2. 1Бунақденелілер класы
2 Бунақденелілердің дамуы және пайда-
зияны
3 Бунақденелілердің ересек күйге ауысу
сатысы имаго деп аталады.
4 Шегіртке
3.
4. Бунақденелілер класы-Буынаяқтылар типіне
жататын көпжасушалы,омыртқасыз жәндіктер
класы.Бұлар-ғаламшардың кез келген түпкірінде
таралған жануарлардың ең үлкен
тобы.Бунақденелілер класы негізі 2 класс
тармағына бөлінеді.Олар туақанатсыздар және
қанатылар класс тармағы деп
бөлінеді.Бунақденелілер класында 35 отряд
бар.Негізгі ерекшелігі-денесі айқын 3 бөліктен
тұрады. Олар:бас,көкірек және құрсақ бөлімі деп
аталады
5.
6. Бунақденелілердің дамуы үш түрлі жолмен өтеді.
Олар: тура даму (қанатсыз бунақденелілер; шала
түрленіп даму (инелік, дәуіт, шегіртке, бұзаубас, бит,
қандала, т. б.) және толық түрленіп даму (қоңыздар,
көбелектер, бүргелер, шыбындар, масалар,
шаншарлар, құмырсқалар, баларалар, т. б.).
Тура даму дегеніміз - ұрықтанған жұмыртқадан тікелей
ересек бунақденеге ұқсас жас жәндіктердің шығуы.
Олардың тек денесі өседі және жыныстық жағынан
ғана толысып дамиды.
7. Дамудың сызбанұсқасын
былай кескіндей
аламыз: тура даму:
жұмыртқа —> имаго;
шала түрленіп даму:
жұмыртқа —> дернәсіл
—>
толық түрлент даму:
жұмыртқа дернәсіл —>
қуыршақ —> имаго.
8. Имаго (лат. имаго - ересек жәндік). Бунақденелілерді зерттейтін
ғылым энтолюлогия . Ол - зоология ғылымының бір саласы.
Бунақденелілер табиғатта және адам өмірінде үлкен рөл атқарады.
Егер олар өсімдіктерді тозаңдандырмаса, табиғат аясынан сан
құбылып, көздің жауын алатын түрлі өсімдіктерді кездестіре алар ма
едік? Топырақтан ің қазып (көңқоңыз), оны қопсыту арқылы топырақ
түзуге қатысатын бунақденелілердің пайдасы өте зор. Көптеген
бунақденелілер (қанқыз,құмырсқа, шаншар, т. б.) ауыл
шаруашылығына зиян келтіретін сан алуан зиянкестерді жояды.
Баларалар адамға бал және балауыз береді, өсімдіктерді
тозаңдандырады. Жібек көбелектері жібек алу үшін өсіріледі.
Бунақденелілер далада және орманда қалған жануарлардың
өлексесі мен өсімдіктің шірінділерімен қоректенеді. Кейбір елдерде
бунақденелілерді (шегірткені) тағам ретінде пайдаланды. Табиғатта
тіршілік ететін зиянды бунақденелілер де баршылық.
9. Көптеген бунақденелілер (бүйі,
қарақұрт, құршаян, кене, т. б.)
улылығымен, паразиттік
тіршілігімен, ауру
таратқыштығымен, омыртқалы
жануарға және адамға зиянды.
Паразит бунақденелілер (маса,
қандала, бүрге, бит, тарақан, т.б.)
көптеген қауіпті ауруларды
таратып, адамдарға зиянын
тигізеді. Ауыл шаруашылығына
өте қауіпті бунақденелілердің
бірегейі - азиялық шегіртке.
Жәндіктердің санына және
шоғырлануына байланысты
шегірткелердің үйірлі және саяқ
түрлері болады.