Các tật về mắt

2. Tên
bài
học
Tóm
tắt
bài
dạy
Lĩnh
vực
bài dạy
Thời
gian
• Các tật về mắt
• Qua bài học, học sinh sẽ biết được đặc điểm cũng
như nguyên nhân hình thành các tật về mắt. Từ đó
biết được một số cách để phòng tránh các tật trên.
• Quang học, lớp 11
• 2 tuần chuẩn bị; 2 tiết trình bày

3. Tình huống
Mô tả dự án: Hiện nay tỉ lệ người mắc các tật về mắt
ngày càng tăng, đang là mối quan tâm của xã hội. Để
giảm thiểu tỉ lệ người mắc các tật về mắt nhân ngày
Thị giác thế giới (ngày thứ Năm tuần thứ 2 của
tháng 10), bệnh viện Mắt trung ương thành phố Hồ
Chí Minh có cử đoàn bác sĩ đến khám mắt cho người
dân. Đoàn bác sĩ được chia làm ba nhóm để khám
mắt:
• Nhóm bác sĩ khám tật cận thị
• Nhóm bác sĩ khám tật viễn thị
• Nhóm bác sĩ khám tật lão thị
Là các bác sĩ và các bệnh nhân, bệnh nhân hãy cho
bác sĩ biết đặc điểm về tật của mắt mình, để bác sĩ tư
vấn nguyên nhân cũng như cách phòng tránh các tật
đó tại buổi đàm thoại tư vấn sức khỏe về mắt.

4. G
• Cho học sinh tìm hiều về đặc điểm, nguyên nhân, cách
khắc phục của các tật về mắt.
R
• Học sinh đóng vai trò là các nhóm bác sĩ và các bệnh
nhân trong buổi đàm thoại sức khỏe về mắt.
A
• Các học sinh trong lớp
S
• Tư vấn tuyên truyền kiến thức bảo vệ mắt để giảm tỉ lệ
người mắc các tật về mắt.
P
• Buổi đàm thoại tư vấn sức khỏe về mắt giữa bác sĩ và
bệnh nhân.

5. CHUẨN KIẾN
THỨC
Nêu được đặc điểm 3 tật cơ bản của mắt
(cận thị, viễn thị, lão thị) và cách khắc phục,
nhờ đó giúp học sinh có ý thức giữ vệ sinh
mắt
Hiểu được các khái niệm: điểm cực cận,
điểm cực viễn, khoảng nhìn rõ
Vận dụng : Biết cách phân tích, nhận dạng
ra mắt cận hay mắt lão và nguyên tắc đeo
kính để sửa các tật này
Biết cách tính độ tụ của kính đeo trong các
trường hợp ngắm chừng đối với người mắt
cận và mắt lão

6. MỤC TIÊU HỌC TẬP
Hiểu được đặc điểm, nguyên
nhân hình thành và khắc phục
các tật cận thị, viễn thị, lão thị
KIẾN
THỨC
Vận dụng: biết cách phân tích,
nhận dạng các tật của mắt và
nguyên tắc đeo kính để chữa
các tật này
Biết cách tính độ tụ của kính
đeo trong các trường hợp ngắm
chừng đối với người mắt cận và
mắt lão

7. MỤC TIÊU HỌC TẬP
Qua bài học học sinh sẽ rèn luyện được kỹ
năng tư duy độc lập, giải quyết vấn đề
KỸ NĂNG
Có khả năng tự chủ, quản lí, phân chia
công việc hợp lí cho các thành viên trong
nhóm
Rèn luyện kỹ năng nói trước đám đông
THÁI ĐỘ
Qua bài học học sinh sẽ biết được vai trò
to lớn của mắt. Từ đó có ý thức giữ gìn,
chăm sóc đôi mắt của mình hơn

8. Bộ câu hỏi định hướng
CÂU
HỎI
KHÁI
QUÁT
• + Nhờ vào đâu mà con người có thể cảm nhận được
thế giới
• + Tại sao mắt được gọi là “cửa sổ tâm hồn”?
CÂU
HỎI
BÀI
HỌC
• + So sánh sự giống nhau và khác nhau của mắt
và các loại thấu kính mỏng khác?
• + Người mắc các tật về mắt có khó khăn gì so với
người mắt bình thường?
• + Tại sao khi đọc sách, người bị cận thì thường
kéo sách lại gần mặt còn người bị lão thị thường
đưa sách ra xa mặt
• + Tỉ lệ mắc các tật về mắt trong học đường
khoảng bao nhiêu phần trăm?

