1. "NIC DO NICH NIE MAM, ALE...” Internauci o uchodźcach Doświadczenia województwa podlaskiego 1

2. Analiza wypowiedzi internautów 2

3. sposoby interpretacji świat faktów vs świat opinii wątki pojawiające się na forum =(?) wątki obecne w innych dyskusjach (prywatnych) analiza ilościowa – pozwala określić natężenie zjawiska analiza treści – pozwala odnaleźć pkt odniesienia dla dyskursu w internecie

4. Skala zjawiska – ilościowy wymiar zjawiska Analiza obejmowała teksty z lat 2008 -2010 poruszające temat uchodźców czeczeńskich na terenie woj. podlaskiego. Analizą objęliśmy teksty umieszczane przez użytkowników internetu na 4 forach: forum.wspolczesna.pl 4lomza.pl forum.gazeta.pl/forum/f,52,Bialystok.html forum.poranny.pl/

5. Skala zjawiska – ilościowy wymiar zjawiska Łącznie zebrane zostało 1071 wypowiedzi internautów, które następnie poddane zostały analizie ilościowej (natężenie zjawiska) oraz jakościowej (poruszane treści, wątki tematyczne) W tym 107 wypowiedzi, które wstępnie zakwalifikowane zostały jako „mowa nienawiści”, czyli takie wypowiedzi, które wyrażają wezwanie do działania wobec przedstawicieli określonej grupy, Najczęściej poruszane wątki tematyczne dotyczyły wymiaru ekonomicznego, przestępczości oraz rodziny i sfery prywatnej, religii, polityki.

6. ILOŚĆ TEKSTÓW W WYMIARZE CZASOWYM 2008 2009 2010 razem 106 razem 538 razem 427

7. ILOŚĆ TEKSTÓW „MOWY NIENAWIŚCI” W WYMIARZE CZASOWYM 2008 2009 2010 razem 24 razem 38 razem 45

8. ekonomia 8

9. kwestie ekonomiczne motywem, który zdominował dyskusję na forach jest wątek ekonomiczny. dotyczy on kilku kwestii: bogactwo uchodźców, zasiłki z MOPSu dla uchodźców stosunek uchodźców do pracy różnice pomiędzy Polakami za granicą, a uchodźcami w Polsce

10. EKONOMIA – SKALA ZJAWISKA 2008 2009 2010 razem 31 razem 155 razem 151

11. ekonomia: bogactwo uchodźców często zestawiany obraz biednego, ale uczciwego Polaka i Czeczeńca, który nie pracuje, a żyje dostatnio wśród oznak bogactwa (niedostępnego dla zwykłych Polaków) pojawiają się: samochody (BMW, Volkswagen), telefony komórkowe, markowe ubrania, czy nawet posiadanie ogrzewania w pokojach hotelowych oddzielnym wątkiem są zakupy spożywcze – wielokrotnie przywoływany jest obraz Czeczenki wychodzącej z pełnym wózkiem zakupów z supermarketu, a z drugiej strony opisywani są uchodźcy, którzy sprzedają otrzymaną żywność

12. Polacy ciężko pracują całe życie i jeżdżą 30-letnim poldkiem a Czeczeni pasożytujący całe życie śmigają 10 letnim BMW - to wg ciebie jest normalne? [33268] Ty człowieku nie masz pracy to co państw da ci kase za to ze masz dziecko - owszem da rodzinnego pare groszy co nawet z ledwosci na chleb starczy. I sie musisz bujac bo nie masz za co rodziny wyzywic i starym rowerem jezdzisz o samochodzie nawet nie marzysz a czeczeni jak królowe zyja. w łomży i w Czerwonym Borze tylko bachorów dużo lata . I stac ich na stancję stac na piwo w kanjpie a ciebie biedaku ledwo na chleb [35233] ja popieram ostatnio w komisie nawet chłopak powiedzial ze najdrozsze telefony jakie ma nie kupujapolacy tylko czeczencechodza i zmieniajase na coraz to lepszy telefon za czyje pieniadze??napewno nie za swoje malo tego po rynku chodza i sprzedaja rzeczy ktoredostaja do jedzenia typu jogurty masla itp.pewna kobieta po złotówce sprzedawała schabowe!!!!! [35445] Do roboty by się wzięli. Dziś w sklepie widziałem jak tłusta Czeczenka pakowała do VW zakupy. Taka im bieda? Ale na bakalie i pistacje (30 zł za kg) to stać. Ubrani też całkiem nieźle. Dostają mieszkania i kasę za darmo i jeszcze i źle. [39860]

