SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 21
Organiseren en Beheren van
        Bibliotheekdiensten

          Lesdag 3: hoofdstuk 6
Selecteren en verwerven van monografieën




  Docent: Esther Westerveld
                                           1
Agenda lesdag 1

• Hoofdstuk 6
  (Selecteren en) verwerven van monografieën
• Excursie NBD/Biblion




                                               2
Monografieën
Monografie:
1.      Boeken gewijd aan één onderwerp, één
        persoon of een klein onderdeel van de
     wetenschap
2.     Eéndelig werk, tegenovergestelde van
     meerdelig werk (monografieënreeks) term
       wordt gebruikt bij het titelbeschrijven

                                                 3
Verwerven van boeken

•       Aankoop
•       Ruil
•       Schenking of legaat
•       Bruikleen




    4
                                  4
Aankoop via
•   Boekhandel of antiquariaat
•   Nederlandse Bibliotheek Dienst
•   Uitgever / importeur
•   Veilingen
•   Organisatie of particulier (maker of auteur)



                                                   5
Aankoop buitenlandse publicaties

 •   Direct bij uitgever
 •   Via een Nederlandse importeur
 •   Via een alleenvertegenwoordiger
 •   Via een buitenlandse grossier




                                       6
Antiquariaat
Gespecialiseerde handelaar in publicaties die niet
(meer) door de reguliere boekhandel kunnen
worden geleverd.

Soorten antiquariaten met vaak specialisatie naar
onderwerp:
 – Bibliofiel (uiterlijk)
 – Wetenschappelijk (inhoud),
 – Modern (fondsrestanten)

                                                     7
Modern Antiquariaat (ramsjhandel)
 • Bijvoorbeeld de Slegte,
 • handelt in restanten (ramsj),
 • die afgestoten zijn omdat voor de uitgever:
   –   oplage te groot was
   –   het niet meer in het fonds past
   –   ruimtegebrek
   –   tekort aan liquide middelen


                                                 8
Boekhandel: Approval plan
De bibliotheek geeft haar
collectievormingprofiel op waarna de
boekhandel het gehele selectieproces
overneemt.

De boekhandel levert vervolgens automatisch
de boeken die aan dit profiel voldoen.

                                              9
De productieketen van publicaties
              Auteur
              Uitgever
              Tussenhandel
              Detailhandel
              Consument

Bekijk en begrijp het schema in de syllabus
op blz. 59 (De weg van het boek)
                                              10
Organisaties van het boekenvak

•   KVB
•   KBb en NUV
•   CPNB
•   Centraal Boekhuis



                                     11
KVB
Koninklijke Vereniging voor het Boekenvak,
zorgde voor o.a. naleving van het
‘Reglement voor het Handelsverkeer van
boeken in Nederland’.

Nu: Wet op de vaste boekenprijs


                                             12
2 activiteiten van de KVB
• CPNB (Collectieve Propaganda van het
  Nederlandse Boek): o.a. boekenweek

• Centraal Boekhuis




                                         13
Centraal Boekhuis
Sinds 1973 los van de KVB als een zelfstandige
    onderneming en beschikt over:
•   Centraal Depot in Culemborg van één of meer
    exemplaren of gehele fondsen van uitgevers
    (1.500.000 exemplaren)
•   eBoekhuis
•   vervoerscentrale (68.000.000 boeken per jaar)


                                                    14
Voordelen Centraal Boekhuis
• Efficiënte aflevering van boeken (kostenbesparend
  voor uitgever, gemak voor boekhandel)
• Eén adres voor bestellingen van publicaties van
  verschillende uitgevers
• Nieuwe boeken snel leverbaar
• Bibliografische informatie op één plek beschikbaar

                                                    15
Prijs wordt bepaald door:
•     Uitgevers
      •   A(algemene), W (etenschappeijke) en S(chool) boeken
      •   Uitgevers zorgen ook voor isbn en nur code
      •   www.isbn.nl

•     Vaste boekenprijs:
    – Voor boeken in de Nederlandse en Friese taal
    – In Nederland te koop
      www.cvdm.nl


                                                            16
Vaste leverancier
• Voor witte literatuur
• Voordelen?




                               17
Leverancierskeuze
• Prijs              •   Betalingsvoorwaarden
• Oud of recent      •   Levertijd
• Wit of grijs       •   Verzendkosten
• Nederlands of      •   Bestaande afspraken?
  buitenlands
• Type bibliotheek
• Type bestelling


                                                18
Grijze literatuur
Publicaties die niet via de kanalen van de
reguliere uitgeverij en boekhandel worden
geproduceerd en verspreid; zij zijn vaak
moeilijker te achterhalen.




