1. Cambios sociais : - Derrube da fidalguía - Eliminación do sistema foral - Acceso do campesiñado á propiedade da terra - Consolidación dunha pequena burguesía industrial e financiera Do rexionalismo ó nacionalismo (1º tercio do s.XX)

8. A aparición do nacionalismo Local onde se fundou a primeira Irmandade da no 18/05/1916. Na placa pódese ler: O 18 de maio de 1916 fundouse aquí a primeira das IRMANDADES DOS AMIGOS DA FALA ao impulso dos nacionalistas galegos Antón e Ramón Vilar Ponte (1881-1936 1891-1953).

9. O 18 de maio de 1916 unha xuntanza nos locais da Real Academia Galega da Coruña , á que asistiron arredor de 20 persoas, acordou a creación dunha Irmandade dos Amigos da Fala . Entre os que acudiron á xuntanza estaban Manuel Lugrís Freire, Florencio Vaamonde Lores, Uxío Carré Aldao, ou Ramón Vilar Ponte entre outros.

10. Tiña como obxectivo : a defensa, exaltación e fomento da lingua de Galicia,

11. Desde o comezo houbo dous sectores diferenciados :  O político  o culturalista ‑ dirixido polo grupo ourensán de Vicente Risco‑ pretendía só a defensa e potenciación da cultura galega.

12. cultural : pulo na defensa e potenciación da Lingua e Cultura Galegas . actividades culturais: cursos de Galego, Historia, Literatura ou Arte de Galicia....

13. Os membros das Irmandades usarán o galego, xa non unicamente para a expresión lírica, senón en todos os eidos. Para acadar isto propóñense: - recuperación e modernización da nosa tradición cultural, - a superación do autoodio polos falantes.

15. En resume, as Irmandades representan o primeiro nacemento cultural que tenta espallar e proxectar o seu pensamento sobre o pobo.