13. Ekonomia: zasiłki punktem zapalnym jest wyobrażenie o puli zasiłków dla uchodźców i dla Polaków jako gry o sumie zerowej (oni dostają = nam odbierają) sytuacje uchodźców przyrównuje się do sytuacji ubogich Polaków. zwraca uwagę fakt, że są to najczęściej ‘figury ubogich Polaków”, a nie konkretne osoby (myślenie typu: „są takie rodziny, które na chleb nie mają”)

14. „To jest nie fair wobec mieszkancowLomzy , i okolic. Jest naprawdeduzo dzieci, fajnych dzieci ktoresa chore, albo nie maja pieniedzyzebyzyć. Chodzażebrza... A taki czeczenprzyszedl do Lomzy , nie pojdzie do roboty, tylko zyje z pieniedzypanstwa” [33013] nasi emeryci zdychają z głodu, pacjenci w szpitalach jedzą pasztet z czerstwym chlebem a te pasożyty rozbijają się całkiem dobrymi samochodami za NASZE PODATKI [33980] "Ciekawe co pol.pop/mądrale powiedzą na to że w tamtym roku (pod koniec)w MOPS zabrakło pieniędzy dla najbiedniejszych Polskich rodzin?zabrakło tylko dla Polskich rodzin pomimo tego że i tak dostają niższe zasiłki! To naprawdę robi się wk......płacę podatki i żądam równego traktowania Polskich obywateli“ [32533]

15. ekonomia: praca głównym omawianym problemem jest niepodejmowanie pracy przez uchodźców, dodatkowym czynnikiem jest demonstracyjnie okazywanie ‘nic-nierobienia’ (kontrowane zazwyczaj stwierdzeniem „a Polacy muszą w tym czasie ciężko pracować na chleb”) przekonanie, że uchodźcy cenią się znacznie wyżej od Polaków, mają wygórowane oczekiwania finansowe i z tego powodu nie podejmują żadnej pracy (korzystając z zasiłków państwa)

16. TakichlenijakCzeczeni to jeszczeświatniewidział. Wszystkochcąmiećzadarmo, a praca to dlanichhańba. Nietrzebanamtakichdarmozjadów. Pogonićcałe to towarzystwozpowrotem do Czeczenii, tam jużdawnonie ma żadnejwojny. [32970] Oni nie chcą pracować. Pogadaj z którymś - stawka za jaką zgodziłby się iść do pracy to 50 zł wzwyż za godzinę. Nie powinno być coś takiego jak ośrodekj z cudzoziemcami. Przez kilka miesięcy powinni dostać miejsce w przytułku, ofertę pracy jako zamiatacz ulic i jak się nie podoba to bilet do Rosji w jedną stronę. Czeczeni nie zgodzą się na pracę za stawkę za jaką pracują Polacy, oni nie tolerują Chrześcijan i ateistó, więc szefem dla Czeczena musiałby być Czeczen a nie Polak (a już na pewno nie Polka) [33317] ”nikomu nie szkodzą ,chyba gościu nie wiesz co mówisz ,kiedyś znajomy wziął paru do roboty jeden z nich aż godzinę , drugi do końca dnia wytrzymał ,dniówki na wstęp dostał 70 zl powiedział ze on za takie grosze to on pie... bo więcej dostanie,po za tym oni utrzymują również z tych pieniędzy rodziny w czeczeni ,to są na prawdę nieroby złodzieje ,wyzyskiwacze ,chamy [33418]

