SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 19
8L

НИЙЛБЭРЛЭГЧ

•2-тын код нийлбэрлэх зарчим
НИЙЛБЭРЛЭГЧ
• 7+5=12 үйлдлийг хйиж байгаа жишээ:
НИЙЛБЭРЛЭГЧ
• НИЙЛБЭРЛЭГЧ: Sn=An+Bn+Cn-1; Cn
• An – I нэмэгдэхүүн, Bn –I нэмэгдэхүүн,
Cn-1- өмнөх орноос ирсэн шилжlэг
буюу халилт (carry)
• Эндээс: нийлбэрлэгч буюу сумматор
нь ерөнхий тохиолдолд 3 битийн
оролттой, 2 битийн гаралттай
байгууламж ажээ.
НИЙЛБЭРЛЭГЧ
• Хэрвээ шилжлэг битийг эс тооцвол
нийлбэрлэгч нь 2 (A,B) оролттой, нэг (S)
гаралттай байгууламж ажээ.
• Ийм нийлбэрлэгчийг хагас нэмэгч гэнэ.
• Шилжëэг битийг тооцсон áîë:
3(An,Bn,Cn-1) оролттой, 2 (Sn, Cn )
гаралттай байгууламж áàéíà.
• ¯¿íèéã á¿òýí íýìýã÷ ãýíý.
Хагас нэмэгч
• Хагас нэмэгчийн Sn гаралтыг XOR
элэмэнтээр, Сn гаралтыг 2 оролттой
AND элементээр хийж болно.
• Sn –гаралтыг хэрэгжүүлэх (Σ) нь:
Хагас нэмэгч
• 1 битийн хагас нэмэгчийн шилжүүлэг
битийг 2 оролттой AND схемээр гаргах
нь:
Хагас нэмэгч
• Хагас нэмэгчийн бүтэн схем:
Хагас нэмэгч
• Хагас нэмэгчийн үнэний хүснэгт:
Хагас нэмэгч нь оролтондоо зөвхөн
үндсэн 2 нэмэгдүүний 2 битийг л авна.
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• Бүтэн нэмэгч нь 3 битийн оролттой, 2
битийн гаралттай.
• Үндсэн гаралт: Sn=An+Bn+Cn-1;
• Шилжүүлгийн гаралт: Cn=AnBn
• 2 дахь битээс эхлэн бүх оронгийн
битүүд нь 3 оролттой болох бөгөөд
үнэний хүснэгтийн оролт нь 8 комбинацаас бүрдэнэ.
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• Бүтэн нэмэгчийн үнэний хүснэгт:
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• ҮХ-ээс үзвэл,оролтууд дээрх “1”-ийн тоо
сондгой байх тох-лд л S буюу “Σ” гаралтан дээр нь “1” гарна.
• Энэ чанарнь оролтын дурын кодын “1”ийн тоо сондгой байна уу, тэгш бна уу
гэдгийг шалгадаг “сондгойн
генераторыг” бүтээхэд бүтэн нэмэгч
ашиглах боломж олгодог.
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• Бүтэн нэмэгчийн Үндсэн нийлбэрийг
олох схем:
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• Оролтон дээр 2 ба түүнээс дээш “1”
байгаа тох-лд л Бүтэн нэмэгчийн
шилжүүлгийн Сn гаралтан дээр “1”
утга гарна.
• шилжүүлгийн Сn битийг олон янзаар
гаргаж боох боловч хамгийн энгийн
арга бол 3-2AND+1-3OR схемээр
хэрэгжүүлэх хэлбэр юм.
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• Сn бит олох схем:
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• 1 битийн бүтэн нэмэгчийн бүтэн схем.
Энд хэд хэдэн төрлийн логик-схем
аригласан хэрэглэсэн байна.
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• 1-р ба 2-р оронгийн битийн холболт ба
гаралтын кодыг авах хэлбэр:
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• Энд “Со” бит зөвхөн 2-р утгын оронгоос гарах ба 1-р утгын оронгоос “Со” –
ийн утгыг шилжүүлэг 2 ба түүнээс дээш
тоотой орон “1” утгатай байвал “1” гэсэн
агуулгаар 2-р битийн “Cin” оролтонд
өгсөн байна.
• 2-р утгын оронгийн “Со” шилжүүлэг 3-р
оронгийн “Cin” оролтонд өгөгдөхөөр
бэлтгэгдсэн байна.
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• Олон бит ниылбэрлэгчийг холбох зарчим
БҮТЭН НЭМЭГЧ
• TTL 5482 4 бит нийлбэрлэгч

