Atatürk ve Cumhuriyet Mucizesi - Sinan Meydan - Sesli izlemek için Save butonuna tıklayarak bilgisayarınıza yükleyebilirsiniz.

1. Gerçek sevgi bilgiden doğar,Gerçek sevgi bilgiden doğar,
Atatürk’ü sevmek bilgiden doğmuyorsa değeri yoktur.Atatürk’ü sevmek bilgiden doğmuyorsa değeri yoktur.
İLHAN SELÇUKİLHAN SELÇUK
ATATÜRK’E YOLCULUK - IATATÜRK’E YOLCULUK - I
Müzik: Sarı Zeybek – Fahir Atakoğlu

2. ATATÜRK VE CUMHURİYET MUCİZESİATATÜRK VE CUMHURİYET MUCİZESİ
Kurtuluş Savaşı boyunca “milli egemenlik”Kurtuluş Savaşı boyunca “milli egemenlik”
ilkesi doğrultusunda hareket eden, emperilkesi doğrultusunda hareket eden, emper--
yalist kuşatmayla çevrilmiş ve demokrasiyalist kuşatmayla çevrilmiş ve demokrasi
geleneği olmayan bir ülkede “ille degeleneği olmayan bir ülkede “ille de meclis,meclis,
önce meclis” diyerek milletin temsilcilerindenönce meclis” diyerek milletin temsilcilerinden
oluşan TBMM’yi açan Atatürk bütün bir ölümoluşan TBMM’yi açan Atatürk bütün bir ölüm
kalım savaşını bu halk meclisiyle birliktekalım savaşını bu halk meclisiyle birlikte
yürütmüştür.yürütmüştür.
Daha sonra "egemenlik kayıtsız şartsızDaha sonra "egemenlik kayıtsız şartsız
milletindir" ilkesinden hareketle Osmanlımilletindir" ilkesinden hareketle Osmanlı
saltanatına son vererek Cumhuriyeti ilansaltanatına son vererek Cumhuriyeti ilan etmiş,etmiş,
böylece, 600 yıldan fazla bir zamandır sultanlar-böylece, 600 yıldan fazla bir zamandır sultanlar-
padişahlar-halifeler tarafından “rai” (çoban),padişahlar-halifeler tarafından “rai” (çoban),
“reaya” (sürü) mantığıyla güdülen“reaya” (sürü) mantığıyla güdülen bir “kul”bir “kul”
kitlesinden, özgür iradesiyle kendi kaderinikitlesinden, özgür iradesiyle kendi kaderini
kendisi belirleyen “bireyler” yaratmıştır. Onunkendisi belirleyen “bireyler” yaratmıştır. Onun
kurduğu Cumhuriyet sayesinde kul bireye,kurduğu Cumhuriyet sayesinde kul bireye,
ümmet millete dönüşmüştürümmet millete dönüşmüştür..
1. Meclis’in açılışı – 19201. Meclis’in açılışı – 1920
29 Ekim Cumhuriyet Bayramı29 Ekim Cumhuriyet Bayramı

3. İki dünya savaşı arasında meclisleri açık olanİki dünya savaşı arasında meclisleri açık olan
ve bir şekilde demokratik işleyişe sahip olanve bir şekilde demokratik işleyişe sahip olan
ülke sayısı Avrupa’da 5ülke sayısı Avrupa’da 5,, Amerika’da 5 olmakAmerika’da 5 olmak
üzere toplam 10 ülkedir.üzere toplam 10 ülkedir.
Türkiye de bu ülkelerden biridir.Türkiye de bu ülkelerden biridir.
Dünya'da, 1920’de sadece 35 anayasal veDünya'da, 1920’de sadece 35 anayasal ve
seçilmiş hükümet varken, bu sayı 1938’deseçilmiş hükümet varken, bu sayı 1938’de
17’ye düşmüştür. 1944’de ise tüm dünyadaki17’ye düşmüştür. 1944’de ise tüm dünyadaki
64 ülkenin sadece 12’si meclise ve anayasal64 ülkenin sadece 12’si meclise ve anayasal
düzene sahip, demokrat olarak adlandırı-düzene sahip, demokrat olarak adlandırı-
labilecek ülkelerdir.labilecek ülkelerdir.
Türkiye de bu ülkelerden biridir.Türkiye de bu ülkelerden biridir.

4. Atatürk, 600 yıldır Türkleri “etrak-ı bi idrak”Atatürk, 600 yıldır Türkleri “etrak-ı bi idrak”
diye merkezden çevreye dışlayan, onlarıdiye merkezden çevreye dışlayan, onları
çiftçiçiftçi -- köylü ve Hıristiyanköylü ve Hıristiyan -- YahudiYahudi -- dönmedönme
--devşirmedevşirme -- soylu unsurlara asker yapan,soylu unsurlara asker yapan,
devlet yönetimini tamamen bırakan, Kürtdevlet yönetimini tamamen bırakan, Kürt--
leri kullanma karşılığında onların aşiretleşleri kullanma karşılığında onların aşiretleş--
melerine ve fedaileşmelerine izin verenmelerine ve fedaileşmelerine izin veren
zihniyete son verip Türkleri yüzyıllar sonrazihniyete son verip Türkleri yüzyıllar sonra
yeniden çevreden merkeze taşımıştır.yeniden çevreden merkeze taşımıştır.
Cumhuriyetle birlikte, Türklere devletCumhuriyetle birlikte, Türklere devlet kapılarıkapıları
yeniden açılmış, yüzyıllar sonra ilk kez buyeniden açılmış, yüzyıllar sonra ilk kez bu
ülkede dönmeülkede dönme -- devşirmedevşirme -- saltanat soylususaltanat soylusu
olmayan sıradan halk kitleleri başbakan,olmayan sıradan halk kitleleri başbakan,
cumhurbaşkanı ve bakan olabilmişlerdir.cumhurbaşkanı ve bakan olabilmişlerdir.
Yakın tarihimizde, Süleyman Demirel, TurgutYakın tarihimizde, Süleyman Demirel, Turgut
Özal, Abdullah Gül, Tayyip Erdoğan gibiÖzal, Abdullah Gül, Tayyip Erdoğan gibi
"halkın içinden gelmekle" övünen kişi"halkın içinden gelmekle" övünen kişi--lerinlerin
ülke yönetiminde söz sahibi olmalarının tekülke yönetiminde söz sahibi olmalarının tek
nedeni Atatürk’ün ve Cumhuriyetnedeni Atatürk’ün ve Cumhuriyet’’inin
Osmanlı’nın dönmeOsmanlı’nın dönme -- devşirmedevşirme -- soylusoylu
saltanatına son vermiş olmasıdır.saltanatına son vermiş olmasıdır.
Süleyman DemirelSüleyman Demirel Turgut ÖzalTurgut Özal
Abdullah GülAbdullah Gül Recep Tayyip ErdoğanRecep Tayyip Erdoğan

5. Avrupa’da faşist diktatörlüklerinAvrupa’da faşist diktatörlüklerin
kol gezdiği bir ortamda Atatürk,kol gezdiği bir ortamda Atatürk,
demokrasiyi, "İnsan ırkınındemokrasiyi, "İnsan ırkının
ümidi" ve "daima yükselen birümidi" ve "daima yükselen bir
deniz" olarak adlandırmış ve budeniz" olarak adlandırmış ve bu
doğrultuda önce bir siyasi partidoğrultuda önce bir siyasi parti
kurmuş (CHP), ardından iktidarıkurmuş (CHP), ardından iktidarı
denetlemek için bir parti dahadenetlemek için bir parti daha
kurarak (SCF) Türkiye’yikurarak (SCF) Türkiye’yi
demokrasiye hazırlamıştır.demokrasiye hazırlamıştır.
Nitekim bu hazırlıklardan sonraNitekim bu hazırlıklardan sonra
Türkiye 1946’da çok partiliTürkiye 1946’da çok partili
hayata, 1950’de de demokrasiyehayata, 1950’de de demokrasiye
geçmiştir.geçmiştir.
O,O, Türk kadınına seçme ve seçilme hakkını vermiştir. “Kadınlara seçme ve seçilme hakkıTürk kadınına seçme ve seçilme hakkını vermiştir. “Kadınlara seçme ve seçilme hakkı
verilmesi” hususunda Türkiye İslam dünyasında "1.", Avrupa’da "7.", Dünya’da "12." sıradadır.verilmesi” hususunda Türkiye İslam dünyasında "1.", Avrupa’da "7.", Dünya’da "12." sıradadır.
Demokrasi ve kadın hakları konusunda oldukça geri kalmış bir İslam ülkesi olan Türkiye’nin buDemokrasi ve kadın hakları konusunda oldukça geri kalmış bir İslam ülkesi olan Türkiye’nin bu
başarısı, kelimenin tam anlamıyla göz kamaştırıcıdırbaşarısı, kelimenin tam anlamıyla göz kamaştırıcıdır..
TBMM 5. Dönem kadın milletvekilleri - 5 Aralık 1935TBMM 5. Dönem kadın milletvekilleri - 5 Aralık 1935

