SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 29
AFM Consumentenmonitor

Wilte Zijlstra
wilte.zijlstra@afm.nl | 020-797 23 12
13 oktober
Wijzer in geldzaken expertgroep onderzoek
Financieel Toezicht in Nederland:
Twin peaks




               Banken   Verzekeraars Pensioen-                 Beurs           Adviseurs
                                      fondsen

                        Prudentieel toezicht ;
                        soliditeit financiële
         DNB
                        instellingen en stabiliteit
                        systeem


                            Gedragstoezicht;
         AFM                gedrag van en informatieverstrekking
                            door alle marktparticipanten




  Pagina 2                                13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Missie Autoriteit Financiële Markten


  De AFM bevordert eerlijke en
  transparante financiële markten
  Onafhankelijke gedragstoezichthouder op de markten
  van:
      - Sparen
      - Lenen
      - Beleggen                  Illegaal    Schadelijk
      - Verzekeren                gedrag       gedrag

Relevante wet- en regelgeving
• Wft (Wet financieel toezicht)
• Bgfo (Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen)
     Pagina 3                                      13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Pagina 4   13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
AFM Consumentenmonitor

• Doel:         Meten van ontwikkelingen in gedrag van
                consumenten in de tijd. Levert inzicht en
                informatie voor beter toezicht
• Methode:      Online onderzoek (Gfk Panel Services)
• Steekproef:   N=800 -1000 sluiters van financieel product
                N=400 gemiddeld Nederland
• Vraagtijd:    10-15 min
• Frequentie:   Vanaf 2004 halfjaarlijks
• Openbaar:     www.afm.nl/consumentenrapporten


  Pagina 5                         13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
AFM Consumentenmonitor 2011

2011Q1 (mei 2011)
•   Hypotheeksluiters
•   Consumptief Kredietsluiters
•   Uitvaartverzekeringen
•   Particuliere beleggers
•   Pensioen
•   Vertrouwen en imago

2011Q3 (oktober 2011)
•   Hypotheeksluiters
•   Beleggingsverzekeringen
•   Rechtsbijstandverzekeringen
•   Pensioen
•   Vertrouwen en imago
    Pagina 6                      13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
AFM Consumentenmonitor 2011

2011Q1 (mei 2011)
•   Hypotheeksluiters
•   Consumptief Kredietsluiters
•   Uitvaartverzekeringen
•   Particuliere beleggers
•   Pensioen
•   Vertrouwen en imago

http://www.afm.nl/nl/consumenten/actueel/brochures/consumentenmonitor-
    hypotheken-q1-2011.aspx




    Pagina 7                              13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Hypotheeksluiters met aflossingsvrije hypotheek
beter op de hoogte van de kenmerken

         Aan het einde van looptijd                                                                                                   61
           mogelijke restschuld                                                                                47


                                                                                                                                58
          Geen vermogensopbouw                                                                          41


        Rente over volledige lening                                                                                      53
          betaald tijdens looptijd                                                            35


                                                           9
   Fiscaal voordeel is niet maximaal                   7


          Geen van bovenstaande                3
         kenmerken van toepassing          2


                                                   4
                        Weet ik niet                                   20
                                                                                                                                            %

                                       0                   10         20            30             40               50           60        70

                                                   Wel aflossingsvrije hypotheek(component)    Geen aflossingsvrije hypotheek(component)



      28% van de hypotheeksluiters geeft juiste kenmerken
      aflossingsvrije hypotheek aan

        Pagina 8                                                                     13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Betaling intermediair steeds vaker op basis
van fixed fee
   70


   60                59


   50
                                    47

                                                                                                            42
   40                                                                  39                                   39
                                                                       34
   30
                                    25

   20
                     15

   10


    0
                   Najaar 2009   Voorjaar 2010                      Najaar 2010                       Voorjaar 2011

                                         Op basis van provisie       Fixed fee                  Hoe wordt uw (hypotheek)
                                                                                                adviseur volgens u beloond?
                                                                                                BASIS: Alle hypotheeksluiters
                                                                                                die de hypotheek d.m.v. een
                                                                                                persoonlijk gesprek hebben
                                                                                                afgesloten via een assurantie-
                                                                                                tussenpersoon of
                                                                                                hypotheekketen


        Pagina 9                                                 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Onderhandelen over kosten


                    Totaal            12            6                                    78                                            5




  Assurantietussenpersoon         8             8                                         82                                               2




         Hypotheekwinkel          9             7                                        81                                                2




                     Bank                  17           3                                74                                           6



                             0%            10%          20%   30%      40%       50%          60%      70%         80%       90%       100%

         Ja, ik heb met resultaat over de kosten onderhandeld       Ja, onderhandeld, maar zonder enig resultaat    Nee     Weet ik niet


                                                                                                                          Heeft u bij afsluiten van
                                                                                                                          hypotheek onderhandeld over
                                                                                                                          kosten die u voor
                                                                                                                          hypotheekadvies aan adviseur
                                                                                                                          moet betalen?
                                                                                                                          BASIS: Alle hypotheeksluiters die
                                                                                                                          de hypotheek persoonlijk, via een
                                                                                                                          adviseur, hebben afgesloten



        Pagina 10                                                                             13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
AFM Consumentenmonitor 2011

2011Q1 (mei 2011)
•   Hypotheeksluiters
•   Consumptief Kredietsluiters
•   Uitvaartverzekeringen
•   Particuliere beleggers
•   Pensioen
•   Vertrouwen en imago

http://www.afm.nl/nl/consumenten/actueel/brochures/consumentenmonitor-
    uitvaart-q1-2011.aspx




    Pagina 11                             13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Sluiters hebben vaak al een uitvaartverzekering
bij het afsluiten

     Ik was reeds in het bezit van een uitvaartverzekering                                                                67




  Ik heb voor het eerst een uitvaartverzekering afgesloten                          32




                                       Een andere situatie       0




                                              Weet ik niet       1



                                                             0       10   20   30         40        50        60           70



                                                                                                              Welke van onderstaande
                                                                                                              situaties had betrekking op uw
                                                                                                              situatie bij het afsluiten van uw
                                                                                                              uitvaartverzekering?

