1. CAMIÑO DE SANTIAGO O camiño… .

2. Sumario da exposición Presentación do Camiño de Santiago Elección do camiño Presentación do Camiño Francés Etapa 1: Roncesvalles – Puente la Reina Etapa 2: Puente la Reina - Logroño Etapa 3: Logroño - Belorado Etapa 4: Belorado – Hornillos del Camino Etapa 5: Hornillos del Camino – Lédigos Etapa 6: Lédigos – Mansilla de las Mulas Etapa 7: Mansilla de las Mulas - Astorga Etapa 8: Astorga – Villafranca del Bierzo Etapa 9: Villafranca del Bierzo – Portomarín Etapa 10: Portomarín – Santiago de Compostela Camiño de Santiago

3. Elección do camiño Camiño de Santiago

4. 1. Presentación do camiño de Santiago Camiño de Santiago

6. Trátase dunha viaxe cara o oeste.

7. Percorreremos de forma virtual un total de case 800 quilómetros en dez etapas empezando en Roncesvalles e terminando en SANTIAGO DE COMPOSTELA.

8. En cada etapa, pararémonos en varios pobos para facer unha breve reseña das súas costumes, cultura, gastronomía...Camiño de Santiago

9. SANTIAGO DE COMPOSTELA Portomarín Astorga Roncesvalles Puente la Reina Logroño Belorado Villafranca del Bierzo Mansilla de las Mulas Carrión de los Condes Hornillos del camino

10. ETAPA 1: Roncesvalles – Puente la Reina64 son os quilómetros que percorreremosnestaprimeira etapa A inmensa maioría dos peregrinos parten de Roncesvalles (960 metros de altura) O fin da etapa situase en Puente la Reina, localidade situada a 415 metros sobre o nivel del mar. Camiño de Santiago

11. Roncesvalles - Larrasoña ALTO DE MEZKIRITZ PREDOMINAN PIÑEIROS,FAIAS E AMENEIROS BURGUETE PORTO DE 3ª CATEGORÍA BISCARRETA LINTZOAIN

12. Larrasoña - Pamplona Durante a maior parte desta etapa o río Arga convirtese nun fiel compañeiro do peregrino RÍO ARGA IROTZ LA RRASOÑA PONTE MEDIEVAL DE ARRE BASÍLICA DA TRINIDADE

13. Pamplona – Puente la Reina FRANCIA PORTAL IGREXA DE ZIZUR MENOR PONTE CAMPUS UNIVERSITARIO DE IGREXA IGREXA DE ZARIQUIEGUI ÓBANOS

14. ETAPA 2: PUENTE LA REINALOGROÑO PUENTE LA REINA - ESTELLA (22 Kms.) Tras a ponte de pedra, a ruta discurre polo val, tomando carreiros e camiños entre campos de cultivo onde un fermoso cruceiro medieval a entrada da a benvida o peregrino.

15. ESTELLA - LOS ARCOS (21.8 Kms.)A primeira poboación encontrase tras pasar unha pista de terra e a esquerda lévanos ó Mosteiro de Irache. O peregrino non debe dubidalo, pois non pasar pola única fonte no mundo que da viño en vez de auga e visitalo mosteiro de Irache, case se podería considerar un pecado.

17. LOS ARCOS - LOGROÑO (28 Kms.)Saes de Los Arcos polo camiño do cemiterio, tomando una pista agrícola en boas condicións que nos leva hasta Sansolonde se divisa a seguinte localidade. TORRES DEL RIO

18. ETAPA 3: Logroño – BeloradoDispoñemonosnestaterceira etapa a percorrer 72 quilómetros Tras pasalanoiteen Logroño A primeirahora da mañádeixamosatrás a cidade ASCENSO Localidadesituada a 770 metros de altitudementrasque Logroño estaba a 384 polo que esta etapa en xeralserá de ascenso E dispoñemonosa percorrer os 72 kilómetros que nos separan de Belorado

19. Logroño- Nájera SAN JUAN DE ACRE NÁJERA HOSPITAL DE PEREGRINOS IGREXADE LA ASUNCIÓN CEMITERIO DE NAVARRETE PORTA DO CAMIÑO S XVI VISTA DESDE O ALTO DA GRAJERA

