SlideShare a Scribd company logo
1 of 11
 1Бунақденелілер класы
 2 Бунақденелілердің дамуы және пайда-
зияны
 3 Бунақденелілердің ересек күйге ауысу
сатысы имаго деп аталады.
 4 Шегіртке
 Бунақденелілер класы-Буынаяқтылар типіне
жататын көпжасушалы,омыртқасыз жәндіктер
класы.Бұлар-ғаламшардың кез келген түпкірінде
таралған жануарлардың ең үлкен
тобы.Бунақденелілер класы негізі 2 класс
тармағына бөлінеді.Олар туақанатсыздар және
қанатылар класс тармағы деп
бөлінеді.Бунақденелілер класында 35 отряд
бар.Негізгі ерекшелігі-денесі айқын 3 бөліктен
тұрады. Олар:бас,көкірек және құрсақ бөлімі деп
аталады
 Бунақденелілердің дамуы үш түрлі жолмен өтеді.
Олар: тура даму (қанатсыз бунақденелілер; шала
түрленіп даму (инелік, дәуіт, шегіртке, бұзаубас, бит,
қандала, т. б.) және толық түрленіп даму (қоңыздар,
көбелектер, бүргелер, шыбындар, масалар,
шаншарлар, құмырсқалар, баларалар, т. б.).
 Тура даму дегеніміз - ұрықтанған жұмыртқадан тікелей
ересек бунақденеге ұқсас жас жәндіктердің шығуы.
Олардың тек денесі өседі және жыныстық жағынан
ғана толысып дамиды.
 Дамудың сызбанұсқасын
былай кескіндей
аламыз: тура даму:
жұмыртқа —> имаго;
шала түрленіп даму:
жұмыртқа —> дернәсіл
—>
 толық түрлент даму:
жұмыртқа дернәсіл —>
қуыршақ —> имаго.
 Имаго (лат. имаго - ересек жәндік). Бунақденелілерді зерттейтін
ғылым энтолюлогия . Ол - зоология ғылымының бір саласы.
Бунақденелілер табиғатта және адам өмірінде үлкен рөл атқарады.
Егер олар өсімдіктерді тозаңдандырмаса, табиғат аясынан сан
құбылып, көздің жауын алатын түрлі өсімдіктерді кездестіре алар ма
едік? Топырақтан ің қазып (көңқоңыз), оны қопсыту арқылы топырақ
түзуге қатысатын бунақденелілердің пайдасы өте зор. Көптеген
бунақденелілер (қанқыз,құмырсқа, шаншар, т. б.) ауыл
шаруашылығына зиян келтіретін сан алуан зиянкестерді жояды.
Баларалар адамға бал және балауыз береді, өсімдіктерді
тозаңдандырады. Жібек көбелектері жібек алу үшін өсіріледі.
Бунақденелілер далада және орманда қалған жануарлардың
өлексесі мен өсімдіктің шірінділерімен қоректенеді. Кейбір елдерде
бунақденелілерді (шегірткені) тағам ретінде пайдаланды. Табиғатта
тіршілік ететін зиянды бунақденелілер де баршылық.
 Көптеген бунақденелілер (бүйі,
қарақұрт, құршаян, кене, т. б.)
улылығымен, паразиттік
тіршілігімен, ауру
таратқыштығымен, омыртқалы
жануарға және адамға зиянды.
Паразит бунақденелілер (маса,
қандала, бүрге, бит, тарақан, т.б.)
көптеген қауіпті ауруларды
таратып, адамдарға зиянын
тигізеді. Ауыл шаруашылығына
өте қауіпті бунақденелілердің
бірегейі - азиялық шегіртке.
Жәндіктердің санына және
шоғырлануына байланысты
шегірткелердің үйірлі және саяқ
түрлері болады.
Назарларынызға
рахмет

More Related Content

What's hot

презентація різноманітність павукоподібних
презентація   різноманітність павукоподібнихпрезентація   різноманітність павукоподібних
презентація різноманітність павукоподібнихllarisaskorik29
 
Тестові завдання для підготовки ЗНО з історії України. Теми 38-40
Тестові завдання для підготовки ЗНО з історії України. Теми 38-40Тестові завдання для підготовки ЗНО з історії України. Теми 38-40
Тестові завдання для підготовки ЗНО з історії України. Теми 38-40Tetjana Bilotserkivets
 
Тести для поточного та тематичного оцінювання історія України 11 клас
Тести для поточного та тематичного оцінювання історія України 11 клас Тести для поточного та тематичного оцінювання історія України 11 клас
Тести для поточного та тематичного оцінювання історія України 11 клас Наталія Бондаренко
 
