1. โครงสร้างองค์การ

2. หน้าที่ของโครงสร้างองค์การ
 ช่วยสร้างผลผลิตขององค์การ และช่วยในการบรรลุ
เป้าหมายองค์การ
 จัดการกับความหลากหลายของพฤติกรรมของบุคคลใน
องค์การ เพื่อให้บุคคลมีพฤติกรรมที่สอดคล้องกับองค์การ
 กาหนดโครงสร้างอานาจและการใช้อานาจตลอดจน
ความสัมพันธ์เชิงอานาจในองค์การ

3. องค์ประกอบของโครงสร้างองค์การ
 ความสลับซับซ้อน : Complexity
 ความเป็นทางการ : Formalization
 การรวมอานาจ : Centralization

4. ความสลับซับซ้อนขององค์การ
 ความแตกต่างตามแนวนอน
- Job Specialization
- Departmentation
 ความแตกต่างตามแนวตั้ง
- Span of Control
- Hierarchy
 การกระจายที่ตั้ง
- Horizontal Differentiation
- Vertical Differentiation

5. ความแตกต่างตามแนวนอน
การแบ่งงานกันทาตามความชานาญเฉพาะ
 สร้างความคล่องตัวหรือสันทัดจัดเจนในการทางาน
 ลดระยะเวลาในการเปลี่ยนจุดทางาน
 สามารถลงทุนกับเครื่องจักรราคาแพง
 ลดค่าใช้จ่ายในการฝึกอบรมพนักงาน

6. การแบ่งงานกันทาตามความชานาญ
 ชื่อตาแหน่งในองค์การ
 ความแตกต่างของระดับและสาขาการศึกษาของสมาชิก
 จานวนการฝึกอบรมวิชาชีพ
 กิจกรรมของแต่ละวิชาชีพ

7. การจัดหน่วยงานย่อย
 จัดองค์การตามจานวน
 การจัดองค์การตามหน้าที่
 การจัดองค์การตามผลผลิต
 การจัดองค์การตามลูกค้า
 การจัดองค์การตามสถานที่ตั้ง

8. ความแตกต่างตามแนวตั้ง
หลักการ รูปแบบ
 ขอบข่ายการควบคุม  องค์การแบบสูง
Span of control Tall organization
 สายการบังคับบัญชา  องค์การแบบราบ
Hierarchy Flat organization

9. องค์การแบบสูง
ข้อดี ข้อจากัด
 โอกาสก้าวหน้าของพนักงาน  ความล่าช้าในการทางาน
 การติดตามงานมีความใกล้ชิด  การประสานงานทาได้ยาก
 การผิดพลาดของข้อมูลข่าวสาร

10. องค์การแบบราบ
ข้อดี ข้อจากัด
 ความรวดเร็วในการสื่อสาร  ขวัญกาลังใจพนักงานต่า
 ความถูกต้องของข้อมูล

11. ความเป็นทางการ
 ระดับของความมีมาตรฐานภายในองค์การ
 ประโยชน์ของความเป็นทางการ
• เกิดความสม่าเสมอ
• สร้างการประสานงาน
• ลดเวลาการตัดสินใจ

12. ความเป็นทางการ (ต่อ)
 การสร้างความเป็นทางการ
• การคัดคนเข้าทางาน
• การกาหนดบทบาท หน้าที่ของแต่ละตาแหน่ง
• กฎ ระเบียบ ขั้นตอนการทางาน
• พิธีการ การกล่อมเกลาทางสังคม
• การฝึกอบรม
• การกาหนดให้สมาชิกใหม่มีการพิสูจน์ตนเอง

13. การรวมอานาจ
ระดับของการกระจุกตัวของอานาจการตัดสินใจ
ซึ่งรวมอยู่ ณ จุดใดจุดหนึ่งขององค์การ
การรวม หรือกระจายอานาจ ดูจาก
 จุดตัดสินใจ
 การมีข้อมูลสาคัญ

14. การรวมอานาจ (ต่อ)
 ผลดีของการกระจายอานาจ
 สามารถจัดการกับข้อมูลได้ดี
 การโต้ตอบกับสถานการณ์
 ความรอบคอบในการตัดสินใจ
 การเรียนรู้งาน
 การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ

