Afstudeerprojecten Bouwkunde en Civiele Techniek 2012

Kom verder. Saxion.
saxion.nl/rob
Afstudeerprojecten 2012
Bouwkunde en Civiele Techniek

2 Afstudeerprojecten 2012 3Kom verder. Saxion.
Bouwkunde
Groep Unibouw, Unibouw Fountainhead Amsterdam 6
Groep Bouwen Zonder Grenzen, Urban Mediaspace Aarhus 8
Groep Aesthetics Building Group, ‘Zalmhaven’ Rotterdam 10
EHKRW Engineering Solutions, Operationeel Centrum Stichtse Brug 12
Groep E-Norm, Centrum Moderne Muziek Amsterdam 14
Groep Exact Bouwkundig Adviesbureau, Stedelijk College Eindhoven 16
Groep Design&Build, Multifunctioneel Sportcomplex Lisse 18
Groep INTACT, Gemeentelijke huisvesting Leiderdorp 20
Groep ’t Helm, Het Glaskunstcentrum 22
Groep Generate Ingenieurs, Bovenop Delft 24
Groep X4 Engineers, De Zonnehof 26
Groep ABM², Woontoren Torso 28
Civiele Techniek
Groep IB V.O.R.S., Herinrichting binnenvaarthaven Born 32
Groep Kwattro Group, Westelijke randwegenstructuur Borne 34
Groep WABTEK, Optimalisatie stuwmanagement BorgharenGroep BRT Adviezen 36
Kruising: A50 - Apeldoorns Kanaal 38
Groep LawduMa, Onderdoorgang Hengelo Verlengde Amerikalaan 40
Groep Ingenieurs– en adviesbureau BMBZ, Recreatief Holten 42
Groep Coastal Engineers, Kustontwerp Sitges 44
Groep RS-advies, Apeldoorns kanaal: Meer dan alleen water 46
Woord vooraf
Geachte gediplomeerde,
Vandaag is de uitreiking van de diploma’s waarbij jullie tevens dit afstudeerjaarboek ontvangen
met daarin de samenvattingen van de afstudeerprojecten van de opleidingen Bouwkunde en
Civiele Techniek van het studiejaar 2011-2012.
Dit studiejaar is er door jullie weer veel inzet getoond uitmondend in prachtige afstudeerwer-
ken. Er is aan een verscheidenheid van Bouwkundige en Civiele onderwerpen gewerkt. Het ene
afstudeerwerk meer innovatief, het andere meer maatschappelijk relevant.
Het afstudeerwerk is het sluitstuk van de opleiding en kan als een meesterproef worden gezien.
Laten we niet vergeten dat hiervoor ook veel onderwijswerk is verzet. Vanaf de basisschool
naar het einddiploma is een lange periode waarin de onderwijsontwikkeling ook een centrale
rol speelt in jullie leven.
Het docententeam met goede ondersteuning van het secretariaat en het management hebben
met plezier met jullie samengewerkt om ons gezamenlijk doel te bereiken, namelijk om van
jullie goede beginnende beroepsbeoefenaars te maken en natuurlijk om jullie te laten slagen
in de praktijk.
Nog even kort terugkijkend naar de afgelopen vier… vijf jaren hebben wij er het volste ver-
trouwen in dat jullie een mooie werkplek of een vervolgstudie vinden om je talenten verder te
ontwikkelen en hierdoor de baan krijgt die bij je past.
Namens alle medewerkers van de opleidingen Bouwkunde en Civiele Techniek,
Ir. P.H.M. de Lange, curriculumcoördinator opleiding Civiele Techniek
Inhoud

4 Afstudeerprojecten 2012 5Kom verder. Saxion.
GroepsfotoBouwkunde
1•RubenBroeze
2•BasRollerman
3•JelleWensink
4•DineshSantokhi
5•AntoineBowers
6•MaartenKobes
7•MartMorsinkhof
8•AlwinBüter
9•DaniëlGeurts
10•TomWilmink
11•RuudLansink
12•WesleyDaggenvoorde
13•HerwinVoortman
14•RobbinBreukink
15•SebastiènWolterink
16•SaherAl-Sahi
17•ArjanHollink
18•ChristinaGromöller
19•RobAsbroek
20•ThomasWeernink
21•KoenOort
22•PatrickHof
23•KoenMeinema
24•NiekWaaijer
25•NickPots
26•JoranHaarhuis
27•MarkWiefferink
28•KenRouwenhorst
29•NiekKerkhofJonkman
30•TimBaveld
31•RickLeloux
32•CoenterBraak
33•TomBlokhuis
34•BasBeld
35•PimGrimberg
36•SanderMiddelkamp
37•JeffreyWieldraaijer
38•JoristenElsen
39•ChielHamse
40•BramWelboren
41•TimoNijenkamp
42•JoostSmelt
43•PeterterMaat
44•RichardCoster
45•PatrickOverdam
46•SjorsvanGerresheim
47•BartGrobbee
48•PimKleissen
49•DennisMonninkhof
50•HiddeTijkotte
51•RemkoEpink
52•MaikelLoman
1246810121415172022
21
19
1816
2513
11
753
525048474645444342
30
40
41
49
51
39
38
31
2935
34
3637
3233
27
2624
28
23
9

7Kom verder. Saxion.6 Afstudeerprojecten Bouwkunde 2012
Groep Unibouw:
• Thomas Brinkhuis
• Alwin Büter
• Wesley Daggenvoorde
• Bob Rothman
• Tom Wilmink
Unibouw Fountainhead Amsterdam
Omgeving
Het Oostelijk Havengebied van Amsterdam valt op door haar
opmerkelijke (landschap)architectuur. Het stedelijke karakter
van Borneo en Sporenburg is uitgedacht door landschapsar-
chitect Adriaan Geuze (West 8) waarna meer dan dertig archi-
tecten alle ruimte hebben gekregen om de bebouwing vorm te
geven. Beide gebieden, verbonden door twee karakteristieke
loop - annex fietsbruggen, kenmerken zich door een moderne
architectuur, waarbij Fountainhead het spectaculaire slotstuk
vormt.
Ontwerp
Fountainhead heeft een contour van 64 x 64 x 63 meter en is
een U-vormig gebouw van 20 verdiepingen. Het omvat 237 ei-
gentijdse en luxueuze woningen, verdeeld over appartemen-
ten, studio’s, atelierwoningen en penthouses (totaal 5300
m2). Iedere bewoner heeft de beschikking over inpandige par-
keerruimte in een drie-niveau, bovengrondse parkeergarage.
Fountainhead is bovendien uitgerust met een basisschool, 2
kantoorruimten en fitness.De woningen verschillen naar in-
deling en oriëntatie. Bij de ontwikkeling van de woningen is
gelet op het creëren van uitzicht, veelal naar twee kanten.
Bovendien beschikken de meeste woningen over een loggia
met zonoriëntatie.Door de meanderende gevel verschillen alle
woningen ook in grootte.
Keuze afstudeerproject
Unibouw heeft gekozen voor dit afstudeerproject omdat het
meerdere gebruiksfuncties heeft. Ook de opbouw van het ge-
bouw en de plek aan het water was voor ons een grote uitda-
ging. De verkregen info van architect KCAP uit Rotterdam was
voor ons een stimulans om met deze grote uitdaging aan de
slag te gaan.
Het heeft iets langer geduurd dan voorzien,
maar nu staat niets de komst van Fountainhead
meer in de weg. Daarmee heeft Amsterdam er
een spectaculaire landmark bij in het Oostelijk
Havengebied.
Het opmerkelijke woongebouw van zestig me-
ter hoog, deels leunend op het eiland Borneo
en deels gestut op de bodem van de Ertshaven,
geeft de skyline van Amsterdam een nieuwe
dimensie. De niveauverschillen en de meande-
rende buitengevel maken Fountainhead tot een
uniek wooncomplex op één van de meest ge-
liefde locaties van Amsterdam.
Het eiland Borneo hoort bij het Oostelijk Haven-
gebied in het stadsdeel Zeeburg, waar wonen,
werken, winkelen en recreëren samenkomen.
Voor jong, oud en alles daartussenin zijn alle
voorzieningen dichtbij; de veelkleurige wereld-
stad, maar ook het groen en blauw van de na-
tuur.

Groep Bouwen Zonder Grenzen:
• Bas Beld
• Tom Blokhuis
• Pim Grimberg
• Sander Middelkamp
• Jeffrey Wieldraayer
Urban Mediaspace Aarhus
De Mediaspace is bedoeld voor de inwoners en bezoekers
van de stad Aarhus. Het is een gebouw waar mensen heen
kunnen gaan om elkaar te ontmoeten, voor studie of werk,
om kunst te ervaren of gewoon om een kopje koffie te
drinken of een boek te lezen. Het is een ‘stedelijke huis-
kamer’ voor kennis, cultuur en gemeenschap.
Projectgroep BZG
BZG staat voor Bouwen Zonder Grenzen. Deze naam heeft
twee achterliggende gedachtes. De Mediaspace is een ge-
bouw welke gebouwd gaat worden over de grens, namelijk
in Denemarken. Tevens is het, ruim 60.000 vierkante me-
ter tellende, gebouw dusdanig complex voor de uitvoering,
met al zijn ronde vormen, dat er geen grenzen zijn voor
de groep wat betreft het uitvoeringsgereed krijgen van een
(schets)ontwerp. Dhr. Beune heeft, als tutor, BZG dit afstu-
deerjaar begeleid.
De Urban Mediaspace
Begin 2008 heeft de gemeente Aarhus (opdrachtgever)
een 6-tal architecten aangewezen om een multifuncti-
oneel gebouw te ontwerpen in het havengebied van de
stad. Dit gebouw moet als het bijeenkomstcentrum van
de stad fungeren, een ding wat nog ontbrak in de opko-
mende kennisstad Aarhus. Het gebouw kenmerkt zich
door aantal bijzondere onderdelen. De gevel bestaat gro-
tendeels uit een damwand gevelbekleding met een cor-
tenstaal uiterlijk. Hier heeft de architect voor gekozen om
het gebouw op te laten gaan in de skyline van de haven,
waarvan de gehele kade al bestaat uit cortenstalen dam-
wanden. Onder het verhoogde plein van het gebouw ligt
een infrastructureel knooppunt. Hier kruizen auto’s, bus-
sen, fietsers, voetgangers en een lightrail het gebied in
verschillende richtingen.
Via roltrappen en liften kan men van onder het plein om-
hoog en via het arriveercentrum het gebouw betreden
of via de hellingbanen veilig de stad inlopen of fietsen.
Midden in het gebouw bevindt zich een leeskom. In deze
(rondlopende) leeskom, welke is omgeven door boeken-
kasten, kunnen bezoekers elkaar ontmoeten of rustig
gaan zitten om te werken, leren of lezen. Om de kom een
open karakter te geven zal de bovenliggende vloer 55 me-
ter vrij overspannen.
De gehele tweede verdieping is omgeven door een vlies-
gevel. De twee verdiepingen hierboven kragen een paar
meter uit over deze vliesgevel. In de uiterste punt van het
gebouw kragen de vloeren zelfs 25 meter uit.
De rondlopende voorgevel van het gebouw bestaat uit een
vliesgevel met daarvoor een LED-gevel. Op deze interactie-
ve LED-gevel kunnen allerlei voorstellingen gepresenteerd
worden en deze gevel is van verre al zichtbaar. Het geeft
bezoekers het gevoel dat ze omarmd worden en naar het
gebouw worden getrokken door de aandacht die de LED-
gevel trekt. Een bijzonder en complex gebouw welke het
aantrekkelijk maakt om dit als afstudeerproject te kiezen.
Veel onderdelen van het gebouw zijn nog niet eerder (op
een soortgelijke manier) uitgewerkt waardoor voor veel
punten zelf oplossingen gezocht en bedacht moesten
worden. BZG heeft in dit gebouw dan ook zijn energie en
creativiteit kunnen vinden.
De uitvoering
BZG staat voor Bouwen Zonder Grenzen. Deze naam heeft
twee achterliggende gedachtes. De Mediaspace is een ge-
bouw welke gebouwd gaat worden over de grens, namelijk
in Denemarken. Tevens is het, ruim 60.000 vierkante me-
ter tellende, gebouw dusdanig complex voor de uitvoering,
met al zijn ronde vormen, dat er geen grenzen zijn voor
de groep wat betreft het uitvoeringsgereed krijgen van een
(schets)ontwerp. Dhr. Beune heeft, als tutor, BZG dit afstu-
deerjaar begeleid.
De Urban Mediaspace is de bibliotheek van de
toekomst. Met de Mediaspace wordt een flexi-
bel en dynamisch heiligdom gecreëerd voor ie-
dereen die op zoek is naar kennis, inspiratie en
persoonlijke ontwikkeling. Het gebouw is een
aantrekkelijk, intelligent en interactief gebouw
dat de gebruikers ondersteunt in hun verlangen
om te leren en beleven.
De bibliotheek, de kern van het gebouw, is een
verhuizing, uitbreiding en ontwikkeling van de
belangrijkste bibliotheek in Aarhus. De Medias-
pace zal ook ruimte bieden voor een gemeente-
balie, flexibele kantoor- en leerruimten en een
educatiecentrum. Het is dankzij de twee par-
keerlagen en infrastructuur onder het gebouw
tevens een infrastructureel knooppunt waarmee
het als aankomstruimte voor de stad Aarhus
moet gaan fungeren.