17. przestępczość 17

18. PRZESTĘPCZOŚĆ – SKALA ZJAWISKA 18 2008 2009 2010 razem 27 razem 133 razem 99

19. PRZESTĘPCZOŚĆ - UCHODŹCA CZECZEŃSKI ŹRÓDŁEM WSZELKIEGO ZŁA działanie/egzystowanie w przestrzeni publicznej w wieloosobowych grupach agresywne zachowanie w stosunku do Polaków, posiadanie i używanie broni, nieprzestrzeganie zasad współżycia społecznego, dewastowanie mienia publicznego, zakłócanie porządku publicznego, brak szacunku dla Polaków zaczepianie przechodniów

20. „Pewnego dnia idę sobie sam w starym Rynku, stoją czeczeni na chodniku z około 30 ich było. Jedni zaciskali pięści, drudzy widziałem mieli nóż w ręce. Przechodziłem koło nich i jeden z nich zaczął przede mną w rynnę uderzać pięścią, a inni jakieś odgłosy wydawać, chcieli mnie przestraszyć, normalnie jak DZIKUSY!” [34210] „każdy Czeczen nosi nóż i za punkt honoru stawia sobie użycie go w bójce” [33130] „W zajeździe IGA to mieszkają prawdziwi terroryści z nożami i z bronią chodzą !! Zaczepiają wszystkich kto obok przejdzie!!!” [32493] „czeczeni są jak mafia - gangsterka i rozbój w biały dzień, chodzą z nożami, napadają na ludzi, dewastują przystanki” [34501] „Większość Czeczenów w najmniejszym stopniu nie respektuje naszych praw, w dupie mają nasze obyczaje. U nas może z 10% obywateli ma ciągoty to bycia przestępcą - u nich 95%” [34858] „Na chodniku to żaden nie zejdzie z drogi a chodzą po czterech” [35443]

21. LISTA WYKROCZEŃ POPEŁNIANYCH PRZEZ CZECZENÓW groźby, jazda po pijanemu, pobicia, napady, rozboje, handel narkotykami, kradzionymi samochodami i bronią, przemyt, porwania, gwałty, agresja w stosunku do kobiet, morderstwa, Terroryzm. Na forach internetowych zwraca się również uwagę na: szczególną agresję młodych Czeczenów, poczucie bezkarności wśród uchodźców.

22. „W jednym ze sklepów na legionowej grozili nożem i podcięciem gardła jeżeli nie sprzeda sprzedawca za pół ceny towaru” [34047] „słyszałem ostatnio ze jakiś czeczen zgwałcił młodą dziewczynę i ona boi sie zgłosić tego bo jej grozili” [33552] „widziałem osobiście jak kradli rower na plaży.” [33788] „Czeczeni aktywnie działają w branży kryminalnej - przemyt ludzi, kradzione samochody, przemyt fajek, porwania dla okupu, wymuszanie haraczu od Wietnamczyków na stadionie - dochodowe interesy” [33551] „Niejeden Czeczen mieszkający w Łomży to morderca i gwałciciel” [34515] Młodzi „(n)ie znają wojny, Polacy to dla nich frajerzy, którzy im płacą za bezczynność. Starsi to dobrzy obywatele, ale młodych odesłałbym na Kaukaz. Niech tam uczą się życia, nas nie stać, aby im tą naukę fundować” [33801] „Nie pracują, nie uczą się, nocami atakują Polaków i to dzięki naszemu kochanemu polskiemu prawu, które gwarantuje im lepszą opiekę niż nam polakom” [32839] „To żadna ksenofobia a strach o naszych bliskich, którym na drodze może stanąć Czeczen z nożem” [34798]

23. INWEKTYWY – SKALA ZJAWISKA 23 2008 2009 2010 razem 12 razem 34 razem 13

24. INWEKTYWY brak merytorycznych zarzutów względem uchodźców z Czeczenii, wpisy obelżywe, oparte na afektywnych przesłankach synonimy: brudasy, nożownicy, terroryści, brodacze, śniadzi animalizacje nadawanie cech zwierzęcych czeczeńskim uchodźcom wyganianie Czeczenów z Polski - różny poziom natężenia nienawiści: od względnie łagodnego i stanowczego uświadamiania, że nie są mile widziani, poprzez obrażanie, stosowanie wulgaryzmów, demonstrowanie nacjonalistycznych i rasistowskich poglądów do manifestowania skrajnej nienawiści poprzez pragnienie ich śmierci

