SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 18
Descargar para leer sin conexión
1
තනි පුද්ගරයඹකුට අඹත් ඉඩභක් වවුල් අයිතිඹට ඹටත් වීභ ආකාය යදකකට සිදුවිඹ
වැක.
1. ඉඩයේ හිමිකරු මිඹයගො඿් උරුභකරු඼න්ට යද්ඳර හිමිවීභ.
2. හිමිකරු විසින් ඉඩයේ යනොයඵද෕ යකොට඿ක්ඵැවැය කිරීභ.
1876 වලලළහික අයිතිලළසිකම් ශළ උරුභ ආඥළ ඳනතේ 22 ලගන්තිය අනු඼
අප්පුවාමිට අඹත් අක්කය 10ක් ව෕ නඩු඼ත්ත ඉඩයභන්,
ඒ අනු඼ නඩු඼ත්ත ඉඩභ වවුල් අයිතිඹකට ඹටත් ඼න අතය,
 ඉඩයේ තභා අයිතිඹ රඵන ප්‍රභායඹට යනොයඵද෕ අයිතිඹක් කක් කක් වවුල්
අයිතිකරුට හිමියේ.
 වවුල් අයිතිකරුට තභ යනොයඵද෕ අයිතිඹට ඼ැඩි යනො඼න ප්‍රභායඹක් ුකක්ති විියඹ
වැකි අතය කභ ප්‍රභායඹ ඉඩයේ ඿්඼බාවික බාවිතඹ ඿඲වා යඹොදාගත වැක.
 වවුල්කරුය඼කුට තභන්යේ යනොයඵද෕ හිමිකභ ඿ේප෕ර්යයඹන් යවෝ ඉන්
යකොට඿ක් යවෝ අන් වවුල්කරු඼න්යේ අ඼඿යඹකින් යතොය඼ විකිණීභට යවෝ
තෑගීදීභට වැකි඼න අතය න඼ ඳැ඼රුේරාභිඹා ඉඩයේ වවුල් අයිතිකරුය඼කු ඵ඼ට
ඳත්යේ. (යභහිදී තභාට හිමි ප්‍රභායඹ හු  විසින් යනොඉක්භවිඹ ුතතුඹ.
 තභාට හිමි යකොට඿ ය඼න්කය඼ා ගැනීභට වවුල් අයිතිකරුය඼කුට අයිතිඹ ඇති
අතය ඒ ඿඲වා 1977 අංක 21 දයන යඵදුේ ඳනයත් දක්඼ා ඇති කාර්ඹඳටිඳාටිඹට
අනු඼ අයනක් සිඹලුභ වවුල්කරු඼න් විත්තිකරු඼න් යකොට යඵදුේ නඩු඼ක්
ඳැ඼රිඹ වැක.
ඉඩභක් ශවුල් අයිතියකට යටේ කිරීතභන් ඇතිලන වනතික ප්‍රතිප඼
 ඿ෑභ අයිතිකරුය඼ක්භ ඉඩයේ ඿ෑභ බිේඅඟරකභ යනොයඵද෕ හිමිකරුය඼කු ඵ඼ට
ඳත්යේ.
නඩුලේත - අක්කර 10
අයිතිය - අප්පුශළමි
අන්තිභ කෆභති ඳත්‍රයක් රහිතල
අප්පුශළමිතේ භරණය සිදුවීභ
ක඼ත්‍රයළ - කභ඼ළලතී
1/2 තශලේ අක්කර 5ක්
දරුලන් ශතර තදනළට 1/8 ඵෆගින් අක්කර
1.25 ක් තශලේ ඳර්චවහ 200
2
 ඉඩභ ඹේ ඿භ අයිතිකරුය඼කු විසින් ුකක්ති විියන්යන් නේ හු  අයනක් වවුල්
අයිතිකරු඼න් නියඹෝජනඹ කයමින් ුකක්ති විියන ඵ඼ට ප෕ර්඼නුභාන යකයර්.
 තභ යනොයඵද෕ අයිති඼ාසිකේ යනොඉක්භ඼න බිේ ප්‍රභායඹක් ඉඩයේ ඿්඼බාවික
බාවිතඹ තුශ ුකක්ති විඳීභට වවුල් අයිතිකරු඼න්ට හිමිකභක් ඇත.
වවුල් අයිතිකරු඼න් වවුල් ඉඩභක් ඳරිවයයඹ කර ුතත්යත් අයනකුත් ඿භ
අයිතිකරු඼න්යේ අයිති඼ාසිකේ ඿භග යනොගැයටනආකායඹටඹ.
සියතදෝරිවහ එ. තශන්ද්‍රික් 6 NLR 265
වවුල් ඉඩභක අන් වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ අනුභැතිඹ යනොරඵා ඳතල් කැණීභක්
ප්‍රල්නගත ව෕ අතය ඉඩයේ ඿්඼බා඼ඹ අනු඼ කඹ ඳතල් කනීභකට සුදුසු නේ අනික් වවුල්
අයිතිකරු඼න්යේ අනුභැතිඹ, තභ යනොයඵද෕ බිේ ප්‍රභායඹ යනොඉක්භ඼න ය඿ ඳතල්
කැනීභ ඿඲වා අ඼ලය යනො඼න ඵ඼.
වවුල් ඉඩයභන් ඿්඼බාවික඼ උඳදින රාබ වවුල් අයිතිකරු඼න්ට තභ යනොයඵද෕ අයිතිඹ
අනු඼ යඵදී ඹා ුතතුඹ.
තඳොඩි සිිංත ෝ එ. අල්විවහ 28 NLR 401
ඉඩභ ඼ගාකශ වවුල් අයිතිකරු තභ යනොයඵද෕ හිමිකේ යනොඉක්භ඼න්යන් නේ තභන්
කර ඼ගායේ පරදා඼ තනි඼භ ුකක්ති විඳීභට වැකි චාරිත්‍ර නීතිඹක් ඳ඼තින ඵ඼.
3
නි඾ළන්ත, අමි඼ ශළ කුසුම්
වවුල් අයිතිඹට ඹටත් ඉදභන තභ ඳදිංචිඹ ඿඲වා අයනක් වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ
අ඼඿යඹකින් යතොය඼ නි඼඿ක් ඉදිකයගැනීභට ඵරඹ ඇත. කතතෝනිවහ එ. සිල්ලළ 21 NLR
412
වවුල් අයිතිකරු඼න්ට වවුල් අයිතිඹට ඹටත් යද්ඳර අන් වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ
අ඼඿යඹ යනොභැති඼ ුතක්ති ඿වගත ඳරිවයයඹ ඿඲වා අ඼඿ය ඇත. එල්පිතනෝනළ එ.
පුිංචිතනෝනළ
1871 අිංක 22 දරන කළ඼ළලතරෝධ ආඥළ ඳනත - 13 ලගන්තිය
- ඵාර඼ඹ඿්කරු඼න්,
- සිහිවිකර තැනැත්තන්,
- මුු යදන් කයතය, කනේ වියද්ලගත඼ ජී඼ත් ඼න්නන්,
ුකක්තිඹ ඿ේඵන්ධයඹන් ආලක්නුතා඼ක් ඿හිත අඹ යර඿ ඿ැරයකන අතය හවුන්ට
කයයහි඼ කාරා඼යයෝධ කාරඳරිච්යේදඹ යගවී යනොඹයි.
ආලක්නුතා඼ක් ඿හිත අඹ ඿ේඵන්ධයඹන් කාරා඼යයෝධ කාරසීභා඼ ඇයයමනුයේ,
 කකී අලක්නුතා඼ අ඼඿න් ව෕ විට,
 අලක්නුතා඼යඹන් යඳයශන්නායේභයයයඹන් ඳසුඹ.
ඒ අනු඼ නිලාන්ත ඿ව කුසුේයේ නි඼඿ට වා ඒ ආ඿න්න ඉඩභට කයයහි඼ අමිරයේ
ුකක්තිඹ 1987දී ආයේබ යනො඼න අතය නිලාන්තට කයයහි඼ අමිරයේ ප්‍රතිවිරුද්ධ
ුකක්තිඹ ඿තය ඼ලයඹන්භ ආයේබ ඼නුයේ නිලාන්තයේ භයයඹ සිදුව෕ 1995 දීඹ.
1987 – 1995 දක්඼ා කාරඹ තුශ නිලාන්තයේ නි඼඿ ඿ේඵන්ධයඹන් අමිරට
කාරා඼යයෝධ යවෝ ප්‍රතිවිරුද්ධ ුකක්තිඹක් යනොභැත.
භඩුලන්තල඼ එ. එක්නෆළිතගොඩ 3 NLR 213
ඉඩේ හිමිකරු කිසිදු ජී඼යනෝඳාඹක් යනොභැති ඿ැමිඹා අත්වශ සිඹ ය඿ොුතරිඹට තභ
නි඼ය඿ ඼ා඿ඹ කිරීභට ඉඩදුන් අතය ඇඹට අ඼ලය ආවායඳාන ඿ඳඹා ඉඩයේ පරදා඼
රඵාගැනීභට ඉඩදුන්යන්ඹ. නමුත් සිඹ ගෘවබාණ්ඩ ඿ව ඇඳුේ ඳැශඳුේ කහි තැබ෕ හු 
ඉ඲හිට කහි රැගුේ ගත්යත්ඹ.
ඒ අනු඼ අධිකයයඹ තීයයඹ කයල්, ය඿ොුතරිඹයේ ුකක්තිඹ ප්‍රතිවිරුද්ධ ුකක්තිඹක්
යනො඼න ඵ඼යි.
4
නලරේන එ. ජයතුිංග 44 NLR 517
ඵරඳත්‍රරාභියඹකු යර඿ ඇතුල් වී යද්ඳයල් පර යනරා ගනිමින් කිසිභ කුියඹක්
යනොයග඼ා සිටි අයඹකුයේ ුකක්තිඹ, ුකක්තිඹක් යර඿ ඿ැරකිඹ යනොවැකි යවයින් ඒ
඿඲වා ඵරඳත්‍රරාී  ඿්඼බා඼යඹන් ඉ඼ත්වීභ ඿඲වා ප්‍රකට ඿ව ඳැවැදිිය ්‍රිඹා඼ක් කරුතතු
ඵ඼.
1995 සිට අමිරයේ ප්‍රතිවිරුද්ධ ුකක්තිඹ ආයේබ ඼න අතය හු  විසින් ඒ කාරඹ තුශ
නිලාන්තයේ නි඼ය඿ කාභයඹක් අ඿ර ඳා඿රක ගුරු඼යයඹකුට කුියඹට දීභ භගින් ඹේ
ආකායඹක හිමිකායත්඼ ුකක්තිඹක්ද ආයේබ වී තියේ. කය඿භ කුභාරි කභ නි඼ය඿
ඳදිංචිඹට ඳැමිණි විට අමිර විසින් නි඼ා඿ වැයඹාභ ප්‍රතික්ය඾ඳ යකොට ඇඹ නි඼඿ට
අතුලුවීභද ඼ැශක්වීඹ. යකය඿ වු඼ද හු යේ කාරා඼යයෝධ ුකක්තික කාරඹ 2005 ඼න විට
඿ේප෕ර්ය යේ.
ඒ අතයතුය කාරයේ කුසුේ විසින් 1996 දී ප්‍රකාලන ආාා඼ක් ඿඲වා කයන රද ඉල්ීමභ
භගින් ුකක්තිඹ තා඼කාියක඼ ඛණ්ඩනඹ වී තියේ.
ඉඩභක ුකක්තිඹ ගැනීභට ය඼නයකකු දයන ු දු ඼ෑඹභක් කාරා඼යයෝධ ුකක්තිඹ රැබීභට
තැත්කයන ඳාර්ල්඼කරුට ඵාධා඼ක් යනොයේ.
අප්පුශළමි එ. ගුණති඼ක 18 NLR 469
හප්පු඼ක් ියඹාඳදිංචි කිරීභ ුකක්තිඹ කැඩීභක් යනො඼න ඵ඼.
කය඿භ යඵදුේ නඩු඼ක් ඳැ඼රීභ භගින් කාරා඼යයෝධ කාරසීභා඼ ඉකුත්වීභ යනොකැයේ.
කාරා඼යයෝධ ුකක්තිඹ දයන ඳර්ල්඼කරුය඼කුට කයයහි඼ නඩුකයඹක් ඳැ඼රීයභන්
කාරා඼යයෝධඹ තා඼කාියක඼ ඛණ්ඩනඹ යේ.
කකී නඩුකයඹ ඿ාර්ථක වු඼යවොත් ඛණ්ඩනඹ ඿්ථා඼ය ඼න අතය නඩුකයඹ අ඿ාර්ථක
ව෕යේ නේ නඩුකයඹ ඳැ඼ති කාරඹ ඉඩයේ කාරා඼යයෝධ ුකක්තිඹ දයන ඳාර්ල඼කරුයේ
ුකක්තිඹට කකතු යේ.
උනම්බුල එ. ජතනෝශළමි 2 CLR 103 / එභළනිවහ එ. වළදප්පු 2 NLR 261
නඩුකයඹක් භගින් ුකක්තියේ ඛණ්ඩනඹක් යවෝ අවිනිල්චිත ඵ඼ක් ඇති඼න නමුත් නඩු඼
අ඿ාර්ථක ව෕යේ නේ වා ුකක්තිකරු දිගටභ ුකක්තියේ සිටියේ නේ නඩුකයඹ ඳැ඼ති
කාරසීභා඼ද ුකක්තියේ කාරසීභා඼ට කකතු ඼න ඵ඼.
ඒ අනු඼ කුසුේ විසින් අමිරට කයයහි඼ ඳ඼යන රද ප්‍රකාලන ආාා නඩුකයඹ භගින්
අමිරයේ ුකක්තිඹ තා඼කාියක ඛණ්ඩනඹක් සිදුවී ඇති නමුත් කභ නඩුකයඹ අමිරට ඼ාසි
඿වගත ඼න ආකායඹට ඿ාක්ෂි භ඲කභ යවතුය඼න් ඉ඼ත දැමීභ නි඿ා නඩුකයඹ ඳැ඼ති
1996 – 2000 ඼඿ය 04 ක කාරඹද අමිරයේ ුකක්තිඹට කකතු යේ.
5
කය඿භ නඩු඼ත්යත් නිලාන්ත විසින් ඉදිකශ නි඼඿ වා ඒ ආ඿න්න ඳර්ච඿් 50ක ප්‍රභායඹ
඿ේඵන්ධයඹන් අමිර විසින් ඼඿ය 10 ක කාරා඼යයෝධ කාරසීභා඼ ඿ේප෕ර්ය කය ඇති
යවයින් හු ට ඒ ඿ේඵන්ධ඼ කාරා඼යයෝධී අයිතිඹක් හිමියේ.
යනොයඵද෕ අයිතීන් ඉතිරි඼න යකොට඿ යව඼ත් ඳර්ච඿් 150 කුසුේ ජී඼තුන් අතය යනොසිටින
නි඿ා නිලාන්තයේ දරු඼න් ව෕, භල්඾ා, සුඛිත වා ඿මිත අතය ඿භාන඼ යඵදී ඹයි.
6
ජයන්ත / සුඛිත, වමිත ශළ දිතන්඿හ
වවුල් අයිතිකරුය඼කුට අයනක් වවුල් අයිතිකරු඼න්ට යනොදන්඼ා තභ යද්ඳර විකිණීභට
යවෝ තෑගීදීභට හිමිකභක් ඇත.
ඒ අනු඼, කය඿ තෑගීයදනු රඵන යවෝ විකුයනු රඵන යද්ඳරකට නනතික ඼රංගුබා඼ඹ
රඵාගැනීභ ඿඲වා කකී යද්ඳර ියඹාඳදිංචි යකොට ඿ාධන ඳත්‍රඹක් රඵාගත ුතතුඹ.
ශ්‍රී රංකායේ ඉඩේ ඿ේඵන්ධ යල්ඛන ියඹාඳදිංචිඹ 1927 අිංක 23 දරන තල්ඛන
ලියළඳදිිංචි කිරීතම් ආඥළ ඳනත භගින් විධිභත් යකයර්.
ඉඩේ වා ඿ේඵන්ධ හප්පු ියඹාඳදිංචි කිරීභ භගින් ඉඩයේ භායිේ, හිමිකරු඼න්, ඉඩභට
අදාශ ඵැඳීේ ඿ව ඉඩභට අදාශ ඳැ඼රීේ ඹනාදිඹ නිසිඳරිදි යල්ඛනගත යකයර්.
ඉඩේ ඿ේඵන්ධ හප්පු ියඹාඳදිංචි කිරීභ යල්ඛන ියඹාඳදිංචි කිරීයේ ඳනතින් අනි඼ාර්ඹ
යනො඼න නමුත් ියඹාඳදිංචි කර හප්පු඼ක් ඉදිරියේ ියඹාඳදිංචි යනොකශ හප්පු඼ක්
ඵරයහිත යේ.
භසි඼භනි එ. වන්තියළගු 16 NLR 289
ියඹාඳදිංචි කිරීයභන් හප්පු඼ට ප්‍රමුඛතා඼ඹ යදන අතය යඳය හප්පු඼ ියඹාඳදිංචි කර
හප්පු඼ට යද඼ැනි වීභ ඳභයක් සිදු඼න ඵ඼.
ඒ අනු඼ යඳය හප්පු඼ නනතික යල්ඛනඹක් ඼ලයඹන් ඳැ඼තීභ අ඼඿න් යනො඼න අතය
වියයෝධඹක් භතුවු඼යවොත් මි඿ කඹ නීතයානුක෕ර඼ ්‍රිඹාත්භක කර වැක.
ප්යමුඛතා඼ ඹනු, ියඹාඳදිංචි යනොකශ හප්පු඼කට ඼ඩා ියඹාඳදිංචි කර හප්පු඼ මුල්තැනක්
ගැනීභයි.
ප්‍රමුඛතා඼ ඿඲වා ඳවත කරුණු හප්පු කර ුතතුඹ.
1. අගනා ප්‍රති඾්ාා඼ක් තිබීභ.
2. කයයහි඼ ඇති ඿ාධන ඳත්‍රඹ ඳසු඼ ඇතිකශ ඿ාධන ඳත්‍රඹක් විඹ ුතතුඹ.
3. හප්පු඼ ඹථාඳරිදි ියඹාඳදිංචි කිරීභ.
4. කයයහි඼ ඇති හප්පු කකභ ම෕රඹකින් විඹ ුතතු වීභ.
5. ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ තිබිඹ ුතතු වීභ.
තල්ඛන ලියළඳදිිංචි කිරීතම් ආඥළ ඳනත - 7 (1) ලගන්තිය
ප්‍රමුඛතා඼ඹ රඵාගැනීභ ඿඲වා ඳසු ඿ාධන ඳත්‍රඹ අගනා ප්‍රති඾්ාා඼ භත විඹ ුතතුඹ.
ඒ අනු඼ යද඼න ඿ාධන ඳත්‍රඹ ියඹා අත්඿න් කිරීයේදී මුදල් යවෝ ටට ඿භාන යදඹක්
ු ඼භාරු විඹ ුතතුඹ.
7
ප්‍රනළන්දු එ. තසොන්තවකළ
ඳසු ඿ාධන ඳත්‍රඹ තෑේගක් ඼න අ඼඿්ථා඼ක කඹ අගනා ප්‍රති඾්ාා඼ක් භත කයන රද්දක්
යනො඼න නි඿ා තෑගී හප්පු඼කට ියඹාඳදිංචියඹන් ප්‍රමුඛතා඼ඹ යනොරැයඵනඵ඼.
තභොතශොම්භදු ශමිදු එ. නච්චියළ
කකියනකට ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ දක්඼න යල්ඛන යදකභ තයාග හප්පු නේ ඒ
යදකින් කකකට ඼ත් ප්‍රමුඛතා඼ඹ ඉල්රා සිටිඹ යනොවැක.
ජඹන්ත විසින් තභ යනොයඵද෕ අයිතීන් ½ ඿඲වා ඇතිකයන රද G 1 නේ ඳශමු හප්පු඼
සුඛිත ඿ව ඿මිත ය඼ත කයන රද තයාගඹක් ඼න අතය T 1 නේ යද඼න හප්පු඼ දියන්඾්
ය඼ත කයන රද විකුණුේකයඹකි. ඒ අනු඼, විකුනුේකයඹක් ඼න යද඼න හප්පු඼ අගනා
ප්‍රති඾්ාා඼ක් භත කය ඇති නි඿ා යල්ඛන ියඹාඳදිංචි කිරීයේදී ප්‍රමුඛතා඼ ඿ේඵන්ධයඹන්
ඳශමු අ඼ලයතා඼ඹ ඿පුයා තියේ.
කය඿භ ඿මිත ඿ව සුඛිතයේ තෑගී හප්පු඼ට කයයහි඼ ඉදිරිඳත් ඼න දියන්඾්යේ විකුණුේ
හප්පු඼ ජඹන්ත විසින් යද඼නු඼ ඇතිකයන රද හප්පු඼යි. ඒ අනු඼ ප්‍රමුඛතා඼ඹ හප්පු කිරීභ
඿඲වා ඼න යද඼න අ඼ලයතා඼ඹ, කනේ කයයහි඼ ඇති ඿ාධන ඳත්‍රඹ ඳසු඼ ඇතිකශ ඿ාධන
ඳත්‍රඹක් විඹ ුතතු වීභ ඿්ථාඳනඹ වී තියේ.
඼යිරිවහ අප්පු එ. තතන්නතකෝන් කුභළරිශළමි ඼ැනි නඩු ඼රදී අධිකයය විසින් ියඹාඳදිංචි