‘Zalmhaven’ Rotterdam
‘Zalmhaven’ Rotterdam
In het kader van ons afstuderen hebben wij als groep ge-
kozen voor het uitwerken van het kantorencomplex met
commerciële plint en parkeerkelder, genaamd ‘Zalmha-
ven’ aan de Zalmstraat in Rotterdam. Uitgangspunt voor
de stedenbouwkundige structuur is dat de begane grond
van het gebouw levendigheid toevoegt aan het straat-
beeld.
Op beleidsmatig gebied past het plan binnen de ver-
schillende kaders op rijks-, provinciaal- en gemeentelijk
niveau. Er wordt onder meer aangesloten op het “Hoog-
bouwbeleid van de gemeente Rotterdam” en tevens past
het project binnen de kaders van het “Ruimtelijk Plan Re-
gio Rotterdam 2020”. Bovendien sluit het plan aan op de
opdracht van de “Stadsvisie 2030” van de gemeente Rot-
terdam.
De realisatie van het project leidt in meerdere opzichten
tot een kwaliteitsverbetering van het bestaande perceel in
zijn omgeving. Bij de ruimtelijke inpassing van het project
is onder meer uitvoerig aandacht besteed aan de directe
omgeving, de positionering, uitstraling en belevingswaar-
de.
Het ontwerp is gemaakt door KCAP Architect & Planners
uit Rotterdam in opdracht van LSI project investment nv.
Van het project is geen Programma van Eisen opgesteld,
maar het ontwerp is tot stand gekomen door een goede
verstandhouding tussen de opdrachtgever en architect.
Resultaat is een 18 verdiepingen tellend gebouw met een
totale hoogte van 54,2 meter. Het gebouw bestaat uit
een 3-laags parkeerkelder, een Grand Café, commerciële
ruimte, bedrijfskantine en kantoren met een totaal bruto
vloeroppervlak van 46.237 m2.
De ontsluiting van het projectgebied en de inrichting van
parkeermogelijkheden zijn bepaald op basis van grondig
verkeerskundig onderzoek, in overleg met de gemeente
Rotterdam.
Architectuur
Het gebouw creëert samenhang tussen de hoogbouw en
de laagbouw die al in de omgeving aanwezig is. In dit zeer
dicht bebouwde plandeel is het scheppen van zoveel mo-
gelijk licht voor de woningen en kantoren en het respecte-
ren van zichtlijnen het uitgangspunt.
Op één van de belangrijkste zichtlocaties langs
de Erasmusbrug wordt een nieuw kantoorvolu-
me voorgesteld. De locatie zal worden getrans-
formeerd van een verouderd en onprettig kan-
toorgebied tot een multifunctioneel en levendig
hoogwaardig werken verblijfsgebied.
In dit zeer dicht bebouwde plandeel is het res-
pecteren van de zichtlijnen van de naast gele-
gen gebouwen het uitgangspunt geweest voor
het ontwerp. Het gebouw kan gezien worden als
een twee-eenheid, namelijk een recht opgetrok-
ken blok, alsmede een hellend blok. De hellende
uitstraling ontstaat door de kantoorverdiepin-
gen per laag te laten verspringen, zodat als het
ware een waaiervorm ontstaat. Resultaat is een
zeer karakteristiek volume, waarbij het overstek
aan het Willemsplein de entree symboliseert van
het kantorengebouw.
Groep Aesthetics Building Group:
• Koen Oort
• Thomas Weernink
• Patrick Hof
• Herwin Voortman
• Robbin Breukink
De expressieve vorm van het gebouw komt voor een groot
deel voort uit het respecteren van zichtlijnen en vanuit
de bestaande bebouwing en het ontwijken van te grote
confrontaties met bouwmassa’s in de omgeving. Dit re-
sulteert in een getrapte hoofdvorm aan de kant van het
Willemsplein.
De hoofddraagconstructie van het gebouw bestaat uit
prefab beton vakwerkvormige kolommen die het gebouw
vanaf de 2e verdieping verzorgt van een gelaagde gevel-
opbouw en robuuste uitstraling.
De gevel bestaat uit panoramische bandramen en borst-
weringen waardoor terrassen, uitkragingen en schuine ge-
velvlakken per verdieping afleesbaar worden.
De organisch gevormde buitenschil van bronskleurige alu-
minium gevelbeplating hangt door middel van consoles
los van de gevel. Door niet alleen de hoogte van de pane-
len te variëren, maar ook de hoek en daarmee de afstand
tot de gevel te veranderen, wordt een extra dimensie en
dynamische en swingende golfbeweging aan de gevel
toegevoegd.
De onafgebroken omlopende banden van glas en alumi-
nium zorgen voor gelijkmatige daglichttoetreding en uit-
zicht voor alle achterliggende kantoorruimten. In principe
kent het gebouw dus alleen maar voorgevels.
De openheid op maaiveldniveau wordt benadrukt door de
grote pui die doorloopt over de eerste drie verdiepingen
van het gebouw.
Haalbaarheid
Het gebouw zal niet worden gerealiseerd. De reden hier-
voor is dat het gebouw door de opdrachtgever niet haal-
baar wordt geacht.
Om te achterhalen wat de reden is dat het gebouw niet
haalbaar wordt geacht is hier onderzoek naar gedaan.
Hiervoor is in een vroegtijdig stadium de detailbegroting
opgesteld. Aan de hand hiervan een exploitatie- en beleg-
gingsvoorstel opgesteld. Hieruit blijkt dat het gebouw wel
haalbaar is bij een exploitatieperiode van 10 jaar.
Uitwerking
Het gebouw is als 3D-model uitgewerkt met het program-
ma Revit- Architecture.
Bij het uitwerken is de nadruk gelegd op de uitvoerings-
fase, doordat alle leden van de projectgroep afstuderen in
de richting bouwtechniek of uitvoering.

doordat er grote speciaal ontwikkelde lamellen op de vlies-
gevel wordt gemonteerd krijgt het gebouw haar eigen
kenmerk. De vliesgevel is opgevuld met glas en RVS sand-
wichelementen. Deze elementen zijn bekleed met een po-
lychrome bekleding, waardoor de gevel in de avond, bij het
voorbij rijden verkleurt van paarsrood tot goudgeel.
De hoofdentree van het Operationele Centrum is herken-
baar door een opening in de gecreëerde dijk. Hier komt
men binnen in het grote atrium wat als ‘hart’ van het ge-
bouw dient. Van hieruit kan men worden doorverwezen
naar de verschillende ruimten. Tevens is hierboven een
groot daklicht gevestigd. Dit zorgt overal in het gebouw
voor voldoende daglicht en zelfs op veel werkplekken voor
daglicht van twee kanten, waardoor een wenselijke en ge-
zonde werkomgeving wordt gecreëerd.
Operationeel Centrum Stichtse Brug
Opdracht
Voor de nieuwbouw van het Operationeel Centrum heb-
ben de twee veiligheidsregio’s Flevoland en Gooi & Vecht-
streek een samenwerkingsverband gesloten, waarmee zij
één nieuw gebouw willen creëren.
Het gebouw moet behalve een Gemeenschappelijke Meld-
kamer ook diverse andere functies herbergen. Brandweer,
ambulance, recherche en diverse kantoorfuncties moeten
haar plaats kunnen vinden in één veilig gebouw wat daar-
naast ook nog eens autoriteit uitstraalt.
Op de prijsvraag, die voor deze opdracht is uitgeschre-
ven hebben meerdere architecten gereageerd. Uiteindelijk
heeft EGM Architecten deze prijsvraag niet gewonnen. Het
ontwerp is vervolgens bij ons beland om als afstudeerop-
dracht uit te werken.
Operationeel Centrum Stichtse Brug
Het project Operationeel Centrum Stichtse Brug is een ge-
bouw van 4 verdiepingen hoog, dat in de omgeving moet
passen. Doordat de locatie 16 meter lager ligt als het weg-
dek en ongeveer 5,5 meter lager als de dijk, past het in
de natuurlijke omgeving. Het gebouw moet functioneel,
praktisch en flexibel zijn. De architect heeft daarom geko-
zen voor een inrichting met grote vloervelden, openheid en
flexibiliteit. Op de begane grond en de eerste verdieping
zijn daarom zoveel mogelijk openbare ruimten gecreëerd.
Hier zijn o.a. de grote ontvangsthal, het vergadercentrum
en het restaurant gevestigd. Op de tweede en derde verdie-
ping zijn de beschermde werkruimten ingericht. Zo hebben
de Gemeenschappelijk Meldkamer, Recherche en Regionaal
Coördinatie Centrum allen een beveiligde toegang maar
door het gebruik van veel glas wel een open structuur.
Architectuur
Het nieuwe Operationeel Centrum Stichtse Brug moet als
overheidsgebouw natuurlijk een autoritaire uitstraling heb-
ben. Maar volgens het Programma van Eisen zijn andere
trefwoorden veel belangrijker. Denk hierbij aan functioneel,
praktisch, flexibel, duurzaam en kwaliteitsbewust.
Doordat bovengenoemde trefwoorden het meest belang-
rijk zijn, is eerst begonnen met een massastudie. Dit heeft
ertoe geleidt, dat het bouwwerk vloervelden van ongeveer
2000m² krijgt. Architectonische hoogstandjes t.b.v. de uit-
straling zijn later pas aan bod gekomen.
Door het gebruik van een ‘natuursteen basalt’ aankleding
op de buitenschil van de laagbouw krijgt het gebouw een
natuurlijke en robuuste uitstraling. De hoogbouw heeft
dankzij het vele glaswerk een erg ‘open’ uitstraling. Mede
“Het nieuwe Operationeel Centrum Stichtse
Brug komt op een zeer strategische locatie ten
opzichte van de betrokken veiligheidsregio’s
Flevoland en Gooi & Vechtstreek. Bij het passe-
ren van de locatie over de snelweg moet het ge-
bouw een opvallend zijn door haar uitstraling.
De locatie ligt in de provincie Flevoland in de
buurt van beide steden Huizen en Almere, aan
de rand van het nieuwe bedrijventerrein Stichtse-
kant, wat behoort tot de gemeente Almere. De
locatie waarop het bouwwerk gebouwd wordt
ligt aan de andere kant van de snelweg A27. Dit
is eigendom van de gemeente Zeewolde.”
Groep EHKRW Engineering
Solutions:
• Joris ten Elsen
• Arjan Hollink
• Niek Kerkhof Jonkman
• Bas Rollerman
• Mark Wiefferink

