1. Küresel Ağ Olarak İnternet
Big Data / Web Technology / Global Network
2. Artık hepimiz, dev bir beyindeki nöronlar gibi internete bağlıyız.
Stephen Hawking
3. İÇİNDEKİLER
1 İ n t e r n e t i n G e l i ş i m
S ü r e c i 2 İ n t e r n e t
n a s ı l ç a l ı ş ı r ?
3 4
W e b
T e k n o l o j i s i
W e b T e k n o l o j i l e r i
A r a s ı n d a k i F a r k l a r
5. İnternetin Geli şim Süreci
İnternet: Bireyler arasında iletişimin sağlanmasında günümüz dünyasında
milyonlarca insanı ve bilgisayarı birbirine bağlayan fiziksel ortamlardan
bağımsız bir şekilde sanal bir iletişim, eğlence, bilgi ortamıdır.
İnternet, Dünyanın dört bir yanına yayılan bilgisayarın arasında bilgi
alışverişi sağlanması konusunda organize edilmesi sonucu oluşan ağlar
ile birlikte ve bu ağların birleşiminin sağlanması ile oluşmaktadır.
İnternet kendisini 1960’lı yılların sonunda kendini
göstermeye başlayarak ve 1990’larda ise kendinden tam anlamıyla ciddi
bir şekilde söz ettirmeye başlamıştır.
İnternet ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri’nde 1960’lı yılların
başlarında RAND Corporation adlı kuruluş tarafından geliştirilen özel
haberleşme ağı ile birlikte olası bir nükleer savaş sırasında, güvenli
olarak askeri haberleşmeyi sağlamak amacıyla, bilgisayar ağının
sağlanması üzerine geliştirilmiş bir projedir.
6. İnternetin Geli şim Süreci
Geliştirilen bu proje ile birlikte internetin oluşumunda ilk adımların
atılmasında önemli katkıların oluşması sağlamıştır.
Bununla birlikte 1969 yılında ABD Savunma Bakanlığı tarafından
geliştirilen ARPANET (Advanced Research Project Agency Network)
ile birlikte ilk etapta 4 bilgisayarın birbirine bağlanmasının sağlanması
ile bilgisayarlar arasında ağ iletişimi başlatılmasının sağlamıştır.
Geliştirilen bu bilgisayar ağı ile birlikte ARPANET üzerinde ilk olarak
29 Ekim 1969 yılında saat 22:30’da dünyada ilk defa bir bilgisayardan,
diğer bir bilgisayara internet üzerinden bir mesaj gönderildi.
Tarihe geçen bu ilk mesaj Kaliforniya Üniversitesi Profesörü Leonard
Kleinrock gözetiminde üniversitede yazılım üzerine eğitim gören
Charley Kline tarafından üniversitedeki bir bilgisayardan Stanford
Üniversitesi’ndeki bir bilgisayara gönderildi. İlk internet bağlantısının raporlanan kaydı
7. İnternetin Geli şim Süreci
1972 yılında gelindirildiğinde ise bu bilgisayarlar arasında oluşturulan
bağlantı 50 üniversite ve araştırma kuruluşu (Hepsi askeri teknoloji
projeleriyle ilgili)bağlantıya sahip olarak oluşturulan bu ağ etrafında
bağlanmıştı.
Bu gelişen teknoloji ile birlikte her ne kadar ilk başlarda Amerika
Birleşik Devletleri içerisinde gelişmeyen ve yaygınlaşmaya başlayan
internet teknoloji ile birlikte ilk defa küresel anlamda 1973 yılında
İngiltere ve Norveç’ten iki üniversite bağlanarak tarihe küresel
anlamda ilk bağlantı olarak geçti.
8. İnternetin Geli şim Süreci
Küresel anlamda gerçekleşen bu gelişmeler ile birlikte 1972 yılında
Ray Tomlinson tarafında geliştirilen elektronik posta (e-mail) ile
birlikte internette önemli bir adım atıldı. Ray Tomlinson’un
açıklamalarına göre ilk gönderdiği e-postalar test mesajlarından
oluşuyordu.
“İlk gönderdiğim e-postanın üzerinden epey zaman geçti bundan dolayı
hatırlamıyorum ama sanırım QWERTYUIOP gibi bir test mesajıydı.”
10. İnternet nas ıl çalışır?
1969 yılında bilgisayarlar arasında oluşturulan ilk bağlantı ile birlikte
bilgisayarla arasında bağlantını sağlanması amacıyla 1983 yılında
geliştirilen “TCP / IP” protokolleri teknolojisinin ile birlikte bilgisayarlar
arasında İletim Kontrol Protokolü ile Internet Protokolü bağlantılarının
sağlanması ile ARPANET'e bağlı bilgisayarlar arasındaki iletişimin daha
kolay bir şekilde sağlanmasını sağlamıştır.