                                             19
Grijze literatuur: eigenschappen
•   Productie
•   Distributie
•   Opsporen
•   Acquisitie/verkrijgbaarheid




                                       20
Grijze literatuur: bronnen
• GLIN bestand van Picarta

• Netuit B-lijst

• Netuit C-lijst




                                 21

Más contenido relacionado

Similar a 2012 obb dag 3 - ew (10)

Vep bibschool 20121114_deel2
Vep bibschool 20121114_deel2Vep bibschool 20121114_deel2
Vep bibschool 20121114_deel2
 
Diversiteit in het aanbod van de bibliotheken
Diversiteit in het aanbod van de bibliothekenDiversiteit in het aanbod van de bibliotheken
Diversiteit in het aanbod van de bibliotheken
 
Vep inspiratiegroep 20130306
Vep inspiratiegroep 20130306Vep inspiratiegroep 20130306
Vep inspiratiegroep 20130306
 
De bib, een blik op de toekomst
De bib, een blik op de toekomstDe bib, een blik op de toekomst
De bib, een blik op de toekomst
 
Erfgoed en erfgoedwerking Openbare Bibliotheek Brugge (Overlegplatform voor e...
Erfgoed en erfgoedwerking Openbare Bibliotheek Brugge (Overlegplatform voor e...Erfgoed en erfgoedwerking Openbare Bibliotheek Brugge (Overlegplatform voor e...
Erfgoed en erfgoedwerking Openbare Bibliotheek Brugge (Overlegplatform voor e...
 
Bibnet als aankoopcentrale voor veelgevraagde collectie
Bibnet als aankoopcentrale voor veelgevraagde collectieBibnet als aankoopcentrale voor veelgevraagde collectie
Bibnet als aankoopcentrale voor veelgevraagde collectie
 
"Op weg naar de nieuwe bib"
"Op weg naar de nieuwe bib""Op weg naar de nieuwe bib"
"Op weg naar de nieuwe bib"
 
Jeroen Vandenbussche
Jeroen Vandenbussche Jeroen Vandenbussche
Jeroen Vandenbussche
 
Bibbank
BibbankBibbank
Bibbank
 
Aan de slag met archief en documentatie: collectiebeheer
Aan de slag met archief en documentatie: collectiebeheerAan de slag met archief en documentatie: collectiebeheer
Aan de slag met archief en documentatie: collectiebeheer
 

Más de Esther Westerveld

Presentatie retailcollectie Leidschendam
Presentatie retailcollectie LeidschendamPresentatie retailcollectie Leidschendam
Presentatie retailcollectie LeidschendamEsther Westerveld
 
Presentatie samenwerkingscollecties en de long tail
Presentatie samenwerkingscollecties en de long tailPresentatie samenwerkingscollecties en de long tail
Presentatie samenwerkingscollecties en de long tailEsther Westerveld
 
Training AquaBrowser te Zoetermeer
Training AquaBrowser te ZoetermeerTraining AquaBrowser te Zoetermeer
Training AquaBrowser te ZoetermeerEsther Westerveld
 
Presentatie Abl Bijeenkomst Catalogus
Presentatie Abl Bijeenkomst CatalogusPresentatie Abl Bijeenkomst Catalogus
Presentatie Abl Bijeenkomst CatalogusEsther Westerveld
 

Más de Esther Westerveld (6)

Presentatie retailcollectie Leidschendam
Presentatie retailcollectie LeidschendamPresentatie retailcollectie Leidschendam
Presentatie retailcollectie Leidschendam
 
2012 obb dag 5 - ew
2012 obb   dag 5 - ew2012 obb   dag 5 - ew
2012 obb dag 5 - ew
 
Presentatie samenwerkingscollecties en de long tail
Presentatie samenwerkingscollecties en de long tailPresentatie samenwerkingscollecties en de long tail
Presentatie samenwerkingscollecties en de long tail
 
Training AquaBrowser te Zoetermeer
Training AquaBrowser te ZoetermeerTraining AquaBrowser te Zoetermeer
Training AquaBrowser te Zoetermeer
 
Presentatie Abl Bijeenkomst Catalogus
Presentatie Abl Bijeenkomst CatalogusPresentatie Abl Bijeenkomst Catalogus
Presentatie Abl Bijeenkomst Catalogus
 
Workshop Bibliotheek 2punt0
Workshop Bibliotheek 2punt0Workshop Bibliotheek 2punt0
Workshop Bibliotheek 2punt0
 