15. การออกแบบองค์การ

16. หลักการออกแบบองค์การ
 หลักสายการบังคับบัญชา
 หลักขอบข่ายการควบคุม
 หลักความเท่ากันระหว่างอานาจหน้าที่และความรับผิดชอบ
 หลักเอกภาพในการควบคุม
 หลักการจัดหมวดหมู่งาน

17. การจัดองค์การตามหน้าที่
ผู้บริหาร
ฝ่ายบุคคล ฝ่ายผลิต ฝ่ายบัญชี

18. ข้อดีและข้อจากัด
ข้อดี ข้อจากัด
 การพัฒนาความชานาญของพนักงาน  เปลี่ยนไม่ทันกับสภาพแวดล้อม
 การประหยัดจากขนาด  เกิดปัญหาคอขวดในการตัดสินใจ
 เหมาะกับองค์การที่ผลผลิตไม่มาก  ไม่เกิดการสร้างสรรค์ในองค์การ
 ขาดการประสานงาน
 ยึดติดกับเป้าหมายหน่วยงานย่อย

19. การจัดองค์การตามผลผลิต
ผู้บริหาร
เครื่องซักผ้า โทรทัศน์ เครื่องปรับอากาศ

20. ข้อดีและข้อจากัด
ข้อดี ข้อจากัด
 มีความคล่องตัวยืดหยุ่นต่อการ  ไม่เกิดการประหยัดจากขนาด
เปลี่ยนแปลง  ไม่เกิดการพัฒนาองค์ความรู้ร่วมกัน
 ตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้  การประสานงานข้ามผลิตภัณฑ์ทาได้
ดี ยาก
 แต่ละหน่วยงานย่อยมีความคล่องตัว  การสร้างมาตรฐานกลางระหว่าง
 สามารถประสานระหว่างหน้าที่ต่างๆ ผลิตภัณฑ์ทาได้ยาก
ได้ดี

21. การจัดองค์การตามสถานที่
ผู้บริหาร
สาขาภาคเหนือ สาขาภาคกลาง สาขาภาคตะวันออก

22. ข้อดีและข้อจากัดขององค์การตามสถานที่
ข้อดี  ข้อจากัด
 สามารถปรับตัวได้รวดเร็ว  ไม่เกิดการประหยัดจากขนาด
 สอดคล้องกับความต้องการของลูกค้า  การประสานงานระหว่างสาขา
 ยืดหยุ่นในด้านพื้นที่/ผลิตภัณฑ์  การสร้างมาตรฐานร่วมกันของแต่ละ
 ประสานหน้าที่ต่าง ๆ ในสาขาได้ดี สาขา
 เหมาะสมกับองค์การขนาดใหญ่

23. องค์การแบบชั่วคราว
ข้อดีและข้อจากัด
ข้อดี ข้อจากัด
 มีความยืดหยุ่นสูง  สมดุลระหว่างองค์การแบบหน้าที่กับ
 สามารถใช้ประโยชน์จากบุคคลข้าม องค์การตามผลผลิต
สายงานได้  ปัญหาการมีผู้บังคับบัญชามากกว่า
 ตอบสนองสภาพแวดล้อมที่ผันผวน หนึ่งคน
ได้  ความขัดแย้งในการทางานร่วมกัน
 เพิ่มโอกาสการพัฒนาทั้งทางหน้าที่  ทักษะด้านมนุษยสัมพันธ์ของคนใน
และผลิตภัณฑ์ ทีม
 เหมาะกับองค์การที่มีผลผลิตหลาย
ชนิด

24. การออกแบบองค์การแนวราบ
ข้อดีและข้อจากัด
ข้อดี ข้อจากัด
 ความยืดหยุ่นในการปฏิบัติงาน  การระบุกระบวนงานหลักทาได้ยาก
 การตอบสนองต่อผู้รับบริการ  วัฒนธรรมองค์การ
 สามารถสร้างแนวทางการทางาน  การสร้างทักษะผู้ปฏิบัติงาน
ร่วมกันของทีมงาน
 มีความรับผิดชอบต่อผลลัพธ์ร่วมกัน

