1- Önce besmele çekmek.
2- Uzuvları sırayla meshetmek.
3- Mesih işlemini ara vermeden yapmak.
4- Elleri yere vurduktan sonra önce ileri, sonra geri hareket ettirmek.
5- Parmakları açık bulundurmak.
6- Eller yerden kaldırıldığında avuç içlerinde toz kalmışsa birbirine vurarak silkelemek.

TEYEMMUM (Devami)
Teyemmümü bozan seyler
1- Abdesti bozan veya guslü gerektiren haller teyemmümu de bozar, hukümsuz bırakır.
Teyemmumü mübah kılan özrün ortadan kalkmasıyla da teyemmüm bozulur. Meselâ su
bulunmadığından veya hastalıktan dolayı yapılmış olan bir teyemmüm, su bulunduğu veya
hastalık geçtiği anda bozulur.
2- Teyemmüm etmiş kimse, namaz içindeyken su bulursa, namazı bozulur. Abdest alıp namazı
yeniden kılması gerekir.
3- Bir özürden dolayı teyemmüm eden kimse, diğer bir özre tutulsa, birinci özrü son bulmasıyla
teyemmümü de son bulur. Diğer özrü için tekrar teyemmüm etmesi gerekir.
Bazi onemli notlar
 Tek teyemmum ile kisi diledigi kadar farz ve Nafile namaz kilabilir.
o Musluman on sene boyunca suyu bulamasa bile temiz toprak onun abdest suyu olur.
(Nesai)
o Temiz toprak muslumanin abdest suyudur. Su yerine ona yeter (Buhari)
o Hasan Basri (Kisi abdestini bozmadigi surece teyemmum ona yeter)
 Su Bulunacağı Ümidiyle Teyemmümü Vaktin Sonuna Ertelemek Müstehaptir.
o Hz. Ali (r.a.), "Seferî iken cünüp olan kimse vaktin sonuna kadar bekler, su bula-mazsa teyemmüm
ederek namazını kılar“ (Darakutni)
 Abdest aldigi taktirde Bayram ve Cenaze namazinin kacacagindan korkan kimse
teyemmumle namazini kilabilir.

MEST UZERiNE MESH
Mestler uzerine meshetmek abdestte ayaklari yikamanin yerine gecer. Su ile islatilmis eli
olan eli, ozel bir ayakkabidaki ozel bir yere ozel bir zamanda degdirmek demektir.
Hasan Basri: Ashabtan yetmis kisi Hz. Peygamberin mestlerini meshettigini anlatti.
(Mest üzerine meshin müddeti, misafir için üç gün, üç gece [72 saat];Mukim
için de bir gün bir gece [24 saat.]) [Ebu Davud, Tirmizi]
Hazret-i Mugire, Peygamber efendimize abdest suyunu döktü. Peygamber efendimiz de,
abdest alıp mestlerinin üzerine meshetti. (Buhari, Müslim)
Mest Uzerine Meshin Sartlari
1) Mestler, ayağa abdest için ayaklar yıkandıktan sonra giyilmiş olmalıdır.
 "Mestlerini çıkarmada yardımcı olmak için eğildim. Bana: Bırak onları, zira ben, abdestli
olarak mestlerimi giyindim" buyurdu ve üzerlerine meshetti.(Sahiheyn)
2) Mestin temiz ve abdestte yikanmasi farz olan yeri ortmesi
3) Mutat bi sekilde onunla surekli yuruyebilme imkani
Meshi Bozan Durumlar
1. Mesh Müddetinin Sona Ermesi.
2. MestinAyaktan ÇıkmasıVeya Çıkarılması.
3. Cünüplük,Hayız, Nifas Gibi Guslü Gerektiren Bir HâlinVukuu.

MEST UZERiNE MESH (Devami)
Hz. Muğîre (radıyallahu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) abdest aldı ve
çoraplarının ve ayakkabılarının üzerine meshetti." [Ebû Dâvud,Tahâret 61, (159);Tirmizî,
Tahâret 74, (99).]
Ebû Musa El-Eş'ârî (Radiallâhu anh)'den rivayet edildiğine göre:
Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) abdest aldı da çoraplarına ve
pabuçlarına meshetti. (Sünen-i İbni Mâce;Taharet; 590)

Şafii mezhebinden İmam Şirazi “El Muhezzeb” eserinde diyor ki ;
“Müellif dedi ki ; “Eğer çorap giyilirse onun üzerine mesh çekmek iki şart ile olur.
1-) Kalın olmalıdır ve ışığı geçiren ve arkası görünen olmamalıdır.
2-) Alt kısmı sert deri ile örtülü olmalıdır. Eğer bu iki şarttan biri olmazsa mesh çekilmez.”
---
Çoraplara mesh çekmek bir şartla caizdir. O da çoraplar kalın ve altı sert olmalıdır.(imam
Safii el Umm
Hanbelî âlimlerinden İmam ibni Kudame el-Makdisi - rahimehullah – diyor
ki:
Öyle kalın olmalı ki, ayaktan hiç bir şey görünmemeli. İkincisi: onunla (dışarıda ayakkabısız)
gezmeye dayanıklı olsun.
İbn Teymiyye (öl:728/1327): "Yürüme imkanı bulunduğu takdirde ister köseleden yapılmış
olsun veya olmasın çoraplar üzerine meshetmek caizdir“
El-Hafız El Kadı Ebul-Hasan bin el-Kettan el-Fasi el-Maliki
"Bütün âlimler icma ettiler ki, eğer çoraplar kalın olmazsa, onların üzerine mesh çekmek caiz değildir.

Meshi bozan haller:
 Surenin bitmesi
 Cunubluk
 Mestin ayaktan cikmasi

GUSULUN TARiFi ve GUSLU Gerektiren Haller
Sözlükte gusül (gasl ve gusl) "bir şeyi su ile yıkamayı", fıkıh ilminde ise "bütün vücudun
temiz su ile yıkanması şeklinde yapılan hükmî temizlik işlemi"ni ifade eder.
Cunup iseniz temizlenin (Maide 6)
1. Meninin gerek uykuda gerekse uyanikken sehvetle gelmesi
1. Su ancak sudan dolayi gerekir (Muslim, Ebu Davud)
2. Ummu Selemeden “Ey Allahin resulu suphesiz Allah haktan utanmaz. Kadin ruyasinda ihtilam
oldugu vakit gusletmesi gerekir mi? Allah resulu: Suyu gordugu zaman evet. buyurdu”
(Buhari)
3. Suyu attiginda cunublukten dolayi guslet. Eger hizlica atmadiysan gusletme (Musned)
2. Bosalma gerceklesmesede sunnet yerlerinin birbiri ile temas etmesi
1. Erkek kadinin dort dali arasina otursa, sonrada onunla cima etse menisi akmasa bile gusul
icab eder (Muslim)
3. Kadinlarin hayiz hallerinin sona ermesi
1. Lohusa kadinlar yedi gun gectikten sonra kanamalarinin sona erdigini gorurlerse gusul abdesti
alip namaz kilsinlar. (Mustedrek)
4. Kadinlarin dogum yaptiktan sonra lohusalik doneminin sona ermesi
1. Ebu Hubeys kizi Fatimaya soyle demistir: “Ay hali vaktin gelince namazi birak. Ay hali bitince
guslet ve namaz kil” (Buhari, Muslim)

CUNUP OLAN KiSi NELERi YAPAMAZ
1. Namaz kılmak.
2. Kur'an okumak.
3. Kâbe-i Muazzama'yı tavâf etmek.
4. Zaruret olmaksızın câmi-i şerîfin içine girmek veya camiin içinden geçmek.
5. Üzerinde âyet-i kerime yazılı herhangi altın ve gümüş parayı ve kolyeyi veyahut
levhayı elle tutmak da haramdır.
1. Ey iman edenler! Siz sarhoşken ne söylediğinizi bilinceye kadar, bir de cünub iken-yolcu
olmanız müstesna- gusül yapmadıkça namaza yaklaşmayın. (Nisa 43)
2. Rasûlullah (s.a.v.): “Cünüp ve hayızlı olan kimse Kur’ân’dan bir şey okumasın” (İbn
Mâce, Tahara: 105; Ebû Dâvûd, Tahara: 90; Muvatta, Kur’ân: 15)
 Elini agzini yikamadan veya abdest almadan yiyip icmek ise mekruhtur

GUSLUN FARZLARI
1. Agza su vermek
2. Burna su vermek
3. Butun bedeni yikamak
1. Gobek cukurunun yikanmasi farzdir
2. Erkeklerin birbirine girmis orulmus saclarini yikamalari gerekmektedir. Fakat ziynet dolayisiyla
kadinlarin orulmus saclarini cozmeleri gerekmez.
Ümmü Seleme (r.anha)’dan rivayete göre, şöyle demiştir: Resulullah sallallahu aleyhi ve
seleme, “Ey Allah’ın Rasûlü saçımı sıkıca örmekteyim gusül abdesti için bu örgüleri çözeyim
mi?” Buyurdular ki: “Hayır, başına üç sefer su akıtman yeterlidir, sonra tüm vücudunu yıkarsın
böylece temizlenmiş olursun.” (Müslim, Hayz: 58, (330); Tirmizi, Taharet, 77; Ebu Davud,
Taharet, 99)
 Diger uc mezhepte niyet etmekte farzdir.
 Hanbeli mezhebindede burna ve agiza su vermek icab eder.
Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem, gusul etmeye başladığında, önce ellerini yıkardı,
sonra sağ eliyle sol eline su koyar, avret yerini yıkardı, sonra namaz abdesti gibi abdest alırdı.
Sonra suyu alıp, parmaklarını iyice saçlarının dibine sokarak yıkardı. iyice yıkadığına kanaat
getirince, başına üç kere su dökerdi. Sonra bedeninin diğer kısımlarına da su dökerdi. Daha sonra
ayaklarını yıkardı. (Müslim)