                                                                                                              BASIS: Alle sluiters van een
                                                                                                              uitvaartverzekering
                                                                                                              N = 204


         Pagina 12                                                             13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
In 2011 schatten sluiters kosten uitvaart lager in

9000

                    8000
8000
                                                                  Voorjaar 2011            14        18        9        16           17   1     12      13
                                                7000
7000
                                                6650
6000                6000


5000


4000                                                               Najaar 2009         8        16        11       17             21       4     13      10


3000


2000                                                                              0%             20%           40%             60%             80%           100%
                Najaar 2009                Voorjaar 2011                 Minder dan 5.000 euro             5.000 tot 6.000 euro           6.000 tot 7.000 euro
                                                                         7.000 tot 8.000 euro              8.000 tot 9.000 euro           9.000 tot 10.000 euro
       Werkelijke kosten uitvaart   Ingeschatte kosten uitvaart          10.000 euro of meer               Weet ik niet




                                                                                                                             Hoeveel kost volgens u een
                                                                                                                             gemiddelde uitvaart?
                                                                                                                             BASIS: Alle sluiters van een
                                                                                                                             uitvaartverzekering



               Pagina 13                                                               13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Sluiters denken een uitvaart minder makkelijk
zelf te kunnen betalen


   Voorjaar 2011              18                      16                        19                                     42                           5




    Najaar 2009                    23                          20                        13                              41                          4




                   0%         10%            20%             30%          40%            50%          60%        70%          80%          90%       100%

                   Ja, zeker wel        Waarschijnlijk wel         Waarschijnlijk niet        Nee, zeker niet   Weet ik niet / wil ik niet zeggen


                                                                                                                                       Een uitvaart kost gemiddeld €
                                                                                                                                       7.000,- (2009: €6.000,-). Zou u
                                                                                                                                       op dit moment de kosten van
                                                                                                                                       een gemiddelde uitvaart kunnen
                                                                                                                                       betalen?

                                                                                                                                       BASIS: Alle sluiters van een
                                                                                                                                       uitvaartverzekering



       Pagina 14                                                                                        13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Afsluiten via internet is verdubbeld

                                                                                                     41
   Persoonlijk gesprek
                                                                                                                    50


                                                                                     33
             Internet
                                                   16


                                                  15
           Telefonisch
                                                                  23


                                             9
                 Post
                                         8


                             0
       Ander medium
                                     3


                                 2
          Weet ik niet
                             0


                         0                   10           20              30                    40                50                 60

                                                       Voorjaar 2011   Najaar 2009




          Pagina 15                                                                       13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Kwart denkt dat advies gratis is

                                 Het advies is gratis                                         25



                                            Provisie                           16



   Mijn adviseur wordt op een andere manier beloond                  10



                                       Abonnement           1



        Ik weet niet hoe mijn adviseur beloond wordt                                                                                48



                                                        0       5   10    15        20      25      30     35      40      45        50



                                                                                                                        Hoe wordt de adviseur volgens
                                                                                                                        u beloond?

                                                                                                                        BASIS: Alle sluiters van
                                                                                                                        uitvaartverzekering die deze
                                                                                                                        persoonlijk, via een
                                                                                                                        adviseur, afgesloten hebben
                                                                                                                        N = 80



         Pagina 16                                                                       13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
AFM Consumentenmonitor 2011

2011Q1 (mei 2011)
•   Hypotheeksluiters
•   Consumptief Kredietsluiters
•   Uitvaartverzekeringen
•   Particuliere beleggers
•   Pensioen
•   Vertrouwen en imago


http://www.afm.nl/nl/professionals/afm-
    actueel/nieuws/2011/okt/consumentenmonitor-pensioendriedaagse.aspx




    Pagina 17                             13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Verwacht inkomen bij pensionering: 70%-mythe

                       Totaal              33                               28                     10                     29


                  Eindloon                             63                                                     22          3              13


                Middelloon                       40                                       37                         12                  11


 Beschikbare premieregeling          19                     31                             18                            31


                  Weet niet          20                22               6                                     52


                                0%   10%        20%   30%        40%          50%          60%          70%        80%         90%            100%


                         2009               35                                26                       12                     26




                         2011              33                                28                    10                     29



                                0%   10%        20%   30%        40%              50%      60%          70%        80%             90%        100%

                                                            > 70%      70%        < 70%    Weet niet

Nederlanders hebben te hoge verwachtingen van hun pensioen (rapport januari 2010)
http://www.afm.nl/nl/professionals/afm-actueel/nieuws/2010/jan/rapportpensioeninzicht.aspx


           Pagina 18                                                               13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Kwart heeft wel eens ingelogd op
www.mijnpensioenoverzicht.nl
                                         Totaal                          62                                    26                12