කිරීයභන් ප්‍රමුඛතා඼ඹ රඵාගත වැක්යක් හප්පු යදකභ කකභ ම෕රා්‍රඹකින් ඳැමිණීභ
භගින් ඳභයක් ඵ඼ට පිළියගන ඇති නමුත් කභ අ඼ලයතා඼ඹ යල්ඛන ියඹාඳදිංචි කිරීයේ
ආාාඳනත භගින් වියල඾යඹන් පිළියගන යනොභැත.
ඒ අනු඼ දියන්඾්යේ විකුනුේකයඹ ඿ව සුඛිත වා ඿මිතයේ තෑගී හප්පු඼ ඹන යදකභ
ජඹන්ත තභ යනොයඵද෕ වවුල් අයිතියඹන් ඳ඼යන රද ඒ඼ා නි඿ා ඒ඼ා කකභ ම෕රඹකින්
ඳැමිය තියේ.
ප්‍රමුඛතා඼ඹ ඉල්රා සිීමභ ඿඲වා ඳසු හප්පු඼ භත හිමිකේ කිඹාඳාන ඳාර්ල඼ඹට
ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ තිබිඹ ුතතුඹ.
කකියනක වා යනොගැයටන , ඿භගාමී඼ ඳැ඼තිඹ වැකි අයිති඼ාසිකේ යද්ඳර ඿ේඵන්ධ
ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ යනොයේ.
ඒ අනු඼, ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ ඇතිකයන හප්පු ඼නුයේ,
 පි඿්කල් ඳැ඼රුේ,
 ඇතැේ උක඿් හප්පු,
 ඼ැවිිය ගිවිසුභක් ඿ව ඳසු විකිණීභක් (අප්පුශළමි එ. ගුණති඼ක
 විකිණීභක් ඿ව තයාගඹක්
8
තකොබ්ඵ෇කඩුල එ. තජනරල් රඵර් වභළගභ
විකිණීභක් ඿ව තයාගඹක් ඳැවැදිිය඼භ කකියනකට ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ ඇතිකයන
ඵ඼.
යේ අනු඼ ජඹන්ත විසින් ඇතිකයන රද සුඛිත වා ඿මිතයේ තෑගී හප්පු඼ වා දියන්඾්යේ
විකුණුේකයඹ ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ ඇති කයයි.
ප්‍රමුඛතා඼ඹ ඉල්රා සිීමභ ඿඲වා ඉතාභ ඼ැදගත් ඼න අ඼ලයතා඼ඹ ඼න්යන් හප්පු඼ක්
ඹථාඳරිදි ියඹාඳදිංචි කිරීභයි.
ඳසු඿ාධන ඳත්‍රඹ නි඼ැයදි ඳත් ඉරුයේ නිඹභ ඳරිදි ියඹාඳදිංචි කය නැත්නේ ප්‍රමුඛතා඼ඹ
඿඲වා හිමිකේ ඳෑභට කභ ඿ාධන ඳත්‍රඹ යඹොදාගත යනොවැක.
තල්ඛන ලියළඳදිිංචි කිරීතම් ආඥළ ඳනත - 14 (1) ලගන්තිය
ියඹාඳදිංචි කිරීභට ඉදිරිඳත් කයන ඿ෑභ ඿ාධන ඳත්‍රඹක්භ අදාශ ඉඩභ පිහිටා ඇති
යකොට්ාාලඹ ඿඲වා ය඼න්කය ඇති යල්ඛනයේ ඿ව කභ ඉඩභට අදාශ඼ මුියන් ියඹාඳදිංචි
කයන රද ඿ාධන ඳත්‍රඹ අඹත් ඳත් ඉරුයේ යවෝ ටට ඿ේඵන්ධ අයනක් ඳත ඉරු ඼ර
ියඹාඳදිංචි කර ුතතුඹ.
තල්ඛන ලියළඳදිිංචි කිරීතම් ආඥළඳනත - 12 (2) ලගන්තිය
ඹේ ඿ාධන ඳත්‍රඹක් ආාාඳනත ්‍රිඹාත්භක වීභට යඳය යවෝ ඳසු ියඹාඳදිංචි කරද කඹ 14
඼ගන්තියේ විධිවිධාන අනු඼ ියඹාඳදිංචි යනොකයශ නේ කකී යල්ඛනඹ යේ ඳරිච්යේදඹ
ඹටයත් ඹථාඳරිදි ියඹාඳදිංචි යනොකර ය඿ ඿ැරයක්.
යභහිදී දියන්඾් තභ විකුනුේකයඹ යව඼ත් T 1 හප්පු඼ 2000 භාර්තු ියඹාඳදිංචි කය ඇති
අතය කභ T 1 හප්පු඼ ඉඩභ ියඹාඳදිංචි කය ඇති අතය කභ T 1 හප්පු඼ ඉඩේ ියඹාඳදිංචි
කිරීයේ කාර්ඹාරයේ ය඿඼කයින්යේ ඼යදක් නි඿ා ඼ැයදි ඳත්ඉරු඼ක ියඹාඳදිංචි කය
තියේ.
ද සිල්ලළ එ. වීරප්ඳළ තචට්ටියළර්
ියඹාඳදිංචි කිරීයේ නිරධාරියඹකු විසින් යනො඿ැරකිියභත් යර඿ ඿ටවන් කිරීභ නි඿ා
යල්ඛන ියඹාඳදිංචි කිරීයේ ආාා ඳනයත් 14 (1 ඼ගන්තියේ විධිවිධාන අනු඼ හිමිකේ
පිළිඵ඲඼ යල්ඛනඹක් ියඹාඳදිංචි කය නැතිවිට ආාා ඳනයත් 07 ඼ගන්තිඹ භගින්
පිරිනභන ප්‍රමුඛතා඼ඹ කභ යල්ඛනඹට යනොරැයඵනඵ඼.
ඒ අනු඼ දියන්඾්යේ T 1 හප්පු඼, G 1 හප්පු඼ට යඳය ියඹාඳදිංචි කය තිබුයද කඹ ඼ැයදි
ඳත්ඉරුයේ ියඹාඳදිංචි කය තිබු නි඿ා ටට ප්‍රමුඛතා඼ඹ හිමි යනොයේ.
9
කය඿භ දියන්඾් ඼ංචනික යච්තනාය඼න් ුතතු඼ G 1 හප්පු඼ ියඹාඳදිංචි කිරීභ ප්‍රභාද කිරීභට
ඉඩේ ියඹාඳදිංචි කාර්ඹාරයේ ියපිකරුය඼කුට අල්ර඿් රඵාදීභ භගින්ද ප්‍රමුක්ල්වතා඼ඹ
අහිමි කයයගන තියේ.
තල්ඛන ලියළඳදිිංචි කිරීතම් ආඥළ ඳනත - 7 (2) ලගන්තිය
඼ංචා඼ යවෝ අඳ඿වාඹකත්඼ඹ හප්පු කශයවොත් ියඹාඳදිංචි කිරීයේ න඼ඹ ප්‍රතික්ය඾ඳ
කයනු රඵයි.
යේ ඿඲වා ඳසු හප්පු඼ රඵාගැනීයේදී යවෝ කඹ ියඹාඳදිංචි කිරීයේදී කහි නිඹභ ඼ලයඹන්භ
඼ංචා඼ක් සිදුවී තිබීභ අතය඼ලයඹ. කඹ නඩුයේ සිද්ධි වා කරුණු භත ය඲ාඳ඼තී.
ඒ අනු඼ දියන්඾් විසින් ඼ංචා඼ක් කිරීයේ යච්තනාය඼න් ඉඩේ ියඹාඳදිංචි කිරීයේ
කාර්ඹාරයේ ියපිකරුය඼කුට අල්ර඿් දී ඇති ඵ඼ අනා඼යයඹ ඼න නි඿ා කභඟින්
඼ංචා඼ක් සිදුවී ඇති ඵ඼ට තර්ක කර වැක.
ඒ අනු඼ දියන්඾්ට සුඛිත වා ඿මිත යේ G 1 හප්පු඼ට කයයහි඼ ප්‍රමුඛතා඼ඹ යනොරැයේ.
කය඿භ ජඹන්තයේ ඉතිරි යනොයඵද෕ යකොටසින් ½ ඿ංජී඼නීටත්, හවුන්ට දරු඼න්
යනොභැති නි඿ා ඉතිරි ½ න් ¼ කභරා඼තිට ඿ව ¼ ක් ජඹන්තයේ ඿යවෝදය
඿යවෝදරිඹන්ට ඿භාන඼ යඵදී ඹයි.
10
භළධවී වශ වභනලී
වවුක් අයිතිකරුය඼කුට තභ යනොයඵද෕ වවුල් අයිතියඹන් යකොට඿ක් යවෝ ඿ේප෕ර්ය
යකොට඿ අයනකුත් වවුල්කරු඼න්යේ අ඼඿යඹ යනොභැති඼ විකිණීභට යවෝ තෑගීදීභට
වැකි අතය කවිට ඉඩයේ න඼ ඳැ඼රුේරාභිඹාද වවුල් අයිතිකරුය඼කු ඵ඼ට ඳත්යේ.
ඒ අනු඼ භධවීට තභ යනොයඵද෕ අයිතියඹන් ½ ක් ඿භනළීට තයාගදීභට නනතික
හිමිකභක් ඳ඼තී.
ශ්‍රී රංකායේ තයාගඹ ඿඲වා අදාශ ඼න සිද්ධාන්ත යයෝභ රන්යද්සි නීතිඹ භත ඳදනේ඼
ඇත.
තයළගය යනු,
1. “තයාගකරු” ඹනුය඼න් වැියන්ය඼න කක් පුද්ගරයඹකු විසින් ත඼ත්
පුද්ගරයඹකුට,
2. ඹභක් දීභට යවෝ ඹභක් දීභට යඳොයයොන්දුවීභට කිසිදු නනතික ඵැඳීභක්
යනොභැති඼,
3. ඒ ඿඲වා ආඳසු ඹභක් යනොරඵමින් යවෝ ඹේ යදඹක් යදන යර඿ නිඹභ
යනොකයමින්,
4. “තයාගරාී ” ඹනුය඼න් වැියන්ය඼න අයනක් තැනැත්යතකුට ඹභක් දීභ ඿඲වා
යවෝ ඹභක් දීභට යඳොයයොන්දු඼න්නා ව෕ කකඟත්඼ඹකි.
තයළගයක් ඉ඿හක කෂශෆකි ‍රභ
1. තයාගකරු විසින් තයාගඹක් කිරීභ ඿඲වා ඇති තභ යච්තනා඼ ප්‍රකාලකය
තයාගරාභිඹාට ඇත්ත ඼ලයඹන් තයාගඹ බායදීයභන්,
2. තයාගඹක් කිරීභ ඿඲වා ඇති තභ යච්තනා඼ තයාගකරු විසින් ප්‍රකාල කර ඳසු
තයාගරාභිඹා කඹ පිළිගැනීයභන්,
ජීලේල සිටින්නවුන් අතර තයළගය
එක් ඳළර්඾ලයක් යභක් දීභට තඳොතරොන්දු වී අතනක් ඳළර්඾හලය එය පිළිගේ විට ජීලේල
සිටින්නවුන් අතර තයළගයක් ඇතිත .
තයළග ලර්ගය
ජීලේල සිටින්නවුන්
අතර තයළගය
භරණළවන්න
තයළගය
11
යයෝභ රන්යද්සි නීතිඹ ඹටයත් යේ ඿඲වා වියල඾ ක්‍රභඹක් අ඼ලය යනො඼න අතය
තයාගරාභිඹා තයාගඹ පිළිගත් ඵ඼ට ඿ෑයවන කරුණු ඇත්ද ඹන්න ඿ෑභවිටභ සිද්ධිභඹ
කරුයකි.
තයාගඹ දී ඇත්යත් ප්‍රාේ වි඼ාව ගිවිසුභක් (ante nuptial contract ඼ලයඹන් නේ
වි඼ාවඹ ඉටු කිරීභ තයාගඹ පිළිගැනීභකි.
ත්ඹාගඹක්, තයාගකරුයේ ඿ව තයාගරාභිඹායේ ජීවිතකාරඹ තුශදී පිළිගත ුතතු අතය
යභහි ඼යතියර්ඛඹ ජීවිත ුකක්තිඹක් ඼ැනි තයාගකරුයේ භයයයඹන් ඳසු ්‍රිඹාත්භක ඼න
තයාගඹකි.
ඵාර඼ඹ඿්කරු඼න්ට තෑගී දිඹ යනොවැක.
තයාගඹක් ව෕ කීම ඹේ යදඹක් ඵරායඳොයයොත්තු යනොවී යදන්නක් ඼න ඵැවින් යනයඳා
දැමීභ යවෝ ඿ැඟවුණු යදෝ඾ ඿ේඵන්ධයඹන් ඼යංග ඿වතික කිරීභක් යනොභැති අතය යදන
රද තයාගඹ තයාගකරුට අයිති නැත්නේ තයාගඹ න්නය යේ.
රීතිඹක් ඼ලයඹන් තයාග අ඼රංගු කර යනොවැකි නි඿ා තයාගකරුය඼කු විසින් තෑගී
කයන රද ද්‍ර඼ය බායදීභට හු  අයඳොයවො඿ත් වු඼යවොත් හු ට විරුද්ධ඼ ගිවිසුේ කඩ
කිරීයේ යචෝදනා඼ භත නඩු ඳැ඼රිඹ වැකිඹ.
තෑගී කයන රද දෑ දැනටභත් තයාගකරු විසින් බායදී ඇත්නේ හු ට කඹ ආඳසු ඉල්රා
සිටිඹ යනොවැක.
ජීලතුන් අතර තයළගය අල඼ිංගු ක඼ ශෆකි ‍රභ
1. තයළගකරුට විරුද්ධල ඳලරන නඩුලකදී ලේකම් තනොභෆති වීභ තයළගකරුතේ
ආරක්඿ළලට ඉදිරිඳේ ක඼ ශෆකිය.
2. තයළගය තදන ඼ද්තද් යම්කිසි නියභයකට යටේල නම් වශ තයළගකරුතේ
නියභයන් ඉටු කිරීභට තයළග඼ළයායළ අතඳොතශොවේ වීභ.
3. තයළග඼ළයායළතේ දෆඩි අකෘතඥබළලය
අකෘතඥබළලයට තශතුලන කරුණු
 අපිරිසිදු යවෝ නයක යච්තනා඼කින් තයාගකරුට විරුද්ධ඼ ඿ාවසික ්‍රිඹා඼ක
යඹදීභ.
 තයාගකරු දරුණු යර඿ අඳකීර්තිඹට ඳත් කිරීභ.
 තයාගකරුට භවත් ඳාඩු ඳැමියවීභ.
 තයාගකරුයේ ජීවිතඹ වානි කිරීභට කුභන්ත්‍රයඹ කිරීභ.
 තයාගඹ දීභට යවතුව෕ ඹේකිසි යකොන්යද්සිඹක් ඉටු කිරීභට යනොවැකි වීභ.
මීට අභතය඼, ඿භාන ඿ව ඵයඳතර යවතුන් නි඿ා තයාගඹක් අ඼රංගු කර වැකිඹ.
12
අකෘතාතා඼ඹ පිළිඵ඲ යවතු ඳරිප෕ර්ය යනො඼න නි඿ා ඵයඳතර අකෘතාතා඼ඹක්
යභොන඼ද ඹන්න තීයයඹ කිරීභ නඩුයේ සිද්ධි භත ය඲ා ඳ඼තී.
භනුතලල්පිල්තල් එ. නල්඼ම්භළ
තයාගරාභිඹා විසින් තයාගකරුට හිං඿ාකිරීභ නි඿ා තයාගඹ අ඼රංගු කිරීභට තයාගකරුට
ඵරඹ යදන ඵ඼.
සිලරළවපිල්ත඼යි එ. ඇන්තනිපිල්ත඼යි
඼ගඋත්තයකාය ඿්඼ාමිපුරු඾ඹා ය඼ත ඳ඼යන රද තෑගී හප්පු඼ක් කෲයකභ ඿ව
අතවැයඹාභ ඹන කරුණු ඹටයත් අ඼රංගු කිරීභ ඿඲වා ඳැමිණිියකරු විසින් නඩු ඳ඼යනු
රැබ෕ විට ඉදිරිඳත් කයන රද අකෘතාතා඼ පිළිඵ඲ කරුණු යයෝභ රන්යද්සි නීතිඹ අනු඼
තයාගඹක් අ඼රංගු කිරීභට තයේ යනො඿ෑයවන ඵ඼.
දකුණු අප්‍රිකායේ ද්යේ඾ ඿වගත යර඿ අතවැය ඹාභ තයාගඹක් අ඼රංගු කිරීභට තයේ
අකෘතාතා඼ඹක් යර඿ පිළිගැනුනද ශ්‍රී රංකායේ කඹ කය඿ පිළිගනු යනොරැයේ.
තයාගරාභිඹා විසින් තයාගකරුයේ සිඹලුභ යද්ඳර තයාග ඼ලයඹන් රඵාගත් ඳසු
අ඿යය වී සිටින තයාගකරු නඩත්තු කිරීභ ප්‍රතික්ය඾ඳ කිරීභ ඵයඳතර අකෘතාතා඼ඹක්
යර඿ ඿රකනු රැයේ.
4. තයළගයක් කරන අලවහථළත දී තයළගකරුට දරුලන් තනොභෆතිල සිට ඳසුල
ෂභතයකු ඉඳදීතභන් තශෝ සුජළතකරණය භගින් නීතයළනුලව඼ල දරුතලකුතේ
පිතයකු තශෝ භලක වුලළ නම් එවිට,
- තයාගකරුට ඳභයක් යභභ අයිතිඹ හිමියේ.
- තයාගකරුයේ ජීවිතකාරඹ තුර ඿ව අ඼රංගු කිරීභ ්‍රිඹාත්භක කිරීභට යඳය
ශභඹා මිඹගිඹ යවොත් යභභ අයිතිඹ අයවෝසි ඼න අතය ඼යක් තයාගඹක්
අ඼රංගු කර ඳසු දරු඼ා භයයඹට ඳත්වීයභන් තයාගඹ ඼රංගු යනොයේ.
අල඼ිංගු කිරීභ පිළිඵ඲ III වශ IV ලන තශතු ඳළරශ්‍රමික තයළග තශෝ විලළශ ල඼දී තදනු
඼ඵන තයළග තකතරහි අදළෂ තනොත .
A.B.I.S Avhisvs. Verput
වි඼ාව තයාගඹක් අකෘතාතා඼ඹ භත අ඼රංගු කර යනොවැකි ඵ඼.
යභභ භතඹ රන්යද්සි නීති විලායදයඹකු ඼න යජොවැන්න඿් ෆුට් විසින්ද අනුභත කය ඇත.
ඒ අනු඼ භාධවීට තභ යනොයඵද෕ අයිතියඹන් ½ ඿඲වා ඿භනළීට කර තයාගඹ වි඼ාව
තයාගඹක් ඼න නි඿ා කඹ අකෘතාතා඼ඹ භත අ඼රංගු කර යනොවැක.
13
කභ නි඿ා භාධවී තයාග කර ඳර්: 100 ඿භනළීට අඹත් ඼න අතය ඇඹ නඩු඼ත්යත් වවුල්
අයිතිකාරිඹක ඵ඼ට ඳත්යේ.
දමිේ
වවුල් අයිතිකරුය඼කුට තභ යනොයඵද෕ අයිතිඹ විකිණීභට යවෝ තෑගී දීභට නනතික
හිමිකභක් ඇති නි඿ා දමිත් තභ යනොයඵද෕ යකොටසින් ½ ක් ABS Property Developers
ආඹතනඹට විකිණීයභහි නනතික ගැටළු඼ක් නැත.
උකව
ඹේ නිල්චර යද්ඳරක් උක඿් කිරීයේදී කහි ුකක්තිඹ යවෝ ඿න්තකඹ යඹහිමිඹා ය඼ත
ඳ඼යනු යනොරැයේ. ඉඩභක් උක඿් කරද කහි ත඼දුයටත් රැඳීසිීමභට වා කහි පර
ප්‍රයඹෝජන ගැනීභට උක඿් කර අඹට අයිතිඹක් ඇත.
ඹේ නිල්චර යද්ඳරක් උක඿් කිරීයේදී ඼ංචා ඼ැශක්වීයේ ආාා ඳනයත් විධිවිධාන
ප්‍රකාය඼ උක඿් හප්පු඼ක් ඿ක඿් කිරීභ අනි඼ාර්ඹ ඼න අතය ඒ ඿඲වා උක඿්කරු,
යඹහිමිඹා ඿ව ඿ාක්ෂිකරු඼න් යදයදයනකු අත්඿න් යකොට ගනුයදනු඼ නිසි ඳරිදි කර
ඵ඼ට යනොතාරි඿්඼යඹා විසින් හප්පුයේ ඿වතික කර ුතතුඹ.
වවුල් අයිතිඹ ඇති ඉඩභක තනි වවුල්කරුය඼කුට තභ යනොයඵද෕ අයිතිඹ යනොඉක්භ඼න
ප්‍රභායඹක් උක඿් කිරීභට වැකිඹ.
