1. İ.Uhut.YILDIZ
Yazı, söylenen sözcüklerin kayda Olayla yine resimlerle belirtiliyor
geçirilmesi yöntemi ve bu esnada ancak resimler, kendisini değil de
kullanılan semboller bütünü. Çoğu
uzmana göre insanlık tarihinin en
anlamını tanımlıyordu. Örneğin bir
kuş resmi "uçmak" eylemini anlatmak Yazının Tarihi
önemli buluşu olan yazının, ilk ola- için yapılmıştı. Kuşu anlatmak için
rak M.Ö. 3500 yıllarında Sümer ra- değil. Mısırlılar, bu resimlerle yazının
hipleri tarafından kullanıldığı bilin- her iki şeklini de genişletip
mektedir. Yumuşak kil üzerine siv- basitleştirdiler. Böylece resimle yazı,
riltilmiş uçlu kamış parçaları ile şe- binlerce yıl içinde değişe değişe yazıya
killer çizilerek gerçekleştirilmiştir. döndü. Buna hiyeroglif yazısı
Kullanılan kil tabletin kızgın fırın- denmektedir. Mısır hiyeroglifinde üç
larda pişirilmesi ile ise kalıcı yazı binden fazla işaret olduğu tespit
elde edilmiştir.Sümer rahipleri yazı- edilmiştir. Bu yazı resimlerden
yı, tapınak ve depolarda bulunan kurtulamadığı için alfabeye
malları kaydetmek amacı ile kullan- geçememiştir.
mışlardır. Bu kayıtları tutarken bu
işlemleri gerçekleştirenlerin isimleri- Hititler ve Persler, yazılarını kilden
ni belirtme sorunu doğmuştu. Bu- tuğlalar üzerine ucu sivri bir çubukla
nun üzerine kişi isimlerinin heceler yazarlardı. Onun için yazıları çok ince,
nesne adlarına benzetilerek ilgili çivi biçiminde çizgilere benzerdi. Bu
nesnenin resimleri çizildi. Kısa za- nedenle kullandıkları yazıya "çivi
manda o nesnelerin işaretleri nesne- yazısı" adı verilmiştir.
yi değil, o nesnenin adındaki sesleri
belirtmeye başladı. Bu şekilde, hece- Çinliler hiyeroglifleri bütün
lerin seslerini simgeleyen işaretler uluslardan önce kullanmışlardı. En
kullanılarak kayıtlar tutuldu. Böyle- eski Çin yazıları M.Ö. 1766'da
ce zamanla günlük konuşmaların görülmektedir. M.S. 200'de ise son
seslerini belirten işaretler ortaya şeklini bulmuştur. Bundan sonra bazı
çıkmış oldu.Ancak insanlar yazıyı mahallî değişikliklere uğramıştır.
birdenbire öğrenmediler. Önce ma- Ancak, büyük bir değişiklik
ğara duvarlarına, kaya ve taşlara göstermemiştir. Çinliler bugün de
yaşadıkları olayları anlatan resimler hiyeroglif yazıyı kullanmaktadırlar.
yaptılaryazı şekli ortaya çıktı.

2. Fenikeliler, Suriye'nin sahillerine yerleş-
mişlerdi. Ülkeleri tarım bakımından ye-
tersiz olduğundan denizcilik ve ticaretle
uğraşmışlardı. Bu nedenle ticaret yaptık-
ları ülkelerin uygarlıklarını incelemişler
ve yaymışlardı. Bunun sonucunda 26
harften meydana gelen bir yazı, daha
doğrusu bir alfabe doğdu. Bu alfabe, Yu-
nanistan'dan İtalya'ya geçti. Oradan da
bütün Avrupa'ya yayıldı.
Çoğu tarihçiye göre tarih çağları, yazının
bulunması ile başlar. Çünkü insanların
yaşadıkları olaylar yazının bulunması ile
kayda alınmış ve bununla birlikte günü-
müze kadar korunmuştur.
Bilinen tüm yazı türlerinin Sümer yazısın-
dan kaynaklanmış olması olası kabul
edilmektedir. Aynı zamanda yazının bu-
lunması tarihsel çağların başlangıcı sayıl-
maktadır.