1. EMUNen aurkeztua
2007ko urrian
Komunikatzeko gogoa
ulertzen eta
garatzen
Peter D. MacIntyre
Cape Breton Unibertsitatea
Sydney, Eskozia Berria, Kanada

2. Mintegiaren antolamendua
WTC teoriaren oinarriak labur berrikustea (20 minutu)
Ardatza: komunikatzearen aldeko hautua egitea edo ez
WTCaz egindako ikerketak labur berrikustea (10 minutu)
WTCan situazio-aldaketa islatzen duen aktibitatea (20 minutu)
Talde-eztabaida WTCari eragiten dioten faktoreei buruz (35
minutu)
Eztabaida: WTC altuko eta baxuko esperientzia pertsonalak
Eztabaida: egoera nola aldatu, WTC areagotzeko
Ardatza: lantegian parte hartzen dutenen esperientzia
pertsonalak
Laburpena eta ondorioak (5 minutu)
2

3. Hizkuntza-ikasleak noiz bihurtzen
dira hizkuntza-erabiltzaile?
(Modern Language Journal aldizkarian laster agertuko den lan batetik hartua)
Erabakitzeko uneak motibazioaren eta hizkuntz
antsietatearen arteko talka islatzen du
beste zenbait prozesu ere badaude tartean
Borondatezko ekintza, erabaki askea
Batzuetan oharkabekoa, besteetan kontzientea
«Nia» islatzen du
Lau ikerlan
Parte-hartzaileen esperientzia pertsonalak
3

4. Hizkuntz antsietatea
“L2-ren ikasketarekin lotutako kezka eta
emozionalitatea (normalean negatiboa)”
3 kontzeptu-maila 3 iragarpen-maila
Bereizgarriarena Eskasa
Egoerari atxikia Oso ona
Aski ezagutzen ez dena
Kondizioarena
1. oharra: SLAn*, aztergai diren aldagaien arteko erlazioak oso desberdinak
izan daitezke, kontzeptuak zein abstrakzio-mailatan definitzen diren (hau da,
bereizgarriarena, egoerari atxikia edo kondizioarena).
*SLA: Second Language Acquisition / Bigarren hizkuntzaren jabetze-prozesua
4

5. Motibazioa
Gardner-en SE eredua
Motibazio integratzailea
Dörnyei-ren L2 sistema motibazionala
Ni «ideala»
«Obligaziozko» nia
5

6. Gardner-en motibazio integratzailea
Motibazio integratzailea:
Besteak
Besteak
Izaera integratzailea
Motibazioa Hizkuntz
Ikasketa-
lorpena
situazioarekiko
jarrera
Hizkuntz jarrera
2. oharra: hizkuntza bat ikasteko motibazio nagusia beste kultura-talde
bateko jendearekin komunikazio-harremanak garatzea izaten da.
6

7. Motibazio-kontzeptuen zabaltzea
SLAn
Autodeterminazioaren teoria (Noels)
Planteamendu fisiologikoak (Schummann)
Ikaslearen autonomia (Ushioda)
Zereginari atxikitako motibazioa (Julkunen)
Prozesuaren eredua (Dörnyei & Otto)
L2 sistema motibazionala (Dörnyei)
Ikuspegi kritiko-kualitatiboa (Norton)
7

8. Dörnyei-ren L2 sistema
motibazionala
Beharrezkoa da motibazio integratzailea
birformulatzea, aintzat hartzeko:
Kontakturik gabeko ikasketa-situazioak
Mundu zabaleko ingelesak ez du talde etnikorik
Integratzailea eta instrumentala batera gertatzen dira
Ni ideala (izan nahi genukeena)
Obligaziozko nia (izan behar genukeena)
L2 ikasketa-esperientzia (aurretiko L2 jokabidea)
8

9. «Nia»ren izaeraz
Nia:
“Hasieran bakarra, estatikoa eta osoa-edo zirudien
entitate hura dimentsio eta aurpegi anitzeko egitura
dinamiko bihurtu da, gizarte-informazioa
prozesatzearen alderdi orotan sistematikoki sartuta
dagoena.”
(Markus eta Wurf, 1987, 301. or.).
• Nortasuna – alde anitzekoa, dinamikoa
• Motibazioa - alde anitzekoa, dinamikoa
9

10. Ni posibleak (PS) motibazio gisa
PSak norberaren etorkizuneko ikuspenak dira
Desio adina beldur eragiten dute
Teoriak desioaren eta beldurraren arteko oreka nabarmentzen du
Itxaropen lausoak eta uste zehatzak
Ni berri baten ikuspena motibatzailea izaten da
Helburuak argitzen ditu
Jokabidea helburuarekin lotzen du
Sariak izan litezkeenak hornitzen ditu, ekintzen ordainetan
Zenbat eta espezifikoagoak izan, orduan eta hobeto gidatzen
dute jokabidea (Oyserman et al., 2004)
10