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Дифференциал тэгшитгэл
Дифференциал тэгшитгэлДифференциал тэгшитгэл
Дифференциал тэгшитгэлBolorma Bolor
 
2.1. хагас дамжуулагч
2.1. хагас дамжуулагч2.1. хагас дамжуулагч
2.1. хагас дамжуулагчOtgoo Khurlee
 
U.cs101 алгоритм программчлал-7
U.cs101   алгоритм программчлал-7U.cs101   алгоритм программчлал-7
U.cs101 алгоритм программчлал-7Badral Khurelbaatar
 
3.1. биполяр тpанзистор
3.1. биполяр тpанзистор3.1. биполяр тpанзистор
3.1. биполяр тpанзисторOtgoo Khurlee
 
Lekts02
Lekts02Lekts02
Lekts02Ankhaa
 
2 хувьсагчтай тэнцэтгэл бишийн систем
2 хувьсагчтай тэнцэтгэл бишийн систем2 хувьсагчтай тэнцэтгэл бишийн систем
2 хувьсагчтай тэнцэтгэл бишийн системKhishighuu Myanganbuu
 
физикийн тогтмолууд
физикийн тогтмолуудфизикийн тогтмолууд
физикийн тогтмолуудБаяраа Х.
 
хэлхээний хуулиуд
хэлхээний хуулиудхэлхээний хуулиуд
хэлхээний хуулиудtsdnsrn
 
Тоон электроник /монгол/
Тоон электроник /монгол/Тоон электроник /монгол/
Тоон электроник /монгол/Batnyam Maidarjav
 
тер кийн Ii хууль
тер кийн Ii хуультер кийн Ii хууль
тер кийн Ii хуульdavaa627
 
Ii lеkts-4 tsah sor undykts
Ii lеkts-4 tsah sor undyktsIi lеkts-4 tsah sor undykts
Ii lеkts-4 tsah sor undyktsudwal555 bhus
 
тоон логик 6 7 l триггер
тоон логик 6 7 l триггертоон логик 6 7 l триггер
тоон логик 6 7 l триггерtsdnsrn
 
төрийн оролцоо
төрийн оролцоотөрийн оролцоо
төрийн оролцооSilkroad10
 

La actualidad más candente (20)

Дифференциал тэгшитгэл
Дифференциал тэгшитгэлДифференциал тэгшитгэл
Дифференциал тэгшитгэл
 
2.1. хагас дамжуулагч
2.1. хагас дамжуулагч2.1. хагас дамжуулагч
2.1. хагас дамжуулагч
 
U.cs101 алгоритм программчлал-7
U.cs101   алгоритм программчлал-7U.cs101   алгоритм программчлал-7
U.cs101 алгоритм программчлал-7
 
3.1. биполяр тpанзистор
3.1. биполяр тpанзистор3.1. биполяр тpанзистор
3.1. биполяр тpанзистор
 
Lekts02
Lekts02Lekts02
Lekts02
 
семинар3
семинар3семинар3
семинар3
 
MT101 Lecture 1(Mongolia)
MT101 Lecture 1(Mongolia)MT101 Lecture 1(Mongolia)
MT101 Lecture 1(Mongolia)
 
Lection 1
Lection 1Lection 1
Lection 1
 
2 хувьсагчтай тэнцэтгэл бишийн систем
2 хувьсагчтай тэнцэтгэл бишийн систем2 хувьсагчтай тэнцэтгэл бишийн систем
2 хувьсагчтай тэнцэтгэл бишийн систем
 
