Temática da obra de Antonio Noriega Varela

1. ANTONIO NORIEGA
VARELA
TEMÁTICA
CRISTINA VILAS VÁZQUEZ
NURIA SUEIRO MARTÍNEZ 2ºBACH A

2. Ademais da época de escritor na revista ¡Guau... Guau!, Noriega
Varela é autor dun único libro: Montañesas (1904), que a partir
da 3ª edición cambia o seu título polo de Do ermo (1920).

3. COSTUMISMO

4. COSTUMISMO
O costumismo é o termo co que se alude a un
tipo de creación literaria desenvolta na
España do século XIX, sobre todo entre 1830
e 1850, e máis especificamente ao chamado o
“artigo de costumes”, texto breve que tiña por
obxecto o retrato filosófico, festivo ou satírico
dos costumes populares do seu tempo, nunha
peculiar fusión entre o ensaio e o conto
caracterizada por unha mínima acción, pola
escaseza do diálogo e polo seu descritivismo.
Porén, o costumismo esténdese a todas as
artes, podendo falar de pintura, relatos ou
novelas costumistas, sendo o folclore a miúdo
unha forma de costumismo.
Teño amores na montaña
teño moza montañesa,
que ma deparou un santo
no turreiro dunha festa.
Déronlle as rosas de maio
roxa color prás meixelas,
branca, ¡volainiña branca!,
seique inda é máis que as
folerpas,
e de folerpos de neve
penso que debeu ser feita,
xa que o sol i as nordesías
no ma logran ver morena.
Teño amores na montaña,
teño unha moza brañega,
que, si cos ollos feitiza,
o corazón me estonteia
c´aquelas palabras doces,
i aquelas surrisas meigas
das nenas repinicadas,
argullo das cumes ermas.
Miña santiña bonita,
¡Dios, que ma deu, ma defenda!,
pois pra min non hai ceio,
si no me caso con ela.
¡Heime casar!; os solteiros
sempre andan nas malas
lenguas,
i eu quero vivir con honra,
xa que non teña outra herencia.
Heime casar, ¡non que logo!,
i heime de casar na aldea,
¡miña nai!, por que alí moran
as poucas almas sinxelas,
que sacan o pan da boca
pra socorrer a probeza.
Despois buscarei casiña,
unha casiña tarrea
con cortello, pra criar
dous bacoriños da teta,
¡i a facer pares de zocas!,
que se me canga, abofellas,
millor que escribir en verso
na doce fala gallega.

5. LIRISMO DA NATUREZA

6. LIRISMO DA
NATUREZA
● Conta os aspectos máis humildes da
natureza. Son poemas caracterizados
pola ausencia de anécdota, neles
atópanse sós o poeta e a natureza.
● Noriega identificábase coa soidade do
ermo e denominábaa como unha
actitude de tenrura polas cousas máis
humildes da paisaxe de montaña.
As froliñas dos toxos.
¡Nin rosiñas brancas, nin
claveles roxos!
Eu venero as froliñas dos toxos.
Dos toxales as tenues froliñas,
que sorríen, a medo, entre
espiñas.
Entre espiñas que o ceio agasalla
con diamánte-las noites que
orballa.
¡Oh do iermo o preciado tesouro!:
as froliñas dos toxos son de ouro.
De ouro vello son, mai, as
froliñas
dos bravos toxales, ¡das devociós
miñas!...

7. POESÍA INTIMISTA→
franciscana

8. POESÍA
FRANCISCANA
● Formalmente estes poemas imitan
a poesía popular e Noriega fai
poemas a un penedo, ao orballo, á
flor do toxo...
● O eu do poeta aparece só e
mergullado no medio da paisaxe
na procura da estética do máis
sinxelo da natureza.
A brétema
A brétema, ¿tu sabes?, é ceguiña:
os piñeirales pouco a pouco explora,
e anda sempre descalza, e si se espiña,
sangrar, non sangra; pero chorar, chora...
Chora copiosamente a pobresiña,
como chorou Jesús, cal chora a aurora;
e en maus do sol é cada lagrimiña
derramada, unha estrela brilladora...
Lagrimiñas preciosas, recollelas
mil veces se me ocurre, pra con elas
facer... (si xa non soño, ¿que eu faría?)
¿Unha sarta me pides? Lograreina,
como un rei a quixera pra unha reina,
como nunca se veu na xoiería.

9. Tamén publicou unha recompilación de cantigas populares en honra da
Virxe María: A Virxe e a paisanaxe (1913) e unha colección de refráns e
cantares populares: Como falan os brañegos (1928).