Ενότητα 17η-Καποδίστριας.pptx
Ενότητα 17η-Καποδίστριας.pptxΕνότητα 17η-Καποδίστριας.pptx
Ενότητα 17η-Καποδίστριας.pptxntinakatirtzi
 
биология
биологиябиология
биологияTortenNF
 
олімпіадні завдання з історії
олімпіадні завдання з історіїолімпіадні завдання з історії
олімпіадні завдання з історіїIrina Zerkal
 
Οι πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για τη συγκρότηση κράτους
Οι πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για τη συγκρότηση κράτουςΟι πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για τη συγκρότηση κράτους
Οι πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για τη συγκρότηση κράτουςThan Kioufe
 
Нормативи з предмета Захист Вітчизни
Нормативи з предмета Захист ВітчизниНормативи з предмета Захист Вітчизни
Нормативи з предмета Захист ВітчизниVasil Kiriliv
 
Презентація 1-1.pptx
Презентація 1-1.pptxПрезентація 1-1.pptx
Презентація 1-1.pptxssuser0931cd
 
Проект "Кухлик меду"
Проект "Кухлик меду"Проект "Кухлик меду"
Проект "Кухлик меду"izhuchok
 
Από την 3η Σεπτεμβρίου έως την έξωση του Όθωνα
Από την 3η Σεπτεμβρίου έως την έξωση του ΌθωναΑπό την 3η Σεπτεμβρίου έως την έξωση του Όθωνα
Από την 3η Σεπτεμβρίου έως την έξωση του ΌθωναΧρύσα Παπακωνσταντίνου
 
Фізичні та хімічні властивості ненасичених вуглеводнів. Добування
Фізичні та хімічні властивості ненасичених вуглеводнів. ДобуванняФізичні та хімічні властивості ненасичених вуглеводнів. Добування
Фізичні та хімічні властивості ненасичених вуглеводнів. ДобуванняЕлена Мешкова
 
Презентація:Внутрішня енергія та способи її зміни.Теплообмін.
Презентація:Внутрішня енергія та способи її зміни.Теплообмін.Презентація:Внутрішня енергія та способи її зміни.Теплообмін.
Презентація:Внутрішня енергія та способи її зміни.Теплообмін.sveta7940
 
Фашизація Італії
 Фашизація Італії Фашизація Італії
Фашизація ІталіїRomanDovhopolyuk
 
тзппр лекція 1
тзппр лекція 1тзппр лекція 1
тзппр лекція 1galushko29
 
походження і еволюція сільськогосподарських тварин
походження і еволюція сільськогосподарських тваринпоходження і еволюція сільськогосподарських тварин
походження і еволюція сільськогосподарських тваринЕвгений Баркарь
 

What's hot (20)

презентація різноманітність павукоподібних
презентація   різноманітність павукоподібнихпрезентація   різноманітність павукоподібних
презентація різноманітність павукоподібних
 
Кишковопорожнинні рекордцмени
Кишковопорожнинні рекордцмени Кишковопорожнинні рекордцмени
Кишковопорожнинні рекордцмени
 
Тестові завдання для підготовки ЗНО з історії України. Теми 38-40
Тестові завдання для підготовки ЗНО з історії України. Теми 38-40Тестові завдання для підготовки ЗНО з історії України. Теми 38-40
Тестові завдання для підготовки ЗНО з історії України. Теми 38-40
 
Нестатеве розмноження.
Нестатеве розмноження.Нестатеве розмноження.
Нестатеве розмноження.
 
Тести для поточного та тематичного оцінювання історія України 11 клас
Тести для поточного та тематичного оцінювання історія України 11 клас Тести для поточного та тематичного оцінювання історія України 11 клас
Тести для поточного та тематичного оцінювання історія України 11 клас
 
Ενότητα 17η-Καποδίστριας.pptx
Ενότητα 17η-Καποδίστριας.pptxΕνότητα 17η-Καποδίστριας.pptx
Ενότητα 17η-Καποδίστριας.pptx
 
т.1.7.pptx
т.1.7.pptxт.1.7.pptx
т.1.7.pptx
 
биология
биологиябиология
биология
 
олімпіадні завдання з історії
олімпіадні завдання з історіїолімпіадні завдання з історії
олімпіадні завдання з історії
 
Οι πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για τη συγκρότηση κράτους
Οι πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για τη συγκρότηση κράτουςΟι πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για τη συγκρότηση κράτους
Οι πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για τη συγκρότηση κράτους
 
Нормативи з предмета Захист Вітчизни
Нормативи з предмета Захист ВітчизниНормативи з предмета Захист Вітчизни
Нормативи з предмета Захист Вітчизни
 