GUSLUN SUNNETLERi
1. Besmele ile baslamak
1. Cunku Hz Peygember [s.a.s]soyle buyurmustur''insanoglunun edep yerleri ile cinlerin gozleri
arasindaki perde,kisinin elbisesini cikartirken BISMILLAH demesidir [Taberani,el-Mu-cemu'l-
evsat]
2. Niyet etmek
3. Gusle baslamadan once vucutta kalan pislikleri yikamak
1. BU konuda Hz.Aise den soyle bir rivayet nakledilmistir;Hz Peygamber [s.a.s]gusul abdesti
alinca ilk olarak sag elinden baslar ve onun uzeine su dokup yikardi.Daha sona vucudunda
bulunan rahatsizlik veren seylerin uzerine sag ile su dokup sol eliyle yikardi..[MUSLIM]
4. Namaz abdesti gibi abdest almak
5. Herbiri butun bedeni yikayacak sekilde uc defa su dokerek yikamak.
1. Bu konuda CUBEYR bn MUT i den soyle bi hadis nakledilmistir;Hz Peygamber in yaninda gusul
abdesti konusunda tartistilar.bazilari ben basimi soyle yikiyorum dedi bunun uzerine Hz
Peygamber 'ben ise basimdan asagi uc avuc su dokuyorum 'buyurdu [MUSLIM]
6. Konusmamak

Sizleri Biz yarattık,yine de tasdik
etmeyecek misiniz? Şimdi
(rahimlere) dökmekte olduğunuz
meniyi gördünüz mü? Onu sizler
mi yaratıyorsunuz,yoksaYaratıcı
Biz miyiz?
(Vakıa Suresi, 57-59)

HAYIZ
Âdet: Hamile olmayan, ergin kadının rahminden (döl yatağından), lohusalık ya, da kan akmasına
sebep olan bir hastalıktan ötürü değil de ergin kadınlık gereği, belli sürelerle gelen kandır.
 "hayız, eziyet verici bir haldır, dolayısı ile hayızlı iken kadınla cima etmeyin..." (Bakara (2) 222.)
 Cahiliyyet dönemindeki Araplar âdetli kadınlara arkadan cima ederlerdi. Hiristiyanlar âdetli kadınlara, bu
hallerinde iken önden cima ederlerdi. Yahudilerle Mecusîler ise, tam tersine, âdetli kadından son derece
uzak kalır, hattâ âdetleri bittikten sonra bir hafta daha onlarla bir arada bulunmazlar, onlarla beraber
yemezler, içmezler ve oturmazlardı ve kitaplanndaki emrin bu olduğunu söylerlerdi. (Müslim, hayz 16; Ebû
Dâvûd, tahâret 103.)
 O, annelerimiz olan hanımları âdetli iken göbekle dizkapağı arasını bir peştemal(izar) ile örtmesini söyler
ve geri kalan yerlerinden yararlanır, okşar ve ilgilenirdi. (Buharî, hayz 5; taharet 175; Darimî, taharet 108;
Muvatta, taharet 102) Bunu elbette kendisi cinsel tatmin aramak için yapmazdı. Çünkü hanımlarının hepsi
bir anda âdetli olmayacağına göre cinsel ihtiyacağı âdetli olmayan hanımlarıyla normal yoldan giderebilirdi.
 Aişe Annemiz: "Allah Rasulü söylerdi ve ben âdetli iken onun başını yıkardım. Ben âdetli iken kucağıma
yaslanır Kur`ân okurdu". (Buharî, hayz 2, 3; Müslim, hayz 15; Nesâî, taharet 173,174;Müsned V/400,
VI/68,117,135,148.) Âdetli iken kemikli haşlamanın etini ısırırdım ona verirdim, alır ve benim ısırdığım
yerden ısırırdı. Âdetli iken su içtiğim kabı ona verirdim, alırdı ve ağzını, benim ağzımı koyduğum yere
koyar ve içerdi" (Müslim, hayz 14; Ebû Dâvûd, tahâret 103.)
 “Senin ve senin neslinden olanlarin kan gormesini sagliyacagim. Bunu senin icin bir kerafet
ve temizlenme kilacagim (Derakutni)”
Hanefilerde hayizin en az suresi 3 gun en fazla suresi 10 gundur. Safii ve Hanbelilerde en az suresi
1 gun en uzun suresi 15 gundur. Malikilerde bunun bir siniri yoktur.
Enes (r.a.) : Hayizin en kisa suresi uc gun, en uzun suresi ise on gundur.
Hasan-i Basri : Hayiz doneminde kadin yedi gun namaz kilmaz. Eger bu zaman dolunca adeti
kesilirse, temizlik donemi baslamis olur. Aksi taktirde yedi ile on gun arasindada namaz kilmaz.
Eger bu zaman icinde adeti kesilirse, temizlik donemi baslamis olur, On gun icindede adeti
kesilmeyen kadin gusul abdesti alir ve namaza baslar.

HAYIZ (Devami)
 Hamile olmayan kadinlarin uc gunden az ve on gunden fazla gordukleri kana, hamile kadinlarin
gordugu kana ve dogum yapmis kadinin kirk gunden fazla gordukleri kana ozur kani denir.
Ozurluler icin gecerli olan hukumler bunlar icinde gecerlidir.
 Logusa kadin Resullullah doneminde kirk gun otururdu.(ibn Mace, Ebu Davud)
 Hayiz ve nifas olan kadinlar namaz kilmaz ve oruc tutmazlar. Namazlar kaza edilmez fakat oruclar
kaza edilir.
 Âdetli ve lohusa, göbeği ile diz kapağı arasına çıplak olarak dokundurmadıktan sonra
kocasıyla her türlü cinsel oynaşma yapabilir. Normal insandır. Onunla yenilir içilir, yatılır.
Tükrügü ve artığı pis değildir.

EZAN ve KAMET
Ezan özel lafizlarla namaz vaktinin geldigini bildirmek demektir.
EZANIN iLK OKUNUS KISSASI bkz. 129

Ezanin fazileti
 Suphesiz muezzinler kiyamet gununde insanlar arasinda boylari en uzun olacak kimselerdir.
(Muslim)
 Resulullah (sav) buyurdular ki: "İnsanlar, eğer ezan okumak ile namazın ilk safında yer
almada ne (gibi bir hayır ve bereket) olduğunu bilseler, sonra da bunu elde etmek için
kur'a çekmekten başka çare kalmasaydı, mutlaka kur aya başvururlardı.“ (Buhari)
 Resulullah (sav) buyurdular ki: "Namaz için ezan okunduğu zaman şeytan oradan sesli
sesli yellenerek uzaklaşır, ezanı duyamayacağı yere kadar kaçar. Ezan bitince geri gelir.
İkamete başlanınca yine uzaklaşır, ikamet bitince geri donüp kişi ile kalbinin arasına girer
ve şunu hatırla, bunun düşün diye aklında daha önce hiç olmayan şeylerle vesvese verir,
öyle ki (buna kapılan) kişi kaç rekat kıldığını bilemeyecek hale gelir.“
 Müezzinin sesini işiten cinler, insanlar ve herşey kıyamet gününde onun hakkında şahidlik
yaparlar. (Buhari)
 “Ben senin koyunu ve kır hayatını sevdiğini görüyorum. Koyunlar arasında veya kırda iken,
namaz için ezan okuduğunda sesini iyice yükselt. Çünkü müezzinin sesinin ulaştığı yere
kadarki alanda olup da onu işiten cin, insan ve her varlık, kıyamet gününde ezan okuyanın
lehine şahitlik yaparlar.” (Buhari)
Ezan lafizlarini tekrarlamak
 Müezzinin söylediğini tekrar edene, onun sevabı kadar kendisine sevap verilir. [Nesai]
 ….Hayyealessalah deyince sizden herhangi bir kimse La havle vela kuvvete illa billah
derse, Hayyealelfelah deyince sizden herhangi bir kimse La havle vela kuvvete illa billah
derse…cennete girer (Ebu Davud, Muslim)

Ezandan sonra salavat getirmek
 “Müezzini işittiğiniz vakit, siz de onun dediğini söyleyiniz. Sonra benim üzerime salavat
getiriniz. Çünkü her kim bana bir defa salavat getirirse, Allah ona o salavat sebebiyle on
defa rahmet eyler. Sonra Allah’tan benim için ‘Vesile’yi isteyiniz. Zîrâ ‘Vesile’ Cennette bir
makamdır ki, Allah’ın kullarından yalnız birisine lâyıktır. Umarım ki, o bir kişi de ben olayım.
Kim benim için Vesileyi isterse, şefaatim ona vacip olur.” (Muslim)
 [Ey bu tam davetin ve kilinacak namazin sahibi buyuk ALLAH im,Muhammed e vesileyi ve
fazileti ver.Onu vaat ettigin makam i mahmuda ulastir ]seklinde dua ederse kiyamet gunu
ona sefaat etmem kesinlikle helal olur..[Nesai]

Ezanla iligli konular
 Ezan sozcukte bildirmek anlamina gelir.Erkaklerin bes vakit namaz ile cuma namazi icin ezan
okumalari sunnet-i muekkedir.Bayram,vitir,teravih ve cenaze namazlari icin ezan
okunmaz.Cabir b.Semura nin soyle soyledigi nakledilmistir.''Hz Peygamber ile bir cok kez
bayram namazi kildim.ne ezan okundu nede kamet getirildi..[MUSLIM]
 Ebu Hanife bir sehirde ezan ve kamet okumadan cemaatle namaz kilan bir topluluk
hakkinda soyle demistir.''bu insanlar sunnete aykiri hareket etmisler ve gunah
islemistir.''imam Muhammed de soyle demistir.''bir sehir halki ezani terk etme konusun da
birlesirlerse onlarla savasirim..
 Ezan okumak,farz namazlar icin sunnet-i muekkededir.Kisi farz namazi tek basina kilsa bile
yinede ezan okumak sunnet-i muekkededir.Selman el-Farisi Hz Peygamber in soyle
buyurdugunu nakletmistir.biri issiz bir colde bulunur,o esnada namaz vakti girerse ezan
okusun.su bulamassa teyemmum yapsin.sayet boyle biri kamet getirirse onunla birlikte iki
melek namaz kilar .sayet boyle biri ezan okuyup kamet getirirse arkasinda Allah in
ordularindan,basi ve sonu gorunmeyen bir ordu namaz kilar..[TEBARANI]
 Kadinlarin ezan okuyup kamet getirmeleri mekruhtur.cunku onlarin kendilerini
gostermemeleri gerekir.Ayrica zaruret hali bulunmadigi surece seslerini yukseltmeleri
haramdir. Esma bintu Ebu Bekir,Hz Peygamber in soyle buyurdugunu nakletmistir.kadinlara
ezan okumak ve kamet getirmek gerekmez ..[BUHARI]
 Hz. Ali : Hz peygamber bize ezani agir agir okumamizi , kameti ise hizli getirmemizi
emrederdi (Darekutni)
 Sabah ezaninda essalatu hayrumminennevm demek sunnettir. (Nesai hadisi var)
 Ezan ve kameti ayakta, kibleye donerek okumak sunnettir.
 Hayyalessah ve hayyalelfelah derken yuzu saga sola donmek mustehaptir (Beyhaki hadisi)
 “Sadece abdestli kimse ezan okur”(Tirmizi 129). Bu hadise binaen abdestli olmak sunnettir

"Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'ın ezanı(nda
elfaz) çift çift idi, ezanda da ikâmette de."
[Tirmizî, Salât 142, (194).]
Sufyani sevri ve Abdullah ibn Mubarekte
ayni gorustedir.

