1. Улаанбаатар Их Сургууль
Бизнес менежментийн тэнхим
МАРКЕТИНГИЙН ҮНДЭС
Лекц :№ 15
МАРКЕТИНГИЙН ТӨЛӨВЛӨЛТ БА
ХЯНАЛТ
•
•
•
Хичээлийн кредит: 3
Хичээлийн индекс: BA202
Судлах анги: ММ-2,СМ-2, НББ-2, ҮМ-2, АЖМ-2,ОУЭЗ-2,БЭЗМ-2

2. Àãóóëãà
1. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºëòèéí òóõàé
îéëãîëò
2. Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéã
õèéõ ¿å øàòóóä
3. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò
2

3. 1. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºëòèéí
òóõàé îéëãîëò
3

4. Ìàðêåòèíãèéí ìåíåæìåíòèéí ¿éë àæèëëàãàà
Ìàðêåòèíãèéí
Ìàðêåòèíãèéí
òºëºâëºëò
òºëºâëºëò
Òºëºâëºãººíèé áèåëýëòýíä
Òºëºâëºãººíèé áèåëýëòýíä
õÿíàëò òàâèõ
õÿíàëò òàâèõ
Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãººã
Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãººã
õýðýãæ¿¿ëýõ
õýðýãæ¿¿ëýõ
4

5. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºëòèéí òóõàé îéëãîëò
Òîäîðõîéëîëò:
Áàéãóóëëàãà ìàðêåòèíãèéí íºõöºë áàéäàë,
ººð÷ëºëò, õàíäëàãûã àæèãëàæ ýðýëò,
íèéë¿¿ëýëò, ¿íèéí ìýäðýìæýýð äàìæóóëàí çîðèëãî,
çîðèëòîî äýâø¿¿ëæ, õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà çàìàà
ñîíãîõ ¿éë àæèëëàãàà þì.
5

6. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºëòèéí òóõàé îéëãîëò
Òºëºâëºëòèéí õýëáýð¿¿ä:
Æèëèéí òºëºâëºãºº
Äóíä õóãàöààíû òºëºâëºãºº
Ñòðàòåãèéí òºëºâëºãºº
6

7. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãºº, òýäãýýðèéí
óÿëäàà
Çîðèëòîò
çàõ çýýë
+
Ìàðêåòèíãèéí
õîëüö
=
Ìàðêåòèíãèéí
ñòðàòåãè
+
Ñòðàòåãèéã
õýðýãæ¿¿ëýõ
õóãàöàà áà
õÿíàëòûí ìåõàíèçì
=
Ìàðêåòèíãèéí
òºëºâëºãºº
+
=
Ìàðêåòèíãèéí
Õºòºëáºð
Áóñàä
ìàðêåòèíãèéí
òºëºâëºãººí¿¿ä
7

8. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºëòèéí òóõàé îéëãîëò
Æèëèéí òºëºâëºãºº:
Íýã æèë õ¿ðòýëõ õóãàöààíä õýðýãæ¿¿ëýõ
òºëºâëºãººí¿¿ä áàãòàíà.
Õàìààðàõ àñóóäëóóä:
Ìàðêåòèíãèéí ºäºð òóòìûí ¿éë àæèëëàãààòàé
õîëáîîòîé àñóóäëóóä
8

9. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºëòèéí òóõàé îéëãîëò
Äóíä õóãàöààíû òºëºâëºãºº: (1-5 æèë)
Áàéãóóëëàãûí ñòðàòåãèéã õýðýãæ¿¿ëýõ
àðãà çàìóóä, òýäãýýðò øààðäàãäàõ íººö,
öàã õóãàöààã òîäîðõîéëíî.
Õàìààðàõ àñóóäëóóä:
Äóíä áîëîí äîîä øàòíû ìåíåæåð¿¿äèéí ¿éë àæèëëàãààíû
åðºíõèé óäèðäàìæ;
Îð÷íû õ¿÷èí ç¿éë¿¿ä;
Ìàðêåòèíãèéí ¿íäñýí ñòðàòåãèóä;
Øààðäàãäàõ íººö;
9

10. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºëòèéí òóõàé îéëãîëò
Ñòðàòåãèéí òºëºâëºãºº: (5-ñ äýýø æèë)
Áàéãóóëëàãûí ñòðàòåãèéí åðºíõèé
óäèðäàìæ áîëäîã.
Õàìààðàõ àñóóäëóóä:
Ýðõýì çîðèëãî;
Áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãààíû öààøäûí õàíäëàãà,
¿íäñýí ÷èãëýë¿¿ä;
10

11. 2. Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãè
òºëºâëºëòèéã õèéõ ¿å øàòóóä
11

12. Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí ¿å øàòóóä
2. Ñòðàòåãèéí
áèçíåñ
íýãæ¿¿äèéã
òîäîðõîéëîõ
3. Ìàðêåòèíãèéí
çîðèëãóóäûã
òîäîðõîéëîõ
4. ͺõöºë
áàéäëûí
øèíæèëãýý
õèéõ
1. Ýðõýì çîðèëãûã
òîäîðõîéëîõ
5.
7. ¯ð ä¿íãèéí
õÿíàëò
6. Äóíä õóãàöààíû áîëîí
æèëèéí òºëºâëºãººã
áîëîâñðóóëàõ
Ìàðêåòèíãèéí
ñòðàòåãèéã
áîëîâñðóóëàõ
Ýðãýõ õîëáîî
12

13. Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí I ¿å øàò
1. Áàéãóóëëàãûí
1. Define
ýðõýìOrganizational
çîðèëãûã
òîäîðõîéëîõ
Mission
Áàéãóóëëàãûí ýðõýì çîðèëãî íü óðò
õóãàöààíû õ¿ðýýã õàìðàõ áºãººä
áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãààíû
÷èãëýë, çàõ çýýëä ýçëýõ áàéð ñóóðèéã
òîäîðõîéëíî.
Ýðõýì çîðèëãûã áàéãóóëëàãûí ò¿¿õ,
ºíººãèéí óäèðäëàãûí îíöëîã, íººö, îð÷íû
õ¿÷èí ç¿éë¿¿äýä ¿íäýñëýí òîäîðõîéëíî.
13

14. Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí II ¿å øàò
Ñòðàòåãèéí áèçíåñ íýãæ¿¿äèéí îíöëîã:
• ªºðèéí ãýñýí çîðèëòîò çàõ çýýëòýé;
2. Ñòðàòåãèéí
áèçíåñ
íýãæ¿¿äèéã
áàéãóóëàõ
• ªºðèéí ãýñýí óäèðäëàãàòàé;
• ªºðèéí íººöòýé ò¿¿íèéã õÿíàõ ÷àäâàðòàé;
• ªºðèéí ãýñýí áèå äààñàí ñòðàòåãèòàé;
• Çàõ çýýë íü ºðñºë人íòýé;
• Õàðüöàíãóé äàâóó òàëòàé;
14

15. Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí III ¿å øàò
Ñòðàòåãèéí áèçíåñ íýãæ á¿ðèéí çîðèëãûã
òîäîðõîéëîõ;
Çîðèëãî íü:
.
3
Ìàðêåòèíãèéí
çîðèëãóóäûã
òîäîðõîéëîõ
1. Òîîí òàëààñ (Áîðëóóëàëòûí õýìæýý
òºãðºãººð, àøãèéí ºñºëò, çàõ çýýëèéí õóâü
õýìæýý ãýõ ìýò)
2. ×àíàðûí òàëààñ (Áàéãóóëëàãûí ä¿ð òºðõ,
Øèíý÷ëýëòèéí ò¿âøèí,
Çîðèëãî íü òîäîðõîé, ýíãèéí áàéõ ¸ñòîé.
15

16. Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí IV ¿å øàò
ͺõöºë áàéäëûí øèíæèëãýý – SWOT
øèíæèëãýý
4. ͺõöºë
áàéäëûí
øèíæèëãýý
õèéõ
• Äîòîîä õ¿÷èí ç¿éëñ:
•Äàâóó òàë
•Ñóë òàë
•Ãàäààä õ¿÷èí ç¿éëñ:
•Áîëîìæ
•Àþóë çàíàë
SWOT íü êîìïàíèé çàõ çýýëä ýçëýõ áàéð
ñóóðèéã òîäîðõîéëîõ çîðèëãîòîé áàéíãà
õèéãääýã øèíæèëãýý.
16

17. Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí V ¿å øàò
Áàéãóóëëàãà çîðèëãîäîî ÿìàð àðãààð
õ¿ðýõèéã òîäîðõîéëíî.
5.
Ìàðêåòèíãèéí
ñòðàòåãèéã
áîëîâñðóóëàõ
Áèçíåñèéí íýãæ á¿ð ººðèéí ãýñýí
ñòðàòåãèòàé áàéõ ¸ñòîé.
Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí 4 ¿íäñýí õàíäëàãà:
• Á¿òýýãäýõ¿¿í, çàõ çýýëèéí áîëîìæèéí ìàòðèö
• Áîñòîíû ìàòðèöûí øèíæèëãýý
• General Electric áèçíåñèéí øèíæèëãýý
• Ïîðòåðûí åðºíõèé ñòðàòåãèéí çàãâàð
17

18. Á¿òýýãäýõ¿¿í, çàõ çýýëèéí áîëîìæèéí ìàòðèö(1)
Çàõ çýýë
Îäîîãèéí
Îäîîãèéí
Á¿òýýãäýõ¿¿í
Øèíý
Øèíý
Çàõ çýýëä
ã¿í íýâòðýõ
ñòðàòåãè
Çàõ çýýëèéã
õºãæ¿¿ëýõ
ñòðàòåãè
Á¿òýýãäýõ¿¿í
èéã õºãæ¿¿ëýõ
ñòðàòåãè
Äèвåðñèôèêàöè
õèéõ ñòðàòåãè
18

19. Á¿òýýãäýõ¿¿í, çàõ çýýëèéí áîëîìæèéí ìàòðèö(2)
Çàõ çýýë
Îäîîãèéí
Îäîîãèéí
Á¿òýýãäýõ¿¿í
Øèíý
¯íý, èäýâõèæ¿¿ëýëò,
õóâààðèëàëòûí ñóâãóóäûí
òóñëàìæòàéãààð îäîî áàéãàà
çàõ çýýëä îäîî áàéãàà
á¿òýýãäýõ¿¿íèé
áîðëóóëàëòûã íýìýãä¿¿ëýõ;
Îäîî áàéãàà çàõ çýýëä
øèíý á¿òýýãäýõ¿¿íèéã
íýâòð¿¿ëýõ ýñâýë îäîî
áàéãàà á¿òýýãäýõ¿¿íèéã
øèíý÷èëæ ãàðãàõ
Øèíý
Îäîî áàéãàà á¿òýýãäýõ¿¿íä
øèíýýð õýðýãëýã÷ õàéõ,
øèíý çàõ çýýë èëð¿¿ëýõ
Øèíý çàõ çýýëä ãàðàõ
çîðèëãîîð øèíý
á¿òýýãäýõ¿¿íèéã
õºãæ¿¿ëýõ
19

20. Áîñòîíû ìàòðèöûí øèíæèëãýý (1)
Çàõ çýýëä ýçëýõ õàðüöàíãóé
õóâü õýìæýý
ªíäºð
ªíäºð
Çàõ çýýëèéí
ºñºëò
Áàãà
??
Áàãà
20

