Projekt
Lënda: Edukim fizik
Tema:
 Sporti dhe shoqëria
 Sporti dhe aktiviteti fiqik në shoqërinë njerëzore
 Histori e lindjessë sporteve dhe garave që nga lashtësia
Punoi:FialdoMema

Ndikimi I t’u marrurit me fizikkultrë e sport për organizmin
Personat, të cilët janë më aktivë në jetëne përditshme janë më pak të rrezikuar për t’u prekur
nga sëmundje të ndryshme. Aktiviteti fizikështë domosdoshmëri dhe nëse kryhet në mënyrë
të rregullt kthehet në mjet të rëndësishëm për përmirësimine shëndetit në përgjithësi, fizik
dhe mendor, si dhe zvogëlon shumë rrezikun për sëmundjet kronike të njerëzve, shprehen
specialistët e promocionit të shëndetit në Institutine Shëndetit Publik Shqiptar.Specialistjae
këtij Instituti, JetaLakrori sjell fakte mbi lidhjenmidis aktivitetit fizikdhe shëndetit, duke
sqaruar se aktiviteti fiziki rregullt ndihmon në mbajtjene një trupi të shëndetshëm.
“Personat që janë aktivë fizikisht kanë një rrezikmë të ulët për sëmundje kardiovaskulare,
tensiontë lartë gjaku, goditje në tru, diabet tip 2, kancer gjiri e zorre, osteoporozë dhe
depresion. Kanë rrezikmë të ulët për rrëzime dhe fraktura të ndryshme dhe për të mbajtur
peshënnormale si dhe kanë mundësi për të jetuar më gjatë, etj”, shprehet ajo.
Aktiviteti fizik nuk është vetëm marrja me sport, por çdo lëvizje trupore e prodhuar nga
muskujt skeletorë, që kërkonshpenzime të energjisë. Ndërkohë, sipas Organizatës Botërore
të Shëndetësisë për të qenë të shëndetshëm njerëzit kanë nevojë në përgjithësi për të paktën
30 minuta aktivitet fizik të moderuar në pothuajse gjithë ditët e javës ose të paktën në 5 ditë
të saj.
Këshillapraktike
 Filloni me aktivitete që ju marrin vetëm pak minuta dhe shtojeni atë gradualisht
 Provoni aktivitete të ndryshme, deri sa të gjeni atë që ju pëlqen
 Parkoni makinën larg destinacionit për kuishit nisur
 Ngjituni ose zbrisni nga autobuzi jo në stacionine duhur
 Ngjisni shkallët në vend të ashensorit në punë, supermarket ose në shtëpi
 Tendoseni trupin disa herë në ditë në tavolinën e zyrës suaj
 Bëni ecje të lirë për 10 minutaçdo ditë
 Luani aktivisht me fëmijët ose kafshët dyherë në javë
Përshkruaj eksperiencën tënde me sportin
Unë që I vogël kam filluar të merrem me aktivitete fizike dhe sporte të ndryshme si futbolli,
basketbolli, tenisi etj. Duke u marrë me sporte të ndryshme unë kam krijuar karakterin timdhe di
t’ivlerësoj të tjerët pavarsisht cilësive të tij. Sporti më ka mësuar si ti respoktoj kundërshtarët dhe
shokët e skuadrës. Sported kolektive më kanë mësuar të bashkëpunoj me të gjithe.
Une mendoj se më mirë është të humbasësh me nder sesa një fitore e turpshme. Kur skuadra ime
humbet në mënyrë jo të merituar mërzitem shumë por sporti gjithashtu më ka mësuar të mos
mbaj mëri shumë gjatë pasi nuk më ben mirë as mua por as njerëzve që më rrethojnë.

Fitimet q kemi nga aktiviteti fizik
Ushtrimet fizike ndikojnë në uljen e riskut për sëmundje koronare të zemrës në disa mënyra.
Konkretisht bëhet fjalë për uljen e obezitetit, uljen e tensionit arterial, uljen e nivelit të
triglicerideve dhe yndyrave të këqija, teksa ndihmojnë edhe në përmirësimin e qarkullimit të
gjakut, si dhe në uljen e përgjithshme të nivelit të stresit. Megjithatë kryerja e aktiviteteve fizike
është e kushtëzuar edhe nga veçoritë individuale të organizmit. Çka do të thotë se jo gjithmonë të
njëjtat ushtrime mund të mbartin të njëjtat efekte tek persona të ndryshëm.
Në çdo rast është e nevojshme që mjeku të vlerësojë paraprakisht mundësitë e individit apo
pacientit për të kryer aktivitetet fizik. Për të mos u përballur me dëmtime të muskujve apo të
ligamenteve specialistët e shëndetit publik detajojnë edhe parimet kryesore si : “siguria,
elasticiteti, rezistenca dhe kënaqësia”, të cilat duhet të paraprijnë kryerjen e aktiviteteve fizike të
shëndetshme dhe në dobi të luftimit të problemeve të zemrës.
Elasticiteti
Elasticiteti i muskujve, tendinave, si dhe ligamenteve është një komponente tjetër shumë e
rëndësishme që duhet marrë në konsideratë kur merret parasysh nisja e kryerjes së aktivitetit
fizik. Në mënyrë që të shmangen dëmtimet apo dhimbjet e muskujve dhe ligamenteve, si dhe për
të zhvilluar në maksimum lëvizshmërinë e kyçeve të gjymtyrëve, shpinës dhe qafës, është e
këshillueshme kryerja e zgjatjes së muskujve në qetësi. Elasticiteti apo niveli i tërheqjes mund të
matet duke tentuar prekjen te majat e këmbëve me trupin të përkulur. Në rast se kjo kryhet
lehtësisht atëherë kemi të bëjmë me një elasticitet të mirë. Në rast se duart arrijnë deri tek kyçi i
këmbëve kjo do të thotë se kemi të bëjmë me një elasticitet mesatar dhe se ka nevojë për më
shumë ushtrime. Në rast se duart arrijnë vetëm diku deri në mes të gjunjëve dhe thembrave
elasticiteti është i pamjaftueshëm. Ushtrimet e jogës, gjimnastika në kushtet e shtëpisë janë të
mjaftueshme për të ndryshuar këtë balancë dhe për të bërë zgjatjen e duhur të muskujve.
Rezistenca
Rezistenca dhe aerobia kanë të bëjmë me aftësinë për të vazhduar një aktivitet pa t’u mbajtur
fryma. Sa më e madhe të jetë rezistenca, aq më i mirë është qarkullimi i gjakut në këto kushte më
shumë oksigjen do të shkojë në muskujt jetikë të organizmit. Sa më e madhe rezistenca aq më
efikase dhe të ngadalshme janë rrahjet e zemrës, çka e bën këtë të fundit që të durojë më shumë
dhe më gjatë në situata ku stresi është më i fortë.