20. Nájera - Santo Domingo de la Calzada CIRUEÑA Azofra RETABLO SANTA MARÍA LA REAL PANTEÓN

21. ALBERGUE DE PEREGRINOS CUATRO CANTONES BELORADO Santo Domingo de la Calzada - Belorado IGREXA DA REDECILLA A BELORADO Ponte sobre orío Oja GRAÑÓN

22. ETAPA 4: BELORADOHORNILLOS DEL CAMINO BELORADO - SAN JUAN DE ORTEGA (24 Kms.)Nada mais sair do pobo, crúzase o río Tirón por unha ponte de pedra. Síguese pola carretera e tomase un camiño a esquerda para así chegar a poboación de Tosantos. O camiño discorre pola parte traseira do pobo, coa silueta da igrexa de Villambistia a dous quilómetros da nosa vista.

23. MONTES NEVADOS DE OCA

24. SAN JUAN DE ORTEGA - BURGOS (27.6 Kms.)Resulta unha etapa cómoda, pártese de unha altitude próxima aos 1.000 metros, para descender aos 850 que ten Burgos, pero a metade do camiño hai que ascender un pico que ten l.430 metros. Merecerá a pena pola vista que se aprecia de Burgos. FIGURA DO CID CAMPEADOR (BURGOS)

25. HORNILLOS DEL CAMINO (20 Kms.)Deixase atrás o albergue polo propio parque do Parral, cosseus enormes e centenarios árbores, a trescentos metros, a fermosa porta do HOSPITAL DEL REY, hoxeconxunto recuperado para o Rectorado de la Universidad de Burgos, da paso á ermida de San Amaro que sorprende polasúasinxeleza. CAMIÑOS DE CASTELA EN INVERNO

26. ETAPA 5: Hornillos del Camino - LédigosEsta 5ª tapa está formada por un total de 86 quilómetros Una vez máisatopamonoscon unhaetapa de ascenso Para rematar a etapa en Lédigos a 900 metros sobre onivel do mar Partimos de Hornillos del Camino a 825 metros de altitud

27. Hornillos del Camino – Castrojeriz REFUXIO ENIGMÁTICO DE SAN BOL HONTANAS

28. RUINAS DE SAN ANTÓN CASTROJERIZ RUINAS DE LA ERMITA

29. ALTO DE MOSTELARES SAN ZOILO BOADILLA ITERO DE LA VEGA

30. ETAPA 6: LÉDIGOS – MANSILLA DE LAS MULAS LÉDIGOS - SAHAGÚN (16.1 Kms.)A saída de Ledigos cruzase o asfalto e continuando por unscamiños de concentración paralelos á carretera, que en parte recuperan a antiga ruta, alcanzase Terradillos de templarios.

31. PONTE DE CANTO (EN SAHAGÚN)

32. SAHAGÚN - EL BURGO RANERO (18 Kms.)Cruzar Sahagún ofrece certadificultadepolasdeficenciasna señalización coas flechas amarelas, pero basta con saber que temos que sairpola "Ponte de Canto" sobre o río Cea. ErmidaVirgen del Peral en Bercianos del Real Camino

33. EL BURGO RANERO - MANSILLA DE LAS MULAS (19 Kms.)Esta etapa é corta, anque os que o prefiranpoderán optar por continuar hasta León, nese caso terán que pensar nos 37.5 kilómetros que separan el Burgo Ranero de León.

34. EL BURGO RANERO - MANSILLA DE LAS MULAS (19 Kms.)Esta etapa é corta, anque os que prefiranpoderán optar por continuar hasta León, nese caso terán que pensar nos 37.5 kilómetros que separan el Burgo Ranero de León.