                                                  0%          20%               40%              60%            80%                   100%

                                                                   1 keer         2 keer        Meer dan 2 keer


          Totaal              25                             29                                 26                  5       5    20    7


      16-34 jaar       13                          38                                    21               9             8       20     9


      35-44 jaar               28                                   38                                    22                2    5    1 4
                                                                                                                                       0


      45-54 jaar              27                        20                                 32                   5       4   3 2        8


      55-65 jaar                           50                               4                        35                         5 0        7


                0%          10%        20%       30%         40%      50%             60%         70%         80%         90%        100%
               Ja                                                               Nee, ik heb er nog nooit van gehoord
               Nee, maar ik ben het wel van plan                                Nee, ik heb geen interesse in mijnpensioenoverzicht.nl
               Nee, ik heb geen tijd                                            Nee, ik heb geen DigiD
               Nee, ik heb geen pensioen opgebouwd                              Andere reden


  Ongeveer 1 op de 10 consumenten die pensioen opbouwen zijn spontaan
  bekend met www.mijnpensioenoverzicht.nl

        Pagina 19                                                                  13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Hoogte netto pensioen populairste toevoeging
voor mijnpensioenoverzicht.nl
                      Hoe hoog mijn netto pensioen ongeveer zal zijn                                                                     53

                     Hoeveel mijn inkomen teruggaat bij pensionering                                                        39

                               Hoe zeker of onzeker mijn pensioen is                                                        39

                  Wat de gevolgen zijn als ik eerder stop met werken                                                       38

         Een waarschuwing als mijn pensioen onvoldoende lijkt te zijn                                                 35

   Hoe hoog het gezamenlijk pensioen van mij en mijn partner zal zijn                                            29

               Wat mijn nabestaanden krijgen als ik kom te overlijden                                         28

                           Wat ik kan doen voor een hoger pensioen                                          27

     Hoe lang ik moet doorwerken om alles te kunnen blijven betalen                            16

                                                          Iets anders       2

                                           Ik mis niets op de website                         16

                                            Weet niet / geen mening             7

                                                                        0           10             20         30           40       50        60


  Oktober 2011: gerealiseerd (?)

  AFM Visiedocument pensioenuitvoering (1 mei 2011)
  http://www.afm.nl/~/media/Files/pensioen/presentaties-congres2011/visiedocument-
  pensioenenuitvoering.ashx

         Pagina 20                                                                       13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Van degenen die UPO hebben ontvangen, vindt
meerderheid UPO overzichtelijk en begrijpelijk
                            Heeft u een Uniform Pensioen Overzicht (UPO) ontvangen?


                  Totaal                                           78                                               10               12

                            0%       10%       20%     30%         40%       50%        60%         70%         80%            90%        100%

                                                         Ja               Nee              Weet ik niet



Het UPO is overzichtelijk        7                            54                                         22                6     3        7




  Het UPO is begrijpelijk        7                       48                                         26                     9     3        7



                            0%       10%       20%     30%         40%        50%        60%         70%        80%            90%            100%


   Volledig mee eens        Mee eens       Neutraal   Mee oneens        Volledig mee oneens       Ik heb onvoldoende kennis van het UPO




           Pagina 21                                                            13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
60% wil maximaal 20 euro per uur
betalen voor pensioenadvies
100%




 80%




 60%




 40%




 20%




 0%
       €0




                    €10




                          €20




                                €30




                                      €40




                                            €50




                                                  €60




                                                               €70




                                                                            €80




                                                                                            €90




                                                                                                        €100
                                                                                  Hoeveel bent u bereid per uur
                                                                                  te betalen voor advies?
                                                                                  (open antwoord)



                                                                                  N = 222



            Pagina 22                             13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
AFM Consumentenmonitor 2011

2011Q1 (mei 2011)
•   Hypotheeksluiters
•   Consumptief Kredietsluiters
•   Uitvaartverzekeringen
•   Particuliere beleggers
•   Pensioen
•   Vertrouwen en imago




    Pagina 23                     13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Vertrouwen in de markt en in spelers op de markt

 De financiële markt in Nederland      5                  19                                     58                                      18          0


  Financieel toezicht in Nederland         7                   22                                     53                                  17         0


        Banken en verzekeraars in
                                           10                       23                                     50                             16         1
               Nederland

        Kredietverstrekkers in het
                                                    18                                41                                  35                       5 0
                algemeen

        Financiële adviseurs in het
                                               11                        33                                      48                            8     0
                 algemeen


         Eigen financieel adviseur     4            8                            46                                      34                    8


                                      0%            10%        20%       30%          40%     50%          60%   70%           80%      90%        100%

        Helemaal geen vertrouwen           Nauwelijks vertrouwen              Een beetje vertrouwen    Veel vertrouwen        Heel veel vertrouwen




          Pagina 24                                                                           13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Verantwoordelijkheid bij afsluiten financieel
product (hoofdzakelijk) bij aanbieder

   100%
                  6           7                   7                 6                  8                  6             7


   80%
                  41          37                  35                38                                                  40
                                                                                      39
                                                                                                         48
   60%


   40%
                  49          48                  52                51                47                                49
                                                                                                         42
   20%


                  5           8                   5                 6                  6                  4             4
    0%
          Voorjaar 2011   Najaar 2010       Voorjaar 2010         2009               2008               2007           2006