2012 obb dag 3 - ew

  • 1. Organiseren en Beheren van Bibliotheekdiensten Lesdag 3: hoofdstuk 6 Selecteren en verwerven van monografieën Docent: Esther Westerveld 1
  • 2. Agenda lesdag 1 • Hoofdstuk 6 (Selecteren en) verwerven van monografieën • Excursie NBD/Biblion 2
  • 3. Monografieën Monografie: 1. Boeken gewijd aan één onderwerp, één persoon of een klein onderdeel van de wetenschap 2. Eéndelig werk, tegenovergestelde van meerdelig werk (monografieënreeks) term wordt gebruikt bij het titelbeschrijven 3
  • 4. Verwerven van boeken • Aankoop • Ruil • Schenking of legaat • Bruikleen 4 4
  • 5. Aankoop via • Boekhandel of antiquariaat • Nederlandse Bibliotheek Dienst • Uitgever / importeur • Veilingen • Organisatie of particulier (maker of auteur) 5
  • 6. Aankoop buitenlandse publicaties • Direct bij uitgever • Via een Nederlandse importeur • Via een alleenvertegenwoordiger • Via een buitenlandse grossier 6
  • 7. Antiquariaat Gespecialiseerde handelaar in publicaties die niet (meer) door de reguliere boekhandel kunnen worden geleverd. Soorten antiquariaten met vaak specialisatie naar onderwerp: – Bibliofiel (uiterlijk) – Wetenschappelijk (inhoud), – Modern (fondsrestanten) 7
  • 8. Modern Antiquariaat (ramsjhandel) • Bijvoorbeeld de Slegte, • handelt in restanten (ramsj), • die afgestoten zijn omdat voor de uitgever: – oplage te groot was – het niet meer in het fonds past – ruimtegebrek – tekort aan liquide middelen 8
  • 9. Boekhandel: Approval plan De bibliotheek geeft haar collectievormingprofiel op waarna de boekhandel het gehele selectieproces overneemt. De boekhandel levert vervolgens automatisch de boeken die aan dit profiel voldoen. 9
  • 10. De productieketen van publicaties Auteur Uitgever Tussenhandel Detailhandel Consument Bekijk en begrijp het schema in de syllabus op blz. 59 (De weg van het boek) 10
  • 11. Organisaties van het boekenvak • KVB • KBb en NUV • CPNB • Centraal Boekhuis 11
  • 12. KVB Koninklijke Vereniging voor het Boekenvak, zorgde voor o.a. naleving van het ‘Reglement voor het Handelsverkeer van boeken in Nederland’. Nu: Wet op de vaste boekenprijs 12
  • 13. 2 activiteiten van de KVB • CPNB (Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek): o.a. boekenweek • Centraal Boekhuis 13
  • 14. Centraal Boekhuis Sinds 1973 los van de KVB als een zelfstandige onderneming en beschikt over: • Centraal Depot in Culemborg van één of meer exemplaren of gehele fondsen van uitgevers (1.500.000 exemplaren) • eBoekhuis • vervoerscentrale (68.000.000 boeken per jaar) 14
  • 15. Voordelen Centraal Boekhuis • Efficiënte aflevering van boeken (kostenbesparend voor uitgever, gemak voor boekhandel) • Eén adres voor bestellingen van publicaties van verschillende uitgevers • Nieuwe boeken snel leverbaar • Bibliografische informatie op één plek beschikbaar 15
  • 16. Prijs wordt bepaald door: • Uitgevers • A(algemene), W (etenschappeijke) en S(chool) boeken • Uitgevers zorgen ook voor isbn en nur code • www.isbn.nl • Vaste boekenprijs: – Voor boeken in de Nederlandse en Friese taal – In Nederland te koop www.cvdm.nl 16
  • 17. Vaste leverancier • Voor witte literatuur • Voordelen? 17
  • 18. Leverancierskeuze • Prijs • Betalingsvoorwaarden • Oud of recent • Levertijd • Wit of grijs • Verzendkosten • Nederlands of • Bestaande afspraken? buitenlands • Type bibliotheek • Type bestelling 18
  • 19. Grijze literatuur Publicaties die niet via de kanalen van de reguliere uitgeverij en boekhandel worden geproduceerd en verspreid; zij zijn vaak moeilijker te achterhalen. 19
  • 20. Grijze literatuur: eigenschappen • Productie • Distributie • Opsporen • Acquisitie/verkrijgbaarheid 20
  • 21. Grijze literatuur: bronnen • GLIN bestand van Picarta • Netuit B-lijst • Netuit C-lijst 21

