2. ΠΕΣΡΕΛΑΪΚΗ ΘΑΛΑΙΑ ΡΤΠΑΝΗ
Στθ ςθμερινι εποχι γνωρίηουμε ότι θ καλάςςια ρφπανςθ που προκαλείται από τα
εμπορικά πλοία, ιδίωσ τα δεξαμενόπλοια λόγω και του φορτίου που μεταφζρουν
είναι αυτι που απαςχολεί ςτο
μεγαλφτερο βακμό τθ διεκνι κοινότθτα. Ζνα από τα ςθμαντικότερα ατυχιματα ιταν
αυτό του δεξαμενόπλοιου Exxon Valdez το οποίο προςζκρουςε ςε φφαλο, ςτο ςτενό
του Prince William ςτθν Αλάςκα πριν από 20 περίπου χρόνια. Από το ατφχθμα
διζρρευςαν 11,2 εκατ. γαλόνια πετρελαίου ςτα παρκζνα νερά μιασ περιοχισ που
αποτελεί βιότοπο πλουςιότατθσ χλωρίδασ και πανίδασ. Αυτι θ πετρελαιοκθλίδα
υπιρξε θ μεγαλφτερθ οικολογικι καταςτροφι ςτθν ιςτορία των Η.Π.Α. Στθν
προςπάκεια απορρφπανςθσ τθσ ακτογραμμισ ςυμμετείχαν 11.000 άτομα 1400
ςκαφθ και 85 αεροςκάφθ. Η βιολογικι καταςτροφι που προκλικθκε από τθ διαρροι
του πετρελαίου είναι ακόμθ ορατι μετά από 19 χρόνια..
3. ΠΕΣΡΕΛΑΪΚΗ ΡΤΠΑΝΗ ΣΟΝ ΚΟΛΠΟ
ΣΟΤ ΜΕΞΙΚΟΤ
«Βλζπαμε τα μαφρα ςφννεφα καπνοφ από τθν καφςθ πετρελαίου, ωςτόςο υπιρχαν
περιςςότερα πράγματα από αυτά που βλζπει το μάτι. Τα όργανά μασ ανίχνευςαν
ςτθν περιοχι του ατυχιματοσ μικροςκοπικά, ςχεδόν αόρατα, οργανικά ςωματίδια και
αζριουσ ρφπουσ», διλωςε θ Ann M. Middlebrook, από το τμιμα Χθμικϊν Επιςτθμϊν
τθσ NOAA και επικεφαλισ τθσ μελζτθσ.
Όπωσ προζκυψε από τθν ζρευνα, τθν περίοδο του ατυχιματοσ ςτον Κόλπο του
Μεξικοφ, θ ςυνολικι μάηα των οργανικϊν ςωματιδίων που ςχθματίςτθκαν κατά τθν
εξάτμιςθ του πετρελαίου από τθν επιφάνεια τθσ κάλαςςασ, είναι περίπου
δεκαπλάςια τθσ μάηασ τθσ αικάλθσ από τισ ελεγχόμενεσ καφςεισ.
4. ΚΑΣΑΣΑΗ ΣΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στθν Ελλάδα κίνδυνοσ ςοβαροφ ατυχιματοσ ελλοχεφει ςτισ περιοχζσ
γφρω από τα διυλιςτιρια πετρελαίου, ςτα μεγάλα εμπορικά
λιμάνια και ςε καλάςςιεσ περιοχζσ με ςυχνζσ διελεφςεισ πλοίων.
Η κατάςταςθ επιδεινϊνεται από τθν κυκλοφορία ςτισ ελλθνικζσ
κάλαςςεσ γεραςμζνων και κακοςυντθρθμζνων πλοίων ¬ ελλινων
πλοιοκτθτϊν που δρουν ανεξζλεγκτοι πίςω από ξζνεσ ςθμαίεσ
ακατάλλθλων για τθ μεταφορά επικίνδυνων φορτίων.
5. ΕΠΙΠΣΩΕΙ ΠΕΣΡΕΛΑΙΟΤ
Το πετρζλαιο επιπλζει ςτθν επιφάνεια του νεροφ και ζτςι αποκλείει τον αζρα και αρκετό φωσ που
χρειάηεται θ κάλαςςα για να ςυντθριςει τουσ οργανιςμοφσ. Διάφορα βακτιρια αρχίηουν τθ διάςπαςι του
που είναι αργι. Μζχρι όμωσ να γίνει θ διάςπαςθ, μπορεί πολλοί οργανιςμοί να ζχουν εξαφανιςκεί. Το
πλαγκτόν που επιβιϊνει, μεταφζρει, μικρά ποςά πετρελαίου που καταλιγει ςτα ψάρια. Στα πετρελαιοειδι
υπάρχουν καρκινογόνεσ ουςίεσ όπωσ οι βενηοπυρίνεσ. Αυτζσ μαηί με τα ψάρια, τελικά, πθγαίνουν ςτον
άνκρωπο.
Ζνα άλλο μζροσ του πετρελαίου πθγαίνει ςτο βυκό, όπου καταςτρζφει τα φφκια που δίνουν τροφι και
κάλυψθ ςε πολλοφσ οργανιςμοφσ. Ζνα παράδειγμα τζτοιασ καταςτροφισ ςυνζβθ ςτθν Πφλο ςτισ 23
Φεβρουαρίου του 1980. Το πετρελαιοφόρο Irene’ s Serenade πιρε φωτιά ςτο λιμάνι και βυκίςτθκε.
Πετρελαιοειδι πάχουσ 10 εκατοςτϊν ςτο βυκό ςκότωςαν τα φφκια. Η άλλοτε μοναδικι για το υδρόβιο
περιβάλλον τθσ περιοχι, γνϊριςε μια εποχι χωρίσ ψάρια. Οι τεχνικζσ και γραφειοκρατικζσ δυςκολίεσ
βράδυναν τον κακαριςμό, με αποτζλεςμα οι επιπτϊςεισ να είναι περιςςότερεσ από τισ αναμενόμενεσ, αλλά
και κανζνασ κακαριςμόσ δεν μπορεί να είναι πλιρθσ.
Οι βιολόγοι ςιμερα ξζρουν ότι το πετρζλαιο ζχει μια ακόμθ επίδραςθ ςτουσ καλάςςιουσ οργανιςμοφσ.
Πολλά ψάρια ζχουν εξαιρετικά ευαίςκθτθ όςφρθςθ που τα οδθγεί ςτθν τροφι ι τα βοθκάει ν’
αποφεφγουν εχκροφσ. Η μυρωδιά του πετρελαίου παρεμβαίνει ςτθν όςφρθςθ των ψαριϊν.