                                  De verantwoordelijkheid ligt voor 100% bij de consument
                                  De verantwoordelijkheid ligt voor het grootste gedeelte bij de consument
                                  De verantwoordelijkheid ligt voor het grootste gedeelte bij de aanbieder
                                  De verantwoordelijkheid ligt voor 100% bij de aanbieder




      Pagina 25                                                             13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Voorwaarde voor voorlichting: AFM is
bekende en betrouwbare afzender

(Interactieve) hulpmiddelen van AFM
- www.checkjehypotheekgesprek.nl
- www.weetwatjeweet.nl
- www.financielechecklist.nl

- www.meerkeuzemetgeld.nl
- www.afm.nl/eneeuro
- www.afm.nl/besliswijzer

- www.afm.nl/folders

   Pagina 26                 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Geholpen naamsbekendheid AFM

   100%
                 10                                                              9             10             12           10
                           14           17            19

   80%                                                                                                                     24
                                                                                 28            25
                                                                                                              27
                 46
                           44           42
   60%                                                43
                                                                                                                           27
                                                                                               30
                                                                                 33                           26
   40%

                 38        38
   20%                                  36            34
                                                                                               35             34           39
                                                                                 30

                 6          3            4            5
    0%
             DNB:      DNB: Najaar     DNB:       DNB: Najaar                 AFM:        AFM: Najaar       AFM:      AFM: Najaar
            Voorjaar     2010         Voorjaar      2009                     Voorjaar        2010          Voorjaar      2009
             2011                      2010                                   2011                          2010

      Niet eerder van gehoord   Ken ze van naam    Ken ze van naam en weet globaal wat ze doen      Weet vrij goed wat ze doen




     Pagina 27                                                          13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
Verbond van Verzekeraars –
Consumentenmonitor




 http://verzekeraars.nl/sitewide/general/nieuws.aspx?action=view&nieuwsid=1059

         Pagina 28                                                    13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
AFM Consumentenmonitor

• Doel:         Meten van ontwikkelingen in gedrag van
                consumenten in de tijd. Levert inzicht en
                informatie voor beter toezicht
• Methode:      Online onderzoek (Gfk Panel Services)
• Steekproef:   N=800 -1000 sluiters van financieel product
                N=400 gemiddeld Nederland
• Vraagtijd:    10-15 min
• Frequentie:   Vanaf 2004 halfjaarlijks
• Openbaar:     www.afm.nl/consumentenrapporten


  Pagina 29                        13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor

Más contenido relacionado

Similar a Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

Onderzoek banksparen 2010
Onderzoek banksparen 2010Onderzoek banksparen 2010
Onderzoek banksparen 2010Bouwe Kuik
 
Verstandig een hypotheek kiezen
Verstandig een hypotheek kiezenVerstandig een hypotheek kiezen
Verstandig een hypotheek kiezenJeroen Oversteegen
 
Betaaladministratie op orde (VVP, 2013)
Betaaladministratie op orde (VVP, 2013)Betaaladministratie op orde (VVP, 2013)
Betaaladministratie op orde (VVP, 2013)Silvia Janssen
 
Corporate tax update - dutch
Corporate tax update - dutchCorporate tax update - dutch
Corporate tax update - dutchEY Belgium
 
Hypotheekbond Jeroen Dijsselbloem_kamerbrief_inzake_boetevrij_oversluiten_h...
Hypotheekbond   Jeroen Dijsselbloem_kamerbrief_inzake_boetevrij_oversluiten_h...Hypotheekbond   Jeroen Dijsselbloem_kamerbrief_inzake_boetevrij_oversluiten_h...
Hypotheekbond Jeroen Dijsselbloem_kamerbrief_inzake_boetevrij_oversluiten_h...Jeroen Oversteegen
 

Similar a Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken (6)

Onderzoek banksparen 2010
Onderzoek banksparen 2010Onderzoek banksparen 2010
Onderzoek banksparen 2010
 
Presentatie 13 oktober 2011
Presentatie 13 oktober 2011Presentatie 13 oktober 2011
Presentatie 13 oktober 2011
 
Verstandig een hypotheek kiezen
Verstandig een hypotheek kiezenVerstandig een hypotheek kiezen
Verstandig een hypotheek kiezen
 
Betaaladministratie op orde (VVP, 2013)
Betaaladministratie op orde (VVP, 2013)Betaaladministratie op orde (VVP, 2013)
Betaaladministratie op orde (VVP, 2013)
 
Corporate tax update - dutch
Corporate tax update - dutchCorporate tax update - dutch
Corporate tax update - dutch
 
Hypotheekbond Jeroen Dijsselbloem_kamerbrief_inzake_boetevrij_oversluiten_h...
Hypotheekbond   Jeroen Dijsselbloem_kamerbrief_inzake_boetevrij_oversluiten_h...Hypotheekbond   Jeroen Dijsselbloem_kamerbrief_inzake_boetevrij_oversluiten_h...
Hypotheekbond Jeroen Dijsselbloem_kamerbrief_inzake_boetevrij_oversluiten_h...
 