Notas del editor

  1. Welkom, we zijn hier bij de NBD om zaken uit de syllabus in de praktijk te bekijken. We zullen hier vooral zien hoe de verwerving van monografieën in de Openbare Bibliotheek, gevangenisbibliotheken, ziekenhuisbibliotheken en schoolbibliotheken eraan toe gaat.
  2. Vraag vorige les: literatuurgids (vorm) Uitleg: publicatie waarin een overzicht wordt gegeven van beschikbare hulpmiddelen voor literatuuronderzoek op een bepaald vakgebied Meer algemene term: gids (vorm) Beredeneerde selectie overzicht van secundaire bronnen, naslagwerken en handboeken over een vakgebied of een onderwerp. Meestal selecterend en evaluerend. Vorige les hebben we niet alle lesstof van les 5 behandeld, het deel over het selecteren van monografieën doen we er vandaag bij, de rest komt volgende week nog aan bod.
  3. Uit bijlage van de module Lijst van begrippen en definities
  4. Verwerven van boeken kan op verschillende manieren: Aankoop is en blijft de belangrijkste methode Ruil : ook al is het gratis: het moet aan selectiecriteria voldoen. Minder nodig nu veel online staat: kost wel geld: iets teruggeven, opslag- en inwerkkosten m.n. bij uitgaven van de eigen organisatie (aanwinstenlijsten, jaarverslagen, huisorganen, tentoonstellingscatalogi etc.) Schenking of legaat : kosten inwerken en beheer, schenken is niet gratis aan het beheer zijn kosten verbonden, opslag kost ruimte, ruimte kost geld. Zouden jullie een schenking aanvaarden? Belangrijk zijn: selectiecriteria, afspraken over afhandeling: wat is bijv. de bestemming van materiaal dat niet voor opname in de collectie in aanmerking komt? Bruikleen : wordt nooit eigendom en wordt meestal afzonderlijk beheerd. heeft iemand een collectie/of gedeelten in bruikleen? Je moet er erg voorzichtig mee zijn Nadeel: kan terug moeten in oorspronkelijke staat. Verwerven: Kennis nodig van distributiekanalen
  5. Aankoop is en blijft de belangrijkste methode Boekhandel A ntiquariaat of veilingen : materiaal nieuw of oud Algemeen of gespecialiseerd : hangt van onderwerp af Bij een gespecialiseerde boekhandel is een titel op het gebied van de specialisatie misschien op voorraad Savannah Bay, Rooie Rat, die Weisse Rose Buitenland of binnenland : waar moet het vandaan komen? Nederlandse Bibliotheek Dienst: openbare bibliotheken Uitgever/ importeur Organisatie of particulier : is het witte of grijze literatuur
  6. Misschien rechtstreeks of via internetboekhandel? Afwegen kosten/tijd Importeur is vaak ook alleenvertegenwoordiger. Alleenvertegenwoordiger: heeft het alleenrecht op het verhandelen van de boeken van een buitenlandse uitgever in Nederland Bijv. van Ditmar boekenimport: is importeur en alleenvertegenwoordiger van verschillende uitgevers Librero: vertegenwoordiging van Taschen in Nederland Grossier = groothandel: produceert niet zelf maar handelt in boeken van diverse uitgeverijen 28 okt 2012
  7. Ook Steven Sterk, Selexyz etc. Tegenwoordig hebben sommige uitgevers zich toegelegd op het produceren van goedkope boeken: voor de witte boekhandels Het begrip ramsj hanteert men in het bijzonder voor boeken die tegen afbraakprijzen op de markt gebracht worden: het zogenaamde modern antiquariaat . Het gaat hierbij om nieuwe, niet eerder verhandelde boeken die niet goed meer lopen en die door de uitgever worden verramsjt . Dat wil zeggen dat de eerder bepaalde vaste boekenprijs definitief wordt opgeheven, er is dus geen sprake van een tijdelijke aanbieding. 28 okt 2012
  8. KB Dit gaat dus verder dan een standing order: hierbij maak je een afspraak voor boeken in een reeks die bij verschijnen automatisch wordt toegestuurd, een soort van abonnement. Bijv. NBD standingorder op toptitels of aanbiedingsbeurzen, engelstalige bestsellers of nederlandse top 10.
  9. 28 okt 2012 Aankoop via de boekhandel is zoals gezegd de belangrijkste vorm van verwerven daarom is het van belang te weten hoe de boekenbranche in elkaar zit. Wat is de weg van het door jullie laatst gekochte boek? Klopt het schema nog wel? Je kunt als consument steeds eenvoudiger online bij de uitgever zelf bestellen, toch worden ook dan de boeken meestal via het centraal boekhuis geleverd, maar niet meer via de boekhandel.