Centrum Moderne Muziek Amsterdam
Ontwerp
De locatie aan ‘t IJ is een markante plek voor een markant
gebouw. De plek vraagt om een ontwerp wat de omlig-
gende natuurlijke elementen samenbrengt. De architect
heeft het dak laten golven, wat het waterbeeld van ‘t IJ
symboliseert maar ook de muziekgolven die binnen wor-
den geproduceerd. Door het gebouw transparant te ma-
ken zal er een open uitstraling gecreëerd worden. Het ko-
lommenplan aan de entreezijde zal voor de bezoeker een
“zuigende” werking hebben doordat de kolommen dichter
op elkaar staan. De concertzalen zullen evenals het dak
boven de transparante laag lijken te zweven. Het gebouw
moet een plek worden waar musici en muziekliefhebbers
de ruimte krijgen om te oefenen en te genieten van allerlei
klanken en geluiden. De BIM zaal, Beroepsvereniging voor
Improviserende Musici, zal geheel in Jazz sfeer worden
verpakt. De 2 concertzalen zullen aan de buitenzijde een
moderne uitstraling krijgen.
Bouwmethode
De bouw wordt onderverdeeld in zes verschillende fasen;
•Bouwkuip creëren
•Onderbouw
•Hoofdbouw
•Ruwe afbouw
•Afbouw
•Oplevering
BIM
Door het ontwerp uit te werken volgens de zo gehete BIM-
methode was er snel duidelijk waar de probleem gebieden
zaten. Ook valt er makkelijk met meerdere personen sa-
men te werken in de tekening. Kans op fouten in de te-
kening zijn minder groot. Echter hebben wij gemerkt dat
het BIM-tekenen en programma’s daarom heen, te denken
aan calculatie, installatie en constructief, nog in de kinder-
schoenen staan. Desondanks is het resultaat geweldig en
hebben wij veel profijt ondervonden van het BIM-tekenen.
Groep E-Norm:
• Peter ter Maat
• Joost Smelt
• Sjors van Gerresheim
• Richard Coster
• Patrick Overdam

sporthallen zijn buitenschools toegankelijk. Op de tweede
verdieping van het Stedelijk College is de onderbouw gele-
gen. Op het dak bevindt zich een groot dakterras.
Materialen
Doordat transparantie hoog in het vaandel staat hebben
wij alle gevels uitgevoerd als vliesgevels. Deze zijn gevuld
met glas en dichte panelen met diverse kleuren, de kleu-
ren zijn gesorteerd per sector. In het gebouw wordt de
transparantie gerealiseerd door het gebruik van glazen
systeemwanden, tevens wordt hierdoor een grote mate
van flexibiliteit gecreëerd. Dit wordt versterkt doordat de
hoofddraagconstructie in staal wordt uitgevoerd.
Stedelijk College Eindhoven
Opdracht
In Eindhoven worden drie nieuwe moderne vmbo-scholen
gerealiseerd. Voor het Stedelijk College Eindhoven werd
gezocht naar een locatie in het Noordwesten van Eindho-
ven, die is uiteindelijk gevonden op het sportpark Eindho-
ven-Noord. Het ontwerp wat wij uitgewerkt hebben komt
van IAA architecten uit Enschede.
Stedelijk College Eindhoven
Het vmbo Stedelijk College Eindhoven heeft als onderwijs-
aanbod alle leerwegen van het vmbo. Voor de bovenbouw
kan gekozen worden voor de sectoren Techniek, Economie
en Zorg & Welzijn. De leeftijdscategorie van de leerlingen
is van 12 tot 16 jaar. De school streeft er naar om vernieu-
wend, uitdagend en contextrijk onderwijs te geven, dat de
studenten voorbereidt op een vervolgopleiding.
De school heeft ook een speciale zorg klas, biedt leer-
werktrajecten aan, huisvest groepen opvang anderstaligen
(EOA) en richt zich steeds meer op speciale doelgroepen
zoals lichamelijk gehandicapten. De sportaccommodatie
is binnen schooltijden bedoeld voor het gymnastiekonder-
wijs van het Stedelijk College Eindhoven en buiten school-
tijden als trainingsaccommodatie voor diverse verenigin-
gen. Alle sportruimten (een gymnastieklokaal, een digitale
sportruimte, een fitnessruimte en bij ruimten) worden ge-
ïntegreerd in het schoolgebouw.
Op de plek van de nieuwbouw van het Stedelijk College
Eindhoven is momenteel één voetbalverenigingen met
sportvelden en parkeerruimte gevestigd. In verband met
de nieuwbouw van het Stedelijk College Eindhoven zal
een gedeelte van het Sportpark Eindhoven-Noord heringe-
deeld moeten worden.
Ontwerp
Het Stedelijk College Eindhoven is een vierkant gebouw
met een afmeting van 89 bij 86 meter, in het midden
hier van bevindt zich een groot atrium met een afmeting
van 33 bij 48 meter. Onder het gebouw bevindt zich een
halfverdiepte fietskelder waar de leerlingen en docenten
de fietsen kunnen stallen. Op de techniekverdieping en
de begane grond bevinden zich de praktijkruimtes voor
de sectoren, techniek en zorg & welzijn. Op de eerste
verdieping zijn de leshuizen voor de bovenbouw en de
praktijklokalen voor de richting economie gesitueerd. Aan
de achtergevel, boven de sector techniek bevindt zich de
sportaccommodatie. Deze bestaat uit 3 sporthallen waar-
van er één van het Stedelijk College is. De twee andere
De kenmerkende woorden voor het vmbo Ste-
delijk College Eindhoven en sportaccommodatie
op sportpark Eindhoven-Noord zijn, geborgen-
heid, flexibiliteit en transparantie. De geborgen-
heid wordt gewaarborgd door de onderbouw en
bovenbouw gescheiden te houden. Hierdoor
hebben de leerlingen op school een groot ge-
voel van veiligheid.
De flexibiliteit wordt gerealiseerd door de keu-
ze van de juiste materialen en hoofddraagcon-
structie. Door het ontwerp en het toepassen van
veel glas is er ondanks de geborgenheid een
grote mate van transparantie. Hierdoor zal het
Stedelijk College Eindhoven een open en uitno-
digende uitstraling hebben.
Groep Exact Bouwkundig
Adviesbureau:
• Coen ter Braak
• Christina Gromöller
• Rick Leloux
• Timo Nijenkamp
• Bram Welboren

In het zwembad heerst een agressief klimaat, wat van
invloed was op de materiaalkeuze. Daarnaast moest de
zichtlijnen van de horeca op het wedstrijdbad gehand-
haafd blijven. Deze randvoorwaarden resulteerden in het
toepassen van een samengestelde ligger, welke is opge-
bouwd uit een gelamineerd houten ligger van 1200 mil-
limeter hoog, met daaronder een stalen trekstang.
Constructie
De verschillende functies hebben elk een eigen construc-
tieve opzet:
Appartementen:
i.h.w.g. betonnen wanden en breedplaatvloeren
Horeca:
Commercieel en kleedruimten:
Geintegreerde hoedliggers en kanaalplaten
Gymzalen:
Raatliggers op stalen kolommen
Zwembad:
Samengestelde ligger op betonkolommen
Parkeergarage:
Prefab betonkolommen met Bubbledeck vloer.
Afsluiting
Tijdens het afstudeerjaar heeft het team drie fasen door-
lopen: vooronderzoek, besteksgereed en uitvoeringsge-
reed. Het was een drukke maar toch ook zeer gezellige
tijd, we kijken terug op een mooi afstudeerjaar.
Multifunctioneel Sportcomplex Lisse
Architect
Het aangeleverde schetsontwerp is verstrekt door archi-
tectenbureau Groosman Partners uit Rotterdam. De hoofd-
lijnen, het concept en belangrijke esthetische elementen
zijn uiteraard behouden. Daar het een schetsontwerp was
hebben we op enkele vlakken onze eigen invulling kunnen
doen. De grootste verandering zijn echter binnen in de
vastgestelde vorm gedaan, door te schuiven met ruimten
en functies is een praktischere indeling ontstaan met oog
op gebruik en beleving.
Belangrijke wijzigingen
Tijdens de besteksfase heeft het team veel wijzigingen in
het ontwerp aangebracht, waarvan enkele toonaangeven-
de voorbeelden worden behandeld.
De commerciële functie is door het team naar de voorge-
vel verplaatst, zodat deze direct van buitenaf zichtbaar
is. Op deze locatie was de gymzaal voorzien, welke geen
voordeel behaalt uit een positie aan de voorgevel.
In het aangeleverde ontwerp was de luchtbehandelings-
ruimte voor het zwembad voorzien op de tweede verdie-
ping, centraal gelegen in het complex. Het team besloot
deze ruimte te verplaatsen naar de begane grond, direct
naast het zwembad. Hierdoor hoeft er geen tienduizenden
kuubs verwarmde lucht naar beneden worden geblazen
door krappe leidingen, maar kan er gebruik worden ge-
maakt van een bouwkundig plenum waar de verse lucht
met lagere luchtsnelheden doorgeleid wordt. Directe ener-
giebesparing in een vroeg stadium.
Het team heeft ter plaatse van de grens tussen breedte-
sporthal en zwembad een dilatatie gerealiseerd, om span-
ningen in de constructie ten gevolge van zettingsverschil-
len te voorkomen. Deze scheiding loopt van het dak tot
fundering, en bood als bijkomend voordeel een bouwfy-
sische scheiding tussen het warme/vochtige zwembad
en de koele/droge breedtesporthal: in de spouw van de
dilatatie was ruim voldoende ruimte om isolatie aan te
brengen.
De routing in het Sportcomplex is geoptimaliseerd. In het
aangeleverde ontwerp was bijvoorbeeld geen doorgang
voorzien voor personeel richting de technische ruimte op
de begane grond. Tevens is de toegang voor mindervali-
den naar het zwembad aangepast.
Het Multifunctionele Sportcomplex te Lisse is
een centraal onderdeel van het stedenbouw-
kundig plan ‘Herontwikkeling Sportlaan Lisse’.
Het multifunctionele aspect uit zich in de com-
binatie tussen een zwembad, breedtesporthal,
gymzalen, horeca, commererciële functies, ap-
partementen en een parkeergarage.
Al deze functies hebben specifieke gebruiker-
seisen en zijn gewaardborgd in het aangele-
verde programma van eisen. Tijdens het voor-
onderzoek bleek dit programma van eisen niet
volledig te zijn: onderzoek bij bijvoorbeeld een
directeur van een zwembad, opstellers van pro-
gramma van eisen van dergelijke sportcom-
plexen en een beheerder van een indoor sport-
centrum leverde mooie aanvullingen op het
bestaande programma van eisen.
Groep Design&Build:
• Tim Baveld
• Ruben Broeze
• Joran Haarhuis
• Nick Pots
• Jelle Wensink
Architect:
Groosman Partners, Rotterdam