NAMAZ
Kur’an ve Sunnete göre namaz
 Hepiniz O na yonelerek O na karsi gelmekten sakinin,namazi kilin,musriklerden olmayin [er-
RUM 30/31]
 Sana vahyedilen kitabı oku ve namazı kıl. Şüphesiz ki namaz hayasızlıktan ve kötülükten
alıkoyar. Allah'ı anmak elbette en büyük ibadettir. Allah yaptıklarınızı bilir.(Ankebut 45)
 Korkuyla ve ümitle Rablerine yalvarıp ibadet ettikleri için vücutları yatak yüzü görmez.
Kendilerine verdiğimiz nimetlerden Allah yolunda harcarlar.(Secde 16)
 Allah Teala bes vakit namazi farz kilmistir.her kim bu namazlar icin guzelce abdest alir
vaktinde bu namazlari kilar rukunlarini ve hususunu tam yaparsa Allah Teala onu bagislamayi
vaad eder.her kimde bunlari yapmassa Allah Teala nin ona yonelik bi vaadi olmaz..dilerse onu
bagislar dilerse ona azap eder [EBU DAVUD]
 ….. 'NAMAZ BES VAKITTIR...Ama elli vakte bedeldir.Benim katimda soz
degistirilmez'buyurdu..bende Hz Musa nin yanina gittim O Rabbine don dedi bende Ártik
RABBIMDEN Utaniyorum dedim [BUHARI]
 Talha bUbeydullah in soyle soyledigi nakledilmistir..'Necd bolgesinden saci basi daginik bir
adam Hz Peygambere [s.a.s]geldi onun sesinin ugultusunu isitiyoduk.ama ne dedigini
anlamiyorduk.nihayet iyice yaklasti birde baktik ki adam ISLAM i soruyor Hz Peygamber ona
íslam bir gunduz ve gecede bes vakit namaz kilmaktir''daha sona adama zekati anlatti .adam
bunun disinda yapmam gereken baska bisey varmi die sordu ..Hz Peygamber hayir.ama
ancak gonlunden kopuyorsa daha fazlasini verebilirsin 'buyurdu.Adam Állah a yemin ederimki
buna ne ilave ederim nede eksiltirim'diyerek ardini donup gitti..Hz Peygamber onun hakkinda
éger dogru ise kurtulusa erdi''buyurdu [NESAI]

Bir Hadis
Câbir radıyallahu anh şöyle dedi:
- Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'i:
"Gerçekten kişi ile şirk ve küfür arasında namazı
terketmek vardır."buyururken işittim.
Müslim, Îmân 134.Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Sünnet 15;Tirmizî, Îmân 9; İbni Mâce, İkâmet 17
İmam Mâlik ve Şâfiî'nin de aralarında olduğu bir grup âlime göre böyleleri kâfir değil,
fâsıktırlar. Böyle kimselerden tövbekâr olmaları istenir. Tövbeyi kabul etmeyenlere şer'î
ceza uygulanır. Bu cezaonların öldürülmeleridir.
İmam Ebû Hanîfe ve Kûfe ulemâsına göre namazı terkeden kâfir olmaz. Cezası da
ölüm değil, ta'zir ve namazı kılıncaya kadar hapistir.
Selef âlimlerinden bazılarına göre, namazı terkeden kimse kâfir kabul edilir. Ahmed
İbni Hanbel'e izâfe edilen bir görüş böyledir.

 Ebu Hureyreden rivayet edildigine gore HZ Peygamber [s.a.s]soyle buyurmustur
'kiyamet gunu kulun ilk hesaba cekilecegi konu namazdir.eger namazlari tam
gorulurse tam olarak yazilir .eger namazinda eksik gorulurse bu durumda ALLAH
TEALA meleklerine 'bakin onun eksik biraktigi farz namazlari tamamlayacak nafile
namazlarini gorebiliyor musunuz 'buyurur..daha sona kul bu sekilde diger
amellerinden hesaba cekilir [NESAI]
 Ebu Umame HZ Peygamberin soyle buyurdugunu nakletmistir''kul namaza durdugu
vakit sumkurmedigi ve oksurmedigi surece cennet kapilari onun icin acilir ,RABBI ile
kendisi arasindaki perdeler kalkar ve guzel gozlu huriler onu karsilar [TEBERANI]
 Ebu Hureyre HZ Peygamberin soyle buyurdugunu nakletmistir 'bes vakit namaz ile
cuma namazi ,namaz vakitleri ile iki cuma arasinda islenen gunahlara kefaret olur
[MUSLIM]
 ibn Mesud un soyle soyledigi rivayet edilmistir.HZ Peygambere ALLAH in en
sevdigi amel hangisidir diye sordum.HZ Peygamber vaktinde kilinan namaz
buyurdu sonra hangisidir diye sordum Hz Peygamber ana babaya iyilik etmek
buyurdu daha sonra hangisidir diye sordum Hz Peygamber ALLAH yolunda cihad
etmek buyurdu [MUSLIM]
 Ebu Hureyre ,Hz Peygamber in soyle buyurdugunu nakletmistir kulun ALLAH a en
yakin oldugu yer secdedir o halde cok dua edin [MUSLIM]
 Hz Aise kendisine Éy Allah in elcisi gecmis ve gelecek butun gunahlarin bagislandigi
halde bu hale gelinceye kadar ibadetmi ediyorsun deyince Hz Peygamber Ey Aise cok
sukreden bir kul olmayayim mi buyurmustu [IBN HIBBAN]

 "Şüphesiz ki benim ümmetim, kıyamet gününde, abdest izlerinden dolayı yüzleri
nurlu, elleri ve ayakları parlak olarak çağırılacaktır. Yüzünün nûrunu artırmaya
gücü yeten kimse bunu yapsın" buyururken işittim. (Buhari)
 "Bir kimse evinde güzelce temizlenir, sonra Allah'ın farzlarından bir farzı yerine
getirmek için Allah'ın evlerinden birine giderse, attığı adımlardan her biri bir
günahı silip yok eder; diğer adımı da onu bir derece yükseltir.“(Muslim)
 "Şüphesiz namazdan en çok sevap kazanacak insanlar, uzak mesafelerden camiye
yürüyerek gelenlerdir. Namazı imamla birlikte kılmak için bekleyen kimsenin
sevabı, namazı tek başına kılıp sonra uyuyan kimseden daha büyüktür.“(Buhari)
 "Karanlık gecelerde mescidlere yürüyerek giden kimselere, kıyamet gününde tam
bir nura kavuşacaklarını müjdeleyiniz.“(Ebu Davud)
 "Mescidlere devam etmeyi alışkanlık haline getiren bir adamı gördüğünüz zaman,
onun gerçek mü'min olduğuna şahitlik ediniz".(Tirmizi)
 "Kılacağı namaz sizden birini yerinde tuttuğu, ailesine dönmesine engel olduğu
sürece, o kişi namazda sayılır.“(Buhari)
"Canımı gücü ve kudretiyle elinde tutan Allah'a yemin ederek söylüyorum,
içimden öyle geçiyor ki, odun toplamayı emredeyim, odun yığılsın. Sonra
namazı emredeyim, ezan okunsun. Daha sonra bir adama cemaate imam
olmasını emredeyim. En sonunda cemaate gelmeyen adamlara gidip onlar
içindeyken evlerini yakayım.”
(Buhari – Muslim)

İbni Mes'ûd radıyallahu anh şöyle dedi:
"Yarın Allah'a müslüman olarak kavuşmak isteyen
kimse, şu namazlara ezan okunan yerde devam etsin.
Şüphesiz ki Allah Teâlâ sizin peygamberinize hidayet
yollarını açıklamıştır. Bu namazlar da hidayet
yollarındandır. Şayet siz de cemaati terkedip namazı
evinde kılan şu adam gibi namazları evinizde kılacak
olursanız, peygamberinizin sünnetini terketmiş
olursunuz. Peygamberinizin sünnetini terk ederseniz
sapıklığa düşmüş olursunuz. Vallahi ben, nifakı bilinen
bir münafıktan başka namazdan geri kalanımız
olmadığını görmüşümdür. Allah'a yemin ederim ki, bir
adam iki kişi arasında sallanarak namaza getirilir ve
safa durdurulurdu".
(Müslim – Ebu Davud)

NAMAZIN FARZLARI
a]NAMAZDAN ONCEYAPILMASI GEREKEN FARZLAR
b]NAMAZDAYAPILMASI GEREKEN FARZLAR

a) NAMAZDAN ONCE YAPILMASI GEREKEN FARZLAR
 Hadesten taharet
 Ebu Hreyre Hz Peygamber [s.a.a]in soyle buyurdugunu nakletmistir’’sizden biri
abdesti bozuldugu zaman yeniden abdest almassa namazi kabul olmaz ..[Muslim]
 Necasetten taharet
 Sizden biri meclise geldigi zaman baksineger ayakkabilarinda bir pislik veya
rahatsiz verici bisey varsa onu silsin ve onlarla namaz kilsin..[Ebu Davud]
 Setri avret (Avreti örtmek)
 Göbek ile diz kapagi arasindaki bölge avrettir. (Ebu Davud,Ahmed)
 Cunku gobegin alt kismindan dizlerin alt kismina kadar erkegin avret yeridir.
(Serhul Musned)
 Allah ay hali gören bir kadinin namazini basörtüsüz kabul etmez.(ibn Mace, Ebu
Davud)
 Kible
 Siz her nerede olursaniz yuzlerinizi kabeye dondurun (Bakara 150)
 Vakit
 Cunku namaz muminler uzerine vakitleri belli bir farzdir (Nisa 103
 Niyet
 Ameller niyetlere goredir (Buhari)

