1. De energielabels
De energielabels
September 2011

2. Agenda
• De principes van een slimme aankoop
• Waarom is het verbruik van het toestel belangrijk?
• Het nutteloze verbruik in de waakstand
• Waarom moet er een energie-etikettering zijn?
• Nieuwe energie-etikettering
• Gebruikstips van 1 tot 8

3. Principe van een slimme aankoop (1)
1ste basisprincipe = ik koop wat ik nodig heb en niet wat men mij wil
verkopen.
Met andere woorden: om te bepalen wat een goede aankoop is, stel je
jezelf de volgende vragen:
1. Is mijn elektrische huishouduitrusting echt al aan vervanging toe?
2. Als 1 = ja, dan: “Wat heb ik nodig?” (vermogen, prestaties, …)
3. Waar ga ik het toestel plaatsen?
4. Ik koop een toestel dat in de beschikbare ruimte in kan.

4. Voorbeeld: ik koop volgens mijn behoeften
1ste basisprincipe = ik koop volgens mijn behoeften
Een Ferrari kopen als u vooral tijdens de piekuren rijdt en dus veel in
de file staat, is een zeer slechte keuze. Andere voorbeelden:
• De kinderen zijn het huis uit = ik kan de wasmachine, de droogkast, de
koelkast, de diepvriezer vervangen door een kleiner model.
• De wasmachine moet vervangen worden; ik wil ze plaatsen waar de huidige
versleten machine staat. Welke afmetingen mag ze hebben? De diepte niet
vergeten te meten!
• We zijn met 4 om TV te kijken: zal ik dan maar een toestel kopen dat in 3D
kijken mogelijk maakt? (beschikbaarheid en bijkomende uitrusting)

5. Principe van een slimme aankoop (2)
2de basisprincipe = welke is de beste aankoop in termen van
prijs/kwaliteitverhouding?
Hoeveel een elektrisch huishoudtoestel kost, wordt niet alleen bepaald
door de aankoopprijs. Daarbij speelt ook mee: de levensduur, het
energieverbruik, het gebruik en wat de producten kosten die nodig zijn
om het toestel te kunnen gebruiken.
1. De levensduur komt in de buurt van die van de grote merken;
2. Nodige producten zijn niet noodzakelijk toestelgebonden;
3. Blijft het verbruik en het gebruik van het toestel...

6. Waarom is het energieverbruik belangrijk?
• Waarom? Laten we een voorbeeld nemen met twee droogkasten: de
ene verbruikt 3 kWh per cyclus, de andere 3,95 kWh.
 Kostprijs? Als u de droogkast eenmaal per week gebruikt...
 Kost per jaar: Vermogen (kWh) x Aantal cycli per jaar x Prijs per kWh
3 kWh x 52 x (0,22€)= 34,32 €/jaar
3,95 kWh x 52 x (0,22€)= 45,53 €/jaar
Het tweede toestel kost 11 € meer, als de machine onmiddellijk na het
gebruik uitgeschakeld wordt en eenmaal per week gebruikt wordt.

7. Het nutteloze verbruik in de waakstand (TV, videorecorder,
computer, wasmachine...) kost u ook geld
• Het nutteloze verbruik door toestellen in de waakstand (stand-by)
is zo groot dat de Europese Commissie een limiet vastgelegd heeft:
een huishoudtoestel in stand-by of afgezet mag nog maximum 1W
verbruiken. In 2013 zal die regel verstrengd worden naar 0,5W.
Maar 1 op de 5 toestellen overschrijdt nog de limiet die voor 2010
opgelegd is. Als we de nieuwe regel toepassen, die voor 2013
voorzien wordt, wordt dat aandeel zelfs ongeveer 1 op de 2 !
• Probleem: die regel geldt niet voor alle toestellen (niet voor de
decoders, bijvoorbeeld).
• Een toestel dat in waakstand 1W verbruikt, kost u 2€... voor niets !