Duurzaamheid
Er is gestreefd naar een duurzaam gebouw in de opzich-
ten van isolatie, materiaalgebruik en installaties. Zo zijn
goede isolerende materialen gebruikt om energieverlies
tegen te gaan. Daarnaast het gebruik van materialen die
het milieu zo min mogelijk belasten. Gebalanceerde ven-
tilatie haalt warmte uit de afvoer lucht en stopt deze in
de koude invoer wat minder bij verwarmen ten gevolge
heeft. Een andere bijzondere installatie in het gebouw is
de betonkernactivering met koude- en warmtebron. Deze
installatie verwarmt en koelt de constructie die vervolgens
de ruimtes warm en koel houden. Deze installatie haalt en
slaat warmte en koude op in de grond en reduceert daar-
mee het energieverbruik drastisch.
Integrale uitwerking
Het project is zo veel mogelijk in 3D uitgewerkt. Dit heeft
als voordeel een beter inzicht in het gebouw en een goede
uitwerking van verschillende onderdelen. Zo zijn de bouw-
delen goed op elkaar afgestemd en is er minder kans op
fouten en dus faalkosten tijdens de bouw.
Gemeentelijke huisvesting Leiderdorp
Het ontwerp
Het ontwerp is van EGM Architecten uit Dordrecht. Zij heb-
ben mee gedaan aan de uitgeschreven prijsvraag voor de
nieuwe huisvesting van gemeente Leiderdorp. Dit ontwerp
is in de prijsvraag uiteindelijk 2e geworden en daardoor
niet uitgevoerd.
Speerpunten van de gemeente voor het ontwerp waren
onder andere duurzaamheid en flexibiliteit. Daarbij moest
er ook een aansluiting op een fietsbrug, een loods voor
gemeentewerken en voldoende parkeerplaats komen.
Met al veel visueel geweld langs de A4 heeft EGM ervoor
gekozen het ontwerp daarmee ingetogen maar degelijk te
maken. De plint is van metselwerk, waarmee het gebouw
stevig op de grond staat. De bovenbouw is luchtig fris en
transparant voor een open bestuursvorming.
Aan de voorzijde van het gebouw bevinden zich de mar-
kante trap, naar de fietsbrug, en de entree. Via de entree
in de grote pui komt de bezoeker in de centrale hal van
het gemeentehuis. Hier kunnen zij zicht naar de wacht-
ruimte, balies en spreekkamers begeven. Vanuit de entree
kan men zich ook via de grote trappen naar de trouw-
zaal of raadszaal gaan op de eerste verdieping. De 2e en
3e verdieping zijn bestemd voor kantoren. Hier zijn een
aantal kantoortuinen ingericht met het oog op flexibele
werkplekken met daarnaast een aantal vaste kantoren. In
het midden van het gebouw zit een vide met daarboven
een groot glasdak voor veel lichtinval en een gezonde wer-
komgeving.
De gemeenteloods met parkeerdek bevindt zich aan de
achterzijde van het perceel. Het parkeerdek heeft begroei-
de gevel waarmee de parkeergelegenheid in het groen
wegvalt.
De uitwerking
Onder andere om de lat wat hoger te leggen voor de uit-
werking is gekozen voor het gebruiken van veel geprefa-
briceerde (prefab) onderdelen. Door deze onderdelen in
de fabriek te laten maken levert dit een betere kwaliteit
deelproducten op maar daarbij ook een snellere bouwtijd.
Deze onderdelen hoeven aangekomen op de bouw name-
lijk alleen nog maar gemonteerd, gesteld en afgewerkt
te worden. Voor het gebruik van prefab elementen moet
er wel een goed op elkaar afgestemde en degelijke uit-
werking aan vooraf gaan zodat de onderdelen tijdens de
bouw ook daadwerkelijk passen.
Gemeente Leiderdorp is door herontwikke-
ling van het centrum op zoek gegaan naar een
nieuwe gemeentelijke huisvesting. Hierbij is de
keuze gevallen voor nieuwbouw op een locatie
langs de A4. De nieuwbouw bestaat uit een ge-
meentewerf met parkeergarage en een gemeen-
tehuis met aansluiting op een nieuw te bouwen
fietsbrug over de A4.
Deze fietsbrug over de A4 verbind het Groene
Hart met en centrum. Hiermee wordt het nieuwe
gemeentehuis moet de schakel worden tussen
het Groene Hart en het centrum van Leiderdorp.
Intact heeft dit ontwerp het afgelopen jaar met
veel plezier ingezet om dit project goed uit te
werken.
Groep INTACT:
• Daniel Geurts
• Bart Grobbee
• Ruud Lansink
• Pim Kleissen
• Maarten Kobes

Functies
Het Glaskunstcentrum huisvest verschillende functies die
in elkaar overvloeien. In dit openbare gedeelte zijn twee
expositieruimten aanwezig, één op de begane grond en
verdieping. Op de begane grond is er plaats voor een klei-
ne bibliotheek en een restaurant. Vanuit het restaurant is
er goed zicht op de werkplaats die geheel open is. Op de
eerste verdieping is tevens een ruimte beschikbaar voor
een auditorium, welke volledig afsluitbaar is zodat er le-
zingen gehouden kunnen worden.
Het gedeelte waar de kunstenaars leven is echter wel vol-
ledig gescheiden van de rest van het gebouw. Hier zijn
vier logies aanwezig met een gezamenlijke woonkamer
waar de kunstenaars elkaar kunnen ontmoeten. In de kel-
der is een extra werkplaats voor de kunstenaars aanwezig.
Hier bevindt zich tevens de keuken, een opslagruimte en
de technische ruimte van het gebouw.
Aanpak
Gedurende het studiejaar 2011-2012 hebben wij, als af-
studeergroep ’t Helm, het schetsontwerp van architect
Joost Perik van Pr8 Architecten uitgewerkt naar een uit-
voeringsgereed plan.
Gedurende het jaar hebben we een vooronderzoek ge-
maakt waarin we het gebouw hebben onderzocht en ge-
analyseerd. Met deze analyse hebben we een 3D model
gemaakt door middel van de 3D-software Revit Architec-
ture. Dit hebben we vervolgens uitgewerkt tot in de be-
steksfase en later tot in de uitvoeringsfase.
Het Glaskunstcentrum
Totstandkoming
Om nationale en internationale kunstenaars naar Tubber-
gen te trekken, kwam de stichting Glaskunst Tubbergen
met het idee om een glaskunstcentrum te realiseren. Het
architectenbureau Pr8 architecten kreeg de opdracht voor
het maken van een ontwerp van een glaskunstcentrum.
Architect J. Perik, van Pr8, werd aardig vrij gelaten in het
ontwerp, belangrijk was dat er interactie gevormd kon
worden tussen de kunstenaars en bezoekers.
Omgeving
Het Glaskunstcentrum is een modern gebouw dat een
echte blikvanger is, het wil opvallen in zijn omgeving. Het
uitgangspunt is het centrum van Tubbergen, waar het pu-
bliek vandaan komen. Om de aandacht te trekken is de
grote expositieruimte iets gedraaid richting het centrum.
Het terras naast het restaurant ligt op het zuiden, waar-
door men hier een goot gedeelte van de dag in de zon
kan genieten. Verder is de techniek en werkplaats op het
noorden gericht. Kunstenaars houden van noorderlicht.
Ontwerp
Het Glaskunstcentrum heeft een bijzonder en uniek ont-
werp. De verschillende gevels zullen karakteristiek zijn
voor het gebouw. Het gebouw is gebaseerd op invloeden
uit het deconstructivisme.
Het gebouw heeft verschillende functies die duidelijk ge-
scheiden zijn. Deze scheiding vertaald zich weer in de
gevels. Het gebouw is opgebouwd uit vier geometrische
elementen die in elkaar gestoken zijn en samen een mo-
dern geheel vormen. De afzonderlijke elementen vloeien
nergens in elkaar over. Voor elk element is een ander
materiaal en een andere kleur gebruikt. Zo heeft de en-
tree een betonlook en is de gevel van het restaurant en
auditorium bekleed met zinken losanges, een ruitvormig
patroon. In de elementen zijn abstracte kozijnen geplaatst
die de vorm van het gebouw nog meer accentueren. Zo
heeft het gebouw een enorme glazen pui die zorgt voor
een open karakter van het gebouw.
Omdat het gebouw zich leent voor het tentoonstellen en
bewerken van glaskunst is er in het ontwerp gekozen om
veel glas toe te passen. Zo zijn er twee grote glazen trap-
pen aanwezig in het gebouw. Over één van deze trappen
loopt water naar beneden in een waterloop. Dit water
stroomt door het gebouw richting de vijver die om het
gebouw gesitueerd is. Deze vijver zal bestaan uit een be-
tonnen bak die later wordt aangelegd. De bak krijg een
strakke vorm zodat deze goed aansluit bij het gebouw.
Het Glaskunstcentrum is een nieuwbouwproject
aan de Hardenbergerweg in Tubbergen. Het is
een openbaar gebouw waar bezoekers glaskunst
kunnen bezichtigen en glasblaas demonstraties
kunnen bijwonen. De kunstenaars die een ten-
toonstelling geven hebben de mogelijkheid in
het gebouw te overnachten en tijdens het ver-
blijf glaskunst te creëren in de werkplaatsen.
In het gebouw bevindt zich ook een restaurant
waar de bezoekers na de tentoonstelling een
hapje en drankje kunnen nuttigen. Voor onder
andere educatief gebruik is er nog een biblio-
theek en auditorium aanwezig.
Groep ’t Helm:
• Remko Eppink
• Chiel Hamse
• Maikel Loman
• Dennis Monninkhof
• Hidde Tijkotte