6. Türk Tarih Kurumu’nu, Türk Dil Kurumu’nu,Türk Tarih Kurumu’nu, Türk Dil Kurumu’nu,
Ankara Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi’niAnkara Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi’ni
kurmuş, Türk Tarih Tezi’ni ve Türk Dil Tezi’nikurmuş, Türk Tarih Tezi’ni ve Türk Dil Tezi’ni
geliştirip Türkçegeliştirip Türkçe’’nin yapısına uygun Yeni Türknin yapısına uygun Yeni Türk
HarfleriHarfleri’’ni (Göktürk- Etrüsk- Latin Harfleri)ni (Göktürk- Etrüsk- Latin Harfleri)
kabul etmiştir.kabul etmiştir.
Türk ağızlarında tarama ve derleme çalışTürk ağızlarında tarama ve derleme çalış--
malarıyla unutulmaya yüz tutmuş Türk dilinimalarıyla unutulmaya yüz tutmuş Türk dilini
yeniden açığa çıkarmış, böylece Osmanlı’dayeniden açığa çıkarmış, böylece Osmanlı’da
tarihini, dilini, dolayısıyla kimliğini ve kişiliğinitarihini, dilini, dolayısıyla kimliğini ve kişiliğini
kaybetme noktasına gelen Türklere yenidenkaybetme noktasına gelen Türklere yeniden
dilini, tarihini; kısaca milli kimliğini anımsatdilini, tarihini; kısaca milli kimliğini anımsat--
mıştır.mıştır.
Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Ankara Türk Ocağı’nda (ResimCumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Ankara Türk Ocağı’nda (Resim
ve Heykel Müzesi) Türk Tarih Kurumu toplantısında - 19 Temmuz 1931ve Heykel Müzesi) Türk Tarih Kurumu toplantısında - 19 Temmuz 1931
Türk Dil Kurumu toplantısına başkanlık ederken -Türk Dil Kurumu toplantısına başkanlık ederken - 4 Ocak4 Ocak
19331933
““Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye halkına Türk milleti denir” diyerek deTürkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye halkına Türk milleti denir” diyerek de
Türkiye’deki herkesi, ırkına, cinsine, dinine bakmaksızın "Türk milleti" diye adlandırmıştır.Türkiye’deki herkesi, ırkına, cinsine, dinine bakmaksızın "Türk milleti" diye adlandırmıştır.

7. Türkiye’de 1927 yılında okuma-yazmaTürkiye’de 1927 yılında okuma-yazma
oranı erkeklerde % 7, kadınlarda % 04oranı erkeklerde % 7, kadınlarda % 04
iken, Harf Devrimi’nden 7 yıl sonra, 1935iken, Harf Devrimi’nden 7 yıl sonra, 1935
nüfus sayımına göre (toplam 17 milyon)nüfus sayımına göre (toplam 17 milyon)
okur-yazarlık oranı % 19.2’ye yükselokur-yazarlık oranı % 19.2’ye yüksel--
miştir. Bu oran, Harf Devrimi öncesininmiştir. Bu oran, Harf Devrimi öncesinin
neredeyse iki katıdır. Okumaneredeyse iki katıdır. Okuma -yazma-yazma
oranı sürekli artarak 1940-41’de % 22,4’eoranı sürekli artarak 1940-41’de % 22,4’e
yükselmiştir. Neresinden bakılırsa bakılsınyükselmiştir. Neresinden bakılırsa bakılsın
bu artış bir dünya rekorudur.bu artış bir dünya rekorudur.
Atatürk, 1928’de Yeni Türk HarfleriAtatürk, 1928’de Yeni Türk Harfleri’’nin kabulnin kabul
edilmesinin ardından Millet Mektepleriedilmesinin ardından Millet Mektepleri’’nini
açtırmıştır. Millet Mektepleri’nde 1929-1936açtırmıştır. Millet Mektepleri’nde 1929-1936
tarihleri arasında 2.546.051 kişi yeni yazıyıtarihleri arasında 2.546.051 kişi yeni yazıyı
öğrenerek diploma almıştır. Bu okullarda hiçöğrenerek diploma almıştır. Bu okullarda hiç
okuma yazma bilmeyen 458.000 köylüokuma yazma bilmeyen 458.000 köylü
kadından 152.968’ine okur-yazarlık belgesikadından 152.968’ine okur-yazarlık belgesi
verilmiştir.verilmiştir.

8. Atatürk, Tevhid-i Tedrisat Kanunu’ylaAtatürk, Tevhid-i Tedrisat Kanunu’yla
yamalı bohça görünümündeki çok başlıyamalı bohça görünümündeki çok başlı
eğitim sistemine son vererek eğitimeğitim sistemine son vererek eğitim
öğretimi birleştirmiştir. Böylece çağınöğretimi birleştirmiştir. Böylece çağın
gerisinde kalan, uzun bir dönemdirgerisinde kalan, uzun bir dönemdir
kapılarını akıl ve bilime kapatan medre-kapılarını akıl ve bilime kapatan medre-
seler kapatılmıştır.seler kapatılmıştır.
Türkiye’deki yabancı okullar kapatılmış,Türkiye’deki yabancı okullar kapatılmış,
azınlık okulları Milli Eğitim Bakanlığı’naazınlık okulları Milli Eğitim Bakanlığı’na
bağlanarak denetlenmiş, bu okullardabağlanarak denetlenmiş, bu okullarda
Türkçe’nin okutulması zorunlu kılınmıştır.Türkçe’nin okutulması zorunlu kılınmıştır.
Böylece, yabancı okullar (misyonerBöylece, yabancı okullar (misyoner
okulları), azınlık okulları, 19. yüzyıldaokulları), azınlık okulları, 19. yüzyılda
açılan çağdaş okullar ve eski usul eğitimaçılan çağdaş okullar ve eski usul eğitim
ve öğretim veren mektep ve medreselerve öğretim veren mektep ve medreseler
arasında bocalayan gençlerin çağdaş,arasında bocalayan gençlerin çağdaş,
milli ve laik bir eğitim alabilmelerinin yolumilli ve laik bir eğitim alabilmelerinin yolu
açılmıştır.açılmıştır.
Köy eğitmenleri projesiyle Anadolu’nun en ücraKöy eğitmenleri projesiyle Anadolu’nun en ücra
köşelerine kadar genç ve idealist öğretmenlerköşelerine kadar genç ve idealist öğretmenler
gönderilmiş, bu öğretmenler köylülerle birliktegönderilmiş, bu öğretmenler köylülerle birlikte
kurdukları okullarda köy halkına hem okuma-kurdukları okullarda köy halkına hem okuma-
yazma öğretmiş, hem bilim, sanat, kültür,yazma öğretmiş, hem bilim, sanat, kültür,
konularında temel bilgiler vermiş, hem de tarım,konularında temel bilgiler vermiş, hem de tarım,
hayvancılık, bağcılık ve bahçecilik, el sanatlarıhayvancılık, bağcılık ve bahçecilik, el sanatları
gibi konularda halkı eğitmiştir.1940’larıngibi konularda halkı eğitmiştir.1940’ların
ortalarına kadar 7000 köye okul götürülmüştür.ortalarına kadar 7000 köye okul götürülmüştür.
Köy eğitimi seferberliğini yöneten İlköğretim Genel Müdürü İsmail HakkıKöy eğitimi seferberliğini yöneten İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı
Tonguç, Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ile birlikte görevde..Tonguç, Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ile birlikte görevde..