8. Gebruikstips: laat uw toestellen (TV, videorecorder, computer,
wasmachine, …) niet in de waakstand staan
De nutteloze kost – per jaar – van een aantal toestellen:
Elektro en verbruik in stand-by Jaarlijkse kost in stand-by
Radio of luidsprekers van pc 1,5 W 2,54 €
Elektrische tandenborstel 2 W 4,05 €
DVD-recorder/-speler 4,5 W 8,01 €
Ingebouwde stereo 5 W 8,90 €
Desktop, modem, router 5,5 W 9,79 €
Subwoofer 7 W 12,47 €
Spelconsole 11 W 20,52 €
 Dus: met de hierboven genoemde toestellen alleen geeft u al meer
dan 66 € per jaar uit… voor niets !

9. Gebruikstips: laat uw toestellen (TV, videorecorder, computer,
wasmachine, …) niet in de waakstand staan
• Er zijn ook toestellen die in de waakstand 300 à 500 kWh per jaar
verbruiken. Die kosten u dus minstens 300 X 0,22 €= 66 €
 Het gaat hier om een minimum, tests wijzen uit dat het verborgen
verbruik van de toestellen in de waakstand u tot 75 € per jaar kan kosten.
 De transformator en de «dimmer» van lichten op laagspanning verbruiken
bijkomende energie.
 Om er zeker van te zijn dat een toestel niets verbruikt, is de beste
oplossing de stekker uittrekken (of schakelaar op multistekkerblok
afzetten).

10. Controleer het elektriciteitsverbruik vóór de aankoop
van een elektrisch huishoudtoestel: bijv. koelkast
• De recente koelkasten verbruiken gemiddeld 40% minder dan de
modellen van 15 jaar geleden. Voor de best presterende toestellen
kan het minder-verbruik tot 60% oplopen, wat overeenkomt met
een jaarlijkse besparing van 40 à 45 €.
Daar ligt het nut van de energie-etikettering
Opmerking: twee toestellen die tot dezelfde klasse behoren, kunnen een sterk verschillend
verbruik hebben; het is dus belangrijk om te kijken naar het «Energieverbruik in kWh/jaar»
• Kies een toestel dat aangepast is aan uw behoeften zodat het niet
te vol (overconsumptie) noch te leeg moet werken.

11. De nieuwe energie-etikettering: belangrijkste veranderingen
Hetzelfde etiket, per product, overal in
Huidige etikettering Nieuwe etikettering Europa
Er werden tot 3 bijkomende energie-
efficiëntieklassen toegevoegd
Energieverbruik per jaar; het gaat hier om
een harmonisatie aangezien het verbruik soms per
wascyclus uitgedrukt werd
Er verschijnen logo‟s op het etiket
Er wordt met het lawaai rekening gehouden
Er zijn sub-energieklassen, hier voor het
droogzwieren
Waterverbruik per jaar in liter

12. Belangrijkste veranderingen: de energieklassen, i.c. voor TV
• Het aantal energieklassen blijft op 7. Maar de schaal van de energieklassen wordt een dynamische schaal, gespreid in
de tijd, met doelstellingen die tegen datum X gerealiseerd moeten worden. Concreet betekent dit dat er in 2014 geen
televisietoestellen van klasse G meer verkocht zullen mogen worden. M.a.w.: in 2014 zal men de apparaten die op
vandaag het meest verbruiken, niet meer mogen verkopen.
• In de tweede kolom van de tabel staat het verbruik binnen de verschillende klassen in functie van het maximaal
toelaatbare verbruik (klasse G) voor deze soort van toestel. Voor de TV‟s spreken we van de EEI (Energy Efficiency
Index): hoe lager die is, hoe minder het toestel verbruikt. Zo verbruikt een apparaat van klasse A maar 23 à 30% van
wat een toestel van klasse G verbruikt. Anders gezegd: het verbruikt 70 tot 77% minder dan een toestel van klasse G.

13. Gebruikstip (1): laat uw wasmachine, droogkast, vaatwasser
enkel werken als ze vol zijn
Winst = 20€
Wasmachine:
• Doe de was op de laagst mogelijke temperatuur. Een cyclus op 30/40°C
verbruikt driemaal minder energie dan een cyclus op 90°C.
• Om het verbruik van de droogkast terug te schroeven, moet u de was op de
hoogst mogelijke snelheid doen droogzwieren.
Droogkast: Winst = 30€
Op een jaar tijd verbruikt uw droogkast driemaal meer dan uw wasmachine !
• Gebruik ze enkel als het niet anders kan. Eén „opbergklare‟ droogcyclus per
week kost u tussen de 30 en 60 € per jaar.
• Laat uw was, indien mogelijk, drogen in de garage, de kelder of de badkamer.
Vermijd dat de vochtigheid in de muren en de plafonds gaat condenseren.