физикийн тогтмолууд
физикийн тогтмолуудфизикийн тогтмолууд
физикийн тогтмолууд
 
Letcure5
Letcure5Letcure5
Letcure5
 
семинар
семинарсеминар
семинар
 
хэлхээний хуулиуд
хэлхээний хуулиудхэлхээний хуулиуд
хэлхээний хуулиуд
 
Тоон электроник /монгол/
Тоон электроник /монгол/Тоон электроник /монгол/
Тоон электроник /монгол/
 
тер кийн Ii хууль
тер кийн Ii хуультер кийн Ii хууль
тер кийн Ii хууль
 
Ii lеkts-4 tsah sor undykts
Ii lеkts-4 tsah sor undyktsIi lеkts-4 tsah sor undykts
Ii lеkts-4 tsah sor undykts
 
тоон логик 6 7 l триггер
тоон логик 6 7 l триггертоон логик 6 7 l триггер
тоон логик 6 7 l триггер
 
Cem13
Cem13Cem13
Cem13
 
төрийн оролцоо
төрийн оролцоотөрийн оролцоо
төрийн оролцоо
 
Tsho lekts 1
Tsho lekts  1Tsho lekts  1
Tsho lekts 1
 

Destacado

тоон логик 9 10 l хасагч
тоон логик 9 10 l  хасагчтоон логик 9 10 l  хасагч
тоон логик 9 10 l хасагчtsdnsrn
 
Леоц №1 <<тоон>>
Леоц №1  <<тоон>>Леоц №1  <<тоон>>
Леоц №1 <<тоон>>tsdnsrn
 
Lecture 2 3
Lecture 2 3Lecture 2 3
Lecture 2 3tsdnsrn
 
тоон логик 1 l суурь логик
тоон логик 1 l  суурь логиктоон логик 1 l  суурь логик
тоон логик 1 l суурь логикtsdnsrn
 
тоон логик 5 l exclusive or
тоон логик 5 l    exclusive orтоон логик 5 l    exclusive or
тоон логик 5 l exclusive ortsdnsrn
 
тоон логик 2 l суурь логик
тоон логик 2 l суурь логиктоон логик 2 l суурь логик
тоон логик 2 l суурь логикtsdnsrn
 
тоон схемтехникийн язгуур логик
тоон схемтехникийн язгуур логиктоон схемтехникийн язгуур логик
тоон схемтехникийн язгуур логикtsdnsrn
 
тоон логик 11 12 l тоолуур
тоон логик 11 12 l          тоолууртоон логик 11 12 l          тоолуур
тоон логик 11 12 l тоолуурtsdnsrn
 
электроник хичээл
электроник хичээлэлектроник хичээл
электроник хичээлsuuri Suuri
 
Naps Solar Systems: Libya pipeline electrification
Naps Solar Systems: Libya pipeline electrificationNaps Solar Systems: Libya pipeline electrification
Naps Solar Systems: Libya pipeline electrificationNapsSolar
 
Lab1 hylbar program
Lab1 hylbar programLab1 hylbar program
Lab1 hylbar programTuruu Tsogt
 
Lec4 хereglegchiinpunkts
Lec4 хereglegchiinpunktsLec4 хereglegchiinpunkts
Lec4 хereglegchiinpunktsTuruu Tsogt
 
Algoritmiin bodloguud
Algoritmiin bodloguudAlgoritmiin bodloguud
Algoritmiin bodloguudshulam
 
карбон хүчил
карбон хүчилкарбон хүчил
карбон хүчилdavaa627
 

Destacado (20)

тоон логик 9 10 l хасагч
тоон логик 9 10 l  хасагчтоон логик 9 10 l  хасагч
тоон логик 9 10 l хасагч
 
Леоц №1 <<тоон>>
Леоц №1  <<тоон>>Леоц №1  <<тоон>>
Леоц №1 <<тоон>>
 
Lecture 2 3
Lecture 2 3Lecture 2 3
Lecture 2 3
 
тоон логик 1 l суурь логик
тоон логик 1 l  суурь логиктоон логик 1 l  суурь логик
тоон логик 1 l суурь логик
 