Презентація 1-1.pptx
Презентація 1-1.pptxПрезентація 1-1.pptx
Презентація 1-1.pptx
 
Проект "Кухлик меду"
Проект "Кухлик меду"Проект "Кухлик меду"
Проект "Кухлик меду"
 
Από την 3η Σεπτεμβρίου έως την έξωση του Όθωνα
Από την 3η Σεπτεμβρίου έως την έξωση του ΌθωναΑπό την 3η Σεπτεμβρίου έως την έξωση του Όθωνα
Από την 3η Σεπτεμβρίου έως την έξωση του Όθωνα
 
Фізичні та хімічні властивості ненасичених вуглеводнів. Добування
Фізичні та хімічні властивості ненасичених вуглеводнів. ДобуванняФізичні та хімічні властивості ненасичених вуглеводнів. Добування
Фізичні та хімічні властивості ненасичених вуглеводнів. Добування
 
Тема 13
Тема 13Тема 13
Тема 13
 
Презентація:Внутрішня енергія та способи її зміни.Теплообмін.
Презентація:Внутрішня енергія та способи її зміни.Теплообмін.Презентація:Внутрішня енергія та способи її зміни.Теплообмін.
Презентація:Внутрішня енергія та способи її зміни.Теплообмін.
 
Фашизація Італії
 Фашизація Італії Фашизація Італії
Фашизація Італії
 
тзппр лекція 1
тзппр лекція 1тзппр лекція 1
тзппр лекція 1
 
походження і еволюція сільськогосподарських тварин
походження і еволюція сільськогосподарських тваринпоходження і еволюція сільськогосподарських тварин
походження і еволюція сільськогосподарських тварин
 

Viewers also liked

Бунақденелілер
БунақденелілерБунақденелілер
БунақденелілерBilim All
 
Аралар мен құмырсқалар -қоғамдық бунақденелілер
Аралар мен құмырсқалар -қоғамдық бунақденелілерАралар мен құмырсқалар -қоғамдық бунақденелілер
Аралар мен құмырсқалар -қоғамдық бунақденелілерBilim All
 
Паразиттік кенелер
Паразиттік кенелерПаразиттік кенелер
Паразиттік кенелерBilim All
 
Жан батист Ламарк
Жан батист ЛамаркЖан батист Ламарк
Жан батист ЛамаркBilim All
 
Чарльз Дарвин
Чарльз ДарвинЧарльз Дарвин
Чарльз ДарвинBilim All
 
Сүйектер, бұлшықеттер, сіңірлер
Сүйектер, бұлшықеттер, сіңірлерСүйектер, бұлшықеттер, сіңірлер
Сүйектер, бұлшықеттер, сіңірлерBilim All
 
Ұйқы безі
Ұйқы безіҰйқы безі
Ұйқы безіBilim All
 

Viewers also liked (7)

Бунақденелілер
БунақденелілерБунақденелілер
Бунақденелілер
 
Аралар мен құмырсқалар -қоғамдық бунақденелілер
Аралар мен құмырсқалар -қоғамдық бунақденелілерАралар мен құмырсқалар -қоғамдық бунақденелілер
Аралар мен құмырсқалар -қоғамдық бунақденелілер
 
Паразиттік кенелер
Паразиттік кенелерПаразиттік кенелер
Паразиттік кенелер
 
Жан батист Ламарк
Жан батист ЛамаркЖан батист Ламарк
Жан батист Ламарк
 
Чарльз Дарвин
Чарльз ДарвинЧарльз Дарвин
Чарльз Дарвин
 
Сүйектер, бұлшықеттер, сіңірлер
Сүйектер, бұлшықеттер, сіңірлерСүйектер, бұлшықеттер, сіңірлер
Сүйектер, бұлшықеттер, сіңірлер
 
Ұйқы безі
Ұйқы безіҰйқы безі
Ұйқы безі
 

More from Bilim All

Cалқындату жүйесі
Cалқындату жүйесіCалқындату жүйесі
Cалқындату жүйесіBilim All
 
Жайлау көркі
Жайлау көркіЖайлау көркі
Жайлау көркіBilim All
 
Ғажайып математика еліне саяхат
Ғажайып математика еліне саяхатҒажайып математика еліне саяхат
Ғажайып математика еліне саяхатBilim All
 
Ұлттық тағамдар. Әліпби
Ұлттық тағамдар. Әліпби Ұлттық тағамдар. Әліпби
Ұлттық тағамдар. Әліпби Bilim All
 