Más de Wilte Zijlstra

20210614 wig platformbijeenkomst_nudgeskeuzestress
20210614 wig platformbijeenkomst_nudgeskeuzestress20210614 wig platformbijeenkomst_nudgeskeuzestress
20210614 wig platformbijeenkomst_nudgeskeuzestressWilte Zijlstra
 
Default as advice_a survey experiment on prefilling pension choices and the e...
Default as advice_a survey experiment on prefilling pension choices and the e...Default as advice_a survey experiment on prefilling pension choices and the e...
Default as advice_a survey experiment on prefilling pension choices and the e...Wilte Zijlstra
 
Radicale impact van pensioennudges #DvhG20 Dag van het Gedrag
Radicale impact van pensioennudges #DvhG20 Dag van het GedragRadicale impact van pensioennudges #DvhG20 Dag van het Gedrag
Radicale impact van pensioennudges #DvhG20 Dag van het GedragWilte Zijlstra
 
Increasing precision in survey experiments without introducing bias
Increasing precision in survey experiments without introducing biasIncreasing precision in survey experiments without introducing bias
Increasing precision in survey experiments without introducing biasWilte Zijlstra
 
20191128 actuarieel genootschap gedragstoezicht en het morele kompas16_9
20191128 actuarieel genootschap gedragstoezicht en het morele kompas16_920191128 actuarieel genootschap gedragstoezicht en het morele kompas16_9
20191128 actuarieel genootschap gedragstoezicht en het morele kompas16_9Wilte Zijlstra
 
Decision transparency increases public trust in health, education and financi...
Decision transparency increases public trust in health, education and financi...Decision transparency increases public trust in health, education and financi...
Decision transparency increases public trust in health, education and financi...Wilte Zijlstra
 
Evil nudges, en sludge - Nibud congres 18 april 2019
Evil nudges, en sludge - Nibud congres 18 april 2019Evil nudges, en sludge - Nibud congres 18 april 2019
Evil nudges, en sludge - Nibud congres 18 april 2019Wilte Zijlstra
 
Nima bijeenkomst neuromarketing en ethiek
Nima bijeenkomst neuromarketing en ethiekNima bijeenkomst neuromarketing en ethiek
Nima bijeenkomst neuromarketing en ethiekWilte Zijlstra
 
Compliance through science | Naleving door gedragswetenschappen
Compliance through science | Naleving door gedragswetenschappenCompliance through science | Naleving door gedragswetenschappen
Compliance through science | Naleving door gedragswetenschappenWilte Zijlstra
 
Behavioral insights and experiments at the Dutch financial regulator AFM
Behavioral insights and experiments at the Dutch financial regulator AFMBehavioral insights and experiments at the Dutch financial regulator AFM
Behavioral insights and experiments at the Dutch financial regulator AFMWilte Zijlstra
 
20170912 afm effective regulation_consumer behavior_kyiv
20170912 afm effective regulation_consumer behavior_kyiv20170912 afm effective regulation_consumer behavior_kyiv
20170912 afm effective regulation_consumer behavior_kyivWilte Zijlstra
 
20170712 ecp2017 zijlstra_how and why semigovernments start to stimulate beha...
20170712 ecp2017 zijlstra_how and why semigovernments start to stimulate beha...20170712 ecp2017 zijlstra_how and why semigovernments start to stimulate beha...
20170712 ecp2017 zijlstra_how and why semigovernments start to stimulate beha...Wilte Zijlstra
 
Spreekbeurt schiermonnikoog
Spreekbeurt schiermonnikoogSpreekbeurt schiermonnikoog
Spreekbeurt schiermonnikoogWilte Zijlstra
 
2011 innovatie toezicht_socialmedia_3nov2011
2011 innovatie toezicht_socialmedia_3nov20112011 innovatie toezicht_socialmedia_3nov2011
2011 innovatie toezicht_socialmedia_3nov2011Wilte Zijlstra
 

Más de Wilte Zijlstra (16)

20210614 wig platformbijeenkomst_nudgeskeuzestress
20210614 wig platformbijeenkomst_nudgeskeuzestress20210614 wig platformbijeenkomst_nudgeskeuzestress
20210614 wig platformbijeenkomst_nudgeskeuzestress
 
Default as advice_a survey experiment on prefilling pension choices and the e...
Default as advice_a survey experiment on prefilling pension choices and the e...Default as advice_a survey experiment on prefilling pension choices and the e...
Default as advice_a survey experiment on prefilling pension choices and the e...
 
Radicale impact van pensioennudges #DvhG20 Dag van het Gedrag
Radicale impact van pensioennudges #DvhG20 Dag van het GedragRadicale impact van pensioennudges #DvhG20 Dag van het Gedrag
Radicale impact van pensioennudges #DvhG20 Dag van het Gedrag
 
Increasing precision in survey experiments without introducing bias
Increasing precision in survey experiments without introducing biasIncreasing precision in survey experiments without introducing bias
Increasing precision in survey experiments without introducing bias
 
20191128 actuarieel genootschap gedragstoezicht en het morele kompas16_9
20191128 actuarieel genootschap gedragstoezicht en het morele kompas16_920191128 actuarieel genootschap gedragstoezicht en het morele kompas16_9
20191128 actuarieel genootschap gedragstoezicht en het morele kompas16_9
 
Decision transparency increases public trust in health, education and financi...
Decision transparency increases public trust in health, education and financi...Decision transparency increases public trust in health, education and financi...
Decision transparency increases public trust in health, education and financi...
 