1986 yılına gelindiğinde oluşturulan Amerikan Bilimsel Araştırma kurumu
tarafında yoğun olarak kullanım nedeniyle ARPANET tin destekleriyle
NSF aracılığıyla ülkede başka yerler süper bilgisayarlar kurulması
sağlayarak zamanla ARPANET yerini NFSNET şeklinde düzenlenerek bu
ağa 1994 yılı sonuna kadar 110 ülkede, 10.000 bilgisayar ağı ve
3.000.000’dan fazla bilgisayar ve 25 milyona yakın kullanıcıya bağlandı.
12. Web Teknolojisi
İnternetin gelişiminde yaşanan bu gelişmeler ile birlikte 1989 yılında Tim
Berners-Lee ile geliştirilen ve halen günümüzde kullanılan World Wide Web
ile birlikte bugünkü web sayfalarının oluşmasına ve bu sayfalar arasında
gezinilmesi olanakları sağlanarak özel olarak oluşturulmuş olan Hyper Text
Markup Language (HTML) kodlama dili ile birlikte internetin yayılmasında
önemli bir etkiye neden olmuştur.
1989 yılında gelişen web teknolojisi ile birlikte ilk internet sitesi 1990’da
Tim Berners-Lee tarafından kuruldu. Kurulan bu ilk internet sitesi, internet
hakkındaydı. https://www.w3.org/History/19921103-
hypertext/hypertext/WWW/TheProject.html üzerinden hala erişilebilen
internet sitesi, günümüzdeki internet sitelerine göre oldukça sadedir. Görsel
bulunmayan internet sitesinde sadece metinler ve bağlantılar bulunuyor.
13. Web Teknolojisi
İnternet siteleri ilk ortaya çıktığında basit HTML dosyalarından oluşuyordu.
Web 1.0 internetin ilk zamanlarında (1990-2004) kullanılan web teknolojisine
verilen isim. Bu dönemde kişisel internet siteleri yaygındı, internet genel
olarak doküman odaklıydı.
Web 2.0, internetin ikinci neslini tanımlar. Bugün yayında olan internet
sitelerinin büyük çoğunluğu Web 2.0’a aittir. Web 2.0’da internet siteleri
kullanıcı odaklıdır. Site ziyaretçileri, başka bir kullanıcı hakkında bilgi
edinmek için ziyaret eder. İnternetin gücünün ortaya çıktığı dönemdir.
Web 2.0 internet sitelerinde başlıca RIA, RSS, REST API, DHTML ve CSS
teknolojileri kullanıldı. Bu teknolojiler sayesinde internet siteleri gelişti ve
günümüzdeki halini aldı.
15. Web Teknolojileri Aras ındaki Farklar
Web 1.0 internetin ilk zamanlarında (1990-2004) kullanılan web teknolojisine
verilen isim. Basit HTML dosyaları kullanılan bu dönemde kişisel internet
siteleri yaygındı, internet genel olarak doküman odaklıydı.
Web 2.0, internetin ikinci neslini tanımlar. Bugün yayında olan internet
sitelerinin büyük çoğunluğu Web 2.0’a aittir. Web 2.0’da internet siteleri
kullanıcı odaklıdır. Site ziyaretçileri, başka bir kullanıcı hakkında bilgi
edinmek için ziyaret eder. Sosyal medya siteleri bunun en büyük örneğidir.
İnternetin gücünün ortaya çıktığı dönemdir.
Web 2.0 internet sitelerinde başlıca RIA, RSS, REST API, DHTML ve CSS
teknolojileri kullanıldı. Bu teknolojiler sayesinde internet siteleri gelişti ve
günümüzdeki halini aldı.
16. Web Teknolojileri Aras ındaki Farklar
Web 3.0, internetin geleceği. Bu dönemde internet daha transparan olacak ve
bir merkezi bulunmayacak. Halihazırda kullandığımız Bitcoin gibi
Blockchain üzerinde bulunan sistemler Web 3.0’ın ürünü olarak
tanımlanabilir.
Bu dönemde eşler arası sistemler (peer-to-peer), sanal gerçeklik (VR), yapay
zekâ (AI) üzerine çalışmalar artacak, yapay zekâlar sayesinde sıfırdan
internet siteleri oluşturulabilecek.
Nesnelerin interneti (IoT) sayesinde akıllı evler, akıllı şehirler yaygınlaşacak
ve hayatımızın kolaylaşması amaçlanacak.
18. Son S öz
İnternet 1969’dan beri çok fazla yol katetti. Şüphesiz ki gelecekte de çeşitli
değişiklikler ile karşılaşacak ve tekrar evrim geçirecek. Böylece yeni bir
internet ile karşı karşıya kalacağız.
Web 3.0 için şu anda net bir tanım bulunmuyor ancak hayatımızı etkilemeye
başladı bile.
İnternette bulunan verilerin artması sayesinde sürekli gelişen bir yapay
zekâmız olacak, bu insan aklından üstün yapay zekâ sayesinde yeni keşifler
yapılabilecek ve çözümlenemeyen sorunlara bir yanıt bulabileceğiz.
Hadir UKALO
Yalova Üniversitesi – Sosyal Bilimler Enstitüsü
Uluslararası Ticaret ve Finansman – Tezli Yüksek Lisans
207221009