Namaz kilmanin haram oldugu vakitler
Ukbe r.a. soyle demistir: Su uc vakitte Hz. Peygamber bize
namaz kilmayi ve ölülerimizi defnetmeyi yasaklamistir;
1) Gunes yukselinceye kadar yeni dogdugu an,
2) Gunes tam tepe noktasina yaklasinca,
3) Batmadan once gunesin etkisi azalinca. (Nesai)
Bu vakitlerde kaza namazi kilinmaz, tilavet secdesi yapilmaz ve
bir cenaze defnedilmez.Ancak tam gunes batarken o gunun
ikindi namazi kilinir.
Ebu Hureyre: Hz Peygamber(sav) ikindi namazindan sonra gunes
batincaya kadar, sabah namazindan sonra da gunes yukselinceye kadar
namaz kilinmasini yasaklamistir (Nesai)

b) NAMAZDA YAPILMASI GEREKEN FARZLAR
 iftitah tekbiri
 Hz Peygamber [s.a.s]soyle buyurmustur..’’namazin anahtari temizlik,baslangici tekbir ve sonu selamdir’’
..[Tirmizi]
 Kiyam
 “kalkip husu ile Allah in divaninda durun’’[el-Bakara 2/238]
 “Ayaga kalkarak namaz kil,eger ayaga kalkamassan oturarak namaz kil,eger oturamassan yatarak namaz
kil’’[Buhari]
 Kiraat
 “Kur an dan kolayiniza geleni okuyun ”[el-Muzzemmil 73/20]
 …Hz Peygamber soyle buyurdu ‘’namaza kalktigin zaman tekbir getir,sonra kolayina gelen Kur an
ayetlerini oku.ardindan ruku ettiginde tam kanaat getirinceye kadar rukuda kal…(Buhari)
 “Kisinin imamin arkasinda olma durumu haric,fatiha nin okunmadigi butun namazlar eksiktir’’[Darakutni]
 “Her kim imamin arkasinda namaz kilarsa,bilsin ki, imamin kiraati onun kiraatidir “[Darakutni]
 “Kur an okundugu zaman onu dinleyin ve susun ki size merhamet edilsin ” [el-A’raf]
 Rukuu
 “Ruku edin secde edin ..”[el-Hacc 77]
 Secde
 Kisinin ruku ve secdede belini dumduz hale getirmeden kildigi namaz gecerli olmaz..(Tirmizi)
 Tesehhud miktari son oturus
 Hz Peygamber (s.a.v) ibn mesud’un elinden tutmus ve ona namazda okunacak tesehhud duasini
ogretmis (et tahiyattu) ve bunu okuduktan sonra namazini tamamlamis olursun. Artik kalkmak istersen
kalk oturmak istersen otur.(ibn Hibban, Muslim)

Fatiha Farz mi Vacip mi?
Fatihayi okumayanin namazi yoktur (Buhari, Muslim, Ebu Davud)
+
“Kur an dan kolayiniza geleni okuyun ”[el-Muzzemmil 73/20]
…Hz Peygamber soyle buyurdu; namaza kalktigin zaman tekbir
getir,sonra kolayina gelen Kur an ayetlerini oku.ardindan ruku
ettiginde tam kanaat getirinceye kadar rukuda kal…(Buhari)
“Kisinin imamin arkasinda olma durumu haric,fatiha nin
okunmadigi butun namazlar eksiktir’’[Darakutni]
“Her kim imamin arkasinda namaz kilarsa,bilsin ki, imamin kiraati
onun kiraatidir “[Darakutni]
HANEFiLERE GÖRE YUKARDAKi HADiSLERE BiNAEN VACiPTiR, CÜNKÜ BU
HADiSLER OLAYI SÜPHELi HALE DÖNÜSTÜRMEKTEDiR.

imamin arkasinda kiraat
"Kur'ân-ı Kerîm okunduğu zaman onu dinleyiniz ve susunuz ki
merhamet olunasınız." (A'râf, 7/204).
"Kim imanın arkasında namaz kılarsa, imamın kıraati onun da
kıraatidir." (İbn Mâce, İkâme, 13).
"İmam, kendisine uyulmak için öne geçirilmiştir. Bu yüzden, o tekbir
alınca siz de alınız. Okuduğu zaman ise susunuz." (Buharî, Müslim).
Hz. Peygamber (s.a.s) bir gün ikindi namazını kıldırırken, arkasında cemaatten bir adam "Sebbihi'sme Rabbikel a'lâ" suresini
okumaya başladı. Rasûlüllah (s.a.s), namazın sonunda cemaate dönerek, okuyanın kim olduğunu sordu. Bir adam kendisinin
okuduğunu söyleyince Hz. Peygamber:
"Ben, sizden bazılarınızın benimle münâkaşa ettiğinizi
sandım." (Müslim, Salât, 48)
KIYASTAN DELiL
Cemaat üzerine kıraat gerekseydi, diğer rükünlerde olduğu gibi, namaza imam rukuda iken
yetişen (mesbûk) kıraatten sorumlu tutulurdu. Ama rükû'da yetişen kimse o rek'ate yetişmiş
sayılır.
İmam Muhammed, gizlice kıraat yapılan namazlarda cemaatın da kıraat
yapmasını caiz görmüştür.

NAMAZIN VACiPLERi
1) Namaza "Allahu Ekber" sözü ile başlamak
2) Namazda fatiha süresini okumak
3) Bir sure okumak
4) Fatihayi sureden once okumak
5) ilk iki rekatta zammi sure okumak
6) Tadili erkan (incl. Ruku ve secdeyi tam yapmak)
7) Secdede burnu yere degdirmek (yedi organ üzerine secde etmek)
8) iki secde arasinda oturmak
9) ilk oturus
10) Et tahiyyatu duasini okumak
11) Selam vermek
12) Sehv secdesi yapmak
13) Tilavet secdesi yapmak
14) Öğle ve ikindi namazlarında bunları içinden okumak
15) imamın açık okunacak yerde açık, gizli okunacak yerde de gizli okuması.Vitir
namazında "kunut" duâsını okumak.
16) Bayram namazlarında ilâve tekbirleri söylemek.

ÖNEMLi KURALLAR
 Farzlardan herhangi birisi bilerek veya unutularak hataen
yapilmayacak olursa namaz BATIL olur yani bozulur. Farzin
geciktirilmesi durumunda ise SEHiV SECDESi yapilmalidir.
 Vâciblerden birinin unutularak yapılmaması (terki), yahut sonraya
bırakılması (te'hiri), yahut da vaktinden önce yapılması (takdimi)
durumunda sehiv secdesi yapilmalidir .
 Vaciplerden birisi bilerek kasten terkedilirse namaz bozulur.

NAMAZIN SÜNNETLERÏ ve MÜSTEHAPLARI
1. Namazda sünneti terk etmek, namazı bozmaz, sehiv secdesi yapmayı da gerektirmez,
2. ancak mekruh olur.
3. Tekbir alirken elleri kaldirmak
4. Ellerin kulaklara kadar kaldirilmasi
1. Rivayet edildigine gore Vail,Hz Peygamber in [s.a.s]namaza duracagi zaman ellerini omuzlarinin hizasina
kaldirdigini, bas parmaklarini kulaklarin hizasina getirdigini ve sonra tekbir aldigini gormustur. [Ebu Davud]
5. Elleri kaldirirken parmaklari acmak
1. Ebu Hureyre den soyle nakledilmistir;Hz Peygamber tekbir getirecegi zaman parmaklarini acardi.
[Tirmizi]
6. Ellerin kaldirirken avuc iclerini kabeye cevirmek
7. Sag eli sol elin üstüne koymak
8. Subhaneke duasini okumak
9. Gizlice euzu cekmek
10. Gizlice besmele cekmek
11. Amin demek
12. Her egilip kalkmada tekbir getirmek
13. Rukuda dizleri kavramak
14. Rukuda parmaklari acmak
1. Alkame b.Vail,babasinin soyle soyledigini nakletmistir ;Hz Peygamber rukuya egildigi zaman
parmaklarini aralar,secdeye gittigi zaman ise parmaklarini birlestirirdi..[Taberani]
15. Rukuda beli dumduz yapmak

16) Elleri sadece iftitah tekbiri alirken kaldirmak
Bera dan nakledildigine gore Hz Peygamber namaza baslayacagi zaman ellerini kulaklarina yakin bir yere kadar kaldirir,sonra bir
daha kaldirmazdi.
[Ebu Davud, I, 200]
Abdullah b.Mes’ud ;iyi bakin,size Hz Peygamber gibi namaz kildiracagim dedi ve namaz kildirdi.Ellerini ise sadece namaza
baslarken kaldirdi.
[Tirmizi, I, 162 ve Nesai]
Vail,Hz Peygamber in [s.a.s]namaza duracagi zaman ellerini omuzlarinin hizasina kaldirdigini,bas parmaklarini kulaklarin hizasina
getirdigini ve sonra tekbir aldigini gormustur.
[Ebu Davud, I, 193]
ibn Abbas Hz. Peygamberin soyle buyurdugunu nakletmistir:
Eller ancak su yedi yerde kalkar: Namaza baslarken, Kabeye bakarken, Safada dururken, Mervede dururken, Arafatta vakfeye
durunca, Muzdelifede ve Seytan taslarken iki yerde.
[Taberani, XII, 129]
Hanefi ve Malikilere göre, rükuda ve rükudan kalkmada iftitah tekbiri dışında elleri kaldırmak sünnet değildir.
İbni Ömer’in hadisidir. Şöyle demiştir: “Hz. Peygamber (as) namaza kalkınca iki elini omuzlarının hizasına gelecek şekilde kaldırır,
sonra tekbir alırdı. Rüküya varmak isteyince de ilk tekbir de olduğu gibi yine iki ellerini kaldırır ve şöyle derdi: “Semi allahu
limen hamideh. Rabbena ve lekel hamd.”
(Buhari ve Muslim)
Şafiiler ile Hanbelilere göre iftitah tekbiri dışında rükuda, rükudan kalkışta iki eli kaldırmak sünnettir.