11. Motibazioak aldatu egiten dira
denborarekin
Hainbat motibazio-prozesu gertatzen dira
jokabidea gauzatu aurretik, gauzatu ahala eta
gauzatu ondoren.
Motibazio-planteamenduek denbora-
erreferentzia bat izango dute berekin; adibidez:
Iraupen luzeagoko prozesuetan ardaztu (integratzailea)
Azkar aldatzen diren gertaeratan ardaztu (zereginak)
3. oharra: motibazioak hizkuntz ikasketari eragiten dion modua aldatu
egiten da, azterketan dagoen denbora-erreferentzia aldatu ahala.
11

12. 1
Komunikazio-
I. geruza L2
jokabidea
erabilera
2
II. geruza Jokabide intentzioa
Komunikatzeko
gogoa
34
III. geruza Pertsona jakin Egoera Aurrekari kokatuak
batekin Komunikatiboan
komunikatu nahia autokonfiantza
5 6 7
IV. geruza Motibazio joerak
Talde arteko
Pertsona L2
motibazioa
arteko Autokonfiantza
motibazioa
9 10
8
V. geruza Testuinguru afektibo-
Komunikatzeko
Talde arteko Egoera
kognitiboa
gaitasuna
jarrerak soziala
11 12 Testuinguru sozial
VI.
eta indibiduala
geruza
Nortasuna
Talde arteko giroa
12

13. WTC kontzeptua
Hasierako L1 kontzeptua «bereizgarri»
erakoa zen
Gure kontzeptuak prestutasun «kondizio»
bat proposatzen du
Komunikazioari ekitea hautu kontua da
Borondatezko ekintza
13

14. Borondatea
Historia luzea psikologian eta filosofian
Ia erabat bazter utzitako kontzeptua,
nahimen librearen moduko kontzeptuak
erabili ezintzat jo zirenean
Anitzak eta, batzuetan, aurkakoak diren
bulkadek ekintzari nola eragiten dioten
aztertzeko aukera ematen du
4. oharra: borondatezko hautuak aztertzeak frogatzen du aurkako
prozesuek (adibidez, hurbiltzea eta saihestea) bat egiten dutela, eta
14
bigarren hizkuntzako komunikaziori eragiten diotela.

15. Bi ikerlan komunikazioari ekiteko
prozesuaz
MacIntyre, Babin eta Clément (1999)
Ahozko eta idatzizko komunikazioaz
MacIntyre, Clément eta Noels, 2007
Baldintza ezagunetan, pertsona barnerakoiek
gehiago ikasi zuten eta WTC handiagoa zuten
pertsona kanporakoiek baino
Baldintza ezezagun samarretan, pertsona
kanporakoiek gehiago ikasi zuten eta WTC
handiagoa zuten pertsona barnerakoiek baino
15

16. Izaeraren (kanporakoia / barnerakoia) eta
ikasketa-egoeraren kondizioen (ezagunak / ezezagunak) eragina
25
20 Azterketa ostekoa
15
B arnerako ia
10
Kanpo rako ia
WTC egoera
5
0
Oso antzekoa Antzeko samarra Batere antzik ez
16

17. Bi azterlan ardaztu
Baker eta MacIntyre (2000)
200 ingeles hiztun frantsesa ikasten, programa
arruntean nahiz murgiltze-programan
Bi egoera deskribatuta
gogotsu
gogogabe
Gaiak eta emozioen adierazpena aztertu
genituen
17

18. Gogotsu
Murgiltze-programetako ikasleek erreakzio emozional ahulagoak
agertu zituzten egoera horietan, bestelako programetako ikasleekin
alderatuta.
Programa arrunteko ikasleak pozik agertzen ziren lorpen txikiekin:
“Nire aitak joskintza eta eztei-jantzi denda bat dauka… eta egun batean
frantsesez mintzatzen zen andre bat sartu zen. Aitaren emazteak
badaki frantsesez baina egun hartan kanpoan zen, eta hari [andre
hari] kasu egiteko gai izan nintzen, beste egun batean itzularazteko
adina bai, behintzat.”
18

19. Gogogabe
Murgiltze-programetako ikasleek emozio
handiagoa adierazi zuten egoera horietan
Murgiltze-programan nahiz bestelakoan,
ikasleak gehien zapuzten zituen gertaera
solaskide frankofonoek ingelesera jauzi egitea
zen
borondatez hautatutako norberaren aurkezpena seko
ukatzea, lotsagarria da
gauza bitxia, askok esperientzia motibatzailetzat jo
zuten
19

20. Bigarren azterlan ardaztua
Berriz ere, gogotsu/gogogabe
100 ikasle anglofono eta frankofonotik
gora, Ottawan
erakunde oso elebiduna, hiri elebiduna
Normalean, frantses hiztunek eskarmentu
handiagoa dute ingelesez mintzatzen,
alderantziz baino
20