тоон логик 5 l exclusive or
тоон логик 5 l    exclusive orтоон логик 5 l    exclusive or
тоон логик 5 l exclusive or
 
тоон логик 2 l суурь логик
тоон логик 2 l суурь логиктоон логик 2 l суурь логик
тоон логик 2 l суурь логик
 
тоон схемтехникийн язгуур логик
тоон схемтехникийн язгуур логиктоон схемтехникийн язгуур логик
тоон схемтехникийн язгуур логик
 
тоон логик 11 12 l тоолуур
тоон логик 11 12 l          тоолууртоон логик 11 12 l          тоолуур
тоон логик 11 12 l тоолуур
 
электроник хичээл
электроник хичээлэлектроник хичээл
электроник хичээл
 
Naps Solar Systems: Libya pipeline electrification
Naps Solar Systems: Libya pipeline electrificationNaps Solar Systems: Libya pipeline electrification
Naps Solar Systems: Libya pipeline electrification
 
Lab1 hylbar program
Lab1 hylbar programLab1 hylbar program
Lab1 hylbar program
 
Zavkhan xorongo oruulalt 2014
Zavkhan xorongo oruulalt 2014Zavkhan xorongo oruulalt 2014
Zavkhan xorongo oruulalt 2014
 
Pdh mt 3 badam, purewoidow
Pdh mt 3 badam, purewoidowPdh mt 3 badam, purewoidow
Pdh mt 3 badam, purewoidow
 
дотоод сүлжээний зохион байгуулалт
дотоод сүлжээний зохион байгуулалтдотоод сүлжээний зохион байгуулалт
дотоод сүлжээний зохион байгуулалт
 
7salaalsan
7salaalsan7salaalsan
7salaalsan
 
Lection 3 4_5_slideshare
Lection 3 4_5_slideshareLection 3 4_5_slideshare
Lection 3 4_5_slideshare
 
Lec4 хereglegchiinpunkts
Lec4 хereglegchiinpunktsLec4 хereglegchiinpunkts
Lec4 хereglegchiinpunkts
 
Algoritmiin bodloguud
Algoritmiin bodloguudAlgoritmiin bodloguud
Algoritmiin bodloguud
 
Lecture2
Lecture2Lecture2
Lecture2
 
карбон хүчил
карбон хүчилкарбон хүчил
карбон хүчил
 

Más de tsdnsrn

байгаль лекц1 харьцангуйн онол ба орчин үеийн квант физикийн үндэс
байгаль лекц1  харьцангуйн онол ба орчин үеийн квант физикийн үндэсбайгаль лекц1  харьцангуйн онол ба орчин үеийн квант физикийн үндэс
байгаль лекц1 харьцангуйн онол ба орчин үеийн квант физикийн үндэсtsdnsrn
 
байгаль лекц 2 орчин үеийн тэргүүний шинжлэх ухааны онол, хэрэглээ
байгаль лекц 2  орчин үеийн тэргүүний шинжлэх ухааны онол, хэрэглээбайгаль лекц 2  орчин үеийн тэргүүний шинжлэх ухааны онол, хэрэглээ
байгаль лекц 2 орчин үеийн тэргүүний шинжлэх ухааны онол, хэрэглээtsdnsrn
 
байгаль лекц 3 шинэ технологийн онол хэрэглээ
байгаль лекц 3  шинэ технологийн онол хэрэглээбайгаль лекц 3  шинэ технологийн онол хэрэглээ
байгаль лекц 3 шинэ технологийн онол хэрэглээtsdnsrn
 
Lecture 4 5
Lecture 4 5Lecture 4 5
Lecture 4 5tsdnsrn
 
Lecture 1
Lecture 1Lecture 1
Lecture 1tsdnsrn
 
5 l mk gadaad oi1
5 l mk gadaad oi15 l mk gadaad oi1
5 l mk gadaad oi1tsdnsrn
 
7 l командын олонлог онцлог
7 l командын олонлог онцлог7 l командын олонлог онцлог
7 l командын олонлог онцлогtsdnsrn
 