Pse është i rëndësishëmaktiviteti fizik
Aktiviteti fizik ka shumë efekte përfituese në drejtim të shëndetit, pavarësisht nga mosha.
Njerëzit të cilët bëjnë një jetë të shëndetshme dhe që rregullisht përfshihen në ushtrime, kanë me
pak mundësi të zhvillojnë sëmundje kronike, duke përmendur këtu diabetin jo insulin-vartës,
sëmundjet kardio-vaskulare, sëmundjet tumorale, ose sëmundjet mendore. Gjithashtu, personat
me aktivitet fizik ditor permanent mund të mbajnë peshën e tyre trupore në normat e lejuara po të
krahasohen me personat që janë më pak aktive. Mënyra aktuale e jetesës kërkon aktivitet më të
paket fizik si pasojë e rritjes së përdorimit të makinave, shikimit të televizorit dhe aktivitetit të
pakët fizik në shtëpi, për shkak të modernizimit të aparaturave elektrike. Kësaj i shtohen edhe
zakone të tjera të mënyrës së jetesës (si pirja e duhanit), shtimi i peshës, të cilat kontribuojnë në
rritjen e rrezikut ndaj sëmundjeve kronike. Është tepër e rëndësishme që dieta e shëndetshme të
kombinohet me aktivitet fizik ditor të nevojshëm, për të minimizuar jetën sedentare, që është një
faktor risku i zakonshëm për shumë sëmundje kronike. Rekomandohen ushtrimet e përditshme,
ecja, vrapimi, kërcimi, noti etj. Njerëzit të cilët kanë futur në rutinën e mënyrës së tyre të jetesës
skemën e ushtrimeve, kanë përmirësime të mirëqenies së tyre fiziologjike dhe psikologjike.
Aktiviteti fizik luan një rol të rëndësishëm në shëndetin, mirëqenien dhe cilësinë e jetës, dhe
është veçanërisht i rëndësishëm për fëmijët dhe të rinjtë. Sjelljet dhe shprehitë e formuara në
vogëli mund të zgjasin gjatë gjithë jetës. Të qenurit aktiv është një zgjedhje e shëndetshme për
fëmijët dhe të rinjtë. Ata kanë nevojë të lëvizin më tepër se të rriturit, prandaj inkurajojini të
marrin pjesë në aktivitetet që pëlqejnë. Një stil jete aktiv me të paktën 60 minuta aktivitet fizik
në ditë sjell mjaft përfitime në shëndet, si dhe ndihmon fëmijët dhe të rinjtë të kultivojnë sjelljet
e shëndetshme edhe në të ardhmen.
Sa aktivitet fizik duhet të kryejnë fëmijët dhe të rinjtë?
Fëmijët e moshës 5-11vjeç dhe të rinjtë e moshës 12-18 vjeç duhet të kryejnë të paktën 60
minuta aktivitet fizik të moderuar çdo ditë. Por nëse bëjnë më shumë aq më mirë do të ishte për
shëndetin e tyre.
Cilat janë aktivitetet fizike të forcimit?
Aktivitetete forcimittë muskujve krijojnë rritjene masësmuskulore.Shembuj të forcimittë muskujve
përtë rinjtë përfshijnëulje-ngritjetme duar,si dhe ushtrimine muskujve të barkut.Përfëmijët,ngjitjet
dhe zbritjetnë shkallëte vendosuranë kënde lojërashapolëkundëset.Aktivitetefizike të forcimittë
kockave janë atonë të cilatmuskujttërhiqennë lidhjete tyre me kockat,veprimi cili ndihmonnë
forcimine kockave.Shembuj të aktiviteteve të forcimittë kockave përfshijnë vrapimin,ecjendhe
kërciminme litar.

10 ushtrimet që mua më
pëlqejnë më shumë janë:
 Crunch
 Push up
 Legg press
 Pull up
 Military press
 Plank
 Jumping jacks
 Lower back
 Shoulder press
 Upright row