2. ΣΙ ΔΙΝΑΙ
Σμ θωηοτημικό νέθος είκαζ ιζα
ιμνθή νύπακζδξ ηδξ αηιόζθαζναξ πμο
ειθακίγεηαζ ζε ιεβάθεξ πόθεζξ, όπςξ δ Αεήκα.
Πνόηεζηαζ βζα ιζα ηαηάζηαζδ πμο μθείθεηαζ ζε
ζοζζώνεοζδ αένζςκ νύπςκ, μζ μπμίμζ
πνμένπμκηαζ ηονίςξ από ηζξ ιδπακέξ
ηαύζδξ ηςκ αζμιδπακζώκ ηαζ ηςκ αοημηζκήηςκ.
Κύνζα ζοζηαηζηά ημο είκαζ δζάθμνα μλείδζα
ημο αγώημο (NOx) , ημ ιμκμλείδζμ ημο
άκεναηα ηαζ ημ όγμκ (CO).

3. Σμ όγμκ(O3), πμο είκαζ δεοηενμβεκήξ
νύπμξ, πανάβεηαζ -ζηδκ πενίπηςζδ ημο
θςημπδιζημύ κέθμοξ- από ηδκ
αθθδθεπίδναζδ ηςκ μλεζδίςκ ημο αγώημο
ιε ηδκ δθζαηή αηηζκμαμθία, βζ’ αοηό ηαζ ημ
κέθμξ μκμιάγεηαζ "θςημπδιζηό".
Τδνμβμκάκεναηεξ + Ολείδζα ημο αγώημο + Ηθζαηό θςξ=Φςημπδιζηό κέθμξ

4. Οκμιάγεηαζ επίζδξ "κέθμξ ηύπμο Λμξ
Άκηγεθεξ" επεζδή ιεθεηήεδηε βζα πνώηδ
θμνά ζηδκ μιώκοιδ ιεβαθμύπμθδ ηςκ
ΗΠΑ, όπμο απμηεθμύζε ζμαανό
πνόαθδια.

5. Οζ νύπμζ ημο θςημπδιζημύ κέθμοξ
δζαηνίκμκηαζ ζε
• Πνςημβεκείξ ηαζ
• Γεοηενμβεκείξ

6. Πνςημβεκείξ νύπμζ
Πνμηαθμύκηαζ από ηδκ ακηίδναζδ ιζαξ
ζεζνάξ μοζζώκ πμο πανάβμκηαζ από ηζξ
ιδπακέξ εζςηενζηήξ ηαύζδξ ιε ημ
μλοβόκμ ηδξ αηιόζθαζναξ ηάης από ηδκ
επίδναζδ ηδξ δθζαηήξ αηηζκμαμθίαξ

7. Γεοηενμβεκείξ νύπμζ
Πνμένπμκηαζ από ηδκ ακηίδναζδ ηςκ
πνςημβεκώκ νύπςκ ιεηαλύ ημοξ.
΢ε αοημύξ ακήημοκ:
• Σμ όγμκ
• Σμ κζηνζηό οπενμλοαηεηύθζμ (PAN)

8. Αίηζα ημο Φαζκμιέκμο
Σμ θςημπδιζηό κέθμξ δδιζμονβείηαζ από ηδκ έκςζδ ημο δθζαημύ
θςηόξ ιε νύπμοξ πμο έπμοκ εθεοεενςεεί ζηδκ αηιόζθαζνα όπςξ:
• Σα μλείδζα ημο αγώημο (NOx)
• Πηδηζηέξ μνβακζηέξ εκώζεζξ (VOC) πμο οπάνπμοκ ζε ηεπκδηέξ
μοζίεξ όπςξ δ αεκγίκδ ηαζ ηα ηεπκδηά πνώιαηα.
• Ονζζιέκεξ αθδεΰδεξ (RCHO)
• Σμ όγμκ (Ο3) όηακ ανίζηεηαζ ζηα παιδθά επίπεδα ηδξ αηιόζθαζναξ
Οζ μοζίεξ αοηέξ πνμένπμκηαζ από μπήιαηα ηαζ
αζμιδπακίεξ ηαζ ακαπηύζζμκηαζ ζε ορδθέξ
εενιμηναζίεξ.

13. ΢ΤΝΔΠΔΙΔ΢!
Οζ ζοκέπεζεξ ημο θαζκμιέκμο αθμνμύκ ηονίςξ ηδκ οβεία
ημο ακενώπμο. Οζ αζεέκεζεξ πμο μθείθμκηαζ ζημ
θςημπδιζηό κέθμξ ιπμνμύκ κα πνμηαθέζμοκ αηόια ηαζ
ημ εάκαημ. Μενζηέξ από αοηέξ είκαζ:
• Σμ άζεια
• Η ανμβπίηζδα
• Σμ ειθύζδια
• Δνεεζζιμί ζηα ιάηζα

14. Πνςημβεκείξ νύπμζ (ΝΟy, CO, CxHy)
• CO:
 πανειπμδίγεζ ζε ιεβάθεξ ζοβηεκηνώζεζξ ηδ ιεηαθμνά μλοβόκμο ζημοξ
ζζημύξ
• ΝΟy:
 πνμηαθμύκ ηαηαζηνμθέξ ζημοξ ζζημύξ ηςκ πκεοιόκςκ
 Δλαζεεκίγμοκ ηδκ ακηίζηαζδ ημο μνβακζζιμύ ζηδκ πκεοιμκία
 Έηεεζδ βζα ιεβάθμ δζάζηδια ζε παιδθέξ ζοβηεκηνώζεζξ πνμηαθεί
ειθύζδια
• CxHy:
 αεκγμπονέκζμ: έπεζ ηανηζκμβόκμ δνάζδ

