2. Τι είναι;
Ο όρος Διαδικτυακός εκφοβισμός (Cyberbullying) αφορά τον
εκφοβισμό, την απειλή, την ταπείνωση ή την παρενόχληση
παιδιών, προεφήβων και εφήβων που δέχονται μέσω της χρήσης
του Διαδικτύου, κινητών τηλεφώνων είτε άλλων ψηφιακών
τεχνολογιών από συνομηλίκους τους. Το bullying μέσω κινητών
τηλεφώνων είναι όλο και πιο ανησυχητικό,αφού τα περισσότερα
πλέον έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες πλοήγησης στο ίντερνετ.
Πιο συνηθισμένο είναι το cyber-bullying μέσω της
δημοφιλέστατης σελίδας του Facebook χωρίς αυτό να σημαίνει
ότι δεν παρατηρείται και μέσω άλλων ιστοσελίδων κοινωνικής
δικτύωσης.
6. 2) Σε πολλά σχολεία συγκεντρώνονται μεγάλοι αριθμοί
μαθητών διαφορετικής προέλευσης, οι οποίοι έχουν
ανατραφεί με πολυποίκιλους τρόπους. Δυστυχώς, μερικά
παιδιά είναι επιθετικά επειδή έχουν διδαχτεί στο σπίτι ότι το
να εκφοβίζουν άλλους και να τους κακομεταχειρίζονται
φραστικά αλλά και σωματικά είναι ο καλύτερος τρόπος για να
πετύχουν το σκοπό τους και να πάρουν αυτό που θέλουν.
3) Ένας άλλος παράγοντας ο οποίος ευνοεί τον εκφοβισμό
είναι η έλλειψη επίβλεψης. Πολλά θύματα νιώθουν ότι δεν
έχουν πού να στραφούν για βοήθεια—και το τραγικό είναι ότι
στις περισσότερες περιπτώσεις έτσι έχουν τα πράγματα. Μια
έρευνα παρατήρησε μαθητές στο χώρο του σχολείου και
διαπίστωσε ότι οι δάσκαλοι αλλά και οι μαθητές εντοπίζουν
και σταματούν μόνο το 4% περίπου των περιστατικών
εκφοβισμού.
Αίτια
7. Συνέπειες
1) Καθημερινά περισσότερα από 160.000 παιδιά δεν
πηγαίνουν στο σχολείο επειδή φοβούνται τους νταήδες. Τα
θύματα των νταήδων ίσως παύουν να μιλούν για το σχολείο ή
για κάποιο συγκεκριμένο μάθημα ή δραστηριότητα στο
σχολείο. Ίσως προσπαθούν να πηγαίνουν αργοπορημένα στο
σχολείο σε καθημερινή βάση ή να χάνουν κάποια μαθήματα ή
ακόμη και να βρίσκουν δικαιολογίες για να μην πηγαίνουν
καθόλου στο σχολείο. Ακόμα και τα αθώα άτομα που γίνονται
μάρτυρες πράξεων εκφοβισμού υφίστανται και αυτά
συνέπειες. Η κατάσταση τα φοβίζει πολύ, πράγμα που μειώνει
την ικανότητά τους για μάθηση.
8. 2) Τα θύματα εκφοβισμού ίσως είναι άκεφα, ευερέθιστα,
απογοητευμένα ή δείχνουν κουρασμένα και εσωστρεφή. Μπορεί να
γίνονται επιθετικά απέναντι στην οικογένειά τους ή στους
συνομηλίκους τους και στους φίλους τους. Ο επίμονος εκφοβισμός
μπορεί να διαβρώσει την αυτοπεποίθηση του θύματος, να επιφέρει
σοβαρά προβλήματα υγείας, ακόμη και να καταστρέψει μια
σταδιοδρομία. Τα θύματα εκφοβισμού μπορεί να υποφέρουν από
πονοκεφάλους, αϋπνίες, άγχος και κατάθλιψη. Μερικοί
παρουσιάζουν διαταραχή του μετατραυματικού άγχους. Αν και οι
σωματικές επιθέσεις μπορεί να κάνουν τους άλλους να προσφέρουν
στο θύμα άφθονη συμπόνια και υποστήριξη, οι συναισθηματικές
επιθέσεις ίσως να μην προκαλέσουν την ίδια ανταπόκριση. Η ζημιά
είναι πολύ λιγότερο εμφανής. Έτσι λοιπόν, αντί να συμπονέσουν το
θύμα, οι φίλοι και η οικογένεια μπορεί να κουραστούν να ακούν
τα παράπονά του.
