1. Մթնոլորտիաղտոտմանխնդիրները Ժամանակակիցքաղաքակրթությունըչտեսնվածճնշում է գործադրումբնությանվրա: Արդյունաբերականթափոններովբնականմիջավայրիաղտոտումըվնասակար ազդեցություն է գործումմարդկանց, կենդանիների, բույսերի, հողի, շենքերի և շինություններիվրա, իջեցնում է մթնոլորտիթափանցիկությունը, բարձրացնում է օդիխոնավությունը, մեծացնում է մառախլապատօրերիթիվը, փոքրացնում է տեսանելիությունը, առաջ է բերումմետաաղկանիրերիկոռոզիա:Շրջականմիջավայրիաղտոտմանտակհարկ է հասկանալմիջավայրիհատկությունների (քիմիական, մեխանիկական, ֆիզիկական, կենսաբանական և դրանցհետկապվածտեղեկատվական) փոփոխությունը, որոնքտեղիենունենումբնականկամարհեստականգործընթացներիարդյունքում և հանգեցնումենմիջավայրիֆունկցիայիվատթարացմանը` ցանկացածկենսաբանականկամտեխնոլոգիականօբյեկտիառումով: Իրգործունեությանմեջօգտագործելովշրջակամիջավայրիզանազանտարրեր` մարդըփոխում է դրանցորակը: Հաճախայդփոփոխություններըարտահայտվումենաղտոտմանոչբարենպաստձևերով: Իրենցմասշտաբներովմարդածինփոփոխություններըհամադրելիենդառնումբնականներիհետ, իսկմիշարքդեպքերումանգամգերազանցումենդրանք:Աղտոտմանբնականգործընթացներըբնությանմեջանտիպոդներունեն, որոնքընդունակենչեզոքացնելբնականաղտոտմանազդեցությունը, իսկմարդուստեղծածշատնյութերտարաասեռենբնականներիհամեմատությամբ: աղտոտմանբնականաղբյուրներըսովորաբարհեռացվածենմարդուբնակությանվայրերից, այնինչմարդածիններըտեղադրվածենխիտբնակչությամբշրջաններում:

3. Լուծմանհիմնականուղիները Մթնոլորտիաղտոտմանմասշտաբներիմեծացումըպահանջում է այնաղտոտումներիցպաշտպանելուարագ և արդյունավետմիջոցներ, ինչպեսնաև` օդիաղտոտումներիվնասակարազդեցությանկանխումը: Մթնոլորտըկարող է առանցվնասակարազդեցությանարտահայտմանպարունակելաղտոտումներիորոշակիքանակ, քանիորտեղի է ունենումնրամաքրմանբնականգործընթաց:Օդիաղտոտմանհետկապվածվնասակարազդեցությանորոշմանառաջինքայլըհանդիսանում է օդիորակներիչափանիշներիմշակումը, ինչպեսնաև` որակիստանդարտները:Որակիստանդարտներըորոշումենօդիորակիմակարդակները և սահմանայինթույլատրելիարտանետումները (ՍԹԱ), որոնքանհրաժեշտ է պահպանել` անվտանգկայնքիապահովմանհամար:Վերահսկողմարմիններըպարտավորենորակական և քանակականվերահսկողությունիրականացնել:Մթնոլորտիվիճակիբարելավմանայլմոտեցում է հանդիսանումառաջավորտեխնոլոգիականգործընթացներիկիրառումը, վնասակարնյութերիփոխարինումըանվնասներով, հումքիմշակմանչորեղանակներիփոխարենխոնավներիկիրառումը:Որպեսկանոն, արդյունաբերականձեռնարկություններումօգտագործվումենգազամաքրման և փոշեորսմանգործընթացներկամսարքեր` փոքրացնելույկամկանխելուհամարարտանետմանմեծությունը: Գազամաքրմանգործընթացներըկարողեննաևքայքայելկամփոխելնրանցքիմիականկամֆիզիկականհատկություններնայնպես, որայնդառնապակասվտանգավոր: Որոշդեպքերումօգտագործումենմթնոլորտումնոսրացմանմեթոդը: Ծխնելույզներըպետք է բավականաչափբարձրլինեն (300-350 մետր)` աէրոդինակիմստվերներիգոտումշենքիշուրջըօդիհոսանքիճանապարհովխառնուրդներիլավնոսրացումնապահովելուհամար: Բացիդրանից, անհրաժեշտ է հաշվիառնելարտանետումներիջերմաստիճանը և խողովակներիտեղը: Ձեռնարկություններըկառուցումենքամոտվայրերում: Միշարքձեռնարկություններումգազերնօգտագործվումենշենքերիջեռուցմանհամար, իսկդրանցավելցուկնուղղվում է ջերմակենտրոն:

4. Մասշտաբները Ըստմասշտաբների` շրջակամիջավայրիաղտոտումըկարելի է բաժանելտեղայինի, տարածաշրջանայինի և համաշխարհայինի: Աղտոտմանայսերեքտեսակներըսերտորենկապվածենմեկըմյուսիհետ: Որպեսկանոն, առաջնային է հանդիսանումտեղայինաղտոտումը, որը, եթեգործընթացիարագությունըավելիմեծ է բնականմաքրմանարագությունից, վերածվում է տարածաշրջանայինի և հետո, քանակականփոփոխություններիկուտակմանդեպքում, շրջակամիջավայրիօգլոբալփոփոխության: Գլոբալաղտոտմանհամարառավելկարևոր է հանդիսանումժամանակայինգործոնը:Այդպիսիգործընթացներիգոյությունըվկայում է մթնոլորտիռեսուրսներիասահմանափակության և նրաբնականինքնավերականգնմանսահմաններիմասին: Օրինակ, արդյունաբերականգործընթացներումօդիօգտագործումըհնուցենթադրումէրսկզբնականորակներըվերականգնելու` մթնոլորտիբնականընդունակությունը: Մասնավորապես, մթնոլորտծխայինարտանետումները, որոնքմիկրոմասնիկներ և թունավորնյութերենպարունակում, իրենիցներկայացնում է ոչայլինչ, քաննոսրացմանմեթոդ: Եվանգամմերօրերումբարձր և գերբարձրխողովակներիկառուցումըշարունակում է օգտագործելայդհնագույնմեթոդը: Սակայնարտանետումներիծավալներիկտրուկաճըհանգեցրեցայնբանին, որաղտոտմանմասշտաբներըլիովինմոտեցելեն և անգամհաճախանցնումենմթնոլորտիինքնավերականգնմանսահմանները:Աղտոտմանժամանակակիցմեթոդներիդեպքումվնասակարնյութերըաղբյուրիցտարածվումենտասնյակ և հաևյուրավերկիլոմետրերիով: Եվանգամբունաղտոտմանաղբյուրհասկացությունըորոշչափովփոխել է իրիմաստը:

6. Եթեորևէարդյունաբերականշրջանումկարելի է առանձնացնելաղտոտմանկետայինաղբյուրներ, ապատարածաշրջանիմասշտաբովամբողջարդյունաբերականշրջանը, օրինակ` քաղաքը, կարող է դիտարկվելորպեսմիասնականաղբյուր` կետային, գծային (ավտոմայրուղիներ) և խմբայինաղբյուրներով: Ավելին, անգամամբողջշրջանը, և անգամամբողջերկիրըկորղ է հանդեսգալաղտոտմանմիասնականաղբյուրիդերում:Ժամանակակիցարդյունաբերականարտադրությունընշանակալիազդեցություն է գործումբնությանվրագլոբալմասշտաբներով: Թեևաղտոտողնոյւթերի և ջերմայինէներգայիմեծմասըարտադրվում է սահմանափակտարածությանվրա, գլխավորապես` ՀյուսիսայինԱմերիկայի, Եվրոպայի և Ասիայիարդյունաբերականշրջաններում, մթնոլորտիշրջանառությանառանձնահատկությունների և Երկրիջրայինթաղանթիտեղափոխումներիհետևանքովորոշ, համեմատաբարերկարակյացթունավորնյութերտարածվում է հսկայականտարածություններում, և անգամամբողջԵրկրիվրա` հանգեցնելովտարածաշրջանային և գլոբալաղտոտման:Ներկայումսորոշակիացելենշրջականբնականմիջավայրիմարդածինգլոբալաղտոտմանորոշկարևորխնդիրներ, որոնցիցեն.Կլիմայիհնարավորփոփոխությունները` կապվածմթնոլորտտեխնոլոգիականջերմության, ածխաթթուգազի և աէրոզոլերիթափանցմանհետ,Երկրիհիմնականշերտիհնարավորքայքայումը` կապվածմթնոլորտֆրեոնների, ազոտիօքսիդների և որոշայլխառնուրդներիթափանցմանհետ,Բնականմիջավայրի և կենսոլորտի` ռադիոակտիվնյութերով, ծանրմետաղներով և պեստիցիդներովգլոբալաղտոտմանէկոլոգիականհետևանքները,Ծովայինմիջավայրի` մթնոլորտայինտեղումներով, գետերիհոսանքներով, ցամաքային և ծովայինտրանսպորտովընդհանուրաղտոտումը,Աղտոտողնյութերիհեռավորմթնոլորտայինփոխադրումը և թթվայինտեղումներիխնդիրը:

7. ՄԹՆՈԼՈՐՏԻ ԱՂՏՈՏՈՒՄԸ

8. Պատճառներըևգործոնները Մթնոլորտնաղտոտողնյութերըբազմաթիվտասնամյակներիընթացքումնշանակալիվնասէինհասցնումշրջակամիջավայրին: Ըստէրևույթին, նրանցվնասակարազդեցությանհետհարկկլինիհաշվինստելնաևապագայում: Բնակչության և արդյունաբերականարտադրությանհետագաաճըանխուսափելիորենկհանգեցնենաղտոտմանվտանգիմեծացմանը:Այնհիմնականաղտոտողնյութերի, որոնցպարունակությունըկանոնակարգվում է ստանդարտներով, հանդիսանումենազոտիերկօքոսիդը (SO2), ազոտիօքսիդները (NO և NO2), ածխածնիօքսիդ (CO), գազայինածխաջրածիններ (HC), ինչպեսնաև` ծծմբաջրածինը (H2S), ծծմբածխածինը (CS2), ամոնիակը (NH3), զանազանհալոգենպարունակողգազեր:Գոյությունունիգազայինաղտոտիչներիձևավորմաներեքհիմնականաղբյուրներ. վառելանյութերիայրում, արդյունաբերականարտադրականգործընթացներ և բնականաղբյուրներ: Վառելանյութիայրմանարդյունքումէառաջանումծծմբիերկօքսիդիամբողջզանգվածի 78 տոկոսը: Ածխաջրածինները, որոնցառաջգալուվտանգըկայանում է նրանում, որդրանքմիջանկյալնյութերենհանդիսանումօզոնիձևավորմանգործընթացում, մթնոլորտմուտքենգործումվառելիքիայրման և նավթամթերքներիվերամշակմանդեպքում, բացիդրանից, շատածխաջրածիններանջատվումենբույսերիաճի և բազմացմանգործընթացում: Ըստգիտնականներիգնահատականների` բնականաղբյուրներիցամենտարիանջատվում է 117 մլն. տոննաածխաջրածին, իսկնմարդածինաղբյուրներրից` 100 մլն. տոննա: Սակայնքաղաքներիմթնոլորտումառկաածխաջրածիններըհիմնականումիրենցիցներկայացնումենայրմանարդյունքներ:Ծծմբիօքսիդներինշանակալիքանակությունմթնոլորտ է նետվումսուլֆիդայինհանքերիցպղնձի, կապարի և ցինկիարտադրությանժամանակ, ինչպեսնաև` նավթամթերքներիմաքրմանգործընթացում: SO2-ի արտանետումներիմեծմասըկապված է գործընթացինանհրաժեշտջերմությանստացմանհամարվառելիքիայրմանհետ: Առաջացած SO2պարունակողգազերըսովորաբարօգտագործվումենծծմբականթթվիարտադրությանհամար:Ծծմբիօքսիդներընույնպեսառաջենգալիսթղթի և ցելյուլոզայինզանգվածիարտադրությանժամանակ` ծծումբպարունակողնյութերիայրմանհետևանքով:

9. ՄԹՆՈԼՈՐՏԻ ԱՂՏՈՏՈՒ ՄԸ ՎՆԱՍԱԿԱՐ ԵՎ ԹՈՒՆԱՎՈՐ ԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐՈՎ

10. Ածխաջրածիններովմթնոլորտիաղտոտումըտեղի է ունենումքիմիականձեռնարկություններից, նավթարդյունահանող և մետալուրգիականգործարաններից: Ածխաջրածինները, որոնքանջատվումենպլաստմասսաների, ներկանյութերի, սննդայինհավելանյութերի, պեստիցիդներիարտադրության, ինչպեսնաև` կաուչուկների և նավթաքիմիականնյութերիվերամշակմանժամանակ:Մթնոլորտնետվողքիմիականնյութերիթվումպարունակվում է թունավորնյութերիբավականաչափնմեծքանակություն: Ներկայումսվտանգավորաղտոտողնյութերիթվինենդասվումսնդիկիգոլորշիները, վինիլքլորիդը և բենզոլը, որոնցպարունակությունըմթնոլորտումենթակա է հատուկվերահսկողության:Հանածովառելիքիմեծքանակություն է ամենտարիայրվումկաթսայատներում` ջեռուցմանհամար: Կաթսայատներըամենից □կեղտոտ□ վառելիքի` քարածխի և մազութի, ամենախոշորսպառողներնեն: Այդպատճառովէներգետիկանըստայրվողվառելիքիքանակի և որակիհանդիսանում է ծծմբիերկօքսիդիմիակաղբյուրը, ինչպեսնաև` դիսպերսաղտոտումների և ազոտիօքսիդիգլխավորաղբյուրը:Գազայինաղտոտիչներըառաջենգազիայրմանգործընթացում, իսկդիսպերսները` մեխանիկականփոշին, կարող է դուրսփչվելկոնվեյերովածխիբեռնաթափման և փոխադրմանժամանակ, ինչպեսնաև` վառելիքայինմոխրիհեռացման և պահեստավորմանժամանակ: Ածխիփոշիացումըտեղի է ունենումքամայինէրոզիայիարդյունքում: Բնականածխիփոշիացումը` որպեսվառելիք, հանդիսանում է առավելարդյունավետ: Թեևբնականգազըդիտարկվում է որպեսհամեմատաբարմաքուրվառելիք, նրաայրմանժամանակնույնպեսձևավորվումենաղտոտիչները` ազոտիօքսիդները, ածխածնիօքսիդները, ածխաջրածինները, ծուխը:Մթնոլորտիաղտոտմանևսմեկոչպակասկարևորաղբյուր է հանդիսանումպինդքաղաքայինթափոններիայրումը: Բոլորքաղաքակիրթերկրներումայդնպատակիհամարգոյությունունենաղբայրմանվառարաններ, որոնցկառուցվածքիցենկախվածթափոններիբաղադրությունները:Ծխայինարտանետումներըբաղկացածենայրմանհարաբերաբարանվնասգազայինպրոդուկտներից` ածխածնիերկօքսիդ, ջուր, իներտազոտ: Սակայնդրանցավելցուկըկարող է հանգեցնելշլեյֆայինմառախուղիձևավորմանը: Ծխայինարտանետումներիորսմանհամարօգտագործումենզանազանֆիլտրեր և որսիչներ:

11. Ներքինայրմանշարժիչներիարտանետումներովշրջակամիջավայրիաղտոտումըվերջինտարիներիավելիուավելիսևեռունուշադրությանենարժանանում` մարդուառողջությաննսպառնացողաճողվտանգիպատճառով:Մթնոլորտումածխաթթուգազիպարունակությանմեծացումըտանում է Երկրիջերմաստիճանիբարձրացման: CO2-ի պարունակությանմեծացմանդեպքումկարելի է սպասելԵրկրիմիջինջերմաստիճանիբարձրացում, թեևայդպարամետրերիմիջևկախումըբավականաչափբարդ է: Դատելովհետազոտություններիարդյունքներից` CO2-ի մոտավորկրկնապատկումտեղիկուենամոտ 20410 թվականին, ինչիարդյուքնումմոլորակիջերմաստիճանըկբարձրանա 2-3 աստիճանով: Բևեռայինշրջաններումջերմաստիճանիբարձրացումըկարող է միքանիանգամգերազանցելտվյալարժեքը:Ջերմաստիճանիփոփոխությանվրամարդածինազդեցությանհիմնախնդիրըդեռևսմնում է քննարկմանփուլում: Իհարկե, չիկարելիայդազդեցությունըհանգեցնելմիայն □թերմոստատումջերմաստիճանիբարձրացման□, քանիորջերմաստիճանիգլոբալբաշխումըկապված է մթնոլորտայինզանգվածներիտեղափոխմանհետ:Ջերմաստիճանիփոփոխությանժամանակջրայինգոլորշուպարունակությունընույնպեսկարող է փոխվել: Այսպիսով, մթնոլորտում CO2-ի խտությանփոփոխմանվերջնականարդյունքկարողենդառնալբարդկլիմայականգործընթացները, որոնքկապվածենինչպեսջերմաստիճանի, այնպեսէլ` տեղումներիձևավորմանգործընթացում:Առաջներումենթադրվումէր, որտրանսպորտայինավիացիայիարտանետածազոտիօքսիդներըհանդիսանումենօզոնիշերտիքայքայմանհիմնականպատճառը: Սակայնքանակականչափումներըցույցտվեցին, որայդաղբյուրըչնչին է` բնականներիհամեմատությամբ: Մարդկայինգործունեությանարգասիքներիցօզոնայինշերտիհամարառավելվտանգավորենհանդիսանումֆրեոնները և դրաննմաննյութերը: Նրանքարհեստականծագումունեն և լայնորենկիրառվումենսառնարանայինհարմարանքներում, տարբերաէրոզոլերում:

12. Մթնոլորտի աղտոտվածությունը տարեց –տարի ավելանում է

13. Օզոնըկազմում է մթնոլորտիաննշանմասը` մեկմիլիոներորդականմասինպակաս` և՛ ծավալով, և՛ զանգվածով: Նրահիմնականմասը` մինչև 90 տոկոս, կենտրոնացված է ստրտոսֆերայում: Մնացած 10 տոկոսըկենտրոնացվածենմթնոլորտիավելիցածրշերտերում: Այստեղօզոնըարդենհանդես է գալիսորպեսմթնոլորտիօդիվտանգավորաղտոտիչ: Այնազդում է շնչառականուղիներիվրա, գրգռում է աչքերը, խախտում է բուսականությանաճը և այլն: Շնչառությանհամարօգտագործվողօդումնրակոնցենտրացիանպետք է կազմիչպետք է գերազանցի 150-200 մկգ/3-ը:Օզոնըառաջ է գալիսէլեկտրականլիցքերիարդյունքում, սակայնշատավելիկարևորենհանդիսանումմիջնորդնյութերիմասնակցությամբֆոտոքիմիականռեակցիաները (ազոտիօքսիդներըկամածխաջրածինները):Մեծքաղաքներումարդյունաբերական և ավտոմոբիլայինարտանետումներիարդյունքում, որոնքփոխազդումենմեկըմյուսի և այլգազերիհետ, առաջանումենբարդքիմիականմիացություններ, առաջ է գալիսֆոտոքիմիականսմոգ, որնունիօզոնիբարձրխտություն:Կապվածայնբանիհետ, որօզոնայինշերտիէկոլոգիականդերըգլոբալմասշտաբովշատմեծ է, շատերկրներանցելենանհապաղգործնականքայլերի: Արդեն 1978 թ. ԱՄՆ-ը, Կանադան և Սկանդինավյաներկրներըարգելեցինֆրեոններիկիրառումըաէրոզոլայինբալոններումայնտեղ, որտեղդրաանհրաժեշտությունըչկա:Եզրափակելով` նշենք, որդեռևսմերգիտելիքներըբավականչեն, որպեսզիորոշենքմթնոլորտումօզոնիքանակությանտատանումներիհիմնականպատճառները և բացատրենքնրամեխանիզմը: Այդպատճառովցանկացածկանխատեսւոմներհարկ է ընդունելորպեսենթադրական:

15. Տարածաշրջանայինառանձնահատկությունները Հայաստանըգտնվում է Անդրկովկասյանտարածաշրջանում: Այդպատճառովհանրապետությունումօդայինմիջավայրիորակըկախված է ոչմիայնտեղականաղբյուրներիարտանետումներից, այլնաև` տարածաշրջանիմթնոլորտիաղտոտմանֆոնայինմակարդակից: ԴրսիցՀայաստանմուտքգործողօդիաղտոտմանբոլորտեսակներիցառավելզգալի է փոշին:

16. Եզրակացություններ Դիպլոմայիննախագծիտվյալմասիարդյունքումնախագծվեցինլուսավորման և օդափոխությանհամակարգերը:Լուսավորմաննախագծմանժամանակընտրվեցլյումինեսցենտայինլամպերով և տեղային`շիկացմանլամպերով:Օդափոխությասնհամակարգինախագծմանդեպքումընտրվել է հոսքայինընդհանուրփոխանակային և դ տեղայինուրսմղմանհամակարգեր` օդատարներիվերինտեղադրությամբ և կենտրոնախույսօդափոխիչներով: Հաշվարկիգործընթացումորոշվելենաշխատանքայինգոտուօդումվնասակարարտանետումները, գնահատվելենդրանցիցառավելվտանգավորները և հաշվարկվելօդափոխանակությունը, որըպահանջվում է վնասակարնյութերի և ջերմությանավելցուկիհեռացմանհամար: Դրահիմանվրաստացվելենօդատարներիպարամետրերը, որոշվելենշարժիչները և օդափոխիչները:

17. ԼուծմանարդյունքներըԿապվածստեղծվածսոցիալ-էկոլոգիականիրավիճակիառանձնահատկություններիհետ` ժամանակակիցարդյունաբերությանըերկուպայման է ներկայացվում: Նախ, արտադրությունըպետք է ոչմիայննյութականբարիքներստեղծի, այլնաևվնասազերծի ի ր գործունեությանարգասիքները: Երկրորդ` արտադրությաննարգասիքներըօգտագործումիցհետոհամեմատաբարհեշտությամբպետք է կրկինվերածվենարտադրությանարգասիքների:Աղտոտումիցմթնոլորտիարմատականմեթոդ է հանդիսանումմինչևմթնոլորտմուտքգործելըդրանցլիկվիդացումը: Դրահամարանհրաժեշտ է անթափոնարտադրությանկիրառությունը, բունարտադրությանմեջտեխնոլոգիականգործընթացներիհերմետիկացումը, վնասակարմնացորդներիթափոնացումը:

18. Հեռանկարները Էլեկտրաէներգիայիարտադրությանաճըմարդուզարգացմանանհրաժեշտպայմանն է: Այդպատճառովմարդուկողմիցարտադրվողէներգիայիանհրաժեշտքանակությունըաճում է տերացտարի:Վերնասվեց, որհենցդեպիմթնոլորտծծմբիերկօքսիդի և ազոտիօքսիդներիարտանետումներնենկապվածթթուանձրևներիձևավորմանհետ:

19. Աղտոտված օդը երեխաների մահվան պատճառՏարեկան ավելի քան 2 միլիոն երեխա մահանում է աղտոտված օդի պատճառով, հայտնում են չինացի հետազոտողները: Գիտնականները հետազոտություններ են անցկացրել, որոնց ընթացքում հայտնաբերել են, որ շինության ներսում աղտոտված օդի մակարդակը 5 անգամ գերազանցում է մթնոլորտի աղտոտվածության մակարդակին բաց տարածությունում: Պատճառը կահույքն է և այն շինարարական նյութերը, որոնք պարունակում են վնասակար նյութեր (ֆորմալդեհիդ, բենզոլ, ամոնիակ): Ֆորմալդեհիդները կարող են պահպանվել սենյակում նույնիսկ վերանորոգումից 5-15 տարի անց, հավաստում են մասնագետները: Փորձագետներն անհանգստանում են, որ շինություններում առկա աղտոտված օդի պատճառով միայն Չինաստանում տուժում է տարեկան շուրջ 2.2 միլիոն երեխա, որոնց տարիքը չի գերազանցում 5-ը: Գիտնականները խորհուրդ են տալիս շինությունների օդի մաքրությանը մեծ ուշադրություն դարձնել:

20. ԱՄՆ-ում փորձում են կրճատել մթնոլորտն աղտոտող գազերըԱՄՆ ներկայացուցիչների պալատը 219 ձայնով հաստատել է մթնոլորտ ջերմոցային գազերի արտանետումների կրճատման վերաբերյալ օրինագիծը` դիմակայելով գլոբալ տաքացմանը: Արևմտյան լրատվամիջոցները այդ նախագիծը համարում են պատմական: Ինչպես տեղեկացնում է «Ասոշիէյթիդ Փրեսը», օրինագիծը պարտադրում է մինչև 2020 թվականը ԱՄՆ էլեկտրաէներգիայի 15 տոկոսը ստացվի վերարտադրված աղբյուրներից: Օրենքով նաև համակարգվում է աղտոտիչների վաճառքի քվոտաների բաշխման ձևը. այն կարող են ձեռք բերել ինչպես ԱՄՆ ձեռնարկությունները, այնպես էլ այլ երկրների: Օրինագծի քննադատները կարծիք են հայտնել, որ օրինագծի իրագործման արդյունքում էներգակիրների գինը զգալիորեն կբարձրանա: Կբարձրանան նաև հարկերը ու կկրճատվեն աշխատատեղերը: Օրինագծի կողմնակիցներն իրենց հերթին նշել են, որ այն կնվազեցնի ԱՄՆ կախվածությունը նավթից: Ըստ աղբյուրի ԱՄՆ-ում ջերմոցային գազերի արտանետումները տարեկան աճում են մինչև 1 տոկոս: Ընդհանուր առմամբ, աղտոտիչների ծավալի 30 տոկոսը բաժին է ընկնում ԱՄՆ-ին: Գերմոցային գազերի արտանետումները սահմանափակող Կիոտոյի արձանագրությունը ԱՄՆ-ն ստորագրել է, բայց չի վավերացրել: Ներկայացուցիչների պալատի կողմից ընդունված օրինագիծը պետք է հաստատի նաև Սենատը:

21. Պաշտոնատարները վստահեցնում են, որ «Նաիրիտ»-ի աղետը առողջապահական վտանգ չի ներկայացնում Բնապահպանության նախարարության շրջակա միջավայրի պահպանման վարչության պետ Արամ Գաբրիելյանի խոսքերով` «Նաիրիտ»-ում տեղի ունեցած աղետը Երեւանի բնակչության համար առողջապահական տեսակետից վտանգ չի ներկայացնում:«Գործարանի շրջակայքից օդի նմուշներ են վերցվել եւ քլոր-օրգանական միացություններ չեն հայտնաբերվել: Սա վկայում է այն մասին, որ բնակչության համար այս աղետը ազդեցություն չի ունեցել», - լրագրողներին շաբաթ օրը ասաց Արամ Գաբրիելյանը:Առողջապահության նախարարության պետական հիգիենիկ եւ հակահամաճարակային տեսչության աշխատանքի, հիգիենայի եւ ճառագայթային անվտանգության բաժնի պետ Սոս Հովհաննսիյանի խոսքերով բնակչության շրջանում չեն արձանագրվել հիվանդագին վիճակներ, որոնք կապված կլինեին քլոր կամ քլոր-միացությունների ազդեցության հետ:«Նույն քլորոպրենը, նույն ազատ քլորը, նույն CO2-ը ընդհանրապես բավականին յուրօրինակ ազդեցություն ունեն մարդկանց վրա եւ հատկապես առաջացնում են ալերգիկ երեւույթներ` աչքի լորձաթաղանթի, շնչառական ուղիների լորձաթաղանթի բորբոքային պրոցեսներ կամ ռեակցիաներ: Ես ձեզ հայտարարում եմ պաշտոնապես, որ բոլոր բուժհիմնարկները, որոնք ներառված են եղել այդ պրոցեսում ամբողջ Երեւան քաղաքում, բնակչության որեւէ մեկի մոտ նման դիմում չի եղել»:«Մեր բոլորի ընտանիքներն ու երեխաներն են այստեղ ապրում եւ սա այն դեպքը չէ, որ դու ինչ-որ բան ինքդ քո երեխաներից թաքցնես», - «Ազատություն» ռադիոկայանին ասաց Արտակարգ իրավիճակների նախարարության փրկարար ծառայության տնօրենի խորհրդական, գնդապետ Նիկոլայ Գրիգորյանը, հավաստելով, որ «Նաիրիտում» նոր պայթյունների վտանգ չկա:Հինգշաբթի «Նաիրիտ» քիմիական գործարանի քլորոպրենի արտադրամասում տեղի ունեցած պայթյուններից զոհվել էին գործարանի 4 աշխատակիցներ: Մասնագետների անհանգստություն էին հայտնել, որ պայթյունին հետեւած հրդեհի հետեւանքով մթնոլորտ կարող էին արտանետված լինել վտանգավոր քիմիական նյութեր:Մասնավորապես, «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում քիմիական գիտությունների դոկտոր, օրգանական քիմիայի կենտրոնի պոլիմերների լաբորատորիայի վարիչ Առնոս Հովհաննիսյանը մտահոգություն էր հայտնել, որ պաշտոնատար անձինք խուսափում են հրապարակել օդի հնարավոր աղտոտվածության մասին տվյալները` խուճապ չառաջացնելու նպատակով:

23. Հայաստանըէկոլոգիապես մաքուր չէՄիջազգային Էկոլոգիական կազմակերպության տվյալների համաձայն Հայաստանը էկոլոգիապես մաքուր երկրների հաշվարկում զբաղեցնում է 76-րդ հորիզոնականը: Այսօր էկոլոգիապես ամենամաքուր երկրներն են Իսլանդիան եւ Շվեյացրիան: ԱՊՀ երկրների շարքում ամենամաքուր երկրիը Վրաստանն է, որը 59-րդ տեղում է: Ադրբեջանը զբաղեցնում է 84-րդ հորիզոնականը: Միջազգային Էկոլոգիական կազմակերպության մասնագետները տվյալները հրապարակելիս հաշվի են առել մասնավորապես ջրի մաքրությունը, օդի աղտոտվածության աստիճանը եւ պետության վերաբերմունքը էկոլոգիական խնդիրներին:

24. Բագրատունյան Գևորգ10-2 դասարան 2011 թ