5 l mk gadaad oi
5 l mk gadaad oi5 l mk gadaad oi
5 l mk gadaad oitsdnsrn
 
нэгдүгээр бие даалтыг хийх заавар
нэгдүгээр бие даалтыг хийх зааварнэгдүгээр бие даалтыг хийх заавар
нэгдүгээр бие даалтыг хийх зааварtsdnsrn
 
нэгдүгээр бие даалтыг хийх заавар
нэгдүгээр бие даалтыг хийх зааварнэгдүгээр бие даалтыг хийх заавар
нэгдүгээр бие даалтыг хийх зааварtsdnsrn
 

Más de tsdnsrn (10)

байгаль лекц1 харьцангуйн онол ба орчин үеийн квант физикийн үндэс
байгаль лекц1  харьцангуйн онол ба орчин үеийн квант физикийн үндэсбайгаль лекц1  харьцангуйн онол ба орчин үеийн квант физикийн үндэс
байгаль лекц1 харьцангуйн онол ба орчин үеийн квант физикийн үндэс
 
байгаль лекц 2 орчин үеийн тэргүүний шинжлэх ухааны онол, хэрэглээ
байгаль лекц 2  орчин үеийн тэргүүний шинжлэх ухааны онол, хэрэглээбайгаль лекц 2  орчин үеийн тэргүүний шинжлэх ухааны онол, хэрэглээ
байгаль лекц 2 орчин үеийн тэргүүний шинжлэх ухааны онол, хэрэглээ
 
байгаль лекц 3 шинэ технологийн онол хэрэглээ
байгаль лекц 3  шинэ технологийн онол хэрэглээбайгаль лекц 3  шинэ технологийн онол хэрэглээ
байгаль лекц 3 шинэ технологийн онол хэрэглээ
 
Lecture 4 5
Lecture 4 5Lecture 4 5
Lecture 4 5
 
Lecture 1
Lecture 1Lecture 1
Lecture 1
 
5 l mk gadaad oi1
5 l mk gadaad oi15 l mk gadaad oi1
5 l mk gadaad oi1
 
7 l командын олонлог онцлог
7 l командын олонлог онцлог7 l командын олонлог онцлог
7 l командын олонлог онцлог
 
5 l mk gadaad oi
5 l mk gadaad oi5 l mk gadaad oi
5 l mk gadaad oi
 
нэгдүгээр бие даалтыг хийх заавар
нэгдүгээр бие даалтыг хийх зааварнэгдүгээр бие даалтыг хийх заавар
нэгдүгээр бие даалтыг хийх заавар
 
нэгдүгээр бие даалтыг хийх заавар
нэгдүгээр бие даалтыг хийх зааварнэгдүгээр бие даалтыг хийх заавар
нэгдүгээр бие даалтыг хийх заавар
 

