1. Trendsessie Onderwijsdagen
14 november 2012

2. Agenda van deze trendsessie
• Schets van trends en het belang van een context
• De trendradar: trend, assen en een groepsoordeel
• Voorbeelden van trendradar aanpak en uitkomsten
− sessie van CvDUR, CIO-beraad en COMIT 23/05/12
− sessie van Onderwijs PCPs 27/06/12
• De trendradar: bij Saxion Hogescholen
• De trendradar: in de praktijk

3. Schets van trends en het belang van een context
(1/3)
Er verschijnen steeds vaker trendrapporten, die input kunnen
vormen voor denken en beleid:
− NMS Horizon rapporten (USA, Australië, VK)
− Gartner’s trends en hype cycle
− SURFnet omgevingsscan
− WTR trend rapport (na de zomer)
− Instellings-informatiebeleidsplannen
− Etc.
− Etc.

4. Trends bekijken vanuit een context
De definitie van trends is vaak moeilijk te beschrijven omdat
het een heel breed begrip is. Het woord trends roept bij
velen veel vragen, reacties en discussie op. Trends zijn er in
verschillende soorten en maten. Ieder mens kijkt hier
anders tegen aan en vanuit zijn eigen belevenis. Een trend
heeft altijd met maatschappelijke levensomstandigheden te
maken. Het is een verandering van het bestaande.
http://kijkdietrendseens.webklik.nl/page/de-theorie-achter-
trends

5. Kijken vanuit de context; wat zie je?
5

6. Kijken vanuit de context; Horizon
rapporten
Tijdshorizon 2009 2010 2011 2012
Volgend jaar * Mobiles * Mobile Computing * E-books * Mobile apps
•Cloud Computing * Open Content •Mobile devices •gebruik tablet
PC
2-3 jaar * Geo-everything * Elektronic Books * Augmented * Game Based
Reality Learning
* The personal web * Simple * Game based * Learning
Augmented Reality Learning Analytics
4-5 jaar * Semantic Aware * Gesture Based * Gesture Based * Gesture based
Appliations Computing Computing computing
* Smart Objects * Visual Data * Learning * Het internet
Analysis Analytics der dingen
http://mobiliteitenopenonderwijs.wordpress.com/2012/02/19/horizon-report-2012/
6

7. Kijken vanuit de context; Gartner
hypecycle
7

8. Kijken vanuit de context;
de trendradar
Wat wil je met de trendradar?
• Trends duiden, bv vaststellen:
− waarom/wanneer/op welke wijze trends voor jou/jouw
instelling belangrijk zijn
− welke beleidsvragen/prioritering/actie door wie moet
worden ondernomen?
• Input voor beleidsvorming op basis van eigen perspectief
Wat heb je nodig voor de trendradar?
• Trends (overal te vinden, eigen ondervinding)
• Context (assen, om de trend de maat te nemen)
• Stemkastjes  (om een groepsduiding te doen)
8

9. Voorbeeld uit CvDUR sessie:
Trend Top 20 2012; deel trends
instellingsperspectief
1 Bezuinigingen
2 Toenemend risico tekortschieten privacy en security
3 Any time, any place, any where, any one, any device
Groei van het aantal (online, instellingsoverstijgende, virtuele en buiten
4 -onderwijs/onderzoek gemeenschap) samenwerkingsverbanden
5 Toenemende behoefte aan big data diensten
Significant toenemend belang van Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam
6 Ondernemen
7 Doorbraak inzet ICT in het onderwijs
8 Veranderend aanbod van diensten
9 IT-Governance
10 Groeiende behoefte aan experts op het terrein van Koppelkunde
11 Behoefte aan strategische ICT samenwerking
Studenten worden steeds kritischer consumenten, onder andere als gevolg van
12 het duurder worden van studeren
13 Toenemende aandacht voor kwaliteit, rendement en profilering.