Holidays 5 grade
Holidays 5 gradeHolidays 5 grade
Holidays 5 gradeBilim All
 
Жабайы жануарлар
Жабайы жануарларЖабайы жануарлар
Жабайы жануарларBilim All
 
Электр тізбегіне өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау
Электр тізбегіне өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғауЭлектр тізбегіне өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау
Электр тізбегіне өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғауBilim All
 
Туған жер
Туған жерТуған жер
Туған жерBilim All
 
Мәдениеттің дамуы
Мәдениеттің дамуыМәдениеттің дамуы
Мәдениеттің дамуыBilim All
 
Карбон қышқылдары
Карбон қышқылдарыКарбон қышқылдары
Карбон қышқылдарыBilim All
 
Туған өлкем – тұнған тарих
Туған өлкем – тұнған тарихТуған өлкем – тұнған тарих
Туған өлкем – тұнған тарихBilim All
 
Жай және күрделі эфирлер
Жай және күрделі эфирлерЖай және күрделі эфирлер
Жай және күрделі эфирлерBilim All
 
Мен жақсы көретін жан-жануар. Буын
Мен жақсы көретін жан-жануар. БуынМен жақсы көретін жан-жануар. Буын
Мен жақсы көретін жан-жануар. БуынBilim All
 
Дүние жүзі халқының тілдік әулеттері мен топтары
Дүние жүзі халқының тілдік әулеттері мен топтарыДүние жүзі халқының тілдік әулеттері мен топтары
Дүние жүзі халқының тілдік әулеттері мен топтарыBilim All
 
Дін туралы түсінік. Діннің құрылымы мен функциялары
Дін туралы түсінік. Діннің құрылымы мен функцияларыДін туралы түсінік. Діннің құрылымы мен функциялары
Дін туралы түсінік. Діннің құрылымы мен функцияларыBilim All
 
Гүлдің құрылысы
Гүлдің құрылысыГүлдің құрылысы
Гүлдің құрылысыBilim All
 
Дисахаридтер
ДисахаридтерДисахаридтер
ДисахаридтерBilim All
 
Сергіту жаттығулары
Сергіту жаттығуларыСергіту жаттығулары
Сергіту жаттығуларыBilim All
 
Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары
Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластарыБейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары
Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластарыBilim All
 
Ағашты көркемдеп өңдеу, әрлеу, сәндеу әдістері
Ағашты көркемдеп өңдеу, әрлеу, сәндеу әдістеріАғашты көркемдеп өңдеу, әрлеу, сәндеу әдістері
Ағашты көркемдеп өңдеу, әрлеу, сәндеу әдістеріBilim All
 

More from Bilim All (20)

Cалқындату жүйесі
Cалқындату жүйесіCалқындату жүйесі
Cалқындату жүйесі
 
Жайлау көркі
Жайлау көркіЖайлау көркі
Жайлау көркі
 
Ғажайып математика еліне саяхат
Ғажайып математика еліне саяхатҒажайып математика еліне саяхат
Ғажайып математика еліне саяхат
 
Ұлттық тағамдар. Әліпби
Ұлттық тағамдар. Әліпби Ұлттық тағамдар. Әліпби
Ұлттық тағамдар. Әліпби
 
Holidays 5 grade
Holidays 5 gradeHolidays 5 grade
Holidays 5 grade
 
Жабайы жануарлар
Жабайы жануарларЖабайы жануарлар
Жабайы жануарлар
 
Электр тізбегіне өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау
Электр тізбегіне өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғауЭлектр тізбегіне өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау
Электр тізбегіне өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау
 
Туған жер
Туған жерТуған жер
Туған жер
 
Мәдениеттің дамуы
Мәдениеттің дамуыМәдениеттің дамуы
Мәдениеттің дамуы
 
Карбон қышқылдары
Карбон қышқылдарыКарбон қышқылдары
Карбон қышқылдары
 
Туған өлкем – тұнған тарих
Туған өлкем – тұнған тарихТуған өлкем – тұнған тарих
Туған өлкем – тұнған тарих
 
Жай және күрделі эфирлер
Жай және күрделі эфирлерЖай және күрделі эфирлер
Жай және күрделі эфирлер
 
Мен жақсы көретін жан-жануар. Буын
Мен жақсы көретін жан-жануар. БуынМен жақсы көретін жан-жануар. Буын
Мен жақсы көретін жан-жануар. Буын
 
Дүние жүзі халқының тілдік әулеттері мен топтары
Дүние жүзі халқының тілдік әулеттері мен топтарыДүние жүзі халқының тілдік әулеттері мен топтары
Дүние жүзі халқының тілдік әулеттері мен топтары
 
