SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 13
БЗД 79р сургууль 9р ангийн математик




 Арифметик прогресийн 
эхний n гишүүний нийлбэр




            Математикийн багш 
Арифметик прогресийн эхний n 
     гишүүний нийлбэр



Зорилго

          Зорилт


                   Хэрэглэгдэхүүн
Арифметик прогресийн 
   эхний n гишүүний 
       нийлбэр

      Тоон цуваануудын нийлбэрийг
     хялбар аргаар хурдан олж сурах
     Арифметик  прогресс
 Дараагийн гишүүн бүр нь 
  өмнөх гишүүн дээр тогтмол 
              a1
  тоог нэмэхэд гардаг тоон 
  дарааллыг арифметик 
  прогресс гэнэ.   гэж  s
                          n
  тэмдэглэнэ
 эхний гишүүн ­ 
Дараагийн гишүүн бүр нь өмнөх 
 гишүүнээ тогтмол тоогоор 
 үржихэд гардаг тоон дарааллыг 
 геометр  прогресс гэнэ. Гэж 
 тэмдэглэнэ
   1+2+3+4+5+,,,+200 = ? 
энэ нийлбэрийг олох 
томъог гаргая.
Энэхүү нийлбэрийн гишүүд нь 
 арифметик прогресс үүсгэж 
 байна.Энэ дарааллын 
 нийлбэрийг S гэж тэмдэглэе. 
 Тэгвэл:
1+2+3+4+5+,,,+200 =  S болно. Энэ       
        дараалал арифметик прогресс     
         үүсгэж байгаа тул 
           +      +     +,,, +         = s n
      a1 a 2 a 3                an
       гэж бичиж болно.

       a1 a 2 a 3                  an
           +       +      + ,,, +         =   sn
                                                     a1
           +         +          + ,,, +      = s n
      a n a n−1 a n−2                   a1
 
Энэ 2 нийлбэрийг нэмбэл: 
 a1 a n a a n−1 a3 a n−2
(    +     )+(    +         )+(     +          ) + ,,, + 
                2
 an a1          s
(    +    ) = 2         болно.
                  n
                       a1 a n
Энэхүү нийлбэрт байгаа      +      ­нь 
                           a




дараах нийлбэрүүдтэй тэнцэхийг 
харъяа.Үүний тулд:        = d+ a n−1
                    an
Байдгийг санацгаая,
  Тэгвэл:
   a1 a n a1 a n−1 a 2 a n−1
        +     =     + d+         =      +          =       
   a2 a n−2 a3 a n−2                         a n a1
        +d+         =      +           =,,,=      +      
Иймийн учир
      a1 a n          s
    (     +     )n= 2        болно.Эндээс 
                        n
бидний томьёо маань гарч ирнэ.
         a1a n  n
    s n=
             2
  Үүнийг арифметик прогрессийн 
эхний n гишүүний нийлбэр олох 
томьёо гэнэ.
  Эхний                a1a n  n
 гишүүн
                  s n=
                           2
  n дүгээр 
  гишүүн


              n дүгээр 
              индекс
Арифметик прогресс
Жишээ бодлого №1
           an
                =4n+3 томъёогоор өгөгдсөн бол   
           эхний 20 гишүүний нийлбэрийг ол.
Бодолт:арифметик прогрессийн эхний n  
гишүүний нийлбэр олох томьёо ёсоор:  
       a1a20  20
s 20 =              =a1a 20 10
           2
Өгөгдсөн томьёондоо орлуулбал:
Арифметик прогресс

 a1=4×13=7

 a 20=803
s 20 =a1a 20 10=78310=900
Арифметик прогресс
Жишээ бодлого №2
1+3+5+ ,,,+ 17+19+21+19+17+,,,+3+1=?
Бодолт:
          a n =a1 n−1 d
              19=1+(n­1)2
              (n­1)2=18
               n­1=9
               n=10

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

гадаргуугын талбай
гадаргуугын талбайгадаргуугын талбай
гадаргуугын талбай
OyuOyu-Erdene
 
Funktsin grafik8
Funktsin grafik8Funktsin grafik8
Funktsin grafik8
rmarey
 
пирамид
пирамидпирамид
пирамид
boloroo99
 
11 р ангийн математикийн хичээлийн тест
11 р ангийн математикийн хичээлийн тест11 р ангийн математикийн хичээлийн тест
11 р ангийн математикийн хичээлийн тест
Munguuzb
 
гурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанаргурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанар
Khishighuu Myanganbuu
 
илтгэл бичих арга
илтгэл бичих аргаилтгэл бичих арга
илтгэл бичих арга
tulga_11e
 
олонлог
олонлоголонлог
олонлог
Olonlog
 
функц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулахфункц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулах
Khishighuu Myanganbuu
 
Урвуу матриц
Урвуу матрицУрвуу матриц
Урвуу матриц
Bolorma Bolor
 
хичээлийн хэрэглэгдэхүүн 1
хичээлийн хэрэглэгдэхүүн 1хичээлийн хэрэглэгдэхүүн 1
хичээлийн хэрэглэгдэхүүн 1
Erka3d
 
олонлог, логикийн элементүүд
олонлог, логикийн элементүүдолонлог, логикийн элементүүд
олонлог, логикийн элементүүд
Shaagaa Shs
 

La actualidad más candente (20)

гадаргуугын талбай
гадаргуугын талбайгадаргуугын талбай
гадаргуугын талбай
 
Funktsin grafik8
Funktsin grafik8Funktsin grafik8
Funktsin grafik8
 
пирамид
пирамидпирамид
пирамид
 
11 р ангийн математикийн хичээлийн тест
11 р ангийн математикийн хичээлийн тест11 р ангийн математикийн хичээлийн тест
11 р ангийн математикийн хичээлийн тест
 
Уламжлал
УламжлалУламжлал
Уламжлал
 
гурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанаргурвалжин ба түүний чанар
гурвалжин ба түүний чанар
 
илтгэл бичих арга
илтгэл бичих аргаилтгэл бичих арга
илтгэл бичих арга
 
тригонометрийн үндсэн адилтгалууд 1
тригонометрийн үндсэн адилтгалууд 1тригонометрийн үндсэн адилтгалууд 1
тригонометрийн үндсэн адилтгалууд 1
 
олонлог
олонлоголонлог
олонлог
 
Logarifm functs
Logarifm functsLogarifm functs
Logarifm functs
 
Комплекс тоо цуврал хичээл-2
Комплекс тоо цуврал хичээл-2Комплекс тоо цуврал хичээл-2
Комплекс тоо цуврал хичээл-2
 
функц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулахфункц шинжлэх график байгуулах
функц шинжлэх график байгуулах
 
функцийн тодорхойлогдох муж ба утгын муж
функцийн тодорхойлогдох муж ба утгын мужфункцийн тодорхойлогдох муж ба утгын муж
функцийн тодорхойлогдох муж ба утгын муж
 
Урвуу матриц
Урвуу матрицУрвуу матриц
Урвуу матриц
 
Молекул кинетик онол
Молекул кинетик онолМолекул кинетик онол
Молекул кинетик онол
 
хичээлийн хэрэглэгдэхүүн 1
хичээлийн хэрэглэгдэхүүн 1хичээлийн хэрэглэгдэхүүн 1
хичээлийн хэрэглэгдэхүүн 1
 
Ердийн дифференциал тэгшитгэл
Ердийн дифференциал тэгшитгэлЕрдийн дифференциал тэгшитгэл
Ердийн дифференциал тэгшитгэл
 
Lection 4
Lection 4Lection 4
Lection 4
 
Зэргийн чанарууд
Зэргийн чанаруудЗэргийн чанарууд
Зэргийн чанарууд
 
олонлог, логикийн элементүүд
олонлог, логикийн элементүүдолонлог, логикийн элементүүд
олонлог, логикийн элементүүд
 

Similar a Arifmetik progressiin ehnii n gishuunii niilber (12)

цахим хичээл
цахим хичээлцахим хичээл
цахим хичээл
 
Ariphimetik progress=2011
Ariphimetik progress=2011Ariphimetik progress=2011
Ariphimetik progress=2011
 
9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт
 
9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт
 
9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт9 р ангийн бие даалт
9 р ангийн бие даалт
 
A progress
A progressA progress
A progress
 
бие даалтын бодлого1.1
бие даалтын бодлого1.1бие даалтын бодлого1.1
бие даалтын бодлого1.1
 
Analitek geometrhicheeliin lektsiin huraangui.odon
Analitek geometrhicheeliin lektsiin huraangui.odonAnalitek geometrhicheeliin lektsiin huraangui.odon
Analitek geometrhicheeliin lektsiin huraangui.odon
 