10. Voorbeeld uit CvDUR sessie:
Trend Top 20 2012; deel technologische trends
14 Mobile Apps, Mobile-Centric Apps, App Stores & Market Places
15 Learning Analytics, Next Gen Analytics
16 Cloud Computing
17 Tablet Computing
18 Open Content
19 Personal and Adaptive Learning Environments, Semantic Applications
20 Electronic Publishing

11. Voorbeeld uit CvDUR sessie:
Resultaten stemmen CIO-beraad 23 mei op top
20 CIO trends
11

12. Voorbeeld uit CvDUR sessie:
Trendradar 23 mei, assen
12

13. Hoe te komen tot trendradar?
Na prioriteren van de trends: discussie over de assen (context)
• Elke trend wordt door groep in de context(en) geplaatst
(m.b.v stemkastjes)
• Per trend discussieert de groep over de plaats van de trend in
de context en stemt opnieuw
• Uiteindelijk staan alle trends in de trendradar: in het
voorbeeld is duidelijk:
− welke trends eerder dan anderen opgepakt moeten worden, en
− of dit vooral een instellingszaak is, of iets dat in SURFverband moet
worden opgepakt

14. Positionering in linkerbovenhoek:
2013  2017
Instelling  SURF
14

15. Wie moet inspelen op groeiende behoefte
koppelkunde?
15
SURFnet. We make innovation work

16. Voorbeeld uit Onderwijs sessie:
Trend Top 15 onderwijs 2012
1 Mobile Apps, App Stores and Market Places
2 Social Reading, Collab Env. New Scholarship, Contextual User Experience
3 Learning Analytics, Next Generation Analytics
4 Cloud Computing
5 Tablet Computing
6 Game Based Learning
7 Open Content
8 Augmented Reality
9 Digital Identity
10 Internet of Things, Smart Objects
11 Gesture Based Computing
12 Personal and Adaptive Learning Environments, Semantic Applications
13 Electronic Publishing
14 Haptic Interfaces
15 Telepresence

17. Voorbeeld uit Onderwijssessie:
Trendradar ICT en Onderwijs sessie, 4 april 2012
• uitgegaan van 15 ICT en Onderwijs trends
• na discussie meerdere assenstelsels relevant:
− vanuit onderwijsvisie gedreven vs technology driven
− 2013 – 2020
− Van toepassing op deeltijd studenten vs fulltime studenten
− Faculteit vs instellings perspectief
− etc
• Gestemd over:
− onderwijsvisie of technologie als kracht die deze trend
teweegbrengt
− generiek (betrekking op alle instellingsprocessen) of
specifiek (op het onderwijsproces)
17

18. Voorbeeld uit Onderwijssessie:
Trendradar 27 juni, assen
18

19. Voorbeeld uit Onderwijssessie:
Hoe hoog scoor je Mobile Apps, App Stores op
Generiek - Specifiek
20% 20% 20% 20% 20%
1. Zeer generiek
2. Generiek
3. Neutraal
4. Specifiek
5. Zeer specifiek
k
k
k
ek
al
ie
rie
ie
tra
ifi
er
cif
ne
ec
u
n
e
Ne
Ge
ge
sp
Sp
er
er
Ze
Ze
19
SURFnet. We make innovation work

20. Voorbeeld uit Onderwijssessie:
Hoe hoog scoor je Mobile Apps, App Stores
op Tech driven - Geïnitieerd vanuit Visie op
Onderwijs
20% 20% 20% 20% 20%
1. Zeer tech driven
2. Tech driven
3. Neutraal
4. Gedreven vanuit OW visie
5. Zeer gedreven vanuit OW
visie
al
. ..
n
...
.
i..
ive
tra
iv
n
nu
dr
ve
dr
u
va
Ne
re
h
ch
c
en
d
te
Te
ge
ev
er
er
dr
Ze
Ze
Ge
20
SURFnet. We make innovation work

21. Voorbeeld uit Onderwijssessie:
Hoe hoog scoor je Game Based Learning op
Generiek - Specifiek
20% 20% 20% 20% 20%
1. Zeer generiek
2. Generiek
3. Neutraal
4. Specifiek
5. Zeer specifiek
k
k
k
ek
al
ie
rie
ie
tra
ifi
er
cif
ne
ec
u
n
e
Ne
Ge
ge
sp
Sp
er
er
Ze
Ze
21
SURFnet. We make innovation work

22. Voorbeeld uit Onderwijssessie:
Hoe hoog scoor je Game Based Learning op Tech
driven - Geïnitieerd vanuit Visie op Onderwijs
1. Zeer tech
20% 20% 20% 20% 20%
2. Tech
3. Neutraal
4. Vanuit visie op OW
5. Zeer Vanuit visie op OW
ch
..
al
.
ch
i..
o.
ra
Te
te
tv
e
ut
isi
er
ui
Ne
n
Ze
tv
Va
ui
er
n
Va
Ze
22
SURFnet. We make innovation work