ඒ අනු඼ වවුල් අයිතිඹක් ඇති නඩු඼ත්යත් අක්කය යදකක් දමිත් විසින් SLT ඵැංකු඼ට
උක඿් කිරීභ ඿ේඵන්ධයඹන් ඿ැරකීයේදී හු ට ඉඩයභහි උක඿් කිරීභට අයිතිඹ ඇත්යත්
තභ යනොයඵද෕ අයිතියඹන් ඉතිරි ව෕ ඳර්ච඿් 100ක යකොට඿ක් ඳභණි. අක්කය යදකක්
උක඿් කිරීභ නීතයානුක෕ර යනොයේ.
ඳරල඾යතළල
ඳය඼ලයතා඼ ඹනු, ඹේ තැනැත්යතකු විසින් ය඼නත් තැනැත්යතකුයේ යද්ඳරක් භත
යවෝ යද්ඳරක් ඿ේඵන්ධයඹන් ුකක්ති විියන යද්ඳර පිළිඵ඲ අයිතිඹකි.
ඒ අනු඼ ඳය඼ලයතා඼ භගින් ඹේ යද්ඳරක ඿්඼ාමීත්඼ඹ නැති තැනැත්යතකුට කභ
යද්ඳියන් ඹේ ්‍රිඹා඼ක් කයගැනීභට යවෝ යද්ඳයල් ඿්඼ාමිත්඼ඹ ඇති තැනැත්තාට කභ
යද්ඳියන් තභාට ප්‍රයඹෝජනඹක් ගැනීභ ඼ශක්඼ාීමභ සිදුයකයර්.
ප්‍රධාන ඼ලයඹන් ඳය඼ලයතා ඼ර්ග යදකකි. කනේ ්‍ාමීඹ ඳය඼ලයතා ඿ව නාගරික
ඳය඼ලයතා ඹ.
ග්‍රළභය ඳරල඾තළ යටතේ,
 අඩි ඳායකට ඇති අයිතිඹ,
14
 යඳොදු ඳායක් බාවිතඹට ඇති අයිතිඹ,
 භාර්ග අයිතිඹ,
 වයකුන් දක්කායගන ඹායේ අයිතිඹ,
 අ඼ලයතා඼ඹ භත ඇති඼න භාර්ග අයිතිඹ,
 අ඿ල්඼ැසිඹකුයේ ළියදන් ඼තුය රඵා ගැනීයේ අයිතිඹ,
 අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩභ භතින් ගරාඹන ජර ඳායකට ඼තුය වැයවීභට ඇති අයිතිඹ,
 ඼ැසි ජරඹ ගරා ඹාභට ඉඩ ඿ැරසීයේ අයිතිඹ,
 තය඼කුයේ කභත බාවිතඹට ඇති අයිතිඹ,
නළගරික ඳරල඾තළ යටතේ,
 අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩයේ ඇති යගොඩනැගිල්රක් ඳාවිච්චිඹට ගැනීයේ අයිතිඹ
 යඳොදු බිත්තිඹක් ඉදිකිරීයේ අයිතිඹ,
 ඼වයල් ඳයාර යවෝ ඹේ ආධායකඹක් තය඼කුයේ යගොඩනැගිල්රක් භතට යඹොමු
කිරීයේ අයිතිඹ,
 අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩයේ පිහිටි බිත්තිඹක් භත ඉදිකිරීයේ අයිතිඹ,
 යඳොදු සීභා඼ක් තුර ඉදිකිරීභක් කිරීභට ඇති අයිතිඹ,
 යගොඩනැගිල්රක් ඉදිකිරීයේදී අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩභ භත ඳරංචිඹක් තඵාගැනීයේ
අයිතිඹ,
 යගොඩනැගිල්රක ඳදනභ ඿඲වා අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩයේ ඳ඿ භගින් ආංශික඼ ඵය
දයා සිීමභට වැකිඹා඼ ඳ඼තින යර඿ අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩභ කිරීභ,
 අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩයේ ඇති ග඿ක අතු ඉඩභට ඇතුල්වීභ ඼ැශැක්වීයේ අයිතිඹ,
 අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩභ යදසින් පිරිසිදු ඼ාතඹ, හිරු කියඹ වා ඳැවැදිිය දසුන්
රැබීභට ඇති අයිතිඹ,
 ඼ැඩිභනත් ඼ැසි ජරඹ වා පිරිසිදු ජරඹ අයනකායේ ඼ැසි ජර ප්‍ර඼ාවඹකට ඵැ඿
ඹාභට ඿ැරැ඿්වීයේ අයිතිඹ,
 යඳොදු ඼ැහි පීිය ඿඲වා ඇති අයිතිඹ,
 ඼ැහි පීල්රකින් ඼ැයටන ජරඹ අයනකායේ඼ැහි පීල්ර දියේ ඹැවීයේ අයිතිඹ,
 අ඿ල්඼ැසිඹායේ යගොඩනැගිල්ර ඼ඩාත් ඉවරට යගොඩනැගීභ ඼ැශැක්වීයේ
අයිතිඹ,
 නි඼඿ යද඿ කකකල්යල් යඳයනන ය඿ අ඿ල්඼ැසිඹායේ ජයනල් පිඹන්ඳත් ඿ක඿්
කිරීභ ඼ැශැක්වීයේ අයිතිඹ,
15
වවුල් අයිතිඹක් ඳ඼තින ඉඩභක් ඿ේඵන්ධයඹන් ඳය඼ලයතා඼ක් ඇති කිරීභට ය඿සු
වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ අ඼඿යඹ යනොභැති඼ කක් වවුල් අයිතිකරුය඼කුට යනොවැක.
අන් අයඹකුයේ ඉඩභ භත ඳය඼ලයතා අයිතිඹක් ්‍රිඹාත්භක කයන තැනැත්තා “ප්‍රඵර
හිමිකරු” ඼න අතය අනුන්යේ අයිතිඹට ඹටත් හිමිකරු “ඳය඼ලය හිමිකරු” යේ.
භාර්ග ඳය඼ලයතා඼යේදී ඉඩභ භතින් භාර්ග ඳවසුකභ ඳභයක් හිමියේ.
භාර්ග ඳය඼ලයතා඼ ඇති ඉඩේ හිමිකරු කභ ඉඩභ විකුණු඼ යවොත් භාර්ග ඳය඼ලයතා඼ඹද
ඒ ඿භගභ ඳැ඼යර්.
කය඿භ භාර්ගඹ ුකක්ති විියන්නන් තභ යද්ඳර විකිණීභ, ඵදුදීභ යවෝ තෑගී දීභ භගින්
ඳය඼ලයතා අයිතිඹ න඼ ුකක්තිකරු඼න්ට හිමියේ.
ඹයභකුයේ ඉඩභක් උඩින් භවජනඹා දීර්ඝ කාරඹක් ති඿්ය඿ ගභන් කයයි නේ යඳොදුයේ
භවජනඹාට කභ භාර්ගඹ හ඿්ය඿ ඹාභට ඳය඼ලයතා අයිතිඹක් හිමියේ.
ඳය඼ලයතා඼ ඇතිකය ගැනීභ,
- ප්‍රදානඹක් භගින්,
- අතිඳැයණි බාවිතඹ භගින්,
- අධිකයය තීන්දු ප්‍රකාලඹක් භගින්,
- කාරා඼යයෝධඹ භගින්,
- අන්තිභ කැභති ඳත්‍රඹක් භගින්,
යභහිදී නඩු඼ත්ත වයවා ඼ැීම ඇති භාර්ගඹට අතිඳැයණි බාවිතඹ වා කාරා඼යයෝධඹ
භගින් අයිතිඹක් ඇතියකයර් දැයි විභ඿ා ඵැියඹ ුතතුඹ.
තශොඩ්වන් එ. තභොතශොභදු
යභහිදී ඵර්ට්‍රේ අගවිනිසුරු඼යඹා කිඹාසිටියේ භවජනඹා විසින් ඿ැරකිඹ ුතතු කාරඹක්
ඳාවිච්චි කිරීභ නි඿ා අතිඳැයණි කාරඹක සිට භාර්ගඹ ඳාවිච්චි කයන රදැයි අධිකයයඹ
඿රකන ඵ඼යි.
වන්ද්‍රවළගර එ. සින්නතම්ි
ඇතිඳැයණි කාරඹක සිට ඳාවිච්චිඹ ඹන ඳාායඹන් මිනි඿ායේ භතකයඹන් හේඵට
විහියදන කාරඳරිච්යේදඹක් තුශ ඳාවිච්චිඹ අදව඿් ඼න ඵ඼.
ඒ අනු඼ නඩු඼ත්ත ඉඩයේ නැයගනහිය යකොටය඿ ව෕ අඩිඳායට ගේ඼ැසිඹන්ට අතිඳැයණි
බාවිතඹ භගින් ඳය඼ලයතා අයිතිඹක් හිමිවී තියේ.
අයන්කර් එ. සින්නතම්ි
16
කාරා඼යයෝධ ආාා ඳනත ඳය඼ලයතා඼ඹන්ට අදාශ ඼න ඵ඼,
ඹේ අයිති඼ාසිකභක් අවුරුදු 10ක් ති඿්ය඿ ඳාවිච්චි කිරීභ නි඿ා කාරා඼යයෝධඹ භගින්
අයිතිඹක් ඇතියකයයන ඵ඼.
භළරසිිංශ එ. වභරසිිංශ / භර්සින් එ. එඩ්ලඩ්
කාරා඼යයෝධඹ භගින් ඳය඼ලයතා඼ඹක් අත්කය ගැනීභට, විරුද්ධ ඳාවිච්චිඹ ඹේ නිල්චිත
ප්‍රයද්ලඹක් යවෝ ඹේ නිල්චිත භාර්ගඹක් ඿ේඵන්ධයඹන් විඹ ුතතුඹ.
නඩු඼ත්ත වයවා ඇති භාර්ගඹ දමිත්යේ සීඹායේ කාරයේ සිට බාවිතා කයන්නක් ඵැවින්
කඹට කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක්ද ඳ඼තින ඵ඼ට යේ අනු඼ තර්ක කර වැක.
ශවුල් අයිතිකරුලන් අතර කළ඼ළලතරෝධය
වවුල් ඉඩභක ඿්඼බාවික඼ උඳදින රාබ වවුල් අයිතිකරු඼න් අතය තභ යනොයඵද෕ අයිතිඹ
අනු඼ යඵදී ඹා ුතතු වු඼ත් දමිත් විසින් ඼඿ය 34ක් ති඿්ය඿ නඩු඼ත්යත් යඳොල් ආදාඹභ
තනි඼ රඵායගන ඇත.
වවුල් ඉඩභ ඹේ ඿භ අයිතිකරුය඼කු විසින් ුකක්ති විියන විට හු  කභ ඉඩයේ අයනක්
වවුල් අයිතිකරු඼න්ද නියඹෝජනඹ කයන ඵ඼ට ප෕ර්඼ානුභාන යකයර්.
යභභ ප෕ර්඼ානුභානඹ ඵැවැය යකොට ඉඩභට කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක් රඵාගැනීභ ඿඲වා
ඹේ ප්‍රකට යවෝ ඳැවැදිිය ්‍රිඹා඼කින් අන් වවුල්කරු඼න් යනයඳා වැය ඼඿ය 10
කාරා඼යයෝධඹක් ුකක්ති විියඹ ුතතුඹ.
තකොතරයළ එ. ඉතවරිවහ අප්පුශළමි
යභහිදී වවුල් අයිතිකරු඼න් කිහිඳයදයනකු අතරින් කක් වවුල් අයිතිකරුය඼කු විසින්
඼඿ය 30ක් තුශ ඉඩයේ ඿න්තකඹ දයන රදී. හු  විසින් කභ ඉඩයේ ග඿් සිටු඼ා, කඹ ඵදු
දී, උක඿් කය කභ ඉඩයේ යකොට඿් ද විකුයා කභ ඉඩභ ඿ේඵන්ධ඼ අයිතිකරුය඼කු
යභන්භ කටුතතු කය තිබු අතය කහිදී හු ට වවුල් අයිතිකරු඼න්ට කයයහි඼ කාරා඼යයෝධ
අයිතිඹක් තියේද ඹන්න ප්‍රල්නගත විඹ.
කහිදී යාජාධිකයයඹ තීයයඹ කයල්, අ඼඿්ථානුගත කරුණු අනු඼ කභ ඉඩයේ යබෞතික
඿න්තකඹ දැර෕ කභ වවුල් අයිතිකරු විසින් ය඿සු වවුල් අයිතිකරු඼න්ට කයයහි඼
඿්඼ාධීන හිමිකභක් යවෝ ප්‍රතිවිරුද්ධ ඿න්තකඹක් ඇතිකයයගන යනොභැති ඵ඼.
යභභ නඩු඼ භගින්,
1. කක් වවුල් අයිතිකරු඼යේ ඿න්තකඹ, නීතිඹ අනු඼ අයනක් වවුල්
අයිතිකරු඼න්යේද ඿න්තකඹ ඼න ඵ඼,
17
2. ඿ෑභ වවුල් අයිතිකරුය඼කු ඼සින්භ වවුල් අයිතිකරු඼යේ තත්඼යඹන් කභ
යද්ඳර ඿න්තක඼ සිටිනා ඵ඼ට ප෕ර්඼ානුභාන යකයර්.
3. ක඼ැනි ඹේ වවුල් අයිතිකරුය඼ක් තභ සියත් ඇතිකය ගන්නා යවසිගත
යච්තනා඼ක් භගින්භ ඳභයක් වවුල් අයිතිකාය තත්඼ඹ අ඼඿න් යකොට ය඿සු
වවුල් අයිතිකරු඼න්ට කයයහි඼ කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක් ආයේබ කර යනොවැක.
4. පිටභං කිරීභක් භගින් යවෝ ටට ඿භාන ඼න්නා ව෕ ය඼නත් ඹේ ්‍රිඹා඼ක් භගින්
යවෝ මි඿ හු ට ය඿සු වවුල් අයිතිකරු඼න්ට කයයහි඼ කාරා඼යයෝධී අයිතිඹක්
ආයේබ කර යනොවැකි අතය ටට ඼ඩා අඩු ්‍රිඹා඼ක් භගින්ද හු ට
කාරා඼යයෝධඹ අත්කයගත යනොවැක.
පිටභං කිරීභ පිළිඵ඲ ප්‍රතිප෕ර්඼ නිගභනඹ භගින් ප්‍රකට ඳැවැදිිය ්‍රිඹා඼ක් භගින් පිටභං
කිරීභක් සිදුයනොකරද ඉතාභ දීර්ඝ කාරඹක් ති඿්ය඿ කක් වවුල් අයිතිකරුය඼කු විසින්
කභ වවුල් ඉඩයේ තනි ඿න්තකඹ දයා ඇතිවිට කාරා඼යයෝධ අයිතිඹ හු ට හිමියේ.
ති඼කරේන එ. ඵෆවහටියන්
යභහිදී කක් වවුල් අයිතිකරුය඼ක් ඿ව හු යේ ප෕ර්඼ගාමීන් විසින් භතකඹ ඇතිතාක්
කාරඹක සිටභ (඼඿ය 50කට ඼ැඩි මුළු යද්ඳයල්භ ඿න්තකඹ දයනු රැබීඹ.හවුන් විසින්
ය඿සු වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ හිමිකභ පිළිගැනීභට කිසිදු ්‍රිඹා඼ක් කය යනොතිබ෕ අතය
යද්ඳයල් සිඹලු පරප්‍රයඹෝජන හවුන් විසින්භ රඵායගන තිබුණි. ය඿සු වවුල්
අයිතිකරු඼න් විසින් කකී යද්ඳයල් හිමිකභ රඵාගැනීභට හිමිකේ ඳෑභක් යනොකය
තිබුණි.
අධිකයයඹ තීයයඹ කයල්, දීර්ඝ කාරඹක් යගවී ඹායේ කරුය ඿ව නඩුයේ ය඼නත්
අ඼඿්ථානුගත කරුණුද ඿ැරකිල්රට යගන, මුියන් වවුල්කරුය඼කුයේ තත්඼යඹන්
ආයේබ ව෕ ඿න්තකඹක් ඳසු඼ “ප්‍රතිවිරුද්ධ ඿න්තකඹක්” ඵ඼ට ඳත්඼ ඇති ඵ඼ට ප෕ර්඼
නිගභනඹ යකයයන ඵ඼යි.
ඒ අනු඼, වවුල් අයිතිකරුය඼කු විසින්,
1. අන් සිඹලුභ වවුල් අයිතිකරු඼න් පිටභං යකොට තභ විසින් මුළු ඉඩයේභ
඿න්තකඹ දැරීයභන් හු ට කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක් රඵාගත වැක.
2. වවුල් අයිතිකරුය඼කු විසින් වවුල් ඉඩභ තභන් අතය අවිධිභත් යර඿ යඵදායගන
කභ යකොට඿් ඼඿ය 10ක් තුශ තභ ුකක්තියේ තඵාගත යවොත් හවුන්ට කාරා඼යයෝධී
අයිතිඹක් හිමියේ.
තශන්ද්‍රික් තඳතර්රළ එ. අප්පුසිිංත ෝ / තවත඼න්චි අප්පුශළමි එ. ලිවිනියළ
වවුල් අයිතිකරු඼න් විසින් ඼ාචක යවෝ අවිධිභත් ගිවිසුේ කකඟත්඼යඹන් ඉඩභ
යඵදායගන ඼඿ය 10 කට ඼ැඩි අඛණ්ඩ, නියවුල් ුකක්ති විඳීයභන් කකී යකොට඿්
඿ේඵන්ධයඹන් කාරා඼යයෝධී අයිතිඹක් හිමි඼න ඵ඼.
18
තනෝනිවහ එ. තඳේතළ
වවුල් අයිතිකරුය඼කුට කාරා඼යයෝධී අයිතිඹ රඵාගැනීභ ඿඲වා ය඿සු වවුල්
අයිතිකරු඼න් ඵැවැය කයමින් යවෝ පිටභං කයමින් තභ ඉඩභ තනි඼ ුකක්ති විිය ඵ඼ ඿ව
වවුර ඳ඼ත්඼ායගන ඹායේ අයමුයක් යනොභැති ඵ඼ යඳන්඼න ප්‍රකට වා ඳැවැදිිය ඿ාක්ෂි
අ඼ලය ඵ඼.
යේ අනු඼, දමිත් විසින් 1982 සිට ඼඿ය 34ක් නඩු඼ත්ත ඉඩයේ ඿ේප෕ර්ය යඳොල්
ආදාඹභ ගනිමින්, ඉඩේ විකුයා, උක඿් කය ඇතත් හු  විසින් තභ ඿යවෝදයඹන් පිටභං
කයන ප්‍රකට යවෝ ඳැවැදිිය ්‍රිඹා඼ක් කය ඇති ඵ඼ට ඿ාක්ෂි සිද්ධිඹ අධයඹනඹ තුියන්
වඳුනාගත යනොවැක.
කය඿භ නිලාන්ත, ජඹන්ත ඿ව භාධවී නඩු඼ත්ත යකයර් තභ වවුල් අයිතිඹ අත්වශ ඵ඼ක්
යඳයනන ආකායයේ කරුණුද දක්නට යනොභැත. වියල඾යඹන් භාධවී වා ජඹන්ත විසින්
නඩු඼ත්ත ඉඩයේ තභ යනොයඵද෕ අයිතියඹන් යකොට඿ක් තෑගී හප්පු වා විකුනුේකය භගින්
අන්඿තු යකොට ඇති අතය නිලාන්ත කහි නි඼඿ක් ඉදිකය ඹේ ප්යභායඹක් ුකක්ති වි඲
ඇත. ඒ අනු඼ දමිත්ට නඩු඼ත්යත් අක්කය 10 ඿ේඵන්ධයඹන් කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක්
යනොභැති ඵ඼ අ඼඿්ථානුගත කරුණු අනු඼ තර්ක කර වැක.