25. „Nie będzie czeczen pluł Nam w twarz i Dzieci nam czeczenił” [33814] „BRUDASY, LENIE, EGOISCI, SAMOLUBY, i tak delikatnie sie wypowiedziałem !!! najgorsza rasa ludzka istniejąca !!! i nie boje sie ze ktoś nazwie mnie rasista bo to co miałem nauczyć sie na temat muslimu - nauczyłem sie w 9-11-2001” [34329] „małpoludy z Kaukazu” „ogrodzić i pokazywać turystom te cyrkowe małpy” 32832 „Czeczeni mogą sobie żyć ,ale w Czeczenii” [33458] „Śmierdzące brudasy. Jak ja nie trawie tych czeczeńców! Na SYBIR z nimi” [33732] „JESTEM ZA TYM ZEBY WYJEBAĆ CZECZENÓW I GRUZINÓW Z NASZEGO MIASTA” [35162] „POLSKA DLA POLAKÓW!!! BRUDASY I INNE ŚMIECIE WON Z NASZEGO KRAJU!!!” [35492] „Tfu! HAŃBIENIE RASY!!!”[ 35635] „Ja tam bym ich zagazował wszystkich i po problemie” [35477] „tępić tą hołote, (…) aż kusi mnie żeby przejść sie z pałą po mieście i wybić całe te hujostwo, ale cóż zabije czeczena a ukażą mnie jak bym człowieka zabil” [35591]

26. RODZINA

27. RODZINA – SKALA ZJAWISKA 27 2008 2009 2010 razem 22 razem 60 razem 44

28. rodzina Uczestnicy forum podkreślają niebezpieczeństwo wspólnych zabaw dzieci Czeczenów i Polaków. W ich wypowiedziach czeczeńskie dzieci są: wulgarne (np. wykrzykują przekleństwa, szydzą), agresywne (np. ich ulubione zabawy to podrzynanie gardeł i obcinanie głowy, lubią się bić, „chodzą z kosą”), i bezkarne (bo nikt nie zwraca im uwagi), a polskie zastraszone w opinii większości internautów wypowiadających się nt. czeczeńskich dzieci pozostają one bez opieki lub ich negatywne zachowania nie są piętnowane przez rodziców mających świadomość poczynań potomstwa -> dzieci po prostu naśladują rodziców (są agresywne i leniwe - tak jak ich rodzice); Czeczenki w wypowiedziach internautów to kobiety zastraszone, notorycznie w ciąży, bardzo źle traktowane przez Czeczenów, zmuszane do pracy i usługiwania, bite. Wszystko to w kontraście do mężczyzn, którzy nie pracują i „imprezują” Niektórzy podkreślają też zaniedbanie kobiet (np. brudne, otyłe, źle ubrane, tłuste, robacznice) w kontraście do dobrze ubranych mężczyzn (markowe ubrania);

29. dzieci Podobnie jak rodzice, dzieci są leniwe, co ma odzwierciedlenie w ich wynikach w nauce. Same się nie uczą i co więcej utrudniają naukę Polakom Wśród analizowanych wypowiedzi znalazły się również takie, w których autorzy bardzo brutalnie opisywali dzieci - podkreślając tym samym, że nie uznają w nich ludzi. Pojawiały się takie epitety, jak: karaluchy, czarni, podludzie, diabełki, szatany, gówniarze, bachorstwo Jednym z powszechnych wątków w analizowanych wypowiedziach jest wielodzietność. Internauci wskazują na jej finansowe powody Na dzieciach zarabia się też wysyłając je do szkoły; Zwracano uwagę, że dzieci chodzą do szkoły nie w celu nauki ale ze względu na dodatkowe dofinansowanie