35. ETAPA 7: Mansilla de las Mulas – Astorga65 quiilómetros separan a saida do fín de etapaNesta etapa encontramonos con importantes cidades polo que faríamos esta etapa en dous días Empezamos esta etapa en Mansilla de las Mulas localidadedonde pasámolanoite e que se encontraa 799 metros de altitude Tras percorrer65 quilómetros, ofinal de etapa témoloen Astorga No quilómetro 24 chegamosa León, cidadede gran importancia

36. Mansilla de las mulas - León ERMIDA DE LEÓN VALDEFUENTES PONTE DE VILLARENTE A VILLAMOROS

37. CASA DE VIDRIERAS BOTINES SAN MARCOS LEÓN IGREXA DO MERCADO FACHADA REAL BASÍLICA DE SAN ISIDORO VISTA COA A ILUMINACIÓN NOCTURNA

38. León – Villadangos del Páramo VALVERDE DEL AMINO VIRGEN DEL CAMINO RÍO BERNESGA TROBAJO DEL CAMINO TROBAJO DEL CAMINO FONTE DE SAN MIGUEL DEL CAMINO

39. Villadangos del Páramo - Astorga PONTE DEL PASO HONROSO

40. ASTORGA PALACIO EPISCOPAL 1887 COMPARABLE Ó ANTIGUO AXUNTAMENTO DE LEÓN BARROCO GÓTICO BARROCO AXUNTAMENTO ARQUITECTO: ANTONIO GAUDÍ MUSEO DE LOS CAMINOS MURALLA ROMANA EXEMPLO DE ARQUITECTURA CIVIL INICIO SIGLO XV MAESTRO FRANCISCO DE LA LASTRA FINALIZACIÓN SIGLO XVIII RESTAURADA NO SÉCULO XIII RENACEMENTO

41. ASTORGA COCIDO MARAGATO FRORES DE ACACIA PERFUMADA MANTECADOS PAN E VIÑO

42. ETAPA 8: ASTORGA – VILLAFRANCA DEL BIERZO ASTORGA - RABANAL DEL CAMINO (20.7 Kms.)Cambia o panorama e o horizonte para o peregrino, os páramos e as largas chairas que o acompañaron hasta o momento, deixan paso a un perfil montañoso: os montes de León.

43. RABANAL DEL CAMINO - MOLINASECA (25 Kms.)Saese de Rabanal pola carretera e por elaascendesedun modo continuo durante un tramo de uns 8.5 quilómetros, xusto hasta a cruz de ferro. Antes pasaremos polaantiga rúa real do pobo abandoado de Fuencebadón, anque últimamente estableceuseunha taberna e estaseconstruindo un hostal. CRUZ DE FERRO

44. MOLINASECA - VILLAFRANCA DEL BIERZO (30.7 Kms.)De Molinaseca a Ponferrada sepáranos 8 quilómetros que discorren polo val do Bierzo.Os primeiros 4 son pola estrada e pouco antes de chegar á poboación de Campo, pódese continuar pola mesma vía o tomar un camiño á esquerda, que transita entre campos de cultivo, ambas alternativas levarannos a Capital do Bierzo.

45. CASTELO DOS TEMPLARIOS

46. ETAPA 9: Villafranca del Bierzo – Portomarín64 son os quilómetros que recorreremos nesta primeira etapa con un descenso de 545 metros de altitude O CEBREIRO

47. ETAPA 10: PORTMARIN – SANTIAGO DE COMPOSTELA PORTOMARÍN - PALAS DE REI (24.5 Kms.)Á saída de Portomarín e despois de cruzala estrada, atravesase un ramal do encoro por unha pasarela e acto seguido ascendese pola ladeira de dito bado, que está ben poboada de pinos.

48. PALAS DE REI - ARZÚA (28.7 km.)Iniciase a andaina cara o val do río Pambre e tomase un desvío á esquerda, que polos casaríos de San Xulián e Pontecampañas, lévanos hasta a primeira aldea de Casanova.Despois de cruzalo río Porto, entrase na última provincia do Camiño : Á Coruña. Beira do río ISO

49. ARZÚA - MONTE DO GOZO ( 34.6 km.) ERMIDA DE SANTA IRENE

50. MONTE DO GOZO - SANTIAGO (4.5 km.)É prácticamente un tramo urbano, ben sinalizado que segue a traza histórica.

51. Fín do camiño