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

LAND LAW 1 INDEFEASIBILITY PART 2 2014
LAND LAW 1 INDEFEASIBILITY PART 2 2014LAND LAW 1 INDEFEASIBILITY PART 2 2014
LAND LAW 1 INDEFEASIBILITY PART 2 2014xareejx
 
Introduction to Offer and Invitation to Treat
Introduction to Offer and Invitation to Treat Introduction to Offer and Invitation to Treat
Introduction to Offer and Invitation to Treat Preeti Sikder
 
Equitable doctrines
Equitable doctrinesEquitable doctrines
Equitable doctrinesFAROUQ
 
Land law ii (lien) as at mac 2013
Land law ii (lien) as at mac 2013Land law ii (lien) as at mac 2013
Land law ii (lien) as at mac 2013Husna Rodzi
 
Klibel5 law 35
Klibel5 law 35Klibel5 law 35
Klibel5 law 35KLIBEL
 
Strict & Absolute Liability
Strict & Absolute LiabilityStrict & Absolute Liability
Strict & Absolute LiabilityLaw Laboratory
 
Specific performance
Specific performanceSpecific performance
Specific performancea_sophi
 
Introduction to the_law_of_trust-_law_of_equity_trusts_probate_i
Introduction to the_law_of_trust-_law_of_equity_trusts_probate_iIntroduction to the_law_of_trust-_law_of_equity_trusts_probate_i
Introduction to the_law_of_trust-_law_of_equity_trusts_probate_iStudent
 
Land Law 1 slides LAROW
Land Law 1 slides LAROWLand Law 1 slides LAROW
Land Law 1 slides LAROWxareejx
 
Non-charitable purpose trust
Non-charitable purpose trustNon-charitable purpose trust
Non-charitable purpose trustHafizul Mukhlis
 
Maxims of equity
Maxims of equityMaxims of equity
Maxims of equityUmmi Rahimi
 
LAW501: Equity & Trust: Equitable Remedies Notes
LAW501: Equity & Trust: Equitable Remedies NotesLAW501: Equity & Trust: Equitable Remedies Notes
LAW501: Equity & Trust: Equitable Remedies NotesDania
 
Cpc learning module 3 pleading
Cpc learning module 3 pleadingCpc learning module 3 pleading
Cpc learning module 3 pleadingDr. Vikas Khakare
 

La actualidad más candente (20)

LAND LAW 1 INDEFEASIBILITY PART 2 2014
LAND LAW 1 INDEFEASIBILITY PART 2 2014LAND LAW 1 INDEFEASIBILITY PART 2 2014
LAND LAW 1 INDEFEASIBILITY PART 2 2014
 
Introduction to Offer and Invitation to Treat
Introduction to Offer and Invitation to Treat Introduction to Offer and Invitation to Treat
Introduction to Offer and Invitation to Treat
 
Resulting trust (short notes)
Resulting trust (short notes)Resulting trust (short notes)
Resulting trust (short notes)
 
Partition Act Sinhala version
Partition Act Sinhala versionPartition Act Sinhala version
Partition Act Sinhala version
 
Equitable doctrines
Equitable doctrinesEquitable doctrines
Equitable doctrines
 
Land law ii (lien) as at mac 2013
Land law ii (lien) as at mac 2013Land law ii (lien) as at mac 2013
Land law ii (lien) as at mac 2013
 
Klibel5 law 35
Klibel5 law 35Klibel5 law 35
Klibel5 law 35
 
Equity jurisdictions
Equity jurisdictionsEquity jurisdictions
Equity jurisdictions
 
Co-ownership.pptx
Co-ownership.pptxCo-ownership.pptx
Co-ownership.pptx
 
Strict & Absolute Liability
Strict & Absolute LiabilityStrict & Absolute Liability
Strict & Absolute Liability
 
Specific performance
Specific performanceSpecific performance
Specific performance
 
Cy pres
Cy presCy pres
Cy pres
 
Walsh v lonsdale [1882] 21 ch
Walsh v lonsdale [1882] 21 chWalsh v lonsdale [1882] 21 ch
Walsh v lonsdale [1882] 21 ch
 
Introduction to the_law_of_trust-_law_of_equity_trusts_probate_i
Introduction to the_law_of_trust-_law_of_equity_trusts_probate_iIntroduction to the_law_of_trust-_law_of_equity_trusts_probate_i
Introduction to the_law_of_trust-_law_of_equity_trusts_probate_i
 
Land Law 1 slides LAROW
Land Law 1 slides LAROWLand Law 1 slides LAROW
Land Law 1 slides LAROW
 
Non-charitable purpose trust
Non-charitable purpose trustNon-charitable purpose trust
Non-charitable purpose trust
 
Co-ownership
Co-ownershipCo-ownership
Co-ownership
 
Maxims of equity
Maxims of equityMaxims of equity
Maxims of equity
 
LAW501: Equity & Trust: Equitable Remedies Notes
LAW501: Equity & Trust: Equitable Remedies NotesLAW501: Equity & Trust: Equitable Remedies Notes
LAW501: Equity & Trust: Equitable Remedies Notes
 
Cpc learning module 3 pleading
Cpc learning module 3 pleadingCpc learning module 3 pleading
Cpc learning module 3 pleading
 

Similar a Property Possession and Co-ownership sinhala (10)

Sinhala - Wisdom of Solomon.pdf
Sinhala - Wisdom of Solomon.pdfSinhala - Wisdom of Solomon.pdf
Sinhala - Wisdom of Solomon.pdf
 
Sinhala - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Sinhala - The Precious Blood of Jesus Christ.pdfSinhala - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
Sinhala - The Precious Blood of Jesus Christ.pdf
 
Sinhala - Testament of Gad.pdf
Sinhala - Testament of Gad.pdfSinhala - Testament of Gad.pdf
Sinhala - Testament of Gad.pdf
 
නිදහස් සෞඛ් ය සේවාව තවදුරටත් නිදහස්ද
නිදහස් සෞඛ් ය සේවාව තවදුරටත් නිදහස්දනිදහස් සෞඛ් ය සේවාව තවදුරටත් නිදහස්ද
නිදහස් සෞඛ් ය සේවාව තවදුරටත් නිදහස්ද
 
Sinhala - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdf
Sinhala - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdfSinhala - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdf
Sinhala - The Epistle of Apostle Paul to Titus.pdf
 
Sinhala - The Gospel of the Birth of Mary.pdf
Sinhala - The Gospel of the Birth of Mary.pdfSinhala - The Gospel of the Birth of Mary.pdf
Sinhala - The Gospel of the Birth of Mary.pdf
 
Sinhala - Second and Third John.pdf
Sinhala - Second and Third John.pdfSinhala - Second and Third John.pdf
Sinhala - Second and Third John.pdf
 
The Book of Prophet Habakkuk-Sinhala.pdf
The Book of Prophet Habakkuk-Sinhala.pdfThe Book of Prophet Habakkuk-Sinhala.pdf
The Book of Prophet Habakkuk-Sinhala.pdf
 
Rajarata Arsenic Matter...
Rajarata Arsenic Matter... Rajarata Arsenic Matter...
Rajarata Arsenic Matter...
 