9. CÂU
HỎI
NộI
DUNG
• + Thế nào là điểm cực cận, cực
viễn, khoảng nhìn rõ?
• + Đặc điểm của mắt cận là gì?
Làm thế thế nào để khắc phục?
• + Đặc điểm của mắt viễn là gì?
Làm thế thế nào để khắc phục?
• + Đặc điểm của mắt lão là gì?
Làm thế thế nào để khắc phục?

10. TIẾN TRÌNH ĐÁNH GIÁ
• Bảng K-W-L để ghi lại những điều học sinh đã biết
(know), muốn biết (want), và học được những gì từ dự án
(learn). Học sinh dùng bảng này trong từng giai đoạn của
quá trình làm dự án. Trước khi tiến hành dự án, giáo viên
sẽ dùng bảng tìm hiểu nhu cầu học sinh để biết được sự
quan tâm của các em dành cho dự án của mình, đồng thời
biết được những sở trường, sở đoản của học sinh. Dùng bộ
câu hỏi định hướng để dẫn dắt các em vào dự án.
• Khi học sinh bước vào làm dự án, giáo viên thường xuyên
theo dõi sự tiến bộ của học sinh thông qua các kỹ thuật
đánh giá sau đây.
• Sau khi dự án hoàn tất, học sinh viết lại bảng thu hoạch và
trình bày trước lớp, giáo viên sẽ nhận xét cuối cùng

11. PHÁC THẢO LỊCH TRÌNH ĐÁNH GIÁ
Trước khi thực
hiện dự án
Bảng K- W – L
Bảng tìm hiểu
nhu cầu học sinh
Dùng bộ câu hỏi
định hướng
Trong khi thực
hiện dự án
Bảng báo cáo
hàng tuần của
các nhóm trưởng
về tiến độ thực
hiện dự án
Đánh giá của giáo
viên
Bảng tiêu chí
đánh giá
Sổ tay ghi chép
Phiếu phản hồi
của học sinh
Sau khi thực hiện
dự án
Bảng K – W – L
Phiếu tự đánh giá
Bài viết thu
hoạch

12. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Trước khi bắt đầu dự án
• Ôn tập lại các kiến thức về thấu kính mỏng, sự tạo ảnh qua thấu
kính mỏng, cấu tạo của mắt
Khởi động
• Đọc một bài báo về tình trạng tăng nhanh các tật về mắt phổ biến hiện
nay cho học sinh nghe. Đặt ra câu hỏi “liệu mắt có tầm quan trọng như
thế nào với cuộc sống mỗi con người”. Các em sẽ phát biểu ý kiến.
Đương nhiên mỗi học sinh sẽ có cho mình một ý kiến riêng. Thông báo
cho học sinh về ngày thứ năm tuần thứ 2 của tháng 10 (ngày Thị giác
thế giới). Trong ngày này, bệnh viện Mắt trung ương thành phố Hồ Chí
Minh có cử đoàn bác sĩ đến khám mắt cho người dân . Đoàn bác sĩ
được chia làm ba nhóm để khám mắt:
• Nhóm bác sĩ khám tật cận thị
• Nhóm bác sĩ khám tật viễn thị
• Nhóm bác sĩ khám tật lão thị
• Là các bác sĩ và các bệnh nhân, bệnh nhân hãy cho bác sĩ biết đặc điểm
về tật của mắt mình, để bác sĩ tư vấn nguyên nhân cũng như cách
phòng tránh các tật đó tại buổi đàm thoại tư vấn sức khỏe về mắt.

13. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Tìm hiểu nhu cầu học sinh
• Tìm hiểu về sở thích, sở trường, cũng như mức độ qua
tâm lí của học sinh đối với dự án của mình để có những
điều chỉnh thích hợp trong quá trình cho học sinh thực
hiện dự án
Tìm hiểu về mắt
• Học sinh sẽ tìm kiếm tài liệu qua sách vở, internet, hoặc
các nguồn thông tin khác để trả lời các câu hỏi sau:
• Mắt được cấu tạo như thế nào?
• Những bộ phận nào của mắt giữ vai trò như thế nào
trong việc thu nhận hình ảnh từ thế giới bên ngoài?
• Những đặc điểm cơ bản của mắt bình thường (điểm
cực cận, cực viễn, sự tạo ảnh của vật như thế nào?…)

14. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Bắt đầu dự án
• Theo sự phân công đã đề ra, mỗi nhóm học sinh sẽ đi tìm hiểu về các
tật về mắt phổ biến hiện nay. Giáo viên sẽ thường xuyên theo dõi quá
trình thực hiện dự án của học sinh. Hằng ngày, các nhóm phải nộp
phiếu phản hồi về kết quả những gì làm được trong ngày. Cuối tuần,
tổ chức buổi tổng kết để các nhóm tổng kết lại các thông tin thu thập
được, đồng thời thảo luận góp ý nhận xét qua lại giữa các nhóm. Cho
các em tự đánh giá quá trình thực hiện dự án của mình thông qua
phiếu đánh giá sản phẩm học sinh
Làm bảng tổng kết và chuẩn bị cho buổi tư vấn
• Các nhóm tổng hợp thông tin về tật của mắt của nhóm mình để chuẩn bị
cho buổi tư vấn. Trong bảng tổng kết cần có các thông tin chính sau:
• Cấu tạo của các mắt bị tật có gì khác so với mắt bình thường
• Sự tạo ảnh của các mắt bị tật như thế nào
• Người bị các tật về mắt sẽ gặp những khó khăn gì trong việc nhìn một vật
• Những biểu hiện của bệnh
• Các cách khắc phục tật
• Giáo viên sẽ tổ chức một buổi tư vấn để các nhóm trao đổi thảo luận với
nhau

15. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Trình bày dự án
• Đúng theo lịch trình đã định, học sinh sẽ
vào vai đã phân công, tham gia vào một
buổi tư vấn giữa các bác sĩ với bệnh
nhân của mình, từ đó đề ra những biện
pháp hữu hiệu nhất để bảo vệ đôi mắt
của chính mình
Tổng kết
• Phân tích kết quả dự án, từ đó rút ra nhận xét
và kết luận

16. BẢNG ĐIỀU CHỈNH PHÙ HỢP ĐỐI TƯỢNG
Học sinh trung bình
Học sinh khá
Học sinh giỏi
• Tạo điều kiện cho
các em được ôn tập,
củng cố kiến thức
• Tạo điều kiện cho
học sinh tham gia
hoạt động nhóm, học
hỏi kinh nghiệm từ
các bạn khá giỏi hơn
• Hỗ trợ hoàn thành
sản phẩm
• Giao những nhiệm
vụ vừa sức với các
em, quy định thời
gian hoàn thành
• Tìm kiếm thu thập
thông tin từ sách báo,
internet…
• Hệ thống lại những
nội dung đã tìm kiếm
được
• Thiết kế bài trình
chiếu
• Khuyến khích tính
sáng tạo trong sản
phẩm học sinh
• Đưa thêm vài nguồn
tài liệu để các học
sinh này nghiên cứu
nhằm nâng cao chất
luơng sản phẩm
• Đặt ra những định
hướng cho dự án của
mình
• Chắt lọc thông tin thu
thập được
• Phân tích so sánh các
đặc điểm, cách khắc
phục, phòng tránh
của các tật về mắt
• Thu thập thông tin từ
thực tế (hỏi ý kiến
chuyên gia, bác sĩ..)

17. TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu
Tài liệu in
điện tử
Bệnh viện mắt quốc tế. Làm thế nào
để bảo vệ thị giác.
http://www.matquocte.vn/dtkx3.html
Nguyễn Thế Khôi ,
Nguyễn Phúc Thuần ,
Nguyễn Ngọc Hưng,
Vũ Thanh Khiết,
Phạm Xuân Quế,
Phạm Đình Thiết và
Nguyễn Trần Trác,
2007. Các tật của mắt
và cách khắc phục
Bệnh viện mắt quốc tế. Tổng quan
về Tật khúc xạ.
http://www.matquocte.vn/dtkx1.htm
l
Bệnh viện mắt Việt Nga. Một số
điều cần biết về tật khúc xạ.
http://matvietnga.com/kien-thucnhan-khoa/cham-soc-bao-vemat/mot-so-dieu-can-biet-ve-tatkhuc-xa/