kleiner gebouw hadden gekozen konden we dieper op alle
materie ingaan en ook elke verdieping kunnen uitwerken.
Uiteindelijk zijn we toch tevreden met het eindresultaat en
het alsnog vele werk wat het heeft opgeleverd. Het heeft
ons vele avonden gekost, maar we zijn trots op het eind-
resultaat.
Bovenop Delft
Het gebouw Bovenop Delft
Bovenop Delft bestaat uit 8 verdiepingen en met begane
grond afmetingen van 60 bij 80 meter ook vrij groot. Het
gebouw is in totaal 27 meter hoog en heeft 8 verdiepin-
gen.
Op de begane grond is er de mogelijkheid om gebruik
te maken van de supermarkt en 3 commerciële winkels.
De parkeergarage en de berging zijn uitsluitend te ge-
bruiken door de bewoners. De eerste verdieping huisvest
de buitenschoolse opvang. Tevens zijn er een theater en
gymzaal midden in het gebouw gevestigd die 2 verdiepin-
gen hoog zijn. Verder kan er gebruik worden gemaakt van
de ruime kantine. De dubbelhoge ruimtes worden op de
tweede verdieping omringd door de lokalen van het kin-
derdagverblijf. Op de derde verdieping komt men op het
‘tweede maaiveld’. Op dit ‘tweede maaiveld staan 8 woon-
torens en 2 appartementtorens. Deze torens zijn verdeeld
in 23 eengezinswoningen en 20 appartementen.
Architectuur
Het gebouw heeft een ‘open’ karakter, er zitten veel grote
ramen in die een open gevoel creëren. In de wanden van
de gymzaal zijn er grote glazen puien geplaatst, waardoor
er veel licht naar binnen komt. Net als de glazen wanden
zorgen de vides rondom de gymzaal en het theater voor
een open karakter. Kenmerkend is de buitengevel die be-
kleed is met wit gevelstuc. Daarnaast heeft het gebouw
ook een groen karakter door de vegetatiedaken van de
woon- en appartementtorens .
Door de verschillende torens op het ‘tweede maaiveld’
wordt er een dorpse uitstraling gecreëerd. Dit ‘tweede
maaiveld’ wekt dan ook de indruk dat men niet in een
dichtbewoonde omgeving zit. Wanneer men naar buiten
loopt komt men direct op dit ‘tweede maaiveld’. De dak-
vloer wordt afgewerkt in terrafina vlonderplanken en er
worden bomen en plantenbakken geplaatst. Met een op-
pervlakte van ongeveer 2300 m² biedt het ‘tweede maai-
veld’ voldoende ruimte voor de kinderen om te gaan spe-
len of om lekker in het zonnetje te zitten.
Onze ervaring
Uiteindelijk is het een vrij zwaar project geweest. Door
de verschillende functies was elke verdieping weer an-
ders. Dat in combinatie met de grootte en complexiteit
van het project maakte het onmogelijk om alles compleet
uit te werken. Zodoende hebben we uiteindelijk alleen de
begane grond, de eerste verdieping, 1 woningtoren en 1
Appartementtoren compleet uitgewerkt. Wanneer we een
Aan de Maria Duystlaan komt het nieuwe mul-
tifunctionele stadsblok Bovenop Delft. Met zijn
aparte uitstraling zal het gebouw een eyecat-
cher worden aan de rand van het centrum van
Delft. Het was de bedoeling van de architect om
een woongebouw neer te zetten voor de mo-
derne jonge gezinnen. In het gebouw moesten
veel verschillende voorzieningen aanwezig zijn
die voldoen aan de wensen van een gezin van
vandaag de dag. Het gebouw zal echter nooit
gebouwd worden, omdat het ontwerp uiteinde-
lijk te duur bleek te zijn. Dit was voor een mooie
kans om dit project verder uit te werken als af-
studeerproject.
Groep Generate ingenieurs:
• Ken Rouwenhorst
• Niek Waaijer
• Sebastien Wolterink
• Koen Meinema

omgeving maar toch een duidelijke eigen identiteit zou
behouden.
Er is voor gekozen om het gebouw een massief metsel-
werk uitstraling te geven en de details met allure af te wer-
ken. Op deze manier komt er een groot gebouw te staan
dat in de omgeving past, maar wel zijn eigen identiteit
behoudt en verrijking is voor de omgeving.
BIM
BIM is een werkmethodiek waarbij integraal wordt samen-
gewerkt door diverse partijen (binnen een bedrijf of meer-
dere bedrijven in samenwerking), wij hebben dit gedaan
met behulp van een 3D model. Eén database waarin ge-
gevens van nagenoeg alle partijen (in ons geval installa-
teur, aannemer en prefab fabrikant) worden verwerkt. In
dit model is direct zichtbaar hoe de verschillende partijen
zich verhouden tot elkaar en waar er clashes ontstaan tus-
sen de verschillende disciplines van de verschillende par-
tijen. Hierin ligt het hart van BIM, want onder andere op
deze manier kunnen de faalkosten namelijk sterk gedrukt
worden.
Er is door ons met verschillende softwarepakketten ge-
werkt om zo een samenwerkingsverband na te bootsen
tussen een aannemer, installateur en architecten een pre-
fab fabrikant. Hiervoor zijn gebruikt:
• Allplan 2012 (aannemer)
• DDS CAD (Installateur)
• Allplan Precast (prefab fabrikant)
• Cinema 4D (architect)
De Zonnehof
Opdracht
Er is een opdracht gekomen tot de bouw van dit complex
omdat het huidige Zonnehof complex niet kon voldoen
aan de vraag naar huisvesting voor ouderen. Daarom is
er besloten om die gebouwen te slopen en hiervoor een
groot complex te bouwen met daarin niet alleen een
woon, huur- en zorgfunctie voor de oudere bevolkings-
groep maar ook functies waar de wijk gebruik van kan
maken. Hierdoor wordt het gebouw opgenomen in de wijk
en is het niet ‘’zomaar een woonzorgcomplex’’ voor de
wijk De Reit.
De Zonnehof
De Zonnehof wordt gerealiseerd om een maatschappelijk
vraagstuk op te lossen op het gebied van wonen, zorg, wel-
zijn en opvang in Tilburg. Dit zijn dan ook de hoofddoelen
van TBV Wonen en dat zien we terug in het gebouw met zijn
eigen identiteit die de organisatie weerspiegelt.
Het project bestaat uit het woonzorgcentrum Zonnehof te
Tilburg dat huisvesting gaat bieden aan:
Zorgappartementen, PG-groepswoningen met zorginfra en
ondersteunende ruimten, koop- en huurappartementen,
kinderdagverblijf, restaurant/Grand Café, praktijk voor fy-
siotherapie en manuele therapie, kapsalon en een
multifunctionele ruimte. Zoals te zien is wordt het, zoals
eerder vernoemd, niet “alleen maar” een woonzorgcom-
plex, maar een multifunctioneel centrum die voor waarde
is van de wijk. Voor de kinderen is er kinderopvang met een
grote speelplaats en voor de ouderen is er een wekelijkse
bijeenkomst in de grote multifunctionele ruimte.
Bij het indelen van de hoofddraagconstructie en de installa-
tie is er door ons rekening gehouden met de flexibiliteit van
het gebouw. Zo kan er gemakkelijk in alle bouwdelen een
geheel andere functie komen dan de huidige woonifunctie,
zoals bijvoorbeeld een kantoorfunctie.
Architectuur
De Reit is nauwelijks veranderd sinds de bouw van deze
wijk en de bewoners zijn dan ook tevreden met de wijk de
omliggende architectuur. De woningen rondom het pro-
ject bestaan voornamelijk uit jaren 60 woningbouw. Het
gaat hierbij om ‘’standaard’’ huizen met maximaal drie
lagen. De Zonnehof zal hierdoor het wijkbeeld drastisch
veranderen met negen bouwlagen en een grondoppervlak-
te van 2554 m2 exclusief het bestaande gebouw, hierdoor
zal de wijk een heel ander gezicht krijgen. Daarom was
het belangrijk om een ontwerp te vinden waarin het ge-
bouw niet teveel zou uitspringen in vergelijking met de
De Zonnehof wordt een WOZOCO dat gelegen is
in een rustige wijk net buiten het centrum van
Tilburg. De reden voor de bouw van dit woon-
zorgcomplex komt voort uit de groeiende vraag
naar woningen voor oudere mensen vanwege de
grote vergrijzingsgolf die dit land mee maakt.
Om deze reden is er vanuit de gemeente Tilburg
een grotere vraag naar woningen/complexen
voor de bevolkingsgroepen van 55+. Aan deze
vraag voldoet X4 Engineers, door de bouw van
een levensloopbestendig appartementencom-
plex met zorg, huur- en koopappartementen die
voor de doelgroep 55+-ers bestemd is.
Het gaat hier namelijk om een woonzorgcom-
plex waar mensen mogelijk hun laatste verhui-
zingsfase maken en voor de rest van hun leven
binnen dit complex blijven wonen.
Groep X4 Engineers:
• Rob Asbroek
• Saher Al-Sahi
• Cees-Jan Bak

Woontoren Torso
Project
Jorissen Simonetti architecten heeft het project “Torso”
ingediend voor deze prijsvraag. “Torso” , heeft een totale
hoogte van 120 meter. Helaas heeft de initiatiefnemer
zich op een later tijdstip teruggetrokken en is het project
niet verder in ontwikkeling gekomen. Dit biedt ons de mo-
gelijkheid het project te gebruiken voor studiedoeleinden.
Het gebouw bestaat uit 38 verdiepingen en bevat 2 func-
ties namelijk woonfuncties, 69 woningen verdeeld over 32
verdiepingen, bijeenkomstfuncties op de begane grond
en 1ste verdieping met op dak bijeenkomstfunctie voor
de bewoners. Op de overige verdiepingen is de techniek
ondergebracht en bevinden zich de bergruimtes.
Al de woningen in deze toren, die onderdeel uitmaakt van
de skyline van Eindhoven, zijn voorzien van balkons met
een prachtig uitzicht over Eindhoven.
Het project valt onder het thema hoogbouw wat een zeer
uitdagend thema is. Bij het ontwerp was een constructief
principe bedacht dat bestond uit een stijve kern die het
gebouw stabiel maakt en kolommen die de gevel dragen.
Na het vooronderzoek is dit principe wat bijgesteld. De
stabiliteitswanden werden langer gemaakt en de kolom-
men werden vervangen door dragende binnenwanden.
Het comfortabel maken van een toren is ook aan de orde
geweest bij de uitwerking. Een voorbeeld hiervan is het
wind en water dichtmaken van het gebouw. Dit hebben we
verder uitgewerkt in de details.
Een van de grootste uitdagingen van het ontwerp was het
volledig parkeren op eigen terrein. In de beginfase zijn
hier een tweetal mogelijkheden voor onderzocht te weten
parkeren in de kelder of het toepassen van een volautoma-
tische parkeersysteem. Er is gekozen voor de laatste optie
omdat dit minder ruimte beslag meebrengt.
Met 2 personen extern afstuderen
Dit is anders dan normaal wordt afgestudeerd. De groot-
ste verschillen zijn dat wij al het werk met 2 personen
doen in plaats van met 5. En in plaats van op het Saxion
bezig te zijn aan het afstudeer project deden wij dit bij Jo-
rissen Simonetti architecten in Rijssen op de tekenkamer.
Het voordeel hiervan was dat als wij vragen hadden dat
wij dit gelijk aan onze “collega’s” konden stellen. Na een
succesvolle stage bood Jorissen Simonetti architecten ons
de mogelijkheid om onder deskundige begeleiding bij hun
te mogen afstuderen.
In het centrum van Eindhoven groeit de vraag
naar woningen gestaag. Binnen stedelijke ont-
wikkelingen zijn pas mogelijk als ruimte kan
worden gemaakt. In het centrum aan de Vest-
dijk is een locatie waar op dit moment een ver-
vallen pand staat. Na onderzoek blijkt dat een
investeerder mogelijkheden ziet voor een nieuw
gebouw. Op basis van een notitie van uitgangs-
punten is een prijsvraag uitgeschreven. Eindho-
ven wil graag verder bouwen aan de “beziens-
waardigheid” van haar gebouwen. Deze toren
moet daar onderdeel van uit gaan maken.
Groep ABM²:
• Antoine Bowers
• Mart Morsinkhof