15. Όθμξ μ ηόζιμξ, ςζηόζμ, έπεζ οπμζηεί ηζξ αανζέξ ζοκέπεζεξ ημο
θςημπδιζημύ κέθμοξ:
• Σμ 1952 ημ Λμκδίκμ ηαθύπηεηαζ από ημ Μεβάθμ Νέθμξ
ημο 1952 βζα ηέζζενζξ ιένεξ. 4000 άκενςπμζ πάκμοκ ηδ γςή
ημοξ από ακαπκεοζηζηά πνμαθήιαηα ζημ ζύκημιμ δζάζηδια
αοηό ηαζ 8000 ηζξ επόιεκεξ εαδμιάδεξ.
• Σμ Γεηέιανζμ ημο 2005, δ Ινακζηή ηοαένκδζδ απμθαζίγεζ κα
ηθείζεζ ηα ζπμθεία ηαζ ηα δδιόζζα ηηίνζα ζηδκ Σεπενάκδ, θόβς
ημο κέθμοξ πμο έπεζ ζπδιαηζζηεί πάκς από ηδκ πόθδ, εκώ
1600 άημια κμζδθεύμκηαζ ιε ακαπκεοζηζηά πνμαθήιαηα. Αζηία
απμηεθμύκ ηα αθζθηνάνζζηα ηαοζαένζα ηςκ αοημηζκήηςκ.
• Σμκ Οηηώανδ ημο 2006, μ μονακόξ πάκς από ηδκ Μαθαζζία ηαζ
ηδ ΢ζβηαπμύνδ ηαθύπηεηαζ από κέθμξ. Αζηία απμηέθεζε μ
ηαπκόξ από ηζξ πονηαβζέξ ηδξ Ικδμκδζίαξ, πμο ιεηαθένεδηε ιε
κμηζμδοηζημύξ ακέιμοξ.

16. Νέα Τόνηδ ΢άμ Πάμθμ
΢ζβηαπμύνδ Πόθδ Μελζημύ

17. Λμξ Άκηγεθεξ
Λμκδίκμ

18. Λμκδίκμ 1952

20. ΢ΤΓΚΔΝΣΡΩ΢ΔΙ΢ ΡΤΠΩΝ ΢ΣΙ΢ ΗΠΑ

21. Δθθδκζηέξ πόθεζξ πμο ηζκδοκεύμοκ από ημ
κέθμξ:
• Αεήκα
• Θεζζαθμκίηδ
• Κμγάκδ
• Πάηνα
• Βόθμξ
• Λάνζζα
Επίπεδα αημοζθαιρικής ρύπανζης ζηην Αηηική από δορσθόρο

22. Σνόπμζ Ακηζιεηώπζζδξ
Ο πανάβμκηαξ πμο ζοκέααθθε ζηδ ιείςζδ ημο
θςημπδιζημύ κέθμοξ ήηακ μ Έθεβπμξ Νέθμοξ
Καθζθόνκζαξ, έκα ζύκμθμ ηακόκςκ πμο ζημπεύμοκ ζηδκ
ελάθεζρδ ηδξ αηιμζθαζνζηήξ νύπακζδξ ηδξ πμθζηείαξ ηδξ
Καθζθόνκζα. Οζ ηακόκεξ αοημί πενζθαιαάκμοκ ημκ
οπμπνεςηζηό έθεβπμ ηςκ μπδιάηςκ ηάεε δύμ
πνόκζα, ηδκ πνμζεήηδ ιζηνώκ πνδιαηζηώκ πμζώκ ζηδ
θμνμθόβδζδ ηςκ αιενζηάκςκ πμθζηώκ ιε ζημπό ηδκ
εκίζποζδ πενζααθθμκηζηώκ πνμβναιιάηςκ ηαζ ένεοκεξ
βζα κα ζοβηεκηνςεμύκ πνήζζιεξ πθδνμθμνίεξ βζα ηα
αίηζα ημο θαζκμιέκμο.

23. Δηηζιήζεζξ θέκε πςξ ημ πνόβναιια αθαζνεί πενίπμο 400
ηόκμοξ κέθμοξ ηάεε ιένα. Ωζηόζμ, ημ πνόβναιια
εεςνείηαζ ακεπζηοπέξ. Η απμηοπία αοηή απμδίδεηαζ ζηδκ
έθθεζρδ εκδιένςζδξ ηςκ πμθζηώκ πάκς ζημ θαζκόιεκμ
ηδξ αηιμζθαζνζηήξ νύπακζδξ. Σμ πνόβναιια
ζοκέααθθε, ςζηόζμ, ζδιακηζηά ζημκ πενζμνζζιό ημο
θςημπδιζημύ κέθμοξ.

24. Πνμηεζκόιεκεξ θύζεζξ
Αηόια βζα ημκ πενζμνζζιό ηςκ εηπμιπώκ νύπςκ εα
ιπμνμύζαιε:
1. Να αθθάλμοιε ή κα αεθηζώζμοιε ηα ηαύζζια.
2. Να εθέβπμοιε ηζξ εηπμιπέξ ηαηά ημ ζηάδζμ ηδξ
ηαύζδξ. (παιδθόηενδ παναβςβή NOx)
3. Να εθέβπμοιε ηζξ εηπμιπέξ ιεηά ηδκ ηαύζδ. (πνήζδ
θίθηνςκ)

25. ΑΓΙΑΝΓΡΙΣΗ΢ ΢ΣΔΦΑΝΟ΢
ΓΡΑΜΜΑΣΙΚΟ΢ ΠΛΟΤΣΩΝ

26. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
• el.wikipedia.org
• AIR_POLLUTION_ZANHS_SHMEIOSEIS (PDF)