9. Bilgi üretemeyen, harf devrimi yapıldığındaBilgi üretemeyen, harf devrimi yapıldığında
"Latin harfleriyle yazacağıma kalemimi"Latin harfleriyle yazacağıma kalemimi
kırarım" diyen, "Okul bahçesinde fotoğrafkırarım" diyen, "Okul bahçesinde fotoğraf
çektirmenin günah olduğunu" söyleyençektirmenin günah olduğunu" söyleyen
hocaların görev yaptığı yüksek medresehocaların görev yaptığı yüksek medrese
görünümündeki Darülfünun’u kapatarakgörünümündeki Darülfünun’u kapatarak
Nazi baskısından kaçan bilim insanlarınınNazi baskısından kaçan bilim insanlarının
da istihdam edildiği İstanbul Üniversitesi’nida istihdam edildiği İstanbul Üniversitesi’ni
açtırmıştır. İstanbul Üniversitesi, 1930’luaçtırmıştır. İstanbul Üniversitesi, 1930’lu
yılların dünyasındaki en önemli üniveryılların dünyasındaki en önemli üniver--
sitelerden biridir.sitelerden biridir.
İstanbul Üniversitesi’nde görev alan yabancıİstanbul Üniversitesi’nde görev alan yabancı
bilim insanları arasında kendi alanlarındabilim insanları arasında kendi alanlarında
dünyaca ünlü çok sayıda bilim insanı vardır:dünyaca ünlü çok sayıda bilim insanı vardır:
İktisat profesörleri W. Röpke, A. Rüstow, G.İktisat profesörleri W. Röpke, A. Rüstow, G.
Kessler, F. Neumark; kimya profesörleri F.Kessler, F. Neumark; kimya profesörleri F.
Arndt, F. Haurowitz, E. M. Alsleben; tıpArndt, F. Haurowitz, E. M. Alsleben; tıp
profesörleri P. Schwartz, R. Nissen, A. Eckstein;profesörleri P. Schwartz, R. Nissen, A. Eckstein;
müzik profesörleri P. Hindemith, C. Ebert, E.müzik profesörleri P. Hindemith, C. Ebert, E.
Zuckmayer; hukuk profesörü E.Hirsh; kentZuckmayer; hukuk profesörü E.Hirsh; kent
bilimci Prof. E. Reuter… bunlardan sadecebilimci Prof. E. Reuter… bunlardan sadece
birkaçıdır. Dünyanın en önemli fizikçileri,birkaçıdır. Dünyanın en önemli fizikçileri,
matematikçileri, müzikologları, Sümerologları,matematikçileri, müzikologları, Sümerologları,
Hititologları, antropologları İstanbul ÜniverHititologları, antropologları İstanbul Üniver--
sitesi’nde istihdam edilmiştir.sitesi’nde istihdam edilmiştir.
Atatürk, İstanbul Üniversitesi’nde ders dinliAtatürk, İstanbul Üniversitesi’nde ders dinlierkenerken - 15 Aralık1930- 15 Aralık1930
Atatürk, İstanbul Üniversitesi RektörüAtatürk, İstanbul Üniversitesi Rektörü
Prof.Dr. Muammer Raşit'in odasında - 15 Aralık 1930Prof.Dr. Muammer Raşit'in odasında - 15 Aralık 1930

10. Atatürk, çağın şartlarına ve hayatın gerçeklerineAtatürk, çağın şartlarına ve hayatın gerçeklerine
uymayan, modası geçmiş eski hukuk sisteminiuymayan, modası geçmiş eski hukuk sistemini
büyük oranda değiştirerek çağdaş dünyanın kullan-büyük oranda değiştirerek çağdaş dünyanın kullan-
dığı zamana ve hayata uygun hukuk sistemini kabuldığı zamana ve hayata uygun hukuk sistemini kabul
etmiştir.etmiştir.
Böylece kadın haklarını sınırlandıran Mecelle’ninBöylece kadın haklarını sınırlandıran Mecelle’nin
yerine Türk aile yapısına uygun İsviçre Medeniyerine Türk aile yapısına uygun İsviçre Medeni
Kanunu kabul edilmiş, bu kanunla Türk kadınlarınaKanunu kabul edilmiş, bu kanunla Türk kadınlarına
sosyal, kültürel ve ekonomik haklar tanınmış; çoksosyal, kültürel ve ekonomik haklar tanınmış; çok
kadınla evlilik yasaklanmış, resmi nikah zorunlu halekadınla evlilik yasaklanmış, resmi nikah zorunlu hale
gelmiş, kadının kocasını boşamasının ve kız çocuk-gelmiş, kadının kocasını boşamasının ve kız çocuk-
lara miras bırakılmasının önü açılmış, kadının çalış-lara miras bırakılmasının önü açılmış, kadının çalış-
masını ve sosyal hayata katılmasını engelleyenmasını ve sosyal hayata katılmasını engelleyen
ortaçağ kalıntısı zihniyete büyük bir darbeortaçağ kalıntısı zihniyete büyük bir darbe
vurulmuştur.vurulmuştur.
Türk Ceza Kanunu İtalya’dan alınmıştır.Türk Ceza Kanunu İtalya’dan alınmıştır.
Ancak, bu kanun bazılarının iddia ettiğiAncak, bu kanun bazılarının iddia ettiği
gibigibi ffaşist Musolini’nin ceza kanunununaşist Musolini’nin ceza kanununun
çevirisi değildirçevirisi değildir.. BBizim aldığımız cezaizim aldığımız ceza
kanunu 1889 tarihli İtalyan Cezakanunu 1889 tarihli İtalyan Ceza
Kanunu’nun çevirisidir. O dönemdeKanunu’nun çevirisidir. O dönemde
dünyadaki en ileri ceza kanunu budur.dünyadaki en ileri ceza kanunu budur.
Her alanda çağdaş hukuka geçilip eskiHer alanda çağdaş hukuka geçilip eski
hukuk kökünden sökülüp atılarakhukuk kökünden sökülüp atılarak
OsmanlıOsmanlı’’daki hukuk karmaşasına sondaki hukuk karmaşasına son
verilmiştir. Ankara Hukuk Mektebiverilmiştir. Ankara Hukuk Mektebi
açılarak çağdaş Türk hukukçularıaçılarak çağdaş Türk hukukçuları
yetiştirilmiştir.yetiştirilmiştir.Atatürk TürkAtatürk Türk kkadınadın kkuruluşlarının temsilcileriyle, İstanbul 1929uruluşlarının temsilcileriyle, İstanbul 1929
Atatürk manevi kızı ve ilk Türk kadın pilotAtatürk manevi kızı ve ilk Türk kadın pilotumuzumuz Sabiha Gökçen ile.Sabiha Gökçen ile.

11. Atatürk, dünya işlerini dinsel ilkelere göreAtatürk, dünya işlerini dinsel ilkelere göre
değil, çağdaş hukuka, akıl ve bilim ilkelerinedeğil, çağdaş hukuka, akıl ve bilim ilkelerine
göre halletmek için şeri hukuka son vermiş,göre halletmek için şeri hukuka son vermiş,
din adamlarıyla devlet adamlarının yetki vedin adamlarıyla devlet adamlarının yetki ve
sorumluluk alanlarını ayrıştırmıştır.sorumluluk alanlarını ayrıştırmıştır.
Bir taraftan dinle dünya işlerini birbirindenBir taraftan dinle dünya işlerini birbirinden
ayırırken, diğer taraftan "Kimsenin inanışınaayırırken, diğer taraftan "Kimsenin inanışına
engel olunamaengel olunamaz.z. Biz düşünceye ve inanışaBiz düşünceye ve inanışa
saygılıyız…" diyerek inanç ve ibadet özgürsaygılıyız…" diyerek inanç ve ibadet özgür--
lüğünü anayasal güvence altına almıştır.lüğünü anayasal güvence altına almıştır.
Camiler açık olmuş, ezanlar susmamış,Camiler açık olmuş, ezanlar susmamış,
ibadet devam etmiş, dini bayramlar bütünibadet devam etmiş, dini bayramlar bütün
coşkusuyla kutlanmıştır. Dahası, camiicoşkusuyla kutlanmıştır. Dahası, camii
olmayan veya Kurtuluş Savaşı yıllarındaolmayan veya Kurtuluş Savaşı yıllarında
camii yıkılan köylere ve kentlere bizzatcamii yıkılan köylere ve kentlere bizzat
Atatürk cami yaptırmıştır.Atatürk cami yaptırmıştır.
Örneğin, Eskişehir’in Mihalıççık köyündekiÖrneğin, Eskişehir’in Mihalıççık köyündeki
tarihi bir cami, Atatürk’ün verdiği 5000 liraylatarihi bir cami, Atatürk’ün verdiği 5000 lirayla
yeniden yaptırılmıştır.yeniden yaptırılmıştır.
Tarikatların, cemaatlerin, din istismarcılarınınTarikatların, cemaatlerin, din istismarcılarının
dini kendi kontrollerine almalarını engellemekdini kendi kontrollerine almalarını engellemek
içiniçin iseise Diyanet İşleri BaşkanlığıDiyanet İşleri Başkanlığı’nı’nı kurmuştur.kurmuştur.
Atatürk'ünAtatürk'ün yıllık katkılarıyla yapılanyıllık katkılarıyla yapılan Paris CamiiParis Camii
Atatürk'ün yaptırdığı Tokyo CamiiAtatürk'ün yaptırdığı Tokyo Camii

