orak-hücreli-anemi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Hodgkin hastalığı
1. 17.11.2014
1
Hodgkin Hastalığı
com
wordpress.tipdersnotlari.Hodgkin Hastalığı
• 1832 de Sir Thomas Hodgkin tarafından lenfatik sistemin malignitesi
olarak ilk defa tarif edilmiştir.
• Hastalığın histopatolojisindeki karakteristik dev hücreler Sternberg
1898 ve Reed 1902 tarafından tanımlanmıştır.
Epidemiyoloji ve Etyoloji
Hodgkin lenfoma, NHL ya göre daha az sıklıkla görülür.
• Erkeklerde biraz daha fazla rastlanır.
• ABD’ de her yıl 20000 yeni vaka
• HH da bimodal dağılım: 1. pik 15-35 yaşta 2. pik 50
yaşından sonra
• Genç hastalarda erkek ağırlığı belirgin
• Genç hastaalrda noduler sklerozan patoloji ağırlıkta
• Tek yumurta ikizleride daha fazla olması genetik
yatkınlığı düşündürür.
Epidemiyoloji ve Etyoloji
• Etyoloji tam olarak bilinmemekle birlikte epidemiyolojik çalışmalar
viral enf. Ları düşündürür. Özellikle Ebstein-Barr virusu (EBV), Human
immundeficiency virus (HIV) ve çevresel faktörler ile patoloji başlar.
Patogenez
• HH ni diğer tümörlerden ayıran önemli bir özellik tümör dokusunu
oluşturan hücrelerin çoğunu normal hücreler, azını neoplastik
hücreler oluşturmaktadır.
• HH da tanı için RS hücrelerine ihtiyaç vardır. RS hücresi 2 veya daha
fazla çekirdekli, geniş veya hafif eozinofilik sitoplazmalı, belirgin
nukleolu olan bir hücredir. RS in kaynağı net bilinmiyor. Monositler, B
ve T lenfositlerden köken aldığı düşünülüyor.
• Çevredeki hücrelerin çoğu olgun T lenfosittir. CD2, CD3, CD5
• Lenfositten zengin tipinde malign hücreler B hücre özelliğindedir.
Klinik
• Ağrısız, hassas olmayan, asimetrik, sert, mobil, lastik
kıvamında yüzeyel LAP mevcut.
• Servikal %60-70, aksiller %10-15, inguinal %6-12
• Ağrı olmadığı için büyüyünceye kadar fark edilmeyebilir.
• %60 mediastinal LAP + Bayan, NS tipinde
• HH da nodlar merkezden perifere yayılır.
• NHL da periferden merkeze
• %50 splenomegali +
• Cilt tutulumu %10
• GİS, kemik, akc, spinal kord beyin nadir.
• Böbrek yet, immun trombositopeni, otoimmun hemolitik
anemi nadiren başvurur.
3. 17.11.2014
3
Konstitusyonel Semptomlar
• 38oC üzeri ateş, Siklik birkaç gün devam edip sonra
ateşsiz dönemler Pel-Epstein tipi ateş Sebebi
açıklanamayan ateş araştırılırken mutlak düşünülmeli
• Gece terlemeleri,
• Kaşıntı
• Tutulum bölgelerinde alkol alımı sonrasında ağrı
• Konstitusyonel semptomlar daha çok yaşlılarda, ileri
evre hastalıkta, kötü histolojiyi gösterir.
Komşuluk Yayılımı
• HH da yayılım komşuluk yoluyla
• Servikal başlangıç varsa komşu nodlara atlar, oradan mediastene
geçer. Sol supra klavikuler mediasteni atlayıp batına geçebilir.
• Dalak tutulumu abdomen tutulumunda olabilir. Dalak tutulmadan KC
tutulumu çok nadir. Periaortik ve pelvik nodlara hematojen yayılım
olur.
com
wordpress.Hematolojik Bulgular
İmmunolojik Bulgular
• Anemi, NN,
• Hücresel tip
• 1/3 olguda Lökositoz
immunitede
• Eozinofili
baskılanma
tipdersnotlari.• İleri evrede lenfopeni
• İmmunolojik olarak
• Erken evrede trombosit N/artmış ileri evre düşer
kompetan T
lenfositlerde kayıp
• ESH: genellikle artmış
• • Humoral immunite
Erken evrede Kİ tutulumu nadir.
etkilenmez.