25. การออกแบบองค์การแบบเครือข่าย
ข้อดีและข้อจากัด
ข้อดี ข้อจากัด
 ลดต้นทุนในการบริหารงานลง  ความเสี่ยงในกรณีที่หุ้นส่วนบางส่วน
 องค์การมีความยืดหยุ่น และ ไม่สามารถทาหน้าที่ได้
ตอบสนองความเปลี่ยนแปลงได้ดี  ผู้บริหารไม่สามารถควบคุมการ
 องค์การสามารถใช้ประโยชน์จากการ ทางานขององค์การทุกเรื่องได้
ลงทุนของหน่วยงานอื่นได้  ขาดความรู้สึกผูกพันกับองค์การ
 ใช้เวลามากในการสร้างความสัมพันธ์
ระหว่างองค์การ

26. การออกแบบองค์การของ
เฮนรี มินท์ซเบิร์ก

27. องค์การแบบเรียบง่าย
Simple structure
 กลไกการประสานงาน : ผู้บังคับบัญชาโดยตรง
 ส่วนที่สาคัญ : ผู้บริหารระดับสูง
 ลักษณะโครงสร้าง : รวมอานาจ องค์การเป็นแบบหน่วยชีวิต
 สถานการณ์ที่เหมาะสม : องค์การขนาดเล็ก
อายุน้อย
เทคนิคการทางานไม่ซับซ้อน
สภาพแวดล้อม simple-dynamic

28. องค์การแบบระบบราชการแบบเครื่องจักรกล
The machine bureaucracy
 กลไกการประสานงาน : มาตรฐานของขั้นตอนการทางาน
 ส่วนที่สาคัญ : ฝ่ายเสนาธิการ
 ลักษณะโครงสร้าง : ความเป็นทางการ การแบ่งงานกันทา
จัดโครงสร้างตามหน้าที่ รวมอานาจแนวตั้ง
องค์การมีหน่วยปฏิบัติขนาดใหญ่
สถานการณ์ที่เหมาะสม : องค์การขนาดใหญ่ อายุมาก
สภาพแวดล้อม simple-stable
การควบคุมมาจากภายนอก

29. องค์การระบบราชการแบบวิชาชีพ
The professional bureaucracy
 กลไกการประสานงาน : มาตรฐานของทักษะการทางาน
 ส่วนที่สาคัญ : ฝ่ายปฏิบัติงานหลัก
 ลักษณะของโครงสร้าง : กระจายอานาจแนวตั้งและแนวนอน
ความเชี่ยวชาญตามแนวนอน
 สถานการณ์ที่เหมาะสม : สภาพแวดล้อม complex-stable
เทคโนโลยีการทางานไม่ซับซ้อน
ไม่มีกฎระเบียบควบคุมการทางาน

30. องค์การแบบสาขา
The divisional structure
 กลไกการประสานงาน : มาตรฐานของผลผลิต
 ส่วนที่สาคัญ : ผู้บริหารระดับกลางในสายงานหลัก
 ลักษณะโครงสร้าง : จัดกลุ่มงานตามตลาด
ระบบการควบคุมผลงาน
กระจายอานาจตามแนวตั้ง
 สถานการณ์ที่เหมาะสม : องค์การขนาดใหญ่ อายุมาก
ผู้บริหารระดับกลางมีอานาจ
มีตลาดทีหลากหลาย
่

31. องค์การแบบชั่วคราว
The adhocracy
 กลไกการประสานงาน : การประสานโดยตรง
 ส่วนที่สาคัญ : ฝ่ายสนับสนุนและฝ่ายปฏิบัติงานหลัก
 ลักษณะโครงสร้าง : โครงสร้างแบบหน่วยชีวิต
เลือกกระจายอานาจและแบ่งงานตามแนวนอน
จัดองค์การตามหน้าที่และตามตลาด
 สถานการณ์ที่เหมาะสม : สภาพแวดล้อม complex-dynamic
องค์การอายุน้อย
การทางานใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่
เทคโนโลยีการทางานซับซ้อน