30 Afstudeerprojecten Civiele Techniek 2012 31Kom verder. Saxion.
GroepsfotoCivieleTechniek
1•RobBollen
2•TomWientjes
3•SjoerdZanderink
4•KoenLeeferink
5•PimMulder
6•RobinOldeKalter
7•TimMorsink
8•MartinLeus
9•MauriceBeerlink
10•BertjanHissink
11•JorisObdam
12•RubenBosman
13•RuudVaneker
14•ErikVreeling
15•SanderPeters
16•MarkdeVries
17•ÖzlemÖzdemir
18•LawrenceSanting
19•StefanSchoenmaker
20•NiekEvers
13571112
98
64
2
20
1918
17
1615
14
13
10

via uitwisseling te kunnen nivelleren. Dit is ontworpen
met het oog op waterbesparing. Uiteindelijk is er een
ontwerp tot stand gekomen die aan alle van te voren
gestelde eisen voldoet.
Omdat het verval ter plaatse van de sluis rond 11 meter
is (!) worden grote eisen gesteld aan de betonconstruc-
tie en de sluisdeuren. Een sluis met dit verval waarin een
middendeur is toegepast bestaat tot op heden nergens
anders in de wereld.
33Kom verder. Saxion.32
Herinrichting binnenvaarthaven Born
Opdracht
Het uitbreiden van de Barge Terminal Born en het her-
ontwerpen van de sluis. De uitbreiding bestaat uit een
nieuwe kade en extra opslagterrein. Deze onderdelen
worden uitgewerkt in een planologisch en technisch
ontwerp. Voor de bijbehorende sluis wordt een innova-
tief en duurzaam ontwerp gemaakt, bestaande uit een
nieuw waterbesparend vul- en ledigingsysteem en het
constructief ontwerp.
Havenuitbreiding
Door het nieuwe ontwerp neemt de efficiëntie en ca-
paciteit van de BTB toe met ruim 1/3 van de huidige
overslag. Hierdoor kan de BTB goederen sneller leve-
ren aan klanten en verstevigt hiermee zijn concurren-
tiepositie tegenover de andere binnenvaarthavens aan
het Julianakanaal. Hoewel er op korte termijn van 5 jaar
geen grote groei wordt verwacht worden nieuwe klanten
aangetrokken door het vooruitzicht op een efficiënte
overslag. Zodra de economie weer aantrekt is de uitge-
breide BTB er klaar voor om meer werk aan te trekken.
De BTB wordt ook wel een trimodale overslagterminal
genoemd. Dit houdt in dat containers van en naar de
terminal overgeslagen kunnen worden op het water, de
weg en het spoor. In het voorstel voor de uitbreiding
krijgt de huidige overslagkraan een directe verbinding
met het spoor, wordt er een nieuwe kade aangelegd
van 140 meter lang (boven op de bestaande 300 meter
kade) en neemt het opslagterrein toe van 8 naar 11,5
hectare. Aan de nieuwe kade komt een extra overslag-
kraan, die mobiel is om schommelingen in de overslag
op te vangen: als er aan de nieuwe kade tijdelijk geen
schip ligt kan de mobiele kraan naar de bestaande kade
rijden om daar containers over te slaan.
Sluis
Voor de sluis wordt een duurzaam en waterbesparend
ontwerp gemaakt. Hiervoor wordt een sluis ontworpen
met een lengte van 250 m. Er liggen twee kolken naast
elkaar met elk een middendeur. Door het toepassen
van de middendeur is het mogelijk water te besparen
doordat niet altijd de hele kolk gevuld of geledigd hoeft
te worden. Voor het schutten (vullen en ledigen van de
sluis) is een nieuw leidingsysteem ontworpen. Dit vul-
systeem dient gebruik te maken van de waterkracht die
voortkomt uit het verval van 11 meter en een schut-
tijd te halen van rond 10 minuten. Tegelijkertijd moest
dit systeem de twee kolken met elkaar verbinden om
Met deze uitbreiding en herinrichting wordt
de containeroverslagterminal Born de grootste
van Nederland. De Barge Terminal Born heeft
namelijk grote behoefte om klaargestoomd te
worden voor de toenemende vraag naar con-
tainertransport over het water. Het ligt aan het
drukbevaren Julianakanaal in Limburg en maakt
deel uit van de handelsdriehoek Rotterdam-Lim-
burg-Antwerpen.
De goede ligging maakt de BTB tot een belang-
rijke transportschakel voor goederen tussen de
havens van Rotterdam en Antwerpen en het Eu-
ropese achterland. Naast de uitbreiding van de
open overslag van de BTB wordt de nabij ge-
legen sluis op duurzame wijze gereed gemaakt
voor de toekomst.
Groep IB V.O.R.S. :
• Rick Visser
• Özlem Özdemir
• Stefan Schoenmaker
• André Ruschke
Afstudeerprojecten Civiele Techniek 2012

gedeelte en een vrijliggend fietsen voetpad. De construc-
tieve berekeningen van de onderdoorgang zijn gemaakt
met behulp van Technosoft, M-sheet en SCIA engineer.
Fasering
De overallfasering is opgedeeld in twee onderdelen:
• Fasering spoorwegonderdoorgang;
• Fasering wegontwerp
De bouw van de Westelijke Randweg bestaat voor zowel
het wegontwerp als de spoorwegonderdoorgang uit negen
fases. De tweede fase van het wegontwerp is onderbouwd
met een bebordingsplan, bestaande uit een omleidingste-
kening en een afzettingstekening. Wanneer alle fases ge-
realiseerd zijn kan de knip in de N743 ter hoogte van de
Bornsche Maten gerealiseerd worden.
Globale kostenraming
Het is van belang om in beeld te krijgen wat dit project
globaal kost, er is doormiddel van een globale raming een
kostprijs berekend. Er is voor gekozen om de hoeveelheden
globaal te bepalen en berekenen, de kosten kunnen hier-
door afwijken van de werkelijke kosten. Het totaalbedrag
van het project, Ontwerp Westelijke randwegenstructuur
Borne, is op €18,9 miljoen euro geraamd.
3D animatie
De Westelijke Randweg is in een 3D softwareprogramma
gedimensioneerd. Op deze manier is een duidelijk beeld
verkregen hoe de Westelijke Randweg ingepast wordt ten
opzicht van Borne.
Westelijke randwegenstructuur Borne
Afstudeeropdracht
De Westelijke Randweg wordt voor deze afstudeeropdracht
ontworpen. Het tracé, dat vanaf de Kluft over de Oonksweg
naar de Prins Bernhardlaan gaat, moet opgewaardeerd wor-
den. Het tracé moet zover robuust worden dat, wanneer de
N743 geknipt wordt, het tracé voldoende capaciteit heeft
om de verwachtte intensiteit te waarborgen. De verkeers-
doorstroming wordt middels een spoorwegonderdoorgang
ter hoogte van de spoorkruising verbeterd.
Wegontwerp van het tracé
Het ontworpen tracé gaat niet exact over de bestaande we-
gen, maar bevindt zich in de nabijheid van deze wegen. Het
tracé start bij kruising de Kluft, de Zuidelijke Randweg met
een turborotonde en gaat richting de Bornerbroeksestraat
en kruist hier met een enkelstrooksrotonde. De Westelijke
Randweg vervolgt haar weg naar de Oonksweg, de bebouw-
de kom van Borne binnen en gaat dan door de spoorwegon-
derdoorgang waarna deze de gelijkvloerse kruising met de
Industriestraat kruist. De naastliggende Hanzestraat wordt
hierbij als calamiteitenroute gedimensioneerd. Het tracé
vervolgt haar weg via de Oonksweg tot de knierotonde op
de Prins Bernhardlaan. Via de Prins Bernhardlaan sluit het
tracé middels een ovonde aan op de Rondweg N743. Op
deze ovonde wordt een nieuwe aansluiting voor industrie-
terrein de Molenkamp gerealiseerd. De Westelijke Randweg
bestaat uit een gebiedsontsluitingsweg type 2, met aan één
zijde een vrijliggend fietspad dat in beide richtingen ge-
bruikt wordt. In de bebouwde kom wordt op twee plekken
een parkeerplaats gerealiseerd.
Keuze afstudeerproject
Unibouw heeft gekozen voor dit afstudeerproject omdat
het meerdere gebruiksfuncties heeft. Ook de opbouw van
het gebouw en de plek aan het water was voor ons een
grote uitdaging. De verkregen info van architect KCAP uit
Rotterdam was voor ons een stimulans om met deze grote
uitdaging aan de slag te gaan.
Uitwerking spoorwegonderdoorgang
De robuustheid van het tracé is één van de speerpunten
van het ontwerp van de Westelijke randweg, waardoor er
in de Oonksweg een spoorwegonderdoorgang gerealiseerd
wordt. Dit houdt in dat wanneer er gestart wordt met de
bouw van de spoorwegonderdoorgang er een aantal panden
opgekocht en gesloopt moeten worden. De onderdoorgang
is geheel ontworpen conform de ontwerpvoorschriften van
ProRail en NEN. De onderdoorgang bestaat uit een weg-
De gemeente Borne streeft naar een aaneenge-
sloten dorpskern. Door de aanleg van de nieuw-
bouwwijk de Bornsche Maten wordt de bestaan-
de Rondweg, de N743, als barrière gezien tussen
Borne en de Bornsche Maten. Er wordt daarom
een knip toegepast in de N743, ter hoogte van
de Bornsche Maten. Tevens levert het spoorweg-
traject, waaraan Borne gelegen is, verkeerspro-
blemen op. Het verkeer wat normaliter over de
N743 rijdt, gaat in de toekomst over een ander
tracé rijden. De gemeente Borne streeft hierbij
naar een nieuwe randwegenstructuur rondom
Borne. Er wordt gebruik gemaakt van de reeds
ontworpen Zuidelijke Randweg en de, door de
Kwattro Group ontworpen, Westelijke Randweg.
Dit tracé is in het vooronderzoek bepaald.
Groep Kwattro Group:
• Koen Leeferink
• Martin Leus
• Pim Mulder
• Robin Olde Kalter