12. Atatürk, tekkeleri, zaviyeleri ve türbeleriAtatürk, tekkeleri, zaviyeleri ve türbeleri
kapatarak, tarikatlara son vererek,kapatarak, tarikatlara son vererek,
falcılık, büyücülük, üfürükçülük ve dinfalcılık, büyücülük, üfürükçülük ve din
istismarıyla mücadele ederek, hurafelerinistismarıyla mücadele ederek, hurafelerin
bataklığında debelenen bir toplumabataklığında debelenen bir topluma
"gerçek dini" göstermek için çok ciddi"gerçek dini" göstermek için çok ciddi
adımlar atmıştır. Softalıkla, yobazlıklaadımlar atmıştır. Softalıkla, yobazlıkla
mücadele etmiştir.mücadele etmiştir.
Dine ve dindara değil, dinciye ve dinDine ve dindara değil, dinciye ve din
oyunu aktörlerine karşı gelmiştir. Halkınoyunu aktörlerine karşı gelmiştir. Halkın
dini gerçekleri hiçbir aracıya ihtiyaçdini gerçekleri hiçbir aracıya ihtiyaç
duymadan anlaması için kutsal kitapduymadan anlaması için kutsal kitap
Kuran-ı Kerim’i ve sağlam hadisKuran-ı Kerim’i ve sağlam hadis
kaynaklarını Türkçe’ye tercümekaynaklarını Türkçe’ye tercüme
ettirmiştir.ettirmiştir.
Elmalılı Hamdi Yazır’ın Kuran tefsir veElmalılı Hamdi Yazır’ın Kuran tefsir ve
tercümesini ve Buhari’nin Hadistercümesini ve Buhari’nin Hadis
Kaynağı’nı on binlerce takım bastırarakKaynağı’nı on binlerce takım bastırarak
ülkenin dört bir yanına ücretsiz olarakülkenin dört bir yanına ücretsiz olarak
dağıttırmıştır. 1924 yılından 1950 yılınadağıttırmıştır. 1924 yılından 1950 yılına
kadar 352.000 takım dini kitap bastı-kadar 352.000 takım dini kitap bastı-
rılmış ve yurdun en ücra köşelerinerılmış ve yurdun en ücra köşelerine
kadar dağıtılmıştır.kadar dağıtılmıştır.

13. Türk çocuğunun dinini-diyanetini doğruTürk çocuğunun dinini-diyanetini doğru
bibirr şekilde öğrenmesi için çalışmalarşekilde öğrenmesi için çalışmalar
yaptırmış, köy okullarında din dersleriyaptırmış, köy okullarında din dersleri
devam etmiş, bu derslerde 3. ve 4.devam etmiş, bu derslerde 3. ve 4.
sınıflarda "Cumhuriyet Çocuğunun Dinsınıflarda "Cumhuriyet Çocuğunun Din
Dersleri" adlı ders kitapları okutulmuştur.Dersleri" adlı ders kitapları okutulmuştur.
Atatürk, okullarda okutulan ve bazıAtatürk, okullarda okutulan ve bazı
bölümlerini bizzat kaleme aldığı Medenibölümlerini bizzat kaleme aldığı Medeni
Bilgiler ve Tarih II kitaplarında, "dinler"Bilgiler ve Tarih II kitaplarında, "dinler"
ve "İslam tarihi" konusunda eleştirel birve "İslam tarihi" konusunda eleştirel bir
yaklaşım ortaya koyarak gençlerin "din"yaklaşım ortaya koyarak gençlerin "din"
konusuna bile "akılcı" ve "eleştirel" birkonusuna bile "akılcı" ve "eleştirel" bir
gözle yaklaşmalarına zemingözle yaklaşmalarına zemin
hazırlamıştır.hazırlamıştır.
1924 tarihli Tevhid-i Tedrisat Kanunu’na1924 tarihli Tevhid-i Tedrisat Kanunu’na
göre İstanbulgöre İstanbul’da’da DarülfünunDarülfünun bünyesindebünyesinde
bir İlahiyat Fakültesi kurulmasına kararbir İlahiyat Fakültesi kurulmasına karar
vermiştir. Üniversite Reformu’ndan sonravermiştir. Üniversite Reformu’ndan sonra
bu kurum Yüksek İslam Enstitüsü’nebu kurum Yüksek İslam Enstitüsü’ne
dönüştürülmüştür.dönüştürülmüştür.
Cumhuriyet Bayramı TöreniCumhuriyet Bayramı Töreni
Beypazarı Rüstempaşa İlkokulu - 1958Beypazarı Rüstempaşa İlkokulu - 1958

14. Atatürk, Türkiye’nin dört bir yanındaAtatürk, Türkiye’nin dört bir yanında
Halkevleri-Halkodaları açtırarak, yüzyılHalkevleri-Halkodaları açtırarak, yüzyıl--
lardır cahil bırakılmış, eğitimle, sanatla,lardır cahil bırakılmış, eğitimle, sanatla,
kültürle, bilimle bütün bağları koparılmışkültürle, bilimle bütün bağları koparılmış
Anadolu insanını her konuda aydınlatAnadolu insanını her konuda aydınlat--
maya çalışmıştır. Anadolu’nun en ücramaya çalışmıştır. Anadolu’nun en ücra
köşesine kadar yayılan Halkevleriköşesine kadar yayılan Halkevleri
-Halkodaları uygulaması, Türkiye’de-Halkodaları uygulaması, Türkiye’de
gerçek anlamda bir Anadolu Rönesansıgerçek anlamda bir Anadolu Rönesansı
başlatmıştır.başlatmıştır.
Halkevleri-Halkodaları sayesinde AnadoluHalkevleri-Halkodaları sayesinde Anadolu
insanı eğitimle, sanatla, bilimle, kültürle,insanı eğitimle, sanatla, bilimle, kültürle,
sporla tanışmıştır. Batı’dan yaklaşık 400sporla tanışmıştır. Batı’dan yaklaşık 400
yıl kadar sonra Anadolu insanı ilk kezyıl kadar sonra Anadolu insanı ilk kez
okuma-yazma öğrenmiş, tiyatro izlemiş,okuma-yazma öğrenmiş, tiyatro izlemiş,
müzik dinlemiş, kitap okumuş, sergimüzik dinlemiş, kitap okumuş, sergi
gezmiş, heykel ve resim görmüş, dansgezmiş, heykel ve resim görmüş, dans
etmiş, spor yapmış, kadınlı erkeklietmiş, spor yapmış, kadınlı erkekli
toplantılara katılmış, birlikte öğrenmiştoplantılara katılmış, birlikte öğrenmiş veve
birlikte eğlenmiştir.birlikte eğlenmiştir.
Atatürk’ün Pertek Halkevi ziyareti – 16 Kasım 1937Atatürk’ün Pertek Halkevi ziyareti – 16 Kasım 1937
Anadolu’nun en ücra köşelerine kadar ulaşanAnadolu’nun en ücra köşelerine kadar ulaşan
Halkevleri, çölde bir vaha misali AnadoluHalkevleri, çölde bir vaha misali Anadolu
bozkırına can vermiştir. 1932’de 24 Halkevibozkırına can vermiştir. 1932’de 24 Halkevi
ve 34.000 üyesi vardır. Aradan geçen altı yılve 34.000 üyesi vardır. Aradan geçen altı yıl
sonra, 1938’de ise bu rakam 209 Halkevinesonra, 1938’de ise bu rakam 209 Halkevine
ve erkek-kadın 100.000’den fazla üyeyeve erkek-kadın 100.000’den fazla üyeye
ulaşmıştır. 1936 yılında 103 Halkevi çatısıulaşmıştır. 1936 yılında 103 Halkevi çatısı
altında çeşitli etkinliklere katılan insan sayısıaltında çeşitli etkinliklere katılan insan sayısı
2 milyon 100 bin’dir.2 milyon 100 bin’dir.