Sinhala - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Sinhala - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdfSinhala - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
Sinhala - Ecclesiasticus the Wisdom of Jesus the Son of Sirach.pdf
 

Más de Chandimal Gunasekara

Sri Lankan Labour law related to employe reminaration and pay cuts
Sri Lankan Labour law related to employe reminaration and pay cuts Sri Lankan Labour law related to employe reminaration and pay cuts
Sri Lankan Labour law related to employe reminaration and pay cuts Chandimal Gunasekara
 
MANEL FERNADO AND ANOTHER v. D .M. JAYARATNE, MINISTER OF AGRICULTURE AND L...
MANEL FERNADO AND ANOTHER  v. D .M. JAYARATNE, MINISTER OF  AGRICULTURE AND L...MANEL FERNADO AND ANOTHER  v. D .M. JAYARATNE, MINISTER OF  AGRICULTURE AND L...
MANEL FERNADO AND ANOTHER v. D .M. JAYARATNE, MINISTER OF AGRICULTURE AND L...Chandimal Gunasekara
 
R. M. BANDA , vs A. ALITAMBY , Respondent
R. M. BANDA , vs  A. ALITAMBY , RespondentR. M. BANDA , vs  A. ALITAMBY , Respondent
R. M. BANDA , vs A. ALITAMBY , RespondentChandimal Gunasekara
 
Garbage and related law in sri lanka.
Garbage and related law in sri lanka.Garbage and related law in sri lanka.
Garbage and related law in sri lanka.Chandimal Gunasekara
 

Más de Chandimal Gunasekara (7)

Sri Lankan Labour law related to employe reminaration and pay cuts
Sri Lankan Labour law related to employe reminaration and pay cuts Sri Lankan Labour law related to employe reminaration and pay cuts
Sri Lankan Labour law related to employe reminaration and pay cuts
 
Land law-edit-2019.06.11 (1)
Land law-edit-2019.06.11 (1)Land law-edit-2019.06.11 (1)
Land law-edit-2019.06.11 (1)
 
banda vs alithambi
banda vs alithambibanda vs alithambi
banda vs alithambi
 
MANEL FERNADO AND ANOTHER v. D .M. JAYARATNE, MINISTER OF AGRICULTURE AND L...
MANEL FERNADO AND ANOTHER  v. D .M. JAYARATNE, MINISTER OF  AGRICULTURE AND L...MANEL FERNADO AND ANOTHER  v. D .M. JAYARATNE, MINISTER OF  AGRICULTURE AND L...
MANEL FERNADO AND ANOTHER v. D .M. JAYARATNE, MINISTER OF AGRICULTURE AND L...
 
R. M. BANDA , vs A. ALITAMBY , Respondent
R. M. BANDA , vs  A. ALITAMBY , RespondentR. M. BANDA , vs  A. ALITAMBY , Respondent
R. M. BANDA , vs A. ALITAMBY , Respondent
 
Training program hr
Training program hrTraining program hr
Training program hr
 
Garbage and related law in sri lanka.
Garbage and related law in sri lanka.Garbage and related law in sri lanka.
Garbage and related law in sri lanka.
 