21. Gogotsu
Ingeles hiztunak gogotsu, beste aukera bakarra isilik geratzea zenean
(azaldutako egoeren % 25)
Solaskideak ingelesez egitea espero zen, ahal izanez gero
Ingeles hiztunek adierazi zuten akats-zuzenketak WTC igoarazi edo
jaitsarazi egiten zuela, testuingurua nolakoa zen (% 20k aipatu zuen akats-
zuzenketa).
“Gogotsu agertuko nintzateke inguruan lagunak baneuzka. Beti sentitu izan
naiz eroso ikasgelan mintzatzen. Ikasgelatik kanpo, ordea, iruditzen zait
jendea ni analizatzen ari dela. Ez zait axola irakasleek ni analizatzea, baina
ezagunek egitea ez zait gustatzen.”
Frantses hiztunak oso gogotsu agertzen ziren oro har, batez ere lagunek
ingelesez hitz egiten bazuten
21

22. Gogogabe – Ingeles hiztunak
Anglofonoek bi egoera azaldu zituzten:
autokonfiantza falta frantsesean (% 20tik gora)
arrotzei hitz egitea (% 20tik gora)
analizatuak eta kritikatuak zirenaren
irudipena adierazi zuten, batez ere azentua
eta gramatika zirela-eta
Gogoratu William James-ek zioena: ‘kanpoalde
hotza’ indar geldiarazle gisa.
22

23. Gogogabe – Frantses hiztunak
Gogogabeak frankofonoekin (% 50)
familia, lagun eta abarrekin.
Dimentsio politikoa, ingelesak frantsesaren indarra
mehatxatzen du
Hiztegi oso espezifikoa, situazioari oso atxikia
“Quand je dois parler de sujets tres precis ou je ne suis pas
certains de l’exactitude des termes.” (“Oso gai zehatzez hitz
egin behar eta terminologia egokiaz ziur ez nagoenean.”)
23

24. Erabakia hartzeko unean…
Faktore askok igoaraz edo jaitsaraz dezakete
urratsa emateko probabilitatea
Psikologikoak
Pedagogikoak
Egoerazkoak
Linguistikoak
Soziopolitikoak
Denborarekin, faktore horien eragina aldatu,
indartu edo ahuldu egin daiteke
24

25. Kurt Lewin-en eremuaren teoria
Batera existitzen diren eta bata bestearen
mendeko diren hainbat alderditan oinarritzen da
ekintza.
Bizitza osoaren vs bat-bateko eraginak
Bat-bateko eraginek inpaktu handiagoa dute ekintzan
Indar bultzatzaileak vs indar geldiarazleak
Errazagoa da ekintza aldaraztea indar geldiarazleak
gutxituz
Ottawan ingeles hiztunak geldiarazita zeuden
25

26. Egin beharreko ikerketak
Indar bultzatzaileak eta geldiarazleak hobeto ulertu
Une-, kondizio-mailako prozesuetan ardaztu
Ereduen konplexutasuna areagotu
Wen eta Clément (2003), txinatarren artean beste indar
geldiarazle batzuek dute eragina (begirunean eta arduran
oinarrituak)
Yashima-k (2002) aurkitu zuenez, hizkuntza ikasteko atzerriko
egonaldietan lortuko zen egokitzea eta gogobetetasuna
iragartzen du WTCak
5. oharra: SLAn etorkizunean egin beharreko ikerketek honako hau izan
beharko lukete ardatz: hiztun bat komunikazioari ekin edo ez erabakitzen
ari den unean jokoan sartzen diren indar geldiarazleak.
26

27. Laburpena: «oharrak»
SLAn, aztergai diren aldagaien arteko
1.:
erlazioak oso desberdinak izan daitezke,
kontzeptuak zein abstrakzio-mailatan
definitzen diren (hau da, kondizioarena,
egoerari atxikia edo bereizgarriarena).
hizkuntza bat ikasteko motibazio nagusia
2.:
beste kultura-talde bateko jendearekin
komunikazio-harremanak garatzea izaten da.
27

28. Laburpena: «Jakituriaren fruituak»
3.: motibazioak hizkuntz ikasketari eragiten dion modua
aldatu egiten da, azterketan dagoen denbora-
erreferentzia aldatu ahala.
4.: borondatezko hautuak aztertzeak frogatzen du
aurkako prozesuek (adibidez, hurbiltzea eta
saihestea) bat egiten dutela, eta bigarren
hizkuntzako komunikaziaori eragiten diotela.
SLAn etorkizunean egin beharreko ikerketek honako
5.:
hau izan beharko lukete ardatz: hiztun bat
komunikazioari ekin edo ez erabakitzen ari den
unean jokoan sartzen diren indar geldiarazleak.
28

29. Mintegiko jarduerak
WTC gogotsu eta gogogabeko ariketa
(esku-orria)
WTC galderak mintegiko parte-hartzaileei
(esku-orria)
WTC eta ni posibleak
(esku-orria)
29

30. EMUNen aurkeztua
2007ko urrian
Komunikatzeko gogoa:
ikastetik komunikatzerako
muga psikologikoa
zeharkatzea.
Peter D. MacIntyre
Cape Breton Unibertsitatea
Sydney, Eskozia Berria, Kanada