23. Meer OW visie
specifieker-> 23

24. Agenda van deze trendsessie
• Schets van trends en het belang van een context
• De trendradar: trend, assen en een groepsoordeel
• Voorbeelden van trendradar aanpak en uitkomsten
− sessie van CvDUR, CIO-beraad en COMIT 23/05/12
− sessie van Onderwijs PCPs 27/06/12
• De trendradar: bij Saxion Hogescholen
• De trendradar: in de praktijk

25. Programma ICT&O
4 jarenplan
Kom verder. Saxion.
Heino Logtenberg
Programmamanager ICT&O Juni 2012

26. Kom verder. Saxion.
Programma ICT&O
• Meewerken / denken in de
academies
• Functioneel beheer
• Projecten
• Landelijk: SURF / BlackBoard
usergroup

27. Kom verder. Saxion.
Programma ICT&O
Drie speerpunten
1. E-learning & didactiek
2. Digitaal toetsen
3. Verrijken leeromgeving met audio en video

28. Kom verder. Saxion.
Uitkomst trendradar SURF
innovatoren bijeenkomst

29. Kom verder. Saxion.
Gebruikt als voorbeeld
bij:
• ICT&O expertteam
• Programmaregiegroep
• ICT&O contactpersonen
• Leden SIG E&D
• Leden SIG toetsing

30. Kom verder. Saxion.
Saxion komende vier jaar
E-learning & Didactiek
1. Leergang didactiek in een digitale leeromgeving
2. Inzet tablets in het onderwijs
3. Cloud computing -> samenwerkend leren
4. Onderzoeksvaardigheden met ICT
Social Media, Gaming, Learning Analytics…

31. Kom verder. Saxion.
Saxion komende vier jaar
Digitaal toetsing
1. Nieuwe toetsomgeving
2. Toets item banken (samenwerking NL)
3. Adaptief toetsen Blackboard
4. Meer aandacht voor formatief toetsen

32. Kom verder. Saxion.
Saxion komende vier jaar
Audio & video
1. Weblectures
2. Kennisclips
3. Studentenopnames
4. Live streaming, broadcasting
5. Toepassingen bij toetsing en onderwijs

33. Kom verder. Saxion.
2012: Social Media, 2013: Serieus Gaming, 2014: Learning Analytics, 2015: Open Content, 2016:
Persoonlijke en adaptieve leeromgeving onderwerpen komen uit trendrapportages

34. Kom verder. Saxion.
Einde presentatie

35. Kom verder. Saxion.
Bronnen
• Horizon report 2012 Shortlist, NMC and Educause, USA
• http://www.nmc.org/publications/horizon-report-2012-higher-ed-edition
• Horizon Technology Scan 2011-2016, NMC and JISC-CETIS, UK
• http://www.nmc.org/publications/horizon-report-2012-higher-ed-edition
• Horizon Technology Scan 2011-2016, NMC, Australia, New Zealand
• http://www.nmc.org/publications/2011-technology-outlook-nz
• Gartner Industry Technology Trends, Symposium Orlando, October
2011
• http://www.gartner.com/it/page.jsp?id=1826214

36. Kom verder. Saxion.
Bronnen vervolg
Didactiek: http://www.digitaledidactiek.nl
Toetsing: http://www.score.hva.nl/d_index.html
Video: http://video.saxion.nl
Weblectures: http://www.weblectures.nl/content/onderwijsgevende-docent-
begeleider
ICTO: http://icto.saxion.nl
SURFSPACE: http://www.surfspace.nl
Khan academy: https://sites.google.com/a/ikkhanleren.nl/community
Flipped classroom: http://www.knewton.com/flipped-classroom/
Excellent Onderwijs voor allen: http://www.exova.nl
Internet filter: http://www.youtube.com/watch?v=B8ofWFx525s&feature=youtu.be
Leren met iPad: http://www.apple.com/nl/education/ipad/
Blended learning: http://www.studiesuccesho.nl/2012/04/08/proef-met-blended-
leren-tudelft/

37. Trendradar in de praktijk = OWD sessie:
Trendradar 14 mei, Rotterdam
Te scoren trends:
MOOCs
Learning Analytics
Vraagstelling:
Mobile Learning
Aandacht voor trend nodig in 2013, …, …, 2017
(Apps)
Aanpak vooral vanuit instelling … of …vanuit SURF
Cloud Computing
37