Property Possession and Co-ownership sinhala

  • 1. 1 තනි පුද්ගරයඹකුට අඹත් ඉඩභක් වවුල් අයිතිඹට ඹටත් වීභ ආකාය යදකකට සිදුවිඹ වැක. 1. ඉඩයේ හිමිකරු මිඹයගො඿් උරුභකරු඼න්ට යද්ඳර හිමිවීභ. 2. හිමිකරු විසින් ඉඩයේ යනොයඵද෕ යකොට඿ක්ඵැවැය කිරීභ. 1876 වලලළහික අයිතිලළසිකම් ශළ උරුභ ආඥළ ඳනතේ 22 ලගන්තිය අනු඼ අප්පුවාමිට අඹත් අක්කය 10ක් ව෕ නඩු඼ත්ත ඉඩයභන්, ඒ අනු඼ නඩු඼ත්ත ඉඩභ වවුල් අයිතිඹකට ඹටත් ඼න අතය,  ඉඩයේ තභා අයිතිඹ රඵන ප්‍රභායඹට යනොයඵද෕ අයිතිඹක් කක් කක් වවුල් අයිතිකරුට හිමියේ.  වවුල් අයිතිකරුට තභ යනොයඵද෕ අයිතිඹට ඼ැඩි යනො඼න ප්‍රභායඹක් ුකක්ති විියඹ වැකි අතය කභ ප්‍රභායඹ ඉඩයේ ඿්඼බාවික බාවිතඹ ඿඲වා යඹොදාගත වැක.  වවුල්කරුය඼කුට තභන්යේ යනොයඵද෕ හිමිකභ ඿ේප෕ර්යයඹන් යවෝ ඉන් යකොට඿ක් යවෝ අන් වවුල්කරු඼න්යේ අ඼඿යඹකින් යතොය඼ විකිණීභට යවෝ තෑගීදීභට වැකි඼න අතය න඼ ඳැ඼රුේරාභිඹා ඉඩයේ වවුල් අයිතිකරුය඼කු ඵ඼ට ඳත්යේ. (යභහිදී තභාට හිමි ප්‍රභායඹ හු විසින් යනොඉක්භවිඹ ුතතුඹ.  තභාට හිමි යකොට඿ ය඼න්කය඼ා ගැනීභට වවුල් අයිතිකරුය඼කුට අයිතිඹ ඇති අතය ඒ ඿඲වා 1977 අංක 21 දයන යඵදුේ ඳනයත් දක්඼ා ඇති කාර්ඹඳටිඳාටිඹට අනු඼ අයනක් සිඹලුභ වවුල්කරු඼න් විත්තිකරු඼න් යකොට යඵදුේ නඩු඼ක් ඳැ඼රිඹ වැක. ඉඩභක් ශවුල් අයිතියකට යටේ කිරීතභන් ඇතිලන වනතික ප්‍රතිප඼  ඿ෑභ අයිතිකරුය඼ක්භ ඉඩයේ ඿ෑභ බිේඅඟරකභ යනොයඵද෕ හිමිකරුය඼කු ඵ඼ට ඳත්යේ. නඩුලේත - අක්කර 10 අයිතිය - අප්පුශළමි අන්තිභ කෆභති ඳත්‍රයක් රහිතල අප්පුශළමිතේ භරණය සිදුවීභ ක඼ත්‍රයළ - කභ඼ළලතී 1/2 තශලේ අක්කර 5ක් දරුලන් ශතර තදනළට 1/8 ඵෆගින් අක්කර 1.25 ක් තශලේ ඳර්චවහ 200
  • 2. 2  ඉඩභ ඹේ ඿භ අයිතිකරුය඼කු විසින් ුකක්ති විියන්යන් නේ හු අයනක් වවුල් අයිතිකරු඼න් නියඹෝජනඹ කයමින් ුකක්ති විියන ඵ඼ට ප෕ර්඼නුභාන යකයර්.  තභ යනොයඵද෕ අයිති඼ාසිකේ යනොඉක්භ඼න බිේ ප්‍රභායඹක් ඉඩයේ ඿්඼බාවික බාවිතඹ තුශ ුකක්ති විඳීභට වවුල් අයිතිකරු඼න්ට හිමිකභක් ඇත. වවුල් අයිතිකරු඼න් වවුල් ඉඩභක් ඳරිවයයඹ කර ුතත්යත් අයනකුත් ඿භ අයිතිකරු඼න්යේ අයිති඼ාසිකේ ඿භග යනොගැයටනආකායඹටඹ. සියතදෝරිවහ එ. තශන්ද්‍රික් 6 NLR 265 වවුල් ඉඩභක අන් වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ අනුභැතිඹ යනොරඵා ඳතල් කැණීභක් ප්‍රල්නගත ව෕ අතය ඉඩයේ ඿්඼බා඼ඹ අනු඼ කඹ ඳතල් කනීභකට සුදුසු නේ අනික් වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ අනුභැතිඹ, තභ යනොයඵද෕ බිේ ප්‍රභායඹ යනොඉක්භ඼න ය඿ ඳතල් කැනීභ ඿඲වා අ඼ලය යනො඼න ඵ඼. වවුල් ඉඩයභන් ඿්඼බාවික඼ උඳදින රාබ වවුල් අයිතිකරු඼න්ට තභ යනොයඵද෕ අයිතිඹ අනු඼ යඵදී ඹා ුතතුඹ. තඳොඩි සිිංත ෝ එ. අල්විවහ 28 NLR 401 ඉඩභ ඼ගාකශ වවුල් අයිතිකරු තභ යනොයඵද෕ හිමිකේ යනොඉක්භ඼න්යන් නේ තභන් කර ඼ගායේ පරදා඼ තනි඼භ ුකක්ති විඳීභට වැකි චාරිත්‍ර නීතිඹක් ඳ඼තින ඵ඼.
  • 3. 3 නි඾ළන්ත, අමි඼ ශළ කුසුම් වවුල් අයිතිඹට ඹටත් ඉදභන තභ ඳදිංචිඹ ඿඲වා අයනක් වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ අ඼඿යඹකින් යතොය඼ නි඼඿ක් ඉදිකයගැනීභට ඵරඹ ඇත. කතතෝනිවහ එ. සිල්ලළ 21 NLR 412 වවුල් අයිතිකරු඼න්ට වවුල් අයිතිඹට ඹටත් යද්ඳර අන් වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ අ඼඿යඹ යනොභැති඼ ුතක්ති ඿වගත ඳරිවයයඹ ඿඲වා අ඼඿ය ඇත. එල්පිතනෝනළ එ. පුිංචිතනෝනළ 1871 අිංක 22 දරන කළ඼ළලතරෝධ ආඥළ ඳනත - 13 ලගන්තිය - ඵාර඼ඹ඿්කරු඼න්, - සිහිවිකර තැනැත්තන්, - මුු යදන් කයතය, කනේ වියද්ලගත඼ ජී඼ත් ඼න්නන්, ුකක්තිඹ ඿ේඵන්ධයඹන් ආලක්නුතා඼ක් ඿හිත අඹ යර඿ ඿ැරයකන අතය හවුන්ට කයයහි඼ කාරා඼යයෝධ කාරඳරිච්යේදඹ යගවී යනොඹයි. ආලක්නුතා඼ක් ඿හිත අඹ ඿ේඵන්ධයඹන් කාරා඼යයෝධ කාරසීභා඼ ඇයයමනුයේ,  කකී අලක්නුතා඼ අ඼඿න් ව෕ විට,  අලක්නුතා඼යඹන් යඳයශන්නායේභයයයඹන් ඳසුඹ. ඒ අනු඼ නිලාන්ත ඿ව කුසුේයේ නි඼඿ට වා ඒ ආ඿න්න ඉඩභට කයයහි඼ අමිරයේ ුකක්තිඹ 1987දී ආයේබ යනො඼න අතය නිලාන්තට කයයහි඼ අමිරයේ ප්‍රතිවිරුද්ධ ුකක්තිඹ ඿තය ඼ලයඹන්භ ආයේබ ඼නුයේ නිලාන්තයේ භයයඹ සිදුව෕ 1995 දීඹ. 1987 – 1995 දක්඼ා කාරඹ තුශ නිලාන්තයේ නි඼඿ ඿ේඵන්ධයඹන් අමිරට කාරා඼යයෝධ යවෝ ප්‍රතිවිරුද්ධ ුකක්තිඹක් යනොභැත. භඩුලන්තල඼ එ. එක්නෆළිතගොඩ 3 NLR 213 ඉඩේ හිමිකරු කිසිදු ජී඼යනෝඳාඹක් යනොභැති ඿ැමිඹා අත්වශ සිඹ ය඿ොුතරිඹට තභ නි඼ය඿ ඼ා඿ඹ කිරීභට ඉඩදුන් අතය ඇඹට අ඼ලය ආවායඳාන ඿ඳඹා ඉඩයේ පරදා඼ රඵාගැනීභට ඉඩදුන්යන්ඹ. නමුත් සිඹ ගෘවබාණ්ඩ ඿ව ඇඳුේ ඳැශඳුේ කහි තැබ෕ හු ඉ඲හිට කහි රැගුේ ගත්යත්ඹ. ඒ අනු඼ අධිකයයඹ තීයයඹ කයල්, ය඿ොුතරිඹයේ ුකක්තිඹ ප්‍රතිවිරුද්ධ ුකක්තිඹක් යනො඼න ඵ඼යි.
  • 4. 4 නලරේන එ. ජයතුිංග 44 NLR 517 ඵරඳත්‍රරාභියඹකු යර඿ ඇතුල් වී යද්ඳයල් පර යනරා ගනිමින් කිසිභ කුියඹක් යනොයග඼ා සිටි අයඹකුයේ ුකක්තිඹ, ුකක්තිඹක් යර඿ ඿ැරකිඹ යනොවැකි යවයින් ඒ ඿඲වා ඵරඳත්‍රරාී ඿්඼බා඼යඹන් ඉ඼ත්වීභ ඿඲වා ප්‍රකට ඿ව ඳැවැදිිය ්‍රිඹා඼ක් කරුතතු ඵ඼. 1995 සිට අමිරයේ ප්‍රතිවිරුද්ධ ුකක්තිඹ ආයේබ ඼න අතය හු විසින් ඒ කාරඹ තුශ නිලාන්තයේ නි඼ය඿ කාභයඹක් අ඿ර ඳා඿රක ගුරු඼යයඹකුට කුියඹට දීභ භගින් ඹේ ආකායඹක හිමිකායත්඼ ුකක්තිඹක්ද ආයේබ වී තියේ. කය඿භ කුභාරි කභ නි඼ය඿ ඳදිංචිඹට ඳැමිණි විට අමිර විසින් නි඼ා඿ වැයඹාභ ප්‍රතික්ය඾ඳ යකොට ඇඹ නි඼඿ට අතුලුවීභද ඼ැශක්වීඹ. යකය඿ වු඼ද හු යේ කාරා඼යයෝධ ුකක්තික කාරඹ 2005 ඼න විට ඿ේප෕ර්ය යේ. ඒ අතයතුය කාරයේ කුසුේ විසින් 1996 දී ප්‍රකාලන ආාා඼ක් ඿඲වා කයන රද ඉල්ීමභ භගින් ුකක්තිඹ තා඼කාියක඼ ඛණ්ඩනඹ වී තියේ. ඉඩභක ුකක්තිඹ ගැනීභට ය඼නයකකු දයන ු දු ඼ෑඹභක් කාරා඼යයෝධ ුකක්තිඹ රැබීභට තැත්කයන ඳාර්ල්඼කරුට ඵාධා඼ක් යනොයේ. අප්පුශළමි එ. ගුණති඼ක 18 NLR 469 හප්පු඼ක් ියඹාඳදිංචි කිරීභ ුකක්තිඹ කැඩීභක් යනො඼න ඵ඼. කය඿භ යඵදුේ නඩු඼ක් ඳැ඼රීභ භගින් කාරා඼යයෝධ කාරසීභා඼ ඉකුත්වීභ යනොකැයේ. කාරා඼යයෝධ ුකක්තිඹ දයන ඳර්ල්඼කරුය඼කුට කයයහි඼ නඩුකයඹක් ඳැ඼රීයභන් කාරා඼යයෝධඹ තා඼කාියක඼ ඛණ්ඩනඹ යේ. කකී නඩුකයඹ ඿ාර්ථක වු඼යවොත් ඛණ්ඩනඹ ඿්ථා඼ය ඼න අතය නඩුකයඹ අ඿ාර්ථක ව෕යේ නේ නඩුකයඹ ඳැ඼ති කාරඹ ඉඩයේ කාරා඼යයෝධ ුකක්තිඹ දයන ඳාර්ල඼කරුයේ ුකක්තිඹට කකතු යේ. උනම්බුල එ. ජතනෝශළමි 2 CLR 103 / එභළනිවහ එ. වළදප්පු 2 NLR 261 නඩුකයඹක් භගින් ුකක්තියේ ඛණ්ඩනඹක් යවෝ අවිනිල්චිත ඵ඼ක් ඇති඼න නමුත් නඩු඼ අ඿ාර්ථක ව෕යේ නේ වා ුකක්තිකරු දිගටභ ුකක්තියේ සිටියේ නේ නඩුකයඹ ඳැ඼ති කාරසීභා඼ද ුකක්තියේ කාරසීභා඼ට කකතු ඼න ඵ඼. ඒ අනු඼ කුසුේ විසින් අමිරට කයයහි඼ ඳ඼යන රද ප්‍රකාලන ආාා නඩුකයඹ භගින් අමිරයේ ුකක්තිඹ තා඼කාියක ඛණ්ඩනඹක් සිදුවී ඇති නමුත් කභ නඩුකයඹ අමිරට ඼ාසි ඿වගත ඼න ආකායඹට ඿ාක්ෂි භ඲කභ යවතුය඼න් ඉ඼ත දැමීභ නි඿ා නඩුකයඹ ඳැ඼ති 1996 – 2000 ඼඿ය 04 ක කාරඹද අමිරයේ ුකක්තිඹට කකතු යේ.
  • 5. 5 කය඿භ නඩු඼ත්යත් නිලාන්ත විසින් ඉදිකශ නි඼඿ වා ඒ ආ඿න්න ඳර්ච඿් 50ක ප්‍රභායඹ ඿ේඵන්ධයඹන් අමිර විසින් ඼඿ය 10 ක කාරා඼යයෝධ කාරසීභා඼ ඿ේප෕ර්ය කය ඇති යවයින් හු ට ඒ ඿ේඵන්ධ඼ කාරා඼යයෝධී අයිතිඹක් හිමියේ. යනොයඵද෕ අයිතීන් ඉතිරි඼න යකොට඿ යව඼ත් ඳර්ච඿් 150 කුසුේ ජී඼තුන් අතය යනොසිටින නි඿ා නිලාන්තයේ දරු඼න් ව෕, භල්඾ා, සුඛිත වා ඿මිත අතය ඿භාන඼ යඵදී ඹයි.
  • 6. 6 ජයන්ත / සුඛිත, වමිත ශළ දිතන්඿හ වවුල් අයිතිකරුය඼කුට අයනක් වවුල් අයිතිකරු඼න්ට යනොදන්඼ා තභ යද්ඳර විකිණීභට යවෝ තෑගීදීභට හිමිකභක් ඇත. ඒ අනු඼, කය඿ තෑගීයදනු රඵන යවෝ විකුයනු රඵන යද්ඳරකට නනතික ඼රංගුබා඼ඹ රඵාගැනීභ ඿඲වා කකී යද්ඳර ියඹාඳදිංචි යකොට ඿ාධන ඳත්‍රඹක් රඵාගත ුතතුඹ. ශ්‍රී රංකායේ ඉඩේ ඿ේඵන්ධ යල්ඛන ියඹාඳදිංචිඹ 1927 අිංක 23 දරන තල්ඛන ලියළඳදිිංචි කිරීතම් ආඥළ ඳනත භගින් විධිභත් යකයර්. ඉඩේ වා ඿ේඵන්ධ හප්පු ියඹාඳදිංචි කිරීභ භගින් ඉඩයේ භායිේ, හිමිකරු඼න්, ඉඩභට අදාශ ඵැඳීේ ඿ව ඉඩභට අදාශ ඳැ඼රීේ ඹනාදිඹ නිසිඳරිදි යල්ඛනගත යකයර්. ඉඩේ ඿ේඵන්ධ හප්පු ියඹාඳදිංචි කිරීභ යල්ඛන ියඹාඳදිංචි කිරීයේ ඳනතින් අනි඼ාර්ඹ යනො඼න නමුත් ියඹාඳදිංචි කර හප්පු඼ක් ඉදිරියේ ියඹාඳදිංචි යනොකශ හප්පු඼ක් ඵරයහිත යේ. භසි඼භනි එ. වන්තියළගු 16 NLR 289 ියඹාඳදිංචි කිරීයභන් හප්පු඼ට ප්‍රමුඛතා඼ඹ යදන අතය යඳය හප්පු඼ ියඹාඳදිංචි කර හප්පු඼ට යද඼ැනි වීභ ඳභයක් සිදු඼න ඵ඼. ඒ අනු඼ යඳය හප්පු඼ නනතික යල්ඛනඹක් ඼ලයඹන් ඳැ඼තීභ අ඼඿න් යනො඼න අතය වියයෝධඹක් භතුවු඼යවොත් මි඿ කඹ නීතයානුක෕ර඼ ්‍රිඹාත්භක කර වැක. ප්යමුඛතා඼ ඹනු, ියඹාඳදිංචි යනොකශ හප්පු඼කට ඼ඩා ියඹාඳදිංචි කර හප්පු඼ මුල්තැනක් ගැනීභයි. ප්‍රමුඛතා඼ ඿඲වා ඳවත කරුණු හප්පු කර ුතතුඹ. 1. අගනා ප්‍රති඾්ාා඼ක් තිබීභ. 2. කයයහි඼ ඇති ඿ාධන ඳත්‍රඹ ඳසු඼ ඇතිකශ ඿ාධන ඳත්‍රඹක් විඹ ුතතුඹ. 3. හප්පු඼ ඹථාඳරිදි ියඹාඳදිංචි කිරීභ. 4. කයයහි඼ ඇති හප්පු කකභ ම෕රඹකින් විඹ ුතතු වීභ. 5. ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ තිබිඹ ුතතු වීභ. තල්ඛන ලියළඳදිිංචි කිරීතම් ආඥළ ඳනත - 7 (1) ලගන්තිය ප්‍රමුඛතා඼ඹ රඵාගැනීභ ඿඲වා ඳසු ඿ාධන ඳත්‍රඹ අගනා ප්‍රති඾්ාා඼ භත විඹ ුතතුඹ. ඒ අනු඼ යද඼න ඿ාධන ඳත්‍රඹ ියඹා අත්඿න් කිරීයේදී මුදල් යවෝ ටට ඿භාන යදඹක් ු ඼භාරු විඹ ුතතුඹ.
  • 7. 7 ප්‍රනළන්දු එ. තසොන්තවකළ ඳසු ඿ාධන ඳත්‍රඹ තෑේගක් ඼න අ඼඿්ථා඼ක කඹ අගනා ප්‍රති඾්ාා඼ක් භත කයන රද්දක් යනො඼න නි඿ා තෑගී හප්පු඼කට ියඹාඳදිංචියඹන් ප්‍රමුඛතා඼ඹ යනොරැයඵනඵ඼. තභොතශොම්භදු ශමිදු එ. නච්චියළ කකියනකට ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ දක්඼න යල්ඛන යදකභ තයාග හප්පු නේ ඒ යදකින් කකකට ඼ත් ප්‍රමුඛතා඼ඹ ඉල්රා සිටිඹ යනොවැක. ජඹන්ත විසින් තභ යනොයඵද෕ අයිතීන් ½ ඿඲වා ඇතිකයන රද G 1 නේ ඳශමු හප්පු඼ සුඛිත ඿ව ඿මිත ය඼ත කයන රද තයාගඹක් ඼න අතය T 1 නේ යද඼න හප්පු඼ දියන්඾් ය඼ත කයන රද විකුණුේකයඹකි. ඒ අනු඼, විකුනුේකයඹක් ඼න යද඼න හප්පු඼ අගනා ප්‍රති඾්ාා඼ක් භත කය ඇති නි඿ා යල්ඛන ියඹාඳදිංචි කිරීයේදී ප්‍රමුඛතා඼ ඿ේඵන්ධයඹන් ඳශමු අ඼ලයතා඼ඹ ඿පුයා තියේ. කය඿භ ඿මිත ඿ව සුඛිතයේ තෑගී හප්පු඼ට කයයහි඼ ඉදිරිඳත් ඼න දියන්඾්යේ විකුණුේ හප්පු඼ ජඹන්ත විසින් යද඼නු඼ ඇතිකයන රද හප්පු඼යි. ඒ අනු඼ ප්‍රමුඛතා඼ඹ හප්පු කිරීභ ඿඲වා ඼න යද඼න අ඼ලයතා඼ඹ, කනේ කයයහි඼ ඇති ඿ාධන ඳත්‍රඹ ඳසු඼ ඇතිකශ ඿ාධන ඳත්‍රඹක් විඹ ුතතු වීභ ඿්ථාඳනඹ වී තියේ. ඼යිරිවහ අප්පු එ. තතන්නතකෝන් කුභළරිශළමි ඼ැනි නඩු ඼රදී අධිකයය විසින් ියඹාඳදිංචි කිරීයභන් ප්‍රමුඛතා඼ඹ රඵාගත වැක්යක් හප්පු යදකභ කකභ ම෕රා්‍රඹකින් ඳැමිණීභ භගින් ඳභයක් ඵ඼ට පිළියගන ඇති නමුත් කභ අ඼ලයතා඼ඹ යල්ඛන ියඹාඳදිංචි කිරීයේ ආාාඳනත භගින් වියල඾යඹන් පිළියගන යනොභැත. ඒ අනු඼ දියන්඾්යේ විකුනුේකයඹ ඿ව සුඛිත වා ඿මිතයේ තෑගී හප්පු඼ ඹන යදකභ ජඹන්ත තභ යනොයඵද෕ වවුල් අයිතියඹන් ඳ඼යන රද ඒ඼ා නි඿ා ඒ඼ා කකභ ම෕රඹකින් ඳැමිය තියේ. ප්‍රමුඛතා඼ඹ ඉල්රා සිීමභ ඿඲වා ඳසු හප්පු඼ භත හිමිකේ කිඹාඳාන ඳාර්ල඼ඹට ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ තිබිඹ ුතතුඹ. කකියනක වා යනොගැයටන , ඿භගාමී඼ ඳැ඼තිඹ වැකි අයිති඼ාසිකේ යද්ඳර ඿ේඵන්ධ ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ යනොයේ. ඒ අනු඼, ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ ඇතිකයන හප්පු ඼නුයේ,  පි඿්කල් ඳැ඼රුේ,  ඇතැේ උක඿් හප්පු,  ඼ැවිිය ගිවිසුභක් ඿ව ඳසු විකිණීභක් (අප්පුශළමි එ. ගුණති඼ක  විකිණීභක් ඿ව තයාගඹක්