Evil nudges, en sludge - Nibud congres 18 april 2019
Evil nudges, en sludge - Nibud congres 18 april 2019Evil nudges, en sludge - Nibud congres 18 april 2019
Evil nudges, en sludge - Nibud congres 18 april 2019
 
Nima bijeenkomst neuromarketing en ethiek
Nima bijeenkomst neuromarketing en ethiekNima bijeenkomst neuromarketing en ethiek
Nima bijeenkomst neuromarketing en ethiek
 
Compliance through science | Naleving door gedragswetenschappen
Compliance through science | Naleving door gedragswetenschappenCompliance through science | Naleving door gedragswetenschappen
Compliance through science | Naleving door gedragswetenschappen
 
Behavioral insights and experiments at the Dutch financial regulator AFM
Behavioral insights and experiments at the Dutch financial regulator AFMBehavioral insights and experiments at the Dutch financial regulator AFM
Behavioral insights and experiments at the Dutch financial regulator AFM
 
20170912 afm effective regulation_consumer behavior_kyiv
20170912 afm effective regulation_consumer behavior_kyiv20170912 afm effective regulation_consumer behavior_kyiv
20170912 afm effective regulation_consumer behavior_kyiv
 
20170712 ecp2017 zijlstra_how and why semigovernments start to stimulate beha...
20170712 ecp2017 zijlstra_how and why semigovernments start to stimulate beha...20170712 ecp2017 zijlstra_how and why semigovernments start to stimulate beha...
20170712 ecp2017 zijlstra_how and why semigovernments start to stimulate beha...
 
Roofvogels marcus
Roofvogels marcusRoofvogels marcus
Roofvogels marcus
 
Spreekbeurt schiermonnikoog
Spreekbeurt schiermonnikoogSpreekbeurt schiermonnikoog
Spreekbeurt schiermonnikoog
 
Spreekbeurt janesnoep
Spreekbeurt janesnoepSpreekbeurt janesnoep
Spreekbeurt janesnoep
 
2011 innovatie toezicht_socialmedia_3nov2011
2011 innovatie toezicht_socialmedia_3nov20112011 innovatie toezicht_socialmedia_3nov2011
2011 innovatie toezicht_socialmedia_3nov2011
 