15. Atatürk, Türk insanına sanatı, sanatçıyı, tarihi,Atatürk, Türk insanına sanatı, sanatçıyı, tarihi,
kültürü, sporu, çevreyi sevdirmiştir. Halkevlerikültürü, sporu, çevreyi sevdirmiştir. Halkevleri
aracılığıyla resim, heykel, müzik, tiyatro, sinemaaracılığıyla resim, heykel, müzik, tiyatro, sinema
gibi sanatların Anadolu’nun dört bir yanına yayılgibi sanatların Anadolu’nun dört bir yanına yayıl--
masını sağlamıştır. Yetenekli gençleri Avrupa'yamasını sağlamıştır. Yetenekli gençleri Avrupa'ya
resim, müzik öğrenimi için göndermiştir Böyleceresim, müzik öğrenimi için göndermiştir Böylece
Cemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, AdnanCemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, Adnan
Saygun gibi kompozitörler; Çallı İbrahim, NamıkSaygun gibi kompozitörler; Çallı İbrahim, Namık
İsmail gibi ressamlar yetişmiştir. 1937’deİsmail gibi ressamlar yetişmiştir. 1937’de
Türkiye’deki ilk resim galerisini, Resim ve HeykelTürkiye’deki ilk resim galerisini, Resim ve Heykel
Müzesi’ni açmış, İbrahim Çallı başta olmakMüzesi’ni açmış, İbrahim Çallı başta olmak
üzere dönemin Türk ressamlarıyla ilgilenmişüzere dönemin Türk ressamlarıyla ilgilenmiştir.tir.
İlk Türk operasının (Özsoy) hazırlanması için ünlüİlk Türk operasının (Özsoy) hazırlanması için ünlü
müzisyen Adnan Saygun'u görevlendirmiş, Cemalmüzisyen Adnan Saygun'u görevlendirmiş, Cemal
Reşit Rey'e de ilk konservatuarı kurdurmuştur.Reşit Rey'e de ilk konservatuarı kurdurmuştur.
Türk müziğinin araştırılmasını sağlamış, çok sesliTürk müziğinin araştırılmasını sağlamış, çok sesli
müziğin tanınıp dinlenmesi için mücadele etmiştir.müziğin tanınıp dinlenmesi için mücadele etmiştir.
Kulakları çok sesli Alafranga müziğe alıştırmak içinKulakları çok sesli Alafranga müziğe alıştırmak için
bir süre çok sevdiği Alaturka müziği yasaklamıştır.bir süre çok sevdiği Alaturka müziği yasaklamıştır.
Cumhurbaşkanlığı Orkestrası’nı kurdurmuştur.Cumhurbaşkanlığı Orkestrası’nı kurdurmuştur.
Şehir tiyatrolarının yurdun en ücra köşelerine kadarŞehir tiyatrolarının yurdun en ücra köşelerine kadar
turneler düzenleyerek halka temsiller vermesiniturneler düzenleyerek halka temsiller vermesini
sağlamıştır. Eski Türk oyunsağlamıştır. Eski Türk oyunllarının yeniden hatırarının yeniden hatır--
lanmasını ve oynanmasını istemiştir.lanmasını ve oynanmasını istemiştir.
Atatürk KonservatuarAtatürk Konservatuar ööğrencileriyle - 29 Mayıs 1926 Bursağrencileriyle - 29 Mayıs 1926 Bursa
Atatürk Resim ve Heykel Müzesi’ndeAtatürk Resim ve Heykel Müzesi’nde

16. Mevlâna, Yunus Emre, Karacaoğlan’ınMevlâna, Yunus Emre, Karacaoğlan’ın
hatırlanmasını ve anılmasını; Fatih Sultanhatırlanmasını ve anılmasını; Fatih Sultan
Mehmet, Yavuz Sultan Selim, Mimar Sinan,Mehmet, Yavuz Sultan Selim, Mimar Sinan,
Piri Reis gibi Türk büyükleri hakkında bilimselPiri Reis gibi Türk büyükleri hakkında bilimsel
araştırmaların yapılmasını ve bu kişilerinaraştırmaların yapılmasını ve bu kişilerin
heykellerinin dikilmesini istemiştir. Nitekim Piriheykellerinin dikilmesini istemiştir. Nitekim Piri
Reis hakkındaki ilk bilimsel araştırmaReis hakkındaki ilk bilimsel araştırma--lardanlardan
birini manevi kızlarından tarihçi Afet İnan’abirini manevi kızlarından tarihçi Afet İnan’a
yaptırmıştır.yaptırmıştır.
Arkeolojiye, eski eserlere ve müzelere önemArkeolojiye, eski eserlere ve müzelere önem
vermiş, Anadolu’nun köklü tarihinin sergi-vermiş, Anadolu’nun köklü tarihinin sergi-
lendiği müzeler açtırmıştır.lendiği müzeler açtırmıştır.
Radyo yayınlarını başlatmış, sinemanınRadyo yayınlarını başlatmış, sinemanın
yayılmasına önayak olmuştur. Ankara’dayayılmasına önayak olmuştur. Ankara’da
Millet Bahçesi’nde bir Milli Sinema kurulmuşMillet Bahçesi’nde bir Milli Sinema kurulmuş
orada halka açık filmler gösterilmiştir. Bireyselorada halka açık filmler gösterilmiştir. Bireysel
olarak da sinemayla ilgilenmiş, fırsat buldukçaolarak da sinemayla ilgilenmiş, fırsat buldukça
film izlemiş ve dahası, Kurtuluş Savaşı’nıfilm izlemiş ve dahası, Kurtuluş Savaşı’nı
anlatan bir film senaryosu yazmıştır.anlatan bir film senaryosu yazmıştır.
Güreş, atletizm, havacılık, yüzme sporlarınınGüreş, atletizm, havacılık, yüzme sporlarının
gelişmesini, dahası bu branşlarda Türk kadıngelişmesini, dahası bu branşlarda Türk kadın
sporcuların yetişmesini sağlamıştır.sporcuların yetişmesini sağlamıştır.
Atatürk İstanbul Topkapı Arkeoloji MüzesindeAtatürk İstanbul Topkapı Arkeoloji Müzesinde -- 10 Şubat 193310 Şubat 1933
Atatürk Gazi Koşusu’nu izliyorAtatürk Gazi Koşusu’nu izliyor

17. Atatürk, Müslüman Türk milletini dünyanınAtatürk, Müslüman Türk milletini dünyanın
gözü önünde gülünç duruma düşüren vegözü önünde gülünç duruma düşüren ve
Batı’nın Türklere yönelik aşağılamalarınaBatı’nın Türklere yönelik aşağılamalarına
“görsel meşruiyet” kazandıran, çağın ve“görsel meşruiyet” kazandıran, çağın ve
hayatın gerisinde kalmış, Türk kültürüylehayatın gerisinde kalmış, Türk kültürüyle
uzaktan yakından hiçbir ilgisi olmayan garipuzaktan yakından hiçbir ilgisi olmayan garip
kılık kıyafeti çıkarttırarak, bütün medenikılık kıyafeti çıkarttırarak, bütün medeni
dünyada kullanılan çağdaş kılık kıyafetidünyada kullanılan çağdaş kılık kıyafeti
giydirmiştir.giydirmiştir.
Atatürk, “Şapka giydirdim ki, başa giyilenAtatürk, “Şapka giydirdim ki, başa giyilen
şeyle din değiştirilmeyeceğini anlasınlar…”şeyle din değiştirilmeyeceğini anlasınlar…”
diyerek şapka devriminin bir gardropdiyerek şapka devriminin bir gardrop
meselesi değil bir zihniyet meselesimeselesi değil bir zihniyet meselesi
olduğunu anlatmak istemiştir. Türkiye’deolduğunu anlatmak istemiştir. Türkiye’de
tek bir Allah’ın kulu şapka giymediği içintek bir Allah’ın kulu şapka giymediği için
idam edilmemiş ve cezalandırılmamıştır.idam edilmemiş ve cezalandırılmamıştır.
İstiklal Mahkemesi, şapka devrimine karşıİstiklal Mahkemesi, şapka devrimine karşı
kışkırtıcılık yapan, halkı isyana teşvik edenkışkırtıcılık yapan, halkı isyana teşvik eden
sadece 27 karşı devrimciye idam kararısadece 27 karşı devrimciye idam kararı
vermiştir.vermiştir.
““Tük kadını tefritten ve ifrattan kaçınmalıdır”Tük kadını tefritten ve ifrattan kaçınmalıdır”
diyen Atatürk, kadınların kılık kıyafeti konudiyen Atatürk, kadınların kılık kıyafeti konu--
sunda hiçbir yasal yaptırıma gitmemiştir.sunda hiçbir yasal yaptırıma gitmemiştir.
Yalnızca kadınların bilinçlendirilmesi ve yerelYalnızca kadınların bilinçlendirilmesi ve yerel
yönetimlerin bu konudaki tavsiye niteliğindekiyönetimlerin bu konudaki tavsiye niteliğindeki
kararlarıyla yetinmiştir. CHP’nin kadınlarınkararlarıyla yetinmiştir. CHP’nin kadınların
çarşaflarını, peçelerini, başörtülerini zorlaçarşaflarını, peçelerini, başörtülerini zorla
çıkarttırdığı kocaman bir Cumhuriyet tarihiçıkarttırdığı kocaman bir Cumhuriyet tarihi
yalanıdır.yalanıdır.