  • 8. 8 තකොබ්ඵ෇කඩුල එ. තජනරල් රඵර් වභළගභ විකිණීභක් ඿ව තයාගඹක් ඳැවැදිිය඼භ කකියනකට ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ ඇතිකයන ඵ඼. යේ අනු඼ ජඹන්ත විසින් ඇතිකයන රද සුඛිත වා ඿මිතයේ තෑගී හප්පු඼ වා දියන්඾්යේ විකුණුේකයඹ ප්‍රතිවිරුද්ධ අයිති඼ාසිකේ ඇති කයයි. ප්‍රමුඛතා඼ඹ ඉල්රා සිීමභ ඿඲වා ඉතාභ ඼ැදගත් ඼න අ඼ලයතා඼ඹ ඼න්යන් හප්පු඼ක් ඹථාඳරිදි ියඹාඳදිංචි කිරීභයි. ඳසු඿ාධන ඳත්‍රඹ නි඼ැයදි ඳත් ඉරුයේ නිඹභ ඳරිදි ියඹාඳදිංචි කය නැත්නේ ප්‍රමුඛතා඼ඹ ඿඲වා හිමිකේ ඳෑභට කභ ඿ාධන ඳත්‍රඹ යඹොදාගත යනොවැක. තල්ඛන ලියළඳදිිංචි කිරීතම් ආඥළ ඳනත - 14 (1) ලගන්තිය ියඹාඳදිංචි කිරීභට ඉදිරිඳත් කයන ඿ෑභ ඿ාධන ඳත්‍රඹක්භ අදාශ ඉඩභ පිහිටා ඇති යකොට්ාාලඹ ඿඲වා ය඼න්කය ඇති යල්ඛනයේ ඿ව කභ ඉඩභට අදාශ඼ මුියන් ියඹාඳදිංචි කයන රද ඿ාධන ඳත්‍රඹ අඹත් ඳත් ඉරුයේ යවෝ ටට ඿ේඵන්ධ අයනක් ඳත ඉරු ඼ර ියඹාඳදිංචි කර ුතතුඹ. තල්ඛන ලියළඳදිිංචි කිරීතම් ආඥළඳනත - 12 (2) ලගන්තිය ඹේ ඿ාධන ඳත්‍රඹක් ආාාඳනත ්‍රිඹාත්භක වීභට යඳය යවෝ ඳසු ියඹාඳදිංචි කරද කඹ 14 ඼ගන්තියේ විධිවිධාන අනු඼ ියඹාඳදිංචි යනොකයශ නේ කකී යල්ඛනඹ යේ ඳරිච්යේදඹ ඹටයත් ඹථාඳරිදි ියඹාඳදිංචි යනොකර ය඿ ඿ැරයක්. යභහිදී දියන්඾් තභ විකුනුේකයඹ යව඼ත් T 1 හප්පු඼ 2000 භාර්තු ියඹාඳදිංචි කය ඇති අතය කභ T 1 හප්පු඼ ඉඩභ ියඹාඳදිංචි කය ඇති අතය කභ T 1 හප්පු඼ ඉඩේ ියඹාඳදිංචි කිරීයේ කාර්ඹාරයේ ය඿඼කයින්යේ ඼යදක් නි඿ා ඼ැයදි ඳත්ඉරු඼ක ියඹාඳදිංචි කය තියේ. ද සිල්ලළ එ. වීරප්ඳළ තචට්ටියළර් ියඹාඳදිංචි කිරීයේ නිරධාරියඹකු විසින් යනො඿ැරකිියභත් යර඿ ඿ටවන් කිරීභ නි඿ා යල්ඛන ියඹාඳදිංචි කිරීයේ ආාා ඳනයත් 14 (1 ඼ගන්තියේ විධිවිධාන අනු඼ හිමිකේ පිළිඵ඲඼ යල්ඛනඹක් ියඹාඳදිංචි කය නැතිවිට ආාා ඳනයත් 07 ඼ගන්තිඹ භගින් පිරිනභන ප්‍රමුඛතා඼ඹ කභ යල්ඛනඹට යනොරැයඵනඵ඼. ඒ අනු඼ දියන්඾්යේ T 1 හප්පු඼, G 1 හප්පු඼ට යඳය ියඹාඳදිංචි කය තිබුයද කඹ ඼ැයදි ඳත්ඉරුයේ ියඹාඳදිංචි කය තිබු නි඿ා ටට ප්‍රමුඛතා඼ඹ හිමි යනොයේ.
  • 9. 9 කය඿භ දියන්඾් ඼ංචනික යච්තනාය඼න් ුතතු඼ G 1 හප්පු඼ ියඹාඳදිංචි කිරීභ ප්‍රභාද කිරීභට ඉඩේ ියඹාඳදිංචි කාර්ඹාරයේ ියපිකරුය඼කුට අල්ර඿් රඵාදීභ භගින්ද ප්‍රමුක්ල්වතා඼ඹ අහිමි කයයගන තියේ. තල්ඛන ලියළඳදිිංචි කිරීතම් ආඥළ ඳනත - 7 (2) ලගන්තිය ඼ංචා඼ යවෝ අඳ඿වාඹකත්඼ඹ හප්පු කශයවොත් ියඹාඳදිංචි කිරීයේ න඼ඹ ප්‍රතික්ය඾ඳ කයනු රඵයි. යේ ඿඲වා ඳසු හප්පු඼ රඵාගැනීයේදී යවෝ කඹ ියඹාඳදිංචි කිරීයේදී කහි නිඹභ ඼ලයඹන්භ ඼ංචා඼ක් සිදුවී තිබීභ අතය඼ලයඹ. කඹ නඩුයේ සිද්ධි වා කරුණු භත ය඲ාඳ඼තී. ඒ අනු඼ දියන්඾් විසින් ඼ංචා඼ක් කිරීයේ යච්තනාය඼න් ඉඩේ ියඹාඳදිංචි කිරීයේ කාර්ඹාරයේ ියපිකරුය඼කුට අල්ර඿් දී ඇති ඵ඼ අනා඼යයඹ ඼න නි඿ා කභඟින් ඼ංචා඼ක් සිදුවී ඇති ඵ඼ට තර්ක කර වැක. ඒ අනු඼ දියන්඾්ට සුඛිත වා ඿මිත යේ G 1 හප්පු඼ට කයයහි඼ ප්‍රමුඛතා඼ඹ යනොරැයේ. කය඿භ ජඹන්තයේ ඉතිරි යනොයඵද෕ යකොටසින් ½ ඿ංජී඼නීටත්, හවුන්ට දරු඼න් යනොභැති නි඿ා ඉතිරි ½ න් ¼ කභරා඼තිට ඿ව ¼ ක් ජඹන්තයේ ඿යවෝදය ඿යවෝදරිඹන්ට ඿භාන඼ යඵදී ඹයි.
  • 10. 10 භළධවී වශ වභනලී වවුක් අයිතිකරුය඼කුට තභ යනොයඵද෕ වවුල් අයිතියඹන් යකොට඿ක් යවෝ ඿ේප෕ර්ය යකොට඿ අයනකුත් වවුල්කරු඼න්යේ අ඼඿යඹ යනොභැති඼ විකිණීභට යවෝ තෑගීදීභට වැකි අතය කවිට ඉඩයේ න඼ ඳැ඼රුේරාභිඹාද වවුල් අයිතිකරුය඼කු ඵ඼ට ඳත්යේ. ඒ අනු඼ භධවීට තභ යනොයඵද෕ අයිතියඹන් ½ ක් ඿භනළීට තයාගදීභට නනතික හිමිකභක් ඳ඼තී. ශ්‍රී රංකායේ තයාගඹ ඿඲වා අදාශ ඼න සිද්ධාන්ත යයෝභ රන්යද්සි නීතිඹ භත ඳදනේ඼ ඇත. තයළගය යනු, 1. “තයාගකරු” ඹනුය඼න් වැියන්ය඼න කක් පුද්ගරයඹකු විසින් ත඼ත් පුද්ගරයඹකුට, 2. ඹභක් දීභට යවෝ ඹභක් දීභට යඳොයයොන්දුවීභට කිසිදු නනතික ඵැඳීභක් යනොභැති඼, 3. ඒ ඿඲වා ආඳසු ඹභක් යනොරඵමින් යවෝ ඹේ යදඹක් යදන යර඿ නිඹභ යනොකයමින්, 4. “තයාගරාී ” ඹනුය඼න් වැියන්ය඼න අයනක් තැනැත්යතකුට ඹභක් දීභ ඿඲වා යවෝ ඹභක් දීභට යඳොයයොන්දු඼න්නා ව෕ කකඟත්඼ඹකි. තයළගයක් ඉ඿හක කෂශෆකි ‍රභ 1. තයාගකරු විසින් තයාගඹක් කිරීභ ඿඲වා ඇති තභ යච්තනා඼ ප්‍රකාලකය තයාගරාභිඹාට ඇත්ත ඼ලයඹන් තයාගඹ බායදීයභන්, 2. තයාගඹක් කිරීභ ඿඲වා ඇති තභ යච්තනා඼ තයාගකරු විසින් ප්‍රකාල කර ඳසු තයාගරාභිඹා කඹ පිළිගැනීයභන්, ජීලේල සිටින්නවුන් අතර තයළගය එක් ඳළර්඾ලයක් යභක් දීභට තඳොතරොන්දු වී අතනක් ඳළර්඾හලය එය පිළිගේ විට ජීලේල සිටින්නවුන් අතර තයළගයක් ඇතිත . තයළග ලර්ගය ජීලේල සිටින්නවුන් අතර තයළගය භරණළවන්න තයළගය
  • 11. 11 යයෝභ රන්යද්සි නීතිඹ ඹටයත් යේ ඿඲වා වියල඾ ක්‍රභඹක් අ඼ලය යනො඼න අතය තයාගරාභිඹා තයාගඹ පිළිගත් ඵ඼ට ඿ෑයවන කරුණු ඇත්ද ඹන්න ඿ෑභවිටභ සිද්ධිභඹ කරුයකි. තයාගඹ දී ඇත්යත් ප්‍රාේ වි඼ාව ගිවිසුභක් (ante nuptial contract ඼ලයඹන් නේ වි඼ාවඹ ඉටු කිරීභ තයාගඹ පිළිගැනීභකි. ත්ඹාගඹක්, තයාගකරුයේ ඿ව තයාගරාභිඹායේ ජීවිතකාරඹ තුශදී පිළිගත ුතතු අතය යභහි ඼යතියර්ඛඹ ජීවිත ුකක්තිඹක් ඼ැනි තයාගකරුයේ භයයයඹන් ඳසු ්‍රිඹාත්භක ඼න තයාගඹකි. ඵාර඼ඹ඿්කරු඼න්ට තෑගී දිඹ යනොවැක. තයාගඹක් ව෕ කීම ඹේ යදඹක් ඵරායඳොයයොත්තු යනොවී යදන්නක් ඼න ඵැවින් යනයඳා දැමීභ යවෝ ඿ැඟවුණු යදෝ඾ ඿ේඵන්ධයඹන් ඼යංග ඿වතික කිරීභක් යනොභැති අතය යදන රද තයාගඹ තයාගකරුට අයිති නැත්නේ තයාගඹ න්නය යේ. රීතිඹක් ඼ලයඹන් තයාග අ඼රංගු කර යනොවැකි නි඿ා තයාගකරුය඼කු විසින් තෑගී කයන රද ද්‍ර඼ය බායදීභට හු අයඳොයවො඿ත් වු඼යවොත් හු ට විරුද්ධ඼ ගිවිසුේ කඩ කිරීයේ යචෝදනා඼ භත නඩු ඳැ඼රිඹ වැකිඹ. තෑගී කයන රද දෑ දැනටභත් තයාගකරු විසින් බායදී ඇත්නේ හු ට කඹ ආඳසු ඉල්රා සිටිඹ යනොවැක. ජීලතුන් අතර තයළගය අල඼ිංගු ක඼ ශෆකි ‍රභ 1. තයළගකරුට විරුද්ධල ඳලරන නඩුලකදී ලේකම් තනොභෆති වීභ තයළගකරුතේ ආරක්඿ළලට ඉදිරිඳේ ක඼ ශෆකිය. 2. තයළගය තදන ඼ද්තද් යම්කිසි නියභයකට යටේල නම් වශ තයළගකරුතේ නියභයන් ඉටු කිරීභට තයළග඼ළයායළ අතඳොතශොවේ වීභ. 3. තයළග඼ළයායළතේ දෆඩි අකෘතඥබළලය අකෘතඥබළලයට තශතුලන කරුණු  අපිරිසිදු යවෝ නයක යච්තනා඼කින් තයාගකරුට විරුද්ධ඼ ඿ාවසික ්‍රිඹා඼ක යඹදීභ.  තයාගකරු දරුණු යර඿ අඳකීර්තිඹට ඳත් කිරීභ.  තයාගකරුට භවත් ඳාඩු ඳැමියවීභ.  තයාගකරුයේ ජීවිතඹ වානි කිරීභට කුභන්ත්‍රයඹ කිරීභ.  තයාගඹ දීභට යවතුව෕ ඹේකිසි යකොන්යද්සිඹක් ඉටු කිරීභට යනොවැකි වීභ. මීට අභතය඼, ඿භාන ඿ව ඵයඳතර යවතුන් නි඿ා තයාගඹක් අ඼රංගු කර වැකිඹ.
  • 12. 12 අකෘතාතා඼ඹ පිළිඵ඲ යවතු ඳරිප෕ර්ය යනො඼න නි඿ා ඵයඳතර අකෘතාතා඼ඹක් යභොන඼ද ඹන්න තීයයඹ කිරීභ නඩුයේ සිද්ධි භත ය඲ා ඳ඼තී. භනුතලල්පිල්තල් එ. නල්඼ම්භළ තයාගරාභිඹා විසින් තයාගකරුට හිං඿ාකිරීභ නි඿ා තයාගඹ අ඼රංගු කිරීභට තයාගකරුට ඵරඹ යදන ඵ඼. සිලරළවපිල්ත඼යි එ. ඇන්තනිපිල්ත඼යි ඼ගඋත්තයකාය ඿්඼ාමිපුරු඾ඹා ය඼ත ඳ඼යන රද තෑගී හප්පු඼ක් කෲයකභ ඿ව අතවැයඹාභ ඹන කරුණු ඹටයත් අ඼රංගු කිරීභ ඿඲වා ඳැමිණිියකරු විසින් නඩු ඳ඼යනු රැබ෕ විට ඉදිරිඳත් කයන රද අකෘතාතා඼ පිළිඵ඲ කරුණු යයෝභ රන්යද්සි නීතිඹ අනු඼ තයාගඹක් අ඼රංගු කිරීභට තයේ යනො඿ෑයවන ඵ඼. දකුණු අප්‍රිකායේ ද්යේ඾ ඿වගත යර඿ අතවැය ඹාභ තයාගඹක් අ඼රංගු කිරීභට තයේ අකෘතාතා඼ඹක් යර඿ පිළිගැනුනද ශ්‍රී රංකායේ කඹ කය඿ පිළිගනු යනොරැයේ. තයාගරාභිඹා විසින් තයාගකරුයේ සිඹලුභ යද්ඳර තයාග ඼ලයඹන් රඵාගත් ඳසු අ඿යය වී සිටින තයාගකරු නඩත්තු කිරීභ ප්‍රතික්ය඾ඳ කිරීභ ඵයඳතර අකෘතාතා඼ඹක් යර඿ ඿රකනු රැයේ. 4. තයළගයක් කරන අලවහථළත දී තයළගකරුට දරුලන් තනොභෆතිල සිට ඳසුල ෂභතයකු ඉඳදීතභන් තශෝ සුජළතකරණය භගින් නීතයළනුලව඼ල දරුතලකුතේ පිතයකු තශෝ භලක වුලළ නම් එවිට, - තයාගකරුට ඳභයක් යභභ අයිතිඹ හිමියේ. - තයාගකරුයේ ජීවිතකාරඹ තුර ඿ව අ඼රංගු කිරීභ ්‍රිඹාත්භක කිරීභට යඳය ශභඹා මිඹගිඹ යවොත් යභභ අයිතිඹ අයවෝසි ඼න අතය ඼යක් තයාගඹක් අ඼රංගු කර ඳසු දරු඼ා භයයඹට ඳත්වීයභන් තයාගඹ ඼රංගු යනොයේ. අල඼ිංගු කිරීභ පිළිඵ඲ III වශ IV ලන තශතු ඳළරශ්‍රමික තයළග තශෝ විලළශ ල඼දී තදනු ඼ඵන තයළග තකතරහි අදළෂ තනොත . A.B.I.S Avhisvs. Verput වි඼ාව තයාගඹක් අකෘතාතා඼ඹ භත අ඼රංගු කර යනොවැකි ඵ඼. යභභ භතඹ රන්යද්සි නීති විලායදයඹකු ඼න යජොවැන්න඿් ෆුට් විසින්ද අනුභත කය ඇත. ඒ අනු඼ භාධවීට තභ යනොයඵද෕ අයිතියඹන් ½ ඿඲වා ඿භනළීට කර තයාගඹ වි඼ාව තයාගඹක් ඼න නි඿ා කඹ අකෘතාතා඼ඹ භත අ඼රංගු කර යනොවැක.
  • 13. 13 කභ නි඿ා භාධවී තයාග කර ඳර්: 100 ඿භනළීට අඹත් ඼න අතය ඇඹ නඩු඼ත්යත් වවුල් අයිතිකාරිඹක ඵ඼ට ඳත්යේ. දමිේ වවුල් අයිතිකරුය඼කුට තභ යනොයඵද෕ අයිතිඹ විකිණීභට යවෝ තෑගී දීභට නනතික හිමිකභක් ඇති නි඿ා දමිත් තභ යනොයඵද෕ යකොටසින් ½ ක් ABS Property Developers ආඹතනඹට විකිණීයභහි නනතික ගැටළු඼ක් නැත. උකව ඹේ නිල්චර යද්ඳරක් උක඿් කිරීයේදී කහි ුකක්තිඹ යවෝ ඿න්තකඹ යඹහිමිඹා ය඼ත ඳ඼යනු යනොරැයේ. ඉඩභක් උක඿් කරද කහි ත඼දුයටත් රැඳීසිීමභට වා කහි පර ප්‍රයඹෝජන ගැනීභට උක඿් කර අඹට අයිතිඹක් ඇත. ඹේ නිල්චර යද්ඳරක් උක඿් කිරීයේදී ඼ංචා ඼ැශක්වීයේ ආාා ඳනයත් විධිවිධාන ප්‍රකාය඼ උක඿් හප්පු඼ක් ඿ක඿් කිරීභ අනි඼ාර්ඹ ඼න අතය ඒ ඿඲වා උක඿්කරු, යඹහිමිඹා ඿ව ඿ාක්ෂිකරු඼න් යදයදයනකු අත්඿න් යකොට ගනුයදනු඼ නිසි ඳරිදි කර ඵ඼ට යනොතාරි඿්඼යඹා විසින් හප්පුයේ ඿වතික කර ුතතුඹ. වවුල් අයිතිඹ ඇති ඉඩභක තනි වවුල්කරුය඼කුට තභ යනොයඵද෕ අයිතිඹ යනොඉක්භ඼න ප්‍රභායඹක් උක඿් කිරීභට වැකිඹ. ඒ අනු඼ වවුල් අයිතිඹක් ඇති නඩු඼ත්යත් අක්කය යදකක් දමිත් විසින් SLT ඵැංකු඼ට උක඿් කිරීභ ඿ේඵන්ධයඹන් ඿ැරකීයේදී හු ට ඉඩයභහි උක඿් කිරීභට අයිතිඹ ඇත්යත් තභ යනොයඵද෕ අයිතියඹන් ඉතිරි ව෕ ඳර්ච඿් 100ක යකොට඿ක් ඳභණි. අක්කය යදකක් උක඿් කිරීභ නීතයානුක෕ර යනොයේ. ඳරල඾යතළල ඳය඼ලයතා඼ ඹනු, ඹේ තැනැත්යතකු විසින් ය඼නත් තැනැත්යතකුයේ යද්ඳරක් භත යවෝ යද්ඳරක් ඿ේඵන්ධයඹන් ුකක්ති විියන යද්ඳර පිළිඵ඲ අයිතිඹකි. ඒ අනු඼ ඳය඼ලයතා඼ භගින් ඹේ යද්ඳරක ඿්඼ාමීත්඼ඹ නැති තැනැත්යතකුට කභ යද්ඳියන් ඹේ ්‍රිඹා඼ක් කයගැනීභට යවෝ යද්ඳයල් ඿්඼ාමිත්඼ඹ ඇති තැනැත්තාට කභ යද්ඳියන් තභාට ප්‍රයඹෝජනඹක් ගැනීභ ඼ශක්඼ාීමභ සිදුයකයර්. ප්‍රධාන ඼ලයඹන් ඳය඼ලයතා ඼ර්ග යදකකි. කනේ ්‍ාමීඹ ඳය඼ලයතා ඿ව නාගරික ඳය඼ලයතා ඹ. ග්‍රළභය ඳරල඾තළ යටතේ,  අඩි ඳායකට ඇති අයිතිඹ,