Afm consumentenmonitor 13okt2011 wijzerin geldzaken

  • 1. AFM Consumentenmonitor Wilte Zijlstra wilte.zijlstra@afm.nl | 020-797 23 12 13 oktober Wijzer in geldzaken expertgroep onderzoek
  • 2. Financieel Toezicht in Nederland: Twin peaks Banken Verzekeraars Pensioen- Beurs Adviseurs fondsen Prudentieel toezicht ; soliditeit financiële DNB instellingen en stabiliteit systeem Gedragstoezicht; AFM gedrag van en informatieverstrekking door alle marktparticipanten Pagina 2 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 3. Missie Autoriteit Financiële Markten De AFM bevordert eerlijke en transparante financiële markten Onafhankelijke gedragstoezichthouder op de markten van: - Sparen - Lenen - Beleggen Illegaal Schadelijk - Verzekeren gedrag gedrag Relevante wet- en regelgeving • Wft (Wet financieel toezicht) • Bgfo (Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen) Pagina 3 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 4. Pagina 4 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 5. AFM Consumentenmonitor • Doel: Meten van ontwikkelingen in gedrag van consumenten in de tijd. Levert inzicht en informatie voor beter toezicht • Methode: Online onderzoek (Gfk Panel Services) • Steekproef: N=800 -1000 sluiters van financieel product N=400 gemiddeld Nederland • Vraagtijd: 10-15 min • Frequentie: Vanaf 2004 halfjaarlijks • Openbaar: www.afm.nl/consumentenrapporten Pagina 5 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 6. AFM Consumentenmonitor 2011 2011Q1 (mei 2011) • Hypotheeksluiters • Consumptief Kredietsluiters • Uitvaartverzekeringen • Particuliere beleggers • Pensioen • Vertrouwen en imago 2011Q3 (oktober 2011) • Hypotheeksluiters • Beleggingsverzekeringen • Rechtsbijstandverzekeringen • Pensioen • Vertrouwen en imago Pagina 6 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 7. AFM Consumentenmonitor 2011 2011Q1 (mei 2011) • Hypotheeksluiters • Consumptief Kredietsluiters • Uitvaartverzekeringen • Particuliere beleggers • Pensioen • Vertrouwen en imago http://www.afm.nl/nl/consumenten/actueel/brochures/consumentenmonitor- hypotheken-q1-2011.aspx Pagina 7 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 8. Hypotheeksluiters met aflossingsvrije hypotheek beter op de hoogte van de kenmerken Aan het einde van looptijd 61 mogelijke restschuld 47 58 Geen vermogensopbouw 41 Rente over volledige lening 53 betaald tijdens looptijd 35 9 Fiscaal voordeel is niet maximaal 7 Geen van bovenstaande 3 kenmerken van toepassing 2 4 Weet ik niet 20 % 0 10 20 30 40 50 60 70 Wel aflossingsvrije hypotheek(component) Geen aflossingsvrije hypotheek(component) 28% van de hypotheeksluiters geeft juiste kenmerken aflossingsvrije hypotheek aan Pagina 8 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 9. Betaling intermediair steeds vaker op basis van fixed fee 70 60 59 50 47 42 40 39 39 34 30 25 20 15 10 0 Najaar 2009 Voorjaar 2010 Najaar 2010 Voorjaar 2011 Op basis van provisie Fixed fee Hoe wordt uw (hypotheek) adviseur volgens u beloond? BASIS: Alle hypotheeksluiters die de hypotheek d.m.v. een persoonlijk gesprek hebben afgesloten via een assurantie- tussenpersoon of hypotheekketen Pagina 9 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 10. Onderhandelen over kosten Totaal 12 6 78 5 Assurantietussenpersoon 8 8 82 2 Hypotheekwinkel 9 7 81 2 Bank 17 3 74 6 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Ja, ik heb met resultaat over de kosten onderhandeld Ja, onderhandeld, maar zonder enig resultaat Nee Weet ik niet Heeft u bij afsluiten van hypotheek onderhandeld over kosten die u voor hypotheekadvies aan adviseur moet betalen? BASIS: Alle hypotheeksluiters die de hypotheek persoonlijk, via een adviseur, hebben afgesloten Pagina 10 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 11. AFM Consumentenmonitor 2011 2011Q1 (mei 2011) • Hypotheeksluiters • Consumptief Kredietsluiters • Uitvaartverzekeringen • Particuliere beleggers • Pensioen • Vertrouwen en imago http://www.afm.nl/nl/consumenten/actueel/brochures/consumentenmonitor- uitvaart-q1-2011.aspx Pagina 11 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 12. Sluiters hebben vaak al een uitvaartverzekering bij het afsluiten Ik was reeds in het bezit van een uitvaartverzekering 67 Ik heb voor het eerst een uitvaartverzekering afgesloten 32 Een andere situatie 0 Weet ik niet 1 0 10 20 30 40 50 60 70 Welke van onderstaande situaties had betrekking op uw situatie bij het afsluiten van uw uitvaartverzekering? BASIS: Alle sluiters van een uitvaartverzekering N = 204 Pagina 12 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 13. In 2011 schatten sluiters kosten uitvaart lager in 9000 8000 8000 Voorjaar 2011 14 18 9 16 17 1 12 13 7000 7000 6650 6000 6000 5000 4000 Najaar 2009 8 16 11 17 21 4 13 10 3000 2000 0% 20% 40% 60% 80% 100% Najaar 2009 Voorjaar 2011 Minder dan 5.000 euro 5.000 tot 6.000 euro 6.000 tot 7.000 euro 7.000 tot 8.000 euro 8.000 tot 9.000 euro 9.000 tot 10.000 euro Werkelijke kosten uitvaart Ingeschatte kosten uitvaart 10.000 euro of meer Weet ik niet Hoeveel kost volgens u een gemiddelde uitvaart? BASIS: Alle sluiters van een uitvaartverzekering Pagina 13 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 14. Sluiters denken een uitvaart minder makkelijk zelf te kunnen betalen Voorjaar 2011 18 16 19 42 5 Najaar 2009 23 20 13 41 4 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Ja, zeker wel Waarschijnlijk wel Waarschijnlijk niet Nee, zeker niet Weet ik niet / wil ik niet zeggen Een uitvaart kost gemiddeld € 7.000,- (2009: €6.000,-). Zou u op dit moment de kosten van een gemiddelde uitvaart kunnen betalen? BASIS: Alle sluiters van een uitvaartverzekering Pagina 14 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 15. Afsluiten via internet is verdubbeld 41 Persoonlijk gesprek 50 33 Internet 16 15 Telefonisch 23 9 Post 8 0 Ander medium 3 2 Weet ik niet 0 0 10 20 30 40 50 60 Voorjaar 2011 Najaar 2009 Pagina 15 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 16. Kwart denkt dat advies gratis is Het advies is gratis 25 Provisie 16 Mijn adviseur wordt op een andere manier beloond 10 Abonnement 1 Ik weet niet hoe mijn adviseur beloond wordt 48 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Hoe wordt de adviseur volgens u beloond? BASIS: Alle sluiters van uitvaartverzekering die deze