neerstortend water gebruikt om een turbine in beweging te
brengen. Het verval en het debiet van de waterstroom zijn be-
palend voor de werking. Water afkomstig uit de turbines zal
zich voortplanten in een vorm van een translatiegolf: een golf
die over het water schiet met een hogere snelheid ten opzichte
van de normale waterafvoer.
Aangepast stuwregime
De stuw van Borgharen regelt het peil in de Maas tussen Lixhe
en Borgharen en in het Julianakanaal. Het bepaalt eveneens
de afvoer naar de Grensmaas. Vlak voor de stuw van Borg-
haren bevinden zich twee aftakkingen die een bepaalde hoe-
veelheid water aan het gebied onttrekken. Een lage afvoer en
geen translatiegolf zorgen voor een daling van de waterspie-
gel, mede veroorzaakt door schutverliezen bij de sluizen Born
en Maasbracht. Deze problemen worden momenteel opgelost
met gebruik van pompen: een kostbare oplossing. Reden voor
de afstudeergroep om met inzet van minimale investeringen
een maximaal resultaat te behalen voor people, planet en pro-
fit. De oplossing is gevonden in een verandering van het hui-
dige stuwregime. Een watertoevoer vanuit de waterkrachtcen-
trale resulteert in een onnatuurlijke fluctuatie van waterstand.
De ecologie heeft hier zwaar onder te lijden. Zodoende wordt
het aangepaste stuwregime gestuurd op de status van de tur-
bines van de waterkrachtcentrale. Het stuwregime zal niet in
staat zijn de waterstandsfluctuatie weg te halen, maar zal de
piek uitstrijken over een langere periode met een kleinere fluc-
tuatie in de waterstand. Het aangepaste stuwregime zal even-
eens in tijden van voldoende watertoevoer water opsparen.
In tijden van lage toevoer wordt dit water afgegeven naar het
Julianakanaal. Duurzaamheid anno 2012.
Optimalisatie stuwmanagement Borgharen
Opdracht
Rijkswaterstaat heeft aangegeven dat zich meerdere pro-
blemen voordoen in het watermanagementsysteem rondom
Maastricht. Voornamelijk bij lage afvoeren in de Maas ge-
durende de droge zomermaanden vertoont de afvoer in de
Grensmaas een grillig verloop. In de natuurlijke situatie zal
de afvoer in de Grensmaas een constant laag debiet vertonen,
dit blijkt echter in de praktijk anders te zijn. In de huidige
situatie doen zich fluctuaties in de afvoer voor die kunnen va-
riëren met een factor 24 verschil. Vanuit ecologisch oogpunt
zijn dergelijke fluctuaties ongewenst. Een wijziging in het be-
sturingssysteem van de stuw te Borgharen zal de fluctuaties
kunnen beperken met inachtneming van een minimaal en een
maximaal waterpeil.
De stuw van Borgharen
Begin van de 20e eeuw voerden België en Nederland gesprek-
ken over een verbetering van de Maas als transportroute. Toen
de onderhandelingen mislukten, besloot Nederland het Julia-
nakanaal aan te leggen. Bij Borgharen werd een stuw in een
bestaand rivierbed aangelegd waardoor het waterniveau in de
Maas, stroomopwaarts van de stuw bij de ingang van het Juli-
anakanaal, werd verhoogd. In 1925 werd met de bouw begon-
nen en vier jaar later, in 1929, was het werk gereed. De stuw
kreeg drie afvoeropeningen van elk 23 meter breed en een 30
meter brede scheepvaartopening.
Grensmaas en Julianakanaal
De Grensmaas een rivier die de natuurlijke grens tussen Bel-
gisch en Nederlands Limburg vormt. Deze rivier heeft een hoge
ecologische waarde door het ontbreken van scheepvaart. De
recent aangelegde dijken en een verbreding van de watergeul
behoeden de inwoners van de Maasdorpen in Zuid-Limburg
voor overstromingen. Het grootste deel van de scheepvaart
dat via de Maas naar België gaat, gaat door het Julianakanaal.
Het kanaal begint ten noorden van Maastricht bij de stuw van
Borgharen als aftakking van de Maas en eindigt ongeveer 36
kilometer verder bij Maasbracht, waar het water de Maas weer
instroomt. Sluis Born en Maasbracht staan jaarlijks garant voor
circa 60.000 passages. Schutverliezen bij deze sluizen hebben
grote invloed op het waterpeil in de Maas. Voornamelijk in de
droge zomermaanden bij een lage toevoer van water hebben
deze schutverliezen een negatieve invloed op de waterstand.
Waterkrachtcentrale Lixhe
Lixhe is een klein dorp in België op circa 15 kilometer afstand
van de stuw te Borgharen. In het dorp bevindt zich een wa-
terkrachtcentrale: een elektriciteitscentrale die stromend of
De stuw van Borgharen is een belangrijke
schakel in het watermanagementsysteem van
de Maas. Het is de eerste stuw op Nederlands
grondgebied en regelt het waterpeil over een
gebied van circa 36 kilometer. De combinatie
people, planet en profit staat in de watersec-
tor centraal. Als het gaat om vismigratie in de
Maas, de bevordering van de ecologie of een
kostenbesparing dan kan een effectiever water-
management van de stuw te Borgharen bijdra-
gen aan een duurzame oplossing.
Groep WABTEK:
• Niek Evers
• Jorien Mendez
• Sven Overbeek
• Erik Vreeling

opgesteld. Het voorlopig ontwerp is vernieuwde met de
berekende waarden.
Adviezen
De toepassing van een passeersluis zal voor de stichting
een goede oplossing zijn. Een passeersluis is vrijwel uniek
en hierdoor zal deze een toevoeging zijn voor het kanaal.
Het uitvoeren van de passeersluis zal gelijktijdig met de
vernieuwing van de A50 uitgevoerd dienen te worden, om-
dat er hierdoor gemakkelijk een bouwkuip onder de A50
gerealiseerd kan worden, zonder dat de weggebruikers
hier al teveel hinder van ondervinden.
Kruising: A50 - Apeldoorns Kanaal
Probleemstelling
De kruising van de A50 met het Apeldoorns kanaal ter
hoogte van Emst is één van de knelpunten die de Stichting
Apeldoorns Kanaal opgelost wil zien.
Doordat het kanaal in 1972 werd gesloten voor scheeps-
vaart, is er bij de bouw van de snelweg A50 geen rekening
gehouden met scheepsvaart en is er gekozen deze brug
zo laag mogelijk te houden.
Om het Apeldoorns kanaal weer bevaarbaar te maken
voor recreatief gebruik, dient er een oplossing gevonden
te worden voor deze te lage brug. De stichting heeft BRT
Adviezen benaderd om dit probleem op te lossen.
Onderzoek
De grootste schepen die op het kanaal gaan varen zijn
die van de zogeheten “bruine vloot”. Om deze schepen de
A50 te laten passeren is er een goed systeem benodigd.
Dit systeem wordt bepaald door middel van Systems En-
gineering.
Er zijn tien alternatieven bedacht, waarvan er vijf zijn uit-
gewerkt om onderling getoetst te kunnen worden.
Van deze vijf: een verhoogde brug, een tunnel, een aqua-
duct, een sluis en een sluisbrugcombinatie; is de sluis-
brugcombinatie als beste alternatief naar voren gekomen.
Deze sluisbrugcombinatie, passeersluis, is verder ontwor-
pen.
Bij het maken van de passeersluis wordt de brug inde A50
licht verhoogd terwijl de passeersluis onder de brug wordt
gerealiseerd.
Met de keuze voor de passeersluis wordt een voorlopig
ontwerp opgesteld. Hierin worden alle gemaakte keuzes
verwerkt in het ontwerp. Waar nog geen waardes voor zijn
worden aannames gebruikt. Het voorlopig ontwerp wordt
ook door SE gemaakt.
Nadat het voorlopig ontwerp gemaakt is wordt er verder
gegaan met het berekenen van de tot nu toe aangenomen
waarden. Voor de passeersluis zijn de volgende onderde-
len berekend:
• Wanden en vloeren van de sluiskolk
• De sluisdeuren
• Het vul- en ledigingsmechanisme
• De fundering onder de sluiskolk
De verhoogde brug is buiten beschouwing gelaten, hier-
voor zijn standaarden te vinden van Rijkswaterstaat en er
was hier geen uitdaging te vinden voor BRT Adviezen.
Met de berekende waardes is het definitieve ontwerp
Het is zomer 2020. De weersvoorspelling voor
deze week zijn goed. Ik besluit om met mijn ple-
zierboot het Apeldoorns Kanaal te bevaren. Na
wat kleine sluisjes en aanleg plaatsen te hebben
gepasseerd, kom ik bij de sluis onder de snel-
weg A50. Een verbluffend gezicht! Het kanaal is
onder de weg doorgeleid. Als de deuren van de
passersluis achter mij dicht gaan, gaat de water-
stand omlaag. Even later vaar ik over een leng-
te van 100 meter onder de snelweg door. Als
ik aan de andere kant ben gaat de waterstand
weer omhoog. De deuren gaan weer open en ik
kan verder varen. Een echt staaltje Hollandse
techniek, dat zorgt voor een unieke ervaring.
Groep BRT Adviezen:
• Bert-Jan Hissink
• Rob Bollen
• Tom Wientjes

Onderdoorgang Hengelo Verlengde Amerikalaan
Opdracht
Het doortrekken van de Amerikalaan omvat de realisatie
van een ongelijkvloerse kruising in het traject Enschede
– Deventer ter hoogte van km 11.5, voor wegverkeer met
twee rijstroken en langzaam verkeer. De onderdoorgang
Hengelo Verlengde Amerikalaan zorgt voor een goede ver-
keersontsluiting van en naar het toekomstige bedrijven-
terrein ‘De Veldkamp’. Bedrijventerrein De Veldkamp ligt
aan de zuidwestzijde van Borne en ten noordwesten van
Hengelo. Het terrein wordt goed ontsloten door de auto-
snelweg A1 en de Amerikalaan.
Buitendienststelling
Om de onderdoorgang te realiseren, is voor het spoorkrui-
sende deel een zogenoemde buitendienststelling nodig.
Over dit deel van de onderdoorgang rijden treinen en tij-
dens de bouwwerkzaamheden is treinverkeer niet moge-
lijk. Voor deze opdracht worden twee weekenden van 52
uur door ProRail opgegeven om deze werkzaamheden uit
te kunnen voeren.
Voorbouwen spoortunnel
De bouw van de spoortunnel zal plaatsvinden net voor de
spoordijk. Tijdens de buitendienststelling zal deze spoor-
dijk ontgraven worden, om daarna de spoortunnel op zijn
plaats te zetten. Om de spoortunnel op zijn plek te krijgen
zal gebruikt gemaakt worden van schuiftechnieken. Tij-
dens deze werkzaamheden zal de spoortunnel enkele cen-
timeters worden opgevijzeld en daarna deze over schuif-
banen wordt ingeschoven.
Feiten/Cijfers
Lengte onderdoorgang 254 m
Breedte onderdoorgang 16-20 m
Lengte spoortunnel 12,5 m
Breedte spoortunnel 18,5 m
Gewicht spoortunnel 1.773.000 kg
Totaal betonwerk 5050 m³ beton
Af te voeren regenwater max. 204 m³/h
Heipalen 287 st.
Kosten € 4.500.000
Op verzoek van de gemeente Hengelo dient een
conflictvrije kruising van de verlengde Ameri-
kalaan te worden gerealiseerd. De kruising be-
vindt zich op het traject “Enschede – Deventer”
t.h.v. Hengelo.
De onderdoorgang Hengelo Verlengde Amerika-
laan moet zorgen voor een goede verkeersont-
sluiting van en naar het toekomstige bedrijven-
terrein ‘De Veldkamp’. Het bedrijventerrein ‘De
Veldkamp’ ligt aan de zuidwestzijde van Borne
en ten noordwesten van Hengelo. T.b.v. de rea-
lisatie van dit project is door ProRail vastgelegd
op welke wijze deze ontworpen en gerealiseerd
dient te worden.
Groep LawduMar:
• Lawrence Santing
• Mark de Vries