17. Rukuda basi ne tamamen egmek, Ne yukari kaldirmak
18. Semiallahulmenhamideh ve rabbenalekelhamd demek
19. Rukuda üc kez Allah’i tenzih etmek
20. Imamin Semiallahu limen hamideh, Cemaatin Rabbenalekelhamd demesi
21. Rukudan dogrulduktan sonra rukuda kalinan sure kadar ayakta kalmak
22. Secdeye giderken ellerden önce dizleri yere koymak ve egilirken tekbir getirmek
23. Secde ederken kollari acmak
24. Secde esnasinda Ayak parmaklarini kibleye gelecek sekilde katlamak
25. Secde esnasinda kaba etin kaldirilmasi
26. Secde esnasinda parmak uclarini birlestirmek ve kibleye cevirmek
27. Elin ic kisimlarini yere gelecek sekilde secde etmek
28. Secde ederken yuzu ellerin arasina koymak
29. Secdede uc kez Allah’i tenzih etmek
30. Secde ederken ökceleri birlestirmek
31. Secde esnasinda dirsekleri yere degdirmemek
32. Iki secde arasinda köpek oturusu gibi oturmamak
33. Nafile namazlarda iki secde arasinda dua etmek
34. Secdeden ayaga kalkarken ayak ucuna yuklenerek kalkmak
35. Sag ayagi dikip sol ayagin ustune oturmak
36. Otururken elleri uyluk kemiginin uzerine koymak ve kelime-i sehadette isaret parmagini kaldirmak
37. Et tahiyyatu duasindan sonra Salli-Barik dualarini okumak
38. Son oturusta me’sur dualar okumak (Rabbenalar gibi)
39. ْ‫ه‬ّ‫ل‬‫ال‬ ُ‫ة‬َ‫م‬ْ‫ح‬َ‫ر‬َ‫و‬ ْ‫م‬ُ‫ك‬ْ‫ي‬َ‫ل‬َ‫ع‬ demek sunnettir (Selamda)

40) Ellerin göbek altında bağlanması
Hz. Ali "Sağ elin sol el üzerine göbeğin altına konması
sünnettendir" demiştir.
(Ebu Davut, Salat,118 / Ahmed bin Hanbel)
Hanefîler ile Hanbelîlere göre ise, namaz kılan kişi iki elini göbeğin
altına koyar.
Şâfıîlerde müstehap olan, iki elin sola meyilli olarak, kadınlarda göğüs
üzerine ve erkeklerde göbeğin üstüne konmasıdır.
Malikîlere göre, namazda iki elin vakarlı bir biçimde salıverilmesi
menduptur.

41) Tesehudde parmagi kaldirmak
"Hz. Peygamber (a.s.) sağ elini sağ dizi üzerine
koyup elli üç sayısı şeklinde parmaklarını
yumdu ve işaret parmağı ile işarette
bulundu." (Muslim) Parmaklan hareket ettirmemesi
gerektiğinin delili Abdullah b. Zübeyr'in rivayet ettiği
şu hadistir: "Hz. Peygamber (a.s.) dua ettiği
zaman parmağı ile işaret eder ve parmağını
hareket ettirmezdi."(Ebu Davud) Sa'd b. Ebu
Vakkas'ın rivayetinde ise şöyle buyurulmaktadır: "Ben
parmaklarımla dua ederken Hz. Peygamber (a.s.)
bana uğradı, ve "ehad, ehad" diyerek işaret parmağı
ile işarette bulundu." (Nesai)

42. Yemegi namazdan önce yemek
42. Aksam yemegi hazirlandigi bir sirada aksam namazi vakti girerse namaz kilmadan önce
yemek yiyin. Yemeginizi yerkende acele etmeyiniz.(Muslim)
43. Sıkısmadan namaz kılmak
42. Namaz vakti girer ve kisi sıkısırsa, önce ihtiyacini gidersin(Hakim, mustedrek)
44. Son kez kiliyorcasina namaz kilmak
42. Kildigin namazi en son namazinmis gibi, bir daha namaz kilma firsati bulamayacak bir kisinin
kildigi namaz gibi kil (ibn Mace)
45. Namazda hareket etmemek ve saga sola donmemek.
42. Su hale bakin! Serkes atlarin kuyruklari gibi ellerinizin kalktigini goruyorum. Namazda
sukunutle olun (Muslim)
46. Kalbi mesgul edecek seylerden uzak durmak
42. Hz. Peygamber üzerinde cizgiler bulunan hamisa adli bir elbise ile namaz kilmaya kalkti.
Namaz esnasinda onun cizgilerine bakti. Namaz bitince bunu Ebu Cehm’ e götürün ve bana
enbicaniye getirin. Cünkü bu elbise namazda iken beni mesgul etti.(Muslim)
47. Kiyami uzatmak
42. En hayirli namaz kiyami en uzun namazdir (Buhari)
48. Saf tutarken omuzlari birlestirmek
42. Saflarınızı düz tutunuz. Omuzları bir hizaya getiriniz. Aralıkları kapayınız. Saf düzeni için
elinizden tutup çeken kardeşlerinize yumuşak davranınız. Şeytanın girebileceği boşluklar
bırakmayınız. Allah, safları bitişik tutanların gönlünü hoş eder. Safları bitişik tutmayanlara
Allah nimetlerini lutfetmez." (Ebû Dâvûd)

NAMAZIN MEKRUHLARI
1. Sunnetlerden birini terketmek mekruhtur
2. Namazda iken secde edilecek yerdeki taslari duzeltmek
3. Esnemek
1. Sizden biri namazda esnerse uykusu gecene kadar uyusun.(Buhari)
4. Gözleri yukari kaldirmak
5. Gözleri kapamak
1. Sizden biri namaza durdugu zaman gozlerini kapatmasin.(Taberani)
6. Genirmek
1. Namazda genirmek seytandandir.icinizden kimin genirmesi tutarsa
mumkun oldugu kadar genirmesin (Tirmizi)
7. Kibleye ve saga dogru tukurmek
8. Namazda saga sola donmek
9. Parmaklari birbirine gecirmek
10. Parmaklari citlatmak
1. Namazda gulen, saga-sola donen ve parmaklarini citlatan kimse
birdir(Taberani)

11. Elbiseyle oynamak
12. Namazda üflemek
13. Omuzlar acik bir sekilde namaz kilmak
14. Elbiseyi toplamak
15. Namaz kilanin önunden gecmek
11. Namaz kilanin önunden gecen kimse ne kadar gunah
isledigini bilseydi, onun icin kirk gun beklemesi onun
onunden gecmesinden daha hayirli olurdu (Muvatta)
16. Köpek ve resim bulunan evde namaz kilmak
17. Birisinin yuzune karsi namaz kilmak
18. Ezberinde baska bir sûre var iken ayni sûreyi, bile bile
iki rek'atte tekrar okumak
19. ikinci rek'atta birinciden uzun okumak (?)
20. Kur’an sirasina göre okumak (?)
21. Basi acik namaz kilmak (?)
11. Sarıkla kılınan iki rekat namaz, sarıksız kılınan 70 rekat
namazdan daha efdaldir. (Ebu Nuaym)

22) Namazda selam alip vermek
Abdullah Bin Mesud (ra) şöyle demiştir;
Biz İslam’ın ilk yıllarında namazda bulunan kimseye selam
verir ve ihtiyacımızı (on-dan) sorardık. Habeşistan’dan
döndükten sonra Resulullah’ın yanına geldim. Namaz
kılıyordu. Selam verdim selamı(mı) almadı. Beni selamın
alınıp verilmesiyle ilgili düşünceler sardı.
Resulullah (asm) namazı bitirince;
Allah emir (ve hükümlerinden istediğini yeniler. Allah-ü
Teala kesinlikle namazda konuşmamanıza (dair yeni)
hüküm gönderdi buyurdu ve selamımı aldı.
(Buhari, Nesai,Ebu Davud)

Namazda yapilmasinda sakinca olmayan durumlar
 Allah korkusundan dolayi aglamak
 Hz. Peygamberi namaz kilarken gordum. Gögsünden
aglamaktan dolayi degirmen tasinin sesi gibi ses
geliyordu.(Ebu Davud)
 Tebessum etmek
 Bir keresinde peygamber namazda tebessum etmisti. Biz ey
Allahin resulu namaz kilarken tebessum mu ettiniz? diye
sorduk. Bunun uzerine soyle buyurdu: Biraz önce bana Mikail
ugradi. Kanatlarinda toz vardi. O bana güldü, ben de ona
tebessum ettim. Bir kavmin duasini yerine getirmekten
dönuyordu. (Darekutni)
 Bir kisinin sirtina dogru namaz kilmak
 Ayakkabi ile namaz kilmak
 Seccade uzerinde namaz kilmak
 Hz. Peygamber hasir ve tabaklanmis postun uzerinde namaz
kilardi. (Ebu Davud)
 Namazda hafif hareket etmek
 Hz. Ayse’ye eliyle durter ve toplanmasini saglardi hadisi

NAMAZIN BOZAN HALLER
1. Abdestinin bozulduguna kesin kanaat getirmek
1. Peygambere abdestinin bozuldugunu zanneden kisinin durumu
soruldu. Resulullah: O bir ses duymadikca ya da bir koku almadikca
namazindan cikmasin. buyurdu(Buhari)
2. Kasten ve mazeretsiz olarak farzlardan birisinin terkedilmesi
3. Kasten yemek ve icmek
4. Namazda konusmak
1. Hapsurana “Yerhamukellah” demek de dahil
2. Selam alinip verilmesi(?) de dahil
5. Gülmek
1. ibnul Munzir: Gülmek dolayisiyla namazin bozulacagi üzerinde icmaa vardir. der
6. Kıbleden göğsünü çevirmek.
7. Dünyaya ait bir iş dolayisiyla sesli ağlamak
8. Öksürüğü yok iken, zorla öksürmeğe çalışmak, boğazını hırıldatmak.
9. Âyeti yanlış okuyarak mânâsını bozmak.
10. Teyemmüm almış kimsenin namazda iken suyu görmesi.

11. Namazda iken bayılmak.
12. Namazda zamm-ı sûreyi Mushaf'a bakarak okumak.
13. Erkekle kadının yanyana bir hizada namaza durmaları
14. Namazda iken, dıştan bakana kesinlikle namazda olmadığı intibaını
verecek şekilde bir işle meşgul olmak. Meselâ, tarakla saçını taramak
gibi.
15. Mest üzerine yapılan meshin müddeti, namazda iken bitmesi.
16. İmama uymuş bir kimsenin namazın bir rüknünü imamdan önce yapması.
Meselâ, imamdan evvel rükû'a gidip ondan önce rükû'dan kalkması.
17. Bir kimse namazda vücudunu bir kere veya üstüste iki kere veya başka
başka rek'atlarda birer veya ikişer kere kaşısa, namazı bozulmaz. Fakat
bir rek'at içinde birbiri ardınca üç kere kaşıyacak olsa, namaz bozulur.