  • 14. 14  යඳොදු ඳායක් බාවිතඹට ඇති අයිතිඹ,  භාර්ග අයිතිඹ,  වයකුන් දක්කායගන ඹායේ අයිතිඹ,  අ඼ලයතා඼ඹ භත ඇති඼න භාර්ග අයිතිඹ,  අ඿ල්඼ැසිඹකුයේ ළියදන් ඼තුය රඵා ගැනීයේ අයිතිඹ,  අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩභ භතින් ගරාඹන ජර ඳායකට ඼තුය වැයවීභට ඇති අයිතිඹ,  ඼ැසි ජරඹ ගරා ඹාභට ඉඩ ඿ැරසීයේ අයිතිඹ,  තය඼කුයේ කභත බාවිතඹට ඇති අයිතිඹ, නළගරික ඳරල඾තළ යටතේ,  අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩයේ ඇති යගොඩනැගිල්රක් ඳාවිච්චිඹට ගැනීයේ අයිතිඹ  යඳොදු බිත්තිඹක් ඉදිකිරීයේ අයිතිඹ,  ඼වයල් ඳයාර යවෝ ඹේ ආධායකඹක් තය඼කුයේ යගොඩනැගිල්රක් භතට යඹොමු කිරීයේ අයිතිඹ,  අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩයේ පිහිටි බිත්තිඹක් භත ඉදිකිරීයේ අයිතිඹ,  යඳොදු සීභා඼ක් තුර ඉදිකිරීභක් කිරීභට ඇති අයිතිඹ,  යගොඩනැගිල්රක් ඉදිකිරීයේදී අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩභ භත ඳරංචිඹක් තඵාගැනීයේ අයිතිඹ,  යගොඩනැගිල්රක ඳදනභ ඿඲වා අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩයේ ඳ඿ භගින් ආංශික඼ ඵය දයා සිීමභට වැකිඹා඼ ඳ඼තින යර඿ අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩභ කිරීභ,  අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩයේ ඇති ග඿ක අතු ඉඩභට ඇතුල්වීභ ඼ැශැක්වීයේ අයිතිඹ,  අ඿ල්඼ැසිඹායේ ඉඩභ යදසින් පිරිසිදු ඼ාතඹ, හිරු කියඹ වා ඳැවැදිිය දසුන් රැබීභට ඇති අයිතිඹ,  ඼ැඩිභනත් ඼ැසි ජරඹ වා පිරිසිදු ජරඹ අයනකායේ ඼ැසි ජර ප්‍ර඼ාවඹකට ඵැ඿ ඹාභට ඿ැරැ඿්වීයේ අයිතිඹ,  යඳොදු ඼ැහි පීිය ඿඲වා ඇති අයිතිඹ,  ඼ැහි පීල්රකින් ඼ැයටන ජරඹ අයනකායේ඼ැහි පීල්ර දියේ ඹැවීයේ අයිතිඹ,  අ඿ල්඼ැසිඹායේ යගොඩනැගිල්ර ඼ඩාත් ඉවරට යගොඩනැගීභ ඼ැශැක්වීයේ අයිතිඹ,  නි඼඿ යද඿ කකකල්යල් යඳයනන ය඿ අ඿ල්඼ැසිඹායේ ජයනල් පිඹන්ඳත් ඿ක඿් කිරීභ ඼ැශැක්වීයේ අයිතිඹ,
  • 15. 15 වවුල් අයිතිඹක් ඳ඼තින ඉඩභක් ඿ේඵන්ධයඹන් ඳය඼ලයතා඼ක් ඇති කිරීභට ය඿සු වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ අ඼඿යඹ යනොභැති඼ කක් වවුල් අයිතිකරුය඼කුට යනොවැක. අන් අයඹකුයේ ඉඩභ භත ඳය඼ලයතා අයිතිඹක් ්‍රිඹාත්භක කයන තැනැත්තා “ප්‍රඵර හිමිකරු” ඼න අතය අනුන්යේ අයිතිඹට ඹටත් හිමිකරු “ඳය඼ලය හිමිකරු” යේ. භාර්ග ඳය඼ලයතා඼යේදී ඉඩභ භතින් භාර්ග ඳවසුකභ ඳභයක් හිමියේ. භාර්ග ඳය඼ලයතා඼ ඇති ඉඩේ හිමිකරු කභ ඉඩභ විකුණු඼ යවොත් භාර්ග ඳය඼ලයතා඼ඹද ඒ ඿භගභ ඳැ඼යර්. කය඿භ භාර්ගඹ ුකක්ති විියන්නන් තභ යද්ඳර විකිණීභ, ඵදුදීභ යවෝ තෑගී දීභ භගින් ඳය඼ලයතා අයිතිඹ න඼ ුකක්තිකරු඼න්ට හිමියේ. ඹයභකුයේ ඉඩභක් උඩින් භවජනඹා දීර්ඝ කාරඹක් ති඿්ය඿ ගභන් කයයි නේ යඳොදුයේ භවජනඹාට කභ භාර්ගඹ හ඿්ය඿ ඹාභට ඳය඼ලයතා අයිතිඹක් හිමියේ. ඳය඼ලයතා඼ ඇතිකය ගැනීභ, - ප්‍රදානඹක් භගින්, - අතිඳැයණි බාවිතඹ භගින්, - අධිකයය තීන්දු ප්‍රකාලඹක් භගින්, - කාරා඼යයෝධඹ භගින්, - අන්තිභ කැභති ඳත්‍රඹක් භගින්, යභහිදී නඩු඼ත්ත වයවා ඼ැීම ඇති භාර්ගඹට අතිඳැයණි බාවිතඹ වා කාරා඼යයෝධඹ භගින් අයිතිඹක් ඇතියකයර් දැයි විභ඿ා ඵැියඹ ුතතුඹ. තශොඩ්වන් එ. තභොතශොභදු යභහිදී ඵර්ට්‍රේ අගවිනිසුරු඼යඹා කිඹාසිටියේ භවජනඹා විසින් ඿ැරකිඹ ුතතු කාරඹක් ඳාවිච්චි කිරීභ නි඿ා අතිඳැයණි කාරඹක සිට භාර්ගඹ ඳාවිච්චි කයන රදැයි අධිකයයඹ ඿රකන ඵ඼යි. වන්ද්‍රවළගර එ. සින්නතම්ි ඇතිඳැයණි කාරඹක සිට ඳාවිච්චිඹ ඹන ඳාායඹන් මිනි඿ායේ භතකයඹන් හේඵට විහියදන කාරඳරිච්යේදඹක් තුශ ඳාවිච්චිඹ අදව඿් ඼න ඵ඼. ඒ අනු඼ නඩු඼ත්ත ඉඩයේ නැයගනහිය යකොටය඿ ව෕ අඩිඳායට ගේ඼ැසිඹන්ට අතිඳැයණි බාවිතඹ භගින් ඳය඼ලයතා අයිතිඹක් හිමිවී තියේ. අයන්කර් එ. සින්නතම්ි
  • 16. 16 කාරා඼යයෝධ ආාා ඳනත ඳය඼ලයතා඼ඹන්ට අදාශ ඼න ඵ඼, ඹේ අයිති඼ාසිකභක් අවුරුදු 10ක් ති඿්ය඿ ඳාවිච්චි කිරීභ නි඿ා කාරා඼යයෝධඹ භගින් අයිතිඹක් ඇතියකයයන ඵ඼. භළරසිිංශ එ. වභරසිිංශ / භර්සින් එ. එඩ්ලඩ් කාරා඼යයෝධඹ භගින් ඳය඼ලයතා඼ඹක් අත්කය ගැනීභට, විරුද්ධ ඳාවිච්චිඹ ඹේ නිල්චිත ප්‍රයද්ලඹක් යවෝ ඹේ නිල්චිත භාර්ගඹක් ඿ේඵන්ධයඹන් විඹ ුතතුඹ. නඩු඼ත්ත වයවා ඇති භාර්ගඹ දමිත්යේ සීඹායේ කාරයේ සිට බාවිතා කයන්නක් ඵැවින් කඹට කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක්ද ඳ඼තින ඵ඼ට යේ අනු඼ තර්ක කර වැක. ශවුල් අයිතිකරුලන් අතර කළ඼ළලතරෝධය වවුල් ඉඩභක ඿්඼බාවික඼ උඳදින රාබ වවුල් අයිතිකරු඼න් අතය තභ යනොයඵද෕ අයිතිඹ අනු඼ යඵදී ඹා ුතතු වු඼ත් දමිත් විසින් ඼඿ය 34ක් ති඿්ය඿ නඩු඼ත්යත් යඳොල් ආදාඹභ තනි඼ රඵායගන ඇත. වවුල් ඉඩභ ඹේ ඿භ අයිතිකරුය඼කු විසින් ුකක්ති විියන විට හු කභ ඉඩයේ අයනක් වවුල් අයිතිකරු඼න්ද නියඹෝජනඹ කයන ඵ඼ට ප෕ර්඼ානුභාන යකයර්. යභභ ප෕ර්඼ානුභානඹ ඵැවැය යකොට ඉඩභට කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක් රඵාගැනීභ ඿඲වා ඹේ ප්‍රකට යවෝ ඳැවැදිිය ්‍රිඹා඼කින් අන් වවුල්කරු඼න් යනයඳා වැය ඼඿ය 10 කාරා඼යයෝධඹක් ුකක්ති විියඹ ුතතුඹ. තකොතරයළ එ. ඉතවරිවහ අප්පුශළමි යභහිදී වවුල් අයිතිකරු඼න් කිහිඳයදයනකු අතරින් කක් වවුල් අයිතිකරුය඼කු විසින් ඼඿ය 30ක් තුශ ඉඩයේ ඿න්තකඹ දයන රදී. හු විසින් කභ ඉඩයේ ග඿් සිටු඼ා, කඹ ඵදු දී, උක඿් කය කභ ඉඩයේ යකොට඿් ද විකුයා කභ ඉඩභ ඿ේඵන්ධ඼ අයිතිකරුය඼කු යභන්භ කටුතතු කය තිබු අතය කහිදී හු ට වවුල් අයිතිකරු඼න්ට කයයහි඼ කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක් තියේද ඹන්න ප්‍රල්නගත විඹ. කහිදී යාජාධිකයයඹ තීයයඹ කයල්, අ඼඿්ථානුගත කරුණු අනු඼ කභ ඉඩයේ යබෞතික ඿න්තකඹ දැර෕ කභ වවුල් අයිතිකරු විසින් ය඿සු වවුල් අයිතිකරු඼න්ට කයයහි඼ ඿්඼ාධීන හිමිකභක් යවෝ ප්‍රතිවිරුද්ධ ඿න්තකඹක් ඇතිකයයගන යනොභැති ඵ඼. යභභ නඩු඼ භගින්, 1. කක් වවුල් අයිතිකරු඼යේ ඿න්තකඹ, නීතිඹ අනු඼ අයනක් වවුල් අයිතිකරු඼න්යේද ඿න්තකඹ ඼න ඵ඼,
  • 17. 17 2. ඿ෑභ වවුල් අයිතිකරුය඼කු ඼සින්භ වවුල් අයිතිකරු඼යේ තත්඼යඹන් කභ යද්ඳර ඿න්තක඼ සිටිනා ඵ඼ට ප෕ර්඼ානුභාන යකයර්. 3. ක඼ැනි ඹේ වවුල් අයිතිකරුය඼ක් තභ සියත් ඇතිකය ගන්නා යවසිගත යච්තනා඼ක් භගින්භ ඳභයක් වවුල් අයිතිකාය තත්඼ඹ අ඼඿න් යකොට ය඿සු වවුල් අයිතිකරු඼න්ට කයයහි඼ කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක් ආයේබ කර යනොවැක. 4. පිටභං කිරීභක් භගින් යවෝ ටට ඿භාන ඼න්නා ව෕ ය඼නත් ඹේ ්‍රිඹා඼ක් භගින් යවෝ මි඿ හු ට ය඿සු වවුල් අයිතිකරු඼න්ට කයයහි඼ කාරා඼යයෝධී අයිතිඹක් ආයේබ කර යනොවැකි අතය ටට ඼ඩා අඩු ්‍රිඹා඼ක් භගින්ද හු ට කාරා඼යයෝධඹ අත්කයගත යනොවැක. පිටභං කිරීභ පිළිඵ඲ ප්‍රතිප෕ර්඼ නිගභනඹ භගින් ප්‍රකට ඳැවැදිිය ්‍රිඹා඼ක් භගින් පිටභං කිරීභක් සිදුයනොකරද ඉතාභ දීර්ඝ කාරඹක් ති඿්ය඿ කක් වවුල් අයිතිකරුය඼කු විසින් කභ වවුල් ඉඩයේ තනි ඿න්තකඹ දයා ඇතිවිට කාරා඼යයෝධ අයිතිඹ හු ට හිමියේ. ති඼කරේන එ. ඵෆවහටියන් යභහිදී කක් වවුල් අයිතිකරුය඼ක් ඿ව හු යේ ප෕ර්඼ගාමීන් විසින් භතකඹ ඇතිතාක් කාරඹක සිටභ (඼඿ය 50කට ඼ැඩි මුළු යද්ඳයල්භ ඿න්තකඹ දයනු රැබීඹ.හවුන් විසින් ය඿සු වවුල් අයිතිකරු඼න්යේ හිමිකභ පිළිගැනීභට කිසිදු ්‍රිඹා඼ක් කය යනොතිබ෕ අතය යද්ඳයල් සිඹලු පරප්‍රයඹෝජන හවුන් විසින්භ රඵායගන තිබුණි. ය඿සු වවුල් අයිතිකරු඼න් විසින් කකී යද්ඳයල් හිමිකභ රඵාගැනීභට හිමිකේ ඳෑභක් යනොකය තිබුණි. අධිකයයඹ තීයයඹ කයල්, දීර්ඝ කාරඹක් යගවී ඹායේ කරුය ඿ව නඩුයේ ය඼නත් අ඼඿්ථානුගත කරුණුද ඿ැරකිල්රට යගන, මුියන් වවුල්කරුය඼කුයේ තත්඼යඹන් ආයේබ ව෕ ඿න්තකඹක් ඳසු඼ “ප්‍රතිවිරුද්ධ ඿න්තකඹක්” ඵ඼ට ඳත්඼ ඇති ඵ඼ට ප෕ර්඼ නිගභනඹ යකයයන ඵ඼යි. ඒ අනු඼, වවුල් අයිතිකරුය඼කු විසින්, 1. අන් සිඹලුභ වවුල් අයිතිකරු඼න් පිටභං යකොට තභ විසින් මුළු ඉඩයේභ ඿න්තකඹ දැරීයභන් හු ට කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක් රඵාගත වැක. 2. වවුල් අයිතිකරුය඼කු විසින් වවුල් ඉඩභ තභන් අතය අවිධිභත් යර඿ යඵදායගන කභ යකොට඿් ඼඿ය 10ක් තුශ තභ ුකක්තියේ තඵාගත යවොත් හවුන්ට කාරා඼යයෝධී අයිතිඹක් හිමියේ. තශන්ද්‍රික් තඳතර්රළ එ. අප්පුසිිංත ෝ / තවත඼න්චි අප්පුශළමි එ. ලිවිනියළ වවුල් අයිතිකරු඼න් විසින් ඼ාචක යවෝ අවිධිභත් ගිවිසුේ කකඟත්඼යඹන් ඉඩභ යඵදායගන ඼඿ය 10 කට ඼ැඩි අඛණ්ඩ, නියවුල් ුකක්ති විඳීයභන් කකී යකොට඿් ඿ේඵන්ධයඹන් කාරා඼යයෝධී අයිතිඹක් හිමි඼න ඵ඼.
  • 18. 18 තනෝනිවහ එ. තඳේතළ වවුල් අයිතිකරුය඼කුට කාරා඼යයෝධී අයිතිඹ රඵාගැනීභ ඿඲වා ය඿සු වවුල් අයිතිකරු඼න් ඵැවැය කයමින් යවෝ පිටභං කයමින් තභ ඉඩභ තනි඼ ුකක්ති විිය ඵ඼ ඿ව වවුර ඳ඼ත්඼ායගන ඹායේ අයමුයක් යනොභැති ඵ඼ යඳන්඼න ප්‍රකට වා ඳැවැදිිය ඿ාක්ෂි අ඼ලය ඵ඼. යේ අනු඼, දමිත් විසින් 1982 සිට ඼඿ය 34ක් නඩු඼ත්ත ඉඩයේ ඿ේප෕ර්ය යඳොල් ආදාඹභ ගනිමින්, ඉඩේ විකුයා, උක඿් කය ඇතත් හු විසින් තභ ඿යවෝදයඹන් පිටභං කයන ප්‍රකට යවෝ ඳැවැදිිය ්‍රිඹා඼ක් කය ඇති ඵ඼ට ඿ාක්ෂි සිද්ධිඹ අධයඹනඹ තුියන් වඳුනාගත යනොවැක. කය඿භ නිලාන්ත, ජඹන්ත ඿ව භාධවී නඩු඼ත්ත යකයර් තභ වවුල් අයිතිඹ අත්වශ ඵ඼ක් යඳයනන ආකායයේ කරුණුද දක්නට යනොභැත. වියල඾යඹන් භාධවී වා ජඹන්ත විසින් නඩු඼ත්ත ඉඩයේ තභ යනොයඵද෕ අයිතියඹන් යකොට඿ක් තෑගී හප්පු වා විකුනුේකය භගින් අන්඿තු යකොට ඇති අතය නිලාන්ත කහි නි඼඿ක් ඉදිකය ඹේ ප්යභායඹක් ුකක්ති වි඲ ඇත. ඒ අනු඼ දමිත්ට නඩු඼ත්යත් අක්කය 10 ඿ේඵන්ධයඹන් කාරා඼යයෝධ අයිතිඹක් යනොභැති ඵ඼ අ඼඿්ථානුගත කරුණු අනු඼ තර්ක කර වැක.