• Herpes zoster, CMV,
kandida sık
• Tbc sık
Biokimyasal Bulgular
Tanı ve Histolojik Sınıflama
• LDH %30-40 yüksek Kötü prognoz
• HH tanısı yeterli bir açık biopsinin incelenmesi ile konabilir.
• Transaminazlarda yükseklik KC tutulumu
• İnce iğne biopsisi doğru tanı koymak için yeterli değildir.
• Bil. Yükseklik lenf nodlarının basısı
• RS hücreleri tanıda esastır.
• Hiperurisemi
• İnflamatuvar elemanlar, eozinofiller, plazma hücreleri, değişen
• Ferritin, bakır, bmikroglobulin yüksek.İleri evre hastalığını gösterir.
derecede fibrozis den oluşur.
2
4. 17.11.2014
4
Reed – Stenberg hücresi HH Histolojik Sınıflaması
• Lenfositten Zengin Tip
• Noduler Sklerozan Tip
•Miks Selluler Tip
• Lenfositten Fakir Tip
com
wordpress.Hodgkin hastalığı WHO sınıflaması
(Harris NL, Ann Oncol 2000;11:3-10) Lenfositten Zengin Tip
A. Lenfosit hakimiyeti olan –nodüler tip HH
• Lenfosit proliferasyonu hakim,
• Birkaç RS hücresi görülür.
B. Klasik HH
tipdersnotlari.• Noduler veya diffuz
• Noduler lenfosit Predominans tipi: B hücre malignitesi
1. Lenfositten zengin (nodüler ve diffüz)
olarak kabul ediliyor. Geç rölaps söz konusu. NHL ya
transforme olması olarak kabul ediliyor.
2. Nodüler sklerozan
• Genellikle asemptomatik genç erkeklerde servikal veya
inguinal başlangıçlı
3. Mikst sellüler
4. Lenfositten yoksun
CD 30 pos, CD15 pos
Noduler Sklerozan Tip
• Kapsulden yayılan fibröz bantlar mevcut. RS lakuner
tipte.RS etrafında boşluk olması
• En sık görülen tip, Genç kadınlarda daha sık
•Mediastinal ve supraklavikuler tutulumlu
• Prognoz iyi
• Eozinofili sık
Mikstselluler Tip
• HH nın %30 unu oluşturur.Değişik derecede fibrozis var ancak kollajen
yok.
• RS çok sayıda
• Sistemik semptomlar sık
• Başvuruda genellikle ileri evrede saptanırlar.
5. 17.11.2014
5
Lenfositten Fakir Tip
• % 5 den daha az rastlanır.
• Erkek ve ileri yaşta
• Başvuru ileri evre , Evre III/IV
• Prognoz kötü
• RS bol
• Retikuler tipte hiç lenfosit yok
• Diffuz fibrosisde az lenfosit var
• Kİ tutulumu sık
***Prognoz kötüden iyiye şöyle
sıralanabilir:
• Lenfositten yoksun tip,Mikst
sellüler,
• Nodüler sklerozan,
com
• Lenfositten zengin tip.
wordpress.HH'da histopatolojik dağılım
HH biopsi ile gösterilmiş hastada evreleme
işlemleri
Histopatoloji ABD'de sıklığı Türkiye'de sıklığı
• Öykü: B semptomları, konstitusyonel semptomlar
Lenfositten %5-10 %5-10
• FM: Waldeyer halkası, tüm nodlar, KC, Dalak
tipdersnotlari.• Kan: Sedim, Tam kan, KC fonk., kreatinin, urik asid, LDH,
Ca
Nodüler sklerozan %40-60 %25-35
• Görüntüleme: Akc. Gr., Akc., batın,pelvis CT, CT negatif
ise lenfanjiogram, Kemik sint ve direkt gr. ler lokal ağrı
Mikst sellüler %25-35 %35-50
varsa, Galyum sint. Kemik tutulumu MRI, PET aktiviteyi
gösterir
Lenfositten yoksun %5-10 %5-10
HH biopsi ile gösterilmiş seçilmiş
Evreleme
hastalarda evreleme işlemleri
• Kİ Biopsisi: Anemisi olan, Evre IV, sistemik semptomları olanlara
tedavinin etkinliğini değerlendirilmek
• KC biopsisi: Kapalı yada laparotomi sırasında
• Laparotomi: Eğer tedavi planını değiştirecekse, tek başına RT
planlanıyorsa, KMT yapılacaksa gerek duyulmaz.