 Cemaatle namaz kilmanin fazileti?
 Cemaat en az kac kisiden olusur?
 Namaza giderken nasil yürünür?
 imamla birlikte tekrar namaz kilmak?
 imam olmaktan kacinmak mekruhtur?
 Bir mazerete binaen cemaate gitmemek?
 Nafile namazlarin cemaatle kilinabilmesi?
 Saflarin duzgun tutulmasi?
 Kadinlarin cemaatle namaz kilmalari ve imam
olmalari?
 Cocugun imam olmasi?
 Farz kilanin, Nafile kilanin arkasinda namaza durmak?
 imamliga en uygun olan kimse?
 imamin namazi bozulursa?
 Sütre?

İbnu Mes'üd (radıyallâhu anh) anlatıyor: "Müşrikler Hendek günü
Resülullah (aleyhissalâtu vesselâm)'ı fazlaca meşgul ederek dört vakit
namazı kazaya bıraktırdılar, geceden Allah'ın dilediği bir müddet
geçinceye kadar onları kılamadı. Sonra Bilâl (radıyallâhu anh)'e
emretti, o da ezan okudu. Sonra kâmet getirdi. Resülullah öğleyi
(kazâen) kıldı. (Bilâl tekrar) ikâmet getirdi, Resülullah ikindiyi kıldı.
Sonra (Bilâl tekrar) ikâmet getirdi. Resülullah akşamı kıldı. Sonra
(Bilâl yatsı için) kâmet getirdi ve Resülullah yatsıyı kıldı."
(Tirmizi,Nesai)
---||---
"Her kim bir namazı unutur veya ondan gaflet edip uyuyakalırsa, onu
hatırladığında hemen kılsın. Onun bundan başka keffâreti yoktur..."
(Buhari)
---||---
"Hz. Bilalin kaldirmak üzere tayin edilmesi fakat onunda uyumasi
hadisi"(Buhari)

Kasden namazı terketme günahının, kaza ile telâfisinin mümkün
olmayacağı, esâsen Rasûlüllah (s.a.s.) in bu konudaki söz ve
uygulamalannın hep mazeret sebebiyle vakti geçirilmiş namazlarla
ilgili olduğu düşüncesinden hareketle, sahabeden Hz. Ömer, oğlu
Abdullah, Sa'd b. Ebî Vakkas, İbn Mes'ud, Selman Fârisî ve tâbiundan
el-Kasım b. Muhammed, Muhammed b. Sîrin, Mütarraf b. Abdillah,
Ömer b. Abdilaziz, Büdeyl b. Meysere ve Sâlim b. Ebi'l-Ca'd ile Dâvud
ez-Zâhîri, İbn Hazm ve İbn Rüşd gibi Zâhiri mezhebi müctehit ve
fakihleri kasden terkedilmiş olan namazların kaza edilemeyeceği
görüşünde iseler de, başta dört mezheb müctehid ve fakihleri olmak
üzere İslâm âlimlerinin cumhuruna (çoğunluğuna) göre, edâsı farz
olan namazların, mazeretsiz (kasden) terkedilmiş de olsa, kazası da
farzdır.
(Bedreddin Ayni)

Günlük iş ve ibadet saatleri ile yemek, uyku, dinlenme... gibi hayatî
ihtiyaçların karşılanması için geçen zamanlar dışında kalan bütün boş
vakitlerde devamlı olarak kaza namazı kılınarak, borcun bir an önce
bitirilmesi gerekir.
(Ayni, Sevkani)
Şafiîler dışında diğer üç mezhebe göre de, kaza borcu olan kimselerin
sünnet kılmaları câiz; Hanefîlere göre ise efdaldir.
"Kıyamet günü, müslüman kulun ilk hesaba çekileceği şey, farz
namazdır. Eğer bunu tam kılmışsa, mesele yok. Aksi takdirde meleklere
Bakınız onun nafile namazları var mı?, denilir. Eğer nafilesi varsa, farz
namazları nafilelerinden ikmal edilir. Sonra diğer farz ameller için de
bunun gibi yapılır.“
(Ebu Davud, Tirmizi)
"Kim uyur veya unutup vitir namazini kilmazsa hatirladigi zaman veya
uyandigi zaman onu kilsin"(Tirmizi)

Ey iman edenler! Cuma günü namaza çağırıldığı (ezan okunduğu) zaman,
hemen Allah'ı anmaya koşun ve alış verişi bırakın. Eğer bilmiş olsanız, elbette
bu, sizin için daha hayırlıdır.
Namaz kılınınca artık yeryüzüne dağılın ve Allah'ın lütfundan isteyin. Allah'ı çok
zikredin; umulur ki kurtuluşa erersiniz.
Onlar bir ticaret ve eğlence gördükleri zaman hemen dağılıp ona giderler ve
seni ayakta bırakırlar. De ki: Allah'ın yanında bulunan, eğlenceden ve
ticaretten daha yararlıdır. Allah, rızık verenlerin en hayırlısıdır.
(Cuma süresi 9-10-11)
Evs İbnu Evs radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm
buyurdular ki: "Cum'a, en hayırlı günlerinizden biridir. Hz. Adem aleyhisselam(ın
toprağı) o gün yaratıldı, o gün kabzedildi. (Kıyamette Sûr'a) o gün üflenecek,
sayha da o günde olacak. Öyleyse o gün bana salâvatı çok okuyun. Zira
salâvatlarınız bana arzedilir!" Orada bulunanlar: "Salavatlarımız size nasıl
arzedilir? Siz çürümüş olacaksınız!" dediler. Aleyhissalatu vesselam: "Allah Teala
Hazretleri, Arz'a peygamberlerin cesetlerini yemeyi haram kıldı! buyurdular."
(Ebu Davud, Nesai)
“Üzerine güneş doğan en hayırlı gün cuma günüdür. Âdem o gün yaratıldı, o
gün cennete konuldu ve yine o gün cennetten çıkarıldı. ”(Muslim)

Cuma günü müminlere verilmis bir hidayettir
"Biz zaman bakimindan ehli kitaptan sonra geliriz, ancak kiyamet gunu derece
bakimindan onlardan ilerde olacagiz. Soyleki onlara kitap bizden önce verildi.
Sonra onlar kendilerine farz kilinan bu gunde ihtilaf ettiler. Allah bize hidayet
nasip etti ve cuma gununu gosterdi."(Buhari)
Cuma günü yapilmasi gerekenler
Selmân (r.a)’den rivayet edildiğine göre Resûlullah (s.a.v) şöyle buyurdu: “Bir kimse
cuma günü boy abdesti alarak elinden geldiğince temizlenir, saçını sakalını
yağlayıp tarar veya evindeki güzel kokudan süründükten sonra câmiye gider,
fakat orada yan yana oturan iki kimsenin arasını açmaz, sonra Allah Teâlâ’nın
kendisine takdir ettiği kadar namaz kılar, daha sonra sesini çıkarmadan imamı
dinlerse, o cumadan öteki cumaya kadar olan günahları bağışlanır. ”(Muslim)
Cumaya erken gitmenin fazileti
Ebû Hüreyre (r.a)’den rivayet edildiğine göre Resûlullah (s.a.v) şöyle buyurdu: “Bir
kimse cuma günü cünüplükten temizleniyormuş gibi boy abdesti aldıktan sonra
erkenden cuma namazına giderse bir deve kurban etmiş gibi sevap kazanır. İkinci
saatte giderse bir inek, üçüncü saatte giderse boynuzlu bir koç kurban etmiş gibi
sevap kazanır. Dördüncü saatte giderse bir tavuk, beşinci saatte giderse bir
yumurta sadaka vermiş gibi sevap elde eder. İmam minbere çıkınca melekler
hutbeyi dinlemek üzere topluluğun arasına katılır. ” (Buhari)

Kimlere farzdir
Ebu hanifeye göre 5 gurup haric herkese farzdir bunlar: Köleler,
yolcular, Kadinlar, Cocuklar ve hastalar.
Günes tepe noktasina gelmeden önce cuma günü yolculuga cikmak
mekruh degildir. Gunes tam tepe noktasina geldikten sonra ise cuma
namazini kilmadan yola cikmak tahrimen mekruhtur.
Cuma hutbesi
Hz Peygamber iki hutbe okurdu. ilk önce minbere ciktigi zaman bir
muddet otururdu. Hatirladigima gore muezzin ezani bitirene kadar
oturmaya devam ederdi, sonra kalkar, hutbesini okurdu. Ardindan
oturur ve hic konusmazdi. Sonra kalkar ve bir hutbe daha okurdu.
(Ebu Davud)
Hz. Peygamberin iki hutbesi vardi. iki hutbe arasinda otururdu, hutbede
Kur'an okur ve insanlara ögüt verirdi. (Muslim)
imam Muhammed: Hutbe namaz gibidir. Bu yuzden hapsiran kimse icin
yerhamukellah denmez ve selam alinmaz.