Дін туралы түсінік. Діннің құрылымы мен функциялары
Дін туралы түсінік. Діннің құрылымы мен функцияларыДін туралы түсінік. Діннің құрылымы мен функциялары
Дін туралы түсінік. Діннің құрылымы мен функциялары
 
Гүлдің құрылысы
Гүлдің құрылысыГүлдің құрылысы
Гүлдің құрылысы
 
Дисахаридтер
ДисахаридтерДисахаридтер
Дисахаридтер
 
Сергіту жаттығулары
Сергіту жаттығуларыСергіту жаттығулары
Сергіту жаттығулары
 
Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары
Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластарыБейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары
Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары
 
Ағашты көркемдеп өңдеу, әрлеу, сәндеу әдістері
Ағашты көркемдеп өңдеу, әрлеу, сәндеу әдістеріАғашты көркемдеп өңдеу, әрлеу, сәндеу әдістері
Ағашты көркемдеп өңдеу, әрлеу, сәндеу әдістері
 

Бунақденелілер класы

  • 1.
  • 2.  1Бунақденелілер класы  2 Бунақденелілердің дамуы және пайда- зияны  3 Бунақденелілердің ересек күйге ауысу сатысы имаго деп аталады.  4 Шегіртке
  • 3.
  • 4.  Бунақденелілер класы-Буынаяқтылар типіне жататын көпжасушалы,омыртқасыз жәндіктер класы.Бұлар-ғаламшардың кез келген түпкірінде таралған жануарлардың ең үлкен тобы.Бунақденелілер класы негізі 2 класс тармағына бөлінеді.Олар туақанатсыздар және қанатылар класс тармағы деп бөлінеді.Бунақденелілер класында 35 отряд бар.Негізгі ерекшелігі-денесі айқын 3 бөліктен тұрады. Олар:бас,көкірек және құрсақ бөлімі деп аталады
  • 5.
  • 6.  Бунақденелілердің дамуы үш түрлі жолмен өтеді. Олар: тура даму (қанатсыз бунақденелілер; шала түрленіп даму (инелік, дәуіт, шегіртке, бұзаубас, бит, қандала, т. б.) және толық түрленіп даму (қоңыздар, көбелектер, бүргелер, шыбындар, масалар, шаншарлар, құмырсқалар, баларалар, т. б.).  Тура даму дегеніміз - ұрықтанған жұмыртқадан тікелей ересек бунақденеге ұқсас жас жәндіктердің шығуы. Олардың тек денесі өседі және жыныстық жағынан ғана толысып дамиды.
  • 7.  Дамудың сызбанұсқасын былай кескіндей аламыз: тура даму: жұмыртқа —> имаго; шала түрленіп даму: жұмыртқа —> дернәсіл —>  толық түрлент даму: жұмыртқа дернәсіл —> қуыршақ —> имаго.
  • 8.  Имаго (лат. имаго - ересек жәндік). Бунақденелілерді зерттейтін ғылым энтолюлогия . Ол - зоология ғылымының бір саласы. Бунақденелілер табиғатта және адам өмірінде үлкен рөл атқарады. Егер олар өсімдіктерді тозаңдандырмаса, табиғат аясынан сан құбылып, көздің жауын алатын түрлі өсімдіктерді кездестіре алар ма едік? Топырақтан ің қазып (көңқоңыз), оны қопсыту арқылы топырақ түзуге қатысатын бунақденелілердің пайдасы өте зор. Көптеген бунақденелілер (қанқыз,құмырсқа, шаншар, т. б.) ауыл шаруашылығына зиян келтіретін сан алуан зиянкестерді жояды. Баларалар адамға бал және балауыз береді, өсімдіктерді тозаңдандырады. Жібек көбелектері жібек алу үшін өсіріледі. Бунақденелілер далада және орманда қалған жануарлардың өлексесі мен өсімдіктің шірінділерімен қоректенеді. Кейбір елдерде бунақденелілерді (шегірткені) тағам ретінде пайдаланды. Табиғатта тіршілік ететін зиянды бунақденелілер де баршылық.
  • 9.  Көптеген бунақденелілер (бүйі, қарақұрт, құршаян, кене, т. б.) улылығымен, паразиттік тіршілігімен, ауру таратқыштығымен, омыртқалы жануарға және адамға зиянды. Паразит бунақденелілер (маса, қандала, бүрге, бит, тарақан, т.б.) көптеген қауіпті ауруларды таратып, адамдарға зиянын тигізеді. Ауыл шаруашылығына өте қауіпті бунақденелілердің бірегейі - азиялық шегіртке. Жәндіктердің санына және шоғырлануына байланысты шегірткелердің үйірлі және саяқ түрлері болады.
  • 10.