14. De nieuwe energie-etikettering: de wasmachine
De energieprestatie, bijvoorbeeld:
klasse C verbruikt tot 20% minder dan
klasse D, enzovoort
Energieverbruik in kWh per jaar
Lawaai in decibel
Lawaai in decibel (gevulde machine)
Waterverbruik per jaar in
liter
Klasse van droogefficiëntie
Inhoud van de machine,
hier in kg

15. Gebruikstip (2) : wasmachine, vaatwasser
Winst = 8€
Vaatwasser (30-40 €/jaar):
• Laat uw wasmachine, droogkast, vaatwasser enkel werken als de machine vol
is.
• Gebruik het spaarprogramma: het elektriciteitsverbruik zal 11 tot 18% lager
liggen.
• Gebruik het intensieve wasprogramma enkel voor zeer sterk bevuilde vaat.
• Laat de was in open lucht drogen: zo vermijdt u de droogfunctie te moeten
gebruiken.

16. De nieuwe energie-etikettering : de vaatwasser
De energieprestatie, bijvoorbeeld:
klasse C verbruikt tot 20% minder dan
klasse D, enzovoort
Energieverbruik per jaar in kWh
Lawaai in decibel
Klasse van droogefficiëntie
Inhoud van de machine
Waterverbruik per jaar in liter

17. Gebruikstip (3) : televisietoestel
Televisietoestel (50 €):
• Een groot scherm is aantrekkelijk, maar hebt u wel plaats om het te zetten? En
zo ja, bevinden uw zitplaatsen zich dan nog wel op de gewenste afstand?
• 3D beeld is aantrekkelijk, maar…
• Verbruik: laat uw televisietoestel niet spelen als er niemand in de kamer is.
– Televisietoestel dat 1u per dag voor niemand speelt = 23 €/jaar
– Uw televisietoestel in waakstand = minstens 9 € /jaar

18. De nieuwe energie-etikettering : het televisietoestel
De energieprestatie, bijvoorbeeld:
klasse C verbruikt tot 20% minder dan
klasse D, enzovoort
Energieverbruik per jaar in kWh
Energieverbruik in waakstand
Energieverbruik in werkende staat
Diameter van het scherm

19. Gebruikstip (4) : koelkast en diepvriezer
De huishoudelijke koudeproductie is duur (50-80 €): tussen een
koelkast van klasse A (238 kWh/jaar) en één van klasse A
(358 kWh/jaar) zal het elektriciteitsverbruik u 25€ meer kosten per
jaar.
Enkele andere tips:
• Ontdooi geregeld het toestel want de ijslaag die zich vormt, is een vorm van
isolatie. Een ijslaag van 5 mm = 30% meer verbruik en 1 cm verlaagt het
rendement van het toestel met 75% !
• Maak de binnenkant van uw toestellen geregeld schoon, alsook het rooster
van de condensator achterop de koelkast (2 maal per jaar).

20. Gebruikstip (5) : koelkast
• Dek alle bereide schotels af om te vermijden dat het vocht eruit ontsnapt. Doet u
dat niet, dan zal het ontsnapte vocht een rijm- of ijslaag vormen in het toestel.
• Zet nooit producten die nog warm zijn in de koelkast of diepvriezer.
• Laat de deur van uw toestellen zo kort mogelijk openstaan, anders komt er meer
warmte en vocht binnen in de koelkast of diepvriezer.
• Stel de thermostaat zo laag mogelijk in: maximum 4 à 5°C voor de koelkast en -
18°C voor de diepvriezer (voordat u een grote hoeveelheid invriest, kunt u de temperatuur
tot het maximum verlagen). 2°C in plaats van 5°C = 20% meer elektriciteitsverbruik.
• Plaats uw koudetoestellen niet naast een warmtebron (radiator, fornuis, oven,
…).
• Bij afwezigheid van langer dan drie dagen doet u er best aan de stekker van uw
koelkast of diepvriezer uit te trekken, als dat mogelijk is.

