1. Κοινωνικές και ψυχολογικές
επιπτώσεις της χρήσης διαδικτύου
Το διαδίκτυο παρά τα πλεονεκτήματα του έχει και
τα αρνητικά στην χρήση του.
Οι πιο συχνές αρνητικές επιδράσεις του
διαδικτύου είναι :
1) Εθισμός
2) Κοινωνικός αποκλεισμό και κατάθλιψη
3) Παραπληροφόρηση
2. 1)ΕΘΙΣΜΟΣ
• Ο εθισμος στο διαδικτυο μια σχετικά νέα
μορφή εξάρτησης, προτάθηκε ως όρος πρώτη
φορά από τον Goldberg και έγινε δημοφιλής
με την καινοτόμο έρευνα της Young
,αναφέρεται στην «καταναγκαστική,
υπερβολική χρήση του διαδικτύου και τον
εκνευρισμό ή δυσθυμική συμπεριφορά που
παρουσιάζεται κατά τη στέρησή της».
3. Αίτια Εθισμού
Ο εθισμός , κυρίως , των νέων στο διαδίκτυο τα τελευταία χρόνια έχει
αυξηθεί δραματικά γεγονός το οποίο οφείλεται σε πολλά αίτια τα
όποια θα αναφέρουμε παρακάτω.
Ένα από τα χαρακτηριστικά του μέσου που προκύπτει από τη φύση
του είναι ότι μπορεί να δημιουργήσει μια «ιδανική κατάσταση
εαυτού», όπου το άτομο μπορεί να εξερευνήσει διάφορες πτυχές της
προσωπικότητάς του χωρίς να έχει περιορισμούς και συνέπειες. Στο
Διαδίκτυο δεν υπάρχουν άμεσες συνέπειες των πράξεων, ο χρήστης
μπορεί να μπει και να βγει όποτε θέλει, ενώ μπορεί να καλύψει την
όποια εξωτερική εμφάνιση, αφού δεν υπάρχει οπτική επαφή. Επίσης,
ο εθισμός των εφήβων στο διαδίκτυο μπορεί να είναι το αποτέλεσμα
άλλων ψυχικών διαταραχών, όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές,
διαταραχές προσωπικότητας, κοινωνική φοβία.
4. Αντιμετώπιση εθισμού:
Ιδιαίτερα σημαντική για την αντιμετώπιση του εθισμού
στα παιδιά και στους εφήβους είναι η ύπαρξη κοινής
στάσης των γονέων, η παροχή υποστήριξης αλλά όχι
κάλυψης και η τοποθέτηση του υπολογιστή σε ένα
ορατό σημείο στο σπίτι και όχι στο δωμάτιο του
παιδιού. Σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του
εθισμού στο Διαδίκτυο έχει και η συμβουλευτική στην
οικογένεια, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα
υποστηρικτικό πλαίσιο, που θα δράσει ευεργετικά στη
θεραπεία.
5. Ο ρόλος των γονέων είναι ιδιαίτερα σημαντικός τόσο για την
πρόληψη, όσο και για την αντιμετώπιση του εθισμού των
παιδιών τους από το Διαδίκτυο. Όσον αφορά την πρόληψη, το
σημαντικότερο πράγμα που χρειάζεται να κάνουν οι γονείς
προκειμένου να μπορούν να ελέγχουν αποτελεσματικά τη
χρήση του Διαδικτύου από τα παιδιά τους, είναι να γνωρίσουν
οι ίδιοι το μέσο. Προς το παρόν, οι γονείς δε γνωρίζουν το μέσο
και επιπλέον δε φαίνονται διατεθειμένοι να έλθουν σε επαφή
με το Διαδίκτυο, ενώ ταυτόχρονα δεν ενδιαφέρονται για τις
δραστηριότητες των παιδιών τους στο Ίντερνετ. Ταυτόχρονα, οι
γονείς θα πρέπει κάποιες φορές να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο
μαζί με το παιδί, ώστε να του δίνουν τις απαραίτητες
κατευθύνσεις, ενώ η εγκατάσταση κάποιων φίλτρων στον
υπολογιστή μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση ακατάλληλων
για το παιδί ιστοσελίδων.
6. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να έχουν τεθεί κάποιες
βάσεις όταν το παιδί φτάνει στην εφηβεία, να
υπάρχουν δηλαδή όρια. Για να υπάρξουν ωστόσο όρια
θα πρέπει οι γονείς να μπορούν να διαθέσουν τον
απαραίτητο χρόνο, αφού είναι δύσκολο για ενοχικούς
γονείς να θέσουν όρια.
7. 2)ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΚΑΙ
ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Τα άτοµα που ξοδεύουν πολύ χρόνο στο διαδίκτυο, δεν
επενδύουν χρόνο στην κοινωνικοποίηση µε φίλους,
επικοινωνούν λιγότερο µέσα στην οικογένεια και
νιώθουν µοναξιά και µελαγχολία. Είναι γεγονός ότι το
διαδίκτυο έχει τη µοναδική ικανότητα να συνδέει
οποιονδήποτε χρήστη µε έναν άλλο ώστε να μοιραστούν
πιστεύω, απόψεις, στόχους, προβλήματα, ενδιαφέροντα.
Για παράδειγµα, µε τη χρήση της ηλεκτρονικής
αλληλογραφίας και του λογισµικού για chat, η σύνδεση
µε οικογένεια και φίλους που είναι γεωγραφικά
αποµακρυσµένοι είναι φθηνότερη και πιο εύκολη από
την τηλεφωνική κλήση και την επικοινωνία µε το
συμβατικό ταχυδροµείο.
8. Παρόλα αυτά, επικριτές του διαδικτύου πιστεύουν ότι
η χρήση του διαδικτύου, συνδέει εικονικά
περισσότερα άτοµα αλλά µετατρέπει τα άτοµα σε
κοινωνικά απομονωμένες οντότητες επειδή όσο πιο
πολύ χρόνο ξοδεύουν στο διαδίκτυο, τόσο λιγότερο
χρόνο ξοδεύουν αλληλεπιδρώντας στην πραγματική
ζωή. Πιστεύουν ότι η ηλεκτρονική επικοινωνία δεν
είναι τόσο βαθειά και αξιόπιστη. Μάλιστα,
προβλέπουν την πιθανότητα η χρήση του διαδικτύου
να διχοτοµήσει τους ανθρώπους σε µειονότητες.
9. 3) ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ
Λόγω της ανάπτυξης της τεχνολογίας αναπτύχθηκε ένας
μεγάλος κίνδυνος στο διαδίκτυο. Αυτός είναι η
παραπληροφόρηση. Συναντάται κυρίως στα διάφορα άρθρα
που κυκλοφορούν σε ιστοσελίδες του διαδικτύου. Η
παραπληροφόρηση μπορεί να συμβεί με διάφορες ψευδείς ή
αναληθείς ή ακόμα με ελλείπεις πληροφορίες οι οποίες
οδηγούν σε λάθος συμπεράσματα ή ενέργειες. Η αδυναμία
ουσιαστικού ελέγχου του συνόλου των πληροφοριών που
δημοσιοποιούνται επιτρέπει σε άτομα που εξυπηρετούν
πολιτικά ή άλλα συμφέροντα να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο
για την άσκηση προπαγάνδας. Με αυτόν τον τρόπο οι πολίτες
δεν είναι ορθά ενημερωμένοι για τις καταστάσεις και τα
γεγονότα που συμβαίνουν στην κοινωνία τους με αποτέλεσμα
να χειραγωγούνται από τους ανώτερους τους.
11. ΧΩΡΑ Internet
Addiction
«Υψηλού
Κινδύνου»
Πηγή
Νορβηγία 1,98% 8,68% Johanson et
al., 2004,
Scand J
Psychology
Ελλάδα 8,2% 18,2% Μονάδα
Εφηβικής
Υγείας
Κορέα 14% 37,9% Kim et al.,
2006, Int J
Nursing
Studies
Κίνα 2,4% 22% Sao et al.,
2007, Child:
Care, Health
and
Development
Εθισμός στο διαδίκτυο ανά χώρα