18. Atatürk, çağdaş dünyayla ekonomik,Atatürk, çağdaş dünyayla ekonomik,
kültürel ve siyasi ilişkileri arttırmak içinkültürel ve siyasi ilişkileri arttırmak için
çağdaş dünyanın kullandığı alfabe,çağdaş dünyanın kullandığı alfabe,
takvim, saat, ölçü, hafta sonu tatilinitakvim, saat, ölçü, hafta sonu tatilini
kabul etmiştir. Böylece içe kapalıkabul etmiştir. Böylece içe kapalı
Türkiye, özellikle ticarette, kültürde veTürkiye, özellikle ticarette, kültürde ve
siyasette çağdaş dünyaya açılmıştır. Busiyasette çağdaş dünyaya açılmıştır. Bu
bakımdan Atatürk Cumhuriyeti’ninbakımdan Atatürk Cumhuriyeti’nin
"statükocu", "içe kapalı" olduğu iddiası"statükocu", "içe kapalı" olduğu iddiası
kocaman bir Cumhuriyet tarihi yalanıdır.kocaman bir Cumhuriyet tarihi yalanıdır.
Atatürk, Kurtuluş Savaşı’nın hemen ardındanAtatürk, Kurtuluş Savaşı’nın hemen ardından
17 Şubat 1923’teki İzmir İktisat Kongresi’yle17 Şubat 1923’teki İzmir İktisat Kongresi’yle
Türkiye’nin ekonomik kalkınmasını başlatTürkiye’nin ekonomik kalkınmasını başlat--
mıştır. 1923-1929 arasındaki liberal ekonomimıştır. 1923-1929 arasındaki liberal ekonomi
denemesi 1929’daki dünya ekonomik krizinindenemesi 1929’daki dünya ekonomik krizinin
ardından terk edilerek 1930-1938 arasındaardından terk edilerek 1930-1938 arasında
Planlı Devletçilik (Karma Ekonomi) benimPlanlı Devletçilik (Karma Ekonomi) benim--
senmiştir. 1927’deki Teşvik-i Sanayi Kanunusenmiştir. 1927’deki Teşvik-i Sanayi Kanunu
ve 1929’daki gümrük tariflerinin kontrolüyleve 1929’daki gümrük tariflerinin kontrolüyle
canlanan ekonomi, Birinci Beş Yıllıkcanlanan ekonomi, Birinci Beş Yıllık
Kalkınma Planı’nın ardından başlayan ağırKalkınma Planı’nın ardından başlayan ağır
sanayi hamlesiyle dosta düşmana parmaksanayi hamlesiyle dosta düşmana parmak
ısırtacak bir başarı elde etmiştir.ısırtacak bir başarı elde etmiştir.Atatürk Ankara'da Sümerbank'ın açılışındaAtatürk Ankara'da Sümerbank'ın açılışında

19. Osmanlı’dan sadece 4 fabrika mirasOsmanlı’dan sadece 4 fabrika miras
kalan genç Cumhuriyet, 1926-1938kalan genç Cumhuriyet, 1926-1938
arasında Türkiye’nin değişik bölge-arasında Türkiye’nin değişik bölge-
lerinde 28 fabrika kurmuştur. Bu fabrilerinde 28 fabrika kurmuştur. Bu fabri--
kalarda işçi hakları en üst düzeydekalarda işçi hakları en üst düzeyde
tutulmuş, işçiler ve yöre halkı için sosyaltutulmuş, işçiler ve yöre halkı için sosyal
imkanlar sağlanmıştır. Bu fabrikalar aynıimkanlar sağlanmıştır. Bu fabrikalar aynı
zamanda birer kültür kurumudur.zamanda birer kültür kurumudur.
1929-1938 arasında ağır sanayi üretimi1929-1938 arasında ağır sanayi üretimi
% 152 artarken toplam sanayi üretimi %% 152 artarken toplam sanayi üretimi %
80 artış göstermiştir. Artış kömürde %80 artış göstermiştir. Artış kömürde %
100, kromda % 600, diğer madenlerde100, kromda % 600, diğer madenlerde
% 200 olurken, demir üretimi sıfırdan% 200 olurken, demir üretimi sıfırdan
180.000 tona çıkmış, şeker üretimi 200180.000 tona çıkmış, şeker üretimi 200
misli artmıştır.misli artmıştır.
İş Bankası'nın Ankara'da yeni yaptırılan genel merkez binasındaİş Bankası'nın Ankara'da yeni yaptırılan genel merkez binasında
22 Ekim 192922 Ekim 1929
1930 yılında Türk Parası’nın Kıymetini1930 yılında Türk Parası’nın Kıymetini
Koruma Kanunu ve yine aynı yıl MerkezKoruma Kanunu ve yine aynı yıl Merkez
Bankası’nın kuruluşu çerçevesinde, TL’ninBankası’nın kuruluşu çerçevesinde, TL’nin
sterlin, ABD doları ve İtalyan liretisterlin, ABD doları ve İtalyan lireti
karşısındaki değeri yükselmiştir. Ulusalkarşısındaki değeri yükselmiştir. Ulusal
bankaların sayısı giderek artmıştır. Ülkebankaların sayısı giderek artmıştır. Ülke
genelinde 1924'de 19 ulusal banka varkengenelinde 1924'de 19 ulusal banka varken
(15’i yabancıların) 1938'de bu sayı 39'a(15’i yabancıların) 1938'de bu sayı 39'a
yükselmiştir (9’u yabancıların).yükselmiştir (9’u yabancıların).Cumhurbaşkanı Atatürk Ergani'deCumhurbaşkanı Atatürk Ergani'de -- 15 Kasım 193715 Kasım 1937

20. 1923 yılında İthalat ihracat arasındaki fark1923 yılında İthalat ihracat arasındaki fark
(-60) iken, başarılı ekonomik politikalar(-60) iken, başarılı ekonomik politikalar
sonunda 1938’de bu fark (-5)’e düşmüştür.sonunda 1938’de bu fark (-5)’e düşmüştür.
1929 dünya ekonomik krizine rağmen1929 dünya ekonomik krizine rağmen
1924-1938 arasındaki büyüme hızı %1924-1938 arasındaki büyüme hızı %
10’un altına düşmemiştir. Enflasyonsuz10’un altına düşmemiştir. Enflasyonsuz
büyüme gerçekleştirilmiş, GSMH 3 katına,büyüme gerçekleştirilmiş, GSMH 3 katına,
kişi başına milli gelir 2 katına çıkmıştır.kişi başına milli gelir 2 katına çıkmıştır.
1923-1938 arasında 11 yıl boyunca gelir1923-1938 arasında 11 yıl boyunca gelir
gider eşitliği sağlanmış (denk bütçe), 3 yılgider eşitliği sağlanmış (denk bütçe), 3 yıl
gelir giderden fazla olmuştur.gelir giderden fazla olmuştur.
1938’e gelindiğinde Merkez Bankası’nda1938’e gelindiğinde Merkez Bankası’nda
36 milyon dolar döviz, 26 ton altın vardır.36 milyon dolar döviz, 26 ton altın vardır.
Artık şeker, çimento, kereste ve deriArtık şeker, çimento, kereste ve deri
ürünlerinde milli ihtiyacın tamamı, yünlüürünlerinde milli ihtiyacın tamamı, yünlü
dokumada % 83’ü, pamuklu dokumada %dokumada % 83’ü, pamuklu dokumada %
43’ü, kağıtta % 32’si, camda ve cam43’ü, kağıtta % 32’si, camda ve cam
eşyada % 63’ü milli üretimle karşılan-eşyada % 63’ü milli üretimle karşılan-
maktadır. 1938’de devletin Osmanlımaktadır. 1938’de devletin Osmanlı
borçlarından başka borcu yoktur.borçlarından başka borcu yoktur.
Alpullu Şeker Fabrikası'nı ziyareti - 20.12.1930Alpullu Şeker Fabrikası'nı ziyareti - 20.12.1930
Paşabahçe Cam Fabrikası'nı ziyaretiPaşabahçe Cam Fabrikası'nı ziyareti