Recreatief Holten
Het ontwerp van de recreatieplas is afhankelijk van de lo-
catie in het Enk en de belangen van de bezoekers. Van de
recreatieplas zijn een aantal interessante aspecten uitge-
werkt:
• Het ontwerpen van een geschikte waterkerende laag. Aan-
gezien de bodem uit zand bestaat en het grondwater-
peil zich op 10 m onder maaiveld bevindt.
• Het dimensioneren van een grond-/waterkering.
Voor het verkrijgen en aanvullen van water in de plas is
er een waterbeheerplan opgesteld. Hierin komt het ver-
krijgen van water middels het opvangen van neerslag en
een bemaling aan de orde. Voor de aanvulling van water is
er een natuurlijk grondwaterbuffer ontworpen. Het water
wordt opgeslagen in de poriën van een grondlaag en mid-
dels een regelbare klep wordt de afvoer bepaald.
Het water benodigd voor de raftbaan wordt vanuit de re-
creatieplas onttrokken en kan weer terug stromen op het
moment als de raftbaan buiten gebruik is. Vijzelpompen
zorgen ervoor dat het water naar het hoger gelegen start-
punt wordt gepompt, waarna het water over een lengte
van 300 meter afstroomt naar het eindbassin.
Bij het aanleggen van een dergelijk recreatief terrein ko-
men verkeerskundige vraagstukken mee. Zo is er tijdens
het hoofdonderzoek aandacht geschonken aan de effec-
ten op verkeerskundig gebied die de aanleg van een re-
creatieplas met zich mee brengt. En zijn er oplossingen
aangedragen om de problemen ten aanzien van de be-
reikbaarheid en capaciteit van wegen in het centrum van
Holten en rondom de recreatieplas te garanderen.
Voorbeelden hiervan zijn het nieuwe tracé met ontworpen
spooronderdoorgang. Tevens zijn er oplossingen ont-
worpen voor het fietsen autoverkeer dat een bezoek zal
brengen aan de recreatieplas.
In het afstudeerproject “Recreatief Holten”
wordt er ingegaan op de belangrijke toegevoeg-
de waarde van het totale recreatieve aanbod van
Overijssel. In de gemeente Rijssen-Holten, ten
noorden van het drop Holten wordt een recre-
atieplas en een raftbaan ontworpen. Met deze
twee onderdelen wordt er ingegaan op de doe-
len van de gemeente Rijssen-Holten door meer
toeristen in de omgeving te trekken en de at-
tractiviteit op het gebied van sport en beweging
te vergroten.
Groep Ingenieurs– en
adviesbureau BMBZ:
• Maurice Beerlink
• Tim Morsink
• Ruben Bosman
• Sjoerd Zanderink

WISE Project
Tijdens onze aanwezigheid in Barcelona is er meegehol-
pen aan een internationaal waterbouwkundig onderzoek.
Hierbij wordt onderzoek verricht naar de interactie tussen
sediment en water in de `Swash’ zone, onder bepaalde
golfcondities. Bij het onderzoek zijn diverse Universiteiten
en kennisinstituten betrokken. Het onderzoek wordt gefi-
nancierd door de Europese Unie.
Kustontwerp Sitges
Huidige situatie
De huidige situatie aan de kust van Sitges baat zorgen. In
november 2001 is er visueel geconstateerd dat de breed-
te van het zandstrand op sommige locaties minimaal is.
Wanneer er op korte termijn niet wordt ingegrepen dreigt
de stabiliteit van de boulevard van Sitges in het geding te
komen.
Zachte verdedigingstechniek
Om het verlies van sediment aan de zandstranden van
Sitges tegen te gaan, en de kust op een duurzame en mi-
lieuvriendelijke wijze te beschermen, zijn diverse zachte
verdedigingstechnieken onderzocht op toepasbaarheid.
Hierbij moet gedacht worden aan het toepassen van tech-
nieken als: Stranddrainage, Teentalud bekleding, Kunst-
matig riff creatie, Zandrug en Zand by-passen.
Ontwerp
Het uiteindelijke ontwerp voor Sitges betreft het verwijde-
ren van de panden aan de boulevard, het aanleggen van
een plein en het realiseren van een groot strand met een
schiereiland.
Boulevard
De drie panden aan de boulevard worden verwijderd zodat
het zicht op zee over de gehele boulevard gelijk zal zijn.
Hierdoor neemt de esthetische waarde van de boulevard
toe. Tevens wordt er een plein van ruim 1 hectare gecre-
ëerd. Dit biedt diverse recreatieve mogelijkheden met een
stimulans voor de economie als gevolg. De boulevard is
ontworpen conform de Spaanse tradities en richtlijnen.
Het metselen van een siermuur voor de grondkering is
hier een voorbeeld van.
Strand
Voor het strandontwerp is gekozen om de bestaande krib-
ben aan het strand te verwijderen en den hergebruikt voor
een kribbe ten zuidwesten van het strand. Deze kribbe
wordt met name aangelegd om een aanwasgebied te cre-
ëren voor het sediment. Om het strand voor een periode
van 50 jaar stabiel te krijgen wordt er een schiereiland
ten noordoosten van het strand aangelegd. Dit schierei-
land zal in de tijd het strand voorzien van extra sediment.
Het voeden van het strand via natuurlijke processen wordt
zand bypassen genoemd. De Nederlandse Zandmotor is
hier een bekend voorbeeld van. De totale uitvoeringskos-
ten van het ontwerp zijn geraamd op 21,7 miljoen euro.
Sitges is een kleine stad en bevindt zich zo’n 30
kilometer ten zuiden van Barcelona, in Spanje.
Door een gestructureerd gebrek aan sedimen-
taanvoer ondervindt de stad Sitges al tientallen
jaren last van erosie aan haar zandstranden. In
het verleden zijn er harde kustverdedigingstech-
nieken toegepast met behoudt van de strandop-
pervlakten als uitgangspunt.
Hierbij moet gedacht worden aan het toepassen
van diverse kribben, golfbrekers en zandsupple-
ties. Echter worden de afgelopen jaren zachte
verdedigingstechnieken toegepast om de kust
te verdedigen, zodat er meer ruimte aan de na-
tuur wordt gegeven.
Groep Coastal Engineers:
• Joris Obdam
• Rob Wissink

Apeldoorns kanaal: Meer dan alleen water
Stichting Apeldoorns Kanaal (SAK) is opgericht op 30 ok-
tober 1998. De stichting wil het kanaal herstellen in zijn
historische functie en weer bevaarbaar maken. De stich-
ting wil dit doel bereiken door zoveel mogelijk draagvlak
te creëren door middel van publicaties, het geven van pre-
sentaties en het aanbieden van voorstellen.
In Dieren is gekozen om de N348 en de N786 te recon-
strueren (project Traverse Dieren), omdat deze wegen het
verkeer, vooral tijdens de ochtend- en avondspits, niet
meer voldoende kunnen verwerken. De N786 ligt parallel
aan het Apeldoorns kanaal en zal, volgens de nieuwe plan-
nen, onder het spoor door worden geleid. De gelijkvloer-
se kruising met het spoor is niet meer wenselijk, door de
intensiteit van zowel het spoor- als het wegverkeer. Dit
project ligt naast één van de grotere knelpunten voor de
bevaarbaarheid van het Apeldoorns kanaal, waardoor de
stichting probeert ‘werk met werk’ te maken.
vHiernaast is op figuur 1te zien wat de huidige situatie is.
Hierop is op de voorgrond de spoorbrug over het kanaal
te zien en op de achtergrond rijdt een auto over de N786.
De spoorlijn die over het knelpunt gaat maakt onderdeel
uit van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS).
Dit betekend dat er in 2020 twee goederentreinen per uur
per richting over het spoor gaan.
RS-advies zag als mogelijkheid om de oplossing voor de
spoorbrug samen met de onderdoorgang te combineren.
Als oplossing om het vaar verkeer over het kanaal de
spoorbrug weer te laten passeren is de passeersluis geko-
zen. De passeersluis en onderdoorgang van de N786 heb-
ben we gecombineerd als een constructie met hetzelfde
dek en een gemeenschappelijke wand (zie figuur 2). Dit
moet ervoor zorgen dat de kosten voor de realisatie lager
uitvallen en het hierdoor dus aantrekkelijker wordt om de
passeersluis te bouwen.
Het afgelopen jaar heeft RS-advies gewerkt aan het Apel-
doorns kanaal, meer dan alleen water. Het project Apel-
doorns kanaal, meer dan water alleen water is een actueel
project. Momenteel worden de plannen van de gemeente
Rheden en provincie Gelderland omtrent ‘Traverse Dieren’
concreet. Waar RS-advies geen bebouwing wou laten wij-
ken voor het project heeft de gemeente hier wel gebruik
van gemaakt, waardoor meer ruimte is ontstaan voor het
gekozen tracé. De N786 gaat het spoor in meer zuidelijke
richting passeren buigt dus af van het kanaal waardoor
het combineren niet meer aan de orde is.
Wat vroeger het mooie Apeldoorns kanaal was,
is sinds de gedeeltelijke sluiting in 1962 en de
volledige sluiting in 1972, in verval geraakt.
Het kanaal is onbevaarbaar geworden doordat
de meeste beweegbare bruggen zijn vervangen
door vaste bruggen.
Sinds 1998 houd de Stichting Apeldoorns kanaal
zich bezig met het opnieuw bevaarbaar maken
van het Apeldoorns kanaal voor pleziervaart.
Eén van de knelpunten is de spoorbrug Dieren.
Vroeger een beweegbare brug maar na sluiting
in 1972 van het zuidelijke deel van het kanaal
en vanwege de toename van het spoorverkeer is
het een vaste brug geworden. Om alles mogelijk
te maken wordt er een gecombineerde onder-
doorgang gemaakt met de naast gelegen N786.
Groep RS-advies:
• Sander Peters
• Ruud Vaneker

Kom verder. Saxion.
saxion.nl/rob

Afstudeerprojecten Bouwkunde en Civiele Techniek 2012

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Similar a Afstudeerprojecten Bouwkunde en Civiele Techniek 2012

Similar a Afstudeerprojecten Bouwkunde en Civiele Techniek 2012 (20)

Afstudeerprojecten Bouwkunde en Civiele Techniek 2012