30. „Nie bardzo mi odpowiada (...) żeby moje dzieci bawiły się z dziećmi z Czeczeni” [35288] „Czeczeny uczą już dzieci bić się a Czeczeniaki wykorzystują swoje umiejętności w szkołach”. [34717]; „Oni od małego są wychowywani w kulcie agresji i nienawiści do niewiernych”. [34719] „[...] kilkunastoletni czeczeni siedzą w ostatniej ławce, nic nie robią, przeszkadzają innym, a jak się im zwróci uwagę, to z wielką agresją odburkną”. [33312] „Maja gromadki dzieci, bo pewnie dostają dużo pieniędzy od naszego państwa na ich wychowanie”. [33006] „W szkole za każdego uczącego się czeczeńskiego bachora dostają ich rodzice 2tys. więc robią ich na potęgę, żeby tylko mieć hajs”. [35560] („U nich kobieta w hierarchii wartości jest tuż za szczurem” [34680], „Kobieta dla nich to półczłowiek”. [33130]) 30

31. Religia

32. RELIGIA – SKALA ZJAWISKA 32 2008 2009 2010 razem 2 razem 26 razem 32

33. religia Analiza wypowiedzi pozwala nakreślić cechy oraz treści religijne (zasady), które internauci przypisują wierze wyznawanej przez uchodźców: agresja, nienawiść do innowierców - to podstawowa charakterystyka muzułmanina - w skrajnych przypadkach Czeczeni utożsamiani z Talibami są „islamskimi terrorystami”, nie są gotowi na asymilację ponieważ pragną dominować („to fanatycy religijni, chcący swoją wolę narzucić innym”.[33269]; „Dla nich Chrześcijanin jest jak pies, ateista jest istotą gorszą od psa”. [33317]) stosunek do pracy - jak wskazują niektórzy powodem niechęci do podejmowania pracy są zasady wiary („Czeczeni nie pracują ponieważ praca w kulturze islamu jest czymś chańbiącym i niegodnym, szczególnie dla mężczyzny”. [33119]) stosunek do kobiet - podobnie złe traktowanie kobiet bywa tłumaczone wyznaniem („Kobieta dla Muzułmańca to zwierz domowy”. [34682])

34. Polityka

35. POLITYKA – SKALA ZJAWISKA 35 2008 2009 2010 razem 3 razem 49 razem 40

36. polityka Politycy w analizowanych wypowiedziach są oskarżani o sprowadzenie uchodźców do społeczności lokalnych. Winę ponoszą politycy państwowi i lokalni, rząd, państwo, partie polityczne (pojawiają się wszystkie) lub konkretni ich przedstawiciele; Politycy jawią się w wypowiedziach internautów jako osoby oderwane od rzeczywistości, podejmujące decyzje - kierując się np. niskimi pobudkami (chęć „zrobienia na złość Rosji) - bez świadomości ich konsekwencji dla „zwykłych ludzi”, Zazwyczaj, przy okazji oskarżeń, pojawia się wątek wskazujący na dbałość polityków o obcokrajowców a brak troski o Polaków, Internauci podkreślają podobieństwo postaw polityków i Czeczenów (jedni i drudzy to „darmozjady”) oraz wzmacnianie postaw roszczeniowych przez prowadzoną politykę W związku z tym pojawiają się też hasła nawołujące do udziału w wyborach i zmiany władz samorządowych (prezydenta i radnych), które zgodziły się przyjąć uchodźców Wśród konkretnych kandydatów pada nazwisko Lecha Kołakowskiego - jako jedynego polityka, który „odważył się powiedzieć prawdę”

37. „(...) władze wola im dać kasę i zapomnieć, niż autentycznie pomagać”. [34902] „(...) wiele polskich katolickich rodzin żyje w nędzy, ubóstwie, dzieci są głodne, na książki nie ma a polskie władze jeszcze Czeczenów utrzymują!” [33115] „(...) im bardziej nasze elity się im politycznie poprawne w pozycji chłopa pańszczyźnianego przylizują, tym większą pogardę, wstręt i nienawiść za to my (...) wszyscy zbieramy”. [33385] „Wybierzcie takich ludzi, którzy wygonią stąd tych nierobów żyjących z waszych pieniędzy”. [32928] 37

38. DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ raport@wiedzalokalna.pl 38