21. Gebruikstip (5) : diepvriezer
• Zorg voor niet te veel verwarming in de kamer waar de koelkast staat: het
elektriciteitsverbruik staat rechtstreeks in functie van de kamertemperatuur.
Als de temperatuur in de kamer 18°C in plaats van 23°C bedraagt, zal uw
koelkast 38% (=15€) minder verbruiken.
Diepvriezer:
• Zelfde principes als voor de koelkast.
• De voedingsproducten goed opbergen zal u ook toelaten snel te vinden wat u
zoekt, waardoor de deur minder lang zal moeten blijven openstaan.
• Ontdooi voedingsproducten niet met de microgolfoven. Zet ze liever (op tijd) in
de koelkast. U moet daar vooraf aan denken want het zal langer duren, maar
het zal ook een grote besparing opleveren, namelijk geen verbruik voor de
microgolfoven en minder verbruik voor de koelkast… want het bevroren
product helpt mee het interieur van de koelkast afkoelen !

22. De nieuwe energie-etikettering : de koelkast
De energieprestatie, bijvoorbeeld:
klasse C verbruikt tot 20% minder dan
klasse D, enzovoort
Energieverbruik per jaar in kWh
Inhoud in liter
Inhoud van het vriesvak in liter
Lawaai in decibel

23. De nieuwe energie-etikettering : de wijnbewaarkast
De wijnbewaarkasten
verbruiken meer energie dan
de koelkasten. Vandaag de
De energieprestatie, bijvoorbeeld:
dag behoren ze tot de
klasse C verbruikt tot 20% minder dan
klassen D tot G en hun
klasse D, enzovoort
etiket omvat 10 klassen.
Energieverbruik per jaar in kWh
Inhoud uitgedrukt in aantal
flessen Lawaai in decibel

24. De nieuwe energie-etikettering : datum van inwerkingstelling
Huidige etikettering Nieuwe etikettering
Hetzelfde etiket per product overal in
Europa, dat zal voor de producten
het geval zijn vanaf 20 december
2011.
De toestellen die vóór die datum
gefabriceerd werden, zullen echter
het oude label mogen behouden,
waardoor er dus gedurende enige
tijd oude en nieuwe etiketten in
gebruik zullen zijn...

25. Wat het OIVO het meest betreurt
De ontwerprichtlijn voorzag dat :
• Elke reclame waarin het energieverbruik of de prijs van een specifiek model
van een huishoudtoestel vermeld werd, de energieklasse van het product zou
moeten opgeven. Uiteindelijk wordt die beschikking enkel toegepast voor de
vaatwasser en zal ze pas op 1 april 2012 voor de publicaties in voege treden.
• De energie-etikettering ook zou gelden voor nieuwe producten, zoals
televisietoestellen, boilers en verwarmingsketels. Uiteindelijk werd enkel de
televisie in de tekst opgenomen.
• Wanneer krijgen we een energie-etikettering voor de elektrische kookplaten,
de printers, de computers, …?

26. Nuttige linken
• www.oivo.be
• www.come-on-labels.eu
• www.curbain.be

27. Editor :
Marc Vandercammen
OIVO/CRIOC
Research and Information Centre for Consumer Organisations
Foundation of public interest - NE 417541646
Boulevard Paepsem, 20 - 1070 BRUXELLES
Tel. 02/547.06.11 - Fax. 02/547.06.01
www.crioc.be
Edition 2011
Catalogue Ref. : 513-11
D 2011-2492-25
Through its choice of activities as well as the information it distributes, the CRIOC contributes to the development of a more sustainable consumption.
For its activities and projects it installed an eco-management system that meets the requirements of EMAS (Eco-Management and Audit Scheme (EMAS 1221/2009))
and makes it possible to measure its ecological performances with a view to permanent improvement.
The environmental declaration of the CRIOC is available on its website: see http://www.oivo-crioc.org/files/fr/page12-EMAS.pdf.
©CRIOC Reproduction for non-commercial purposes is allowed provided that the source is mentioned