21. Atatürk, ülkenin dört biryanını demiryolu ağlarıylaAtatürk, ülkenin dört biryanını demiryolu ağlarıyla
birbirine bağlamıştır. Osmanlı’dan Cumhuriyetbirbirine bağlamıştır. Osmanlı’dan Cumhuriyet’’e,e,
yabancıların kontrolündeki 4.112 km demiryoluyabancıların kontrolündeki 4.112 km demiryolu
miras kalmıştır. 1928-1938 arasında bu demirmiras kalmıştır. 1928-1938 arasında bu demir--
yollarının 3.387 kilometrekaresi satın alınarakyollarının 3.387 kilometrekaresi satın alınarak
milleştirilmiştir. 1923’de 4.112 kilometre olanmilleştirilmiştir. 1923’de 4.112 kilometre olan
demiryolu uzunluğu, 1938’de 7.132 kilometreyedemiryolu uzunluğu, 1938’de 7.132 kilometreye
ulaşmıştır.ulaşmıştır.
Yani Osmanlı’nın son 150 yılında üstelikYani Osmanlı’nın son 150 yılında üstelik
tamamen yabancılara yaptırıp işlettiği demirtamamen yabancılara yaptırıp işlettiği demir--
yoluna yakın uzunlukta bir demiryolu ağını gençyoluna yakın uzunlukta bir demiryolu ağını genç
Cumhuriyet 10 yılda kendi imkanlarıyla yapmıştır.Cumhuriyet 10 yılda kendi imkanlarıyla yapmıştır.
Üstelik CumhuriyetÜstelik Cumhuriyet’’in demiryolları, ülkeninin demiryolları, ülkenin
doğusuyla batısını, kuzeyiyle güneyini eksiksizdoğusuyla batısını, kuzeyiyle güneyini eksiksiz
birbirine bağlayan çok daha işlevsel niteliktedir.birbirine bağlayan çok daha işlevsel niteliktedir.
1938’den günümüze kadar geçen 73 yılda1938’den günümüze kadar geçen 73 yılda
yaklaşık, 1500 kilometre demiryolu yapıldığı gözyaklaşık, 1500 kilometre demiryolu yapıldığı göz
önüne alınırsa, Atatürk Cumhuriyeti’nin demiryoluönüne alınırsa, Atatürk Cumhuriyeti’nin demiryolu
konusundaki başarısı çok daha iyi anlaşılacaktır.konusundaki başarısı çok daha iyi anlaşılacaktır.
Atatürk, yol olmadığı için adeta kaderine terkAtatürk, yol olmadığı için adeta kaderine terk
edilmiş durumdaki köyleri merkeze bağlamakedilmiş durumdaki köyleri merkeze bağlamak
amacıyla köy yollarının yapımına ve onarımınaamacıyla köy yollarının yapımına ve onarımına
büyük önem vermiştir. Bu doğrultuda çok kısa birbüyük önem vermiştir. Bu doğrultuda çok kısa bir
zamanda adeta bir dünya rekoru kırılmış ve 1923-zamanda adeta bir dünya rekoru kırılmış ve 1923-
1926 yılı arasında 27.850 km köy yolu açılmış1926 yılı arasında 27.850 km köy yolu açılmış
onarılmış ve düzeltilmiştir.onarılmış ve düzeltilmiştir.
Vatandaş dilekçesini inceliyor – Kütahya 1933Vatandaş dilekçesini inceliyor – Kütahya 1933
Atatürk Haydarpaşa Garı’ndaAtatürk Haydarpaşa Garı’nda

22. Atatürk, 1926 yılında Teyyare ve MotorAtatürk, 1926 yılında Teyyare ve Motor
Türk AŞ.’yi kurdurmuştur. 1928’deTürk AŞ.’yi kurdurmuştur. 1928’de
Kayseri’de bir uçak fabrikası kurularakKayseri’de bir uçak fabrikası kurularak
üretime başlamıştır. Fabrika, Almanüretime başlamıştır. Fabrika, Alman
Junkers firmasıyla birlikte 1938 yılınaJunkers firmasıyla birlikte 1938 yılına
kadar 15 adet Junkers A 20 Uçağı, 15kadar 15 adet Junkers A 20 Uçağı, 15
adet ABD Havk Muharebe Uçağı, 15adet ABD Havk Muharebe Uçağı, 15
adet Gotha İrtibat Uçağı üretmiştir.adet Gotha İrtibat Uçağı üretmiştir.
Kayseri Uçak Fabrikası’nda toplam 112Kayseri Uçak Fabrikası’nda toplam 112
uçak üretilmiştir. Fabrika yurt dışındanuçak üretilmiştir. Fabrika yurt dışından
bile uçak siparişi almıştır. Fabrika, 1939bile uçak siparişi almıştır. Fabrika, 1939
yılından itibaren uçak üretimine sonyılından itibaren uçak üretimine son
vererek sadece Hava Kuvvetleri’ne aitvererek sadece Hava Kuvvetleri’ne ait
uçakların bakım ve onarım işleriniuçakların bakım ve onarım işlerini
yapmaya başlamıştır.yapmaya başlamıştır.
1925 yılında Vecihi Hürkuş, her şeyi ile1925 yılında Vecihi Hürkuş, her şeyi ile
yüzde yüz ilk Türk uçağını yapmıştır.yüzde yüz ilk Türk uçağını yapmıştır.
1936 yılında Nuri Demirağ, İstanbul Uçak1936 yılında Nuri Demirağ, İstanbul Uçak
Fabrikası’nı kurmuştur. Nu 37 koduylaFabrikası’nı kurmuştur. Nu 37 koduyla
uçak üretimine başlamıştır. Buuçak üretimine başlamıştır. Bu
uçaklardan 24 adet üretilmiştir.uçaklardan 24 adet üretilmiştir.
Nuri Demirağ’ın kurduğu İstanbul Uçak FabrikasıNuri Demirağ’ın kurduğu İstanbul Uçak Fabrikası
Kayseri Uçak FabrikasıKayseri Uçak Fabrikası

23. Atatürk, Türk insanının belini bükenAtatürk, Türk insanının belini büken
amansız hastalıkların kökünüamansız hastalıkların kökünü
kazımıştır. Sağlık Bakanlığı’na bağlıkazımıştır. Sağlık Bakanlığı’na bağlı
bir avuç idealist Cumhuriyet doktoru,bir avuç idealist Cumhuriyet doktoru,
sıtma, verem, tifüs, frengi, cüzzam vesıtma, verem, tifüs, frengi, cüzzam ve
trahom gibi salgın hastalıklarlatrahom gibi salgın hastalıklarla
mücadele etmiş ve bu hastalıklarımücadele etmiş ve bu hastalıkları
büyük oranda etkisiz hale getirmiştir.büyük oranda etkisiz hale getirmiştir.
1924 yılında 150 ilçede Muayene ve1924 yılında 150 ilçede Muayene ve
Tedavievi açılmıştır. Hastane sayısıTedavievi açılmıştır. Hastane sayısı
1940’ta 198’e ulaşmıştır. 1926’da1940’ta 198’e ulaşmıştır. 1926’da
Manisa ve Elazığ’da Ruh ve SinirManisa ve Elazığ’da Ruh ve Sinir
Hastalıkları Hastaneleri, Ankara veHastalıkları Hastaneleri, Ankara ve
Konya’da Doğum ve ÇocukKonya’da Doğum ve Çocuk
Bakımevleri açılmıştır.Bakımevleri açılmıştır.
Adana, Malatya, Antep, Kilis, Besni'deAdana, Malatya, Antep, Kilis, Besni'de
Trahom Savaş Hastaneleri açılmıştır.Trahom Savaş Hastaneleri açılmıştır.
Adana, Gaziantep, Malatya, Urfa veAdana, Gaziantep, Malatya, Urfa ve
Maraş’taki mücadele sırasında toplamMaraş’taki mücadele sırasında toplam
120 yataklı trahom hastaneleri120 yataklı trahom hastaneleri
kurulmuş ve yalnızca 1934 yılındakurulmuş ve yalnızca 1934 yılında
müracaat eden 87.000 kişiden 2.215’imüracaat eden 87.000 kişiden 2.215’i
tedavi, 4.318’i ameliyat edilmiştir.tedavi, 4.318’i ameliyat edilmiştir.
1925-1931 arasında ülke genelinde1925-1931 arasında ülke genelinde
40.000 trahomlu tedavi edilmiştir.40.000 trahomlu tedavi edilmiştir.
Açılan numune hastaneleri, tüm branşlarda hizmet verenAçılan numune hastaneleri, tüm branşlarda hizmet veren
ve “örnek olan” hastaneler olarak planlanmıştırve “örnek olan” hastaneler olarak planlanmıştır..
İstanbul'daİstanbul'da
Dr. AdnanDr. Adnan
Bey (Adıvar)Bey (Adıvar)
tarafındantarafından
kurulankurulan
SıhhiyeSıhhiye
Müzesi’ndeMüzesi’nde
Dr. HikmetDr. Hikmet
HamdiHamdi
tarafındantarafından
yapılan biryapılan bir
yağlıboyayağlıboya
tablotablo