Тоон цуваа
Тоон цувааТоон цуваа
Тоон цуваа
 
КОМПЛЕКС-ТОО.pptx
КОМПЛЕКС-ТОО.pptxКОМПЛЕКС-ТОО.pptx
КОМПЛЕКС-ТОО.pptx
 
Lab1
Lab1Lab1
Lab1
 
Lab1
Lab1Lab1
Lab1
 

Más de shand1_zoko

багш суралцагчийн харилцааг судлах
багш суралцагчийн харилцааг судлахбагш суралцагчийн харилцааг судлах
багш суралцагчийн харилцааг судлах
shand1_zoko
 
багш суралцагчийн харилцааг судлах
багш суралцагчийн харилцааг судлахбагш суралцагчийн харилцааг судлах
багш суралцагчийн харилцааг судлах
shand1_zoko
 
дэлгэмэл өнцөг
дэлгэмэл өнцөгдэлгэмэл өнцөг
дэлгэмэл өнцөг
shand1_zoko
 
хөдөлгөөн ба ажил
хөдөлгөөн ба ажилхөдөлгөөн ба ажил
хөдөлгөөн ба ажил
shand1_zoko
 
11 r angi konus2
11 r angi konus211 r angi konus2
11 r angi konus2
shand1_zoko
 
Ratsional toonuudiig jisheh
Ratsional toonuudiig jishehRatsional toonuudiig jisheh
Ratsional toonuudiig jisheh
shand1_zoko
 
Toirog 110509082627-phpapp02
Toirog 110509082627-phpapp02Toirog 110509082627-phpapp02
Toirog 110509082627-phpapp02
shand1_zoko
 
ухаарлын шүлгүүд
ухаарлын шүлгүүдухаарлын шүлгүүд
ухаарлын шүлгүүд
shand1_zoko
 
ухаарлын шүлгүүд
ухаарлын шүлгүүдухаарлын шүлгүүд
ухаарлын шүлгүүд
shand1_zoko
 
Chukahicheel 110511203227-phpapp02
Chukahicheel 110511203227-phpapp02Chukahicheel 110511203227-phpapp02
Chukahicheel 110511203227-phpapp02
shand1_zoko
 

Más de shand1_zoko (16)

багш суралцагчийн харилцааг судлах
багш суралцагчийн харилцааг судлахбагш суралцагчийн харилцааг судлах
багш суралцагчийн харилцааг судлах
 
багш суралцагчийн харилцааг судлах
багш суралцагчийн харилцааг судлахбагш суралцагчийн харилцааг судлах
багш суралцагчийн харилцааг судлах
 
дэлгэмэл өнцөг
дэлгэмэл өнцөгдэлгэмэл өнцөг
дэлгэмэл өнцөг
 
хөдөлгөөн ба ажил
хөдөлгөөн ба ажилхөдөлгөөн ба ажил
хөдөлгөөн ба ажил
 
11 r angi konus
11 r angi konus11 r angi konus
11 r angi konus
 
11 r angi konus2
11 r angi konus211 r angi konus2
11 r angi konus2
 
Magadlal
MagadlalMagadlal
Magadlal
 
Ratsional toonuudiig jisheh
Ratsional toonuudiig jishehRatsional toonuudiig jisheh
Ratsional toonuudiig jisheh
 
Toon daraalal
Toon daraalalToon daraalal
Toon daraalal
 
Toirog 110509082627-phpapp02
Toirog 110509082627-phpapp02Toirog 110509082627-phpapp02
Toirog 110509082627-phpapp02
 
ухаарлын шүлгүүд
ухаарлын шүлгүүдухаарлын шүлгүүд
ухаарлын шүлгүүд
 
ухаарлын шүлгүүд
ухаарлын шүлгүүдухаарлын шүлгүүд
ухаарлын шүлгүүд
 
Chukahicheel 110511203227-phpapp02
Chukahicheel 110511203227-phpapp02Chukahicheel 110511203227-phpapp02
Chukahicheel 110511203227-phpapp02
 
сэдэв
сэдэвсэдэв
сэдэв
 
Nemeh hasah
Nemeh hasahNemeh hasah
Nemeh hasah
 
цэцэгээ
цэцэгээцэцэгээ
цэцэгээ
 

Arifmetik progressiin ehnii n gishuunii niilber