 Kadinlar cuma namazi kilabilir mi?
 Cumada neden iki ezan okunur?
 Zuhuri ahir ne demektir?
 Cemaatin sayisi en az kac olmalidir?
-Ebu hanife : imamin disinda en az üc salih erkekten meydana gelir.
-Talebeleri : imamin disinda iki kisi yeterlidir.
Cuma ile ilgili bazi sorular

ViTiR NAMAZI
Hz. Büreyde (radıyallahu anh) anlatıyor: ''Resulullah
(aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Vitr
namazı haktır. Kim bunu kılmazsa bizden değil
dir." Bunu Efendimiz üç kere tekrar etti.''
(Ebu Davud)
"Vitir her müslüman üzerine bir haktır (vazifedir).
Kim beş ile vitir kılmayı severse yapsın. Kim de üç
ile vitir kılmak isterse yapsın. Kim tek rek'atla vitr
kılmayı dilerse kılsın."
(Ebu Davud, Nesai, ibn Mace)

Taassuba bir örnek
http://www.sahihhadisler.net/?pid=p&id=2542
Hz. Ayse:
Allah resulu vitir namazini kilarken ikinci rekatta
selam vermezdi(Darimi)
---||---
Hz. Ayse:
Allah resulu 3 rekat vitir namazi kilardi. Sadece
ücüncü rekatta selam verirdi. Muminlerin emiri hz.
Ömer bu sekilde kilardi. Medine ehli de onun
görüsünü almistir. (Buhari)

GECE NAMAZI
"Onların yanları yataklarından uzaklaşır (teheccüd namazı kılmak için
yataklarından kalkarlar), korkarak ve umarak Rablerine dua ederler ve
kendilerine verdiğimiz rızıktan (hayır için) harcarlar. Yaptıklarına
karşılık olarak onlar için gözlerini aydınlatıcı ne güzel (nimetlerin)
saklandığını hiç kimse bilmez."
(es-Secde, 32/16-17).
"Geceleyin kalkıp namaz kılan ve karısını uyandırarak ona da kıldıran,
şayet kalkmak istemezse yüzüne su serpen erkeğe Allah rahmet eder,
(günahlarını bağışlar). Yine geceleyin kalkıp namaz kılan ve kocasını
uyandıran, kalkmak istemezse yüzüne su serpen kadına da Allah
rahmet eder (günahını bağışlar)."
(Ebû Davûd, Salâtü'tTatavvu', 18).
“Gece namazına devam ediniz. Zira bu sizden önceki salihlerin ibadetidir.
Çünkü gece ibadeti, Allah’a yakınlık günahlara kefaret olup insanı
bedeni hastalıklardan korur ve günahlardan uzaklaştırır.”
(Tirmizi, Deavât, 101)
 2, 4 ve 8 rekat olarak kılınabilir.
 ikiser ve dorder rekat olarak kilinabilir.
 Bu namaz gece bir miktar uyuyup sonra kılınacağı gibi uyumadan da kılınabilir.

TERAViH NAMAZI
"Kim ramazanın faziletine inanarak ve sevabını Allah'tan bekleyerek
terâvih namazını kılarsa, geçmiş günahları bağışlanır.“
(Buhârî, Îmân 37)
"Resulullah (s.a.s) Ramazanda mescitte gece bir namaz kildi. Sahabenin çogu
da onunla birlikte o namazi kildi. Ikinci gece yine ayni namazi kildi. Bu kez
O`na tabi olarak ayni namazi kilan cemaat daha fazla oldu. Üçüncü gece
Hz. Muhammed (s.a.s) mescit`e gitmedi. Orayi dolduran cemaat onu
bekledi. Resulullah (s.a.s) ancak sabah olunca mescide çikti ve cemaata
şöyle buyurdu:
"Sizin cemaatla teravih namazini kilmaya ne kadar arzulu oldugunuzu
görüyorum. Benim çikip, size namazi kildirmama engel olan bir husus da
yoktu. Ancak ben size, teravih namazinin farz olmasindan korktugum için
çikmadim"
(Buharî, Teheccud, 57).
Hz Ayse’ye Hz. Peygamber Ramazan’da nasil namaz kilardi? Diye sorulmus.
O’da: Hz. Peygamber Ramazan ve diger aylarda on bir rekattan fazla
namaz kilmazdi.
(Müslim)

 Nakledilen bütün bu rivâyetlere göre teravih namazının sekiz
rekatının müekked sünnet olduğunda şüphe yoktur. İbnu`l-
Humam gibi bazı alimler, sekiz rekattan fazlasının müstahap
olduğunu söylemişlerdir.
(Fethul Kadir)
 Teravih namazını, her iki rekatta bir selâm vererek on selâm ile
bitirmek daha faziletlidir. Dört rekatta bir selam vermek de
caizdir. Fakat bu şekilde kılmak mekruhtur.
 Ramazanda vitir namazida cemaatle kilinir. Kunut dualari gizli
okunur ama imam Muhammede göre imam aciktan okur
cemaatte amin der.
 Yatsi namazindan önce teravih namazi kilinmaz.
 Alimlerin cumhuruna göre teravih namazini cemaatle kilmak
daha güzeldir. imam Safiiye göre Kur’ani guzel okuyan
kimsenin tek basina kilmasinin daha uygun olacagi görüsünü
benimsemistir.

Ay ve Güneş tutulması Namazi
Cabir bin Abdullah´tan rivayet edildiğine göre Peygamber (s.a.v) şöyle
buyurmuştur: "Şüphesiz Güneş ve Ay Allah´ın (kudretini yansıtan)
delillerden iki delildir. Herhangi bir kimsenin ölümü veya haya-ti için
tutulmazlar. O halde (Güneş ve Ay´ın) tutulusunu gördüğünüz za-man
namaz kılınız. İçinde bulunduğunuz durum aydınlanıncaya kadar dua
ediniz"
(Muslim)
 Güneş veya ay tutulduğunda cemaatle iki rekát namaz kılmak sünnet-i müekkede´dir.
 İhram tekbiri alınıp normal dua ve Fatiha okunduktan sonra Bakara suresi veya onun
kadar ayetler okunup rükua varılır.
Rükuda 100 ayet kadar teşbih edilir. Sonra tekrar ayağa kalkıp Fatiha okunur ve ondan
sonra Al-i İmrân suresi veya 200 kadar âyet okunur. Tekrar rükua varıp orda da 80
âyet kadar teşbih edilir. Sonra itidal ve secdeler edilip ikinci rekáte kalkınır.
İkinci rakátta fatiha´dan sonra Nisa suresi veya 150 âyet okunur rüku edilir. Rükuda
70 âyet kadar teşbih edilip tekrar kalkılır ve Fâtiha´dan sonra Mâide suresi veya 100
âyet okunur. Tekrar rükuâ varıp orda da 50 âyet okunur. Sonra itidal ve secdeler edip
teşehhüd, salâvât ve dua okun-duktan sonra selâm verilir.
Güneş tutulması namazı gündüz kılındığı için kıraat gizli olur. Ay tutulması namazı ise
gece kılındığı için açıktan okunur. Bu namazların ca-mide kılınması daha faziletlidir.
İmam namazdan sonra cuma hutbesi gibi iki hutbe okuyup cemaatı hayır işlemeye ve
tevbeye çağırır.

YAGMUR DUASI NAMAZI
Yağmurun uzun zaman yağmadığı kuraklık zamanlarında, bir belde ahâlîsinin
topluca dua etmeleri. Fıkıh dilinde yağmur duasına "istiskâ" denilir. "İstiskâ",
yağmur talebinde bulunmak anlamına gelir.
Yağmur duası sünnettir. Hem Peygamberimiz hem de onun Raşid halîfeleri
yağmur duasında bulunmuşlardır.
Müslümanlar dua edilecek yere vardıklarında, önce iki rek'at namaz kılarlar.
Namazın cemaatla kılınması menduptur. İmam namazdan sonra kalkar ve
cemaata karşı bir konuşma yapar. Namaz ve hutbenin bulunuşu, Ebû Yusuf
ve Muhammed'in görüşleridir. İmam Azam'a göre; yağmur duası sadece dua
ve istiğfardan ibarettir; namaz ve hutbe yoktur.
imam ayağa kalkar ve yönünü kıbleye çevirir. Cemaat onun arkasında kıbleye
karşı ve oturarak dururlar. İmam, Allah'a dua eder, cemaat de "amin" der.
Hz. Peygamberden nakledilen, yağmur duası için özel dualar vardır. Dua
ederken bunların okunması daha uygundur
(İbn Abidîn, Reddü'l-Muhtar, II, 184; Kâsânî, Bedâiu's-Sanâi, I, 282; Ö. Nasûhi Bilmen, Büyük İslâm İlmihali, 272 vd.;
A. Hamdi Akseki, İslâm Dini, 192).

HASTA NAMAZI
Imran bin Husayn : Benim basurum vardi, Hz. Peygambere nasil namaz kilacagimi sordum. O da
soyle cevap verdi: “Ayakta namaz kil. Eger ayakta namaz kilamiyorsan bu durumda oturarak
namaz kil. Eger oturarak da namaz kilamiyorsan, yanin uzere uzanarak namaz kil”
(Buhari)
Ruku ve secde yapacak halde degilse basi ile ima ederek namaz kilar. Secde edecegi zaman basini
rukudakinden biraz daha fazla eger.
ibn Ömer soyle demistir:
Hasta olan kimse secde edemezse basini hareket ettirerek secde yapar. Hicbir seyi kaldirip alnina
koyamaz.
(Beyhaki)
Hz. Peygamber soyle buyurmustur:
Hasta kimse gucu yettigi surece ayakta namaz kilar, eger ayakta namaz kilmaya gucu yetmezse
oturarak namaz kilar, sayet secde edecek halde degilse basini hareket ettirerek secde eder, bu
sekilde secde ederken basini ruku icin egdiginden biraz daha fazla eger, eger oturarakta namaz
kilmaya gucu yetmezse bu durumda sag tarafi uzerine kibleye dogru uzanarak namaz kilar, eger
sag tarafi uzerine uzanarak namaz kilma imkani yoksa bu durumda ayaklari kibleye gelecek
sekilde sirt ustu yatarak namaz kilar.
(Beyhaki)
Bir kul hastalanir veya yola cikarsa o kul icin ikamet halinde veya sihhat halinde yaptigi hayirli
amellerin sevabi yazilir.
(Buhari)

Kisi basi ile ima ederek namaz kilamayacak derecede rahatsiz
ise namazini erteler. Gözuyle veya kalbiyle yada kasiyla ima
yaparak namaz kilmaz. Basini hareket ettirerek namaz
kilamayacak derecede rahatsiz olan kimsenin gecirdigi
namazlar 6 yi bulursa bu namazlar duser, zor oldugu icin
kaza etmek gerekmez.
Ayakta durabilen anca ruku ve secde yapamayan kimsenin
ayakta namaz kilmasi gerekmez. Oturarak ima yoluyla
namaz kilar.