тоон логик 8 l нийлбэрлэгч

  • 2. НИЙЛБЭРЛЭГЧ • 7+5=12 үйлдлийг хйиж байгаа жишээ:
  • 3. НИЙЛБЭРЛЭГЧ • НИЙЛБЭРЛЭГЧ: Sn=An+Bn+Cn-1; Cn • An – I нэмэгдэхүүн, Bn –I нэмэгдэхүүн, Cn-1- өмнөх орноос ирсэн шилжlэг буюу халилт (carry) • Эндээс: нийлбэрлэгч буюу сумматор нь ерөнхий тохиолдолд 3 битийн оролттой, 2 битийн гаралттай байгууламж ажээ.
  • 4. НИЙЛБЭРЛЭГЧ • Хэрвээ шилжлэг битийг эс тооцвол нийлбэрлэгч нь 2 (A,B) оролттой, нэг (S) гаралттай байгууламж ажээ. • Ийм нийлбэрлэгчийг хагас нэмэгч гэнэ. • Шилжëэг битийг тооцсон áîë: 3(An,Bn,Cn-1) оролттой, 2 (Sn, Cn ) гаралттай байгууламж áàéíà. • ¯¿íèéã á¿òýí íýìýã÷ ãýíý.
  • 5. Хагас нэмэгч • Хагас нэмэгчийн Sn гаралтыг XOR элэмэнтээр, Сn гаралтыг 2 оролттой AND элементээр хийж болно. • Sn –гаралтыг хэрэгжүүлэх (Σ) нь:
  • 6. Хагас нэмэгч • 1 битийн хагас нэмэгчийн шилжүүлэг битийг 2 оролттой AND схемээр гаргах нь:
  • 7. Хагас нэмэгч • Хагас нэмэгчийн бүтэн схем:
  • 8. Хагас нэмэгч • Хагас нэмэгчийн үнэний хүснэгт: Хагас нэмэгч нь оролтондоо зөвхөн үндсэн 2 нэмэгдүүний 2 битийг л авна.
  • 9. БҮТЭН НЭМЭГЧ • Бүтэн нэмэгч нь 3 битийн оролттой, 2 битийн гаралттай. • Үндсэн гаралт: Sn=An+Bn+Cn-1; • Шилжүүлгийн гаралт: Cn=AnBn • 2 дахь битээс эхлэн бүх оронгийн битүүд нь 3 оролттой болох бөгөөд үнэний хүснэгтийн оролт нь 8 комбинацаас бүрдэнэ.
  • 10. БҮТЭН НЭМЭГЧ • Бүтэн нэмэгчийн үнэний хүснэгт:
  • 11. БҮТЭН НЭМЭГЧ • ҮХ-ээс үзвэл,оролтууд дээрх “1”-ийн тоо сондгой байх тох-лд л S буюу “Σ” гаралтан дээр нь “1” гарна. • Энэ чанарнь оролтын дурын кодын “1”ийн тоо сондгой байна уу, тэгш бна уу гэдгийг шалгадаг “сондгойн генераторыг” бүтээхэд бүтэн нэмэгч ашиглах боломж олгодог.
  • 12. БҮТЭН НЭМЭГЧ • Бүтэн нэмэгчийн Үндсэн нийлбэрийг олох схем:
  • 13. БҮТЭН НЭМЭГЧ • Оролтон дээр 2 ба түүнээс дээш “1” байгаа тох-лд л Бүтэн нэмэгчийн шилжүүлгийн Сn гаралтан дээр “1” утга гарна. • шилжүүлгийн Сn битийг олон янзаар гаргаж боох боловч хамгийн энгийн арга бол 3-2AND+1-3OR схемээр хэрэгжүүлэх хэлбэр юм.
  • 14. БҮТЭН НЭМЭГЧ • Сn бит олох схем:
  • 15. БҮТЭН НЭМЭГЧ • 1 битийн бүтэн нэмэгчийн бүтэн схем. Энд хэд хэдэн төрлийн логик-схем аригласан хэрэглэсэн байна.
  • 16. БҮТЭН НЭМЭГЧ • 1-р ба 2-р оронгийн битийн холболт ба гаралтын кодыг авах хэлбэр:
  • 17. БҮТЭН НЭМЭГЧ • Энд “Со” бит зөвхөн 2-р утгын оронгоос гарах ба 1-р утгын оронгоос “Со” – ийн утгыг шилжүүлэг 2 ба түүнээс дээш тоотой орон “1” утгатай байвал “1” гэсэн агуулгаар 2-р битийн “Cin” оролтонд өгсөн байна. • 2-р утгын оронгийн “Со” шилжүүлэг 3-р оронгийн “Cin” оролтонд өгөгдөхөөр бэлтгэгдсэн байна.
  • 18. БҮТЭН НЭМЭГЧ • Олон бит ниылбэрлэгчийг холбох зарчим
  • 19. БҮТЭН НЭМЭГЧ • TTL 5482 4 бит нийлбэрлэгч