24. Adana’da Sıtma Enstitüsü hizmete girmiştir.Adana’da Sıtma Enstitüsü hizmete girmiştir.
Değişik bölgelerde 11 Sıtma DispanseriDeğişik bölgelerde 11 Sıtma Dispanseri
kurulmuştur. 1931 yılına kadar 2 milyonkurulmuştur. 1931 yılına kadar 2 milyon
hasta tedavi edilmiştir. 1924-1938 arasındahasta tedavi edilmiştir. 1924-1938 arasında
17 milyon sıtmalı kontrolden geçirilmiş, 517 milyon sıtmalı kontrolden geçirilmiş, 5
milyonu tedavi edilmiştir. 350 kilometrekaremilyonu tedavi edilmiştir. 350 kilometrekare
bataklık kurutulmuş, 1000 km kanalbataklık kurutulmuş, 1000 km kanal
açılmıştır. Sıtmayla mücadele konusundakiaçılmıştır. Sıtmayla mücadele konusundaki
bu büyük başarının dünyada eşi benzeribu büyük başarının dünyada eşi benzeri
yoktur.yoktur.
1922’de 22 olan Kızılay Dispanseri sayısı1922’de 22 olan Kızılay Dispanseri sayısı
1932’de 339’a, yatak sayısı ise 189’dan1932’de 339’a, yatak sayısı ise 189’dan
1318’e çıkmıştır. 1960 yılına gelindiğinde1318’e çıkmıştır. 1960 yılına gelindiğinde
ülke genelinde doktor sayısı 9.826’ya,ülke genelinde doktor sayısı 9.826’ya,
hemşire sayısı 2420’ye, ebe sayısı 3126’yahemşire sayısı 2420’ye, ebe sayısı 3126’ya
çıkmıştır. 1922’de 1.950 köyde sığırçıkmıştır. 1922’de 1.950 köyde sığır
vebası varken 1932’de sığır vebasıvebası varken 1932’de sığır vebası
tamamen önlenmiştir.tamamen önlenmiştir.
Atatürk'ün 18 Ocak 1925 te Adana Memleket Hastanesi'ni ziyareti.Atatürk'ün 18 Ocak 1925 te Adana Memleket Hastanesi'ni ziyareti.
(Bu ziyaret sonrasında Adana'da sıtma ile savaş başlıyor.)(Bu ziyaret sonrasında Adana'da sıtma ile savaş başlıyor.)
Atatürk’ün Kızılay Genel MerkeziAtatürk’ün Kızılay Genel Merkezi’’ni ziyaretini ziyareti

25. Atatürk aşiret ve tarikat kıskacındaki DoğuAtatürk aşiret ve tarikat kıskacındaki Doğu
halkını rahatlatmak için toprak reformuhalkını rahatlatmak için toprak reformu
yapmak istemiş, bu yönde ilk adımları dayapmak istemiş, bu yönde ilk adımları da
atmıştır. 1934 yılında çıkartılan İskanatmıştır. 1934 yılında çıkartılan İskan
Kanunu’yla yoksul köylüye toprak dağıKanunu’yla yoksul köylüye toprak dağı--
tılmıştır. Genç Cumhuriyet 1923-1938tılmıştır. Genç Cumhuriyet 1923-1938
arasında toplam, 246.431 aileye toplamarasında toplam, 246.431 aileye toplam
9.983.750 dekar toprak dağıtmıştır.9.983.750 dekar toprak dağıtmıştır.
Atatürk’ün, Doğu’daki ağaAtatürk’ün, Doğu’daki ağa -- şeyhşeyh -- aşiretaşiret
--tarikat yapılanmasını yok ederek halkıtarikat yapılanmasını yok ederek halkı
özgürleştirmek için attığı bu önemli adım,özgürleştirmek için attığı bu önemli adım,
emperyalizmin kontrolünde halkı sömürenemperyalizmin kontrolünde halkı sömüren
feodallerin tepkisiyle karşılaşmış ve Doğufeodallerin tepkisiyle karşılaşmış ve Doğu
Anadolu’da genç CumhuriyetAnadolu’da genç Cumhuriyet’’e karşı Ağrı vee karşı Ağrı ve
Dersim isyanları patlak vermiştir.Dersim isyanları patlak vermiştir.

26. Atatürk, başta Ankara Orman çiftliği olmakAtatürk, başta Ankara Orman çiftliği olmak
üzere Türkiye’nin değişik yerlerindeüzere Türkiye’nin değişik yerlerinde
kurduğu “örnek çiftliklerle” modern tarım-kurduğu “örnek çiftliklerle” modern tarım-
ileri hayvancılık yapılan ve biyoyakıtileri hayvancılık yapılan ve biyoyakıt
kullanılan çevreci bir Türkiye yaratmakkullanılan çevreci bir Türkiye yaratmak
istemiştir. Orman Çiftliği’ne 3 yılda 150istemiştir. Orman Çiftliği’ne 3 yılda 150
bin, Yalova-Termal arasındaki yola isebin, Yalova-Termal arasındaki yola ise
2250 ağaç diktirmiştir.2250 ağaç diktirmiştir.
İşte Atatürk’ün aklıyla, iradesiyle yarattığıİşte Atatürk’ün aklıyla, iradesiyle yarattığı
Cumhuriyet mucizesinin çok kısa bir bilançosu…Cumhuriyet mucizesinin çok kısa bir bilançosu…
Yalova’da bir çınar ağacının dalını korumakYalova’da bir çınar ağacının dalını korumak
için ağacın hemen yanındaki köşkünüiçin ağacın hemen yanındaki köşkünü,, altınaaltına
ray döşeterekray döşeterek,, birkaç metre yana kaydırmıştır.birkaç metre yana kaydırmıştır.
O günden sonra o köşke “yürüyen köşk” adıO günden sonra o köşke “yürüyen köşk” adı
verilmiştir.verilmiştir.
Atatürk, Orman Çiftliği'nde - 4 Temmuz 1929Atatürk, Orman Çiftliği'nde - 4 Temmuz 1929
AtatürkAtatürk kköşkünün kızaklarla taşınmasıöşkünün kızaklarla taşınmasınını izlerkenizlerken -- 11 Ağustos 193611 Ağustos 1936

27. TARİHÇİ - YAZAR SİNAN MEYDAN’ ınTARİHÇİ - YAZAR SİNAN MEYDAN’ ın
"CEHALETTE BOĞULUP SITMADAN ÖLMEDİYSEK EĞER BUNU ONA"CEHALETTE BOĞULUP SITMADAN ÖLMEDİYSEK EĞER BUNU ONA
BORÇLUYUZ" başlıklı ve 29 EKİM 2011 tarihli yazısından derlenmiştir.BORÇLUYUZ" başlıklı ve 29 EKİM 2011 tarihli yazısından derlenmiştir.
Yazının tamamını okumak istiyorsanız lütfen tıklayınız.

28. .:: Mayıs 2012 ::.