• Tedavi seçiminde evreleme çok önemlidir.
• HH komşuluk yolu ile yayılır.Hematolojik yayılım erken
evrede nadir, Survi ile evre direkt korele
• Prognoz ve tedavi direkt olarak hastalığın yaygınlığı ile
ilişkilidir.
• Klinik evreleme:hikaye, fizik muayene, lab, görüntüleme
metodları ile yapılır.
• Patolojik evreleme: Eksploratris laporotomi,splenektomi
ile
6. 17.11.2014
6
Evre Sınıflaması
• 1971 de Ann Arbor sınıflaması,1989 da Cotswald
sınıflaması ile modifiye edilmiştir.
• Evrelemenin amacı ilk tedavi olarak RT(Kısıtlı hastalık)?
Yada kemoterapi (İleri hastalık)? Karar vermek
amacıyladır.Evre I den III e doğru dissemine LAP
ekstranoduler tutulum +/-(E)
• Splenomegali (S) özel lenf nodu gibi kabul edilir.
• Evre IV yaygın hastalığı ifade eder.
• Kİ; AC,KC gibi organ tutulumu evre IV
B Semptomları
• Tanı öncesi 6 ay içinde %10 dan fazla açıklanamayan kilo kaybı
• 38oC üzeri açıklanamayan ateş yüksekliği
• Gece terlemeleri (tek başına kötü prognoz değil)
• B semptomlarının olmaması A olarak değerlendirilir.
com
wordpress.Evre I
Evre II
• Diafragmanın tek tarafında, tek bir lenf bezi bölgesi veya lenfoid
• Diafragmanın bir tarafında iki yada daha fazla lenf bezi bölgesinin
yapının tutulumu (Dalak, timus, Waldeyer Halkası)
hastalığa katılımı Tutulan anatomik bölge sayısı küçük harfle yazılır.
Evre IIEvre IIgibi.
2, 3 tipdersnotlari.• Ekstralenfatik tutulum varsa IIE
Evre III
• Diafragmanın iki tarafında ki lenf bezi bölgelerinin
katılımı
• Evre III1: Diafragma altındaki hastalık üst abdominal
bölge tutulumu gösteriyorsa splenik, portal, çölyak lenf
bezleri tutulumu
• Evre III2: Paraaortik, mezenteriki iliak lenf bezlerinin
tutulması. Üst abdominal tutulumu olabilir, olmayabilir.
• Ekstralenfatik tutulum IIIE, dalak tutulumu S,İkisi birden
olursa Evre III E+S
Evre IV
• Lenf nodu tutulumu var veya yokken bir yada daha
fazla ekstralenfatik organda dissemine tutulum
veya uzak nodal tutulum ile izole ekstralenfatik
organ tutulumu
• X: Büyük tümör kitlesi Bulky hastalık
Toraks genişliğinin 1/3 ünden büyük mediastinal
kitle, 10 cm den büyük lenf nodu
• E: HH tutulumu olduğu bilinen bir lenf bezinin
hemen komşuluğundaki veya proksimalindeki bir
ekstranodal bölge tutulumu
7. 17.11.2014
7
Ayırıcı Tanı
• Servikal LAP: Bakteriel, viral enf., Enfeksiyöz mononukleoz,
toksoplazma
• NHL
• Nazofareks Ca,tiroid Ca
• Aksiller LAP: Meme Ca, NHL
• Mediastinal LAP: Enf, sarkoidaoz, akc. malign
HH NHL
• Sist.semptom: Sık
• Ekstranodal : Seyrek
•Mezenter :Seyrek
•Waldeyer: Seyrek
• Yayılım Şekli: Komşuluk
• Seyrek
• Sık
• Sık
• Sık
• Hematojen
com
wordpress.Tedavi
• Doğru evreleme
• Doğru tedavi TAM İYİLEŞME şansı +
• Prognoz direkt olarak evre ile ilişkili olduğu için klinik ve patolojik
tipdersnotlari.evreleme çok önemlidir.