BAYRAM NAMAZI
Enes bin Malik:
Hz. Peygamber Medineye gelmisti. Medine halkinin cahiliyye doneminde oynayip eglendikleri
iki gunleri vardi. Allah teala bunlarin yerine daha hayirlilarin getirdi.Bu hayirli gunler Kurban ve
Ramazan bayrami gunleridir. (Beyhaki)
---
Ibn Ömer’in Ramazan bayraminda namazgaha gitmeden evvel gusul abdesti aldigi nakledilmistir.
(Muvatta)
---
Hz. Peygamber bayram gunu kirmizi bir burde giyinirdi. (Taberani). Baska bir rivayette yemen isi
cizgili bir elbise giyindigi belirtilmistir.
---
Enes bin Malik:
Hz. Peygamber Ramazan bayraminda namaza gitmeden önce bir seyler yer; Kurban
bayraminda ise namazdan dönunceye kadar hicbir sey yemezdi. Döndukten sonra da kestigi
kurbanin etinden yerdi. (Tirmizi)
---
Cabir bin Abdullah:
Ramazan bayrami gunu namaz icin ezan da yoktur, kamette yoktur.(Muslim)
---
Ibn Abbas:
Ben Resulullah, Ebu bekir, Ömer, Osman ile birlikte bayram namazinda hazir bulundum, Hepside
hutbeden önce namaz kildiriyorlardi. (Buhari)

BAYRAM NAMAZI KILINISI
ibn Mes’ud
Hz. Peygamber kiraate baslamadan dört kez tekbir getirirdi ardindan Kur’an okurdu,
okumayi bitirince tekbir getirip rukuya giderdi. Sonra ikinci rekata kalkar Kur’an okur,
okumayi bitirince dört kez tekbir getirirdi.
(Beyhaki)
---
Amr bin Suayb
Resulullah bayram namazlarinda birinci rekatta yedi, ikinci rekatta bes tekbir getirirdi.
(ibn Mace)
Ahmed bin Hanbel: Bayram namazlarinda alinan tekbir hakkinda sahih bir
rivayet nakledilmemistir.
Hanefiler birinci hadisler amel etmislerdir. Diger mezheplerin cogunlugu ikinci
hadisi esas almisitr.
Bayram namazinin detayli kilinisi:
http://www.namazzamani.net/turkce/bayram_namazi.htm

YOLCU NAMAZI
"Hz. Peygamber (s.a.s)'e yolda arkadaşlık ettim. O, yolculuklarında iki rekattan fazla
kılmazdı. Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer ve Hz. Osman da böyle yaparlardı"
(İbn Mâce, İkâme, 75).
Hz. Ömer'in şöyle dediği rivayet edilmiştir: "Yolcunun namazı, Nebinizin lisanı üzere
kısaltılmaksızın tam iki rekattır"
(Buhârî, Taksîr, 11; Küsûf, 4; İbn Mâce, İkâme, 73, 124).
Hanefîlere göre, yolcunun namazları kısaltarak kılması vacib ve aynı
zamanda azimettir. Yolcunun bilerek iki rekattan fazla kılması mekruhtur.
Bununla birlikte iki rekat kılıp da teşehhütte bulunduktan sonra iki rekat
daha kılacak olsa farzı eda etmiş, son iki rekât da nafile olmuş olur.
Malikilere göre, seferde namazı kısaltarak kılmak müekked sünnet, Şafiî ve
Hanbelilere göre ise yolculukta namazları kısaltarak kılmak, muhayyer
olmak üzere ruhsattır. Seferî kişi namazlarını kısaltarak da, tam olarak da
kılabilir.

TABUT
Tahtadan yapılmış bir uzun kutu;
Baş tarafı geniş, ayak ucu dar.
Çakanlar bilir ki, bu boş tabutu,
Yarın kendileri dolduracaklar.
Her yandan küçülen bir oda gibi,
Duvarlar yanaşmış, tavan alçalmış.
Sanki bir taş bebek kutuda gibi,
Hayalim, içinde uzanmış kalmış.
Cılız vücuduma tam görünse de,
İçim, bu dar yere sığılmaz diyor.
Geride kalanlar hep dövünse de,
İnsan birer birer yine giriyor.
Ölenler yeniden doğarmış; gerçek!
Tabut değildir bu, bir tahta kundak.
Bu ağır hediye kime gidecek,
Çakılır çakılmaz üstüne kapak?

Ayetler
Ey Muhammed! Senden önce de hiçbir insanı ölümsüz
kılmadık, sen ölürsün de onlar baki kalır mı? Senin
ölmenle rahata kavuşacaklarını mı sanıyorlar?
(ENBİYA/34)
Her nerede olursanız olun ölüm size yetişir, son derece
sağlam kaleler içinde de bulunsanız yine
kurtulamazsınız
(NİSA/78)
Hayır hayır, ne zaman ki can köprücük kemiklerine
dayanır,"Tedavi edebilecek kimdir?" denilir. Can
çekişen bunun o ayrılık anı olduğunu anlar. Bacak
bacağa dolaşır.. İşte o gün sevk, ancak Rabbinedir.
Fakat o, ne sadaka verdi, ne namaz kıldı.
(Kiyamet suresi)

Ölüm aninda yapilmasi gerekenler
 Ölüm dösegindeki hastanin, ebedi yolculuga ruhen hazirlanmasina yardimci olunmalidir.
 Ölmek üzere olan kisi, mümkünse yüzü kibleye gelecek sekilde sag yanina çevrilir. Bu
mümkün degilse, basi hafifçe yükseltilip ayaklari kibleye dogru uzatilarak sirt üstü yatrilir
Eger bu sekilde de mümkün degilse sikinti verilmeyecek sekilde en uygun konumda yatirilir.
 Ölüm dösegindeki hastanin genellikle agzi susuzluktan kurur. Dudaklar duzenli olarak
islatilmalidir.
 Kelimeyi tevhit telaffuz edilir. Fakat soylemesi icin zorlanmaz
 “Ölülerinizin(ölmek üzere olan hastalarinizin yaninda YâSin (suresini) okuyunuz”
 Ölüm dosegindekinin yakinlarina haber verilir bu sekilde gelip helallesmeleri saglanir.
 Vefat hadisesinden sonra cenaze sogumadan üzerindeki elbiseler ve varsa ziynet esyalari
cikarilir.
 Kisi vefat edince agzi açiksa kapatilir. Bir bez ile çenesi basindan baglanir. Gözleri kapatilir.
 Eller yana uzatilir.
 Ayaklar uzatilip bas parmaklardan birbirine baglanir.
 Sonra ölünün üstüne bir örtü çekilir ve yikanincaya kadar Kur’an okunmaz
 Cenazenin defni geciktirilmemelidir. Hz. Peygamber (s.a.s.), “Ölülerinizi defnetmede
acele ediniz” (Tirmizî)

ÖLÜYÜ ÖPMEK
Hz Aise den nakledildigine gore Hz Peygamber [s.a.s]Osman b. Maz un oldugu zaman
aglayarak onu opmustur[Tirmizi].Hz Ebu Bekir de oldugu zaman Hz Peygamber i
opmustur
Ummu Selemeden nakledilmistir;Hz Peygamber Ebu Seleme nin yanina geldi.Ebu
Seleme gozleri acik gitmisti Allah Rasulu gozlerini kapatti
[Ebu Davud]
ÖLÜYE AGLAMAK
Abdullah ibn Omer den nakledilmistir;Sad b.Ubade bir hastaliga tutulmustu.Allah
Rasulu Abdurrahman b.Avf,Sa’d b.Ebi Vakkas ve Abdullah b.Mesúd ile birlikte onu
ziyarete geldi.Sa’d oluye benzer bi haldeydi.Bunun uzerine Allah Rasulu ‘ruhunu teslim
etti mi’’die sordu .orada bulunanlar hayir Éy Allah in Elcisi’seklinde cevab verdiler.Bu
sirada Hz Peygamber in gozlerinden yas dokulmeye basladi.Orada bulunanlarda Allah
Rasulu nun agladigini gorunce aglamaya basladilar.Bunun uzerine Allah Rasulu soyle
buyurdu;’dinleyin bakayim ,Allah Teala goz yasi ve yurek yanmasindan dolayi azap
etmez.[eli ile dilini gostererek]Ancak sundan dolayi ya azap,ya merhamet eder’’
[MUSLIM]
ÖLÜYE AGIT YAKMAK
Ümmetimdeki su dort ozellik cahiliye doneminden kalma.Ummetim bunlari terketmedi
,soyagaci ile ovunmek,soyundan dolayi birini kotulemek,yildizlardan yagmur dilemek ve
oluye agit yakmak..Allah Rasulu soyle buyurmustur[oluye agit yakan;olmeden once
tovbe etmesse kiyamet gunu uzerinde katrandan bir elbise,deri hastaligindan bir zirh
olur..[MUSLIM]

Cenaze yikama, kefenleme ve defin
6 Bölümlük video:
http://www.youtube.com/watch?v=IviQGNxFMAs
http://www.youtube.com/watch?v=C6gh-rZ6ELo
http://www.youtube.com/watch?v=B8eLY82Kc1I
http://www.youtube.com/watch?v=bqUNnUMdJaM
http://www.youtube.com/watch?v=UzFCkx56-CI
http://www.youtube.com/watch?v=xBAWMIQvlmI

Cenazeyle ilgili bazi notlar
Dogdugu zaman sesi cikan cocuk ölürse, önce isim verilir, sonra yikanir.Ardindan cenaze namazi
kilinir. Eger yeni dogan cocuk hic ses cikarmadan ölmusse bir beze sarilir ve cenaze namazi
kilinmadan defnedilir.
“Dogarken hic ses cikarmadan ölen cocugun namazi kilinmaz. O mirasci olamaz, mirasda
birakamaz” (Tirmizi)
Bir cenaze, namaz kilinmadan defnedilirse, curumedigi dusunuldugu surece kabri basinda cenaze
namazi kilinir. Bu konuda Mescidi supuren zenci adam hadisi delil alinmistir. (Buhari) Bkz. 280
Hanefilere göre giyabi cenaze namazi kilinmaz. Hz Peygamberin Necasinin cenaze namazi
kildirmasi peygambere has bir uygulamadir. Bazi hadislerde su ibare gecmektedir: Hz Peygamber
kalkti, insanlarda O’nun arkasinda saf tuttu. Insanlar Necasinin cenazesinin Peygamberin önünde
oldugunu dusunuyorlardi. (ibn hibban)
Had cezasina captirilmis Kimsenin cenaze namazi kilinir. Delil olarak zina yapan kadin hadisine
bakilabilir. (Muslim 1324)
intihar eden kimsenin cenaze namazi kilinir fakat kilinmaz diyen alimlerde vardir:“Hz.
Peygambere sivri ve genis bir ok ile canina kiymis bir adam getirildi.Allah resulu onun cenaze
namazini kilmadi.”(Müslim)

Delilleriyle hanefi fıkhı 1

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente (20)

Destacado

Destacado (10)

Similar a Delilleriyle hanefi fıkhı 1

Similar a Delilleriyle hanefi fıkhı 1 (20)

Delilleriyle hanefi fıkhı 1