21. Áîñòîíû ìàòðèöûí øèíæèëãýý (2)
Çàõ çýýëä ýçëýõ õàðüöàíãóé õóâü õýìæýý
ªíäºð
Áàãà
ªíäºð
Çàõ çýýëèéí
ºñºëò
Áàãà
ªñºõ, õºãæèõ,
òýëýõ ¿éë
àæèëëàãàà
ÿâóóëàõ
øèéäâýð
ãàðãàõ
Õóðèìòëàãäñàí àøãààðàà õºðºí㺠îðóó
ëàëò õèéæ, çàõ çýýëýý
ºðãºæ¿¿ëýõ
?
Áàéãóóëëàãûí
ñòðàòåãè íü çàõ
Çýýëä ýçëýõ
Õóâü õýìæýý
õýðýãëýã÷ýý
ºñãºõºä ÷èãëýãäýíý.
Áîäëîãî, òàêòèêàà
Òîäîðõîé áîëãîæ,
ýð÷èìæ¿¿ëýõ, çàðäàë
áóóðóóëàõ,
õýðýãëýã÷äèéã
òàòàõ,
èäýâõèæ¿¿ëýõ
21

22. General Electric áèçíåñèéí øèíæèëãýý
Ñàëáàðûí èðýýä¿éòýé áàéäàë
Êîìïàíèé áèçíåñèéíí ÷àäàìæ
ªíäºð
ªíäºð
Äóíä
Áàãà
Äóíä
Áàãà
Invest/
Growt
Strategy
Selectivity/
Earnings
Strategy
Harvest/
Divest
Strategy
22
Copyright Atomic Dog Publishing, 2001

23. Áîëîìæèéã ¿íýëýõ
Ñàëáàðûí èðýýä¿éòýé áàéäàë
Áàãà
Äóíä
ªíäºð
Äóíä
ªñºëòã¿é
Áàãà
Áèçíåñèéí ÷àäàìæ
ªíäºð
Õèëèéí
çóðâàñ
ªñºëò
23

24. Ïîðòåðûí åðºíõèé ñòðàòåãèéí çàãâàð
ªðñºë人íèé äàâóó òàë
Áàãà çàðäàë
ªðãºí õ¿ðýýòýé
çàõ çýýë
ßëãàðàë
Áàãà
çàðäëààð
òýðã¿¿ëýõ
ñòðàòåãè
ßëãàðàõ
ñòðàòåãè
Çàðäàëä
òºâëºðºõ
ñòðàòåãè
ßëãàðàëä
òºâëºðºõ
ñòðàòåãè
ªðñºë人í
Õÿçãààðëàãäìàë
çàõ çýýë
24

25. Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí VI ¿å øàò
6.Äóíä õóãàöààíû
áîëîí æèëèéí
òºëºâëºãººã
áîëîâñðóóëàõ
Áàéãóóëëàãûí ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèéã
õýðýãæ¿¿ëýõ õ¿ðýýíä áîëîâñðóóëàãäñàí
äóíä áîëîí áîãèíî õóãàöààíû ìàðêåòèíãèéí
òºëºâëºãºº. Äàðààõè 3 ¿íäñýí ¿ç¿¿ëýëòýýð
èëýðõèéëýãäýíý.
•Òîäîðõîé çîðèëãî
•Õóãàöàà
•Íººöèéí õóâààðèëàëò
25

26. Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí VII ¿å øàò
7. ¯ð ä¿íãèéí
õÿíàëò
Òºëºâëºñºí ¿ð ä¿í áîëîí áîäèò
ã¿éöýòãýëèéã õàðüöóóëíà.
26

27. Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºãººíèé á¿òýö
•
•
•
•
•
•
•
•
Òîâ÷ òîäîðõîéëîëò;
Îäîîãèéí ìàðêåòèíãèéí íºõöºë áàéäàë;
Áîëîìæ áà àþóë çàíàëûí øèíæèëãýý;
Çîðèëãî, çîðèëòóóä;
Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãè;
¯éë àæèëëàãààíû õºòºëáºð;
Òºñºâ;
Õÿíàëòûí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä;
27