• Tedavi Planı: RT, KMT, RT+KMT, KİT
Hodgkin hastalığı first line yaklaşım
Tedavi
Çok erken evre hst: IA
Radyasyon
Yüksek servikal (soliter)
Monoterapisi
• Erken Evre HH Evre I-Evre IIA ►RT
• İleri Evre HH Evre IIB-Evre IV►KMT
Evre I (♀) Nonbulky mediastinal NSHL
• Konstitusyonel semptomu olanlar, B semptomları olanlar, ara evreler
LPHL (servikal veya epitrochlear)
KMT, RT, kombine tedaviler
Bulk,anemi, ESR(↑),B sign yok
Erken Evre:IA-IIa
Favorable:Bulk,anemi, ESR(↑),B sign (-)
Unfavorable:herhangi bulk,anemi, ESR(↑), B
sign (+)
F: Kombine modalite
(2-4 siklus ABVD +TART)
UF:Kombine modalite
(4 siklus ABVD +TART)
İleri evre: IIIA-IV
Bulky, B sign
6-8 siklus KT+bulky için
RT (özz. Mediastinal)
9. 17.11.2014
9
Kemoterapi
A: Adriablatina
B: Bleomisin
V: Vinblastin
D:Dacarbazin (DTIC)
• 28 günde bir 6 kür
• Etkin , daha az lökomojenik, infertilite etkisi daha az,
• Kardiak, pulmoner toksisite
•MOPP, ABVD dönüşümlü yada hibrid yapılarak
uygulanabilir.
Kemik İliği Nakli
• Remisyon elde edilemeyenler
• Hastalık progresyonu gözlenenler
• Rölaps olgular
• Yüksek doz KMT sonrası otolog KİT
• Periferik Kök hücre nakli uygulanır.
com
wordpress.***Prognoz:
***İyi prognozlu grubun özellikleri:
The International Prognostic Score (İleri evre
1. Kadın hasta
Hodgkin lenfoma için)(16)
• Prognoz hastalığın evresine ve
2. 50 yaş
1.Yaş (³ 45)
daha az oranda histolojik tipe göre
3. B semptomlarının olmaması
tipdersnotlari.değişir.
1. Erkek cins
4. Sedimantasyon 70 mm/h
• 5 yıllık yaşam evre I'de %90 iken
1. Hb 10.5 g/dl
5. Nodüler sklerozan
evre IV'de %40-65 civarındadır
1.Evre IV hastalık
• Bir çalışmada yandaki risk
6. Büyük boyutlu kitlelerin olmaması
faktorleri olmayan grupta 5 yıllık
1.Lökosit sayısı ³ 15.000/mm3
7.Lenfopeni olmamaması
FFP % 84 iken risk faktorlerinin
Lenfosit sayısı 600/mm3 veya lökosit sayısının
herbiri FFP yaklaşık % 8 düşmesine
8. Lokositoz olmaması
yol açmıştır.
%8’inden az olması
9.Hipoalbuminemi olmaması
Bu faktörlerin herbiri bir parametre olarak kabul edilir
ve parametre sayısı artıkça hastalarda hastalıksız
sağkalım süresinin azaldığı görülmüştür.
10. Tutulan bölge sayısı (3 veya daha az)
Prognoz
RT Komplikasyonları
• Lenfositten fakir tip
• Mantle Tipi: Ösefajit, farenjit, ağız kuruluğu, yutma güçlüğü, ciltte
• Evre III, IV, 40 üzeri, B semptomları, bulky hastalık, yüksek sedim,
eritem,
lenfositopeni, çoğul ekstranodal tutulum, erkek olma, KMT alıp 1 yıl
• GEÇ: Hipotiroidi,radyasyon pnomonisi, akc. fibrosis, perikardit,
içinde rölaps olanlar,CD 30 +, CD 25 ekspresyonu KÖTÜ PROGNOZ
nörolojik komp.
10. 17.11.2014
10
Kemoterapi Komp.
• Sterilite MOPP
• Kardiotoksisite Adriablastina
• Nöropati: Vinkristin
• Akciğer: Bleomisin
• Sekonder maligniteler: AML, NHL, MDS, kitle tümörleri
Prognoz
• 5 yıllık yaşam evre I,II►%85
Evre IIIA►% 70
Evre IIIB, IV►%50
• Histolojik tip her zaman prognozu com
ayrıca etkiler.
• B semp, evre, tedavi seçimi,yaş, bulky hast, sedim, dalak, batın
tutulum yaygınlık önemli
wordpress.Prognoz skorlaması
• Albumin 4.0g/dL den az
• Hb: 10.5 g/dl az
• Erkek cinsiyet
tipdersnotlari.• 45 yaş veya daha yaşlı
• Evre IV
• BK: 15000/mm3 olması
• Mutlak lenfosit 600/mm3¯ olması