Συνέπειες
9. 3) Η πιο ακραία συνέπεια του εκφοβισμού για τα θύματα και την
κοινωνία είναι η βία, η οποία περιλαμβάνει την αυτοκτονία και το
φόνο. Τα παιδιά που είναι θύματα μπορεί να νιώθουν τόσο
ανίσχυρα ώστε μερικά αντιδρούν με αυτοκαταστροφικές πράξεις ή
καταφεύγουν στο φόνο ως αντίποινα.
4) Ο εκφοβισμός έχει επίσης άσχημες συνέπειες και για εκείνους
που τον χρησιμοποιούν. Αν δεν σταματήσουν στην παιδική ηλικία,
πιθανότατα ως ενήλικοι θα εκφοβίζουν άλλους στον εργασιακό
χώρο. Μάλιστα, κάποιες μελέτες αποκαλύπτουν ότι εκείνοι που
σκορπούσαν το φόβο ενώ ήταν παιδιά ανέπτυξαν πρότυπα
συμπεριφοράς τα οποία διατήρησαν και στη ζωή τους ως ενήλικοι.
Επίσης, είχαν περισσότερες πιθανότητες να διαπράξουν αδικήματα
από ότι εκείνοι που δεν χρησιμοποιούσαν τον εκφοβισμό στην
παιδική τους ηλικία.
Συνέπειες
10.
11. Αντιμετώπιση
1) Η καλύτερη αντιμετώπιση είναι η πρόληψη και η
σωστή ενημέρωση. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πρέπει
να είναι καλά ενημερωμένοι γύρω από το διαδίκτυο και
τους κινδύνους που αυτό επιφυλάσει για ένα έφηβο/παιδί
ούτως ώστε να μπορούν αρχικά να το συμβουλεύσουν για
το τί πρέπει να προσέχει και να αποφεύγει. Ένας έφηβος
που θα δεχθεί εκφοβισμό είναι σημαντικό να θέσει τα όρια
του και να μην απαντήσει με τον ίδιο τρόπο,
εξαπολύνοντας απειλές ή βρίζοντας. Πρέπει οπωσδήποτε
να αναφέρει το περιστατικό σε ένα ενήλικα, είτε
πρόκειται για γονείς είτε κάποιο εκπαιδευτικό ή άλλο
κοντινό και έμπιστο άτομο και φυσικά να το καταγγείλει,
ακόμα και μόνος του.
12. 2) Τα θύματα του cyberbullying μπορούν να κάνουν μια σειρά
από κινήσεις αν πέσουν θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού. Μια
σωστή κίνηση θα ήταν να απαιτήσουν με αποφασιστικό
τρόπο από αυτόν που τους παρενοχλεί να σταματήσει.
Ανεξάρτητα από αυτό ή αν αυτό δεν λειτουργήσει, μπορούν
ακόμη να αγνοήσουν τις επιθέσεις ή ακόμη και να
αποκλείσουν την επικοινωνία με αυτόν που τους ενοχλεί
(μπλοκάρισμα). Σίγουρα όμως, αυτό που μπορούν και πρέπει
να κάνουν είναι να ζητήσουν βοήθεια είτε από τους γονείς
τους είτε από την αστυνομία, είτε από τους ειδικούς
οργανισμούς που υπάρχουν για το cyberbullying ή την
προστασία των παιδιών.
Αντιμετώπιση