  10. Eerst belangen uitgevers en boekhandel bij KVB rond 1900 gingen de belangen uit elkaar lopen: Nederlandse BoekverkopersBond,sinds 2007 Koninklijke Boekverkopersbond Nederlands Uitgevers Verbond
  11. Vereniging met de lange naam: vereeniging ter bevordering van de belangen des boekhandels opgericht in 1815 Zie www.kvb.nl Activiteiten: vaste boekenprijs Sinds 1 januari 2005: Wet op de vaste boekenprijs, daarvoor was er een handelsafspraak: Reglement voor het handelsverkeer van boeken in Nederland. Verticale prijsbinding, de uitgever bepaalde de vaste prijs, de erkende boekhandel berekende deze prijs en de KVB zag erop toe dat dit gebeurde en kon boekhandels erkennen. In strijd met Europese mededingingsrecht, uitzondering: wet op de vaste boekenprijs. Nu ligt het toezicht bij het Commissariaat voor de Media www.cvdm.nl Regelgeving / vaste boekenprijs Links op de pagina http://www.cvdm.nl/dsresource?objectid=6383&type=org pag 7: levering aan bibliotheken!!! 28 okt 2012
  12. Beginnen met CPNB: www.cpnb.nl zie site Boekenweek, Kinderboekenweek, Maand van het Spannende boek, Nationale voorleesdagen Nu: Nederland leest: de grote zaal van Jacoba van Velde Hierop spelen openbare biblitheken vaak in met thematafels, acties en bijeenkomsten Bibliotheken zijn er pas sinds 2001 bij! 28 okt 2012
  13. 28 okt 2012 Filmpje centraal boekhuis Cb-online: info over voorraad ook te vinden bij online boekwinkels! Anderhalf miljoen exemparen liggen er in het depot Printing on Demand: Boek op verzoek, cb heeft digitale voorraad eBoekhuis Thuisbezorgservice: in boekhandel bestellen, volgende dag thuis geleverd CB1day:voor 17.00 besteld: de volgende dag in de boekhandel
  14. Bibliografische info: Veel discussie www.centraalboekhuis.nl: isbnonline!!! 28 okt 2012
  15. Uitgevers zijn verplicht een boek naar de kb depot te sturen met vermelding van de prijs Uitzonderingen zijn er bijv. voor bibliotheken in de wet op de vaste boekenprijs
  16. Geen tijd kwijt (tijd is geld) aan zoeken naar goedkoopste leverancier Service (1 factuur, geen verzendkosten) en kortingen afspraken over kortingen, verzendkosten, zichtzendingen, opsporen, levertijd,wijze van bestellen en facturering
  17. Prijs: vaste boekenprijs Oude of recent: leverbaar of niet? Niet leverbaar: antiquariaat of veiling Nederlands of buitenlands Type bibliotheek: verschillende bestelkanalen Type bestelling: gebruikersexempaalaar of beoordelingsexemplaar bij uitgever bestellen Betalingsvoorwaarden: lastig als er eerst betaald moet worden of met creditcard Levertijd:heeft de leverancier het op voorraad is belangrijk als er haast bij is: gespecialiseerde boekhandel Verzendkosten: hoe hoog? Bestaande afspraken: afspraken over kortingen, verzendkosten, zichtzendingen, opsporen, levertijd,wijze van bestellen en facturering
  18. Voorbeelden: Wetenschappelijke rapporten Bedrijfspublicaties Publicaties van sociale bewegingen en actiegroepen Privedrukken Schoolkranten Scripties studiegidsen
  19. Productie: Niet-erkende uitgevers andere motieven dan commerciële, publiceren is niet de kerntaak van de onderneming maar een logisch gevolg van de andere bezigheden of in eigen beheer Distributie: beperkt buiten de erkende boekhandel om Gratis of tegen kostprijs en beperkte oplage Opsporen: slecht ontsloten , pas als het in de catalogus van een bibliotheek opgenomen is http://picarta.pica.nl/DB=3.2/ (GLIN) Acquisitie/verkrijgbaarheid: vaak niet meer verkrijgbaar als het wat ouder is. Niet of alleen tegen hoge kosten via vaste leverancier te verkrijgen. Tegenwoordig is het makkelijker omdat veel publicaties online beschikbaar zijn. Voorbeeld zwarte literatuur: conceptversie onderwijsmethode van een lector van de Hogeschool waar een medewerker van het Verwey Jonker instituut naar op zoek was.
  20. GLIN bestand in PiCArta Grijze literatuur in Nederland en KB: grijze depotaanwinsten in NetUit B (bestuur en wetenschappelijk)en C lijst.(niet erkende uitgevers en particulieren Grijze literatuur dus niet bij vaste leverancier bestellen: Publicaties op websites