28. 3. Ìàðêåòèíãèéí
õÿíàëò
28

29. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò
Òîäîðõîéëîëò:
Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò ãýäýã íü Ìàðêåòèíãèéí
òºëºâëºãººíä òîäîðõîéëîãäñîí ¿éë
àæèëëàãààíóóäûí ã¿éöýòãýëèéã ¿íýëýõ,
õýìæèõ ¿éë àæèëëàãàà þì.
29

30. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò
¯å øàòóóä:
1. Òîäîðõîéëîãäñîí
çîðèëãóóä
3.
ÿéöýòãýëèéã
¿íýëýõ
2.
ÿéöýòãýëèéã
õýìæèõ
4. Ñàéæðóóëàõ
àðãà õýìæýý
30

31. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò
Õÿíàëòûí òºðë¿¿ä:
1. Ìàðêåòèíãèéí îð÷íû õÿíàëò;
2. Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèéí õÿíàëò;
3. Ìàðêåòèíãèéí çîõèîí áàéãóóëàëòûí õÿíàëò;
4. Ìàðêåòèíãèéí ñèñòåì¿¿äèéí õÿíàëò;
5. Ìàðêåòèíãèéí á¿òýýìæèéí õÿíàëò;
6. Ìàðêåòèíãèéí ÷èã ¿¿ðãèéí õÿíàëò;
31

32. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò
Õÿíàëòûí òºðë¿¿ä:
1. Ìàðêåòèíãèéí îð÷íû õÿíàëò;
• Ìàêðî îð÷íû õÿíàëò (Ýäèéí çàñàã,ãàçàð ç¿é,
áàéãàëèéí íººö, òåõíîëîãè, óëñ òºð, íèéãýì, ñî¸ë )
• Çîðèëòîò îð÷íû õÿíàëò (çàõ çýýë,
õýðýãëýã÷èä, ºðñºëäºã÷èä, õóâààðèëàëòûí
ñóâãóóä, íèéë¿¿ëýã÷èä)
32

33. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò
Õÿíàëòûí òºðë¿¿ä:
2. Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãèéí õÿíàëò:
• Ýðõýì çîðèëãî
• Çîðèëòóóä
• Ìàðêåòèíãèéí ñòðàòåãè
• Òºñºâ
33

34. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò
Õÿíàëòûí òºðë¿¿ä:
3. Ìàðêåòèíãèéí çîõèîí áàéãóóëàëòûí õÿíàëò:
• Çîõèîí áàéãóóëàëòûí á¿òýö;
• ¯éë àæèëëàãààíû ¿ð àøèãòàé áàéäàë;
• Õàìòûí àæèëëàãàà
34

35. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò
Õÿíàëòûí òºðë¿¿ä:
4. Ìàðêåòèíãèéí ñèñòåì¿¿äèéí õÿíàëò:
• Ìàðêåòèíãèéí ìýäýýëëèéí ñèñòåì;
• Ìàðêåòèíãèéí òºëºâëºëòèéí ñèñòåì;
• Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëòûí ñèñòåì;
• Øèíý á¿òýýãäýõ¿¿íèé õºãæèë;
35

36. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò
Õÿíàëòûí òºðë¿¿ä:
5. Ìàðêåòèíãèéí á¿òýýìæèéí õÿíàëò;
• Àøèãò àæèëëàãààíû
øèíæèëãýý;
• ¯ð àøãèéí øèíæèëãýý;
36

37. Ìàðêåòèíãèéí õÿíàëò
Õÿíàëòûí òºðë¿¿ä:
6. Ìàðêåòèíãèéí ÷èã ¿¿ðãèéí õÿíàëò;
• Á¿òýýãäýõ¿¿í;
• ¯íý;
• Èäýâõèæ¿¿ëýëò;
• Õóâààðèëàëò;
• Õ¿íèé íººö;
37

38. Àíõààðàë òàâüñàí òà á¿õýíä
áàÿðëàëàà
38