persoonlijk, via een adviseur, afgesloten hebben N = 80 Pagina 16 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 17. AFM Consumentenmonitor 2011 2011Q1 (mei 2011) • Hypotheeksluiters • Consumptief Kredietsluiters • Uitvaartverzekeringen • Particuliere beleggers • Pensioen • Vertrouwen en imago http://www.afm.nl/nl/professionals/afm- actueel/nieuws/2011/okt/consumentenmonitor-pensioendriedaagse.aspx Pagina 17 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 18. Verwacht inkomen bij pensionering: 70%-mythe Totaal 33 28 10 29 Eindloon 63 22 3 13 Middelloon 40 37 12 11 Beschikbare premieregeling 19 31 18 31 Weet niet 20 22 6 52 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2009 35 26 12 26 2011 33 28 10 29 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% > 70% 70% < 70% Weet niet Nederlanders hebben te hoge verwachtingen van hun pensioen (rapport januari 2010) http://www.afm.nl/nl/professionals/afm-actueel/nieuws/2010/jan/rapportpensioeninzicht.aspx Pagina 18 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 19. Kwart heeft wel eens ingelogd op www.mijnpensioenoverzicht.nl Totaal 62 26 12 0% 20% 40% 60% 80% 100% 1 keer 2 keer Meer dan 2 keer Totaal 25 29 26 5 5 20 7 16-34 jaar 13 38 21 9 8 20 9 35-44 jaar 28 38 22 2 5 1 4 0 45-54 jaar 27 20 32 5 4 3 2 8 55-65 jaar 50 4 35 5 0 7 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Ja Nee, ik heb er nog nooit van gehoord Nee, maar ik ben het wel van plan Nee, ik heb geen interesse in mijnpensioenoverzicht.nl Nee, ik heb geen tijd Nee, ik heb geen DigiD Nee, ik heb geen pensioen opgebouwd Andere reden Ongeveer 1 op de 10 consumenten die pensioen opbouwen zijn spontaan bekend met www.mijnpensioenoverzicht.nl Pagina 19 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 20. Hoogte netto pensioen populairste toevoeging voor mijnpensioenoverzicht.nl Hoe hoog mijn netto pensioen ongeveer zal zijn 53 Hoeveel mijn inkomen teruggaat bij pensionering 39 Hoe zeker of onzeker mijn pensioen is 39 Wat de gevolgen zijn als ik eerder stop met werken 38 Een waarschuwing als mijn pensioen onvoldoende lijkt te zijn 35 Hoe hoog het gezamenlijk pensioen van mij en mijn partner zal zijn 29 Wat mijn nabestaanden krijgen als ik kom te overlijden 28 Wat ik kan doen voor een hoger pensioen 27 Hoe lang ik moet doorwerken om alles te kunnen blijven betalen 16 Iets anders 2 Ik mis niets op de website 16 Weet niet / geen mening 7 0 10 20 30 40 50 60 Oktober 2011: gerealiseerd (?) AFM Visiedocument pensioenuitvoering (1 mei 2011) http://www.afm.nl/~/media/Files/pensioen/presentaties-congres2011/visiedocument- pensioenenuitvoering.ashx Pagina 20 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 21. Van degenen die UPO hebben ontvangen, vindt meerderheid UPO overzichtelijk en begrijpelijk Heeft u een Uniform Pensioen Overzicht (UPO) ontvangen? Totaal 78 10 12 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Ja Nee Weet ik niet Het UPO is overzichtelijk 7 54 22 6 3 7 Het UPO is begrijpelijk 7 48 26 9 3 7 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Volledig mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Volledig mee oneens Ik heb onvoldoende kennis van het UPO Pagina 21 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 22. 60% wil maximaal 20 euro per uur betalen voor pensioenadvies 100% 80% 60% 40% 20% 0% €0 €10 €20 €30 €40 €50 €60 €70 €80 €90 €100 Hoeveel bent u bereid per uur te betalen voor advies? (open antwoord) N = 222 Pagina 22 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 23. AFM Consumentenmonitor 2011 2011Q1 (mei 2011) • Hypotheeksluiters • Consumptief Kredietsluiters • Uitvaartverzekeringen • Particuliere beleggers • Pensioen • Vertrouwen en imago Pagina 23 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 24. Vertrouwen in de markt en in spelers op de markt De financiële markt in Nederland 5 19 58 18 0 Financieel toezicht in Nederland 7 22 53 17 0 Banken en verzekeraars in 10 23 50 16 1 Nederland Kredietverstrekkers in het 18 41 35 5 0 algemeen Financiële adviseurs in het 11 33 48 8 0 algemeen Eigen financieel adviseur 4 8 46 34 8 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal geen vertrouwen Nauwelijks vertrouwen Een beetje vertrouwen Veel vertrouwen Heel veel vertrouwen Pagina 24 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 25. Verantwoordelijkheid bij afsluiten financieel product (hoofdzakelijk) bij aanbieder 100% 6 7 7 6 8 6 7 80% 41 37 35 38 40 39 48 60% 40% 49 48 52 51 47 49 42 20% 5 8 5 6 6 4 4 0% Voorjaar 2011 Najaar 2010 Voorjaar 2010 2009 2008 2007 2006 De verantwoordelijkheid ligt voor 100% bij de consument De verantwoordelijkheid ligt voor het grootste gedeelte bij de consument De verantwoordelijkheid ligt voor het grootste gedeelte bij de aanbieder De verantwoordelijkheid ligt voor 100% bij de aanbieder Pagina 25 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 26. Voorwaarde voor voorlichting: AFM is bekende en betrouwbare afzender (Interactieve) hulpmiddelen van AFM - www.checkjehypotheekgesprek.nl - www.weetwatjeweet.nl - www.financielechecklist.nl - www.meerkeuzemetgeld.nl - www.afm.nl/eneeuro - www.afm.nl/besliswijzer - www.afm.nl/folders Pagina 26 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 27. Geholpen naamsbekendheid AFM 100% 10 9 10 12 10 14 17 19 80% 24 28 25 27 46 44 42 60% 43 27 30 33 26 40% 38 38 20% 36 34 35 34 39 30 6 3 4 5 0% DNB: DNB: Najaar DNB: DNB: Najaar AFM: AFM: Najaar AFM: AFM: Najaar Voorjaar 2010 Voorjaar 2009 Voorjaar 2010 Voorjaar 2009 2011 2010 2011 2010 Niet eerder van gehoord Ken ze van naam Ken ze van naam en weet globaal wat ze doen Weet vrij goed wat ze doen Pagina 27 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 28. Verbond van Verzekeraars – Consumentenmonitor http://verzekeraars.nl/sitewide/general/nieuws.aspx?action=view&nieuwsid=1059 Pagina 28 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor
  • 29. AFM Consumentenmonitor • Doel: Meten van ontwikkelingen in gedrag van consumenten in de tijd. Levert inzicht en informatie voor beter toezicht • Methode: Online onderzoek (Gfk Panel Services) • Steekproef: N=800 -1000 sluiters van financieel product N=400 gemiddeld Nederland • Vraagtijd: 10-15 min • Frequentie: Vanaf 2004 halfjaarlijks • Openbaar: www.afm.nl/consumentenrapporten Pagina 29 13 oktober 2011 | AFM Consumentenmonitor